Inleidingsles voor. Communicatietheorie. Datacommunicatie. Inleiding "Communicatietheorie" 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inleidingsles voor. Communicatietheorie. Datacommunicatie. Inleiding "Communicatietheorie" 1"

Transcriptie

1 Inleidingsles voor Communicatietheorie Datacommunicatie Inleiding "Communicatietheorie" 1

2 Communicatietheorie 2 partims : Communicatietechniek (CT) + Datacommunicatie (DC) Titularis : Prof. Marc Moeneclaey (mm@telin.ugent.be), lesgever CT Medelesgever : Prof. Heidi Steendam (hs@telin.ugent.be), lesgever DC Vakgroep Telecommunicatie en Informatieverwerking (TELIN) Sint-Pietersnieuwstraat 41, Technicum Blok 3 CT + DC : bae3, bac3 mae1(ind. ingenieurs) cursusnota s : VTK Minerva (lessenrooster, slides theorie en oefeningen,...) jaarwerk : computeroefening CT + DC (telt mee voor ongeveer 20%) 1 examen : schriftelijk, open boek (CT + DC) Inleiding "Communicatietheorie" 2

3 Datacommunicatie Titularis : Prof. Heidi Steendam (hs@telin.ugent.be) Vakgroep Telecommunicatie en Informatieverwerking (TELIN) Sint-Pietersnieuwstraat 41, Technicum Blok 3 DC : bai3 cursusnota s : VTK Minerva ((lessenrooster, slides theorie en oefeningen,...) jaarwerk : computeroefening DC (telt mee voor ongeveer 20%) 1 examen : schriftelijk, open boek om te slagen moet score jaarwerk 8/20 Inleiding "Communicatietheorie" 3

4 Informatietheorie (H.Steendam) voorkennis : Datacommunicatie mae1 (ECS, ICT), mac1 (ICT, IS) Modulatie en detectie (M. Moeneclaey) voorkennis : Communicatietechniek mae2 (ECS), keuzevak mae (ICT) en mac (ICT) Geavanceerde modulatie en codering (H. Steendam + M. Moeneclaey) voorkennis : Communicatietechniek, Datacommunicatie keuzevak mae (ECS), mac (ICT) Masterproef, Doctoraat Vervolgvakken Inleiding "Communicatietheorie" 4

5 Situering van Communicatietheorie Inleiding "Communicatietheorie" 5

6 Telecommunicatie : informatie versturen van de ene plaats naar de andere, over een fysisch transmissiemedium Informatie : video, audio, spraak, grafische informatie, tekst, data,... Transmissiemedium ( kanaal ): twisted-pair telefoonlijn coaxkabel (CATV) glasvezel radio- of satellietverbinding bus in computer... Inleiding "Communicatietheorie" 6

7 Bron informatie Zender uitgezonden signaal s(t) Transmissiemedium Bestemming gereconstrueerde informatie Ontvanger ontvangen signaal r(t) zender : informatie fysisch (elektrisch, elektromagnetisch, optisch,...) signaal s(t), gschikt voor transmissie over kanaal kanaal : s(t) r(t), met r(t) s(t) wegens storing, vervorming,... ontvanger : fysisch signaal r(t) gereconstrueerde informatie r(t) s(t) gereconstrueerde informatie originele informatie (hoorbare vervorming in spraak en audio, artefacten in beeld en video, fouten in tekst en data) goed ontwerp van zender en ontvanger gereconstrueerde informatie originele informatie Inleiding "Communicatietheorie" 7

8 Server Internet TP : twisted-pair telefoonkabel Laptop coax TP (lang) antenne Telenet Modem ADSL Modem TP (kort) Router TP (kort) TP (kort) PC PC Inleiding "Communicatietheorie" 8

9 Bron Zender geschreven signaal s(t) informatie Opslagmedium Bestemming gereconstrueerde informatie Ontvanger gelezen signaal r(t) Zelfde problematiek treedt op bij opslag van informatie Opslagmedium : DVD, CD, harde schijf, magneetband, memory stick,... r(t) s(t) wegens fabricagefouten, krassen (DVD, CD, harde schijf) of kreuken (magneetband) Inleiding "Communicatietheorie" 9

10 Digitale communicatie : alle informatie verstuurd onder de vorm van een bitsequentie Digitale informatie (computerdata, tekst,...) : - karakters omzetten naar bitsequentie - voorbeeld : ASCII-voorstelling (7 bit 128 = 2 7 alfanumerische karakters) Analoge informatie (spraak, audio, video,...) : - golfvorm omzetten naar bitsequentie door kwantisatie (A/D) - geen exacte voorstelling distorsie Inleiding "Communicatietheorie" 10

11 Digitale communicatie : alle informatie verstuurd onder de vorm van een bitsequentie Digitale informatie (computerdata, tekst,...) : - karakters omzetten naar bitsequentie - voorbeeld : ASCII-voorstelling (7 bit 128 = 2 7 alfanumerische karakters) Analoge informatie (spraak, audio, video,...) : - golfvorm omzetten naar bitsequentie door kwantisatie (A/D) - geen exacte voorstelling distorsie Digitale communicatie : laat toe verschillende soorten informatie te versturen over eenzelfde communicatie-infrastructuur - Internet : spraak, audio, video, tekst, data, grafische informatie - GSM : spraak, SMS Inleiding "Communicatietheorie" 11

12 Digitale communicatie : alle informatie verstuurd onder de vorm van een bitsequentie Digitale informatie (computerdata, tekst,...) : - karakters omzetten naar bitsequentie - voorbeeld : ASCII-voorstelling (7 bit 128 = 2 7 alfanumerische karakters) Analoge informatie (spraak, audio, video,...) : - golfvorm omzetten naar bitsequentie door kwantisatie (A/D) - geen exacte voorstelling distorsie Digitale communicatie : laat toe verschillende soorten informatie te versturen over eenzelfde communicatie-infrastructuur - Internet : spraak, audio, video, tekst, data, grafische informatie - GSM : spraak, SMS Traditionele ( analoge ) communicatiesystemen : geen omzetting van analoge informatie naar bits - voorbeeld : radio- en TV omroep, telefoonlijn klant-centrale - maar : digitale standaarden bestaan reeds (DAB, DVB), transitie naar digitale audio/radio en video/tv zet zich door Inleiding "Communicatietheorie" 12

13 Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Structuur zender Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 13

14 Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Structuur zender Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie Broncodering : - A/D omzetting (kwantisatie) van analoge informatie naar bits - datacompressie : reduceren van redundante (overtollige) infomatie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 14

15 Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Structuur zender Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie Broncodering : - A/D omzetting (kwantisatie) van analoge informatie naar bits - datacompressie : reduceren van redundante (overtollige) infomatie Kanaalcodering : toevoegen (op gecontroleerde wijze) van redundantie, met het oog op foutdetectie en -correctie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 15

16 Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Structuur zender Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie Broncodering : - A/D omzetting (kwantisatie) van analoge informatie naar bits - datacompressie : reduceren van redundante (overtollige) infomatie Kanaalcodering : toevoegen (op gecontroleerde wijze) van redundantie, met het oog op foutdetectie en -correctie Mapping : gecodeerde bits reële of complexe datasymbolen s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 16

