From Blog to Book. scavalon.blogspot.com

Transcriptie

1 From Blog to Book. scavalon.blogspot.com

2 2

3 Contents juli Eindelijk: een blog ( :13) - Paul De Bie Anialarra-expeditie 2007 ( :27) - Paul De Bie Fagnoules - grote perspectieven? ( :23) - Paul De Bie Foto s Fagnoules ( :44) - Paul De Bie Anialarra voorbereiding ( :01) - Annette VH Crue van de Lembrée ( :51) - Paul De Bie Bretaye... weer te nat ( :10) - Paul De Bie Anialarra: nog 1 nacht slapen ( :18) - Paul De Bie augustus Anialarra: het gaat op wieltjes! ( :28) - Paul De Bie Terug uit het Paradijs ( :27) - Paul De Bie Anialarra 2007: resultaten ( :26) - Paul De Bie Recht op antwoord ( :42) - Paul De Bie Blijk van goede samenwerking ( :47) - Dagobert L Ecluse Werelddiepterecord weer wat scherper (-2190m) ( :02) - Paul De Bie september Mautain : Een nieuwe grot is geboren ( :30) - Dagobert L Ecluse Siphon Moche is verleden tijd ( :18) - Paul De Bie Fagnoules: Siphon 6: nog even... ( :14) - Paul De Bie Mautain 9/9/2007 ( :43) - Dagobert L Ecluse Ze staan voor de deur : de SD s van 2007 ( :31) - Dagobert L Ecluse Een onvergetelijk weekend. ( :14) - Paul De Bie Nog een weekje Anialarra! ( :18) - Paul De Bie oktober De mannen van Anialarra ( :12) - Annette VH Anialarra nieuws Okt 2007 ( :27) - Paul De Bie Weer een mijlpaal in Fagnoules ( :18) - Paul De Bie Sensationele ontdekking in BDW ( :13) - Paul De Bie en sensationele ontdekking in Fagnoules! ( :49) - Paul De Bie november Een tweede oordeel ( :12) - Paul De Bie

4 1.6 december Over waterpassen en... water ( :54) - Paul De Bie Pony s en speleologen... wat is de link? ( :44) - Dagobert L Ecluse Wijn, wijn en nog eens wijn ( :20) - Paul De Bie Sinterklaas ( :02) - Annette VH Touw op en af. ( :25) - Peter Coun Brevetstress ( :58) - Frank De traversee van de Fagnoules ( :11) - Paul De Bie

5 Chapter juli Eindelijk: een blog ( :13) - Paul De Bie Onder het motto laat de anderen maar de kastanjes uit het vuur halen hebben we even afgewacht. Maar nu onze collega speleoclubs de een na de ander als gek beginnen bloggen, kunnen we niet langer werkloos toekijken. De nijvere en argeloze lezer vraagt zich nu wellicht af: wat is dat, bloggen? Iedereen schijnt dat tegenwoordig te doen, zelfs politiekers. Tja, als je weet dat deze laatste categorie het bloggen bijna tot kunst heeft verheven, dan weet je wel eigenlijk ook wat het inhoudt zeker? Bloggen is dus een elektronische vorm van lullen, cafépraat verkopen, opscheppen en (in het geval van politiekers dan toch) het volk bedriegen. In het geval van speleo s, zal dat laatste eerder neerkomen op gigantische premières uit onze duim zuigen. En trouwens, van lullen kennen sommige Avalonners het een en ander. Ikzelf niet in het minst, maar ik ben niet de enige, wees gerust. Dus, voortaan zal dit blog onze uitlaatklep zijn waarmee wij onze arme medespeleologen zullen platwauwelen. De website zal uiteraard blijven bestaan, maar de eerlijkheid gebiedt me om toe te geven dat ik daar hoe langer hoe minder tijd voor heb. Hopelijk laat dit 132 miljoenste blog dat deze planeet intussen rijk is, toe om onze lezers wat sneller te informeren over waar we mee bezig zijn. Anialarra-expeditie 2007 ( :27) - Paul De Bie Inderdaad, binnen een paar weken zijn we weg. Drie weken in onze geliefde Pyreneeën. Duim allemaal mee voor goed weer hé! 5

6 We hebben een massa werk voor de boeg, de TODO-list is een volle A4-pagina. Uiteraard ligt het accent op de verdere stroomafwaartse exploratie, en wie weet, de verbinding met de AN8. Dat zou een nieuwe betekenen voor het massief. Maar ook een verbinding met de FR3, of een boveningang (de Pozo Georges?) behoort tot de mogelijkheden. Nu dit blog bestaat, zullen we trachten om tijdens de expeditie er al eens iets in te posten. Hasta la vista! Fagnoules - grote perspectieven? ( :23) - Paul De Bie Niks dat we liever doen een dagje Fagnoules! Een hele dag doorheen die grot crossen, constant op je adem trappen vanwege 1 % CO2 in de lucht, doorheen sifons dobberen, modder alom en wel 10 keer het grint uit je handsschoenen spoelen. Pompslangen over en weer zeulen, elektriciteitskabels en pompen, boormachines of duikflessen: als het maar veel weegt. We love it! Gisteren (zondag 15/7/2007) trokken we naar de Fagnoules voor alweer een spannende aflevering van de Fagnoules- Saga. Jacques Petit en Michel Pauwels, de twee duikers, zouden de S6 opnieuw duiken en voor de derde maal reeds, gaan verder graven in hun postsifon-desobstructie boven de te smalle S7. Ik had dan ook wat extra volk gerecruteerd want twee duikers dat is al minstens 6 à 7 kits materiaal en daarbij kwam dan al het zware spul dat het desobstructieve Avalon nodig had om de S5 (Siphon Moche) leeg te pompen en verder te ontmantelen. Ploeg 1 vertrok extra vroeg: om 7u reeds tuften Dagobert, Annette en Paul al naar de Ardennen. Rond 9u werd de stroomgroep opgesteld (loodzwaar klereding), en zwaar geladen gingen we op weg naar de Siphon Moche. Die werd vlot leeggepompt, het puin van onze vorige desobstructie (3 weken) werd geruimd, en dan tegen 11u gauw-gauw weer naar buiten om ontvangstcomité te spelen voor de rest van de bende: de 2 duikers, Jack London (inderhaast opgetrommeld; de sukkelaar had zelfs zijn neopreen niet bij!) en Dirk en Bart. Iedereen door de Siphon Moche (ongelooflijk, zeggen dat we dit obstakel amper twee maanden geleden voor de eerste maal een kwartier lang droog konden leggen en dat hij vandaag 8 uur lang is drooggelegd), op één man na. Immers, risky business hoor: een onweer buiten, de stroomgroep die uitvalt, een pomp die er de brui aan geeft, onze provisoire afdamming boven de waterval die het begeeft: er waren tal van zwakke schakels die ons achter de Siphon Moche konden blokkeren. En dan is één mannetje aan de goede kant van de sifon, geen overdreven luxe. 30 m verder is dan de ruime en in duikerstermen uitnodigende sifon 6. Jacques en Michel waren na een half uurtje voorbereidingen in het grauwe sop verdwenen. Voor ons begon het lange wachten. Iedereen vulde de tijd op zijn manier. Sommigen sleepten pompdarmen door de grot, anderen boorden gaten in het dak van de Siphon Moche voor je-weet-wel-wat, nog anderen probeerden de barrage bovenaan de waterval te verbeteren en Jack zat onder zijn reddingsdeken te bibberen (hij had als enige geen neopreen aan... zeer onverstandig in de Fagnoules :-) ) We hielden om beurten de wacht aan de S6, en tegen 16u15 kondigden bubbels en een lichtschijnsel de terugkeer van de duikers aan. Ze waren enthousiast, én gefrustreerd: na urenlang graven in een smal gangetje, waren ze net niet door de laatste versmalling geraakt, die zicht gaf op een groot vervolg (10 m hoog dixit Jacques, 2 m dixit Michel...). Jacques probeerde het zelfs in zijn ondergoed, maar één cm rots was er blijkbaar teveel aan. Hier zullen zwaardere middelen aan te pas komen. Om de dag af te sluiten dook Jacques opnieuw door de sifon, met twee darmen: één dikke (15 cm diameter) waar we de rivier zullen door kanaliseren, één dunne (7 cm) om de sifon te kunnen leegpompen. Alles ligt dus gereed voor een - hopelijk - grote première. Deze is gepland voor het 1ste weekend van september, en de duikers dankzij wie dat alles mogelijk is, zullen dan van de partij zijn. Restte ons nog enkel een kamionlading kitzakken naar buiten te sleuren (en dat buiten is al een verdomd eind van de terminus van de grot aan het worden!), en een zonnig terrasje in Purnode op te zoeken. Ik zal hier z.s.m. wat foto s posten. Foto s Fagnoules ( :44) - Paul De Bie Heb geprobeerd wat foto s aan mijn bericht toe te voegen, maar die komen allemaal bovenaan te staan. Humm een blog is duidelijk niet bedoeld voor foto s. OK, dan maar een Picasa webalbum gemaakt. Wat maakt Google het ons toch gemakkelijk! Klik hier voor de foto s 6

