Certificatieregeling Kabelinfrastructuur Buizenlegbedrijven. versie maart 2000



Vergelijkbare documenten
Overzicht wijzigingen CKB-regeling d.d. 20 december 2013

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven

Auditrapportage Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven betreffende het certificatiejaar 2003

Auditrapportage Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven betreffende het certificatiejaar 2004

versie oktober 2009 Stichting CKB, postbus 366, 2700 AJ Zoetermeer

De aanvraag is namens de Provincie Drenthe ingediend door A. Hak Drillcon BV te Helmond.

OVERZICHT TOEGELATEN OPLEIDINGEN

De aanvraag is namens Waterbedrijf Groningen NV ingediend door HaskoningDHV Nederland BV te Rotterdam.

OVERZICHT TOEGELATEN OPLEIDINGEN

Datum Oktober 2017 GASTEC QA ALGEMENE EISEN

OVERZICHT TOEGELATEN OPLEIDINGEN

- 1 - Kwaliteithandboek. Datum : Multiwerkplaats H.J Paraaf : Kwaliteithandboek. Multiwerkplaats H.J

BRL 9935 Deel 01. Beoordelingsrichtlijn. Bijzonder deel 01: kritiekversie d.d

Inleiding... pagina 1. Presentatie NEN pagina 2. Introductieopleiding NEN- EN en NEN pagina 2

OVERZICHT TOEGELATEN OPLEIDINGEN

Overzicht toegelaten opleidingen Scope Kabelinfrastructuur

Erkenningsregeling van ProRail. Branche Kabelaannemers en. Boorbedrijven. ProRail AKI AKI KO / ACD Definitief.

De aanvraag is namens Enexis ingediend door Van Vulpen B.V. te Gorinchem.

15 Kabels en leidingen 15.1 Inleiding

Wijzigingsblad BRL

Certificaten. Wij zijn in het bezit van NEN-EN-ISO 9001 :2000, VCA* met spoorweguitbreiding en CKB. kiwa kiwa kiwa. gecertificeerd CERTIFICAAT

OVERZICHT TOEGELATEN OPLEIDINGEN

BRL 9935 Deel 03. Beoordelingsrichtlijn. Bijzonder deel 03: Kritiekversie d.d

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven

De aanvraag is namens Enexis Netbeheer B.V. ingediend door BAM Infra Energie & Water Noord- Oost bv te Nieuwleusen.

De aanvraag is namens SPIE Meppel B.V. ingediend door Antea Group Nederland te Heerenveen.

De aanvraag is namens Enexis ingediend door Verkley B.V. te Drachten.

Tegen het verlenen van de vergunning bestaat geen bezwaar, mits aan de algemene- en bijzondere voorschriften wordt voldaan.

Rail infrabeheer. Kwaliteitshandboek Railinfraproducten. Vrij in de markt in te kopen spoorwegspecifieke bouwstoffen

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven

De aanvraag is namens North Water Afvalwater B.V. ingediend door PSMS B.V te Nieuwegein.

INFOBLAD 01. Toelichting op nieuw TCVT schema W3-11

De aanvraag is namens Gastransport Nord GmbH ingediend door Antea Group Nederland te Heerenveen.

Voorbeeldmodel Keuringsplan

3 TERMEN EN DEFINITIES Voor termen en definities wordt verwezen naar richtlijn Gzz-0001.R: Definities en begrippen Gas

Kiwa N.V. 3/12/14. Roy Senden. Partner for progress

Beoordelingsprogramma CCV-certificatieschema Installeren Brandmeldinstallaties

Wijzigingsblad BRL 3201

15 Kabels en leidingen 15.1 Inleiding

BRL6000 Installatietechniek

versie: oktober 2003 herziene uitgave 2009 versie 0.1 Stichting CKB, postbus 366, 2700 AJ Zoetermeer

Auditrapportage Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven betreffende het certificatiejaar 2005

Overzicht wijzigingen certificatieschema BRL SIKB 2100 versie 4.0

Eisen aan uw meterruimte en invoervoorzieningen Informatie voor aanvragers van een Lianderaansluiting

1 juli Aanvullend Reglement voor Wettelijke Certificatieregelingen

Openbaar. Brabant, Drenthe, Flevoland, Friesland, Groningen Limburg, Overijssel

WIJZIGINGSBLAD BRL 1332 Het thermisch isoleren met een in situ spraysysteem van polyurethaanschuim. Pagina 1 van 5 d.d

Openbaar. Technische instructie/handleiding. Aanleg PE-hoofdleidingen in gasnetten

Chex Liftkeuringen B.V Reglement R.1.0. Keuringen van liftinstallaties tijdens de gebruiksfase van de liftinstallatie

De aanvraag is namens KPN B.V. ingediend door Volker Wessels Telecom Infratechniek BV te Zwolle.

Procesbeschrijving bij de regeling erkende instanties vervoer gevaarlijke stoffen

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven

REG03.V1 Status : GELDIG 27 mrt 06 Pagina : 1 van 10. Reglement voor het gebruik van het accreditatiemerk CCKL CCKL

Kerntaak 1: Aanleggen en monteren van transport- en distributienetten

Uitvoeren van werkzaamheden in grondkabeltracés van de Luchtverkeersleiding Nederland

WERKPLAN VECHT VERVANGEN PALENRIJ ZANDWEG. Datum : Bestek : Project. : vervangen palenrij Zandweg Vecht Opdrachtgever

Toelichting op AS 6800 Controle en keuring tank(opslag)installaties en de vervanging van AP08 en de KC s door AS 6800

Alleen bestemd voor tekst op internet bij watervergunning die ter inzage wordt gelegd; dit wordt niet meegezonden. Bekendmaking