17 Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Structuur zender Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie Broncodering : - A/D omzetting (kwantisatie) van analoge informatie naar bits - datacompressie : reduceren van redundante (overtollige) infomatie Kanaalcodering : toevoegen (op gecontroleerde wijze) van redundantie, met het oog op foutdetectie en -correctie Mapping : gecodeerde bits reële of complexe datasymbolen Modulatie : datasymbolen fysisch signaal s(t) s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 17

18 Kwantisatie van analoge informatie Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 18

19 Kwantisatie van analoge informatie signaal 001, 000, 000, 000, 001, 010, 011, 011, 100, 101, 110, fout t monsterwaarden (samples) van analoog signaal afronden naar dichtstbijgelegen kwantisatieniveau, en voorstellen door q kwantisatiebits kwantisatiefout bij D/A omzetting aan ontvangerzijde q kwantisatieniveaus q kwantisatiebits Inleiding "Communicatietheorie" 19

20 Datacompressie Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 20

21 Datacompressie K*NN*N ST*D*NT*N D*Z* Z*N L*Z*N? Inleiding "Communicatietheorie" 21

22 Datacompressie K*NN*N ST*D*NT*N D*Z* Z*N L*Z*N? KUNNEN STUDENTEN DEZE ZIN LEZEN? Inleiding "Communicatietheorie" 22

23 Datacompressie K*NN*N ST*D*NT*N D*Z* Z*N L*Z*N? KUNNEN STUDENTEN DEZE ZIN LEZEN? Informatie bevat vaak heel wat redundantie Datacompressie vermindert de redundantie ( minder opslagruimte, minder transmissietijd) veel redundantie weinig redundantie tekst.txt.zip audio.wav.mp3 Inleiding "Communicatietheorie" 23

24 Voorbeeld : alfabet met 4 karakters A, B, C, D a) geen datacompressie Datacompressie relatieve frequenties : A : 1/2, B : 1/4, C : 1/8, D : 1/8 bronsymbool A B C D informatiebits bit/bronsymbool b) wel datacompressie bronsymbool A B C D informatiebits bit/bronsymbool 1/2 2/4 3/8 3/8 korte bitsequentie toekennen aan meest waarschijnlijke bronsymbolen Inleiding "Communicatietheorie" 24

25 Kanaalcodering Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 25

26 Kanaalcodering Gecontroleerde redundantie toevoegen aan informatiebits (kanaalcodeertabel) Foutdetectie : is de ontvangen bitsequentie geen codewoord, dan wordt retransmissie aangevraagd (ARQ protocol) Foutcorrectie : de ontvangen bitsequentie wordt afgerond naar dichtstbijgelegen codewoord Voorbeeld kanaalcodeertabel informatiebits gecodeerde bits code kan tot 2 fouten detecteren, en 1 fout corrigeren ontvangen bits foutdetectie foutcorrectie retransmissie retransmissie retransmissie retransmissie retransmissie retransmissie Inleiding "Communicatietheorie" 26

27 Mapping Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 27

28 Groep van bits omzetten in een reëel of complex datasymbool Voorbeelden j Mapping Im 11 1+j Re -1-j 00 1-j 10 Inleiding "Communicatietheorie" 28

29 Modulatie Analoge bron Digitale bron A/D Broncodering Kanaalcodering Datacompressie datasymbolen gecodeerde bits Mapping informatiebits Modulatie s(t) Inleiding "Communicatietheorie" 29

30 Modulatie Omzetten van datasymbolen in fysisch signaal s(t) Voorbeeld : datasymboolset = {-1, 1} S 1-1 T T S s(t) ,-1,-1,1,-1,1 S t T Inleiding "Communicatietheorie" 30

31 Structuur ontvanger decisievariabelen gereconstrueerde informatiebits gereconstrueerde analoge informatie Brondecodering r(t) Detectie Demodulatie Kanaaldecodering Datadecompressie D/A Bestemming gereconstrueerde codebits gereconstrueerde digitale informatie Inleiding "Communicatietheorie" 31

32 Demodulatie en detectie decisievariabelen gereconstrueerde informatiebits gereconstrueerde analoge informatie Brondecodering r(t) Detectie Demodulatie Kanaaldecodering Datadecompressie D/A Bestemming gereconstrueerde codebits gereconstrueerde digitale informatie Demodulatie : omzetting r(t) benadering datasymbolen ( decisievariabelen ) Detectie : omzetting decisievariabelen codebits Inleiding "Communicatietheorie" 32

33 Voorbeeld Demodulatie en detectie Mapping + Modulatie : codebit 0 symbool -1 signaalniveau -S codebit 1 symbool 1 signaalniveau S S s(t) r(t) t -S Demodulator : berekent als decisievariabele het gemiddeld signaalniveau van r(t) in het beschouwde symboolinterval Detector : decisievariabele > 0 symbool = 1 codebit = 1 decisievariabele < 0 symbool = -1 codebit = 0 Inleiding "Communicatietheorie" 33

34 Kanaaldecodering decisievariabelen gereconstrueerde informatiebits gereconstrueerde analoge informatie Brondecodering r(t) Detectie Demodulatie Kanaaldecodering Datadecompressie D/A Bestemming gereconstrueerde codebits gereconstrueerde digitale informatie Kanaaldecodering : omzetting codebits informatiebits (kanaaldecodeertabel) (foutdetectie+retransmissie, foutcorrectie) Inleiding "Communicatietheorie" 34

35 Brondecodering decisievariabelen gereconstrueerde informatiebits gereconstrueerde analoge informatie Brondecodering r(t) Detectie Demodulatie Kanaaldecodering Datadecompressie D/A Bestemming gereconstrueerde codebits gereconstrueerde digitale informatie Brondecodering - Datadecompressie : toevoegen redundantie (conform broncodeertabel) - D/A conversie voor analoge bronnen (conform kwantisatieregel) Inleiding "Communicatietheorie" 35

36 Voorbeelden Inleiding "Communicatietheorie" 36

37 Voorbeeld 1 origineel beeld : bits (1 pixel = 1 bit) Inleiding "Communicatietheorie" 37

38 Zonder compressie, zonder kanaalcodering transmissie over kanaal met foutprobabiliteit p p = 10-2 p = Inleiding "Communicatietheorie" 38

39 Compressie + kanaalcodering Beeld opdelen in vierkantjes van 2x2 pixels 2 4 = 16 mogelijke vierkantjes Aan elk vierkantje hechten we een bitsequentie (kortste bitsequenties voor vierkantjes met hoogste frequentie van optreden) origineel beeld : bits comprimeren tot bits ( 2.57/1) kanaalcodering : 12 infobits 24 gecodeerde bits (kan 3 bitfouten corrigeren) infobits gecodeerde bits (minder bits dan in origineel beeld!) Inleiding "Communicatietheorie" 39

40 Compressie + kanaalcodering transmissie over kanaal met foutprobabiliteit p foutloze reconstructie! fouten vooral aan randen p = 10-2 p = Inleiding "Communicatietheorie" 40

41 Voorbeeld 2 bronsymbolen B C infobits broncodeertabel bronsymbool A B C D informatiebits Inleiding "Communicatietheorie" 41

42 Voorbeeld 2 bronsymbolen B C infobits gecodeerde bits kanaalcodeertabel informatiebits gecodeerde bits Inleiding "Communicatietheorie" 42