7 Anialarra voorbereiding ( :01) - Annette VH De spanning stijgt stilaan ten huize De Bie. Gisterenavond werden eindelijk onze gang en kelder leeggehaald van het materiaal dat zich daar de laatste weken had opgestapeld. Elk jaar opnieuw wordt de expeditie op Anialarra voorafgegaan door enkele weken intensieve voorbereiding: materiaal bij elkaar sprokkelen, proviand kopen voor hoogtekamp en ondergronds bivak, toelatingen aanvragen, topoboekjes maken, administratieve klusjes, aan een hoop kleinigheden denken... Oeps, bijna vergeten naar de camping te bellen. Is het na al die jaren geen routine geworden? Ja gedeeltelijk, maar ieder jaar is het toch weer anders. Ieder jaar ontdekken we wel iets nieuws waar we aandacht voor moeten hebben. In het begin werkten we enkel met een hoogtekamp, dat verschillende malen van plaats veranderde tot we de ideale plaats vonden. Naderhand kwam daar een ondergronds bivak bij, dat ook al op verschillende plaatsen in de grot stond. Maar de afstanden ondergronds worden steeds groter, de exploratietijden langer en dus moeten we nu nog een tussenstop voorzien. En hopla, weer een point-chaudtentje extra! Tijdens de septemberexpeditie werden we bijna gestrikt door een crue, op die kritieke plaats komt ook een point-chaudkit te liggen. Daarentegen lieten we na de laatste expeditie de slaapzakken goed ingepakt in het bivak liggen, dat scheelt weer wat aan transport, hopelijk valt dat experiment mee en zitten we niet met doorweekte, naar carbuur en schimmel stinkende slaapzakken. Het verpakken van het proviand was dit jaar ook weer eens anders, ik kon namelijk een compacte professionele machine lenen om plastiek zakken vacuum te trekken met als resultaat compacte, waterdichte en stevige verpakkingen! Gedaan het gepruts met dubbele plastiek zakken en kilometers kleefband met nog geen gegarandeerd waterdichte verpakking. Bovendien kreeg ik hulp van Kim en Ellen bij het verpakken, het was hier juist een fabriek, werk aan de lopende band. In een mum van tijd werd de inhoud van onze trog muesli, de koffie, poedermelk, chocomelk, suiker enz in zakjes gestoken. Terwijl de ene afwoog en de tweede de zakjes vulde kon de derde vacuum trekken. Grappig om zien hoe rollen WC-papier tot een derde van hun normale omvang worden herleid, wel benieuwd hoe ze eruit gaan zien wanneer ze uit hun verpakking worden gehaald. Paul verpakte op dezelfde manier een reserve onderpak, t is nog een belachelijk klein pakje, twee vuisten groot (van die stevige mannenvuisten wel) en beenhard. Enfin, alles is nu verdeeld over enkele auto s, hopelijk komt alles ginder aan. Vandaag heb ik dan ook eindelijk de muesli en de koffie die op de grond waren gevallen kunnen opkuisen. Er is terug plaats in huis om onze eigen lading rommel te beginnen bij elkaar zoeken want nog maar 7 keer slapen en t is zover! Crue van de Lembrée ( :51) - Paul De Bie Vandaag ben ik naar de Lembrée geweest. Bij aankomst stond de rivier droog. Perte 144 ben ik niet in durven 7

8 gaan, de lucht was te dreigend. Meer stroomopwaarts bleek de grote perte (148) die nochtans zo veelbelovend aan het uitspoelen was, ingestort. Er is een enorm blok (500 kg) uit het plafond gevallen. Jammer, want veel water ging er niet in.. toen nog niet. Dan maar nog eens gaan loeren in de 147 die toch de enige droge ingang is daar. Echter, binnen het kwartier brak het onweer los. Na een dik uur pijpenstelen regenen, donder en bliksem, zwol de prutsbeek in een mum van tijd aan tot een donderende bruine maalstroom. Het water steeg ruim een meter en dreigde zelf in de 147 te stromen. De rivier weer oversteken was er niet meer bij en ik heb wat halsbrekende toeren moeten uithalen om de natte helling op te geraken en het bospad te bereiken. Op de terugweg eens gaan kijken aan de 144, die was totaal niet meer zichtbaar. Idem voor de perte van NTS aan de brug, en die steekt nochtans een heel eind boven water uit, normaal toch. Zie foto hierboven. Een goede waarschuwing voor zij die bij onstabiel weer denken in pertes van de Lembrée te kunnen gaan exploreren: je riskeert je leven. Jammer genoeg bleek ook de Aisne omgetoverd in een soort gletsjerbeek. Onze traverseerplannen van zondag, in de Bretaye, zien er slecht uit, tenzij het water heel snel zakt. Klik hier voor een filmpje van al dit watergeweld. Bretaye... weer te nat ( :10) - Paul De Bie Na de supercrue van vrijdag stond de Aisne nog steeds abnormaal hoog en dus wisten we op voorhand dat de traversee niet kon lukken. Toch een leuke tocht tot aan de Passage du President (potdicht). Ook de Rivière Inconnu werd integraal bezocht. Jammer genoeg is deze rivier de laatste jaren vrijwel drooggevallen en bestaat de progressie er nu uit kniepdiep modderploeteren. Hetzelfde dient gezegd van het hele beginstuk van de grot, vanaf de ingang tot aan de Lange Leemstraat/Harakiri, is er geen drup water meer, enkel nog bakken en bakken modder. Jammer, maar de natuur beslist. Tegen 15u uit de grot, om aldaar getuige te zijn van de wonderbaarlijke genezing van een Dagobert. Het medicijn heette Mautinium of zoiets en is een zeer probaat middel tegen hernia s. Deelnemers: Annemie, Tobias, Bart, Dirk, Dagobert, Paul. Anialarra: nog 1 nacht slapen ( :18) - Paul De Bie Inderdaad, morgenvroeg 27/7 vertrekken we weer naar de Pierre-St-Martin. Eerlijk gezegd wensten we dat we de klok ineens een dag verder zouden kunnen zetten, en die 1300 km lange rit overslaan. Want het zal weer een slopende zaak worden. Men voorspelt het drukste weekend van de hele zomervakantie. En dan zwijgen we nog over die Hollanders met hun sleurhutten... de capaciteit van elke autostrade wordt door dat volkje tot de helft herleid. Hun reislust is bewonderenswaardig, maar dat ze dat aan 80 km/u doen en daarbij persé hun rijdend huis willen meenemen is heel wat minder leuk. We gaan alvast het goede weer tegemoet: volgens een meteo-website zal het daar de volgende 12 dagen prachtig weer zijn. Twaalf dagen! Wat moeten we daar van geloven? Bij ons slagen Bartje of Sabine er nog niet in het weer voor morgen goed te voorspellen! Enfin, als alles volgens plan verloopt zitten we aanstaande dinsdagavond in het gezellige maar ijskoude bivak op -575 m. Woensdag zullen we dan eens gaan kijken wat de Galerie Terranef (de stroomafwaartse terminus van 2006) voor ons in petto heeft. Kilometers première? Een trémie 50 meter verder? Een sifon? Alles is mogelijk. Het ultieme doel is natuurlijk de verbinding met de AN8. Wordt het Systeem van Anialarra de volgende van het PSM-massief? Het antwoord kennen we binenn ene paar weken. 8

9 1.2 augustus Anialarra: het gaat op wieltjes! ( :28) - Paul De Bie Ziezo, we zijn terug van een eerste tocht in het Systeem van Anialarra. De ploeg bestaande uit Mark, Erik (de Viking), Frank (makisietvroage?) en Paul gaf 4 dagen lang het beste van zichzelf. De tocht naar het bivak op -575 m ging niet zo snel, en we arriveerden daar nogal laat. Doch dit weerhield Mark & Paul er niet van om een eerste desobstructieronde te houden waarbij de helft van de gehate en smalle Puits des Daltons tot gruzelementen werden geblazen. Retour in het bivak tegen middernacht, voor een welverdiende nachtrust. De volgende ochtend werd door Paul & Frank stoïcijns verder gewerkt in de Daltons, terwijl Mark & Erik in Salle Sophie een klimtouw gingen recupereren. Daarna trok het viertal hoopvol naar onze terminus van 2006: de machtige Galerie Terranef die de stroomafwaartse sifon van de Rivière Haddock (-731 m) leek te kunnen shunten. Echter, na een hele dag waren we amper 50 m verder geraakt, en zaten we in klotig smalle meanders te wroeten met hevige tocht, die we evenwel weer kwijtspeelden in een blokkenszaal. Retour in het bivak rond 21u. De tocht van het bivak naar de explozone duurt overigens tussen de 2 en 3,5 uur, dus je bent al een halve dag kwijt enkel daarmee. De derde dag was het erop of eronder. Terwijl Mark & Paul de topo van Terranef inblikten (250 m) en nog een uurtje werkten in de laatste blokkenzaal, trokken Erik & Frank op verkenning in de Rivière Haddock. En wat bleek: dankzij de extreem lage waterstand (het is hier overigens schitterend weer!) stonden zowel de stroomopwaartse als stroomafwaartse sifon open! Maar de decimeter hoge luchtspleet liet enkel een vlak plafond zien, over tientallen meters. Niemand die zich geroepen voelde om zonder neopreen daar door te gaan. Naast de Siphon Amont werd een klein maar hevig blazend gangetje gevonden waarin 30 m gevorderd werd. Einde op een kleine blokkenistorting, maar men ziet weer een grotere ruimte en men hoort de rivier. Dus wie weet wordt die sifon wel langs daar geshunt en levert dat nog een mooi stuk première op. Frank & Erik vertrokken tegen 18 u weer richting bivak. Mark en ik gingen de stroomafwaartse sifon bekijken, of beter de geventileerde instorting ernaast die we vorig jaar reeds opmerkten. En ongelooflijk maar waar: na een uur waaghalzerij om de blokken die ons boven het hoofd hingen te laten vallen, waren we erdoor! We zagen een grote zwarte ruimte, maar een te kleine opening tussen 2 blokken hield ons nog een uur zoet met hamer en beitel. Dan konden we erdoor. Het werd groter, en nog groter, en dan enorm! We hoorden weer de rivier en gauw liepen we te samen al juichend doorheen een galerij van wel 20 m hoog en soms even breed, met diep onder ons de ruisende rivier. Euforisch exploreerden we zo een paar honderd meter, tot we konden afdalen naar het water om onze dorst te lessen. Het vervolg was aan onze opvolgers. Om 22 u werd de eindsprint naar het bivak ingezet: 1,5 km bijzonder complexe en zware progressie. Moe maar heel tevreden onze slaapzakken opgezocht. De vierde dag werd geheel besteed aan de terugtocht. Rond 13 u s middags werden we gekruist door onze opvolgers: een vijfkoppige ploeg: Annette, Tjerk, Lieven, Bart en Boulon. Zij fleurden zichtbaar op toen we hen het goede nieuws brachten. Na gelukwensen, kusjes en afscheid zetten we onze weg naar de zon verder. Het werd een zware trip voor sommigen...maar om 17u stonden we buiten, in de stralende zon. Intussen is de tweede ploeg aan haar derde explodag bezig. We zijn allemaal reuzebenieuwd wat ze ons morgenavond gaan vertellen. De derde trip is voorzien voor dinsdagochtend... maar enkele knieblessures (Raf & Paul) dreigen roet in het eten te gooien. Meer nieuws hier binnen een dag of twee. 9

