NIEUWSBRIEF NOVEMBER/DECEMBER 2012

Transcriptie

1 NIEUWSBRIEF NOVEMBER/DECEMBER 2012 Beste Jonge Atlantici, Deze nieuwsbrief biedt een overzicht van de activiteiten die Jonge Atlantici organiseert in de maanden november en december. Daarnaast zijn er verslagen opgenomen van DAYS, het Danish Atlantic Youth Seminar, dat iedere zomer door onze Deense zusterorganisatie georganiseerd wordt. Ook kun je lezen over de bijeenkomst die Jonge Atlantici begin oktober organiseerde over Turkije en Syrië in het meest pittoreske theater van Amsterdam. Ten slotte bespreekt Lisanne Brans, stagiaire bij de Atlantische Commissie, het nieuwste boek van Geert Mak Reizen zonder John. Veel leesplezier gewenst, en hopelijk tot ziens op een bijeenkomst binnenkort! Bijeenkomst: OPCW Rowinda Appelman, voorzitter Jonge Atlantici De Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons (OPCW) in Den Haag bestaat dit jaar 15 jaar. Ter ere daarvan organiseert Jonge Atlantici op donderdag 15 november een bijeenkomst met de Nederlandse vertegenwoordiger en zijn plaatsvervanger bij de OPCW. Zij zullen een korte introductie geven over de OPCW en actuele kwesties omtrent chemische wapens, o.a. in Syrië en Libië. Ook de Nederlandse opstelling in deze kwesties komt aan bod. Daarna is er ruimschoots tijd om vragen te stellen. De bijeenkomst zal plaatsvinden op het kantoor van de Atlantische Commissie en begint om uur. Datum: Donderdag 15 november Tijd: uur Locatie: Kantoor Atlantische Commissie (Bezuidenhoutseweg a, Den Haag) Toegang: Beperkt aantal plaatsen, SB ers hebben voorrang Aanmelden t/m 14 november via

2 Bijeenkomst: Veiligheid in het Arctisch gebied Op donderdag 22 november organiseert Jonge Atlantici een bijeenkomst over veiligheid in het Arctisch gebied. Lucia van Geuns van het Clingendael International Energy Programme zal de avond openen met een korte introductie over het gebied en de belangrijkste veiligheidsvraagstukken die er spelen. Marcel de Haas (Instituut Clingendael), Marjolein de Ridder (The Hague Centre for Strategic Studies) en Niels Woudstra (Koninklijke Marine) zullen ingaan op de belangen van respectievelijk Rusland, de Verenigde Staten en Nederland in het Arctisch gebied, en de rol die deze landen hier voor zichzelf opeisen. Aanmelden t/m 22 november, uur via Datum: Tijd: Locatie: Toegang: Donderdag 22 november uur Inloop vanaf uur Haagse Hogeschool, Den Haag Gratis voor leden van Jonge Atlantici en overige geïnteresseerden Bijeenkomst: Fixing Failed States Ieder jaar verschijnt er een lijst waarin de meest instabiele staten ter wereld gerangschikt staan, de zogenaamde Failed States Index. Somalië bezet al jaren de eerste plek op deze ranglijst, meestal gevolgd door landen als Congo, Haïti en Afghanistan. Is er eigenlijk nog hoop voor deze failed states? Hoe kunnen dergelijke landen opgebouwd worden? Daarover zal worden gesproken tijdens de lezing Fixing Failed States, die Jonge Atlantici op maandag 10 december organiseert in samenwerking met SIB Amsterdam. Met sprekers die zowel op papier als in de praktijk met fragiele staten hebben gewerkt en op de hoogte zijn van de ergste problemen en mogelijke oplossingen. Moeten we veiligheid bieden, geld doneren of advies geven? Zijn failed states gebaat bij democratie? Of kunnen we als internationale gemeenschap weinig betekenen voor dergelijke landen? Sprekers zijn Marije Balt, Springfactor (ovb), Chris van den Borgh, Universiteit Utrecht. Datum: Maandag 10 december Tijd: uur Locatie: CREA Theaterzaal (Nieuwe Achtergracht 170, Amsterdam) Toegang: Gratis voor leden van Jonge Atlantici en overige geïnteresseerden

