Pesten op de werkvloer Hoe ontstaat het en wat zijn de gevolgen?

Transcriptie

1 Pesten op de werkvloer Hoe ontstaat het en wat zijn de gevolgen?

2 Pesten op het werk is een groot probleem. Volgens het Ministerie van SZW wordt één op de tien werknemers gepest. En volgens het FNV gaat het zelfs om bijna één op de zes. Hoe dan ook; het zijn er veel te veel. Pesten op het werk kost bedrijven vier miljoen verzuimdagen per jaar en maar liefst 900 miljoen euro aan loon dat moet worden doorbetaald. En dan hebben we het nog niet over de gevolgen voor de persoon die wordt gepest. Reden genoeg dus om er iets aan te doen! 4 M vier Pesten op het werk kost bedrijven miljoen verzuimdagen per jaar. Wanneer wordt het pesten? Wanneer is een grap geen grap meer, maar wordt het pesten? Daar zijn een aantal regels voor. Grappen maken wordt pesten als het regelmatig voorkomt, wanneer het steeds tegen dezelfde persoon is gericht en als diegene wordt gekwetst hierdoor. In de Arbowet staat pesten als volgt omschreven: Onder pesten verstaan we alle vormen van intimiderend gedrag met een structureel karakter, van een of meerdere werknemers (collega s, leidinggevenden) gericht tegen een werknemer of een groep van werknemers die zich niet kan of kunnen verdedigen tegen dit gedrag. Een belangrijk element aangaande pesten op het werk is de herhaling van die gedraging in de tijd. Het gaat bij pesten dus niet om een eenmalige gedraging. Dit gedrag uit zich op verschillende manieren maar in het bijzonder door woorden, gebaren, handelingen of bedreigingen.

3 Welke vormen zijn er? Er zijn verschillende soorten pesten. Zo kan pesten bestaan uit: 1. Openlijk belachelijk maken Iemand wordt gepest vanwege zijn of haar uiterlijk, gedrag, huidskleur, seksuele voorkeur, manier van praten of lopen, thuissituatie et cetera. 2. Roddelen In elk bedrijf worden wel eens nieuwtjes uitgewisseld. Maar als het steeds over dezelfde collega gaat en alleen de negatieve kanten worden besproken, spreken we van pesten. 3. Iemand het werk lastig maken Dit kan bijvoorbeeld door belangrijke informatie niet door te geven aan iemand of steeds dezelfde persoon de vervelende klusjes te laten opknappen. 4. Iemand buitensluiten Als steeds dezelfde collega niet wordt meegevraagd voor de lunch of met opzet wordt genegeerd in gesprekken, is er sprake van buitensluiten. 5. Kwetsen met woorden Dit kan op een heleboel manieren: bijvoorbeeld door mensen te beledigen, uit te schelden of omlaag te halen. 6. Bedreiging en misbruik van macht Sommige werknemers worden op het werk bedreigd door hun baas, bijvoorbeeld met ontslag of met terugzetten naar een lagere functie. Maar ook collega s kunnen vervelende dreigementen uiten: Het kan allemaal nog erger of Wacht maar af, we krijgen je nog wel. 7. Lichamelijk geweld Bij lichamelijk geweld hoeft iemand niet per se gewond te raken. Ook iemand in gevaar brengen valt hieronder. Bijvoorbeeld door iemand op te sluiten of per ongeluk hete thee te knoeien. Maar er zijn ook werknemers die echt in elkaar worden geslagen. 900 M Pesten kost 900 miljoen aan doorbetaald loon per jaar. Naast deze losse vormen van pesten, bestaan er allerlei combinaties van pesten. Bovendien is het één vaak het gevolg van het ander. Iemand die belachelijk wordt gemaakt, spreekt bijvoorbeeld minder makkelijk een collega aan met een vraag. Het wordt dan dus moeilijker om het werk goed uit te voeren. Ook kan dit ertoe leiden dat iemand wordt buitengesloten. Hoe dan ook: elke vorm van pesten tast het zelfvertrouwen van iemand aan, maar ook het vertrouwen in andere mensen. Hier kan degene die wordt gepest lange tijd - en soms zelfs zijn hele leven - last van houden.