43 Voorbeeld 2 bronsymbolen B C infobits gecodeerde bits datasymbolen mapping modulatie T S=1-1 S = 1 Inleiding "Communicatietheorie" 43

44 Voorbeeld 2 bronsymbolen B C infobits gecodeerde bits datasymbolen decisievariabelen demodulator : decisievariabelen = gemiddeld signaalniveau per symboolinterval Inleiding "Communicatietheorie" 44

45 Voorbeeld 2 bronsymbolen B C infobits gecodeerde bits datasymbolen decisievariabelen gecodeerde bits detector : decisievariabele > 0 gereconstrueerde codebit = 1 decisievariabele < 0 gereconstrueerde codebit = 0 Inleiding "Communicatietheorie" 45

46 Voorbeeld 2 bronsymbolen B C infobits gecodeerde bits datasymbolen decisievariabelen gecodeerde bits infobits Decodeertabel voor foutcorrectie ontvangen bits foutcorrectie infobits Inleiding "Communicatietheorie" 46

47 Voorbeeld 2 bronsymbolen B C infobits gecodeerde bits datasymbolen decisievariabelen gecodeerde bits infobits bronsymbolen D B brondecodering conform broncodeertabel bronsymbool A B C D informatiebits Inleiding "Communicatietheorie" 47

48 Opbouw Communicatietheorie Inleiding "Communicatietheorie" 48

49 partim Datacommunicatie partim Datacommunicatie : bewerkingen op bits informatie Binair kanaal gereconstrueerde informatie Kanaaldecodering Brondecodering Broncodering Kanaalcodering binair kanaal : bits in, bits uit Inleiding "Communicatietheorie" 49

50 partim Communicatietechniek bitsequentie Mapping partim Communicatietechniek : signaalverwerking binnenin binair kanaal discrete-tijd kanaal Modulatie s(t) Continue-tijd kanaal r(t) gereconstrueerde bitsequentie Detectie datasymbolen decisievariabelen Binair kanaal Demodulatie Inleiding "Communicatietheorie" 50

Communicatietheorie: Project

Communicatietheorie: Project Faculteit Ingenieurswetenschappen Communicatietheorie: Project Floris Van den Abeele Stijn De Clerck Jeroen De Smedt 1 November 2009 Inhoudsopgave 1 Kanaalcodering 2 2 Retransmissie 12 3 Modulatie 13 1

Nadere informatie

communicatie is onderhevig aan fouten

communicatie is onderhevig aan fouten 1.1 Een communicatiemodel Algemeen communicatiemodel Model voor datacommunicatie Verschil datacommunicatie en telecommunicatie Communicatie schematisch communicatie is onderhevig aan fouten Datacommunicatie

Nadere informatie

Modem en Codec. Telematica. Amplitude-modulatie. Frequentie-modulatie. Soorten modems. Fase-modulatie

Modem en Codec. Telematica. Amplitude-modulatie. Frequentie-modulatie. Soorten modems. Fase-modulatie Modem en Codec Telematica Data Transmissie (Fysieke laag) Hoofdstuk 6 t/m 8 Een modem gebruikt analoge signalen om digitale signalen te versturen Een codec gebruikt digitale signalen om analoge signalen

Nadere informatie

Les D-04 Foutdetectie en correctie

Les D-04 Foutdetectie en correctie Les D-04 Foutdetectie en correctie In deze les staan we stil bij het ontdekken (detectie) van fouten bij datacommunicatie en bij het herstellen (correctie) van fouten bij datacommunicatie. We bespreken

Nadere informatie

Gegevens. Doelstellingen Elektronica. verwerven. opslaan. bewerken doorsturen. weergeven. Analoog signaal : snelheidsmeting. KHLim - dep.

Gegevens. Doelstellingen Elektronica. verwerven. opslaan. bewerken doorsturen. weergeven. Analoog signaal : snelheidsmeting. KHLim - dep. Gegevens verwerven Doelstellingen Elektronica opslaan» elektrische vorm» magnetische vorm» mechanische vorm bewerken doorsturen» elektrisch (temperatuur, druk, geluid, beeld, )» optisch» elektromagnetische

Nadere informatie

Foutdetectie. Toenemend belang van foutdetectie

Foutdetectie. Toenemend belang van foutdetectie Toenemend belang van foutdetectie We verwachten steeds meer van digitale systemen Steeds meer signalen steeds meer storingen Steeds hogere frequentie steeds hogere gevoeligheid aan storingen en foutcorrectie

Nadere informatie

Van bit naar bit. 19 januari 2011 Henk Schanssema PA2S

Van bit naar bit. 19 januari 2011 Henk Schanssema PA2S Van bit naar bit 19 januari 2011 Henk Schanssema PA2S Agenda Theorie A/D Blackbox D/A SDR concepten Demo s Toekomst Principe van sampling Een signaal wordt periodiek gemeten. De meting kan zowel analoog

Nadere informatie

Elektor Live Software Defined Radio. Pascal Schiks & Martin Dudok van Heel

Elektor Live Software Defined Radio. Pascal Schiks & Martin Dudok van Heel Elektor Live Software Defined Radio Pascal Schiks & Martin Dudok van Heel Software Defined Radio Wat is dat? Een radio zend- of ontvanginstallatie waarin: Elektronica is vervangen door software Het radiosignaal

Nadere informatie

Hoogfrequent technieken.

Hoogfrequent technieken. Hoogfrequent technieken. .. Inleiding. Hoofdstuk : Inleiding Mensen of machines moeten in sommige omstandigheden met elkaar communiceren. Door communicatie kan video, spraak en computer gegevens onderling

Nadere informatie

Les D-02 Datacommunicatie op Ethernet en Wifi netwerken

Les D-02 Datacommunicatie op Ethernet en Wifi netwerken Les D-02 Datacommunicatie op Ethernet en Wifi netwerken In deze les staan we stil bij datacommunicatie op Ethernet netwerken en Wifi netwerken. 2.1 Wat is datacommunicatie? We spreken van datacommunicatie

Nadere informatie

IEEE 1394 firewire. Jan Genoe KHLim. I-link DV (digital video)

IEEE 1394 firewire. Jan Genoe KHLim. I-link DV (digital video) IEEE 1394 firewire I-link DV (digital video) Jan Genoe KHLim 1 Traditionele video bewerkingswerkwijze In draagbare video camera's worden beelden reeds lang aan de hand van CCD opgenomen, dit wil zeggen

Nadere informatie

Kanaal: plaats waar de overdracht, transmissie vorm krijgt. Vb.: koperdraad voor elektrische signalen (elektrische stroom en spanning)

Kanaal: plaats waar de overdracht, transmissie vorm krijgt. Vb.: koperdraad voor elektrische signalen (elektrische stroom en spanning) 2.1 Signaaloverdracht Kanalen Electromagnetische golven Electromagnetisch spectrum Bandbreedte en bits per seconde Kanaalcodering en broncodering Elektromagnetisme Kanaal: plaats waar de overdracht, transmissie

Nadere informatie

Informatie-overdracht en -verwerking. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven

Informatie-overdracht en -verwerking. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Informatie-overdracht en -verwerking Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Academiejaar 2010-2011 Inhoudsopgave 1 Discrete informatiebronnen en Broncodering 2

Nadere informatie

Communicatie over kleine en grote afstanden

Communicatie over kleine en grote afstanden Inhoud Communicatie over kleine en grote afstanden... 2 Analoge datatransmissie... 3 Amplitudemodulatie... 4 Frequentiemodulatie... 8 Digitale datatransmissie... 10 Amplitudemodulatie... 10 Frequentiemodulatie...