Algemene voorwaarden. Artikel 1. Geldigheid van deze voorwaarden

Ontwerp Kwaliteitsplan. Raamovereenkomst Gemeente Zundert Boombestek Besteknummer

Certificering Mechanisch boren

Auditrapportage Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven betreffende het certificatiejaar 2007

CONCEPT KETENREGISSEUR VERSIE 1.0 d.d

Wijzigingsblad BRL 2813

Rijkswaterstaat Bouwdienst

Aanleg en installatie van Brandputten

Wijzigingsblad BRL 0503

Toelichting. op de vervanging van AP08 en de KC s door AS 6800 Controle en herkeuring tank(opslag)installaties

GEDRAGSLIJN INZAKE DE TER BESCHIKKING STELLING VAN RIJKSOBJECTEN VOOR HET PLAATSEN VAN ANTENNE-INSTALLATIES (GEDRAGSLIJN ANTENNES OP RIJKSOBJECTEN)

BRL 9600 Nationale Beoordelingsrichtlijn

Auditrapportage Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven betreffende het certificatiejaar 2012

Kerntaak 1: Aanleggen en monteren van transport- en distributienetten

Certificering: Workshop hoe werkt dat? Regionale Bodemdagen Ketenhandhaving 2010 door SIKB en CI (Kiwa-Intron-Eerland)

Beoordelingsprogramma REOB Onderhoudsbedrijf CCV-certificatieschema Onderhoud Blusmiddelen versie 4.0

Doorlopende Installatie-/ Montageverzekering

KETENREGISSEUR VERSIE 1.2 d.d

Overzicht wijzigingen certificatieschema BRL SIKB 7000 versie 6.0

Bijlagen Handhavingsdocument Certificerende Instellingen

ELKTRISCHE BEÏNVLOEDING DOOR HOOGSPANNINGSVERBINDINGEN

Overzicht wijzigingen certificatieschema onder AS SIKB 6900 AS SIKB 6900 van versie 1.0 naar versie 2.0

CONTROLEPLAN gasinstallaties. Over dit controleplan

KEURINGSREGLEMENT MODELSTOOMKETELS 10 NOVEMBER

BRL 9500 Deel

Service van begin tot eind. De kwaliteit en service van Business Volume Service (BVS)

PRIVACYREGLEMENT. de publieke uitvoerder van re-integratieactiviteiten in de Leidse regio, onderdeel van de gemeentelijke instelling DZB Leiden.

BEI BS KEGROB Bedrijfsvoering van Elektrische Installaties Branche Supplement KEGROB

WERKPLAN VREELAND VERVANGEN BESCHOEIING KLAPSTRAAT

Certificatiereglement Beter Leven kenmerk. Vleesverwerkende Bedrijven

Uitvoeringsregeling Toegestane Shuttles 2015/2016

Hieronder vind u onze bevindingen. Ter verduidelijking zijn de meest relevante onderdelen van wetsteksten in kaders toegevoegd.

Vereniging van Leidingeigenaren in Nederland. Algemene VELIN voorwaarden voor grondroer- en overige activiteiten

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Week van de Oppervlaktetechnologie

Technische omschrijving

Plaatser boven- en ondergrondse leidingen

Wijzigingsblad BRL 4702

VOORBEELDEN OPLEVERINGSRAPPORT

EP Branche Kabelaannemers en Boorbedrijven. Colofon:

Transcriptie:

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur Buizenlegbedrijven versie maart 2000 Stichting CKB adres: Postbus 474 2800 AL Gouda tel: 0182 567 388 fax: 0182 567 383 e-mail: info@ckb.nl internet: www.ckb.nl (Dit document is gedownload via internet. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend.) Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 1 van 83

INHOUD 1 VOORWOORD... 5 2 INLEIDING... 8 2.1 Onderwerp... 8 2.2 Termen, definities en afkortingen... 8 3 TOEPASSINGSGEBIED... 10 3.1 Processen... 11 3.1.1 Scope Kabelinfrastructuur... 11 3.1.2 ScopE Buizenlegbedrijf... 12 4 KWALITEITSSYSTEEMEISEN... 14 4.1 Directieverantwoordelijkheid... 14 4.2 Kwaliteitssysteem... 14 4.3 Contractbeoordeling... 15 4.4 Ontwerpbeheersing... 17 4.5 Document- en gegevensbeheer... 17 4.6 Inkoop... 17 4.6.1 Onderaanneming... 18 4.7 Beheersing van door de klant verstrekte producten... 18 4.8 Identificatie en naspeurbaarheid van producten... 18 4.9 Procesbeheersing... 19 4.9.1 Technische voorschriften en normen... 19 4.9.1.1 Richtlijnen en voorschriften scope Kabelinfrastructuur... 20 4.9.1.2 Technische richtlijnen en voorschriften scope "Buizenlegbedrijf"... 23 4.9.2 Materiaal en gereedschap... 25 4.9.3 Klic melding... 25 4.9.4 Oplevering werkzaamheden/project... 26 4.9.4.1 Oplevering werkterrein... 27 4.10 Keuring en beproevingen... 27 4.11 Beheersing van keurings-, meet- en beproevingsmiddelen... 27 4.12 Keurings- en beproevingsstatus... 28 4.13 Beheersing van producten met afwijkingen... 28 4.14 Corrigerende en preventieve maatregelen... 28 4.15 Behandeling, opslag, verpakking, conservering en aflevering... 28 4.16 Beheersing van kwaliteitsregistraties... 29 4.17 Interne kwaliteitsaudits... 29 4.18 Opleidingen... 29 4.19 Nazorg... 30 4.20 Statistische technieken... 30 Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 2 van 83

