Naar de haaien in de Maldiven, de tijgers van Fuvahmulah. Georgina Wiersma, Peters vrouw, Reportage Reisverhaal
|
|
- Cornelia Koning
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Naar de haaien in de Maldiven, de tijgers van Fuvahmulah Peter Verhoog wordt ook wel eens de Hollandse Haaienfluisteraar genoemd. Hij doet niets liever dan met haaien duiken en ze fotograferen. Hoe vaker, hoe beter. Hoe meer, hoe liever. Al jaren maakt hij reizen, die vooral draaien om haaien, roggen en het onderzoek ernaar. Dit keer trok hij naar de Maldiven, waar hij een prachtige ontmoeting had met schitterende tijgerhaaien. Georgina Wiersma, Peters vrouw, stelt hem de vraag "Waarom eigenlijk haaien?", waarop Peter zijn verhaal brengt. Voor ik mijn reisbestemmingen bepaal, check ik uitgebreid of mijn reisdoel wel een 14 Hippocampus sept./okt flinke haaienpopulatie heeft. Ik duik graag met haaien. Overal en altijd. Meer dan dertig jaar geleden hing ik eens in een zware stroming. Iedereen om me heen had enorme moeite om zich vast te houden of om vooruit te komen. Opeens zag ik links van mij een schaduw: een grijze rifhaai. Met minieme bewegingen haalde hij me gracieus in. Zijn glanzende huid schoot voorbij, borstvinnen vrijwel horizontaal, alleen de staart was nodig om de stroming te bedwingen. Hoewel ik haaien altijd al mooi vond, is toen, denk ik, mijn fascinatie begonnen.
2 Het voeren of het lokken heeft de migratie van haaien, hun jacht of gedrag hoe dan ook niet veranderd. altijd veilig Bijna al die mooie foto's die je ziet van haaien zijn gemaakt in een situatie waar voer aan te pas komt. Ik heb daar zelf niet veel moeite mee, mits dat veilig en verantwoord gebeurt: nooit uit de hand, de duikers komen pas ter plaatse als het voer al is neergelegd en het voer is niet bedoeld als voedsel; er mogen alleen haaien worden gelokt. Een haai is niet de hele dag aan het jagen, dat doet hij meestal 's ochtends en 's avonds. Daartussen is er gelegenheid om haaien te bekijken, omdat ze gelokt kunnen worden met voer. Haaien voeren is al jaren een controversiëel onderwerp, maar er is nog nooit uit onderzoek gebleken dat het de haaien schaadt, als het gebeurt zoals ik hierboven aangeef. Sommigen zeggen dat het het biologisch gedrag van haaien verandert en dat het schadelijk is voor het mariene ecosysteem. Anderen zeggen dat haaien de neiging hebben om mensen aan te vallen tijdens deze activiteit of dat ze het zien van duikers met voedsel relateren. Dat laatste zou kunnen, wanneer er uit de hand wordt gevoerd iets dat ik nooit goedkeur of aan mee heb gedaan. Dr. Neil Hammerschlag heeft twee controlegroepen getagd, haaien in Florida waar haaien voeren illegaal is en haaien in en rond Tiger Beach, Bahama's, waar tijgerhaaien vaak worden gevoerd. Hij gebruikte akoestische telemetrie-tags. Zijn bevindingen waren op zijn zachtst gezegd verrassend. Het gedrag van 'Tiger Beach-haaien' komt vrijwel overeen met de controlegroep van haaien in Florida. Waar het op neerkomt, is dat voeren of lokken de migratie van haaien, jacht of gedrag hoe dan ook niet heeft veranderd. Selfie met een tijgerhaai (Galeocerdo cuvier). Hippocampus sept./okt
3 Flitsers mogen niet gebruikt worden, maar dat blijkt ook niet nodig te zijn dankzij het zonlicht. Maar terug naar Fuvahmulah! Via een lokale vriend kom ik erachter dat 'Fuvahmulah Dive School' het enige centrum in de Maldiven is dat 'netjes' voert. De tijgerhaaien zwemmen hier al heel lang rond en komen vooral af op het afval van de commerciële vissershaven. Na een lange reis neem ik mijn intrek in een simpel, maar gezellig hotel en meld me de volgende dag bij de duikshop voor de eerste tijgerduik. Ik word niet teleurgesteld Nadat het visafval is gedumpt op de zandplaat in het midden van de vaargeul, vaart de boot naar het rif zo'n 100 meter verwijderd van de plaats waar het afval werd gestort. Daar gaan we te water en zwemmen we terug naar de rifrand waar iedereen Walvishaai (Rhincodon typus). 16 Hippocampus sept./okt. 2018
4 Een school horsmakreel. wordt neergezet. Veiligheidsduikers houden de haaien in het oog. Intussen is het spektakel al begonnen en kan iedere duiker genieten van de rondzwemmende tijgerhaaien die alleen maar oog hebben voor het aas. Het mooie van deze duikplek is de diepte van 8 meter, wat voor het maken van video en foto's geweldig is. Flitsers mogen niet gebruikt worden. Dat blijkt ook niet nodig, want we hebben volop zon: Fuvahmulah ligt op de evenaar. Voor goede scherpe foto's gebruik ik hier een hoge ISO, diafragma en sluitertijd. De meeste foto's zijn gemaakt bij ISO 800, f11 en minimale sluitertijd van 1/250 sec. Die 1/250 sec. heb je nodig om bewegingsonscherpte te voorkomen. We zien bij de eerste duik gelijk al zes tijgerhaaien rondzwemmen: twee jonge dieren, drie mannetjes en een groot vrouwtje dat hier duidelijk de dienst uitmaakt. Een uur lang blijven we hier en gaan met een gelukkig hart weer naar de oppervlakte, in afwachting van de volgende duik. Witpuntrifhaaien (Triaenodon obesus). Voshaai (Alopias pelagicus). Hippocampus sept./okt
