1. Verschillende invalshoeken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1. Verschillende invalshoeken"

Transcriptie

1 GITP Follow the Money Geertebolwerk XA in Utrecht u Vergroot de OR-invloed op de financiële beleidscyclus? 23 juni 2014 drs. ing. Rob Latten MBA Rob.Latten@GITP.NL GITP Wilhelminapark EB Tilburg Rob Latten Follow the money 23 juni 2014 drs. ing. Rob Latten MBA Rob.Latten@GITP.NL GITP Wilhelminapark EB Tilburg

2 Onderwerpen 1. Invalshoeken 2. Follow the money 3. Rol OR 3 1. Verschillende invalshoeken 4 2

3 De wat? Concreet.. 5 Druk maken om de huizenprijzen. maar waar zit de kern? 6 3

4 7 8 4

5 Grootheidswaanzin? Mentaal geëmigreerd? Hebzucht, egocentrisch, narcistisch? Hautaine? Opportunistisch? Moralistisch, verwaand? Zelfgenoegzaam? Ego-posities Jean-Paul Votron en Maurice Lippens, Fortis (2008) Erik Staal, Vestia (2012) Dirk Scheringa, DSB (2009) Cees van der Hoeven, Ahold (2003) Rijkman Groenink, ABN-Amro (2007) Tjibbe Joustra, UWV (2004) Piet Moeland, Rabobank (2013) 9 FRAML (fraud and anti-money laundering) 10 5

6 Tegenwoordige realiteit 11 Bron: Kamps & Kamps 12 6

7 13 Maar over een aantal jaren, staat de index sterk onder het gemiddelde. 14 7

8 19 november 2010 Vakjargon 15 Kosten en kostprijzen Budgettering Management-informatie (BSC) Treasury Corporate finance (o.a financiering, aantrekken middelen) Cashmanagement (o.a. geldstroom- en liquiditeitenbeheer) Management and cost accounting Financieel management Financial accounting Procesbeheersing Risicomanagement modellen (COSO) Beheersing ICT Corporate Governance Jaarverslaggeving (o.a. balans, w/v-rekening, kasstroomoverzicht) Ratio-analyse Regelgeving (RJ, IFRS, etc.) AO / IC Sarbanes Oxley en Tabaksblat In control statement Besturing, toezicht en afleggen van verantwoording. Compliance officer (bewaken wetgeving, regelgeving, transacties, integriteit, etc) 16 8

9 Wie doet wat (functies)? Financieel directeur (relatie tussen strategie en beleid) Controller (risicomanagement en voorbereiding beleidsbesluiten) Accountant (in vs. ex) (certificerend en/of audit) Financieel administrateur en boekhouder (operationele financiële huishouding) 17 Van RA (registeraccountant) Naar RC (register controller) 18 9

10 19 Belang Finance is een business partner 20 10

11 Belang Finance is Geen business partner Finance is de business 21 Strategisch schaken 22 11

12 2. Follow the money 23 Opdracht: Verbindt de 9 punten met 4 rechte ononderbroken lijnen (dus trek 4 lijnen zonder de pen op te tillen) Out-of-the-box-denken 24 12

13 Opdracht: Verbindt de 9 punten met 4 rechte ononderbroken lijnen (dus trek 4 lijnen zonder de pen op te tillen) Out-of-the-box-denken 25 Eerst grip op het proces.dan de rest (inhoud)

14 27 Kern: Planning Control & 28 14

15 Strategische beleidsvorming Planning & Control Financiële beleidscyclus 29 Financiële beleidscyclus (1) Strategisch plan Meerjarenplan toekomst Jaarverslag evaluatie Jaarplan begroting Kwartaalcijfers budget 30 15

16 Beleidscyclus (2) December: jaarplan en begroting Oktober: kwartaalcijfers April: jaarverslag kwartaalcijfers September: uitgangspunten jaarplan en begroting Juli: halfjaarcijfers Juni: businessplan 31 Road to succes: planning & control Strategisch plan Jaarplan: begroting-budget Visie, missie, doelstellingen strategie, beleid Toekomstige situatie SWOT Monitoren, kengetallen, thermometers Huidige situatie Management-informatie Afleggen verantwoording Jaarverslag, managementletter, risicoanalyse 32 16

17 33 VERLEDEN PR Afleggen van verantwoording Blik in het verleden (verplichte) transparantie voor: aandeelhouders, investeerders, financierders, etc. Gebonden aan regelgeving 34 17

18 Budget gestuurd HEDEN Kengetallen Hier en nu Control = monitoren Wat je aandacht geeft, dan bloeit 35 TOEKOMST Planning Begroting-budget Richting gevend Identiteit gevend Langere termijn denken. Ontwikkelmodel Mensen (management-medewerkers) op 1 lijn 36 18