3 Boeksignalement Reizen zonder John. Op zoek naar Amerika In 1960 maakte de Amerikaanse schrijver John Steinbeck een reis door zijn vaderland in een oude truck die hij Rocinante noemde, naar het paard van Don Quichotte. Hij nam zijn hondje Charley mee en beschreef de hele reis in het boek Travels with Charley: In Search of America, gepubliceerd in Hij begon zijn avontuur op Long Island, en reisde via Detroit naar het westen richting Seattle, alwaar hij afzakte naar het zuiden, naar California. Via Texas en New Orleans trok hij vervolgens weer oostwaarts, om daarna weer naar het noorden te rijden en zijn reis in New York te eindigen (zie kaartje). Het is deze lange reis die Geert Mak precies vijftig jaar later nog eens maakt om te onderzoeken wat er is veranderd in Amerika tijdens de halve eeuw die inmiddels is verstreken. Zijn ervaringen beschrijft Mak in zijn nieuwe boek Reizen zonder John: Op zoek naar Amerika. Geert Mak maakte al eerder een grote tocht naar de uithoeken van een continent en daarvan deed hij verslag in zijn bekende boek In Europa. Ook dit boek was geïnspireerd op de reis van Steinbeck. In 2010 kreeg Mak toestemming van zijn uitgever om weer een lange reis te maken, en ditmaal de route van Steinbeck door Amerika te volgen om het land te kunnen bekijken met de oren en ogen van nu. Die oren en ogen zijn voor Geert Mak onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van het land. Mak is en blijft tenslotte een geschiedenisleraar, en dat merk je ook zeker tijdens het lezen van zijn boek: hij bekijkt het Amerika van nu vanuit het oogpunt van een historicus. Reizen zonder John is meer dan alleen een reisverslag en regelmatig onderbreekt Mak zijn verhaal dan ook om uit te weiden over de Amerikaanse geschiedenis. Bijvoorbeeld over de jaren vijftig, waarin de Amerikaanse maatschappij drastisch veranderde in toon en mentaliteit, van een overlevingssamenleving in een consumptiesamenleving. Dit proces beschrijft Mak ook vanuit het Europese perspectief. Voor ons, kinderen in de provincie, was Amerika een droomland, met een losse levensstijl waarvan een enkele keer een flard over de oceaan kwam zeilen, zo vertelt Mak ons aan het begin van zijn reis.

4 Wat er nog van dat droomland over is, onderzoekt Mak tijdens deze tocht, terwijl hij in zijn gehuurde auto met zijn vrouw naast hem urenlang over verlaten snelwegen rijdt, talloze (soms uitgestorven) dorpjes en steden passeert en ontbijt in dinners. Onderweg knoopt hij gesprekjes aan met de locale bevolking om zo beter te weten te komen wat er daadwerkelijk speelt onder de Amerikaanse bevolking. Verschillende thema s van de Amerikaanse samenleving komen in het boek aan bod: niet alleen culturele en sociale, maar ook geografische, historische en politieke aspecten van Amerika passeren de revue. Tijdens zijn reis dringt het zich eens te meer aan Mak op hoe veel Amerika veranderd is in de afgelopen decennia. Geert Mak Reizen zonder John Op zoek naar Amerika Uitgeverij Atlas ISBN: pagina s Prijs: 24,95 Lisanne Brans, stagiaire Atlantische Commissie, BA-student Engelse Taal & Literatuur en American Studies, UvA Volg Jonge Atlantici nu op Twitter en Facebook, en deel je mening op het maandelijkse blog van de Atlantische Commissie!