5 Stijle wanden met prachtige gorgonen. Onderweg naar de duikstek krijgen we van een visser te horen dat er een walvishaai gespot is. Het blijkt een jong exemplaar te zijn dat hier al een tijdje rond het eiland vertoeft. Er wordt duidelijk aangegeven wat we vooral niet moeten doen om het dier te verstoren, dus 'zo gezegd, zo gedaan'. We krijgen allemaal de mogelijkheid om de walvishaai goed te bewonderen en natuurlijk te fotograferen. Het voordeel van Fuhvamulah is dat het midden in de oceaan ligt en begrensd wordt door steile wanden. In het juiste jaargetij is er dus grote kans op bezoek uit open water zoals de walvishaai, maar ook manta's zijn er soms volop aanwezig. blik in het blauw De volgende duik is naar een grot met wittiphaaien die daar slapen of zoals wij konden ervaren rondzwemmen. Deze plek is namelijk ook een poetsstation voor de voshaai die eind maart begin april daar met regelmaat te zien is langs de riffen. Kijk dus niet alleen naar het rif waar mooie Zeeanemonen met speelse anemoonvisjes. 18 Hippocampus sept./okt. 2018
6 Het kuisen van tonijn. Verse mango's. De duikboot van 'Fuvahmulah Dive School'. koralen en anemonen met de welbekende anemoonvisjes in zwemmen, maar ook vooral het open water in voor dat bijzondere moment, dat er iets moois op je af kan komen. Ik doe dat regelmatig en kwam dan ook een hele grote school met bonito's (tonijn) tegen die ik volop kon fotograferen en waar ik ook een mooie video van kon maken. Zo had ik ook het ongelooflijke voorrecht een schitterende voshaai te kunnen fotograferen en filmen, en zag er zelfs twee bij elkaar! Hoewel ik over de hele wereld haaien heb gefotografeerd, was me dat nog nooit gelukt! De kans dat je deze bijzondere soort met meterslange staart ziet, is het grootst in april. Aan grote scholen vis is er geen gebrek op de Maldiven. bewegend beeld Op mijn onderwaterhuis heb ik een actiecamera zitten. Die laat ik lopen terwijl ik fotografeer. Daarbij heb ik een selfiestick met actiecamera die ik ook aanzet om het geheel te laten zien van wat ik aan het doen ben. Mooi voor presentaties en natuurlijk om mezelf te promoten. dagelijkse kost Ik kan elke dag naar de duikplaats Tiger Zoo, een geweldige plek. Het enige nadeel is dat dat er wel eens 'live-aboards' komen, waarbij uit de hand wordt gevoerd. Ik ben daar pertinent tegen en wil daar ook niet bij betrokken raken. Hippocampus sept./okt
7 Er zijn mensen die het vreemd vinden dat er tijgerhaaien honderd meter van het dorp te vinden zijn. Deze dieren hebben een heel gevarieerd leefgebied: van grote diepte tot zó ondiep dat ze gerust op hun buik over het strand schuiven om bijvoorbeeld een vogel te vangen. Al 15 jaar gooien de vissers van de visafslag hun visafval direct in het water waardoor de tijgerhaaien gelokt worden en rond het eiland blijven. Je kunt ze dan ook tijdens een gewone rifduik tegenkomen. De laatste dag sluit ik af met een brommertocht onder leiding van een gids. Hoewel ik hier kwam om te duiken, vind ik dat toch ook heel erg leuk! Kortom: ik kom hier zeker nog eens terug. GEORGINA WIERSMA & PETER VERHOOG Info: Video van de tijgerhaaien: Een ontmoeting met een zeeschildpad is geen zeldzaamheid. Advertentie 20 Hippocampus sept./okt. 2018
Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer!
Alles over HAAIEN Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Haaienweetjes Vinnen De meeste haaien hebben acht vinnen. Deze gebruiken ze om vooruit te komen en om rechtop te zwemmen. De vorm van de
Nadere informatieCultduik: Shark & Yolanda Reef
Cultduik: Shark & Yolanda Reef Locatie: Rode Zee, Egypte. GPS: 27 43 51.03 N 34 15 37.99 E Soort duik: diep, stroming. Onderwaterleven: de hele voedselketen, kleurige koralen, onderwaterlandschappen die
Nadere informatieJustin Carmack: een reis langs zijn 100 duikenlijst
Justin Carmack: een reis langs zijn 100 duikenlijst Justin is divemaster en wereldreiziger op een missie om de top 100 duikstekken ter wereld te beduiken en te beschrijven. We hebben hem geïnterviewd als
Nadere informatieWist je dat.. dan 70% van alle koraalsoorten ter wereld te vinden.