10 Met dank aan Camping Ibarra, voor het gebruik van de internetinfrastructuur (28,8 kbit modem... beter dan niks maar traag, traag...!). Paul Terug uit het Paradijs ( :27) - Paul De Bie We (Annette, ik en kinderen) zijn weer thuis. Annette per vliegtuig, ik per auto. Ze maakt het goed, maar heeft nog een flinke revalidatie voor de boeg. Aarzel niet haar op te beuren, op het gekende mailadres. Ze droomt alweer van de Anialarra, overigens. Ik wil trouwens iedereen danken die ons op welke manier ook, blijken van sympathie en goede wensen heeft bezorgd. Terug uit de Hel, blokletterden sommige kranten. Helemaal niet, natuurlijk. De Pyreneeën, de Sierra de Anialarra, het fantastische grotsysteem waar we nu al 11 jaar lang exploreren, zijn een paradijs op aarde. De Hel, dat weten we nu, dat zijn de media: kranten, radio en TV, die op een ogenblik dat het je totaal niet uitkomt, een immense druk op iedereen uitoefenen: op de expeditieleden, de reddingswerkers, de clubgenoten in België, de hospitaaldirectie en op Annette zelf. Gelukkig hebben ze bijna allemaal een positieve berichtgeving verzorgd; bij nalezing van een twee centimeter dikke map persknipsels zijn onze haren maar twee keer overeind komen te staan, hebben we maar een vijftal keer luid geschaterlacht. Voor het overige was het werkelijk vrij correct en positief gebracht. En het zou leuk zijn mochten we ook eens onze versie van de feiten kunnen geven; en de mensen eens kunnen uitleggen wat we daar nu eigenlijk in die grotten doen! Er was een tijd dat explorators nationale helden waren. Nu moeten we ons blijkbaar verantwoorden. Foto: geweldig, volgens sommige Vlaamse kranten zat Annette 5 KILOMETER diep! De diepste vrouw van de planeet, met andere woorden. Toch een speciale vermelding voor ATV, die er zelfs niet voor terugdeinsde om iemands leegstaande woning te komen filmen, buren te interviewen die wij nog nooit van ons leven hebben gezien, laat staan gesproken, oude filmbeelden te vertonen van een reddingsactie in een totaal andere grot, en ongegeneerd foto s van de website te jatten waar nochtans duidelijk bijstaat dat ze onder de auteurswet vallen. Voor zo n soort journalistiek bestaat een woord. Op te zoeken in de van Dale, onder de R. Tja, het leven loopt niet altijd zoals je het wel zou willen. Zaterdagochtend 4 augustus zat ik nog een verslagje op het blog te typen, van de eerste vierdaagse tocht, en te mijmeren wat de tweede ploeg, onder leiding van Annette, zou ontdekken. Hoe kon ik weten dat Annette, diezelfde dag, om 19 u, in de galerie Rantanplan een zwaar rotsblok op de voet zou krijgen toen de ploeg na een geslaagde exploratiedag terugkeerde naar het bivak! Annette s voet was verpletterd, fricassee zoals ze zelf zegde. De EHBO-set werd erbij gehaald maar gauw werd de ernst van de zaak duidelijk. Veel, veel bloed en pijn, maar de ploeg zat nog op 700 m afstand en liefst 140 m dieper dan het bivak. Daar waren tenten, slaapzakken, vuurtjes: rudimentair comfort weliswaar maar oh zo belangrijk in deze 3,5 graden koude grot. Lopen, zelfs staan bleek onmogelijk. Op handen en knieën naar het kamp kruipen was de enige optie, bijgestaan door de teamgenoten: Tjerk, Didier, Bart en Lieven. 10

11 Foto: Annette in betere tijden in Puits Lucky Luke, één van de obstakels die zij later met haar gebroken pootje diende te overwinnen. Rantanplan, dat zijn lastige en niet al te grote galerijen (2 à 3 m diameter), waarin een hevige koude tocht waait.. Hoe ze de Puits Lucky Luke en de Daltons is opgeraakt; 60 m smalle putten met stukken oppowerk, versmallingen, zelfs een paraplu, weet ik niet. Op karakter zeker? Dat heeft ze zat. Daarna honderden meters doorheen de galerie des Schtroumpfs, dan de bijna verticale Grand Toboggan op (60 m hoog!), de gigantische Salle Gargamel door (met blokken zo groot als vrachtwagens) en tot slot nog een paar putten af, om midden in de nacht het bivak te bereiken en daar de beslissing te nemen: hier moet hulp aan te pas komen! Foto: 6 Aug, 23u45: Annette gereed op -648 m... voor een meer dan 30 uur durende brancardage Zondagmiddag, rond 14 uur bereikten Tjerk en Bart de oppervlakte en sloegen ze alarm per GSM. Ik zat op de camping en belde direct naar vriend Jeff Godart (Speleo Secours), en de reddingsactie kwam traag maar zeker op gang. Om 20u30 pikte een helikopter de eerste ploeg op, die geleid werd door Mark. Ik had nl. een moeilijke keuze moeten maken: zou ik zelf in het eerste team afdalen, of iemand anders sturen? De tweede keuze bleek de beste, vooral vanuit organisatorische en familiale overwegingen. 11

12 Foto: Mickey Douat en Jeff Godart (Conseillers Techniques Spéléo Secours Français) leidden de operatie op voortreffelijke wijze In die eerste ploeg zat ook een speleodokter. Mark joeg het team aan rekordvaart omlaag, en ze arriveerden rond 2u maandagochtend in het bivak bij Annette! Het verdict van de dokter was duidelijk: diverse breuken (middenvoetsbeentjes) en grote open wonde. Geïnfecteerd daarenboven, en tot overmaat van ramp was Annette allergisch aan tal van medicijnen, zoals peniciline. De dokter stuurde onmiddellijk Lieven en Didier terug naar buiten, met de bilan medical. Ikzelf daalde om 3 u maandagochtend af om een Nicola (draadloze grotradio) te installeren op de Plage des Galets op -545 m. Ik wachtte er op de terugkomst van Lieven en Didier, die er rond 8u s ochtends doorkwamen. Met de radio seinden we alle informatie naar de oppervlakte door, en werd verzocht om brancardageploegen. 30 à 50 man schatten we toen nog. Toen ik de putten uitklom, rond de middag (maandag), daalde de volgende ploeg (met brancard en andere dokter) reeds af, onder leiding van Rudi. Jef Godart had goed begrepen dat het van belang was om in elke ploeg iemand van onze expeditie te stoppen, om als gids te fungeren in het voor hun totaal onbekende grotsysteem. In deze eerste ploeg herkende ik vele vrienden van Annette, o.m. Brigitte, met wie ze twee jaar geleden een secoursstage had gevolgd. Dat zou haar vast en zeker plezier doen. Enfin, ik ga hier niet de hele secours uit de doeken doen, daar zal nog wel genoeg over geschreven worden. We hadden het geluk dat het exploratieseizoen in volle gang was, en dat we hier de competente speleologen maar uit te kiezen hadden. En daarbij, we kenden ze allemaal al jaren, want de speleo s die op de PSM exploreren zijn één grote familie. Dank aan de mannen van Rodez en de Aveyron, de mannen van Amalgame, de Tritons, de andere Arsipiens en vooral de eigen teamleden die zich onbaatzuchtig dagenlang inzetten! Aangezien de grot in Spanje ligt (300 meter!) was de Guardia Civil Montana ook van de partij, en in ruime getalen (40). Dit maakte het niet zo eenvoudig want die mensen zijn geen echte speleologen, maar bergredders en speleoreddingstechnieken is (nog) niet hun sterkste ding. Zij werden dan ook vooral ingezet in de brancardage in de semi-horizontale galerijen en naar het schijnt waren ze daar bijzonder efficiënt in. Het uitklimmen van de 400 m putten was voor de meesten van hen een zware dobber. Voor Annette ook, want het uit de putten takelen van de brancard duurde liefst 11 uur, en toen was ze al meer dan 20 uur lang doorheen de kilometerlange ondergrondse rivier gezeuld en ging ze haar zesde dag onder de grond in, waarvan de laatste 3 zonder één minuut slaap (vanwege de pijn vooral). Annette kwam buiten op woensdag 8 augustus om 5u s ochtends. Drie en een halve dag na het ongeval inderdaad in zo n grote grotsystemen is zo een redding een zaak van dagen. Geduld is een schone deugd. Ook voor de mensen buiten, ik kan er van meespreken. 12

13 Foto: 7 augustus, O2u22 Halte rond -550 m, met links Brigitte, een vriendin Het was in elk geval een voorbeeld van een efficiënte operatie. Een perfecte samenwerking tussen de Speleo Secours Français, de Sapeurs-Pompiers, de Gendarmerie de Haute Montagne van Oloron en de Guardi Civil Montana. En wat vooral deugd doet, waar je hart echt van vol stroomt: die ongelooflijke solidariteit tussen speleologen. Eén voor allen, allen voor één. Een gekwetste speleoloog, daar doe je alles voor. Of zoals het devies van ARSIP, de associatie die alle speleo s groepeert die op het Pierre-St-Martin massief exploreren: Le maillon n est rien; la chaîne seule compte (de schakel is niets; enkel de ketting telt). Foto: na haar drie dagen durende calvarie kan Annette zelfs nog lachen met de veel te grote broek van het skipak waarin ze wordt gestopt! Spijtig van het afgrijselijk slechte weer (regen, mist, wind en koud), en zeggen dat we op drie weken expeditie, overwegend mooi weer hebben gehad. Na de secours was het evenwel niet gedaan voor Avalon! Er was in de grot een massa materiaal en afval achtergebleven en enkele dagen later werd een eerste opkuistrip gehouden naar -545 m, waaraan ook onze dochter Kim deelnam, die met haar 18 jaar een eerste klas speleologe aan het worden is. De journalisten hadden het moeten weten. Begin deze week werd dan de expé beëindigd met een tweedaagse tocht naar het bivak. De eerste avond werd nog duchtig geëxploreerd in de Réseau Post-trémie. Het duo Marcel/Rudi passeerde zelfs de voute-mouillante waarop de Affluent Tintin eindigde en exploreerde honderden meters aan grote galerijen. Halte op niks! Het trio Erik/Raf/Karl had minder geluk in de Affluent Tournesol, die na 120 m eindigde. Ondanks het ongeluk, zo vroeg in de expeditie, kunnen we van een succes spreken. De stroomafwaarte sifon op -731 m werd gepasseerd en Annette s ploeg blikte er liefst 450 m aan topo in. Einde op een blokkeninstorting met hevige tocht. In Terranef werd een 100-tal meter bijgevonden, in Tintin dus ook zowat 200 m. Links en rechts blijven nog vele mogelijkheden lonken, die we wegens tijdsgebrek niet konden doen. Ook in de Pozo Georges (AN546), die mogelijk een boveningang van het Systeem van Anialarra zou kunnen worden, werd gewerkt en zitten we boven een nieuwe put! We dromen dus al om terug te gaan, en dat was ook gepland in september. Hoogstwaarschijnlijk wordt deze expeditie nu verschoven naar de eerste week van oktober. Groetjes van Paul 13