4 groep meelopers. Grijpt er niemand in bij het pesten, dan heeft dat ook gevolgen voor de pester. Hij of zij leert namelijk niet om grenzen te stellen aan het eigen gedrag en denkt dat het is toegestaan om met pesten een doel te bereiken. Hoe vaker dit lukt, hoe vaker hij of zij zich op deze manier zal gedragen. Ingrijpen wordt dan steeds moeilijker. Gelukkig zijn er ook mensen die zich verzetten tegen het pesten en de pesters wél weten te stoppen. Hoe groot is het probleem? Groot. Hoewel de cijfers van het aantal werknemers dat wordt gepest verschillen - sommige bronnen hebben het over negen procent, anderen over zestien procent -, is wel duidelijk dat pesten op het werk een groot probleem is. Wanneer ontstaat pesten? Het is vaak niet precies duidelijk waarom iemand wordt gepest. Het kan zijn dat hij of zij anders is dan wat de groep normaal vindt. Bijvoorbeeld omdat degene een andere huidskleur, seksuele voorkeur, godsdienst, gewoonte of levensstijl heeft. Eigenlijk kan alles wat iemand anders maakt dan wat de groep normaal vindt een reden zijn om hem of haar te gaan pesten. Ook pesten sommige mensen een collega om zichzelf groter of beter te laten lijken, of om hun baan te behouden. Wie zijn de pesters? Vreemd genoeg is er meestal weinig aandacht voor de personen die pesten. Maar we kunnen ervan uitgaan dat een groot deel van de werknemers tot de groep pesters behoort. Immers: minimaal tien procent van de werknemers wordt gepest. Ook wordt pesten vaak door een groep gedaan. Werknemers die horen tot de pestersgroep, hebben allemaal een eigen rol binnen deze groep. Zo zijn er mensen die voorop lopen en de eerste stap zetten in het pesten. Daarnaast zijn er veel mensen die hen actief ondersteunen en bovendien is er een grote TNO voegt hier wel aan toe dat het pesten in 7,8 procent van de gevallen af en toe gebeurt en dat in 1,2 procent van de situaties sprake is van regelmatig pesten. In dit laatste geval gaan werknemers er vaak echt aan onderdoor. Dit betekent niet dat het pesten dus wel meevalt: als we de eerste groep gewoon gaan vinden, groeit de tweede groep automatisch verder door. Gevolgen voor de gepeste Pesten kan grote gevolgen hebben voor degene die wordt gepest. De werknemer gaat niet meer met plezier naar het werk en kan lichamelijke of geestelijke klachten krijgen. Denk aan stress, problemen met concentreren en geheugenverlies, maar ook aan hoofdpijn, slapeloosheid, hartkloppingen en maag- en darmklachten. Daarbij neemt de kans op een burn-out en een depressie toe. Als het pesten lang duurt, kan zelfs een Post Traumatische Stress Stoornis (PTTS) ontstaan. Gevolgen voor het bedrijf Pesten heeft ook negatieve gevolgen voor bedrijven en werkgevers. Zo kan een vervelende werksfeer ontstaan of kunnen werknemers minder werk verzetten. Ook komen mensen vaker thuis te zitten: iemand die wordt gepest, zit per jaar gemiddeld zeven dagen extra thuis. Ook zoeken deze werknemers eerder een andere baan. En soms komt het zelfs tot een rechtszaak. Hierdoor heeft pesten ook financiële gevolgen: naar schatting kost pesten zo n euro per slachtoffer!

5 Als betrokken en persoonlijke verzekeraar begrijpt Sazas hoe groot de gevolgen van pesten kunnen zijn. Als werkgever staat u er daarom niet alleen voor: wij helpen graag bij de aanpak van verzuim dat ontstaat door pesten. Op staat een schat aan informatie. Hier kunt u ook de Wegwijzer Pesten inzien, die - in opdracht van het ministerie van SZW - is ontwikkeld door TNO. De Wegwijzer Pesten is bedoeld om de gepeste werknemer, de mensen eromheen en de leidinggevende te helpen bij het (h)erkennen van pesten. Daarnaast geeft deze tips om pesten aan te pakken. Vragen? Onze klantenservice helpt u graag verder op of stuur een mail naar info@sazas.nl Sazas Postbus DA Woerden info@sazas.nl KvK AFM