VU EMFC-Update programma 2011

Transcriptie

1 VU EMFC-Update programma Algemeen 2. Programmabeschrijvingen 3. Cursusprogramma voorjaar 2011 Bijlagen - inschrijfformulier 1

2 I. Algemeen Inleiding Cursisten die het VU Postgraduate Controllersprogramme (voorheen postdoctorale controllersopleiding) aan de Vrije Universiteit met succes doorlopen krijgen sinds september 2006 de graad Executive Master of Finance & Control (EMFC). Deze graad geeft de mogelijkheid tot inschrijving als registercontroller bij de Vereniging van Registercontrollers(VRC). De graad EMFC is opgenomen in het centrale register opleidingstitels in het hoger onderwijs (CROHO) en internationaal erkend. Ten behoeve van deze erkenning is de opleiding geaccrediteerd door het Nederlands Vlaamse Accreditatieorgaan NVAO. Dit orgaan heeft in 2005 aanvullende eisen aan de opleiding gesteld om de titel te kunnen afgeven aan afgestudeerden. Eén en ander betekent dat afgestudeerden vóór 2006 de hierboven genoemde titel niet zondermeer mogen voeren. Op verzoek biedt de opleiding vanaf voorjaar 2010 de mogelijkheid om aan de aanvullende eisen te voldoen door het afleggen van tentamens. Het aantal af te leggen tentamens wordt individueel bepaald en hangt mede af van de datum van afstuderen (veroudering bul) en de sindsdien gevolgde aanvullende opleidingen en werkervaring. De opleiding biedt ter voorbereiding op de tentamens een aantal cursussen aan. Bij het succesvol afleggen van de tentamens wordt een getuigschrift verstrekt dat recht geeft op het voeren van de internationaal erkende graad EMFC. Het volgen van de cursussen biedt tegelijkertijd de mogelijkheid om te voldoen aan de verplichtingen uit hoofde van permanente educatie(pe). De cursussen Het programma omvat de volgende onderdelen: - Advanced Management Accounting (AMA) (2 dagen) - Advanced Finance (AFIN) (2 dagen) - Advanced Financial Reporting (AFR) 1 dag - Financial Statement Analysis (FSA) (1 dag) - Riskmanagement (RM) (2 dagdelen) - Corporate Law en Governance & Compliance (CG)(2 dagdelen) Voor de programmabeschrijvingen wordt verwezen naar hoofdstuk 2. De cursusdagen voor het voorjaar van 2011 zijn opgenomen in hoofdstuk 3. De tentamens De tentamenstof omvat verplichte literatuur en de tijdens het college behandelde stof. De tentamens bestaan voornamelijk uit één of meerdere op de praktijk georiënteerde 2

3 vraagstukken. Daarmee wordt vooral het begrip en inzicht in de behandelde onderwerpen getoetst. De te bestuderen literatuur wordt voorafgaande aan de cursussen toegestuurd en/of tijdens de colleges uitgereikt. Permanente educatie Het volgen van de cursussen levert 8 PE punten op per dag. Het afleggen van de bijhorende tentamens levert 5 PE punten per behaald tentamen op. De cursussen zijn ook toegankelijk voor RA s en RC s die niet de EMFC-graad ambiëren. Locatie en cursustijden De cursussen worden verzorgd in het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit, de Boelelaan 1105, 1081 HV te Amsterdam. De cursustijden zijn als volgt: - ontvangst 9:00 uur - aanvang cursus 9:30 uur (ochtend) en 13:30 uur (middag) - afsluiting 17:30 uur Tentamens vinden eveneens plaats in het VU hoofdgebouw en duren circa 1,5-2 uur. Inschrijving en kosten Inschrijving voor de cursussen en de tentamens dient schriftelijk te geschieden door gebruik te maken van het inschrijfformulier. Zij die de EMFC titel wensen te verkrijgen en op basis van werkervaring, aanvullende opleidingen e.d. vrijstelling wensen van één of meerdere tentamens dienen bij het inschrijfformulier een brief te voegen met het verzoek om vrijstelling alsmede de relevante bescheiden (referentiegegevens, certificaten, diploma,s e.d.). Deze verzoeken worden individueel beoordeeld. Het volledig ingevulde en ondertekende formulier, eventueel met bijlagen, kan toegestuurd worden aan: Vrije Universiteit Amsterdam EMFC Programme / Controllersopleiding T.a.v. Patty Eveleens, kamer 2A-13 De Boelelaan HV Amsterdam 3

4 De inschrijving voor de cursussen, tentamens en vrijstellingen wordt schriftelijk bevestigd. De kosten per cursusdag bedragen 500 Euro. De tentamenkosten bedragen 150 Euro per afgelegd tentamen. Inschrijving voor het hele programma kost Euro. Bij minder dan 10 deelnemers houdt de opleiding het recht voor het programma te annuleren. Het secretariaat is bereikbaar per Telefoon:

5 Hoofdstuk 2 Programmabeschrijvingen 5

6 2.1 Advanced management Accounting (AMA) Strategierealisatie bezien vanuit de management accounting? Focus: achtergronden, instrumenten en toepassing Strategierealisatie mag zich reeds enige tijd verheugen in een hernieuwde belangstelling van zowel bedrijfsleven als wetenschap. De toenemende complexiteit van de bedrijfsvoering en de steeds grotere volatiliteit van de bedrijfsomgeving maken het sturen op strategierealisatie zowel noodzakelijker als problematischer. Volop uitdaging dus voor de financiële functie. Inhoud, aanpak en duur De cursus wordt gegeven in de vorm van een workshop. Eerst wordt een overzicht gegeven van belangrijke ontwikkelingen op het gebied van strategierealisatie en de instrumenten die daar de laatste jaren voor ontwikkeld zijn. Dit laatste varieert van toepassing van de geïntegreerde business planning cycle zoals gepropageerd door Kaplan & Norton tot toepassing van de principes van interactive control van Simons. Vervolgens wordt aan de hand van een algemeen raamwerk voor strategierealisatie ingezoemd op de stuurprocessen strategy feedback en strategy feed forward. Hierbij zal stil gestaan worden bij een drietal min of meer generieke invullingen van Campbell die zijns inziens in de praktijk aan strategic control worden gegeven. Gedurende de workshop wordt aan de hand van cases en praktijkillustraties voortdurend de reflectie op de eigen praktijk gezocht. De workshop duurt twee dagen. Docenten De workshop wordt verzorgd door prof. dr. Frans Roozen (voorzitter EMFC-opleiding Vrije Universiteit Amsterdam; vh controllersopleiding). 6

7 2.2 Advanced Finance (AFIN) Focus Advanced Finance financiering in de crisis De financiële crisis heeft aangetoond dat de traditionele modellen in finance niet in staat zijn (geweest) om een dergelijke crisis te voorkomen. Hoe komt dat? Steeds meer wordt de nadruk gelegd op het aspect van behavioural finance, niet alleen in portefeuillebeheer maar ook in corporate finance. Dat is een belangrijke evolutie van de afgelopen jaren in dit domein. Bovendien zien we in andere meer traditionele finance-domeinen dat een aantal nieuwe invalshoeken is opgenomen, meestal vooral vanuit de optietheorie. Real option thinking is dan ook een onderdeel geworden van het gedachtegoed van de moderne controller. Van deelnemers aan Advanced Finance wordt verwacht dat zij over een behoorlijke basiskennis Corporate Finance beschikken, bijvoorbeeld opgedaan als onderdeel van een RC of RA opleiding enkele jaren terug. Na het volgen van het EMFC update programma Advanced Finance zijn deelnemers weer bij op het gebied van Finance. Inhoud, aanpak en duur De programmaduur beslaat 4 dagdelen, geconcentreerd op 2 dagen Dag 1 - De financiele crisis : behavioural finance als oorzaak en remedie. Lessons learned. - Deal making in troubled waters : to do and not to do's in Mergers and acquisitions op basis van de ABN AMRO takeover case Dag 2 - Recent trends in valuation : option-thinking in valuation - Recent trends in financial risk management. Docent De cursus wordt verzorgd door prof. L. Keuleneer MBA. 7

8 2.3 Advanced Financial Reporting (AFR) Focus: veranderingen in IFRS Sinds 2005 moeten alle beursgenoteerde ondernemingen in Europa de IFRS standaarden toepassen in hun geconsolideerde jaarrekening. Ook in andere landen (meer dan 100) worden IFRSs in toenemende mate toegepast en worden de verschillen met US GAAP steeds kleiner. De internationalisatie van regelgeving volgt daarmee de eerdere internationalisatie van kapitaalmarkten. Voor niet-beursgenoteerde ondernemingen in Nederland wordt IFRS een interessante mogelijkheid, met name door de recente publicatie (juli 2009) van een vereenvoudigde set van IFRS for Small and Medium-sized Entities (IFRS SMEs). De veranderingen in IFRS sinds de eerste toepassing in 2005 zijn aanzienlijk. Het EMFC update programmaonderdeel Advanced Financial Reporting gaat specifiek in op de belangrijkste veranderingen die de laatste jaren zijn doorgevoerd én veranderingen die op korte termijn worden verwacht. Daaronder bevinden zich ook veranderingen die samenhangen met de financiële crisis. Van deelnemers aan Advanced Financial Reporting wordt verwacht dat zij over een behoorlijke basiskennis IFRS beschikken, bijvoorbeeld opgedaan als onderdeel van een RC of RA opleiding enkele jaren terug. Na het volgen van het EMFC update programma Advanced Financial Reporting zijn deelnemers weer bij op het gebied van IFRS. Inhoud, aanpak en duur De volgende onderwerpen zullen in de cursus aan de orde komen: The changing IFRS landscape - IASB governance and standard setting environment - IFRIC Interpretations and agenda decisions - Annual improvements Business combinations and joint ventures Impairment of non-financial assets Presentation of Financial Statements Financial instruments Revenue recognition Pension accounting Share-based payment 8