Beleef.. Raja Ampat Wist je dat.. Je 48 jaar bezig bent om alle eilanden te bezoeken... Je bent 48 jaar bezig wanneer je iedere dag een ander eiland in Indonesië bezoekt! Indonesie bestaat namelijk uit
Nadere informatieGEWONE ZEEHOND. Huiler
GEWONE ZEEHOND Huiler Je zou het bijna niet geloven, maar een gewone zeehond is een echt roofdier! De zeehond is met zijn gestroomlijnde lichaam, speciale neus en handige snorharen helemaal aangepast op
Nadere informatieManta's en verpleegsterhaaien
Reportage Reisverhaal Een manta (Manta birostris) zweeft als een ruimteschip over ons heen. Manta's en verpleegsterhaaien tijdens een nachtduik Manta's of verpleegsterhaaien aanschouwen tijdens een duik:
Nadere informatieCultduik: Barracuda Point Sipadan Island
Cultduik: Barracuda Point Sipadan Island Duikstek: Barracuda Point Locatie: Maleisië, Sipadan Island, 4 6' N / 118 37' E Type duik: wand, stroming Maximum diepte: 40 m. Niveau: gemiddeld tot gevorderd
Nadere informatieIntroductie: Kurt Arrigo
Introductie: Kurt Arrigo Je bent een bekende specialist in onderwaterfotografie. Wanneer en hoe ben je gestart met een missie om de onvoorspelbare aard van de oceaan vast te leggen? Ik ging eigenlijk nooit
Nadere informatieWeer een primeur voor de Nederlandse Cariben
November 016 Nieuwsbrief Weer een primeur voor de Nederlandse Cariben In deze editie 1 5 SOS Expedition 016 Voorstellen SPAW geaccepteerd EEA016 gehouden in Bristol Eerste BRUVbeelden Bonaire Akoestische
Nadere informatieCultduik: de schatten van het Jackson Rif (Deel 1)
Cultduik: de schatten van het Jackson Rif (Deel 1) De Golf van Aqaba, Egypte. Tussen het eiland Tiran en de oostkust van de Sinaï wordt de Golf smaller. In het midden van de Straat komt er een onderwaterrichel
Nadere informatieNAAR DE HAAIEN! SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 DOE-HET-ZELF LES. Opdracht - voorbeeldvraag VOORBEELDVRAAG
SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 DOE-HET-ZELF LES Opdracht - voorbeeldvraag Bij elke vraag over een dier staat een rode lijst vraag die je kunt herkennen aan de thermometer naast de vraag. Kies steeds het
Nadere informatieDuikschool Buddyfish Nieuwsbrief
Duikschool Buddyfish Nieuwsbrief Hallo Buddyfishen, Nieuwsbrief 2012-02 Hier is weer een update van de activiteiten. Wat hebben we gedaan; Cursussen; IDC; Op dit moment zijn we heel druk met de groep die
Nadere informatieinhoud Wat zijn haaien? Algemene vinformatie Superieure eigenschappen Haaientanden Een maaltijd scoren Is de kust veilig? Sociaal leven Op schaal
Haai ahoi! inhoud 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 Wat zijn haaien? Algemene vinformatie Superieure eigenschappen Haaientanden Een maaltijd scoren Is de kust veilig? Sociaal leven Op schaal
Nadere informatieblij met onze Noordzee ervaring waar we ook soms onze duik solo afmaken. Voor ons een onder sommige omstandigheden een aanvaardbaar risico.
Galapagoseilanden De Galapagoseilanden liggen ongeveer 1000 km ten Westen van Equador in de Grote Oceaan. In het verleden bekend geworden door de onderzoeken van de jonge Britse Charles Darwin die hier
Nadere informatieDeel 4: de bedreigingen voor het koraal
Lesstof Deel 1: het koraalrif Deel 2: het koraal Deel 3: het belang van koraal Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Deel 5: het beschermen van het koraal Deel 4: De bedreigingen voor het koraal Deze
Nadere informatieDE GEWONE ZEEHOND. Huiler
DE GEWONE ZEEHOND Huiler Je gelooft het bijna niet als je in die mooie zwarte ogen kijkt, maar een gewone zeehond is een echt roofdier. Zijn scherpe tanden en gestroomlijnde lichaam zijn perfect voor het
Nadere informatieNAAR DE HAAIEN! SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8. Opdracht - voorbeeldvraag VOORBEELDVRAAG
SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 Opdracht - voorbeeldvraag Bij elke vraag over een dier staat een rode lijst vraag die je kunt herkennen aan de thermometer naast de vraag. Kies steeds het goede antwoord uit
Nadere informatieReisverslag Helgoland
Reisverslag Helgoland Op donderdagochtend om 4 uur ben ik met een goede vriend vertrokken naar Bremerhaven in Duitsland waar we om half tien de boot moesten hebben naar Helgoland. Doordat we door de Duitse
Nadere informatiePraktische opdracht Biologie De Haai
Praktische opdracht Biologie De Haai Praktische-opdracht door een scholier 1440 woorden 22 maart 2005 5,6 59 keer beoordeeld Vak Biologie DE HAAI INHOUDSOPGAVE Inleiding Hfdst.1: Wat zijn haaien? Hfdst.2:
Nadere informatieNAAR DE HAAIEN! SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 DOE-HET-ZELF LES. Opdracht - voorbeeldvraag VOORBEELDVRAAG
SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 DOE-HET-ZELF LES Opdracht - voorbeeldvraag Bij elke vraag over een dier staat een rode lijst vraag die je kunt herkennen aan de thermometer naast de vraag. Kies steeds het
Nadere informatieDeel 1: het koraalrif
Lesstof Deel 1: het koraalrif Deel 2: het koraal Deel 3: het belang van koraal Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Deel 5: het beschermen van het koraal Deel 1: Het koraal rif Deze les ga je leren
Nadere informatieIk ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.
VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse
Nadere informatieReview: Panasonic FT30 compact video light set
Review: Panasonic FT30 compact video light set Reviewer: René Weterings Het was weer hoog tijd om iets te gaan testen, dit keer een compacte camera in een compact jasje met een compacte video lamp. Het
Nadere informatieVRIJSTAAND KAMERSCHERM
VRIJSTAAND KAMERSCHERM De ultieme ruimteverdeler Het vrijstaande kamerscherm Facet is perfect om ruimtes op te delen. Dat doe je met Facet op een heel stijlvolle manier, door te spelen met licht. De individuele
Nadere informatieLEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER
LEERLINGENBLAD VAN:...... DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER 2 EEN WERELD VOL WATER Als je vanuit de ruimte naar de aarde kijkt zie je heel veel blauw. Dat komt omdat onze
Nadere informatiePlasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan
WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 2 / LEEFTIJD 10-12 NAAM: DATUM: Plasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan Hallo. Weet jij nog hoe belangrijk de oceaan is in de waterkringloop? Kun jij alle elementen
Nadere informatieNetje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!
Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring
Nadere informatieBeach Clean-up 2013. Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden
Beach Clean-up 2013 Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden Inhoudsopgave Inleiding 3 1. De zee: een bron van plezier 4 2. Eten en gegeten worden 5 3. Vervuiling
Nadere informatieONTMOETEN KENNY KOKEN
Gratis Excemplaar ONTMOETEN KENNY KOKEN ONTMOETEN KENNY KOKEN Boven de wolken en maken we ons gereed voor vertrek. Namens de bemanning wens ik u een prettige vlucht aan boord van ons toestel. Timo controleerde
Nadere informatieTips; betere foto's maken (bron: hema.nl)
Tips; betere foto's maken (bron: hema.nl) Gulden snede als gouden basisregel Het werkt zo Verdeel het beeld dat je wilt fotograferen in gedachte in negen gelijke vlakken, door er twee horizontale en twee
Nadere informatieGalápagos-eilanden. Inleiding. Inhoudsopgave. 1. Algemeen
Galápagos-eilanden Inleiding Ik wil mijn spreekbeurt graag houden over de Galápagos-eilanden. De Galápagos-eilanden liggen in de Stille Oceaan en zijn heel bijzonder omdat er dieren en planten leven die
Nadere informatieReisReportage. Tubbataha. What s in a name?
Tubbataha Tub 28 Duikmagazine okt/nov 2006 Het is een kinderlijke gedachte, maar bijzondere namen lijken synoniem te staan aan bijzondere duikgebieden. De namen Wakatobi of Raja Ampat onderschrijven deze
Nadere informatieinhoud 1. Dolfijnen 2. De bouw van een dolfijn 3. De zintuigen 4. De school 5. Voedsel 6. Sprongen en spel 8. Gevaar! 9.
Dolfijnen inhoud 1. Dolfijnen 3 2. De bouw van een dolfijn 4 3. De zintuigen 6 4. De school 7 5. Voedsel 8 6. Sprongen en spel 9 8. Gevaar! 10 9. Soorten dolfijnen 11 10. Filmpje 15 Pluskaarten 16 Bronnen
Nadere informatieLezingen Han Bouwmeester Natuurfotografie
Lezingen Han Bouwmeester Natuurfotografie Het delen van mijn belevenissen met belangstellenden is een van mijn grootste uitdagingen binnen de natuurfotografie. In mijn filmtijd maakte ik al een aantal
Nadere informatieIk ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.
VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse
Nadere informatieRondreis Zambia, Malawi, Mozambique en Zuid-Afrika
Rondreis Zambia, Malawi, Mozambique en Zuid-Afrika In welk land je ook komt in zuidelijk Afrika, je wordt overal verwelkomt door zwaaiende kiinderen. De truck We werden opgehaald in Lilongwe in een truck
Nadere informatiePortretten van Tanzania
de fotograaf lezersportfolio Frans Peeters Portretten van Tanzania Veel Europeanen gaan naar Tanzania voor een ontmoeting met de Big Five. Zo ook Frans Peeters, gewapend met zijn spiegelreflex. Maar afgezien
Nadere informatieNieuwsbrief. mei/juni 2013. jaargang 6 nr.5
Nieuwsbrief mei/juni 2013 jaargang 6 nr.5 Nieuwsbrief: Voor je ligt weer een nieuw exemplaar van de Minke-Dive nieuwsbrief. Wij hopen je met deze nieuwsbrief beter op de hoogte te houden van het reilen
Nadere informatieBewoners. Noordzee. Introductie. Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien:
Gemiddelde: diepte 94 meter Oppervlak: 572.000 km2 Bodem: hoofdzakelijk zand Bewoners van de Noordzee Introductie Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien: De Noordzee is natuurlijk
Nadere informatieDezeeschild pad. Dit is een uitgave van: Strandweg 13 (boulevard) 2586 JK Den Haag 070-3542100. www.sealife.nl
Dezeeschild pad Dit is een uitgave van: Strandweg 13 (boulevard) 2586 JK Den Haag 070-3542100 www.sealife.nl 1. Geschiedenis Heeel lang geleden voor de tijd van de dinosauriërs waren er al schildpadden!
Nadere informatieTips voor avondfotografie
Tips voor avondfotografie digitalefotografietips.nl Veel fotografen bergen hun camera op na het vastleggen van een mooie zonsondergang. Maar eigenlijk begint het daarna pas, in ieder geval voor het onderwerp
Nadere informatieOntmoetingen met buitengewone mannen: Rolf Schmidt & Hesham Gabr
Ontmoetingen met buitengewone mannen: &, leeftijd: 65. Eigenaar van Sinai Divers en Ghazala Fleet. Hij is de man die er ooit mee begonnen is., leeftijd: 56. Eigenaar van de populaire, prijswinnende Camel
Nadere informatieAquarium. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs
Aquarium Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs Hallo, welkom in Ouwehands Dierenpark! In het aquarium leven heel veel verschillende vissen en ook een paar amfibieën, zoals kikkers. In deze Doe Mee staan
Nadere informatieCARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI
CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI De rit van Carrabella naar Manatee Springs State Park is erg mooi. Veel naaldbossen, grotendeels nieuw
Nadere informatie... Hoe ziet een Rijke Noordzee eruit?
... Hoe ziet een Rijke Noordzee eruit? Samen voor een gezonde zee!... Stichting De Noordzee is de onafhankelijke natuur- en milieuorganisatie die zich inzet voor een duurzaam gebruik van de Noordzee en
Nadere informatieONTMOETEN KENNY KOKEN
Gratis Excemplaar ONTMOETEN KENNY KOKEN WIL JIJ HET HELE (VOORLEES) VERHAAL GRAAG LEZEN? Je krijgt Ontmoeten Kenny Koken thuis gestuurd als je een mailtje stuurt naar timo-co@coderups.nl met je naam, adres
Nadere informatieMexico Baja California
Mexico Baja California Allereerst de beste wensen voor jullie in dit nieuwe jaar! Veel gezondheid en (duik)plezier toegewenst. Hieronder een verslag van onze reis tot nu toe. We zijn nog 10 dagen in Baja
Nadere informatieinhoud blz. Inleiding 1. De bouw van haaien 2. Drijven 3. De zintuigen 4. Bedreigingen 5. Haaien en mensen 6. Soorten haaien Pluskaarten
Haaien inhoud blz. Inleiding 3 1. De bouw van haaien 4 2. Drijven 6 3. De zintuigen 7 4. Bedreigingen 9 5. Haaien en mensen 11 6. Soorten haaien 12 Pluskaarten 17 Bronnen en foto s 19 Colofon en voorwaarden
Nadere informatiesochicken - broeden op een leuker leven.
Steeds leuker worksheet 1 Je leven steeds leuker maken - in kleine stappen Ben je klaar om jezelf een kickstart te geven? Om je leven in een opwaartse spiraal te brengen in kleine, praktische stappen?