19 Essentie: Alignment! 37 Samenhang begrippen 38 19

20 Ui-analyse Rol OR 40 20

21 Aansluiting: probleem - oplossing aanleiding / oorzaak (waar komt het vandaan?) probleem / kans (waar gaat het over?) doelstelling / bereik (wat wil ik bereiken?) alternatieven (mogelijke oplossingen?) criteria (op basis waarvan is gekomen tot een keuze?) oplossing (wat is de oplossing en hoe wordt die neergezet?) 41 De kern > Omzet minus Kosten = Resultaat Oftewel: het gaat om optellen, aftrekken en vermenigvuldigen, moeilijk is het als accountants regels stellen. > Het aannemen van een referentiepunt als waarheid Cijfers worden vaak als een gegeven beschouwd. Onderzoek de achterliggende aannames en berekeningen. Niet in de fuik lopen om beelden als feiten aan te nemen. > Financieel beleid is een mening. > Als de specialist het niet kan-wil uitleggen...wat zit er dan achter? > Fraude v.s. creatief. > Directie is gevoelig voor: financiële en juridische argumenten en de reactie van stakeholders 42 21

22 Taakstelling Financieel (vanuit OR-bril) > Strategische doel(stelling)en (alignment) vanuit daar naar > Operationele kosten en opbrengsten (autonoom resultaat, rendementsanalyse) > Kosten (opbrengst)-analyse > Financiering > Investeringen > Risicoanalyse > OR-kengetallen > Incidentele besluiten (b.v. organisatiewijzigingen) > Signaliseringsfunctie gebruiken met mogelijke detail-analyse (BSC, Liquiditeitsbegroting, Due Dilligence, Forensic Accounting, benchmark etc., 43 AS: steunpunt 44 22

23 Vragen? 45 23

Webinar: Financiën ontrafeld

Webinar: Financiën ontrafeld Webinar: Financiën ontrafeld Live vanuit: Reeuwijk 6 juni 2016 Even kennismaken Rob Latten info@ 06 1024 66 60 Liza Arends OR-Ondersteuning.nl 6-6-2016 Rob Latten 2 Agenda: 1. Relatie tussen strategie

Nadere informatie

Webinar: Financiën ontrafeld

Webinar: Financiën ontrafeld Webinar: Financiën ontrafeld 7 november 2016 Live vanuit: Reeuwijk Even kennismaken Rob Latten DeVerandermotOR.nl info@deverandermotor.nl 06 1024 66 60 Liza Arends OR-Ondersteuning.nl 7-11-2016 Rob Latten

Nadere informatie

Webinar:..en nu de aandacht op de financiële toekomst

Webinar:..en nu de aandacht op de financiële toekomst Webinar:..en nu de aandacht op de financiële toekomst Live vanuit: Reeuwijk 11 juni 2018 Even kennismaken Rob Latten DeVerandermotOR.nl info@deverandermotor.nl 06 1024 66 60 Liza Arends OR-Ondersteuning.nl

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Post HBO Financieel Management & Leadership De Post HBO opleiding Financieel Management & Leadership duurt onge veer 5 maanden en omvat 10 colleges van 3 uur. U volgt de opleiding met 10-15 studenten in

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Cursus Controlling & Accounting De cursus Controlling & Accounting duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties

Nadere informatie

Workshop Pensioenfondsen. Gert Demmink

Workshop Pensioenfondsen. Gert Demmink Workshop Pensioenfondsen Gert Demmink 13 november 2012 Integere Bedrijfsvoering Integere bedrijfsvoering; Bas Jennen Bestuurderstoetsingen; Juliette van Doorn Integere bedrijfsvoering, beleid & uitbesteding

Nadere informatie

Corporate Governance - de rol van de accountant

Corporate Governance - de rol van de accountant Corporate Governance - de rol van de accountant Corporate Governance Seminar Allen & Overy Okura Hotel, Amsterdam 26 augustus 2003 Jaap van Manen jaap.van.manen@nl.pwc.com Agenda Corporate Governance Uitspraken

Nadere informatie

Curriculum Vitae. Interim Senior Controller Drs. RA RC

Curriculum Vitae. Interim Senior Controller Drs. RA RC Curriculum Vitae Interim Senior Controller Drs. RA RC Delfin Finance Contactpersoon: Mark Simons Telefoonnummer: 06-52376775 E- mail: m.simons@delfin.eu Algemeen Kandidaatnummer K159 Aantal jaren ervaring

Nadere informatie

SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern

SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern Programma 13.30 uur Opening 13.40 uur Risicomanagement in het onderwijs door Marien Rozendaal RA 14.30 uur Pauze 15.00 uur Risicomanagement

Nadere informatie

Inleiding 11 DEEL 1 BESCHRIJVING VAN DE RISICO S 23

Inleiding 11 DEEL 1 BESCHRIJVING VAN DE RISICO S 23 Inhoud Inleiding 11 Risicomanagement, een selectie van toepassingen in ondernemingsbestuur 13 Theorie? 15 Bekende toepassingen 17 Risicomanagement in de financiële sector 18 Risico s in verband met ondernemingsbestuur

