CO2 Reductieplan Scope 3

Transcriptie

1 CO2 Reductieplan Scope 3 1

2 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE INLEIDING Inleiding Doelen en doelgroepen Opbouw van analyse KWALITATIEVE ANALYSE SCOPE 3 EMISSIES Scope Overzicht van de waardeketen van Boskalis Nederland verdeeld over de verschillende scopes Samenvatting meest materiële emissie (kwalitatief) Keuze van ketenanalyse-onderwerpen RELEVANTE PARTIJEN Betrokken partijen in de keten bij de meest materiële emissies REDUCTIE MOGELIJKHEDEN Analyse van mogelijkheden om materiële scope 3-emissies te beïnvloeden CO2 REDUCTIE STRATEGIE (SCOPE 3) Strategisch plan scope

3 1. INLEIDING 1.1 Inleiding Dit rapport is een hulpmiddel om aantoonbaar te maken hoe wordt voldaan aan de diverse eisen betreffende scope 3 reductie, zoals die worden gesteld in het handboek van CO2- Prestatieladder versie 3.0 van SKAO. 1.2 Doelen en doelgroepen Boskalis Nederland beoogt met dit document meerdere doelen en doelgroepen te bereiken. Box 1 geeft een overzicht. Doelgroep Directie en medewerkers van Boskalis Nederland Certificerende instelling CO2-Prestatieladder Box 1: Interne en externe doelgroepen Doel Verhogen van het bewustzijn van CO2-emissies die samenhangen met onze projecten en hoe deze in verschillende situaties kunnen worden beïnvloed. Invulling geven aan de eisen 4.A.1, 5.A.1 en 5.A.2 uit handboek 3.0. van de CO2-Prestatieladder teneinde het certificaat op niveau 5 te behouden. 1.3 Opbouw van analyse De analyse bestaat uit een aantal stappen die samen invulling geven aan de bovenstaande doelstellingen. Figuur 1 geeft de verschillende stappen weer, met per stap een korte toelichting. Stap 1 Kwalitatieve analyse scope 3 emissies: CO2-emissies in de GWW-markt. In deze stap wordt de methode van de bepaling van de rangorde gevolgd zoals begeschreven in eis 4.A.1 in handboek 3.0 van de CO2- Prestatieladder. De resultaten worden gebruikt voor de analyse in stap 4. Stap 2 Relevante partijen: In deze stap worden de meest relavante partijen in de keten in kaart gebracht (geeft invulling aan eis 5.A.1). Stap 3 Reductie mogelijkheden: Een inventarisatie van autonome mogelijkheden voor scope 3 reductie (geeft invulling aan eis 5.A.2-1). Stap 4 Strategieën voor het reduceren van Scope 3: Het bepalen van een concrete strategie voor de scope 3 reductie (geeft invulling aan eis 5.A.2-2). Figuur 1: Opbouw van analyse 3