14 Anialarra 2007: resultaten ( :26) - Paul De Bie Een expeditie die na amper 7 dagen brutaal wordt onderbroken door een omvangrijke reddingsoperatie... wat kan dat opleveren, zal je denken. Wel, na verwerking van alle topogegevens en wat gecijfer mogen we in feite niet klagen en kunnen we tevreden zijn. Er werd zowat 900 m aan nieuwe galerijen geëxploreerd. De totale lengte van de grot bedraagt nu m. De diepte veranderde een weinig: we zitten nu op -734 m, tegenover -731 m vorig jaar. Onze terminus van vorig jaar werd wel over +/- 300 m gepasseerd (in vogelvlucht dan) doch de helling van de rivier is hier quasi nihil. In totaal hebben we nu in het gedeelte achter de grote instorting ( de Trémie) op -648 m, die tot in 2005 de terminus van de grot was, meer dan 6 km aan nieuwe galerijen verkend. En het is nog lang niet gedaan! Er werd ook nog verder gewerkt in het FR3-systeem; zo werd o.m. eindelijk de AN57 getopografeerd; een ijsgrot die met de FR3 verbindt na een lang en moeilijk parcours van verijsde meanders. De lengte van het FR3-systeem is nu om en bij de 1800 m voor een diepte van -413 m. We hebben dit jaar jammer genoeg slechts één dag kunnen besteden aan de mogelijke verbinding tussen het Anialarra Systeem en de FR3, die er in feite een zijrivier van vormt. Deze verbinding blijft op de verlanglijst staan, omdat het Anialarra Systeem er dan bijna 2 km langer op zou worden en drie extra ingangen krijgen. Ook Pozo Georges (AN546) kreeg twee dagen bezoek van Avalonners; echter grote hoeveelheden sneeuw maakten de werkzaamheden in deze grot er niet gemakkelijk op. Tot kijk. Recht op antwoord ( :42) - Paul De Bie Eeen reactie op de soms onjuiste berichtgeving in de media, en op sommige commentaren van lezers-die-alles-gelovenwat-er-in-de-gazet-staat, vind je op het persoonlijke Blog van Paul De Bie: ml Blijk van goede samenwerking ( :47) - Dagobert L Ecluse Jullie weten allemaal dat ik 1 bepaalde streek in de Ardennen nogal goed ken namelijk de streek Sinsin / Nettine. Dat we (AVALON) daar reeds enkele keren kleine succesjes hebben gehad: Saribots, den N4 en sinds kort de Mautin. Maar wat jullie misschien niet weten is dat ik op de achtergrond redelijk nauw in contact sta met Georges Michel van Cwepss ivm met deze toch wat vergeten karstzone van België. Het is daarom ook dat ik op zondag 23/9 tijdens de SD s op vraag van Paul en het VVS daar een karstwandeling ga leiden zodat iedereen de kans krijgt om zelf te zien dat nog niet alles gevonden is in ons kleine België. Hoe werkt zo n samenwerking? Al enkele jaren wisselen Georges en ik informatie uit over deze zone, ga ik op aanraden van hem eens een vergeten chantoir bekijken (Chantoir Warfosse) om te zien of deze op speleologisch gebied interessant kan zijn. Stuur ik hem af en toe informatie door over mijn observaties en samen stellen we nu de AKWA van deze zone op punt. Dit heeft reeds tot gevolg dat de geologische kaart momenteel vol begint te staan met aanduidingen van karstverschijnselen. Momenteel zijn er reeds een 15-tal nieuwe karstverschijnselen opgenomen. Het gaat hier natuurlijk niet allemaal over grotten, was het maar waar, maar over allerhande karstverschijnselen: abris, paleokarst, pertes, oude rivierbeddingen, oude erstmijntjes... Wat zijn de resultaten? Deze week nog kreeg ik een mailtje van Georges met de vreugdekreet dat hij eindelijk de waarschijnlijke resurgentie heeft gevonden van de pertes op de Fossez. Een resurgentie die ik al enkele jaren aan het zoeken was. En ik moet zeggen ik ben er verschillende keren voorbij gelopen als ik nu zie waar ze gelegen is. Deze ontdekking opent nieuwe perspectieven om eens een kleurproef te doen en dit vanuit de verschillende pertes want het zou goed kunnen dat ook het water van den N4 hier tevoorschijn komt. En dan spreken we over een ondergronds traject van meerdere kilometers in vogelvlucht. De afstand Chantoir L ==> resurgence d Heure is reeds 1160m. En tel daar zeker nog maar 1500m bij voor de afstand N4 ==> Chantoir L. Een nieuwe Grotte des Emotions gaan we waarschijnlijk niet vinden maar een nieuwe Bretaye is misschien wel mogelijk. En laat nu net de Grotte Mautin ergens bovenop het gestelde traject liggen, een mens mag al eens dromen! Het is deze waals-vlaamse samenwerking die ik in deze tijden van nationale onrust zo op prijs stel en het geeft weer maar eens weer dat Walen en Vlamingen niet zo ver van elkaar staan dan dat sommigen ons willen doen geloven. 14

15 Werelddiepterecord weer wat scherper (-2190m) ( :02) - Paul De Bie Krubera-Voronja, in de Kaukasus, is weeral wat dieper, en dat na een 45 m diepe duik in de sifon op de diepte van -2145m. Ongelooflijk dat er zelfs op die diepte gedoken wordt, sleur maar eens wat flessen naar omlaag! De grot is nu -2190m diep. Het potentieel is niet meer zo groot, want men zit daar nog slechts 66 m boven zeeniveau. Hieronder het bericht van Alex Klimchouk: The deepest cave in the World became deeper (-2190m): news from Krubera-Voronja Cave, Arabika Massif, Western Caucasus Since August 5th, an expedition of the Ukrainian Speleological Association is working in Krubera-Voronja Cave on the Arabika Massif, with 56 members from Ukraine, Russia, Moldova, Belorussia, Great Britain and Iran under the lead of Yury Kasjan. Main efforts are being focused on pushing the bottom sifon Two Captains, which starts at m, and the largely independent Non-Kujbyshevskaja branch where depth of 1 km has been reached last summer after a major breakthrough. During last few days several dives have been made in Two Captains by Gennadiy Samokhin, Yury Kasjan and Yury Evdokimov. According to today s (August 26) telephone report from the expedition, they dove the sifon for distance of about 140 m to depth of -45 m, where an underwater vertical pit have been reached that goes still deeper. This gives the new human-penetrated depth of the World s deepest cave at m, with the lowermost reached point being only at about 66 m above sea level. The Non-Kujbushevskaja branch has been pushed so far to m but the exploration continues. The expedition is scheduled to finish by September 15. We ll keep you informed. Alexander Klimchouk 1.3 september Mautain : Een nieuwe grot is geboren ( :30) - Dagobert L Ecluse Amper na 2 desob-dagen is het trio Peter, Jos en Dago vorige zondag (2/9/2007) doorgebroken in een ruim vervolg in de Grotte Mautain. De geschatte ontwikkeling is 75m voor een maximale diepte van -5. Een eerste grote zaal van 15m x 5m x 1,2m werd gevonden alsook het vervolg via een putje waardoor we in een ruime galerij kwamen. Op het einde van deze galerij is een zeer goed geventileerde maar te smalle passage het voorlopige einde van de grot. Echter deze passage wordt reeds na enkele meters terug breder. Om jullie toch al een blik te gunnen hierbij een foto van de Salle Hervé. Een zaal die zich amper 1 tot 2 meter onder de oppervlakte bevind met een perfect vlak plafond. In België ga je het niet gauw tegenkomen. Salle Hervé, amper 2 meter onder het oppervlak. Btw de naam Salle Hervé komt van de naam van mijn jongste zoon want het was samen met de kleine kapoen dat ik in de zomer van 2006 de ingang van de grot heb gevonden. Maar toen dacht ik niet dat dat onnozel gat in de grond zo snel een grot zou prijs geven. Dagobert Siphon Moche is verleden tijd ( :18) - Paul De Bie Zondag 2 sept 2007 Met een grote bende (7 man) naar de Fagnoules. Allereerst een nieuwe dam gemaakt boven de waterval, met een 15

16 Styrodur paneel. Echter het lukte niet goed en na 2 uur moesten we vaststellen dat het prutswerk was en erger lekte dan ervoor. Daarbij, de ribbelbuis (11 cm) was niet groot genoeg om alle water te absorberen. Dit moet beter worden gedaan! Intussen hingen de anderen de elektriciteitskabel met pluggen tegen de wand, opzij en uit het water. De Siphon Moche bleek, na onze vorige werkzaamheden open te zijn! Weliswaar een Bretaye-passage, met op het laagste punt een centimeter of 5 lucht. Dirk testte het prompt uit: het passeerde! Na het ruimen van veel puin, en wegkappen van een laaghangend stuk plafond, was het al veel beter. Siphon Moche droog. De modder spoelen we nog wel weg... Daarna brachten we de 15 cm buis waardoor de rivier nu stroomt, voorbij de S. Moche in orde, en koppelden ze aan. Die buis loopt ook al doorheen de volgende sifon (S6). Maar hierdoor steeg de druk op de buis, en begon de dam boven de waterval wat over te lopen. Enfin, laat in de middag konden we dan eindelijk aan de eerste pomppoging van de S6 beginnen. De duikers hadden daar vorige keer ook reeds een 70 mm pompslang doorgetrokken. Aanvankelijk zakte het water snel, maar na 5 cm zakte het niet meer. Na een uur pompen gaven we het op. Wat is er mis? Mogelijk is de pompslang niet ver genoeg doorgetrokken voorbij de sifon en loopt het water terug. Ofwel kunnen we het debiet niet aan, of komt er nog ander water bij? We hopen dat de duikers het probleem volgende week kunnen oplossen. Het blijft in elk geval spannend. Klik hier voor een fotogalerijtje van Mark Michiels. Deelnemers: Mark, Dirk, Annemie, Tobias, Paul, Michaela, Bart Fagnoules: Siphon 6: nog even... ( :14) - Paul De Bie Zondag 9/9 waren het weer grote operaties in de Fagnoules. Zoals reeds gemeld, Siphon 5 (Moche) passeert nu vlotjes, zonder pompen. Bedoeling was vandaag om de volgende Siphon 6 leeg te pompen. Daaraan ging nog heel wat voorbereiding te pas; en uiteraard hulp van onze duikers Jacques en Michel. Nadat de slangen achter de S6 door hen beter waren gepositioneerd, kregen we de sifon in amper een uur leeggepompt. Echter meer dan een praatje met de duikers zat er niet in, we hadden nog enkele technische problemen die het passeren van de sifon nog te riskant maakten. Maar het bewijs is geleverd dat het kan, en nog slechts een kwestie van tijd is. 16