4.21 Arbo en milieu eisen... 30 4.21.1 Algemene voorschriften... 31 4.21.2 Hulpmiddelen en bouwstoffen... 31 4.21.3 Afval... 32 4.21.4 Voorschriften voorzieningen personeel bedrijf... 33 4.21.5 Brand- en ongevallenregistratie... 33 4.22 Administratieve, financiële en fiscale eisen... 33 5 AANVULLENDE EISEN SLEUFLOZE TECHNIEKEN... 35 5.1 Gestuurde boringen (processen B-N, B-O en B-P)... 35 5.1.1 Proces B-N: gestuurde boring mini rig (< 4 ton trekkracht)... 35 5.1.2 Proces B-O: gestuurde boring midi rig (4 t/m 30 ton trekkracht)... 35 5.1.3 Proces B-P: gestuurde boring maxi rig (> 30 ton trekkracht)... 35 5.1.4 Specifieke aanvullende eisen per categorie kruising... 35 5.1.4.1 Zeer kleine kruisingen... 36 5.1.4.2 Kleine kruisingen... 36 5.1.4.3 Grote kruisingen... 38 5.1.4.4 Zeer grote kruisingen... 39 5.2 Buisdoorpersingstechnieken (processen B-Q en B-R)... 40 5.2.1 Proces B-Q: open front boring... 40 5.2.2 Proces B-R: gesloten front boring... 42 6 OPLEIDINGSEISEN... 44 6.1 Scope Kabelinfrastructuur... 46 6.1.1 Aanleggen/verwijderen... 46 6.1.2 Monteren... 47 6.1.3 Leidinggevend personeel... 47 6.2 Scope Buizenlegbedrijf... 49 6.2.1 Uitvoerder water... 49 6.2.2 Uitvoerder gas... 52 6.2.3 Monteur voor water... 53 6.2.4 Monteur voor gas... 55 6.2.5 Assistent monteur voor water... 56 6.2.6 Assistent monteur voor gas... 57 6.2.7 Lascoördinator (Lasmethode beschrijver)... 57 6.2.8 Lasser staal... 58 6.2.9 Lasser PE... 59 6.2.10 Lijmen en/of Lamineren GVK... 59 6.3 Sleufloze technieken... 60 7 REFERENTIES... 60 Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 3 van 83

BIJLAGE I : Auditfrequentie BIJLAGE II : Keuringsplan projectuitvoering BIJLAGE III : Meetinstrumenten BIJLAGE IV : Opleveringsrapport/formulier BIJLAGE V : Klachten en Afwijkingen rapport BIJLAGE VI : Audits BIJLAGE VII : Opleidingen Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 4 van 83

1 VOORWOORD De Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven is opgezet voor certificatie van buizen- en kabellegbedrijven die werkzaam zijn in de aardgas-, drinkwater, energiekabel- en informatiekabelsector. De regeling is een uiteenzetting van eisen waaraan het Buizenleg- en Kabelinfrastructuur bedrijf voor het verkrijgen van een kwaliteitsverklaring dient te voldoen. De eisen hebben betrekking op het kwaliteitssysteem, arbo en milieu en op financiële, fiscale en administratieve aspecten. De af te geven kwaliteitsverklaring wordt aangeduid als een "Erkenningscertificaat". Het erkenningscertificaat kent een geldigheidstermijn van drie jaar, waarna het telkens voor een periode van drie jaar verlengd kan worden. Op 1 januari 1994 is voor het eerst de Erkenningsregeling Buizenlegbedrijven geïntroduceerd. Vervolgens heeft op 1 september 1995 een herziening van deze regeling plaatsgevonden. Gelijktijdig met de herziene versie van de Erkenningsregeling Buizenlegbedrijven is de Certificatieregeling Kabelinfrastructuur geïntroduceerd. Beide regelingen hebben aan de basis gestaan van deze Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven. Met de introductie van deze nieuwe, samengevoegde regeling zijn gelijktijdig diverse correcties en verbeteringen in de regeling doorgevoerd. De voornaamste wijzigingen zijn als afsluitende tekst in dit voorwoord weergegeven. De certificatieregeling is op initiatief van de Stichting Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven (CKB) opgesteld in samenwerking met de opdrachtgevers en opdrachtnemers: EnergieNed namens energiebedrijven, KPN Netwerk Bouw, NS Railinfrabeheer, Ministerie van Defensie Dienst Gebouwen, Werken en Terreinen, Rijkswaterstaat, Uneto, VECAI, VEWIN en Bolegbo-vok. De Stichting CKB voert het beheer van de regeling en treedt op als College van Deskundigen CKB. De voorliggende regeling is bindend verklaard per 1 april 2000 door het College van Deskundigen CKB waarin de bovengenoemde belanghebbende partijen zijn vertegenwoordigd. Er geldt een overgangsregeling tot 31 december 2000 waarin zowel deze regeling Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 5 van 83