Nadere informatie

Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot

Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot Dit reglement is vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 27 januari 2015. Artikel 1. Preambule a. Ter verduidelijking van en in aanvulling op statutair

Nadere informatie

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6 TOEZICHT EN TOETSING 2014 Raad van Commissarissen Stadgenoot Het toezichtskader Het toezichtskader beschrijft op hoofdlijnen het speelveld en de taken van de corporatie en omvat het geheel van spelregels

Nadere informatie

Corporaties In Control

Corporaties In Control Corporaties In Control D A T U M : 3 0 M E I 2 0 1 3 Leonie van Meel & Frank Bieleman Agenda 1. Speelveld 2. Risicomanagement / Governancecode 3. Projectfasering ICS 4. Onafhankelijke rol / verantwoordelijkheid

Nadere informatie

CobiT. Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1

CobiT. Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1 CobiT Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1 Control objectives for information and related Technology Lezenswaardig: 1. CobiT, Opkomst, ondergang en opleving

Nadere informatie

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals Executive Academy Permanente Educatie voor Professionals Permanente Educatie voor Professionals Wat is de Executive Academy? De Executive Academy is een samenwerking tussen de Amsterdam Business School

Nadere informatie

Frequentiemodel Internal Audit Friesland Bank. K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005

Frequentiemodel Internal Audit Friesland Bank. K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005 Frequentiemodel Internal Audit Friesland Bank K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005 Agenda 1) Algemeen Internal Audit 2) Waarom frequenteren van onderzoeken 3) Totstandkoming en inhoud Missie Internal

Nadere informatie

RiskCongres PublicValues Donderdag 6 april 2017 Venue New Babylon, Den Haag Thema: Risicomanagement in de publieke sector: De paarse krokodil? Het gaat om wat je niet ziet! www.riskcongrespublicvalues.nl

Nadere informatie

Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden)

Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden) Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden) Planning & control Samenwerken Verbinder Adviseren sportief Pro-actief Register- Accountant ruim 10 jaar ervaring

Nadere informatie

(financiële) verantwoording passend onderwijs

(financiële) verantwoording passend onderwijs (financiële) verantwoording passend onderwijs Conferentie Naoberschap - Meesterschap, vrijdag 10 oktober 2014 Start with why? Waarom is verantwoording van belang? Hoe geef ik handen en voeten aan verantwoording?

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Cursus Bedrijfsovername & Bedrijfsoverdracht De cursus Bedrijfsovername & Bedrijfsoverdracht duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een

Nadere informatie

4-DAAGSE ACCOUNTANCY & CONTROLLING

4-DAAGSE ACCOUNTANCY & CONTROLLING 4-DAAGSE ACCOUNTANCY & CONTROLLING VERGROOT JE KENNIS EN KUNDE IN 4 DAGEN NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 1 2 INLEIDING In een reeks van 4 afzonderlijke dagdelen verspreid over het hele jaar verbinden we samen

Nadere informatie

Samenvatting Finance Monitor

Samenvatting Finance Monitor Samenvatting Finance Monitor Welke thema s beïnvloeden het werk van financials? De Finance Monitor van USG Finance en Tijdschrift Controlling geeft inzicht in de thema s die het werk van financials gaan

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur 1. Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe een

Nadere informatie

GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN

GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN NVZD najaarscongres 25 november 2015, Nyenrode Business Universiteit, Breukelen GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN Naar permanente leiderschapsontwikkeling Ambitie De NVZD wil met dit congres onderstrepen

Nadere informatie

Beheersing beheerst. Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein

Beheersing beheerst. Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Hoe draagt interne controle bij aan het efficiënt

Nadere informatie

Sportief netwerken; Donar Den Helder Suns

Sportief netwerken; Donar Den Helder Suns Sportief netwerken; Donar Den Helder Suns Mensen voor Cijfers Welkom Wedstrijd? Donar Den Helder Suns Introductie Marc Oegema Bedrijfseconoom RUG Registeraccountant Opgeleid tot Registercontroller Accountant

Nadere informatie

Januari 2011. Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties. Governance, Risk & Compliance

Januari 2011. Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties. Governance, Risk & Compliance Januari 2011 Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties - Governance, Risk & Compliance Agenda Bespreken ontwikkelingen Governance, Risk & Compliance Invloed op bestuurdersaansprakelijkheid

Nadere informatie

MASTERCLASS ADVANCED FINANCE & CONTROL

MASTERCLASS ADVANCED FINANCE & CONTROL MASTERCLASS ADVANCED FINANCE & CONTROL LEER JOUW BEDRIJFSVOERING IN GOEDE BANEN TE LEIDEN NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 1 2 INLEIDING Je wilt jouw kennis en vaardigheden op het gebied van financieel management