4 Kernactiviteiten (scope 1 & 2) Upstream (scope 3) Downstream (scope 3) 2. KWALITATIEVE ANALYSE SCOPE 3 EMISSIES Eis 4.A.1: Het bedrijf heeft aantoonbaar inzicht in de meest materiële emissies uit scope 3, en kan uit deze scope 3 emissies tenminste 2 analyses van GHG -generende (keten van) activiteiten voorleggen. Toelichting eis 4.A.1. (Deel 1): Inschatten rangorde meest materiële emissies Het bedrijf dient een rapportage te kunnen overleggen waarin het laat zien dat het zijn meest materiële scope 3 emissies kwalitatief in kaart heeft gebracht. De term materieel is in de context van scope 3 bij de CO2-Prestatieladder anders dan bij scope 1 en 2 emissies. Het gaat hier om relevante emissies, waarvoor criteria zijn gegeven in de GHG Protocol scope 3 Standard. Deze criteria gaan over de omvang van de emissies, invloed van het bedrijf op de emissies, risico s voor het bedrijf, emissies van kritisch belang voor stakeholders, emissies die ge-outsourced zijn, emissies die door de sector zijn geïdentificeerd als significant/relevant en overige. 2.1 Scope 3 Om te kunnen komen tot het reduceren van de scope 3 emissie is de eerste stap het verkrijgen van inzicht in de meest materiele emissies. Dit wordt gedaan middels een kwalitatieve dominantie analyse, zoals beschreven in het handboek van de CO2- prestatieladder v3.0. In tabel 1 is terug te zien hoe het bepalen van de omvang van de emissies in zijn werk gaat. Definitie scope 3 conform CO2-Prestatieladder Scope 3 emisses of overige indirecte emissies zijn emissies die ontstaan als gevolg van de activiteiten van het bedrijf, maar die voorkomen uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf. Voorbeelden zijn emissies die vrijkomen uit de productie van ingekochte materialen (upstream) en het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, project, dienst of levering (downstream). 2.2 Overzicht van de waardeketen van Boskalis Nederland verdeeld over de verschillende scopes Baggeren (traditioneel), aanleg en onderhoud van havens, landaanwinning en bescherming van kusten en oevers Inland Infra (aanleg en onderhoud van auto- en spoorwegen, rioleringen, bruggen dammen en tunnels en uitvoeren van grondverbeterings- en grondsanerings-werken) Asfalt productie Inkoop materieel Inkoop vervoersmiddelen transport/ levering van materieel (asfaltset) Inhuur extern materieel Inkoop van diensten (onderaannemers, ingenieurs en advies) Transport van grondstoffen (ingehuurd door onze opdracht-gevers ) Energie in de gebruiksfase van constructies Herbruikbaarheid van constructies/ materialen na de levensfase 4

5 2.3 Samenvatting meest materiële emissie (kwalitatief) PMC s sectoren PMC s activiteiten Activiteiten 1 Data Rijkswaterstaat representatief voor GWW -markt. F. Bouwnijverheid Grondweg- en waterbouw (GWW) Upstream categorieën Aangekochte goederen en diensten Asfalt Beton Staal Waterbouwsteen Inkoop diensten Ingekochte kapitaalgoederen Schepen, grondverzet materieel, vrachtwagens, wagenpark, bulldozers, bunkers, asfaltset Omschrijving activiteiten waarbij CO2 vrijkomt Relatief belang van CO2- belasting van de sector en invloed van de activiteiten 2 3 Sector 4 Activiteite n Winning en productie materiaal, transport, end -of-life verwerking Winning en productie matreiaal, transport, end-of-life verwerking Winning en productie materiaal, transport, end-of-life verwerking Winning en productie materiaal, transport, end-of-life verwerking Energieverbruik ingekochte dienstverlening Energieverbruik gebruikers Brandstof en energie gerelateerde activiteiten (niet in scope 1 & 2) Grondverzet Nat Energieverbruik materieel Grondverzet Energieverbruik Droog materieel Upstream transport en distributie Personen- en Energieverbruik goederenvervoer transportmiddelen weg en water Woon- werkverkeer Voor zover niet in Scope 1 en 2 Energieverbruik transportmiddelen Kwalitatieve weging: zeer klein (1) tot groot (4) Potentiële Rangorde invloed van Boskalis op CO2 uitstoot 6 Score Positie Downstream categorieën Downstream transport en distributie Personen- en goederenvervoer weg en water Energieverbruik transportmiddelen Gebruik van verkochte producten Energie Energieverbruik- / opwekking voor energieverbruik En verbruik van de gebruikers End-of-life verwerking van verkochte producten Funderingsmateriaal Winning en productie materiaal, transport, end-of-life verwerking Eigen afval Afvalverwerking Boskalis Tabel 1: Vaststellen rangorde meest materiële scope 3 emissies. 5