Nadere informatieReisverslag Sri-Lanka 2 juli
Reisverslag Sri-Lanka 2 juli 25 December 2011 waren wij 12,5 jaar getrouwd en als verlaat huwelijksreis zijn wij met onze drie dochters naar Sri-Lanka vertrokken. Eerst lekker 3 dagen bij het zwembad rondhangen
Nadere informatieVoedselketen & ecosysteem
SEA LIFE voor scholen Voedselketen & ecosysteem 6-11 jaar Zelf aan de slag Deze handleiding geeft u extra informatie over belangrijke aquaria binnen SEA LIFE Scheveningen en kan gebruikt worden om meer
Nadere informatieBIBLIOTECA NACIONAL ARUBA. Zeeschildpadden
1 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA Zeeschildpadden 2 INHOUDSOPGAVE Zeeschildpadden... 3 De trek van de schildpad... 3 Bescherming... 3 Bouw... 3 Soorten schildpadden... 4 De groene schildpad... 4 Karetschildpad
Nadere informatieWILD SHOTS NOORD-ZWEDEN. Harold van der Meer
WILD SHOTS NOORD-ZWEDEN Harold van der Meer WILD SHOTS NOORD-ZWEDEN Harold van der Meer 2018 Harold van der Meer; niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande
Nadere informatieTijger. Een machtige streepjeskat
Tijger Een machtige streepjeskat Aan de manier waarop tijgers sluipen en op hun prooi afspringen, is goed te zien dat ze uit de familie van katachtigen komen. De tijger is binnen die familie zelfs de grootste
Nadere informatieProductfotografie in je eigen thuisstudio
Productfotografie in je eigen thuisstudio Kenneth Verburg De feestdagen zitten er weer aan te komen en dus vallen er wekelijks tientallen folders met aanbiedingen door de brievenbus waarin de laatste producten
Nadere informatieDat was nog 200 meter recht omhoog en zat niet bij de toer in. Aan de andere kant dito naar beneden en toen gletsjer ijzers onder en over de
Begin september 2016 hebben wij, Paul, Jordi, Peter, Ed en ik (Erik) de achtdaagse toer gelopen in Val Gardena Dolomieten. Deze toer was zonder meer grandioos en grandioos geregeld. Na enig zoeken op internet,
Nadere informatieBewoners van de Noordzee
Bewoners van de Noordzee Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen kunnen: verschillende groepen dieren noemen die in de Noordzee leven (vissen, anemonen, kwallen,kreeftachtigen); uitleggen
Nadere informatie1. Rare tenen. Heel wat dieren die in en op het water leven zoals. eenden, meeuwen, otters hebben zwemvliezen
Al deze dieren hebben zwemvliezen. Wie is wie? Zet de juiste naam bij het juiste dier (meeuw, otter, eidereend). 1. Rare tenen Wild Wonders of Europe /Orsolya Haarberg / WWF Heel wat dieren die in en op
Nadere informatieDuikspecial in Turkije
Duikspecial in Turkije Deze schitterende duikreis aan boord van een traditioneel Turks schip (een gulet) is een unieke manier van vakantie vieren. De hele week wordt u in de watten gelegd door onze crew.
Nadere informatieKijk uit! Pas OP! LEERlingenblad van:... speurles. basisonderwijs groep 4, 5 & 6
LEERlingenblad van:... Kijk uit! Pas OP! speurles basisonderwijs groep 4, 5 & 6 weetje Professoren hebben uitgerekend dat er op de aarde 1.386.000.000.000.000.000.000 liter water is. 2 Kijk uit! Loop jij
Nadere informatieLESBESCHRIJVING GROEP 1-2
LESBESCHRIJVING GROEP 1-2 DOELEN: Leerlingen weten welke walvissen er in de Noordzee leven. Leerlingen weten welk voedsel de walvissen eten. Leerlingen weten op welke manier de walvissen met elkaar communiceren.
Nadere informatieDe meeste van onze camera s beschikken over de instelmogelijkheid: AUTO de camera past zelf de gevoeligheid aan 50-100 - 200 300 400 (iso)
Bij de analoge fotografie hadden we de gevoeligheid van de film die we dan aanpasten naargelang datgene dat we gingen fotograferen: veel licht versus weinig licht, binnenopnames zonder flits, zelfs het
Nadere informatie1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.
Nadere informatieinhoud 1. Een bijzondere vogel 2. De woonplaats 3. Soorten pinguins 4. Pinguinweetjes 5. Filmpjes Bronnen en foto s Colofon en voorwaarden
Pinguins inhoud 1. Een bijzondere vogel 3 2. De woonplaats 5 3. Soorten pinguins 6 4. Pinguinweetjes 12 5. Filmpjes 14 Bronnen en foto s 15 Colofon en voorwaarden 16 2 1. Een bijzondere vogel Geen vleugels,
Nadere informatieISBN Daniel Nesquens Sergio Mora Tattoo-papa De Vier Windstreken. De Vier Windstreken
ISBN 978 90 5116 293 6 Daniel Nesquens Sergio Mora Tattoo-papa De Vier Windstreken De Vier Windstreken De Vier Windstreken 1 Papa komt en gaat, zoals de dag en de nacht. Vooral wanneer je hem totaal niet
Nadere informatieHet maken van een foto met sterrensporen Dit kan je met elke camera die een M stand hebben.
Het maken van een foto met sterrensporen Dit kan je met elke camera die een M stand hebben. Je hoef niet speciaal een aparte lens te hebben. Ik geef hier enkele voorbeelden met een camera die een standaard
Nadere informatie14-daagse Avontuurlijk Suriname
REIZEN - VOYAGES Tel.32-3-238.11.03 Fax.32-3-238.71.58 Bresstraat, 14 IATA : 08210381 2018 Antwerpen licentie : A 1275 BELGIUM www.coconuttravel.be/suriname/ info@coconuttravel.be www.coconuttravel.be
Nadere informatieDuikschool Buddyfish
Duikschool Buddyfish Nieuwsbrief 5-2008 MALEDIVENSPECIAL Welkom bij Duikschool Buddyfish Wij zijn weer terug van 2 weken Malediven en wij kunnen er kort over zijn, maar dat doen we deze keer niet. We willen
Nadere informatieHeb je een passie voor duiken? voor de natuur? hou je van grote zeedieren? Lees dan even verder...