5 Verslag Danish Atlantic Youth Seminar 2012 Het Danish Atlantic Youth Seminar (DAYS) werd ook dit jaar weer georganiseerd door de Deense tak van Jonge Atlantici, in samenwerking met de internationale Youth Atlantic Treaty Association (YATA). 22 deelnemers uit 15 verschillende landen kwamen in de eerste week van juli bijeen op de luchtmachtbasis van Aalborg, Denemarken, en ik had het geluk erbij te kunnen zijn. De titel van het seminar, dat al voor de 27 e keer werd gehouden, was Tomorrow s Challenges Today. De onderwerpen varieerden van oorlogsvoering met drones, tot de problemen in het Arctische gebied en smart defence, en de toekomst van de VN, de EU, en de NAVO. Deze onderwerpen werden besproken tijdens lezingen, workshops, debatten, en discussiegroepen. De laatste twee dagen speelden de deelnemers een simulatiespel, waarbij het doel was om op diplomatieke wijze de problemen in de Kaukasus op de lossen. Natuurlijk was er ook een aantal sociale activiteiten georganiseerd. Op het seminar waren er sprekers van verschillende nationale en internationale organisaties aanwezig. De eerste lezing werd gehouden door de Deense ambassadeur in Letland, die sprak over de uitdagingen die de internationale gemeenschap bezighouden. De lezingen die daarop volgden gingen over de taken die de NAVO, de EU, en de VN hebben, en zouden moeten hebben. De dag erna werden er nog twee lezingen gehouden, over opkomende problemen in de Arctische regio respectievelijk de vraag hoe het nu verder moet in Afghanistan. Na de lezingen konden de deelnemers aanschuiven bij twee discussiegroepen om de sprekers enkele vragen te stellen en om over de onderwerpen de debatteren. De laatste lezingen gingen over ontwikkelingen op het gebied van oorlogvoering. Drie sprekers legden uit welke rol technologie door de jaren heen gespeeld heeft, en hoe deze rol zich in de toekomst zal ontwikkelen. Er kwamen verschillende onderwerpen aan bod, zoals drone warfare en smart defence. In de laatste twee dagen deden de deelnemers mee aan een simulatiespel, waarbij hun diplomatieke vaardigheden op de proef werden gesteld. Twee of drie deelnemers representeerden een land, en het was de bedoeling om de belangen van dat land in de Kaukasus-regio zo goed mogelijk te verdedigen. Het kwam bijna tot oorlog tussen de Verenigde Staten en Rusland, maar gelukkig werden de meeste problemen door Georgië opgelost. Naast het bijwonen van lezingen en debatten gingen de deelnemers ook nog een middag naar het nabijgelegen Aalborg, het strand, en kregen ze een tour op de luchtmachtbasis.

6 Op de laatste avond was er een afscheidsdiner met een gala. Al met al was het een erg leerzame ervaring en ik heb veel aardige en interessante mensen vanuit de hele wereld mogen ontmoeten. De seminar is een echte aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in internationale betrekkingen en internationale politiek. Laura Schabbing MA, oud-stagiaire Atlantische Commissie

7 Verslag Bijeenkomst Turkije en de Syrische burgeroorlog Op 8 oktober jl. organiseerde Jonge Atlantici een bijeenkomst over Turkije en de Syrische burgeroorlog in het Torpedotheater in Amsterdam. Lily Sprangers (directeur van het Turkije Instituut) en Uğur Ümit Üngör (docent geschiedenis aan de Universiteit Utrecht) spraken over een zeer actuele kwestie, namelijk de positie van Turkije in het Midden- Oosten en de verhoudingen tussen Turkije en buurland Syrië. Zo n 35 mensen woonden de bijeenkomst bij. Lily Sprangers opende de avond met een korte introductie over de internationale positie van Turkije sinds de Tweede Wereldoorlog. Turkije is een bijzonder land, aangezien het het enige land is waar democratie, economische groei en de islam samen lijken te gaan, aldus Sprangers. In 1952 werd Turkije lid van de NAVO en in 1963 werd een associatieverdrag gesloten tussen Turkije en de EU, gevolgd door een lidmaatschapsaanvraag in Sprangers legde uit dat Turkije economisch gezien nog altijd sterk georiënteerd is op Europa, maar dat er ook veel dwarsverbanden bestaan met andere landen. Zo is Turkije voor haar energievoorziening afhankelijk van o.a. Rusland en Iran. Ten aanzien van Iran probeert Turkije een zero problems policy op te bouwen, waarbij de nadruk wordt gelegd op een gezonde handelsrelatie. Sprangers stelde ook dat Turkije grote belangen heeft in de Kaukasus, met name op het gebied van energievoorziening. Verder is de relatie met buurland Armenië nog altijd gespannen vanwege de Armeense genocide. Na deze korte introductie was het de beurt aan Uğur Ümit Üngör om in te gaan op de recente ontwikkelingen in Syrië. Üngör gaf meteen aan van mening te zijn dat de Turkse luchtmacht airstrikes moet uitvoeren op strategische doelen in Syrië, bijvoorbeeld het presidentieel paleis in Damascus. Een moorddadig regime luistert namelijk alleen naar overmacht en dus is geweldsdreiging tegen Assad de enige oplossing. Volgens Üngör is het Syrische Assad-regime een facade-regime en een onvervalste familiedictatuur. Alle sleutelposities van de staat zijn in handen van de familie Assad. Daar is een woord voor: maffia, aldus Üngör. Hij benadrukte dat de bevolking van Syrië, die bestaat uit zo n 23 miljoen mensen, zeer gemengd is. Het grootste gedeelte van de bevolking, ongeveer 74%, is soennitisch. De Alawieten, waartoe ook de Assad-familie behoort, vormen zo n 12% van de