17 Jacques vastbesloten de versmalling te passeren! (foto: MP) Ons duo duikers geraakte jammer genoeg niet veel verder dan vorige maal. Jacques probeerde de eindvernauwing te passeren in zijn ondergoed, maar zelfs dat volstond niet: het is net iets te smal! Er is zicht op een nieuwe, grote ruimte (10 m lang en 5 m hoog) en dat maakte het voor hem bijzonder frustrerend. Het staat vast dat een volgende keer Avalon aan hun zijde zal staan, met het nodige materiaal om die versmalling uit de weg te ruimen en hopelijk een groot vervolg te exploreren! Deelnemers: Jacques, Michel, Andreas, Annemie, Paul, Bart, Herman, Frank, Mario. Mautain 9/9/2007 ( :43) - Dagobert L Ecluse Ook het Mautain team zat niet stil vorige zondag. Er werd gehoopt op een volgende doorbraak en die kwam er maar de doorbraak was heel wat minder dan verwacht. Het kan niet elke week feest zijn. Wat er dan wel gerealiseerd werd : - Topo vanaf de ingang tot een eerste meeting in de Salle Hervé (52m) en dus 50 % is gedaan - Pijpje op het einde werd doorgegraven door Tobias en Peter maar loopt dicht, om hier verder te graven zijn er minstens 4 paar handen nodig. Maar blijft wel hoopvol. - Ballisage in de Salle Hervé is aangebracht door Tobias en Peter - Rechts doorheen de blokken werd de toegang tot een smalle meander geforceerd. Een blok ligt in de weg om verder te kunnen. Meander is wel beestig smal, beneden slechts 20cm - Links aan een putje werd nog een ruimte gevonden onder wat blokken, geen vervolg. Den Tobias heeft zijn mannetje goed gestaan als desobber in spé. Dagobert Ze staan voor de deur : de SD s van 2007 ( :31) - Dagobert L Ecluse In de kelder staan stapschoenen, speleomateriaal, en andere dingen klaar. In de gang ligt een slaapzak en een sporttas met wat kledij in. Op mijn bureau ligt een stapeltje geplastificeerde kaarten klaar. Kortom ik ben klaar voor de SD s van Laat ze maar komen. De weergoden, als we de meteo mogen geloven, zijn ons in ieder geval al goed gezind. De inschrijvingen halen ongekende hoogtes dus het zal weer een gezellige drukte worden. Hopelijk heeft den brouwer genoeg gerstennat voorzien. Dagobert Een onvergetelijk weekend. ( :14) - Paul De Bie De Speleologische Dagen 2007 waren een voltreffer. Het mooiste zomerweer sinds maanden, magnifieke grotten op zaterdag, lekker eten, Rochefort, Leffe, Orval 17

18 of Westmalle à volonté, en op zondag demonstraties, workshops, touwenparcours in de bomen, winkeltjes met speleomateriaal of boeken: alles was er om een speleoloog gelukkig te maken. Het is ook een sociaal evenement; het weerziens met vele tientallen vrienden is vast en zeker een van de trekpleisters. Met 350 deelnemers barstte het evenement bijna uit zijn voegen, maar de verbroedering tussen Vlaamse, Waalse, Nederlandse en zelfs Duitse en Franse speleologen was fantastisch. Daar kunnen de heren politici nog iets van leren! Het is zoals steeds een buitengewoon zware organisatie, en het wordt steeds zwaarder, maar vele handen maken licht werk en dat werd weer eens bewezen. Veel dank aan de kookploeg, ons secretariaat, de barkeepers, hotdog-serveuses, WSV ers, Cascadeurs, de werkgroep Speleologische Dagen, de VVS-Jongeren en de vele, vele anderen losse medewerkers. Maar ook aan de beheerders van gesloten grotten voor de zorg waarmee zij hun ontdekkingen beschermen, en aan de +/- 35 gidsen die op zaterdag zowat 190 speleologen rondleidden. Schrijf alvast in je agenda: de editie 2009, derde weekend van september! Hier vind je wat sfeerfoto s van het evenement. Nog een weekje Anialarra! ( :18) - Paul De Bie Binnen een paar dagen (vrijdag 27/9) vertrekken we nog een week naar de Anialarra. Drie Avalonners en drie Fransen, dat wordt weer een Babylonische spraakverwarring. We voorzien geen meerdaagse tocht in het Systeem, het accent zal liggen op oppervlaktetopo, prospectiewerk en vooral het afronden van de exploratie van een aantal grotten waar we nu al jaren over bezig zijn maar nooit toe komen om er eens echt genoeg tijd in te steken. Pozo Georges of de AN109, om er maar enkele te noemen. Annette zal jammer genoeg niet van de partij zijn, ze pikkelt hier nog steeds op krukken rond. Maar we zullen aan haar denken en we beloven plechtig geen grote ontdekkingen te zullen doen (hoewel...). Duim allemaal maar voor goed weer. 18

19 1.4 oktober De mannen van Anialarra ( :12) - Annette VH Een beetje nieuws uit de Pyreneeën. Toen onze mannen - en ja, voor de eerste maal een ploeg zonder vrouw- vrijdag aan de chalet aankwamen lag alles boven de chalet onder een dik pak sneeuw. De volgende dag zijn Paul, Mark en Dirk door 30cm sneeuw naar boven geploeterd en het was dan ook een zware portage. De t was wel gestegen en de sneeuw was aan het smelten. Ze zijn in de AN107 (die met de bache) gedoken en hebben een grote parallelle put gevonden met een afdaling langs een zeer hoge nevée. Deze komt jammer genoeg terug bij in het reeds gekende deel. Aan de lucarne zijn ze niet geraakt wegens teveel water. s Avond terug naar de chalet waar de drie Fransen ondertussen waren aangekomen. Patrick trakteerde zowaar op oesters en nog veel ander sjieks. s Anderendaags zijn ze met z n allen met een tweede lading materiaal omhoog getrokken en is de communicatie verschillende dagen uitgevallen want ze zouden pas woensdagavond terug afdalen. Maandag was de sneeuw eindelijk bijna gesmolten, maar het weer blijkt alles behalve schitterend te zijn. Ze hebben enkele vraagtekens afgewerkt maar nog geen spectaculaire ontdekkingen gedaan. De lang gezochte AN1 (Pernette en Co) is eindelijk terug gevonden en er is veel tijd geïnvesteerd in de topo en explo van het ding, maar er is geen vervolg bij gevonden. De voorgangers waren écht wel heel smalle gasten dixit Paul. In de Pozo Georges zijn ook niet veel resultaten geboekt. t Is blijkbaar eerder ontmoedigend. Een tube van 30cm diameter is het enige vervolg Dus de ingang op Frans territorium voor het Anialarrasysteem is nog niet voor morgen. Er is toch wel een nieuwe grot gevonden waar ze tot op -100 zijn geraakt en het loopt door. Gisterenavond zijn ze dan naar de chalet afgezakt om een douche te nemen en om naar jaarlijkse traditie bij Pierre en Maryse van camping Ibarra hun buik overvol (ja, t was weer van dat blijkbaar) te gaan eten. Vandaag zijn ze terug het massief op getrokken voor de rest van de week. Het vervolg en de datils van het verhaal laat ik dus aan Paul over bij zijn thuiskomst. Anialarra nieuws Okt 2007 ( :27) - Paul De Bie We zijn terug, en het was weer plezant. Annette heeft het meeste hieronder al verklapt. De omstandigheden waren niet eenvoudig. Een pak sneeuw de eerste dag (mooi, dat wel) zorgde dagenlang voor veel smeltwater ondergronds. Eens de sneeuw weg was, keerde het weer en kregen we er regen bij. Daarenboven (zuiver toevallig)zaten we voortdurend in grotten bezig met grote nevés : onderaardse sneeuw- en ijsmassa s. Het was dus berenkoud, en we zijn elke dag tot op ons ondergoed nat geworden. In vele grotten bleven we op onze honger zitten en moeten we later terugkeren. 19