Heb je een passie voor duiken? voor de natuur? hou je van grote zeedieren? Lees dan even verder... De Galapagos eilanden of de Archipiélago de Colón bestaat uit een 13 tal grotere en vele kleinere eilanden
Nadere informatiePetitie van start Een oproep aan Staatssecretaris Van Dam op haaien te beschermen
1 maart 2016 NIEUWSBRIEF Petitie van start Een oproep aan Staatssecretaris Van Dam op haaien te beschermen In dit nummer 1 2 Petitie van start Camera onderzoek in volle gang Vandaag lanceert Save Our Sharks
Nadere informatieUitleg opnamens met een digitale camera
Uitleg opnamens met een digitale camera Telescopen Telescoop 152mm William Optics van volkssterrenwacht Orion. Op dit moment staat de telescoop in gesteld voor naar de zon te kijken. Aan de voorkant van
Nadere informatieNatuurreis naar India voor Tijger, Leeuw en Luipaard
Natuurreis naar India voor Tijger, Leeuw en Luipaard India is het enige land in de wereld dat zowel de Leeuw, het Luipaard als de Tijger onder zijn inheemse fauna bevat. Deze natuurreis gaat via Gujarat
Nadere informatieDiafragma, hoe werkt het
Diafragma, hoe werkt het DOOR KENNETH VERBURG IN BASISCURSUS - 172 REACTIES Onderdeel van de serie 1. Basiskennis Starten met een spiegelreflexcamera Diafragma, hoe werkt het De beste sluitertijd kiezen
Nadere informatieinhoud 1. Dieren op reis 2. Waarom dieren reizen 3. Op zoek naar eten 4. Op zoek naar een broedplek 5. Weg uit de kou 6. Filmpje Pluskaarten Bronnen
Dieren op reis inhoud 1. Dieren op reis 3. Waarom dieren reizen 4 3. Op zoek naar eten 5 4. Op zoek naar een broedplek 9 5. Weg uit de kou 13 6. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen 17 Colofon en voorwaarden
Nadere informatieNieuw haaienmerkprogramma van start op St. Maarten
Foto: Veer en Vorm 1 22 augustus 2016 Nieuwsbrief Nieuw haaienmerkprogramma van start op St. Maarten In deze editie: 1 Nieuw haaienmerkprogramma 2 Haaienexperts in New Orleans 3 Actie-onderzoek op Saba
Nadere informatieDe levensreis van de groene zeeschildpad
e levensreis van de groene zeeschildpad Uit Turtle Travels oor Gary Miller Uit het zand Het is een heldere nacht in augustus. Op een strand in osta Rica ligt een nest eieren meer dan een halve meter onder
Nadere informatieMateriaal spreekbeurt of presentatie. De gewone zeehond
Materiaal spreekbeurt of presentatie De gewone zeehond Materiaal spreekbeurt zeehonden De gewone zeehond Phoca vitulina De zeehonden van het Boudewijn Seapark te Brugge zijn net als de dolfijnen en zeeleeuwen
Nadere informatieZeedieren Een mindful kleurboek
Georgie Woolridge Zeedieren Een mindful kleurboek Spectrum Uitgeverij Unieboek Het Spectrum bv, Houten Antwerpen INLEIDING De zee heeft me altijd gefascineerd. De heerlijke sereniteit die ik ervaar als
Nadere informatieSwingend curacao GEMAAKT DOOR MANDY
Swingend curacao GEMAAKT DOOR MANDY Curacao Altijd al naar Curaçao willen reizen, maar staat de lange vlucht of de reissom u tegen? Zet deze gedachten even opzij! Het klinkt erg cliché, maar u stelt zich
Nadere informatieVerhalen uit het. Midden-Oosten. naverteld door Sandra van der Stege
Verhalen uit het Midden-Oosten naverteld door Sandra van der Stege Moeilijke woorden staan schuin. Ze worden uitgelegd in de woordenlijst op pagina 63. Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Inhoud
Nadere informatieOpen Water Diver DUIKOMGEVING
Open Water Diver DUIKOMGEVING DUIKOMGEVING Omstandigheden (Temperatuur, Zicht, Stroming, Bodemsamenstelling, Onderwaterleven, Zonlicht) Zoet water en zout water Duiken in zee (getijden) OMSTANDIGHEDEN
Nadere informatiePORTFOLIO Alex Mustard
PORTFOLIO Alex Mustard Deze zeeleeuw in Australië vroeg zich af wie Alex Mustard is en kwam nieuwsgierig overzwemmen. Alex zorgde ervoor dat de zon precies achter de zeeleeuw zat. De foto is van onderen
Nadere informatieInterview met Aldo Montano
Interview met Aldo Montano Olympisch schermkampioen, twee maal wereldkampioen, vijf maal Europees kampioen en negen maal Italiaans kampioen; gerespecteerd atletiekbeoefenaar, bekende tv persoonlijkheid,
Nadere informatieNieuwsbrief. maart/april 2015 jaargang 8 nr. 3