als de Erkenningsregeling Buizenlegbedrijven (versie 1 september 1995), de Certificatieregeling Kabelinfrastructuur (versie 16 januari 1996) en de Aanvullende Eisen Boortechnieken (versie 1 januari 1997) geldig zijn. Certificatie op deze regeling vindt plaats door daartoe door de Raad voor Accreditatie erkende certificatie-instellingen. Geaccrediteerde certificatie-instellingen hebben het recht het CKB-logo te mogen hanteren bij certificatie. Dit CKB-logo is afgedrukt op de omslag van deze regeling. De voor deze regeling in aanmerking komende bedrijven dienen tenminste volgens NEN-EN- ISO 9002 (of 9001) gecertificeerd te zijn. Daarnaast moeten de bedrijven beschikken over een VCA*-certificaat of een VCA**-certificaat 1. De certificatie voor zowel NEN-EN-ISO-9002 (of 9001) als voor VCA dient volgens de vigerende versie te zijn geschied. Bij de invulling van de kwaliteitssysteemeisen is de structuur van de NEN-EN-ISO 9002, versie 1994 gevolgd. Dit laat onverlet de eis voor certificatie volgens de vigerende NEN-EN- ISO 9002 (of 9001). Ten aanzien van de NEN-EN-ISO 9002 is een concrete invulling gegeven aan een aantal systeemeisen, deze zijn in de regeling aangegeven met "Aanvullend op de NEN-EN-ISO". Verder zijn, als bijlage, een aantal voorbeeld modellen opgenomen die als een opzet voor het betreffende artikel gehanteerd kunnen worden. Bij de invulling van de arbo- en milieu-eisen is rekening gehouden met de eisen die gesteld worden voor een VCA-certificaat. Maar ook hier zijn bepaalde eisen concreter ingevuld dan die in de VCA. De eisen ten aanzien van boringen en het aanbrengen van beschermbuizen zijn opgenomen in hoofdstuk 5 van deze regeling. De invulling van de opleidingseisen zijn apart opgenomen in hoofdstuk 6. De voornaamste wijzigingen ten opzicht van de uitgaven van de Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en de Erkenningsregeling Buizenlegbedrijven zijn: - Alle normen en richtlijnen zijn geactualiseerd; 1 Bij wijziging van de NEN-EN-ISO 9002 (of 9001) kan het gebeuren dat de gewijzigde norm een andere naam draagt of een ander nummer krijgt. In dat geval dient in dit document voor de norm NEN-EN-ISO 9002 (of 9001) deze nieuwe naam en met nieuw normnummer gelezen te worden. Ditzelfde geldt bij eventuele wijziging van de VCA waardoor de norm een andere naam gaat dragen. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 6 van 83

- Het toepassingsgebied van de regeling is in een apart hoofdstuk opgenomen, hoofdstuk 3. - Het hebben van een VCA*- certificaat of een VCA**-certificaat is verplicht gesteld. - T.a.v. de procesindeling heeft bij de scope Kabelinfrastructuur een samenvoeging van een aantal processen plaatsgevonden. - De bijzondere processen uit de Erkenningsregeling Buizenlegbedrijven zijn geïntegreerd met de standaardprocessen. Er worden nu drie typen buizenlegprocessen onderscheiden: - processen bij open ontgraving - renovatietechnieken - sleufloze technieken - De tekst aanvullende eisen boortechnieken is in dit document geïntegreerd. De tekst is aanzienlijk ingekort door zoveel mogelijk doublures te verwijderen. De eisen aan sleufloze technieken (voorheen boortechnieken) zijn in principe hetzelfde gebleven. - Mede gezien de hanteerbaarheid van dit document is gekozen om opleidingseisen te verwerken in een apart hoofdstuk: Hoofdstuk 6 Opleidingseisen". - Wat betreft de presentatie van de opleidingseisen is de opzet van de oude Erkenningsregeling Buizenlegbedrijven aangehouden. De genoemde opleidingen voor de scope Kabelinfrastructuur zijn verwerkt in de bijlage. In de regeling zelf wordt alleen melding gemaakt van het kennisniveau. - T.a.v. de kwaliteitssysteemeisen worden hieronder de belangrijkste aanvullingen opgenomen: Kwaliteitssysteem: de kwaliteitsplanning is vollediger omschreven. Procesbeheersing: er wordt nu nadrukkelijker aangegeven wat de betekenis is van de in het document opgenomen normen en richtlijnen. De eisen aan het lassen van staal en het PE-lassen zijn niet meer in een bijlage maar in een artikel verwerkt. Toegevoegd is een bijlage waarin de Auditfrequentie is opgenomen. Het betreft hier de invulling van de initiële en opvolgingsaudits zoals deze gehanteerd zullen worden door de certificerende instanties. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 7 van 83

2 INLEIDING 2.1 ONDERWERPFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. ONDERWERP De in deze regeling opgenomen eisen worden gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag, c.q. de instandhouding van een Erkenningscertificaat voor Kabelinfrastructuur- en Buizenlegbedrijven. Deze certificatieregeling zal door een, daartoe door de Raad voor de Accreditatie geaccrediteerde, certificatie instelling worden gehanteerd in samenhang met haar Reglement voor Systeemcertificatie. In dit reglement is de gehanteerde werkwijze vastgelegd bij de uitvoering van het onderzoek ter verkrijging van het certificaat en de daarbij behorende overeenkomst, alsmede de externe controle. Over de aan te houden auditfrequentie wordt bindend geadviseerd door het College van Deskundigen. De eisen ten aanzien van de auditfrequentie zijn opgenomen in bijlage I. De af te geven kwaliteitsverklaringen worden aangeduid als Erkenningscertificaat. Afhankelijk van de gecertificeerde processen kan dit zijn met de Scope Kabelinfrastructuur, Scope Buizenlegbedrijf, of Scope Kabelinfrastructuur en scope Buizenlegbedrijf. 2.2 TERMEN, DEFINITIES EN AFKORTINGENFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE. TERMEN, DEFINITIES EN AFKORTINGEN Voor toepassing van deze certificatieregeling gelden de volgende termen en definities: Bedrijf: In deze regeling bedoeld als kabelinfrastructuur- en/of Buizenlegbedrijf: De natuurlijke of rechtspersoon, aan wie het werk is opgedragen. Een bedrijf vormt een juridische, fiscale én bestuurlijke eenheid. Opdrachtgever: De natuurlijke of rechtspersoon, die het werk opdraagt. Audit: De toetsing van een bedrijf op het voldoen aan de eisen uit deze regeling door een daartoe geaccrediteerde certificerende instelling. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 8 van 83