20 AN107/108: daar wilden we op -100 een gat gaan openmaken maar de grot stond in crue dus we zijn daar niet geraakt. Wel ontdekten we op een palier een grote, nieuwe, parallelle put met een magnifieke, gestratificeerde gletsjer. AN664: -50 à -60, het actief loopt door maar was te nat. AN54: einde rond -50, op hopeloze spleet met tocht. AN1: einde op -112, hopeloze spleet. Herexploratie van een mooie grot die reeds in 1975 door JF Pernette was onderzocht. Heel nat en cruegevoelig. AN509: grot die ik in 1998 vond maar die we achteraf niet meer terugvonden. Heel indrukwekkende afdaling in een ruime put waar een magnifieke meander vertrekt die naar een serie putten leidt. Voorlopig einde op -90m, bij het desequipement en topo werd via een smalle ijsput nog een nieuwe grote galerij gezien, die wegens gebrek aan een spitset niet kon worden bezocht. Wordt vervolgd. AN546-Pozo Georges: hier gingen we twee keer werken in affreuse omstandigheden op -100m (sneeuw, modder, smeltwater). Afgrijselijk koude grot waar we nu al veel tijd hebben ingestoken want ze ligt boven het systeem van Anialarra en dat op 2280 m! We zitten boven een nieuwe, doch smalle put. Stenen vallen 20 m dieper. Wordt vervolgd. Verder prospecteerden we nog twee vakken van 100x100m en maakten we nog een oppervlaktetopo van de AN57 naar de FR3. Kortom we zaten niet stil. Ziezo we hebben weeral een kleine bijdrage geleverd aan de exploratie van dit enorme karstgebied. Deelnemers: Mark Michiels, Dirk Devriendt, Paul De Bie SC Avalon Jo Baldy, Patrick Géa, Eric Bertrand (MASC, Fr) Klik hier voor een kleine selectie foto s (van Mark en Paul) Weer een mijlpaal in Fagnoules ( :18) - Paul De Bie Zondag 14 okt 2007 hebben 3 Avalonners ( Rudi, Paul, Raf) voor het eerste de Sifon 6 leeggepompt en gepasseerd, en aldus als eerste niet-duikers de terminus van de grot bereikt: een zaal van een meter of 7 lang. In deze zaal bevindt zich een bijzonder interessant gangetje waarachter men een grote ruimte kan zien, met mooie concreties en een rivier. Zal dit het grote vervolg zijn waar we al zo lang van dromen? Of zullen we wat verder opnieuw met een volgende sifon worden geconfronteerd? We hopen het binnenkort te weten. Het kleine gangetje verbreden is een formaliteit. Rudi kon er trouwens zo door, maar uit respect voor de duikers hebben we verkozen de première op een later tijdstip met hen te delen (binnen 2 weken). Het bovenstaande is het resultaat van een dag lang werken aan een nieuwe afdamming vlak voor de Siphon Moche (S5), en de kanalisatie van de rivier doorheen deze sifon in twee ribbelbuizen van 110 mm diameter. Die Siphon Moche is overigens vlot passeerbaar want door ons de voorbije maanden omgebouwd tot voûte-mouillante. Het werd ons gisteren overigens niet gemakkelijk gemaakt; een knaagdier had de elektriciteitskabel in de doline doorgebeten, maar dat wisten we pas nadat we 2 uur lang hadden zitten knoeien, aansluitingen en stekkers openschroeven en vooral door de grot hadden lopen zeulen met een 15 kilo zware pomp. Eens de elektriciteit aan de praat, gaf één van beide pompen er na 5 minuten draaien met een steekvlam de geest aan. Raf die met de pomp in zijn handen in het water zat, ging gelukkig Claude François net niet achterna. Wat een dag. 20

21 Sensationele ontdekking in BDW ( :13) - Paul De Bie Inderdaad, maar niet van een kilometer maagdelijke galerijen, wel van een 20 cm lange concretie. Nadat Sophie Verheyden een paar weken geleden, tijdens een bezoek aan de grot ons opmerkzaam had gemaakt op het voorkomen van aragoniet concreties, heb ik de voorbije zondag mijn ogen de kost gegeven en meerdere aragoniettubes gevonden. Ziet er uit als een gewone calcietfistuleuze, maar dan veel dikker (1 à 1,5 cm). Dit is op zich al vrij uniek in België (aragoniet komt bij ons slechts in een handvol grotten voor). Ter info: aragoniet is, net als calciet, CaCo3 of calciumcarbonaat. Het kristalliseert echter uit in een ander kristalstelsel (orthorombisch) dan calciet (hexagonaal). Het waarom hiervan is nog niet 100 % duidelijk. Een aantal factoren spelen een belangrijke rol: het voorkomen van magnesium of bepaalde metaalionen bv. Maar klap op de vuurpijl was de ontdekking van een geëtageerde aragoniettube, één die in étages of trapjes is gevormd. Dit heb ik nog slechts éénmaal gezien, en wel in de Grotte de Pousselières (Herault), één van de mooiste aragonietgrotten van Frankrijk. Naar het schijnt is zo een concretie ook nog opgemerkt in de Grotte de Malaval, eveneens in Zuid-Frankrijk. Voilà nu is er dus in Europa een derde bekend...hoog tijd dat de wetenschappers dit merkwaardige fenomeen ook eens beschrijven, tot nu toe is het in de literatuur niet beschreven, meen ik. Hieronder zie je tube van Pousselières (links), en die van Waerimont (rechts). Beide foto s zijn met hetzelfde goedkope prutsfototoestel gemaakt. Binnenkort krijg je hier wel scherpere en betere foto s. 21

22 ... en sensationele ontdekking in Fagnoules! ( :49) - Paul De Bie Het zat eraan te komen, maar niemand die er zijn vel op durfde te verwedden... maar toch! Gisteren zondag 28/10/2007 gaf de grot opnieuw één van haar grote geheimen prijs. 22

23 Foto: aansluiten van de buizen na de Siphon Moche Het was gisteren weeral een symfonie van buizen en slangen, pompen en dammen, boormachines en een pak gereedschap; met als doel de klaterende ondergrondse rivier te temmen. De dirigent (uw dienaar Polleke) kon rekenen op een goed gerodeerd orkest Avalonners (Mario Lebbe, Jos Beyens, Frank Saenen). De drie gasten (Michel Pauwels, Jacques Petit en Jack London) zagen met verbazing hoe op een klein uur tijd, een ogenschijnlijk onoverzichtelijk kluwen aan ribbelbuizen en slangen op efficiënte wijze de rivier kanaliseerde en hoe de Sifon 6 werd leeg geslurpt door een sterke pomp. Over de Sifon 5 (Siphon Moche) praten we overigens al een tijdje niet meer: dat obstakel passeert nu zonder pompen! Foto: Michel passeert de Siphon Moche... droog Wat later zat dan het hele gezelschap in de Salle des Cinquantenaires, waar de duikers een gangetje hadden open gegraven, dat de volgende S7 (ondoordringbaar) leek te kunnen shunten, met einde op een étroiture en zicht op een grote ruimte. Ik maakte - op lawaaierige wijze - in enkele ogenblikken komaf met die étroiture, daarna was het tijd voor echte exploratie! Het hele gezelschap wurmde zich door de vrijgekomen passage, behalve Mario die de wacht aan de pomp hield. Foto: Michel passeert de leeggepompte Sifon 6 In een eerste zaaltje, met een enorme druipsteenwaterval rechts, was de weg evident: de rivier volgen. Even door een vernauwing en dan een tweede zaaltje, waarin de rivier 5 meter verder verdween in het meest gevreesde obstakel: een nieuwe sifon (S8). Zeer nauw, bovendien. Scheisse! Maar vijf meter hoger lonkte een mooie fossiele galerij, met een diameter van zowat 2 meter. We zaten daar snel boven, de opgewonden karavaan kroop door deze gang maar grote kleiopvullingen deden ons vrezen dat het gauw zou dichtlopen, soms moesten we ons op de buik tussen plafond en klei wringen. Zo geraakten we een 50-tal meter ver, tot waar de klei net iets te hoog komt. Maar we zagen verder en er komt een duidelijke tocht uit! Vijftien meter voor die terminus, vertrok er rechts een even grote galerij, die flink steeg. Een drooggevallen zijrivier, dachten we, en we hadden er niet veel hoop in. Toch konden we er 30 meter ver in geraken, tot waar het opnieuw net iets te laag werd. 5 cm graven, dixit Frank. Links en rechts exploreerden we nog wat kleine prul en dan hergroepeerden we. We hadden zowat 100 m bij gevonden, echter de rivier waren we kwijt en beide terminussen betekenden graafwerk! Toch waren we al best tevreden! Afwisseling van de wacht: Mario die de wacht had gehouden aan de pomp wisselde van plaats met iemand anders. Ik ging ergens boven in een cheminee een uur lang een blok te lijf dat de doorgang naar een nieuwe ruimte versperde. Michel en Jacques begonnen in de rivierbedding keien te ruimen om het niveau van de S7 te doen zakken. Frank en Jack hadden intussen een schop bemachtigd en begonnen te graven in de fossiele zijrivier. 23

24 Foto: Frank in de zopas ontdekte nieuwe galerijen Toen kwam Jos met het nieuws dat Frank en Jack erdoor waren, dat het groter werd en steil omhoog liep. Ik was nog steeds in de cheminee bezig en gaf Jos de raad het duo dan maar achterna te gaan. Een kwartier later stond Jos er terug: hij was alleen niet door de erg smalle uitgegraven passage durven kruipen. Dus ging ik eens zien waar dat duo uithing. De smalle passage bleek mee te valen, ik had meer last van de dikke lagen neopreen en op mijn adem trappend en stoomwolken uitblazend kroop ik verder. Na de uitgegraven gang werd het direct ruimer. Het steeg en bleef stijgen, ik legde wel 75 meter af maar van Frank en Jack geen spoor. Toen begon het plots weer te dalen. Hoe kon dat? Toen viel mijn Eurocent: ik was helemaal geen fossiele zijrivier opgeklommen, maar een enorme drooggevallen sifon, en wel het omhooglopende deel ervan. Ik belandde nu in een soort canyon, met schitterende concreties en juichte het uit. Foto: schitterend... een droom voor elke speleoloog De voetstappen van mijn voorgangers waren amper zichtbaar; de gang splitste een paar keer en ik twijfelde. Ik riep maar er kwam geen antwoord. Toen kwam ik aan een sifon. Ik begreep er niets van: waar zaten die gasten toch? Finaal zag ik dat het slechts een lange voûte-mouillante was, het troebele water gaf aan dat hier reeds volk was gepasseerd. Na dit geforceerd bad (welgekomen afkoeling!) werd de galerij natter; geen rivier, slechts infiltratiewater. Een ongelooflijke opeenvolging van druipsteenwatervallen en diepe, uitgekristalliseerde bassins die ik afklauterde. Sommige bassins stonden vol borstdiep water. Fantastisch, het leek wel een Franse grot. Toen hoorde ik stemmen: Frank en Jack, die op de terugweg waren. Zij waren nog 90 meter verder geweest, tot waar de galerij eindigde op een sifon. Een ruime, duikbare sifon. Foto: en het blijft maar verder lopen... honderden meters Tien minuten lang wisselden we onze indrukken uit, we waren dolblij. Dan terug naar de anderen, Jack telde intussen zijn stappen. In de Salle des Cinquantenaires stond het vast: we hadden vandaag zowat 450 meter bijgevonden! Het was intussen erg laat en Jos en Mario (Jacques en Michel waren intussen reeds naar buiten) besloten het bezoek aan de nieuwe réseau tot een volgende keer uit te stellen. 24

