EIP Biofruit Debuggers

Transcriptie

1 Visit Operational group 25/10/2018 EIP Biofruit Debuggers Tim Belien & Gertie Peusens Zoology department, pcfruit vzw

2 EIP: Operationele groep (OG): Operationele groep pcfruit vzw Vakgroep fruit biotelers bioforum Fruitconsult Biofruitadvies EIP = Europees partnership voor innovatie In een OG organiseren land- en tuinbouwers, adviseurs, onderzoekers, ondernemers en/of andere actoren zich rond bepaald vraagstuk, zoeken ze oplossingen en werken ze samen aan concrete innovaties. Vraag van landbouwer staat centraal in het proces. Kennisuitwisseling Betrokkenheid van land- en tuinbouwers -> praktijkoplossing

3 Samenstelling EIP OG Biofruit debuggers : - Pcfruit vzw / Fruitconsult / Biofruitadvies - 24 biofruittelers - Beleidsmensen/adviseurs/beroepsorganisaties Doelstellingen OG: Platform voor een gecoördineerde kennisvergaring, ervaringsuitwisseling en oplossingsgerichte aanpak van het boswantsenprobleem Praktijkvalidatie van biologische beheersstrategie(ën) tegen boswantsen

4 Probleem: Misvormde peren: steek/zuigschade bos wantsen

5 Stinkwantsen in boomgaarden Pentatomidae Dolycoris baccarum bessenwants

6 Stinkwantsen in boomgaarden P. rufipes (=roodpootschildwants of boswants) = meest belangrijke

7 Levenscyclus boswants Life stage Huldenberg Ezemaal Assent Huldenberg Meensel Kerkom Assent N2 15/3 1/3 20/3 < 15/4 15/3 N3 16/4 16/4 12/4 15/4 19/4 20/4 16/4 N4 5/5 2/5 8/5 5/5 3/5 13/5 1/5 N5 29/5 8/6 29/5 19/5 19/5 26/5 10/5 adult 16/7* 5/7 25/6 30/5 30/6 7/7 13/6 N1 <15/9 <15/9 <2/9 N2 15/9 15/9 2/9 (3/10) Methods March-November, population of true bugs in 4 pear orchards (cv. Conférence) was monitored by beating 3 times on 3 shoots of 50 trees twice a month. Collected bugs were identified (species, life stage, sex) and counted.

8 Levenscyclus boswants Dynamica van P. rufipes (Huldenberg) 70 adult N5 60 N4 N3 Aantal wantsen op 50 bomen N2 totaal N /apr 5/mei 19/mei 30/mei 23/jun 11/jul 15/sep 13/okt Overwintert als nimfe!

9 Palomena prasina (groene stinkwants)

10 Rhaphigaster nebulosa (grauwe veldwants)

11 Bestrijding bepuitingen boswants Field trial: control efficacy sprayings Presence of P. rufipes (Huldenberg 9/5) Mean number P. rufipes (4 trees) % Abbott efficacy 0 mid-march (early) before flowering mid-march + after flowering after flowering (late) mid-march (early) before flowering mid-march + after flowering after flowering (late) 0 Check spinosad (Tracer) pyrethroid (Compo Naturabell Bio Insect)

12 Bestrijding bepuitingen boswants Field trial: control efficacy sprayings Stink bug mediated fruit damage (Huldenberg, 26/7) Mean fruit damage (4 trees) a ab b c bc bc b bc ab % Abbott efficacy mid-march (early) before flowering mid-march + after flowering after flowering (late) mid-march (early) before flowering mid-march + after flowering after flowering (late) 0 Check spinosad (Tracer) pyrethroid (Compo Naturabell Bio Insect)

13 Bestrijding bepuitingen boswants Damage fruits / control efficacy (%) Field trial: control efficacy sprayings Field trial: treatments after harvest and before flowering a ab after harvest after harvest + before flowering a ab after harvest after harvest + before flowering Check spinosad pyrethrum % damage unsellable % damage sellable % Abbott b