Nadere informatie

Versie Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek

Versie Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek Vastgesteld tijdens de vergadering van de Raad van Commissarissen op 17 12 2018 Artikel 1 - Status en inhoud reglement 1. Dit reglement is opgesteld

Nadere informatie

Leiderschap in de nieuwe ISO 9001 / HKZ norm. Door: Bartel Debbaut & Marly Dekkers

Leiderschap in de nieuwe ISO 9001 / HKZ norm. Door: Bartel Debbaut & Marly Dekkers Leiderschap in de nieuwe ISO 9001 / HKZ norm Door: Bartel Debbaut & Marly Dekkers Opdracht Inleiding Inleiding ISO als KMS 2 kanten HARDE KANT - Meten - Monitoring - Analyse - Evaluatie -. ZACHTE KANT

Nadere informatie

Normen Erkenningsregeling - versie 9 december Vastgesteld door de (Tijdelijke) Commissie Normstelling Geldig vanaf 1 januari 2017

Normen Erkenningsregeling - versie 9 december Vastgesteld door de (Tijdelijke) Commissie Normstelling Geldig vanaf 1 januari 2017 Normen Erkenningsregeling - versie 9 december 2016 Vastgesteld door de (Tijdelijke) Commissie Normstelling Geldig vanaf 1 januari 2017 INHOUDSOPGAVE Bijsluiter bij de normen... 3 Categorie A: 1. Missie/maatschappelijke

Nadere informatie

Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant

Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant Agenda Voor de pauze: introductie en een ondernemer over het Diamond model Pauze: 17.30-18:30 uur Na de pauze toepassing van het Diamond model in de praktijk

Nadere informatie

Vergelijking 3e en 4e druk

Vergelijking 3e en 4e druk Vergelijking 3e en 4e druk Overzicht hoofdstukken en paragrafen 4e druk 3e druk Thema 1 Planning en besturing van bedrijven 1 Het bedrijf 1.1 Wat is een bedrijf? Nieuw 1.2 Visie, missie en doelstellingen

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de directie en de raad van toezicht van Stichting Paradiso Amsterdam Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 4. Programma 5. Module Management Accounting 6. Module Financiering & Cashmanagement 7. Module Financial Accounting 8

Inhoudsopgave. Inleiding 4. Programma 5. Module Management Accounting 6. Module Financiering & Cashmanagement 7. Module Financial Accounting 8 Inhoudsopgave Inleiding 4 Programma 5 Module Management Accounting 6 Module Financiering & Cashmanagement 7 Module Financial Accounting 8 Module Management & Organisatie 9 Module Informatiekunde 10 Module

Nadere informatie

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK

Nadere informatie

De definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief.

De definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief. De definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief. In de Code van Commissie Peters De Veertig Aanbevelingen (juni 1997) staat in zeer algemene termen iets over risicobeheersing.

Nadere informatie

GGD Iff regio Utrecht >

GGD Iff regio Utrecht > ""T^Cjl^é? 3 GGD Iff regio Utrecht > s268 Notitie versterking Bedrijfsvoering 21 april V 2.0 Teun van Deijck Jikke de Jong Marieke Knobbe Notitie versterking Bedrijfsondersteuning GGDrU Pagina 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

FINANCIEEL MANAGEMENT

FINANCIEEL MANAGEMENT BDO CONSULTANTS FINANCIEEL MANAGEMENT Omdat mensen tellen. Financieel Management 3 FINANCIEEL MANAGEMENT DE CONTROLE OVER UW FINANCIËN Een effectief financieel beleid anticipeert op toekomstige ontwikkelingen

Nadere informatie

Perspectief in Public Controlling

Perspectief in Public Controlling Perspectief in Public Controlling De controller in een dynamische omgeving Dr. Tjerk Budding en dr. Martijn Schoute @ZijlstraCenter / #VanEgtenlezing2016 1 De public controller is een coördinerende functie

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek 1 Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe

Nadere informatie

Curriculum Vitae. Interim (Project) Controller WO BE RC

Curriculum Vitae. Interim (Project) Controller WO BE RC Curriculum Vitae Interim (Project) Controller WO BE RC Delfin Finance Contactpersoon: Mark Simons Telefoonnummer: 06-52376775 E- mail: m.simons@delfin.eu Algemeen Kandidaatnummer K164 Aantal jaren ervaring

Nadere informatie

Business Plan. Organisatie: GIDSnetwerk Datum: 11.04.2014 Periode: 01/2014-12/2017

Business Plan. Organisatie: GIDSnetwerk Datum: 11.04.2014 Periode: 01/2014-12/2017 Business Plan Organisatie: GIDSnetwerk Datum: 11.04.2014 Periode: 01/2014-12/2017 Business Plan Agenda 1 Visie & Business Model 2 Strategie 3 Team & Organisatie 4 Implementatie 5 Financien 1. Visie & Business