Nadere informatie

Communicatietechnologie: een inleiding. Inhoud eindtoets. Eindtoets. Introductie. Opgaven. Terugkoppeling. Antwoorden op de opgaven

Communicatietechnologie: een inleiding. Inhoud eindtoets. Eindtoets. Introductie. Opgaven. Terugkoppeling. Antwoorden op de opgaven Inhoud eindtoets Eindtoets Introductie Opgaven Terugkoppeling Antwoorden op de opgaven 2 Eindtoets Eindtoets I N T R O D U C T I E Met deze eindtoets wordt beoogd u een soort proeftentamen te geven waarmee

Nadere informatie

0 of laag niveau V verboden zone 1 of hoog niveau. Voorbeeld van een digitaal signaal als functie van de tijd

0 of laag niveau V verboden zone 1 of hoog niveau. Voorbeeld van een digitaal signaal als functie van de tijd 5. Herhalingsvragen 1. Leg met eigen woorden en figuren uit: Wat is het verschil tussen analoog en digitaal? Analoog is continue, er zijn oneindig veel mogelijkheden tussen minimum en maximum. Digitaal

Nadere informatie

COMMUNICATIE. Hoofdstuk 4.4 t/m 4.9. Schooljaar: 2015-2016 KLAS 2A 2B 2C 2D 2E 2F 2G

COMMUNICATIE. Hoofdstuk 4.4 t/m 4.9. Schooljaar: 2015-2016 KLAS 2A 2B 2C 2D 2E 2F 2G Communicatie Techniek, Systemen, Methoden, Processen, Strategieën, Vormen, Middelen, enz. Schooljaar: 2015-2016 COMMUNICATIE Hoofdstuk 4.4 t/m 4.9 KLAS 2A 2B 2C 2D 2E 2F 2G Algemene Techniek H.H. Baromeo

Nadere informatie

Opleidingsonderdelen Telecommunicatie Bachelor Informatica. C. Blondia

Opleidingsonderdelen Telecommunicatie Bachelor Informatica. C. Blondia Opleidingsonderdelen Telecommunicatie Bachelor Informatica C. Blondia Overzicht Ba Informatica Verplichte vakken: Computernetwerken (1 Ba 2 Ba) Telecommunicatiesystemen (3 Ba) Keuzevakken Netwerktoepassingen

Nadere informatie

Wat is communicatie het begrip Algemeen Het uitwisselen van informatie (van Dale) Opzettelijk of onopzettelijk zenden van een boodschap met als doel d

Wat is communicatie het begrip Algemeen Het uitwisselen van informatie (van Dale) Opzettelijk of onopzettelijk zenden van een boodschap met als doel d en netwerkstructuren Wim Slabbekoorn Wat is communicatie het begrip Algemeen Het uitwisselen van informatie (van Dale) Opzettelijk of onopzettelijk zenden van een boodschap met als doel de ander op één

Nadere informatie

Pajottenlandse Radio Amateurs

Pajottenlandse Radio Amateurs Pajottenlandse Radio Amateurs ON3BL 07/02/2014 SDR ontvangst met RTL-stick Waarvoor staat de afkorting SDR? SDR Software Defined Radio Definitie van Software Defined Radio Een radiocommunicatiesysteem

Nadere informatie

Fout detecterende en verbeterende codes

Fout detecterende en verbeterende codes Profielwerkstuk Fout detecterende en verbeterende codes Een compacte module over het onderwerp fouten detectie en verbetering Gemaakt door Roy van Schaijk, Boris Kloeg en Willy Mackus Inhoudsopgave. Introductie

Nadere informatie

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven.

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven. Open vragen (7 vragen): 60% van het cijfer. ij rekenvragen de berekening opschrijven. ij beredeneringsvragen de motivering geven. 1. Een browser vraagt een kleine HTML pagina op van een website. In de

Nadere informatie

Onderliggende infrastructuur: kabel- en etherverbindingen Kabeltelevisienetten Telefoonnetwerk

Onderliggende infrastructuur: kabel- en etherverbindingen Kabeltelevisienetten Telefoonnetwerk TELECOMMUNICATIE Communicatie over grote afstand 5.1 Historisch perspectief *** lezen *** 5.2 Infrastructuren voor telecommunicatie Onderliggende infrastructuur: kabel- en etherverbindingen Kabeltelevisienetten

Nadere informatie

De Blu-ray Disc. Uitwerkingen opgaven. Een vakoverstijgende opdracht voor 5 havo en 5/6 vwo. Jean Schleipen Philips Research, Eindhoven

De Blu-ray Disc. Uitwerkingen opgaven. Een vakoverstijgende opdracht voor 5 havo en 5/6 vwo. Jean Schleipen Philips Research, Eindhoven Een vakoverstijgende opdracht voor 5 havo en 5/6 vwo (natuurkunde, wiskunde, elektrotechniek, meet- en regeltechniek) Jean Schleipen Philips Research, Eindhoven Opgave 2 = x 2 3 + x 2 2 + x 2 + x 2 = 4

Nadere informatie

n Korte afstanden (max 1 à 2 km) n Grote snelheden tegen lage kosten (10- n Grote betrouwbaarheid n Meestal broadcast netwerk, dus geen

n Korte afstanden (max 1 à 2 km) n Grote snelheden tegen lage kosten (10- n Grote betrouwbaarheid n Meestal broadcast netwerk, dus geen Telematica Wireless/LANs Hoofdstuk 13-14 LAN 4Local Area Network kenmerken: n Korte afstanden (max 1 à 2 km) n Grote snelheden tegen lage kosten (10-1000Mb/s) n Grote betrouwbaarheid n Meestal broadcast

Nadere informatie

De Hamming-code. de wiskunde van het fouten verbeteren in digitale gegevens. Benne de Weger Faculteit Wiskunde en Informatica, TU/e 1/21

De Hamming-code. de wiskunde van het fouten verbeteren in digitale gegevens. Benne de Weger Faculteit Wiskunde en Informatica, TU/e 1/21 De Hamming-code de wiskunde van het fouten verbeteren in digitale gegevens Benne de Weger Faculteit Wiskunde en Informatica, TU/e 1/21 Waar gaat coderen over? Digitale opslag van gegevens gebeurt in bits

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN Computerarchitectuur en netwerken 7 Inleiding NETWERKEN Lennart Herlaar 26 september 28 Inhoud Hoe gaat de informatie door het netwerk heen? Algemene principes Protocollen Connecties virtuele circuits

Nadere informatie

CCTV Infrastructuur. Bekabeling oplossingen Closed-Circuit Television

CCTV Infrastructuur. Bekabeling oplossingen Closed-Circuit Television White Paper CCTV Infrastructuur Bekabeling oplossingen Closed-Circuit Television September 2005 Astronaut 28, 3824 MJ, Amersfoort, Holland, Tel 033-4508686 Jean Monnetlaan Z/N 1804 Vilvoorde, België/Belgique,

Nadere informatie

Het sorteren van post

Het sorteren van post Het sorteren van post Jeroen Wessels 0778324 Ruben Kwant 0780949 15 mei 2012 1 1 Samenvatting Na het ontvangst van de post op het postkantoor wordt de postcode gelezen en het postadres door middel van

Nadere informatie

Voice Data Images LexCom Home Premium Toepassingsvoorbeelden

Voice Data Images LexCom Home Premium Toepassingsvoorbeelden Voorbeeld 1: Verdeling van telefonie, TV/FM en data heeft de nodige infrastructuur om verschillende soorten media op één type kabel beschikbaar te maken. In dit voorbeeld, worden de inkomende signalen

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 24 oktober 2017 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

Informatieuitwisseling

Informatieuitwisseling UU Informatieuitwisseling Inleiding Informatietheorie Robbert Jan Beun 9-12-2015 Dit document bevat een inleiding op het college van Prof. dr. Jan van Leeuwen over informatietheorie en is bedoeld als achtergrondinformatie.