Kwaliteitsplan: Een document waarin specifieke maatregelen, voorzieningen en volgorde van activiteiten met betrekking tot de kwaliteit van toepassing op een bepaald(e) product, dienst, contract of project zijn vermeld. Werkplan: Plan van aanpak waarin opgenomen is hoe, wanneer en door wie een werk wordt uitgevoerd. Bestek: De beschrijving van het werk, de daarbij behorende tekeningen, de voor het werk geldende voorwaarden, de nota van inlichtingen en het procesverbaal van aanwijzing. Voor andere definities wordt verwezen naar de norm NEN-ISO 8402 "Termen en definities" waarin definities gegeven worden van basistermen die betrekking hebben op kwaliteitsbegrippen. De volgende afkortingen en begrippen worden in deze regeling gehanteerd: A-blad = Arbouw-informatieblad AI-blad = Arbeidsinformatie-blad Bolegbo-vok = Vereniging van boor-, kabelleg- en buizenlegbedrijven CKB = Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven CPR = Commissie Preventie van Rampen I-SZW = Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (dienst Arbeidsinspectie) KLIC = Kabels en Leidingen Informatie Centrum NEN-EN-ISO = Nederlandse Norm - Europese norm International Standard NS RIB = Nederlandse Spoorwegen Rail Infrabeheer UAR = Uniform Aanbestedings Reglement UAV = Uniforme Administratieve Voorwaarden Uneto = Unie van electrotechnische ondernemers VBO = Voorbereidend Beroeps Onderwijs VCA = Veiligheids Checklijst Aannemers VECAI = Vereniging van exploitanten en machtiginghouders van centrale antenne inrichtingen VEWIN = Vereniging van exploitanten van waterleidingbedrijven in Nederland VGM = Veiligheid, Gezondheid en Milieu Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 9 van 83

3 TOEPASSINGSGEBIEDFout! Onbekende schakeloptieinstructie. TOEPASSINGSGEBIED Op het gebied van kabelinfrastructuur heeft de regeling betrekking op het aanleggen, monteren, repareren en verwijderen van kabels ten behoeve van energie- en informatiesystemen. Het monteren beperkt zich tot het aansluiten aan de door de systeemleverancier geleverde componenten of systemen. Op het gebied van buizenleggen heeft de regeling betrekking op de aanleg, onderhoud, verwijdering, renovatie en reparatie van aansluitleidingen (inclusief de meter), distributieleidingen, transportleidingen en de daarbij behorende verbindingswerkzaamheden inclusief appendages, ten behoeve van het onder druk transporteren en distribueren van gas en/of drinkwater. Op het gebied van sleufloze technieken heeft de regeling betrekking op de aanleg van aansluitleidingen, distributieleidingen en transportleidingen ten behoeve van het onder druk transporteren en distribueren van gas of drinkwater, alsmede de aanleg van mantelbuizen. In deze regeling zijn in artikel 3.1.1 de processen voor de scope Kabelinfrastructuur en in artikel 3.1.2 de processen voor de scope Buizenlegbedrijven opgenomen. Opmerking 1 Het bedrijf kan een certificaat verkrijgen op één of meer van de onder artikel 3.1.1 en 3.1.2 vermelde processen, welke op het certificaat vermeld zullen worden. Indien het Buizenleg- of Kabelinfrastructuurbedrijf in aanmerking wenst te komen voor één van de processen van de sleufloze technieken, dan dient tevens een erkenning te zijn verleend op tenminste één van de processen van de open ontgraving, dan wel uit de scope Kabelinfrastructuur. Opmerking 2 Een startend kabelinfrastructuur- of buizenlegbedrijf dat nog geen werk in uitvoering heeft gehad, kan een voorlopig certificaat aanvragen op basis van deze richtlijn met uitzondering van het onderdeel "uitvoering". Het certificaat wordt verleend wanneer een werk in uitvoering is geweest en in orde bevonden door de certificerende instantie. Een voorlopig certificaat is maximaal 6 maanden geldig. Indien na 6 maanden niet aan de gestelde eisen wordt voldaan, wordt het bedrijf afgewezen. Hierna kan het nog slechts éénmaal na datum van afwijzing en na een periode van 6 maanden opnieuw een voorlopig certificaat aanvragen. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 10 van 83

opmerking 3 Een certificaat wordt ingetrokken indien het betrokken bedrijf niet voldoet aan de certificatieeisen die daarvoor in de certificatieregeling gesteld worden. Een proces wordt van het certificaat afgevoerd indien het betrokken bedrijf niet voldoet aan de proces-eisen die daarvoor in de certificatieregeling gesteld worden. Een proces wordt in ieder geval van het certificaat afgevoerd als het betrokken bedrijf niet kan aantonen dat het in de voorliggende periode van drie jaar dit proces daadwerkelijk heeft uitgevoerd. Indien het proces om voornoemde reden van het certificaat wordt afgevoerd maar het bedrijf binnen een half jaar na het moment van afvoeren het proces alsnog uitvoert, kan het proces terstond op het certificaat opgenomen worden. De Certificerende Instelling zal dit op verzoek van het bedrijf op schrift stellen. Een Certificerende Instelling die het certificaat van een bedrijf intrekt, dan wel een proces van het certificaat van een bedrijf afvoert, zal dit terstond melden bij het College van Deskundigen CKB en bij Certificerende Instelling die het NEN-EN-ISO 9001/ 9002 certificaat van het bedrijf afgeeft. 3.1 PROCESSENFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. PROCESSEN 3.1.1 SCOPE KABELINFRASTRUCTUURFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. KABELINFRASTRUCTUUR Bij de indeling van de processen voor de scope Kabelinfrastructuur is een scheiding gemaakt tussen kabels ten behoeve van energie en kabels ten behoeve van informatie. De volgende indeling is gemaakt: Kabels ten behoeve van energie K-A. Laagspanning (< 1 kv), aanleggen/verwijderen K-B1. Laagspanning (< 1 kv), monteren huisaansluitingen, distributienetten en renovatie K-B2. Laagspanning (< 1 kv), monteren openbare verlichtingsaansluitingen K-C. Middenspanning ( 1, <25 kv), aanleggen/verwijderen K-D. Middenspanning ( 1, <25 kv), monteren Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 11 van 83