Nadere informatie

Rapportage Systeembeoordeling

Rapportage Systeembeoordeling Naam document: Soort document: Toepassingsgebied: Status: Rapportage systeembeoordeling Registratie / evaluatie Gehele organisatie Concept Rapportage Systeembeoordeling Datum uitvoering: Monitoring acties:

Nadere informatie

CIAD in de praktijk. Factsheets

CIAD in de praktijk. Factsheets CIAD in de praktijk Factsheets Inhoud 1. Introductie 2. Dienstverlening 3. Casussen 1.1 Introductie CIAD is expert op het gebied van in control vraagstukken: van interim controlling tot adviestrajecten.

Nadere informatie

Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam

Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Robert t Hart / Geert Haisma 26 september 2013 r.hart@risicomanagement.nl / haisma@risicomanagement.nl 1www.risicomanagement.nl Visie risicomanagement Gemeenten

Nadere informatie

Het belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn?

Het belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn? Het belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn? 7 september 2017 Erik Breijer 1 Waarom Risicomanagement? Wat is aanleiding om met risicomanagement te starten:

Nadere informatie

Drs. J. (Jaap) Bergman RA vestigingsdirecteur - partner. Hartelijk welkom

Drs. J. (Jaap) Bergman RA vestigingsdirecteur - partner. Hartelijk welkom Adequate AO/IB Drs. J. (Jaap) Bergman RA vestigingsdirecteur - partner Hartelijk welkom Onderwerpen 1. Basis AO/IB 2. Toegepast op SWV 3. Risicomanagement 4. Vragen 1. Basis AO/IB 1. Basistheorie AO/IB

Nadere informatie

Bijlage 10 Overzicht acties kwaliteitsmanagementsysteem

Bijlage 10 Overzicht acties kwaliteitsmanagementsysteem Bijlage 10 Overzicht acties kwaliteitsmanagementsysteem Onderstaand wordt een suggestie gedaan voor de ontwikkeling van een kwaliteitsmanagement (KMS) in vier jaar. Daarbij is rekening gehouden met de

Nadere informatie

Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd

Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd Wie, wat en hoe Eric Lopes Cardozo & Rik Jan van Hulst sturen naar succes Doel Delen van inzichten voor praktisch operationeel risico management

Nadere informatie

No Risk No Glory? k(no)w risks, k(no)w FUN, k(no)w opportunities, k(no)w future!

No Risk No Glory? k(no)w risks, k(no)w FUN, k(no)w opportunities, k(no)w future! No Risk No Glory? k(no)w risks, k(no)w FUN, k(no)w opportunities, k(no)w future! STEDIN Netbeheer 19 april 2018 Joep Weerts Directeur Klant & Markt Ravish Mehairjan Hoofd Corporate Risk Management SAMEN

Nadere informatie

BETERE INTERNE BEHEERSING DANKZIJ INTEGRAAL RISICOMODEL

BETERE INTERNE BEHEERSING DANKZIJ INTEGRAAL RISICOMODEL 26 BETERE INTERNE BEHEERSING DANKZIJ INTEGRAAL RISICOMODEL De invoering van een geïntegreerd risicomodel leidde tot versterking van de interne beheersing bij Kempen & Co. Een risicomodel waarin risk, compliance

Nadere informatie

Netherlands Business Academy. Postbus 6546 4802 HM Breda T. +31 (0)76-82 005 05. info@nlba.nl www.nlba.nl

Netherlands Business Academy. Postbus 6546 4802 HM Breda T. +31 (0)76-82 005 05. info@nlba.nl www.nlba.nl Netherlands Business Academy Postbus 6546 4802 HM Breda T. +31 (0)76-82 005 05 info@nlba.nl www.nlba.nl 2 Inhoudsopgave Inleiding 4 Programma 5 Module Management Accounting 6 Module Financiering & Cashmanagement

Nadere informatie

Compliance risicoanalyse

Compliance risicoanalyse Compliance risicoanalyse Leergang Compliance Professional 10 januari 2018 dr. mr. ir. Richard Hoff 1 2 3 4 Organisatie - een geheel van mensen en middelen dat bepaalde doelen wenst te bereiken doelen stellen

Nadere informatie

Reglement bestuur Stichting Havensteder

Reglement bestuur Stichting Havensteder Reglement bestuur Stichting Havensteder Dit reglement is krachtens artikel 7 lid 3 van de statuten door het bestuur van Stichting Havensteder vastgesteld op 6 september 2011, na goedkeuring door de raad

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie DUNEA N.V.