6 De top 6 in de rangorde van meest materiële scope 3 emissies ziet er op basis van deze tabel als volgt uit: 1. Upstream: Aangekochte goederen en diensten ; 2. Downstream: Gebruik van verkochte producten (energie in de gebruiksfase van constructies); 3. Upstream: Transport en distributie (uitbesteed transport en distributieactiviteiten); 4. Upstream: Ingekochte Kapitaalgoederen; 5. Upstream: Brandstof en energie gerelateerde activiteiten (niet in scope 1 & 2); 6. Downstream: End-of-life verwerking van verkochte producten. 2.4 Keuze van ketenanalyse-onderwerpen Boskalis Nederland wil naast de CO2-reductie voor het eigen bedrijf, ook de CO2 emissie in de keten reduceren. Middels twee ketenanalyses is onderzocht waar de verbruiken in deze ketens plaatsvinden en welke mogelijkheden er zijn voor CO2 reductie. De onderwerpen voor deze ketenanalyses zijn gekozen op basis van de materialiteit van de emissies zoals bepaald in de vorige paragraaf (rangorde scope 3). Omdat Boskalis Nederland als organisatie in de categorie groot valt zijn er 2 ketenanalyses uitgevoerd, namelijk: 1. AEC Bodemas 2. Lassealer De uitwerking van de ketenanalyses is in te zien bij Boskalis Nederland en terug te lezen in de periodieke voortgangsrapportages die gepubliceerd worden op de bedrijfswebsite en de website van SKAO. 6

7 3. RELEVANTE PARTIJEN Eis 5.A.1: Het bedrijf heeft inzicht in de materiële scope 3 emissies van het bedrijf en de meest relevante partijen in de keten die daarbij betrokken zijn. Toelichting eis 5.A.1.: Inzicht in partijen in de keten die relevant zijn Het bedrijf weet bij welke partijen in de keten materiële emissies ontstaan. 3.1 Betrokken partijen in de keten bij de meest materiële emissies Nu er inzicht is in de meest materiële emissie uit scope 3, hebben we deze emissies ook gekoppeld aan de betrokken partijen in de keten. Hierbij hebben we een kwantitatieve inschatting gemaakt, zodat we ook globaal weten bij welke partijen deze emissies ontstaan en hoe zij zich onderling verhouden. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de analyse. Scope 3 categorieën Meest relevante partijen in de keten Kwantitatieve inschatting scope 3 (in ton CO2) Aangekochte goederen en diensten: Asfalt: Latexfalt (bitumen) Asfalt productie Westerbroek B.V Asfalt Productie Kootstertille Beton: Giverbo B.V. Martens Beton B.V. Betonfabriek Vrijenban B.V. Zandhandel /Grondstoffen: M.J. de Groot zandhandel B.V. Granumix bv H&B Grondstoffen C.V. Dekker Grondstoffen bv Kuipers Zand en Grond B.V. BNR Bouwstoffen Afvalstoffen Terminal Moerdijk B.V. (ATM) Fa. J. Bos & Zn. Staal: ArcelorMittal Projects Europe B.V. Ingenieursbureau: Haskoning DHV Nederland B.V. Iv-Infra B.V Geonius Infra B.V. Wagemaker BV (voorheen) Ciwacon Engineering B.V. Brunel Nederland bv BK Ingenieurs BV Onderaannemer: Hopper: HDC Wasserbau Nord GmbH Asflat frezen: Aduco Nederland B.V. Beton: Mobilis - J.J. de Vries v.o.f. Funderingstechniek: Gebr. Van 'T Hek B.V. Funderingstechniek: Voorbij Funderingstechniek BV Montage prefab elementen: Ballast Nedam Infra Specialiteiten B.V. Stalen bruggen en sluisdeuren: BSB Staalbouw B.V. Openbaar verlichting:

