HALTINNE. Een uitgelezen plekje in de Naamse Condroz

Transcriptie

1 HALTINNE Een uitgelezen plekje in de Naamse Condroz De Condroz is een geografische streek, die het grote middendeel van de provincie Namen omvat, met uitlopers naar het Henegouwse Land van Thuin en naar het gebied tussen Maas en Ourthe, in het zuidwesten van de provincie Luik. Het is een aantrekkelijk landschap met evenwijdige dalen, alle met westzuidwest-oostnoordoostelijke richting. De vlakke heuveltoppen bestaan uit psammiet een hard gesteente de dalen uit kalksteen dat verweerde en bedekt werd met verweringsklei en daar heeft de Condroz zijn vruchtbaarheid aan te danken. Niet voor niets treft men hier de grootste landbouwbedrijven van het land aan. Maar het is ook nog een streek met veel en erg fraai natuurschoon. Haltinne Het dorp Haltinne moet je zoeken in een uitgelezen hoek van de Naamse Condroz, pakweg 5 km ten zuiden van Andenne en op de hoogten die de mooie Samsonvallei beheersen. Het werd al in 747 als Haltna wat kleine halle zou betekenen vermeld in de archieven van de abdij van Stavelot-Malmedy. Van de 11de tot de 13de eeuw vegeteerden niet minder dan vijf leengoederen op het huidige Haltinne, de plek waar zich tegenwoordig de kerk en het kasteel bevinden. De gehuchten Muache, Bellaire en Haut-Bois ontstonden later, maar staan toch al vermeld op de Ferrariskaarten, die vanaf 1771 getekend werden. Het gehucht Strud werd reeds in 1203 vermeld als Strey (van het Germaanse stroda = vochtig bos). Het was oorspronkelijk afhankelijk van de ban van Sclayn, maar werd in de 17de eeuw door afkoop bij Haltinne gevoegd. Haltinne heeft ooit een interessante ijzer-, steenkool-, boetseerklei- en kalksteenindustrie gekend. Tegenwoordig leeft men er vooral van bos- en landbouw. AFSTAND 5 km. AARD VAN DE WEG De eerste 1250 m van het traject volg je asfaltweg, maar in het grote middenstuk is het een grote opeenvolging van stukken asfalt, veldpaadjes en boswegen, die er na regen bijzonder modderig bij kunnen liggen. In dit laatste geval zijn rubberlaarzen een aanrader. De toestand van de wegen laat het meenemen van een rolstoel of een kinderwagen niet toe. BEWEGWIJZERING Eerst volg je een wandelparcours dat aangegeven is met rechthoekige geel-wit-gele bordjes. Dat deel van het traject is tevens een stuk van een variant van het Grote-Routepad 575, het 114 km lange Condrozpad. Zo n variant wordt aangegeven met wit-rode verfstreepjes met een diagonaal wit streepje. Verderop loop je een heel eind langs het echte, genoemde Grote-Routepad. Ook het laatste stuk is bewegwijzerd met geel-wit-gele bordjes. Kortom, helemaal geen problemen om het beschreven circuit te volgen. PARKEREN In de onmiddellijke omgeving van de kerk van Haltinne kun je wel een plekje vinden voor de auto. Je zult al snel merken dat de Sint-Maartenskerk in feite helemaal geïsoleerd staat van de huizen van Haltinne. Ze dateert uit eind 18de eeuw, maar het koor werd gebouwd op de wellicht 11de-eeuwse kern van een vroeger heiligdom. De kansel is van TOPOGRAFISCHE KAART NGI 48/5-6.

2 INFORMATIE Syndicat d Initiative, p.a. Adrien Mertens (voorzitter), Rue de la Sapinière 34, 5340 Gesves, tel , info@gesves.be, internet: IN DE OMGEVING ANDENNE Collegiale kerk (13de eeuw), 17de-18de-eeuwse panden, Musée communal de la Céramique (Keramiekmuseum). MOZET Een van de mooiste Waalse dorpen. GOYET Wereldberoemde prehistorische grotten. Laatste herziening: november 2005