Nadere informatie

Informatieoverdracht en -verwerking: Oefeningen

Informatieoverdracht en -verwerking: Oefeningen Informatieoverdracht en -verwerking: Oefeningen 2 de bachelor ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Academiejaar: 2010-2011 Inhoudsopgave Oefenzitting 1: Discrete informatiebronnen & Broncodering...

Nadere informatie

- Pariteitskontrole per karakter ( VRC ) - Pariteitskontrole per blok ( LRC ) - Pariteitskontrole per karakter en per blok ( VRC/LRC ) B C C E T X

- Pariteitskontrole per karakter ( VRC ) - Pariteitskontrole per blok ( LRC ) - Pariteitskontrole per karakter en per blok ( VRC/LRC ) B C C E T X ransmissiefouten en redundantie. ransmissiefouten zijn volkomen toevallige verschijnselen. De oorzaken van deze fouten zijn van verschillende oorsprong, de datatransmissieketen is immers lang, en de zwakste

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN

Computerarchitectuur en netwerken. Inleiding NETWERKEN Computerarchitectuur en netwerken 7 Inleiding NETWERKEN Lennart Herlaar 22 september 25 Inhoud Hoe gaat de informatie door het netwerk heen? Algemene principes Protocollen Connecties virtuele circuits

Nadere informatie

DATACOMMUNICATIE. Serieel of parallel. Begrippen. Snelheid van een verbinding

DATACOMMUNICATIE. Serieel of parallel. Begrippen. Snelheid van een verbinding Serieel of parallel DATACOMMUNICATIE Tijdens de communicatie worden bits van één systeem naar een ander systeem verstuurd. Wanneer de bits in de tijd gezien na elkaar verzonden worden, spreekt men van

Nadere informatie

Communicatietechnologiën in het rampenmanagement. Olt. ing. John Baekelmans

Communicatietechnologiën in het rampenmanagement. Olt. ing. John Baekelmans Communicatietechnologiën in het rampenmanagement Olt. ing. John Baekelmans DIGITALE COMMUNICATIE Informatie van bron naar bestemming Bron: Genereert een boodschap Directe Communicatie Bestemming: Ontvangt

Nadere informatie

LES 3 Analoog naar digitaal conversie

LES 3 Analoog naar digitaal conversie LES 3 Analoog naar digitaal conversie Misschien is het goed om eerst te definiëren wat analoog en digitaal is en wat de de voor en nadelen hiervan zijn. Analoog naar digitaal conversie wordt voor veel

Nadere informatie

Naam: Oumaima Bekour Klas: M4b ICT De Lange. Hardware

Naam: Oumaima Bekour Klas: M4b ICT De Lange. Hardware Naam: Oumaima Bekour Klas: M4b ICT De Lange Hardware Inleiding 1. Geschiedenis van de computer 2. Hardware 3. Interne componenten en Randapparatuur Geschiedenis De computer is uitgevonden door het rekenen.

Nadere informatie

Toepassingen van de Wiskunde in de Digitale Wereld

Toepassingen van de Wiskunde in de Digitale Wereld Toepassingen van de Wiskunde in de Digitale Wereld Eindhoven 17 juli 2010 Henk van Tilborg Technische Universiteit Eindhoven 1 Beschermen van digitale gegevens. Bijna alle informatie (muziek, video, foto's,

Nadere informatie

ATE100 DVB ASI to Ethernet Converter

ATE100 DVB ASI to Ethernet Converter IDM100 DVB ASI to Ethernet Converter ITNM Systems v1.1 ITNM Systems DVB ASI to Ethernet Converter Omzetting van DVB-transportstromen van ASI naar Ethernet Routering van transportstroomonderdelen op PID-niveau

Nadere informatie

Streamen (bedraad of draadloos) van Desk- en/of Laptop naar TV, Beamer en/of Stereo installatie

Streamen (bedraad of draadloos) van Desk- en/of Laptop naar TV, Beamer en/of Stereo installatie Streamen (bedraad of draadloos) van Desk- en/of Laptop naar TV, Beamer en/of Stereo installatie D-Link Logitech A.C.RyanPlyaon!HD Van de vele merken en types behandelen we de A.C.Ryan, omdat deze speler

Nadere informatie

Retransmissieprotocols met geheugen

Retransmissieprotocols met geheugen Faculteit Toegepaste Wetenschappen Vakgroep Telecommunicatie en Informatieverwerking Voorzitter: prof. dr. ir. H. Bruneel Retransmissieprotocols met geheugen door Danny Boelens Promotor en thesisbegeleider

Nadere informatie

Lijbrandt, glasvezel, klaar. Even doorlezen, aansluiten en ik ben klaar.

Lijbrandt, glasvezel, klaar. Even doorlezen, aansluiten en ik ben klaar. Lijbrandt, glasvezel, klaar. Even doorlezen, aansluiten en ik ben klaar. Installatiehandleiding TV, internet en bellen Snel genieten van haarscherpe televisie, razendsnel internet en goedkoop bellen Gefeliciteerd

Nadere informatie

Hoe draadloze communicatie zich de afgelopen 20 jaar explosief heeft ontwikkeld

Hoe draadloze communicatie zich de afgelopen 20 jaar explosief heeft ontwikkeld Hoe draadloze communicatie zich de afgelopen 20 jaar explosief heeft ontwikkeld PLOT presentatie, Juni 2016, Oegstgeest Dr. ir. Jaap C. Haartsen Senior Expert, Wireless Systems Simply Smarter Communications

Nadere informatie

Ziggo Digitale Ontvanger stap 1: installeren

Ziggo Digitale Ontvanger stap 1: installeren Ziggo Digitale Ontvanger stap 1: installeren Inhoudsopgave Stap 1 De Digitale Ontvanger aansluiten 5 Stap 2 De Digitale Ontvanger instellen 10 Bijlage 1 Problemen tijdens het installeren 15 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Muziek. Muziek. Analoog rekenen. Hoofdstuk 1: Van analoog naar digitaal. Analoog. Digitaal. Analoog. Gebruik makend van fysische grootheden Cf Babbage