Reglement Auditcommissie DUNEA N.V. , Reglement Auditcommissie DUNEA N.V. Artikel 1. Missie en doelstellingen 2 Artikel 2. Bevoegdheid 2 Artikel 3. Organisatie 2 Artikel 4. Rollen en verantwoordelijkheden 3 Artikel 5. Slotbepalingen 6 Dit

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i Aan: de aandeelhouders en de raad van commissarissen van... (naam entiteit(en)) A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 201X

Nadere informatie

Een enerverend en inspirerend gesprek met Hans Nieuwlands. door Alina Stan en Marieta Vermulm

Een enerverend en inspirerend gesprek met Hans Nieuwlands. door Alina Stan en Marieta Vermulm Een enerverend en inspirerend gesprek met Hans Nieuwlands door Alina Stan en Marieta Vermulm Op 1 augustus spraken Alina Stan en Marieta Vermulm, beiden lid van de Commissie Young Professionals met Hans

Nadere informatie

Jaarverslag. Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

Jaarverslag. Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden Jaarverslag Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2015 VOORWOORD Ontwikkeling en herijking. Dat zijn misschien wel de meest kenmerkende woorden voor onze Stichting

Nadere informatie

Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars!

Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! 1! Inrichting van de IAF! zoals het moet! Esther Poelsma RA CIA! 2! Programma! Even voorstellen Waarom een IAF? Wat is de rol van een

Nadere informatie

Financiële Risicobeheersing Port of Rotterdam

Financiële Risicobeheersing Port of Rotterdam Financiële Risicobeheersing Port of Rotterdam Brussel, 30 september 2011 Daniëlle van der Sluijs Concerncontroller Inhoud presentatie Port of Rotterdam in het kort Richting bepalen: Strategievorming Sturen

Nadere informatie

FINANCIERING IN HET MKB

FINANCIERING IN HET MKB FSV CORPORATE FINANCE FINANCIERING IN HET MKB N.T.O.C. 2.0 Geurt Hogenbirk Melvin Rademaker FSV CORPORATE FINANCE 2 Programma 1. Inleiding door Geurt Hogenbirk AA RV 2. Wat doet FSV Corporate Finance?

Nadere informatie

Directie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V.

Directie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V. 1 e concept Directie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V. Artikel 1. Algemeen 1.1 Dit reglement is opgesteld op grond van van de statuten van Floriade Almere 2022 B.V. (de vennootschap )

Nadere informatie

Persoonlijk risicomanagement

Persoonlijk risicomanagement Persoonlijk risicomanagement Details Cursusduur 1 dag Datum en locatie 11 januari 2018 - Leidschendam Tijd 10:30-17:45 Prijs 550,00 (leden) / 650,00 (niet-leden) Kennisgebied Persoonlijke vaardigheden,

Nadere informatie

Voor een efficiënt planning & control proces FINANCIAL MONITOR A PLANNING COMPANY B.V. BUSINESS SOLUTION

Voor een efficiënt planning & control proces FINANCIAL MONITOR A PLANNING COMPANY B.V. BUSINESS SOLUTION Voor een efficiënt planning & control proces FINANCIAL MONITOR A PLANNING COMPANY B.V. BUSINESS SOLUTION 1. De Controllers (en adviseurs) van MKB-ondernemingen en organisaties gebruiken de om een volledig

Nadere informatie

(financiële) verantwoording passend onder

(financiële) verantwoording passend onder (financiële) verantwoording passend onder 11 maart 2015 Doel Doel - Inzicht in proces van de totstandkoming jaarverslag - Identificatie van knelpunten om het jaarverslag proces goed te laten verlopen -

Nadere informatie

Beloningsbeleid van DAS Nederlandse Rechtsbijstandsverzekering N.V.

Beloningsbeleid van DAS Nederlandse Rechtsbijstandsverzekering N.V. Beloningsbeleid van DAS Nederlandse Rechtsbijstandsverzekering N.V. Juni 2014 Inleiding In deze notitie wordt het beleid beschreven dat ten grondslag ligt aan het belonen binnen de DAS organisatie. Doel

Nadere informatie

De veranderende rol van de controller. Bijeenkomst FAMO / EICPC/ JS Consultancy / VU Vrijdag 22 juni Programma

De veranderende rol van de controller. Bijeenkomst FAMO / EICPC/ JS Consultancy / VU Vrijdag 22 juni Programma De veranderende rol van de controller Bijeenkomst FAMO / EICPC/ JS Consultancy / VU Vrijdag 22 juni 2018 Programma 14.00 Opening door Astrid van de Klift, voorzitter FAMO 14.10 Introductie door Tjerk Budding

Nadere informatie

Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies

Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies drs. Roel van der Sar RC RV Manager Corporate Finance Debt Advisory Introductie drs. Roel van der Sar RC RV Senior Manager

Nadere informatie

- CONTROLLERS CIRCLE 12 juni 2012-

- CONTROLLERS CIRCLE 12 juni 2012- - CONTROLLERS CIRCLE 12 juni 2012- Martin Jager Partner BDO Westfriesland - CONTROLLERS CIRCLE 12 juni 2012- De Controller van de 21 e Eeuw Dr. André de Waal MBA 12 juni 2012 Controllers Circle West-Friesland