3 DE WANDELING Punt 1 naar 2 (1,1 km) Bij de zuidelijke gevel van de kerk (1) keer je het toegangshek tot het kerkhof, dat het heiligdom omringt, de rug toe. Ga linksaf tot bij, heel even verder, de geasfalteerde verkeersweg (Rue de Haltinne) en sla deze links in. Daarbij passeer je dadelijk het pand met huisnummer 3, gebouwd in zuiver Condrusische stijl. Onmiddellijk erna bereik je een Y-splitsing en kies je de linkerweg, nog steeds de Rue de Haltinne. Hier volg je het wandelparcours, aangegeven met geel-wit-gele bordjes, en tevens de toeristische Route Guerre de la Vache (Koe-oorlog). Het ook al prachtige pand met huisnummer 5 heeft weelderig begroeide tuinmuren. Rechts strekt zich het park van het kasteel van Haltinne uit en daarin ontdek je een aantal indrukwekkende loofbomen. Je passeert een bijgebouw en een muur van het landgoed (rechts) en links een fotogenieke hoogstamboomgaard. Vervolgens krijg je een zijgevel van het kasteel en de kasteelwal te zien. Het kasteel dateert, in zijn huidige vorm, van In 1674 en 1684 werd het getroffen door een brand, maar de schade werd telkens snel hersteld. In 1689 begonnen de restauratiewerken en in 1703 was de waterburcht omgetoverd tot een heerlijke demeure de plaisance, een lusthof met brede ramen; de niet meer noodzakelijke ophaalbrug werd verwijderd. Kasteel en park zijn privé-domein en dus niet toegankelijk. Voorbij de zijgevel van het kasteel moet je bij het kruispunt rechtdoor gaan (pijlen Andenne en Coutisse volgen, en nog steeds de Route Guerre de la Vache). Rechts krijg je nu ook de schitterende voorgevel van het kasteel te zien, evenals het toegangshek, geflankeerd door een monumentale linde. Het smeedijzeren hek is een curiosum. Het werd oorspronkelijke besteld door koning Leopold II, bij een smid uit Ciney. Het moest geplaatst worden bij het koninklijke kasteel in de Ardennen, maar om de een of andere mysterieuze, wellicht amoureuze reden (Leopold II had lang niet alleen in Oostende liefjes), is het hek in Haltinne terechtgekomen. Links van het hek bevindt zich de grote kasteelhoeve. Je blijft de stijgende verkeersweg rechtdoor volgen, langs imposante rotsplaten. Rechts van de weg groeit een rij met klimop omwonden fijnsparren, maar verderop zijn het machtige paardenkastanjes en, bij een vijver, canadapopulieren. De vijver ligt in de vallei van de Strouvia waarvan het water uiteindelijk, via de Samson (bij de beroemde grotten van Goyet), in de Maas terecht zal komen. Je moet nog een eind fors klimmen door meer open land, met rechts indrukwekkende beuken, linden en enkele eiken. Links voor je komt het gehucht Froidebise in zicht en daar passeer je, behalve het plaatsnaambord van Coutisse, een indrukwekkende, deels ommuurde hoeve (2). Ze werd tussen 1690 en 1703 gebouwd, tijdens de restauratie van het kasteel. De stallen zijn opmerkelijk, evenals de schuur, die rust op twaalf dikke, ronde pijlers (zijn niet te zien). Punt 2 naar 3 (0,7 km) Net voorbij de hoeve moet je, tegenover het pand met huisnummer 22, het eerstvolgende linkerzijweggetje ingaan. Het is wit-rood aangegeven als variant van het Grote-Routepad 575 (maar de bewegwijzering mag wel eens opgefleurd worden) en daalt vrij steil af in het valleitje van de Ruisseau de la Campagne. Pal links kun je de kerktoren van Haltinne ontdekken.