Muziek. Muziek. Analoog rekenen. Hoofdstuk 1: Van analoog naar digitaal. Analoog. Digitaal. Analoog. Gebruik makend van fysische grootheden Cf Babbage Analoog rekenen Gebruik makend van fysische grootheden Cf Babbage Analoge electronica http://www.chem.uoa.gr/applets/appletopamps/appl_opamps2.html Hoofdstuk : Van analoog naar digitaal De rekenlat of

Nadere informatie

4Logical Link Control: 4Medium Access Control

4Logical Link Control: 4Medium Access Control Opdeling Datalink Laag Telematica LANs Hoofdstuk 15 4Logical Link Control: n Error handling n Flow Control 4Medium Access Control: n Framing n Access Control n Addressing LLC en MAC sublagen MAC 4Medium

Nadere informatie

Aansluitschema s Digitale Ontvanger(Samsung DCB-9401R)

Aansluitschema s Digitale Ontvanger(Samsung DCB-9401R) ansluitschema s Digitale Ontvanger(Samsung DCB-9401R) De Digitale Ontvanger van Samsung heeft verschillende in- en uitgangen 1. Cable in 2. Loop 3. 1 (T) 4. 2 (EXT) 5. Digital audio out 1. Cable in. Dit

Nadere informatie

Toetsmatrijs examen 8376

Toetsmatrijs examen 8376 Kwalificatie en Crebo: MK-AEC 10232 Deelkwalificatie en Crebo: 4052 versie 1 50870 Servicedocument: 6504 Titel van het examen: Theorie transmissiemedia Relevante eindtermen. 1 de leerling kan vanuit beroepsrichting

Nadere informatie

LAAG: vwo-4 VAK: informatica PROGRAMMA 2010-2011

LAAG: vwo-4 VAK: informatica PROGRAMMA 2010-2011 LAAG: vwo-4 VAK: informatica PROGRAMMA 2010-2011 Jaarplanning 2010-2011 vak: informatica vwo-4 Elk trimester twee weken proefwerken en les, zonder huiswerk, en een afsluitende proefwerkweek week leerstof

Nadere informatie

OPTIMALISATIE VAN MPEG-4-WAVELETCODE VOOR DE TRIMEDIAPROCESSOR

OPTIMALISATIE VAN MPEG-4-WAVELETCODE VOOR DE TRIMEDIAPROCESSOR E99/EL/VLSI1 Diepenbeek, 1 juni 1999 OPTIMALISATIE VAN MPEG-4-WAVELETCODE VOOR DE TRIMEDIAPROCESSOR Abstract van het eindwerk van Bert BRANS en Benjamin GOYVAERTS Industrieel Ingenieur Elektriciteit optie

Nadere informatie

Analyse van discrete-tijd-wachtlijnsystemen met meerdimensionale toestandsruimte

Analyse van discrete-tijd-wachtlijnsystemen met meerdimensionale toestandsruimte Openbare verdediging van het proefschrift Analyse van discrete-tijd-wachtlijnsystemen met meerdimensionale toestandsruimte Stijn De Vuyst Promotoren: Prof. Dr. ir. Herwig Bruneel Prof. Dr. ir. Sabine Wittevrongel

Nadere informatie

Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV5118/12. NL Gebruiksaanwijzing

Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV5118/12. NL Gebruiksaanwijzing Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV5118/12 Gebruiksaanwijzing Inhoudsopgave 1 Belangrijk 4 Veiligheid 4 Recycling 4 2 Uw SDV5118 5 Overzicht 5 Nederlands 3 Aan de slag

Nadere informatie

HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Het schematiseren van probleemstellingen. met zelfgedefinieerde klassen werken.

HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Het schematiseren van probleemstellingen. met zelfgedefinieerde klassen werken. STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Module A1 Basiskennis (4 studiepunten) Plaats van de module in de opleiding: In deze module wordt de basiskennis

Nadere informatie

Inhoud leereenheid 5. Vooruitblik. Introductie. Leerkern. Terugkoppeling. Uitwerking van de opgaven. Communicatietechnologie: een inleiding

Inhoud leereenheid 5. Vooruitblik. Introductie. Leerkern. Terugkoppeling. Uitwerking van de opgaven. Communicatietechnologie: een inleiding Inhoud leereenheid 5 Vooruitblik Introductie Leerkern 1 Afbakening van het domein communicatietechnologie 2 Fundamenten van de communicatietechnologie 2.1 Informatieoverdracht en signalen 2.2 Communicatietheorieën

Nadere informatie

www.philips.com/welcome

www.philips.com/welcome Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV5120/12 NL Gebruiksaanwijzing Inhoudsopgave 1 Belangrijk 4 Veiligheid 4 Recycling 4 2 Uw SDV5120 5 Overzicht 5 3 Aan de slag 6 Installatie

Nadere informatie

Digitale opslag. Wat als er geen tape meer bestaat? 20 maart 2013

Digitale opslag. Wat als er geen tape meer bestaat? 20 maart 2013 Digitale opslag Wat als er geen tape meer bestaat? 20 maart 2013 Digitale opslag Het einde van de tape Kostprijs Betrouwbaarheid Compressie De ideale oplossing Gratis kan ook Het einde van de tape Sinds

Nadere informatie

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Programma 1. Activiteiten Van Dusseldorp Training 2. Alarmcommunicatie algemeen 3. LAN-WAN 4. Toegangsnetwerken

Nadere informatie

Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV6122/10 NL Gebruiksaanwijzing Inhoudsopgave 1 Belangrijk 4 Veiligheid 4 Recycling 4 2 Uw SDV6122 5 Overzicht 5 Nederlands 3 Aan de slag

Nadere informatie

Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV6120/10 NL Gebruiksaanwijzing Inhoudsopgave 1 Belangrijk 4 Veiligheid 4 Recycling 4 2 Uw SDV6120 5 Overzicht 5 Nederlands 3 Aan de slag

Nadere informatie

Hoe kunnen we dat probleem oplossen? Door een houdertje te maken!.we ontwerpen een GSM-houder!

Hoe kunnen we dat probleem oplossen? Door een houdertje te maken!.we ontwerpen een GSM-houder! We kochten of kregen een nieuw GSM-toestel. We willen daar zorg voor dragen, opdat het lang mooi zou blijven. Het mag niet beschadigd worden.. s Avonds moeten we het toestel terug opladen. We steken ergens

Nadere informatie

Tentamen 19 december 2003 Multimedia Informatie en Informatieverwerking

Tentamen 19 december 2003 Multimedia Informatie en Informatieverwerking Tentamen 19 december 003 Multimedia Informatie en Informatieverwerking Een tentamen is géén verslag: de vraag hoeft niet herhaald te worden. Graag korte antwoorden. Lange antwoorden waarin je je kennis

Nadere informatie

Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV5121/10 NL Gebruiksaanwijzing Inhoudsopgave 1 Belangrijk 4 Veiligheid 4 Recycling 4 2 Uw SDV5121 5 Overzicht 5 Nederlands 3 Aan de slag

Nadere informatie

Register your product and get support at www.philips.com/welcome SDV5120/10 NL Gebruiksaanwijzing Inhoudsopgave 1 Belangrijk 4 Veiligheid 4 Recycling 4 2 Uw SDV5120 5 Overzicht 5 3 Aan de slag 6 Installatie