9 IFRIC update Current topics and cases Het programma beslaat twee dagdelen. Dit programma wordt aangevuld met twee dagdelen Financial Statements Analysis. Docent De cursus wordt verzorgd door Prof.drs. E. Eeftink RA. 9

10 2.4 Financial Statement Analysis (FSA) Focus:beginselen en toepassing financiële analyse Financial Statement Analysis (FSA) heeft betrekking op het analyseren van financiële informatie van ondernemingen, met name informatie uit het directieverslag en de financiële overzichten (balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht). Inhoud, aanpak en duur Na een korte inleiding wordt aandacht besteed aan het standard setting proces en de belangrijkste elementen van de jaarrekening (balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht). Vervolgens wordt ingegaan op de daadwerkelijke (financiële) analyse op basis van de jaarrekening. Deze analyse bestaat uit vier stappen: 1. Strategy Analysis: het analyseren van de winstgevendheid van de bedrijfstak (Portermodel); het analyseren van de strategische positie van een onderneming, de concurrentiepositie en de belangrijkste risico s die de onderneming loopt; ook van belang is het evalueren van de effectiviteit van de strategie van een onderneming; 2. Accounting Analysis: beoordelen of de gehanteerde accounting policies en schattingen in de financiële overzichten de economische werkelijkheid van de onderneming weergeven. Dit deel van de analyse richt zich vooral op die accounting policies en schattingen waarin de belangrijkste succesfactoren en risico s van de onderneming tot uitdrukking komen. Op basis van deze analyse kunnen de financiële overzichten mogelijk worden aangepast; 3. Financial Analysis: het maken van financiële analyses op basis van de aangepaste jaarrekening met behulp van financiële ratio s en cash flow analyse; er wordt ook aandacht besteed aan de winst per aandeel. 4. Prospective Analysis: het op basis van financiële analyse maken van projecties van toekomstige resultaten en cash flows en het inschatten van de waarde van de onderneming. Vervolgens wordt ingegaan op twee belangrijke toepassingen van financiële analyse: kredietwaardigheidsonderzoek en waardering van acquisities. Bij het laatste onderwerp wordt ook aandacht besteed aan de twee-staps-methode en reële opties. Gedurende de colleges worden diverse cases behandeld die ingaan op de toepassing van de verschillende stappen van het analysemodel. Voorbeelden van cases zijn: Shell, Wal- Mart, Dell Computer, Amazon.com, Air France-KLM, Ryanair, AkzoNobel, Philips. Docent De cursus wordt verzorgd door drs. Elbert de With. Hij verzorgt het vak FSA bij het programma Executive Master of Finance & Control (Controllersopleiding) en bij de postgraduate opleiding Treasury Management van de VU. 10

11 2.5 Risk Management (RM) Riskmanagement: Lessons Learned? Focus: achtergronden, instrumenten en toepassing Enterprise Risk management (ERM) mag zich reeds sinds einde van de negentiger jaren verheugen in een toenemende belangstelling van het bedrijfsleven. Digitalisering, globalisering en toenemende complexiteit van de bedrijfsvoering zijn belangrijke drijvende krachten naast de bekende en minder bekende deconfitures van grote ondernemingen en de daaropvolgende verzwaring van eisen aan toezicht en transparantie. Sinds 2004 is er een generiek kader beschikbaar voor ontwerp en beoordeling van risicobeheersing- en interne controlesystemen. Toch ging en gaat het bij vele ondernemingen, waaronder de financiële sector, fout, en hoe. Inhoud, aanpak en duur De cursus wordt gegeven in de vorm van een workshop. Eerst wordt een overzicht gegeven van belangrijke ontwikkelingen op het gebied van ERM en de wet- en regelgeving (Eisen aan de jaarverslaglegging en de Nederlandse Corporate Governance Code), de betekenis van belangrijke risico gerelateerde begrippen, het In Control Statement en belangrijkste methoden en technieken, waaronder het ERM framework (ook wel aangeduid met COSO-II). Vervolgens wordt een praktijkillustratie gegeven van het ontwerp en de implementatie van ERM bij een grote Nederlandse onderneming en de daarbij opgedane praktijklessen die er voor kunnen zorgen dat ERM geen papieren tijger wordt, ofwel niet die toegevoegde waarde levert die er van verwacht mag worden. Tenslotte wordt ingegaan op de mogelijkheden van geautomatiseerde informatiesystemen bij het beheer van ERM en de voorwaarden waaraan voldaan moet zijn om die bijdrage succesvol te laten zijn 1. De workshop duurt twee dagdelen. Docenten De workshop wordt verzorgd door L.L. Spoor RA (inleiding en coördinatie, programmamanager Postgraduate Controllersopleiding en docent Riskmanagement & Internal control Vrije Universiteit Amsterdam), drs. S. Heidema RA (praktijkillustratie ontwerp en implementatie ERM, Consultant en partner CPI Governance B.V. te Houten) en Mrs. R.M. Amato CPA,CMA (Director, Enterprise Risk Services Deloitte Accountants B.V. Amstelveen) 1 Dit deel van de presentatie zal in het Engels worden verzorgd. 11