25 Moet het nog gezegd worden dat er menige Rochefort gedronken is die avond? De Fagnoules is nu de 2000 meter ruim voorbij, en op diverse plaatsen vertrekken nog niet geëxploreerde gangen. We hebben weer exploratie en topowerk voor maanden, en vooral: die Sifon 6 gaat er ook aan moeten geloven. We weten dus weeral wat doen. Foto: in het café beleven we de première opnieuw, op Jacks fototoestel Zondag plukten we de vruchten van jarenlange volharding, van goede voorbereiding en technisch vernuft, het juiste materiaal, de ideale meteorologische omstandigheden, en een uitstekende samenwerking tussen duikers en niet-duikers. Walen en Vlamingen nota bene, en dat is toch altijd weer een verademing in het huidige politieke klimaat. Paul (foto s: Jack London en Frank Saenen) 1.5 november Een tweede oordeel ( :12) - Paul De Bie Na de ontdekking van het vervolg van de Fagnoules, stonden we te springen om dat opnieuw te gaan bezien, om zeker te zijn dat we niet gedroomd hadden. Terwijl de ploeg Paul/Dirk met de topo begon, bezochten 3 andere Avalonners de nieuwe réseau. Ruim anderhalf uur later kwamen ze terug, met fonkelende ogen en big smiles. De ontdekking was goedgekeurd! Ze hadden er ook nog even een 50-tal meter bijgedaan in een grote zijgang. Het nieuwe stuk ( Réseau Oufti ) is ongelooflijk gevarieerd en opwindend. Een eindeloos lange stijgende gang, gevolgd door een feëriek gedecoreerde hoge galerij (Galerie Clair-Obscur), dan een spectaculaire, 5 m lange voûte mouillante, gevolgd door een aquatiek stuk van diepe gours en vele afklimmetjes (Galerie Océade). Amper bekomen van deze Pourpevelle-in-miniatuur kom je in een lang quasi horizontaal kruipstuk, waar modderdepots laten veronderstellen dat het bij nat weer kan onder water staan. Finaal gaat dit over in een opnieuw sterk dalende, ruime meander, die uitsterft op een grote sifon (S9). Om dit punt te bereiken moet je, vanaf de Sifon 6, minstens een half uur gas geven. Over de hele lengte van het parcours ziet men interessante zijgangen vertrekken: dat is voor later. Pittig detail, zoals overal in de grot, is er een zeer hoog CO2 gehalte waardoor men, zeker in combinatie met de 25

26 neopreenpakken, voortdurend in ademnood is. Leuk! We schatten het nieuwe stuk op minimaal 500 m. Dankzij het stukje topo kunnen we nu al met zekerheid zeggen dat het, mits het graven van een gracht, mogelijk is om het water in de sifon 6 een flink stuk te laten zakken. Immers, nu moeten we die nog leegpompen, met alle organisatorische en technische problemen van dien. De eliminatie van die sifon is prioriteit nr 1! De komende weken zal de Fagnoules ons nog vaak weerzien. En heel gauw kan je in de volgende Avalon-Flash de exploratieverhalen uit eerste hand lezen. 1.6 december Over waterpassen en... water ( :54) - Paul De Bie Voor wat de topo s betreft: Traject Fagnoules-Buc (+/- 400 m) Even recapituleren: volgens de oppervlaktetopo die we een paar jaar geleden maakten, met een ANALOGE Suunto clinometer, lag de ingang van de Chantoir de BUC op -18 m t.o.v. de boveningang van de Fagnoules (perte amont). Bijgevolg lag het diepste punt van de Buc (de sifon dus) 15 m LAGER dan de rivier van Fagnoules, en op dat moment was de terminus van de Fagnoules daar nog slechts 50 m vandaan. Dit feit heeft ons lang doen denken dat wij post-sifon 6, in de Fagnoules, nog een paar watervallen voor de boeg hadden, om te aldus te zakken tot op het niveau van de Buc. Echter, eens die S6 voorbij, bleek dat allerminst het geval. Enkele weken geleden hebben we die oppervlaktetopo opnieuw gemeten, nu met een DIGITALE clino. We kwamen nu slechts op -9 m! Een enorm verschil. Echter was dàt nu wel juist of niet? Om uit de onzekerheid te zijn, hebben we het zopas herdaan (Mario, Paul, Annette) met een optische waterpas. Precisie in grootte-orde van enkele centimeter. Resultaat: -6,5 m. En dat zou juist moeten zijn! 26

27 Het resultaat van dit alles is dat de FOND van de BUC geen 15 m lager ligt dan de rivier van de Fagnoules, maar slechts 3,1 m lager (t.o.v. niveau van de sifon 8). Dat is al heel wat plausibeler! Deze metingen zijn echter wel verontrustend. Topograferen met een analoge clino is een lachertje, dat wisten we al langer (toen we destijds de Bretaye exploreerden, lag de resurgence 3 meter HOGER dan het verdwijnpunt... volgens de topo met een analoge clino toch. Maar water stroomt niet omhoog, dacht ik. Maar ook een digitale clino (en hij was nochtans net gecalibreerd) is evenmin heel precies. We kunnen ons dan ook afvragen of de Anialarra wel -739 m diep is... En over de diepte van zowat alle andere grotten ter wereld, kunnen we ons vragen stellen. Enfin, we doen ons best, amateurs als we zijn zullen we het moesten stellen met de apparatuur die we hebben. In de Fagnoules maken de weergoden het ons intussen wreed moeilijk. De werkzaamheden in de sifon 6 liggen al een paar weken stil, want er is veel te veel water. Vandaag (2/12/2007) zelfs een mega-crue. Zie foto hieronder van de eerste dam, en toen was het zelfs nog niet aan het stortregenen buiten (een uur na de foto was dat wel het geval). Bij wijze van bezigheidstherapie zijn we dan maar verder aan het werken aan de boveningang. We hebben daar een perfecte communicatie met iemand die in de grot zit, alleen zit er nog een smal stukje tussen. Die ingang zal toelaten de grot van het prille begin (het verdwijnpunt) tot het eindpunt (de S9) te doen, een riviertraject dat zijn gelijke niet kent in België... 27

28 Pony s en speleologen... wat is de link? ( :44) - Dagobert L Ecluse Als beginnend topograaf (en omdat wij bij Avalon de lat nogal eens hoog durven leggen voor ons zelf) zit ik met het probleem dat ik ondergronds vaak moeite heb met het goed aflezen van het kompas. Het is vaak zeer moeilijk om je goed achter het kompas te zetten om een aflezing te doen zeker in de net uitgegraven gangetjes die meestal maar net ruim genoeg zijn uitgegraven om iemand te laten passeren. We gaan toch niet alles extra uitgraven zeker om het die topografen gemakkelijk te maken zeggen de gravers dan. Wel grappig natuurlijk wanneer die gravers en topgrafen dikwijls dezelfde mensen zijn. Maar wanneer ik lig te graven denk ik er meestal niet aan dat ik dat enkele weken later zal moeten opmeten. Dus dacht ik waarom bestaat er nu geen digitiaal kompas met een laserlicht zodat we op dezelfde manier zouden kunnen werken als dat we met de digitale clino- en afstandmeter doen. Dus gooide ik deze vraag een tijdje geleden eens op tafel tijdens één van onze vergaderingen. De techneuten van de club vertelden me dat de digitale kompassen nog niet van die aard waren dat ze accuraat genoeg waren. Ook Rudi vertelde me dat hij geen weet had van een kompas dat goed genoeg was. Pech dus maar daarmee was mijn probleem nog niet van de baan natuurlijk. En met al dat topowerk dat er ons volgend jaar nog te wachten staat ben ik verder op zoek gegaan. En toen zag ik plots tijdens eens van mijn netsurfing sessions volgende thread op het NSS caving board Ik kon mijn ogen niet geloven dit toestelleke zou wel eens de gedroomde oplossing kunnen zijn. Een gecombineerde digitale clino & kompas en dit alles met een laser om te richten. Daar moest ik dus meer van weten en al snel kwam ik op de site van de Shetland Attack Pony terecht of kortweg SAP Al snel bleek duidelijk dit is het gewoon, gedaan met al dat gewriemel om een goede kompasmeeting te doen. Gewoon de SAP achter het topopunt zetten 2 maal drukken en voila je hebt je kompas en inclinatie die je mooi kan aflezen van het display. De Sap is het gedroomde toestel voor elke topograaf en als de Sap nu nog eens gecombineerd zou worden met een digitiale afstandsmeter dan zou je alles in 1 toestel hebben. Maar zover zijn we nog niet. Maar de SAP op zich is al een hele stap in de goede richting dacht ik zo bij mezelf. Dus snel naar de Order pagina om te zien waar ik dit wonder der mechaniek kan bestellen. En toen kwam de ontnuchtering dit kleinnood, dat trouwens door een engelse speleoloog is ontworpen, kost 250 Pond oftewel een dikke 350 euro. Dus ik weet weeral waarom we wijn gaan verkopen. Als we dit kleinnood willen zullen we heel wat flessen aan de man moeten brengen. Dus aan alle speleologen die dit lezen en die onze queeste naar perfecte topo s willen steunen. Koop onze cuvée Avalon zodat we binnenkort er met onze SAP op uit kunnen trekken. Als de SAP er ooit komt bij Avalon dan zal er zeker nog wel het een en het ander over geschreven worden maar dat is voor later. Dagobert Wijn, wijn en nog eens wijn ( :20) - Paul De Bie t Is eens iets anders dan water, water en nog eens water. Naar jaarlijkse traditie gaat de Speleoclub Avalon wijnactie weer van start. 28