14 Nieuwe bedreiging: Halyomorpha halys (bruin gemarmerde stinkwants) Invasieve stinkwants uit Azië Polyfaag Appel, peer, kers, pruim, abrikoos, framboos, druif. Overwintert als adult

15 Halyomorpha halys (bruin gemarmerde stinkwants) Niet alleen probleem voor fruittelers..

16 Halyomorpha halys (bruin gemarmerde stinkwants) H. halys Grauwe veldwants Ook reeds aanwezig in onze buurlanden Duitsland en Frankrijk! H. halys: 250 eieren (Costi et al., 2017) grauwe veldwants doorgaans: 40-tal eieren Italië: H. halys: 2 generaties/jaar grauwe veldwants: 1 generatie /jaar (België)

17 Halyomorpha halys (bruin gemarmerde stinkwants) grauwe veldwants H. halys grauwe veldwants Stekel niet aanwezig bij H. halys

18 Ook reeds waarneming in België

19 Actie 1: Update/aftoetsen recente kennis rond beheersmaatregelen (netten, trap crops ) en tools (vallen/lokstoffen) uit (internationaal) onderzoek naar stinkwantsen (vnl. H. halys) Actie 2: Gerichte aftoetsing biologie van momenteel schadelijkste stinkwantsen in Vlaamse pitfruitboomgaarden (boswants Pentatoma rufipes /anderen?) Actie 3: Uitwerken en aanleggen van veldproeven voor het uittesten/demonstreren van een nieuwe innovatieve beheersingsstrategie op basis van recente kennis en onderzoeksontwikkelingen Actie 4: Informatie overdracht naar de sector

20

21 Actie 1: Update/aftoetsen recente kennis rond beheersmaatregelen (netten, trap crops ) en tools (vallen/lokstoffen) uit (internationaal) onderzoek naar stinkwantsen (vnl. H. halys) Actie 2: Gerichte aftoetsing biologie van momenteel schadelijkste stinkwantsen in Vlaamse pitfruitboomgaarden (boswants Pentatoma rufipes /anderen?) Actie 3: Uitwerken en aanleggen van veldproeven voor het uittesten/demonstreren van een nieuwe innovatieve beheersingsstrategie op basis van recente kennis en onderzoeksontwikkelingen Actie 4: Informatie overdracht naar de sector

22 Populatiedynamica Pentatoma rufipes

23 Populatiedynamica Pentatoma rufipes Doorbreken levenscyclus: Netten mogelijk?

24 Actie 2: Gerichte aftoetsing biologie van momenteel schadelijkste stinkwantsen in Vlaamse pitfruitboomgaarden (boswants Pentatoma rufipes /anderen?) Monitoring bij biofruittelers (in België en Nederland) - pcfruit - Weckx -Y. Verhemeldonck - Bleeser - Stas - Janssens - Laduron - Hans Meeuwsen (Nederland) Regelmatige monitoring: - Kloppingen - 10-tal locaties: (nieuwe) feromoonvallen - Bemonsterde boswantsen: onderzoek op al dan niet ontwikkelde eieren

25 2018: netten geïnstalleerd op 3 locaties bij biotelers in praktijkpercelen

26 2018: netten geïnstalleerd op 3 locaties bij biotelers in praktijkpercelen

27 Actie 1: Update/aftoetsen recente kennis rond beheersmaatregelen (netten, trap crops ) en tools (vallen/lokstoffen) uit (internationaal) onderzoek naar stinkwantsen (vnl. H. halys) Actie 2: Gerichte aftoetsing biologie van momenteel schadelijkste stinkwantsen in Vlaamse pitfruitboomgaarden (boswants Pentatoma rufipes /anderen?) Actie 3: Uitwerken en aanleggen van veldproeven voor het uittesten/demonstreren van een nieuwe innovatieve beheersingsstrategie op basis van recente kennis en onderzoeksontwikkelingen Actie 4: Informatie overdracht naar de sector: - Regelmatige bijeenkomsten met leden telers, presentaties - Publicaties in vaktijdschrift Fruit