8 Upstream transport en distributie (uitbesteed transport en distributieactiviteiten): Ingekochte Kapitaalgoederen: End-of-life verwerking van verkochte producten: Ziut bv Werkschepen duw en sleepboten; Kapitein Maritiem Wegenbouw: Kws Infra bv Wegenbouw: Van Doorn Geldermalsen B.V. Wegenbouw: VolkerInfra B.V. Wegenbouw: Schagen Infra B.V. Wegenbouw: Bam Infra Projecten Wegenbouw: Onderaannemer Infra-, spoor en civiel bouw: Edilon )( Sedra Contracting B.V. Transportbedrijf G. de Bruyn B.V. Cito Transport BV Verhuur vrachtauto's en containers: Sande Exploitatie B.V. P.v.d. Spaansen Grondstoffen en Logistiek B.V. Vrijbloed Transport B.V. Van Oord Handel en Transport BV W. van den Heuvel & ZN. B.V. Westdijk Transport b.v. Tim Goderie & Zn.Transport B.V. Buko Transport BV R. Hagen b.v Transportbedrijf H. Stoter B.V Zevenmorgen Bagger en Overslag B.V. Pon Equipment B.V. (Dealer Cat materiel) BAS Trucks B.V. (Dealer Truck en trailerdealer) Caterpillar Financial Services Netherlands bv (dealer Cat materiel) Leeuwen, van Truckservice bv (dealer vrachtwagens) recycling asfalt beton: Hal Recycling B.V. recycling bouw stoffen: G.P. Groot Inzameling en recycling De financiele omvang van de verschillende caterorieën is een graadmeter om te kunnen vaststellen waar de belangrijkste CO2-emissies in de keten zitten. Immers, hoe hoger het inkoopbedrag binnen een categorie, hoe hoger de CO2 emissies van die inkoop binnen de categorie naar verwachting is. Om niet van alle inkopen de CO2 emissie vast te stellen, is alleen van de grootste inkoopbedragen (bron: inkoop overzicht 2017) de emissie vastgesteld. Deze ketenpartners zullen benaderd worden om informatie met betrekking tot CO2 emissie aan te leveren en samen te kijken naar reductiemogelijkheden in de keten. Zie hoofdstuk 5 voor de strategie die Boskalis Nederland op dit vlak hanteert. 8

9 4. REDUCTIE MOGELIJKHEDEN Eis 5.A.2-1: Het bedrijf beschikt over een portefeuille-brede, onderbouwde analyse van mogelijkheden van het bedrijf om de materiële scope 3 emissies te beïnvloeden. Toelichting eis 5.A.2-1.: Acties die het bedrijf autonoom kan uitvoeren Het gaat hier om een analyse van mogelijke acties die het bedrijf autonoom kan ondernemen. Het gaat dus niet om acties gericht op het overtuigen (beïnvloeden) van andere ketenpatners, onderzoek, kennisdeling, gezamenlijke inspanningen voor innovaties e.d. Hierin onderscheiden deze acties zich van ontwikkelingsprojecten en keteninitiatieven. 4.1 Analyse van mogelijkheden om materiële scope 3-emissies te beïnvloeden Boskalis heeft de mogelijkheden om de materiele scope 3 emissie te beinvloeden onderzocht. Hierbij is gekeken of de actie autonoom uitgevoerd kan worden. Relevante marktpartijen Algemeen Inkoop asfalt Inkoop beton Zandhandel /Grondstoffen: Staal: Ingenieursbureau: Onderaannemer: Transport en distributie Ingekochte Kapitaalgoederen: Mogelijke invloed op de scope 3 emissie Aanscherpen inhuur- en aankoopbeleid. Invoer MVO criteria Inkoop van duurzame materialen Afspraken maken over verduurzaming en alternatieven Onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de producten te verduurzamen Reductie energieverbruik voor productie Verduurzaming van transport Overkappen van grondstoffen / ondervloer verharden van opslag Sloophout als brandstof gebruiken Alternatieve energiestromen / duurzame energie Minder bitumen toepassen Kijken naar andere grondstofleveranciers Circulaire transportmethode toepassen Gebruik groen stroom Gebruik van meest moderne voertuigen Just in time leveren van asfalt Innovatie van asfaltmengsels Toepassen van meer CEM III in plaats van CEM I cement. Verruiming van de grondstoffen die ingezet mogen worden Alternatieve alternatief bindsysteem ontwikkelen Wapening met staalvezels in plaats van traditionele wapening Optimaliseren van beton Inzet bodemas als vulstof Toepassen van zelfhelend beton Verminderen van de hoeveelheid beton die nodig is in de betonconstructie, door het beperken van de overdimentionering in het ontwerp. Vermindering van hoeveelheid klinker die nodig is voor het halen van benodigde initiële sterkte. Bij ontwerp rekening houden met mogelijke verandering van de functie Recycling Demontabel bouwen Verduurzamen van transport van de betoncentrale naar bouwplaats 3D printen Vergroenen verwerkingsproces Transport vergroenen 3D printen printen Raamovereenkomst aanscherpen op het gebied van duurzaamheid en energiereductie. Doelgericht sturen op reductie van CO2, materiaalkeuze en de te volgen uitvoeringswijze Gebruik van alternatieve brandstoffen opnemen in contracten. Zuinigheid/milieulabel als criterium aangeven aanonderaannemer Inkoop van machines die regionaal geproduceerd worden. Inkoop van machines die zoveel mogelijk van duurzame materialen gebouwd worden. Inkoop van machines die in een fabriek geproduceerd worden onder ISO14001 certificaat. Zoeken naar mogelijkheden voor elektrificering, intelligente machines, alternatieve 9