8 bevolking. De Alawieten bevinden zich voornamelijk in het noorden van Syrië en zij bezetten bijna alle belangrijke overheidsposities, bijvoorbeeld binnen geheime dienst en de politie. Volgens Üngör heeft de Alawitische gemeenschap in Syrië een minderheidscomplex, wat inhoudt dat hun identiteit gebaseerd is op een existentiële angst voor soennieten. Alleen met (sektarisch) geweld en dreiging kunnen de Alawieten hun machtspositie handhaven, aldus Üngör. Hierbij moet gezegd worden dat het Assad-regime gebaseerd is op slechts een clan binnen de Alawieten: er zijn ook Alawieten die zich tegen Assad hebben gekeerd. Ook in Turkije wonen veel Alawieten, en zij steunen Assad. De ingewikkelde situaties met betrekking tot de verschillende bevolkingsgroepen in het gebied zijn o.a. het gevolg van de koloniale erfenis, waardoor de groepen over meerdere landen zijn komen te wonen. Een andere belangrijke bevolkingsgroep in het gebied zijn de Koerden. Volgens Sprangers wonen er zo n 20 miljoen Koerden verspreid over Iran, Irak, Syrië en Turkije. Zij zijn verdeeld in drie verschillende taalgroepen en blijken moeilijk verenigbaar. Üngör stelde dat het Assadregime zich zeer discriminerend heeft opgesteld ten opzichte van de Koerden. Ook in Turkije is er sprake van grootschalig geweld tegen Koerden. De PKK, de Koerdische Arbeiderspartij die werd opgericht in 1978, opereerde lange tijd in Syrië en is pro- Assad. Volgens Üngör gaat het hier om het steunen van de vijand van de vijand: Syrië steunt de PKK en Turkije steunt op haar beurt het Vrije Syrische Leger. Wat betreft de huidige situatie in Syrië is er volgens Sprangers een mogelijkheid dat Assad zich overgeeft na bombardementen van een westerse alliantie of van Turkije. Een andere optie is dat Assad, die in grote mate afhankelijk is van president Poetin, door Rusland wordt gedwongen om Syrië te verlaten. Zowel Sprangers als Üngör benadrukten dat er na de val van het Assad-regime een periode van enorme chaos zal aanbreken. Voor Turkije is dat volgens Sprangers absoluut niet gunstig: de afgelopen jaren was Assad een stabiele zakenpartner en na de val van het Assadregime is het afwachten wie er dan aan de macht komt en of dit positief uitpakt voor Turkije. Al met al was het een interessante bijeenkomst, waarin eens te meer duidelijk werd hoe gecompliceerd de situatie is. De val van het Assad-regime is volgens zowel Sprangers als Üngör absoluut onvermijdelijk, maar de consequenties ervan zijn nog niet te overzien. Lisanne Brans, stagiaire Atlantische Commissie, BA-student Engelse Taal & Literatuur en American Studies, UvA