Nadere informatie

EXAMENPROGRAMMA. Vakopleiding Bedrijfsadministratie & Accountancy (VBA ) Examen Accounting Information Systems niveau 6 Niveau

EXAMENPROGRAMMA. Vakopleiding Bedrijfsadministratie & Accountancy (VBA ) Examen Accounting Information Systems niveau 6 Niveau EXAMENPROGRAMMA Diplomalijn(en) Financieel-Administratief Diploma('s) Vakopleiding Bedrijfsadministratie & Accountancy (VBA ) Eamen Accounting Information Systems niveau 6 Niveau Vergelijkbaar met hbo

Nadere informatie

Planning en Control cyclus

Planning en Control cyclus Planning en Control cyclus Planning Perspectiefnota Begroting Control Jaarrekening Najaarsnota Jaarrekening Afsluiting van een jaar Inzicht in realisatie van begroting Antwoord op de vragen: Hebben we

Nadere informatie

Module 1 Maak een plan

Module 1 Maak een plan Geleerd in vorige presentatie Module 1 Maak een plan Les 2. Creëer rust en vertrouwen met een goed financieel plan Falen a.g.v. slechte financiële planning Business Plan op 1 A4 van visie naar actie O.G.S.M.

Nadere informatie

De controller als choice architect. Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics

De controller als choice architect. Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics De controller als choice architect Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics Wat doet een controller? Hoofd administratie Boekhoudsysteem/grootboek/accountingregels

Nadere informatie

Aan: het Bestuur en de Raad van Toezicht van Stichting STBN Postbus 8124 3503 RC UTRECHT CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in het

Nadere informatie

Business Controller in PO

Business Controller in PO Business Controller in PO Utrecht, 27 maart 2014 VERMICON Van Erck Management B.V. handelend onder de naam VERMICON; Keizer Karelweg 83; 1185 HP Amstelveen ABN AMRO Bank 44.33.24.832; IBAN NL36ABNA0443324832

Nadere informatie

Meerwaarde Internal Audit functie. 16 maart 2017

Meerwaarde Internal Audit functie. 16 maart 2017 Meerwaarde Internal Audit functie Even voorstellen: Jantien Heimel 2 Even voorstellen: Jeannette de Haan 3 Inhoud 1. Kennismaking 2. Hoe kijken commissarissen aan tegen Internal Audit? Filmpje 3. Wat is

Nadere informatie

Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A

Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A Eindterm 1 Ontwikkelen van een visie op veranderingen en trends in de externe omgeving en ontwikkelen van

Nadere informatie

De begrotings- en jaarplancyclus

De begrotings- en jaarplancyclus De begrotings- en jaarplancyclus Cyclus planning en control (P&C) In de P&C-cyclus wordt op een systematische manier inhoud gegeven aan het proces van richting geven (het besturen, plannen) en het op koers

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Cursus Inkoopmanagement & Procurement De cursus Inkoopmanagement & Procurement duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties

Nadere informatie

BluefieldFinance. BluefieldFinance. Toegevoegde waarde vanuit inhoud

BluefieldFinance. BluefieldFinance. Toegevoegde waarde vanuit inhoud Toegevoegde waarde vanuit inhoud De Organisatie 1 De Organisatie Bluefield Finance is als onderdeel van Bluefield Partners in 2007 opgericht door 2 ervaren financials met een uitgebreide expertise in business-

Nadere informatie

Is grip op de beheersing en besturing van tijd, geld en scope een utopie? Eric Zonneveld, Project Controller 28 september 2012

Is grip op de beheersing en besturing van tijd, geld en scope een utopie? Eric Zonneveld, Project Controller 28 september 2012 Is grip op de beheersing en besturing van tijd, geld en scope een utopie? Eric Zonneveld, Project Controller 28 september 2012 Eric Zonneveld 1993-2003 - Project Engineer - Project Manager 2004-2008 -

Nadere informatie

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6 TOEZICHT EN TOETSING Raad van Commissarissen Stadgenoot Het toezichtskader Het toezichtskader beschrijft op hoofdlijnen het speelveld en de taken van de corporatie en omvat het geheel van spelregels die

Nadere informatie

Controller-Adviseur. Brochure studiejaar 2017 /2018. de opleiding die indruk maakt

Controller-Adviseur. Brochure studiejaar 2017 /2018. de opleiding die indruk maakt Controller-Adviseur Brochure studiejaar 2017 /2018 De controllersopleiding speciaal voor de professionals die werkzaam zijn als controller binnen de non-profit en publieke instellingen. Post-HBO opleiding