12 2.6 Corporate Law en Governance & Compliance (CG) Focus: recente ontwikkelingen in ondernemingrecht, governance & compliance Deel I: Corporate Law In de maatschappij ziet men een toenemende aandacht voor het recht. Deze juridisering heeft zijn weerslag op corporates. Het ondernemingsrecht kan een belangrijke tool in de gereedschapskist van de controller zijn. Dat geldt zowel voor controllers werkzaam op corporate holding niveau als voor controllers bij groepsmaatschappijen. Het vak corporate law beoogt de kennis van en het inzicht in belangrijke onderdelen van het ondernemingsrecht te vergroten, zodanig dat de controller in staat is een zekere awareness ten aanzien van juridische complicaties te ontwikkelen en daar oplossingsgericht mee kan omgaan. In dat kader is er de nodige aandacht voor actuele (internationale) ontwikkelingen. Dit alles ter vergroting van de professionaliteit van de controller. Inhoud, aanpak en duur De cursist krijgt in vier uur een adequate update van de belangrijkste ontwikkelingen op wetgevingsgebied. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan de voor de praktijk belangrijkste jurisprudentie. Onderwerpen: - personenvennootschappen - corporate restructuring - kapitaalbescherming - jaarrekeningenrecht - fusie, splitsing en overnamecontracten - joint ventures - bestuurdersaansprakelijkheid - concernaansprakelijkheid - recht van enquete - geschillenregeling De duur van dit deel is een dagdeel. Voor diegenen die tentamen willen afleggen wordt aanvullend enig oefenmateriaal uitgereikt en besproken. Deel 2: Corporate Governance en Compliance Corporate Governance and Corporate Compliance is hot. Dat is de belangrijkste reden waarom in het curriculum van de controllersopleiding het vak ondernemingsrecht is opgesplitst in een onderdeel Corporate Law en een onderdeel Corporate Governance and Corporate Compliance. 12

13 Corporate Governance and Corporate Compliance kennen twee inhoudelijk verschillende componenten: intern en extern. Bij externe corporate governance ware te denken aan de relatie met de eigen vermogensverschaffers: beschermingsconstructies, corporate governance codes etc. Bij interne governance aan art. 2:141 lid 2 BW, audit, risk management, verhouding bestuur en raad van commissarissen etc. Bij externe compliance aan onderwerpen als marktmisbruik, know your client, toezicht (prudentiëel en gedragstoezicht) en zo meer. Bij interne compliance aan de rol van compliance officers, veel onderdelen van de Wft en afhankelijk van de corporate- aan specifieke regelgeving. Inhoud, aanpak en duur De cursist krijgt in vier uur een adequate update van de belangrijkste ontwikkelingen op wetgevingsgebied. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan de voor de praktijk belangrijkste jurisprudentie. Onderwerpen: - verschillen tussen beursgenoteerd en niet-beursgenoteerd - recente regelgeving op de governance van beursgenoteerde ondernemingen - de Nederlandse corporate governance code en haar monitoring (Commissie Frijns) - remuneratie van bestuurders - openbare biedingen - beschermingsconstructies. - wet op het financieel toezicht - functie en taak toezichthouders DNB en AFM - toezicht en handhaving - markttoetreding - marktmisbruik en voorwetenschap - klokkenluidersregelingen De duur van dit deel is eveneens een dagdeel. Voor diegenen die tentamen willen afleggen wordt aanvullend enig oefenmateriaal uitgereikt en besproken. Docent De cursus wordt verzorgd door prof.mr. J.B. Huizink 13

14 3. Cursusprogramma voorjaar 2011 Cursus Cursusdata Tentamen AMA 16 en 20 juni Praktijkcase AFIN 8 en 15 juni 1 juli 10:00 uur AFR 23 juni 22 juli 10:00 uur FSA 27 mei 15 juli 10:00 uur RM 14 en 21 juni (ochtend) 8 juli 10:00 uur CG 14 en 21 juni (middag) 28 juni 10 uur Tentamens duren circa 3 uur. 14

15 15

16 16