Nadere informatie

Even voorstellen. Kabelbedrijven werken als multimediabedrijven

Even voorstellen. Kabelbedrijven werken als multimediabedrijven Even voorstellen Kabelbedrijven werken als multimediabedrijven in een bijzonder dynamische markt. In deze wereld van snelle ontwikkelingen ontplooien zij zich als vernieuwende en betrouwbare leveranciers

Nadere informatie

Medianet Vlaanderen 10 mei 2016

Medianet Vlaanderen 10 mei 2016 Medianet Vlaanderen 10 mei 2016 Inhoud Waarom digitale radio? Waarom DAB+? Technologie achter DAB+ Conclusies Waarom digitale radio? Het analoge tijdperk is voorbij Muziek Video Televisie Radio FM heeft

Nadere informatie

Inhoud eindtoets. Eindtoets. Introductie. Opgaven. Terugkoppeling. Antwoorden op de opgaven

Inhoud eindtoets. Eindtoets. Introductie. Opgaven. Terugkoppeling. Antwoorden op de opgaven Inhoud eindtoets Eindtoets Introductie Opgaven Terugkoppeling Antwoorden op de opgaven Eindtoets Eindtoets I N T R O D U C T I E Met deze eindtoets wordt beoogd u een soort proeftentamen te geven waarmee

Nadere informatie

Hoofdstuk 10. Datacommunicatie

Hoofdstuk 10. Datacommunicatie Hoofdstuk 10 Datacommunicatie 1 a A communicatiekanaal B simplex b A B halfduplex c A B fullduplex Figuur 10.1: Vormen van datacommunicatie. communicatie- kanalen bit bit communicatie- kanaal zender serieel

Nadere informatie

Lineaire algebra 1 najaar Lineaire codes

Lineaire algebra 1 najaar Lineaire codes Lineaire algebra 1 najaar 2008 Lineaire codes Bij het versturen van digitale informatie worden in principe ketens van bits verstuurd die de waarde 0 of 1 kunnen hebben. Omdat de transmissiekanalen door

Nadere informatie

http://www.os.philips.com/cd/cd-rom/geninfo/index.html#opti http://www.howstuffworks.com/cd.htm

http://www.os.philips.com/cd/cd-rom/geninfo/index.html#opti http://www.howstuffworks.com/cd.htm Optisch data opslag E.R.Eliel G.W. t Hooft Inleiding geschiedenis optica van de cd speler elektronica van de cd speler http://molphys.leidenuniv.nl/~eliel/teaching/fmt/fmt.html Philips Optical Storage

Nadere informatie

HOOFDSTUK 5: Digitale audio

HOOFDSTUK 5: Digitale audio HOOFDSTUK 5: Digitale audio 1. Geluid geluidsgolf wat drukwisselingen in bepaald medium (geen luchtledige) longitudinaal (in richting van energie) eigenschappen golflengte (en dus frequentie) bepaald toonhoogte

Nadere informatie

RADIO. Een blik achter de schermen. Glenn Willems

RADIO. Een blik achter de schermen. Glenn Willems RADIO Een blik achter de schermen Glenn Willems Menu Wat is radio? Hoe ontstaan radiogolven en hoe gedragen ze zich? Hoe kunnen we draadloos informatie van punt A naar punt B transporteren? Welke zijn

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Bekendmaking normen radioapparatuur, NEN

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Bekendmaking normen radioapparatuur, NEN STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 38290 10 juli 2017 Bekendmaking normen radioapparatuur, NEN 30 juni 2017 nr. 201453EU3 De besturen van de stichting Nederlands

Nadere informatie

LexCom Home Performance Toepassing N 1

LexCom Home Performance Toepassing N 1 Toepassing N Fax Functies beschikbaar op de aansluitpunten Analoge telefoon Telefonie Analoge telefoon Niet compatibel met satelliet Tv Televisie Antenne/kabel TV TNT TV ADSL Informatica Datanetwerk 0/00

Nadere informatie

PROGRAMMA 2011-2012. Vak: informatica..

PROGRAMMA 2011-2012. Vak: informatica.. Vak: informatica.. Laag: vwo-4. PROGRAMMA 2011-2012 week leerstof dagen toets overig 34-26.08 zomervakantie Introductie in het vak / Uitleg Elektronisch Examendossier (= ElEx) 4 3 29.08-02.09 HW = huiswerk

Nadere informatie

De computer als processor

De computer als processor De computer als processor DE FYSIEKE COMPUTER Componenten van de computerconfiguratie Toetsenbord Muis Scanner Microfoon (Extern geheugen) Invoerapparaten Uitvoerapparaten Monitor Printer Plotter Luidspreker

Nadere informatie

3. Foto s verbeteren Foto s retoucheren Werken met selecties

3. Foto s verbeteren Foto s retoucheren Werken met selecties Inhoudsopgave Voorwoord... 11 Nieuwsbrief... 11 Introductie Visual Steps... 12 Wat heeft u nodig?... 13 De cd-rom... 13 De website bij het boek... 13 Hoe werkt u met dit boek?... 14 Uw voorkennis... 15

Nadere informatie

Aansluiten TriNed Stipte >> door monteur basis, wel eenmalig 45,-- aansluitkosten >> door monteur inclusief bekabeling in huis voor TV; eenmalig 24,95 Fiber >> doe het zelf of 89,95; aansluitkosten 59,90

Nadere informatie

Vaak zijn er twee interfaces: DTE (data terminal equipment) en DCE (data communication equipment) DCE en network

Vaak zijn er twee interfaces: DTE (data terminal equipment) en DCE (data communication equipment) DCE en network 3.1 Interface-standaards Nut van standaards Plaats van interfaces Interface-kenmerken Mechanische kenmerken Elektrische kenmerken Signalen en procedures Interfaces: scheidingsvlak tussen apparaten onderling

Nadere informatie

Introductie EMC. Hét EMC Event 2011 DARE!!

Introductie EMC. Hét EMC Event 2011 DARE!! Introductie EMC Inleiding EMC 1. Bepalen van de opgewekte veldsterkte van een zender - Norm versus optredende velden 2. AM detectie - Hoe veroorzaakt een HF signaal problemen op LF apparatuur 3. Hoe lopen

Nadere informatie

U heeft traag internet op Uw park en vraagt ons om een oplossing.

U heeft traag internet op Uw park en vraagt ons om een oplossing. U heeft traag internet op Uw park en vraagt ons om een oplossing. Er zijn 3 oplossingen in volgorde van kostprijs. 1- U heeft al een goed werkende (Wifi) installatie op het park en het gaat om het oplossen

Nadere informatie

Software Defined Radio met AVR Deel 6: Decoderingsmethoden voor het ontvangen van BBC

Software Defined Radio met AVR Deel 6: Decoderingsmethoden voor het ontvangen van BBC Software Defined Radio met AVR Deel 6: Decoderingsmethoden voor het ontvangen van BBC Martin Ossmann (Duitsland) In deze serie willen we laten zien dat de geliefde AVR-controller ook geschikt is voor digitale

Nadere informatie

EXAMEN INFORMATIETHEORIE I (5JJ40 / 5K020) 25 maart 2004, 9u00 12u00-1 -

EXAMEN INFORMATIETHEORIE I (5JJ40 / 5K020) 25 maart 2004, 9u00 12u00-1 - EXAMEN INFORMATIETHEORIE I (5JJ40 / 5K020) 25 maart 2004, 9u00 12u00-1 - Zet de antwoorden in de daarvoor bestemde vakjes en lever alleen deze bladen in! LET OP: Dit werk bevat zowel de opgaven voor het

Nadere informatie

Van analog naar digital, een beknopt overzicht.