Nadere informatie

De onmisbare actuaris. VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers

De onmisbare actuaris. VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers De onmisbare actuaris VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers Eigenaar van de Black Box Inhoud Introductie Ontwikkelingen in S2 Waar we vandaan komen Waar we heen gaan Waarom we onmisbaar zijn En

Nadere informatie

Kostencalculatie Fysiotherapeuten (e)en zorg? Drs. Michel Verhoeven RC. Directeur C@SE&T BV

Kostencalculatie Fysiotherapeuten (e)en zorg? Drs. Michel Verhoeven RC. Directeur C@SE&T BV Kostencalculatie Fysiotherapeuten (e)en zorg? Drs. Michel Verhoeven RC Directeur C@SE&T BV Agenda Welkom Introductie Financiële begrippen Inleiding en inventarisatie gebruikers Werkwijze Uitgangspunten

Nadere informatie

Bestuur en management in control

Bestuur en management in control 29 mei + 4 juni 2019 Bestuur en management in control E D U C AT I E S E S S I E Agenda Korte inleiding in risicomanagement Gastspreker: Alvin Zievinger (SETAR) Pauze: 15.15 15.35 Paneldiscussie Emily

Nadere informatie

SIS FINANCE. voor professionals door professionals. consulting. interim management. finance professionals. SIS finance

SIS FINANCE. voor professionals door professionals. consulting. interim management. finance professionals. SIS finance FINANCE consulting interim management professionals duurzame relaties met onze opdrachtgevers, gebaseerd op kennis van zaken, commitment en oplossingsgerichtheid. OVER FINANCE Finance is een middelgroot

Nadere informatie

VURORE Seminar Geeft elektronisch betalen vertrouwen?

VURORE Seminar Geeft elektronisch betalen vertrouwen? VURORE Seminar Geeft elektronisch betalen vertrouwen? Ronald Paans Vrije Universiteit Noordbeek IT Audit 11 november 2009 File: Presentatie Ronald Paans Vurore Inleiding 2009 Noordbeek B.V. Ronald.Paans@noordbeek.com

Nadere informatie

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij De essentie van de nieuwe ISO s Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij 1 Waar ik het over ga hebben De uitdaging en de oplossing De HLS voor iedereen De HLS voor wie het wil Waar we staan en wat er

Nadere informatie

Factview software. innovatieve financiële rapportages. Planning Company financieel en strategisch bedrijfsadvies en informatie

Factview software. innovatieve financiële rapportages. Planning Company financieel en strategisch bedrijfsadvies en informatie v.01 Factview software innovatieve financiële rapportages Planning Company financieel en strategisch bedrijfsadvies en informatie Planning Company is een innovatieve advies organisatie en leverancier van

Nadere informatie

RISICOMANAGEMENT IN DE PRAKTIJK

RISICOMANAGEMENT IN DE PRAKTIJK RISICOMANAGEMENT IN DE PRAKTIJK 16-3-2017 Michel Kee 10e Nationale Dag van Commissarissen en Toezichthouders Doorn Discussie over hoe risicomanagement waardevol vorm te geven aan de hand van praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

Afdeling : Planning & Control Organisatie : Thuisvester Functie : Medewerker Planning & Control Datum : augustus 2014

Afdeling : Planning & Control Organisatie : Thuisvester Functie : Medewerker Planning & Control Datum : augustus 2014 FUNCTIEDOCUMENT CONTEXT De afdeling Planning & Control richt zich op de effectieve en efficiënte uitvoering van planning & controlcyclus governance, financiering & treasury en risicomanagement. De medewerker

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Cursus IT & Process Management De cursus IT & Process Management duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties

Nadere informatie

Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds

Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds Locatie: Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Module 1 Wetgeving en beleid Dag 1: donderdag 3 april 2014 09.00 09.30 uur Ontvangst 09.30 10.00 uur Inleiding

Nadere informatie

19 mei 2008. Wat is de waarde van een bedrijf?

19 mei 2008. Wat is de waarde van een bedrijf? 19 mei 2008 Wat is de waarde van een bedrijf? Wat is de waarde van een bedrijf? P.P.C. Buijsrogge RV Register Valuator Makelaar in bedrijfsbelangen www.corporatesearch.nl buijsrogge@corporatesearch.nl

Nadere informatie

CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE

CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE Status: 14 januari 2019 Vastgesteld door de Raad van Commissarissen d.d. 28-01-2019 Vastgesteld door de Directeur-Bestuurder P.J.C.W. Stelder d.d. 28-01-2019

Nadere informatie

GRI-tabel - ANWB MVO-jaarverslag 2012

GRI-tabel - ANWB MVO-jaarverslag 2012 GRI-tabel - ANWB MVO-jaarverslag 2012 Verwijzing paginanummers Visie en strategie 1.1 Verklaring van de directie. 1. Voorwoord 1.2 Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico's en mogelijkheden. 1. Voorwoord,

Nadere informatie