10 End-of-life verwerking van verkochte producten: energie, alternatieve materialen Overstappen naar een duurzamere verwerker, met aantoonbare inzet op verduurzamen van afval Onderzoeken van hergebruikbaar maken van afvalstromen Circulair bouwen zonder afval 10

11 5. CO2 REDUCTIE STRATEGIE (SCOPE 3) Eis 5.A.2-2: Het bedrijf heeft inzicht in mogelijke strategieën om deze materiele emissies te reduceren Toelichting eis 5.A.2-2.: Inzicht in partijen in de keten die relevant zijn Het betreft hier strategieën om de reductiedoelstelling met betrekking tot de materiële scope 3 emissies te realiseren. Deze strategieën komen voort uit bovenstaande analyse van autonome acties en bestaan elk uit een samenhangend en onderscheidend pakket van acties. 5.1 Strategisch plan scope 3 Strategie 1: Inzicht in de keten In 2011 heeft Boskalis door middel van een aantal Meet the Buyer-bijeenkomsten onderzocht hoe we onze keten verder kunnen verduurzamen. Dat heeft onder anderen toe geleid dat een gedragscode van onze leveranciers van kracht is geworden. In 2018 zullen we opnieuw een serie Meet The Buyer bijeenkomsten organiseren. De focus van deze bijeenkomsten zal liggen op het verkrijgen van (nieuwe) inzichten voor verduurzaming van onze onderlinge diensten en het bepalen van oplossingen om ontwerpprestaties te verbeteren. Verantwoordelijk: Hoofd Inkoop Uitvoerend: Afdeling Inkoop Strategie 2: Verduurzamen Beton- / Asfaltwerken De werkgroepen Verduurzaming Beton en Verduurzaming Asfalt zijn opgericht. Deze werkgroepen onderzoeken actief de mogelijkheden van de verduurzamen van hun werkzaamheden door te kijken naar de keuzes in materialen, producten, transport en ontwerp. De gekozen oplossingen worden in de lijn geimplementeerd en geborgd. Verantwoordelijk: Directeur Projecten (Asfalt), Directeur Projecten (Beton) Uitvoerend: Manager QRS (Asfalt), Hoofd Ontwerp (Beton) Strategie 3: Aanscherpen Inhuur- en Aankoopbeleid Het inhuur- en aankoopbeleid van Boskalis Nederland wordt aangescherpt op het gebied van duurzaamheid en CO2-reductie. Door middel van de BlueScan wordt meer inzicht verkregen in het duurzaamheidsbeleid en -prestaties van mogelijke leveranciers. Deze informatie wordt gebruikt in selectietrajecten. Duurzaamheidscriteria (waaronder criteria op het gebied van CO2-emissie en reductiebeleid) worden bepaald per categorie leverancier en opgenomen in nieuwe contracten. Verantwoordelijk: Hoofd Inkoop Uitvoerend: Afdeling Inkoop Deze strategieen zijn ter bewaking opgenomen in het energiemanagement actieplan voor scope 3. 11