K-E. Tussenspanning ( 25, <110 kv), aanleggen/verwijderen K-F. Hoogspanning ( 110 kv), aanleggen/verwijderen Kabels ten behoeve van informatie K-G. Koper aanleggen/verwijderen K-H. Koper monteren (lassen, inclusief infrastructuur, randapparatuur en kabelverdeler) K-I. COAX aanleggen/verwijderen (inclusief leggen van een mantelbuis) K-J. COAX monteren (lassen) K-K. Glasvezel aanleggen/verwijderen (inclusief het leggen van een mantelbuis en het inblazen van de glasvezel) K-L. Glasvezel monteren (lassen, inclusief infrastructuur, randapparatuur en kabelverdeler) 3.1.2 SCOPE BUIZENLEGBEDRIJF FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. BUIZENLEGBEDRIJF De processen voor de scope Buizenlegbedrijf zijn ingedeeld in de groepen B-A t/m B-J (technieken bij open ontgraving), B-K t/m B-M (renovatietechnieken) en B-N t/m B-R (sleufloze technieken). Open ontgraving B-A. Gas/Water Ø 2 63: St/Cu/PE/PVC (voor staal uitsluitend schroefverbindingen) B-B. Gas/Water Ø 400: PE/PVC B-C. Gas/Water Ø 400: gietijzer B-D. Gas/Water Ø 400: staal B-E. Water > Ø 400: PE/PVC B-F. Water > Ø 400: gietijzer B-G. Water > Ø 400: staal B-H. Water > Ø 400: voorgespannen beton en plaatstalen kernbuis B-I. Water alle diameters glasvezelversterkte kunststof B-J. Gas/Water alle diameters asbestcement (uitsluitend het maken van 2 Ø is gedefinieerd als nominale middellijn in millimeters. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 12 van 83

aansluitingen en het verwijderen van leidingen) Renovatietechnieken B-K. renovatietechnieken invoeren met diameterverlies (korte en lange elementen) B-L. renovatietechnieken geïmpregneerde kousmethode B-M. renovatietechnieken cementeren Sleufloze technieken B-N. Gestuurde boringen mini rig (max. 4 ton trekkracht) B-O. Gestuurde boringen midi rig (4 tot 30 ton trekkracht) B-P. Gestuurde boringen maxi rig (meer dan 30 ton trekkracht) B-Q. Buisdoorpersingstechnieken open front boringen B-R. Buisdoorpersingstechnieken gesloten front boringen Opmerking Ten aanzien van de sleufloze technieken zijn in hoofdstuk 5 aparte eisen opgenomen. Daarnaast zijn een aantal aanvullende eisen opgenomen in bepaalde artikelen uit hoofdstuk 4 "Kwaliteitssysteemeisen". Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 13 van 83

4 KWALITEITSSYSTEEMEISEN Fout! Onbekende schakeloptie-instructie. KWALITEITSSYSTEEMEISEN Als basis voor de kwaliteitssysteem eisen gelden de eisen volgens de NEN-EN-ISO 9002. Specifiek voor deze regeling zijn eisen opgenomen, die aanvullend zijn op de NEN-EN-ISO 9002. 4.1 DIRECTIEVERANTWOORDELIJKHEIDFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE. DIRECTIEVERANTWOORDELIJKHEID Verwezen wordt naar de tekst inzake directieverantwoordelijkheid uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 wordt het volgende gesteld: De jaarlijkse directiebeoordeling dient, naast de beoordeling van alle elementen van het kwaliteitssysteem, verslag te doen over de effectiviteit van het kwaliteitssysteem. Een sleutelfunctie vormt hierbij een evaluatie van gehanteerde procedures, arbobeleid, resultaten van interne audits, afwijkingen en signalen van klanten. 4.2 KWALITEITSSYSTEEMFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. KWALITEITSSYSTEEM Verwezen wordt naar de tekst inzake kwaliteitssysteem uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 inzake het onderdeel kwaliteitsplanning wordt het volgende gesteld: Het bedrijf dient de werkzaamheden gestructureerd uit te voeren, waarbij het bedrijf bekend dient te zijn met het gebruik van uitvoerings- en/of keuringsplannen en Veiligheids- en Gezondheidsplannen (inclusief risico-analyses). Er dient een duidelijke structuur binnen het bedrijf aanwezig te zijn om de verschillende stappen in het uitvoeringsproces te herkennen. Bedoeld wordt hierbij: de werkvoorbereiding, de uitvoering en de oplevering. Om het werk gestructureerd uit te kunnen voeren dienen in ieder geval op het werk of projectlocatie de volgende documenten aanwezig te zijn: Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 14 van 83