4 Voorbij het laatste pand wordt het weggetje een met gras begroeid karspoor en verderop een holle weg, met vooral links veel hazelaar in de berm, en verder ook grote brandnetel en braam. Rechts voor je, richting Andenne, staat een aantal flatgebouwen te vloeken in het landschap. In het laagste deel van het valleitje met iets meer links het onzichtbare bronnetje van de Ruisseau de la Campagne moet je uiteraard aan de klim en als je de huizen nadert, is het weggetje alweer verhard. Boven kom je uit bij een Condrusische hoeve (3) met moderne aanbouwsels. Punt 3 naar 4 (1,0 km) Bij de T-splitsing aldaar bereik je het echte Grote-Routepad 575. De rechterarm ervan leidt naar Andenne, maar jij kiest de linkerarm, naar Namen. En je blijft maar klimmen over het nu spoedig onverharde weggetje. Links strekt zich de beboste vallei van de nog heel prille Strouvia uit, met het gehucht Froidebise. Links voor je ontdek je het gehucht Bellaire. En jawel, het is nog steeds klimmen geblazen. Ter vergelijking: het kasteel van Haltinne ligt ongeveer 180 m boven de zeespiegel en het weggetje dat je volgt, leidt naar 240 m. Bij het hoogste punt bereik je een geasfalteerde dwarsweg. Sla deze links in (Grote-Routepad). Links kun je nog eens genieten van een schitterend panorama van de vallei van de Boven- Strouvia. Je loopt hier door de Rue du Charbonnage (ooit werd hier steenkool gewonnen) en passeer je het plaatsnaambord van Bellaire (4). Punt 4 naar 5 (1,0 km) Bij de eerstvolgende T-splitsing, voor het pand met huisnummer 21, sla je rechts af (Grote-Routepad). Voor je ontvouwt zich een weids panorama met de Maasvallei tussen Namen en Andenne. Bij de eerstvolgende Y-splitsing bij de Rue de Bellaire sla je links af (Grote-Routepad) en loop je langs de rand van het gehucht Bellaire en langs een aantal paardenweiden. Rechts glooit het fraaie landschap met akkers, bossen en houtkanten. Voorbij het laatste huis wacht je alweer een begroeid karspoor, met rechts een prachtige houtkant met vooral haagbeuk. Vervolgens ga je rechtdoor een asfaltweg op (Grote-Routepad). Je passeert de eerstvolgende rechterzijweg en dus volg je rechtdoor de Route de la Pierre ou Jean Tousseul (De weg van het steen) en nog steeds het Grote-Routepad. Rechts strekt zich een parkbos uit, behorend bij een bakstenen kasteel (5) (verborgen in het groen, maar niet veel zaaks). Bij het kruispunt, iets voor de toegangsweg tot het kasteel, moet je linksaf en dus het Grote- Routepad, dat rechtdoor gaat, verlaten. Maar nu komen er weer de geel-wit-gele bordjes aan. Punt 5 naar 1 (1,2 km) De weg buigt dalend naar rechts af langs het witte plaatsnaambord van Haltinne. Rechts staat een pittoreske hoeve van Iets voorbij (rechts) een kruis van 1954 (bijna verborgen tussen twee cipressen) en vlak voor het pand met huisnummer 50 en bij een Y-splitsing, moet je de landweg, bij een grote elektriciteitspaal (met verdeeldoos van Electrabel) links inslaan. Volg dus de geel-wit-gele bordjes. De weg, in feite een fors dalend, begroeid karspoor, leidt regelrecht een loofbos in. Beneden kun je, in doorkijkjes, rechts de vallei van de je al bekende Ruisseau de la Campagne bekijken. Men heeft er een aantal visvijvers in aangelegd, tot groot jolijt van de hengelaars. Overal om je heen woekert klimop: een echte kalkaanwijzer. De berm links is op een aantal plaatsen sterk geërodeerd. De boomwortels liggen er open en bloot bij. Buiten het bos krijg je, recht voor je, het bruggetje over het genoemde riviertje te zien met erachter de kerk van Haltinne: een kiekje meer dan waard.

5 Verderop bereik je een geasfalteerde dwarsweg, sla deze links in en sluit de wandeling af bij de kerk van Haltinne (1).

6 2 1 Coutisse > Groyine 4 5 Bellaire Muache Haltinne 3 Froidebise St-Donatkapel RUE DU CHARBONNAGE RUE DE HALTINNE Kasteel van Haltinne Bois des Dames Fme de Sur Bruyère Sur Bruyère Andenne > Grande Pièce Ruisseau de la Campagne Strouvia < Stru N941 Grand Champ bron Fond de la Nihée bron m 1250 m Rau de Bellaire < Goyet WEGDEK HOOGTE 50% onverhard 180 tot 240 m SITUERING E40 Nijvel Dijle LUIK E19 E42 Charleroi E25 BERGEN NAMEN Haltinne Sambre Dinant Ourthe Meuse Marche-en-Famenne E411 FRANKRIJK 5 km AARLEN AFSTAND REFERENTIEPUNTEN vertrek 1 Kerk van Haltinne 1,1 km 2 1,8 km 3 2,8 km 4 3,8 km 5 Imposante hoeve Condrusische hoeve Plaatsnaambord Bellaire Bakstenen kasteel