Nieuwsbrief maart/april 2015 jaargang 8 nr. 3 Nieuwsbrief: Voor je ligt weer een nieuw exemplaar van de Minke-Dive nieuwsbrief. Wij hopen je met deze nieuwsbrief beter op de hoogte te houden van het reilen
Nadere informatieJuli - augustus 2011 - nr 335
Juli - augustus 2011 - nr 335 Kijker nr 335 : zomer 2011 Voor sommigen zit het er misschien al bijna op. Voor anderen is het nog maar pas begonnen en voor nog anderen duurt het nog enkele weken. Eén ding
Nadere informatieZondag 26-04-2009 Om 15.00 uur vertrokken richting Amsterdam naar Novotel Badhoevendorp, daar bleven we overnachten en konden ook onze auto`s laten staan tijdens de vakantie. Lekker wezen eten in IJmuiden
Nadere informatieHonderden excuses om terug te komen Duik
Duiksafari in Honderden excuses 10 Duikmagazine apr/mei 2007 de Malediven om terug te komen Whaleshark, whaleshark, wordt door de bemanning vanaf het zijdek geroepen. De chaos is compleet: iedereen rent
Nadere informatieLESPAKKET ORDENING EN EVOLUTIE
LESPAKKET ORDENING HAVO / VWO EN EVOLUTIE Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK KENMERKEN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie
Nadere informatieDUIKEN.NL Paniek om blauwe haaien. 20 Augustus Katrien Vandevelde BlueShark
DUIKEN.NL Paniek om blauwe haaien 20 Augustus 2014 Katrien Vandevelde BlueShark www.blueshark.be De laatste weken werden verschillende blauwe haaien gespot voor Spaanse, Corsicaanse en Franse stranden.
Nadere informatieVerslag fietsreis 2 Denemarken van 2 t/m 9 juli 2017
Verslag fietsreis 2 Denemarken van 2 t/m 9 juli 2017 Keurig op tijd arriveert de bus in Tonden met hierin al de dames die in Zaltbommel zijn opgestapt. Na wisseling van de oprij-chauffeur en de koffers
Nadere informatieNieuwsbrief. februari 2017 jaargang 10 nr. 2
Nieuwsbrief februari 2017 jaargang 10 nr. 2 Nieuwsbrief: Voor je ligt weer een nieuw exemplaar van de Minke-Dive nieuwsbrief. Wij hopen je met deze nieuwsbrief beter op de hoogte te houden van het reilen
Nadere informatieDe pinguïn. De geschiedenis van de pinguïn. Kenmerken van de pinguïn
De pinguïn Iedereen weet wel wat een pinguïn is, maar bijna niemand weet dat er in totaal zeventien verschillende soorten zijn! Ook weet iedereen dat pinguïns in koude gebieden leven, maar niet iedereen
Nadere informatieNieuwsbrief #6, juni 2007. Inhoud. Duikers en snorkelaars. Island Diving in de media
Inhoud Duikers en snorkelaars Island Diving in de media Cursus van de Maand: DAN Oxygen first aid for divers Wetenswaardigheden Onderwater Dagtrip 3 juni : Blokkendam Duikers en snorkelaars Er is deze
Nadere informatieOp reis naar de rust. van een landelijk interieur INTERIEUR
Op reis naar de rust INTERIEUR van een landelijk interieur Precies een jaar wonen Sylvie, Christophe en hun kinderen nu in hun nieuwe woning; lang genoeg dus om zich te realiseren dat grote dromen inderdaad
Nadere informatieMet de kids door Mexico
Met de kids door Mexico Dit is een verslag van de mooie reis die Matt, Marjan, Thijs en Wouter in augustus 2007 met Djoser Junior door Mexico hebben gemaakt. Veel kijk- & leesplezier! Op pad Op pad met
Nadere informatieDe orka. De geschiedenis van de orka. Kenmerken van de orka
De orka De orka is de grootste soort uit de familie van de dolfijnen. De orka heeft een gezet lichaam, met een stompe snuit. Het dier heeft één spuitgat, en grote peddelvormige buikvinnen. Wil je zelf
Nadere informatieFOTOGRAFEREN MET JE SMARTPHONE
De afgelopen jaren is de smartphone steeds belangrijker geworden. Bellen is bijna bijzaak: we Whatsappen, Instagrammen, Twitteren en zijn bijna de hele dag online. Het schijnt zelfs zo te zijn dat we vaker
Nadere informatieFotografie: van opname tot archivering deel 1. Bruno Vandermeulen
Fotografie: van opname tot archivering deel 1 Bruno Vandermeulen 6 7 8 9 10 11 12 1 3 Wat is een camera? Zwarte doos: camera obscura Sensor Sluiter Objectief Diafragma Sensor Pixels Grootte 15 16 Camera
Nadere informatie10 daagse Safari The Migration Special
10 daagse Safari The Migration Special De Serengeti, het gebied waar zoveel natuurfilms worden gemaakt, is ongetwijfeld het beroemdste wildpark ter wereld en is op geen enkele manier te vergelijken met
Nadere informatie