29 Met de opbrengst van de wijnactie kopen wij materiaal, en met dat materiaal ontdekken wij nieuwe grotten! Koop onze wijn en werk aldus mee aan de exploratie van de Belgische en buitenlandse ondergrond. Ons comité van wijnproevers proefde weer een aantal goede wijntjes en de keuze viel dit keer op: - een rode Château de Pouzols 2005 uit de Minerve-streek (deze wijn is werkelijk excellent en een goede keuze voor de eindejaarsfeesten) - een witte Touraine 2006 (Sauvignon) uit de Loire-streek Beide weer voorzien van een origineel speleo-etiket van de hand van Annette. De prijs is nog steeds een democratische 5 /fles of 30 /karton van 6... een luttel bedrag waarvoor u onze club kan steunen en er zelf een lekker wijntje aan overhouden. Bestellen kan bij eender welk lid van SC Avalon, of bij onderstaand adres. Vermeldt duidelijk het aantal gewenste flessen van elke soort (rode/witte). Paul De Bie - Annette Van Houtte Jan de Bodtlaan Edegem tel paul.de.bie@skynet.be annette.van.houtte@skynet.be Betalingen contant, of op rekening van SC Avalon vzw. Voor levering spreken wij wel iets af. Argenta bank IBAN: BE BIC: ARSPBE22 Sinterklaas ( :02) - Annette VH Mijn Sinterklaascadeautje heb ik eigenlijk al een drietal weken geleden gehad. Paul was niet tevreden over de oppervlaktemetingen om en rond de Fagnoules en alle dolines en gaten in de buurt die met elkaar in hydrologisch verband staan. Hij was er vast van overtuigd dat er iets niet in de haak was en gelijk kreeg hij. Lees daarover meer in zijn tekstje over analoge, digitale en andere clinometers. Dus had hij iemand nodig om de decameter en de richtpaaltjes vast te houden. Dagobert was kandidaat, de weersvoorspellingen waren prima dus dacht ik: waarom zou ik het ook niet wagen, zou het met drieën niet gemakkelijker zijn? Er begon immers stilaan wat schot te komen in mijn wankel stappen en ik moest dringend eens tussen de verstikkende atmosfeer van mijn vier muren uit. Ik kon alleen maar proberen, indien het meeviel des te beter. Als het niet ging zou kon ik in de auto gaan zitten wachten en lezen. Het moeilijkste bleek iets te vinden waar ik mijn nog steeds gezwollen en misvormde voet in kon krijgen. Tot hiertoe kon ik enkel maar sandalen aantrekken en dat is niet echt ideaal om in de modder en in bos te gaan rond ploeteren. Alle schoenen en laarzen van mijn collectie -die bijlange niet die van Imelda Marcos waard is- heb ik geprobeerd. De wanhoop nabij vond ik uiteindelijk ergens op zolder een paar zware sneeuwlaarzen, een maatje of twee te groot, en mirakel, met een dun sokje aan kreeg ik die voet erin gewurmd. De grote dag is aangebroken. Het is een uitzonderlijk koude zondag in deze natte en vrij zachte novembermaand, het vriest zelfs stevig. Maar een lekker warm zonnetje vrolijkt de boel op. In Awagne aangekomen wurm ik in 29

30 mijn laarzen en probeer heel even twee passen maar- het normale speleotempo van mijn twee kompanen aan te houden. Het blijft een zeer kortstondige poging. Paul en Dagobert vertragen dan maar wat zodat ik met hen mee het weggetje kan afstrompelen naar de Fagnoules, ondertussen het pijnlijk gepriem van de omhoog stekende stenen in mijn voetzool negerend. Terwijl Paul wat met de GPS speelt en Dagobert het bos in verdwijnt op zoek naar dampende gaten -of met andere woorden mogelijke grotingangen-, ga ik alvast op mijn eigen tempo het weggetje verder af naar de plaats waar we zullen beginnen meten. Wel mijn geluk kan niet op! Foeragerende vogeltjes in de bomen, ijskristallen in de bevroren plassen, de zonnestralen die door de takken priemen, ja zelfs de koeien die me met een idiote blik aanstaren vanuit hun wei ontroeren me. Ik geniet van al die kleine dingen rondom mij en ben even verrukt dan een kind dat op 6 december zijn Sinterklaascadeautjes ontdekt. Het wordt drie uur ploeteren door het bos, dolines in en uit, over takken kruipen en in de doornen blijven hangen met die stomme kruk. Bij het oversteken van de beken in de wei heeft die kruk bovendien nog de neiging om tot de helft in de modder te zakken wanneer ik er te hard op steun (wat nodig is). Dat alles is ineens veel ingewikkelder en moeilijker dan iemand met twee gezonde voeten. Voor mij is het werkelijk zwoegen en ik ben na verloop van tijd dan ook fysiek doodop. Mentaal zijn de batterijen echter eindelijk voor een tijdje opgeladen en ik durf weer te hopen dat het mettertijd en met genoeg geduld allemaal in orde komt. Dat ik volgende zomer eens een goede schop kan gaan geven tegen dat verdomde rotsblok dat mijn voet verpletterde. Ondertussen zijn we weer enkele weken verder en ik stap nog wat beter. Als beloning voor al de inspanningen met de revalidatie ben ik vastbesloten me een eindejaarsgeschenkje te gunnen. Voor het einde van 2007 wil ik een grottocht maken; een kleintje maar, al is het op handen en knieën! Ik blijf nu eenmaal speleo in hart en nieren. Touw op en af. ( :25) - Peter Coun Met het examen brevet B in het vooruitzicht en zeven clubleden die hier aan deelnemen wordt er heel wat tijd aan touwen hangend doorgebracht. Afgelopen zondag hebben we de Bernard een bezoek gebracht, waar we zoveel mogelijk y-stellingen en deviaties uit onze texair hebben geschut om alle wrijving te vermijden. Naar dubbele ankerpunten was het vaak tevergeefs zoeken in de trou Ozer, de volgende klassieker op de lijst waar we gisteren zijn geweest. Deze uitzonderlijke grot is de moeite om eens bezocht te hebben, met mooie ruime ingangsputjes en een iets minder ruime puits Geyser. Nog even vermelden dat de nieuwe toegangsweg een goede opwarming is op pad naar de grot. Men mag nu niet meer door de weide maar moet een steil valleitje af dalen om daarna de helling weer op te wandelen. Aan een kruispuntje gekomen ga je rechtdoor en zie je de toren. Brevetstress ( :58) - Frank Er waart een spook door onze geliefde club. Een brevetspook. Beter: een brevet-b-spook. Valt niet te verwonderen. We zijn met z n zevenen om binnenkort in de galerij der volleerde speleo s te worden opgenomen. En dat laat 30

31 zich voelen. In eerdere berichten op deze blog kon je al lezen dat er wat op en af wordt geoefend. Duo s of trio s Avalonners op pad naar de Abime de Lesves, naar de Ozer, of, zoals ik enkele dagen geleden, naar de Abime de Beaumont. Rode draad op zo n oefendag is de vraag: Wat als er op het examen dit of dat, zus of zo,.... Met wat geluk hoor je dan wel wat dingen van de examens van de vorige jaren, en weet je dat je bij die examinator beter af bent dan bij die andere. En je komt te weten welke venijnige strikvragen er kunnen tussenzitten. De addertjes. Doet me denken aan m n leraar geschiedenis van vroeger. En de ene clubgenoot blijft heel rustig bij dit alles. Hij of zij kijkt heel relaxed dat examen tegemoet. Anderen krijgen dan misschien weer bloeddrukstoornissen, vapeurekes, als ze aan dat examen denken. Valt ook niet te verwonderen. De ene is immers een natuurtalent, zo n type dat de lessen van de voorbije brevetweekends absorbeert als een spons, terwijl de andere misschien krampachtig eender welke stomme knoop- of takeltechniek aan z n bureau thuis uit het hoofd zit te studeren. Het vervelende bij mij is dat ik in geen enkele categorie thuis hoor. Een natuurtalent ben ik niet. Dat bleek weer in de Beaumont een paar dagen geleden, toen ik met Kim zou proberen beneden te geraken. Ik ging het eerste stuk equiperen, Kim het tweede. Het eerste wat ik moest doen was een dubbele paalsteek leggen. Nu is zo n dubbele paalsteek wel een klein detail als je brevet B volgt, maar toch, ik hoorde het te weten. Gelukkig kon Kim me in de gaten houden. Ze is een natuurtalent. Van nature uit, of stamboomgewijs - haar achternaam: De Bie - ik zou het niet weten. Maar bij mij, studeren, aan het bureau thuis, komt er ook weer niet van. Dus zal er een dag komen dat ik me ongerust zal moeten beginnen maken. Misschien is het feit dat we met z n zevenen dit brevet volgen er wel de oorzaak van dat er een vorm van gezonde concurrentie bestaat onder de brevetters. Het zou immers nogal opvallen als er 6 geslaagd zijn, en eentje van ons niet. Laat me er nu van uitgaan dat ik die ene ben, dan wil ik hier wel even beklemtonen dat ik de begeleiders van brevet B heel erkentelijk ben voor zoveel tomeloze inzet. Toffe peeën. Ik zou dolgraag eens op hun roddeluurtje s avonds op zo n weekend aanwezig zijn, waar alle stommiteiten van de cursisten op tafel worden gesmeten, en er zo nu en dan eens vettig wordt gelachen om die of die flater (den dienen kan nog gene dubbele paalsteek leggen). Maar serieus, ik meen het dat die WSV-gasten knap werk verrichten. Zo helpe mij God - en Karl Willems - op het examen. Frank De traversee van de Fagnoules ( :11) - Paul De Bie Een paar jaar geleden maakten we een put open die zich vlakbij de meest stroomopwaartse perte van de Fagnoules bevindt. Zeven meter dieper liep het dicht, maar een nauwgezet onderzoek wees uit dat er op -4 een smalle spleet was waaruit een stevige tocht waaide. Dat rook dus naar Kabouter Plop-werk, en zo geschiedde: meerdere weekends lang werd die arme spleet (een vuist breed) het slachtoffer van ons bruut geweld. We geraakten toen een meter of 3 ver, en maakten zelfs stemcontact met iemand in de grot, die daar zo hoog mogelijk in een nauwe cheminee was gewurmd. Maar veel te veel andere karweitjes deden ons de zaak vergeten, tot ik een week of 6 geleden plots de onbedwingbare drang voelde opkomen daar nu eens eindelijk komaf mee te maken. Liefst 5 weekends na elkaar wisselden de Plopkabouters zich af om de stevig tochtende spleet om te toveren tot een autostrade. 3 meter...5 meter...7 meter...linker bocht...rechterbocht...10 m... en dan... een gat omlaag. Smalletjes, maar dat moest het zijn! En inderdaad, vandaag 30/12/2007, na nog een paar uurtjes de wanden van de smalle spleet zachtjes met onze Hilti gemasseerd te hebben, waren we erdoor. We konden de smalle cheminee afklimmen 31

32 en in de rivier van de Fagnoules pootje baden, die hier 17 m onder de oppervlakte stroomt. Het ploegje aanwezigen (Annemie, Annette, Dirk en Paul) deed ineens de allereerste traversee van deze nieuwe boveningang naar de gewone ingang (een klein half uurtje). Deze nieuwe ingang opent leuke perspectieven. Het zal zeker en vast langs hier zijn dat we de grot tijdens een gidsing zullen bezoeken. Want het bezoek van het stroomopwaartse stuk van de grot kwam er anders vaak niet van. Ziezo, hiermee sluiten we het jaar 2007 af. In 2008 zal de Fagnoules ons nog vaak weerzien, want voorbij de sifon 6 hebben we nog één en ander af te ronden 32