Van analog naar digital, een beknopt overzicht. KASK 2BA - technologie Van analoog naar digitaal 1 of 6 Van analog naar digital, een beknopt overzicht. Een van de eerste digitale dingen waar de modale burger op grote schaal bewust geconfronteerd werd

Nadere informatie

4 HELP! IK HEB GEEN LOZE LEIDINGEN KABELS? POWERLINE VERBINDINGEN GEBRUIK VAN EEN WIFI REPEATER...

4 HELP! IK HEB GEEN LOZE LEIDINGEN KABELS? POWERLINE VERBINDINGEN GEBRUIK VAN EEN WIFI REPEATER... Inhoudsopgave File: Project_09.doc 02 oktober 2016 1 PROBLEEM... 2 1.1 WONING BESCHRIJVING... 2 1.2 ROUTER... 3 2 WLAN EN LAN UITBREIDINGEN... 4 2.1 NIEUWE SITUATIE 1... 4 2.2 NIEUWE SITUATIE 2... 5 2.3

Nadere informatie

Alvorens in te gaan op het zelfbouwproject Lima SDR eerst iets over de techniek en de

Alvorens in te gaan op het zelfbouwproject Lima SDR eerst iets over de techniek en de Lima SDR Inleiding Alvorens in te gaan op het zelfbouwproject Lima SDR eerst iets over de techniek en de mogelijkheden van een SDR. Door de opkomst van SDR (de Engelse afkorting voor Software DefinedRadio)

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 20 oktober 2014 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

Klaverbladantennes: Het Radio Data Systeem bij de FM-omroep:

Klaverbladantennes: Het Radio Data Systeem bij de FM-omroep: ---------------------------------------------------------------- QST de PI4GAZ/A, PI4GAZ/A, PI4GAZ/A Afdelingsstation van de VERON in Gouda, JO22IA Uitgezonden door PA0POS vanuit Haastrecht, JO21JX Frequentie:

Nadere informatie

HART en 4 20 ma integreren in een PROFIBUS-installaties

HART en 4 20 ma integreren in een PROFIBUS-installaties PROFIBUS Nederland PROFIBUS, PROFINET HART en 4 20 ma integreren in een PROFIBUS-installaties Edegem, 8 juni 2010 De reden De reden voor het initiëren van zo n project kan het verbeteren van de productie

Nadere informatie

4 HELP! IK HEB GEEN LOZE LEIDINGEN... 7 4.1 KABELS?... 7 4.2 POWERLINE... 7 4.3 VERBINDINGEN... 7 5 GEBRUIK VAN EEN WIFI REPEATER...

4 HELP! IK HEB GEEN LOZE LEIDINGEN... 7 4.1 KABELS?... 7 4.2 POWERLINE... 7 4.3 VERBINDINGEN... 7 5 GEBRUIK VAN EEN WIFI REPEATER... Inhoudsopgave File: Project_09.doc 16 september 2015 1 PROBLEEM... 2 1.1 WONING BESCHRIJVING... 2 1.2 ROUTER... 3 2 WLAN EN LAN UITBREIDINGEN... 4 2.1 NIEUWE SITUATIE 1... 4 2.2 NIEUWE SITUATIE 2... 5

Nadere informatie

Internet. Wat is het internet? initiatie. Senioren K.U.Leuven. Computers die met elkaar verbonden zijn, elkaar kunnen verstaan, dezelfde taal spreken,

Internet. Wat is het internet? initiatie. Senioren K.U.Leuven. Computers die met elkaar verbonden zijn, elkaar kunnen verstaan, dezelfde taal spreken, Internet initiatie Senioren K.U.Leuven maart 2008 ICT-Kantoor Dienst Administratieve informatieverwerking Wat is het internet? Computers die met elkaar verbonden zijn, elkaar kunnen verstaan, dezelfde

Nadere informatie

Hoe kunnen we dit veiligheidsmiddel nu met eenvoudige middelen en een beperkt budget aan boord brengen?

Hoe kunnen we dit veiligheidsmiddel nu met eenvoudige middelen en een beperkt budget aan boord brengen? Low budget A.I.S. Met eenvoudige goedkope middelen is voor toerzeilers een goed werkende AISontvangst te realiseren. Dit dankzij de inspanningen van een aantal hobbyisten die hun inspanningen kosteloos

Nadere informatie

HART en 4 20 ma integreren in een PROFIBUS-installaties

HART en 4 20 ma integreren in een PROFIBUS-installaties HART en 4 20 ma integreren in een PROFIBUS-installaties Edeg, 12 november 2009 De reden De reden voor het initiëren van zo n project kan het verbeteren van de productie en of veiligheid zijn. De Nationale

Nadere informatie

College Cryptografie. Cursusjaar Informatietheorie. 29 januari 2003

College Cryptografie. Cursusjaar Informatietheorie. 29 januari 2003 College Cryptografie Cursusjaar 2003 Informatietheorie 29 januari 2003 1 Claude E. Shannon Informatiekanaal Entropie Equivocatie Markov ketens Entropie Markov keten Unicity distance Binair symmetrisch

Nadere informatie

Toelichting op Wave Files. Toelichting op Wave Files. Digitaal Audio Processing. Toelichting op Wave Files. Toelichting op Wave Files

Toelichting op Wave Files. Toelichting op Wave Files. Digitaal Audio Processing. Toelichting op Wave Files. Toelichting op Wave Files Digitaal Audio Processing.. Embedded Analoog inlezen en omzetten Digitaal uitsturen (Embedded). Digitaal omzetting naar analoog met R2R ofwel Ladder netwerk. DAP week 2 1 Standaard IFF Interchange File

Nadere informatie

Multimedia, kan het nog eenvoudiger?

Multimedia, kan het nog eenvoudiger? Multimedia, kan het nog eenvoudiger? C1 NIEUWe multimediasystemen De digitale woning voor een communicatie in alle vrijheid Vandaag zijn huizen veel meer dan een woning, ze worden dankzij nieuwe technolgieën

Nadere informatie

Maak je eigen cd. WISACTUEEL opdracht december 2010

Maak je eigen cd. WISACTUEEL opdracht december 2010 Maak je eigen cd hoeveel uur per dag besteed je aan wiskunde? Misschien is dat meer dan je denkt. als je een dvd kijkt of een game speelt, zit je eigenlijk een flinke berg wiskunde te doen. hetzelfde geldt

Nadere informatie

z 1 Dit tentamen bestaat uit zes opgaven (50 punten) Opgave 1 (8 punten) Gegeven het volgende systeem:

z 1 Dit tentamen bestaat uit zes opgaven (50 punten) Opgave 1 (8 punten) Gegeven het volgende systeem: ELEKTRONISCHE SIGNAALBEWERKING ET 245 D: digitale signaalbewerking 24 augustus 2, 4: 7: Open boek tentamen, alle studiematerialen en aantekeningen toegelaten Dit tentamen bestaat uit zes opgaven (5 punten)

Nadere informatie