- de werkopdracht; - een keuringsplan; - een uitvoeringsplan; - de (goedgekeurde) tekeningen; - (indien van toepassing) andere uitvoeringsplannen, zoals een V&G-plan of Asbest cement-plan; - eventuele werkinstructies; - een opleveringsformulier. Het is toegestaan een combinatie in één of meer van de genoemde documenten aan te brengen. Aanvullende eis voor de sleufloze technieken In het keuringsplan dienen de procesparameters op de in het werkplan vastgestelde wijze met vastgestelde meetmiddelen geregistreerd te worden (zie hoofdstuk 5). 4.3 CONTRACTBEOORDELINGFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. CONTRACTBEOORDELING Verwezen wordt naar de tekst inzake contractbeoordeling uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 inzake contractwijzigingen wordt het volgende gesteld: Het contractueel vastleggen van voorwaarden ten aanzien van meer- en minderwerk behoort tot dit artikel, als de opdrachtgever hier zijn medewerking aan verleent. Aanvullende eis voor de sleufloze technieken Een belangrijk aspect bij de toepassing van boortechnieken is het vaststellen van de verantwoordelijkheden tussen opdrachtgever en bedrijf. Deze moeten worden vastgelegd in de uiteindelijke overeenkomst tussen deze partijen. Dit betekent dat de contractdocumenten eenduidig moeten aangeven wie welke verplichting heeft. In deze aanvullende eis voor de sleufloze technieken staat vermeld van welke aspecten de verantwoordelijkheden moeten worden vastgelegd. Ze gaat echter niet in op de daadwerkelijke vastlegging bij de afzonderlijke partijen. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 15 van 83

Het volgende is van toepassing: - grondonderzoek / berekeningen Er wordt vereist dat de gegevens van grondonderzoek beschikbaar zijn, dat bepaalde berekeningen zijn gedaan, etc. De vastlegging van de verantwoordelijkheden bij het verkrijgen van deze gegevens staat niet vermeld. Hiertoe dient zoals gezegd de overeenkomst. Dit kan bijvoorbeeld door in de overeenkomst de Uniforme Administratieve Voorwaarden voor het uitvoeren van werken (UAV) van toepassing te verklaren. - Keuze proces Indien de opdrachtgever de toepassing van een proces voorschrijft, dient het bedrijf zich een oordeel te vormen over de keuze van het proces en de hierbij te gebruiken apparatuur. Indien de aanbestedingsprocedure dit toelaat moeten bezwaren of opmerkingen met betrekking tot deze keuze dan wel alternatieven schriftelijk in de offerte c.q. overeenkomst opgenomen worden. Indien de opdrachtgever de toepassing van een proces niet voorschrijft dient het bedrijf het meest doeltreffende proces te kiezen en deze keuze te onderbouwen. De keuze dient schriftelijk in de offerte c.q. overeenkomst te worden vastgelegd. - Overige betrokken partijen Het bedrijf dient vooraf bij de opdrachtgever te informeren naar eventueel door overige partijen gestelde eisen die van invloed kunnen zijn op de uitvoering. Vóór uitvoering van het werk dient het bedrijf zich ervan te vergewissen dat al deze eisen bekend zijn. Indien de opdrachtgever de hiertoe benodigde informatie niet heeft verstrekt, dient het bedrijf dit schriftelijk aan de opdrachtgever te hebben gemeld. In alle gevallen dient bij uitvoering aan de eisen van de vergunningverleners voldaan te worden. De overige partijen kunnen zijn: beheerder van de te kruisen infrastructuur en terreinen beheerder van de nabijgelegen infrastructuur en terreinen verantwoordelijken voor openbare orde, veiligheid en milieu - Afspraken met betrekking tot uitzonderlijke situaties. Het bedrijf dient aandacht te schenken aan uitzonderlijke situaties die kunnen optreden tijdens de uitvoering. In de overeenkomst moet vastgelegd worden hoe gehandeld wordt en wie de consequenties inzake tijd, geld en kwaliteit draagt. Uitzonderlijke situaties kunnen zijn: het ontoelaatbaar afwijken van het tracé het tijdens de uitvoering vastlopen van het aanlegproces Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 16 van 83

overbelasting en/of beschadiging van de leiding tijdens de aanleg schade aan bestaande infrastructuur het onverwacht aantreffen van bodemverontreiniging het onverwacht aantreffen van natuurlijke en/of bodemvreemde obstakels 4.4 ONTWERPBEHEERSINGFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. ONTWERPBEHEERSING Dit valt buiten het toepassingsgebied van deze regeling, tenzij (een deel van) het ontwerp deel uitmaakt van de opdracht aan het bedrijf. Alleen in dat geval wordt verwezen naar het overeenkomstige artikel in NEN-EN-ISO 9001. 4.5 DOCUMENT- EN GEGEVENSBEHEERFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE. DOCUMENT- EN GEGEVENSBEHEER Verwezen wordt naar de tekst inzake document- en gegevensbeheer uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 wordt het volgende gesteld: Het bedrijf dient te beschikken over een overzicht met alle voor de uitvoering benodigde documenten, waaronder de in de artikelen 4.9, 4.21 en 4.22 vermelde voorschriften voor het desbetreffende toepassingsgebied. Een totaal-overzicht van de in deze regeling genoemde documenten is opgenomen in hoofdstuk 7 "Referenties". Extra aandacht dient besteed te worden aan de tekeningen op het werk. Het dient duidelijk te zijn welke tekeningen van toepassing zijn. Projectgegevens met betrekking tot ontwerp (indien behorend bij de opdracht) dienen bij de ontwerper aanwezig te zijn. Projectgegevens met betrekking tot uitvoering, waaronder vergunningen, dienen op het bedrijf en op de projectlocatie aanwezig te zijn. 4.6 INKOOPFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 17 van 83

ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. INKOOP Verwezen wordt naar de tekst inzake inkoop uit de NEN-EN-ISO 9002. In aanvulling hierop is opgenomen artikel 4.6.1 "Onderaanneming". 4.6.1 ONDERAANNEMINGFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE. ONDERAANNEMING Bij het inschakelen van onderaannemers en / of het inhuren van mensen of materieel dient het bedrijf er voor zorg te dragen dat blijvend aan de in deze regeling gestelde eisen wordt voldaan, indien met de ingeschakelde onderaannemer en / of de ingehuurde mensen en / of het ingehuurde materieel feitelijk uitvoering gegeven wordt aan (een gedeelte van) het proces, waarvoor het bedrijf is gecertificeerd. Ingehuurde mensen en personeel van onderaannemers die voor de processen uit deze regeling worden ingezet, dienen, indien zij een functie bekleden zoals omschreven in deze regeling, ieder geval te voldoen aan de voor die functie geldende eisen (o.a. in artikelen 4.9.1.2 en 4.21.4 en hoofdstuk 6). Ingehuurd materieel en materieel van onderaannemers dat ingezet wordt bij de processen, dienen in ieder geval te voldoen aan de eisen zoals in deze regeling worden omschreven (o.a. in artikelen 4.7, 4.9, 4.10 en 4.11). 4.7 BEHEERSING VAN DOOR DE KLANT VERSTREKTE PRODUCTENFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. BEHEERSING VAN DOOR DE KLANT VERSTREKTE PRODUKTEN Verwezen wordt naar de tekst inzake beheersing van door de klant verstrekte producten uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 wordt het volgende gesteld: Het gestelde in dit artikel geldt ook voor door de klant verstrekt gereedschap en/of meetmiddelen of bij huur van dergelijke hulpmiddelen van derden. 4.8 IDENTIFICATIE EN NASPEURBAARHEID VAN PRODUCTENFOUT! Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 18 van 83

ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. IDENTIFICATIE EN NASPEURBAARHEID VAN PRODUKTEN Verwezen wordt naar de tekst inzake identificatie en naspeurbaarheid van producten uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 wordt het volgende gesteld: De status van (op het werk zijnde) afgekeurd materieel of materiaal is opgenomen in dit artikel. 4.9 PROCESBEHEERSINGFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. PROCESBEHEERSING Verwezen wordt naar de tekst inzake procesbeheersing uit de NEN-EN-ISO 9002. Inzake de inzet van vakbekwaam personeel wordt verwezen naar hoofdstuk 6 "Opleidingen". Aanvullend op de NEN-EN-ISO 9002 zijn de artikelen 4.9.1 "Technische voorschriften en normen", 4.9.2 "Materieel en gereedschap", 4.9.3 "Klic melding" en 4.9.4 "Oplevering" opgenomen. 4.9.1 TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN EN NORMENFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN EN NORMEN In dit artikel zijn de algemeen aanvaarde en vastgestelde technische voorschriften en normen opgenomen. Het bedrijf dient, afhankelijk van de gecertificeerde processen, over de daartoe van toepassing zijnde voorschriften te beschikken. De informatie die nodig is voor de uitvoering van de werkzaamheden (zoals relevante onderdelen van het bestek, tekeningen, werkinstructies en schetsen) dienen in de actuele uitgave op de werkplek aanwezig te zijn. Aanvullend kan de opdrachtgever technische eisen en of richtlijnen formuleren in het bestek. Voor de scope Kabelinfrastructuur dient het bedrijf zich te houden aan de voorschriften uit artikel 4.9.1.1. Voor de scope Buizenlegbedrijf zijn de voorschriften en richtlijnen Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 19 van 83

opgenomen in artikel 4.9.1.2. Aanvullende voorschriften voor beide scopes 1. De diepte en ligging van de kabels en / of leidingen alsmede de aanvulling van sleuven dient uitgevoerd te worden overeenkomstig de voorschriften van de opdrachtgever. 2. Bij het ontgraven mogen bomen en wortels van bomen niet beschadigd worden. 3. Het leggen van de kabels en / of leidingen in de sleuven of op andere voorgeschreven plaatsen dient te geschieden met in acht name van de voorwaarden van de fabrikant(en). 4. Voor wat betreft de verwerkingstemperatuur dienen de voorschriften van de fabrikant/opdrachtgever aangehouden te worden. 5. Direct na het aanbrengen van een kabel of leiding dienen eventuele kabel of leidingmerken te worden aangebracht. Deze merken dienen zodanig te worden aangebracht dat de op de merken vermelde gegevens zichtbaar zijn. 6. Bij invoering in gebouwen, onder het maaiveldniveau, dient de afdichting van grondkabelen leidingdoorvoermateriaal overeenkomstig NEN 2768 te worden uitgevoerd. 7. De afstand tussen de te leggen kabels en de te kruisen leidingen dient op het punt van kruising in principe minimaal 0,2 m te bedragen. 8. Bij meerdere kabels en / of leidingen in een sleuf dienen deze zonder kruisingen evenwijdig aan elkaar te worden gelegd. 4.9.1.1 RICHTLIJNEN EN VOORSCHRIFTEN SCOPE KABELINFRASTRUCTUUR In onderstaande tabel staan de Richtlijnen en voorschriften voor de scope Kabelinfrastructuur gegeven. Ten behoeve van grondwerk (alle processen) A-blad Kabel- en buizenleggen, St. Arbouw C.R.O.W. publicatie 22 "Sleuven dicht meer dan "zand erover..."; "aanbevelingen tot het voorkomen van schade aan leidingen (AVSL)"; NEN 3116 "Tekeningen in de bouw basissymbolen voor de uitwisseling van gegevens over de ligging van ondergrondse leidingen". Kabels t.b.v. energie (distributienetten; LS, MS) NEN-EN 50110, 1998: "Het werken aan elektrische installaties"; "Richtlijnen montage kabels en toebehoren 1989" of de overeenkomende voorschriften van de opdrachtgever; "Richtlijnen distributienetten, 1989" of de overeenkomende voorschriften van de opdrachtgever; "Elektrotechnisch veiligheidsbesluit 1938". Aanvullend t.b.v. Laagspanning (<1 kv) NEN 1010, 1996 "Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties"; Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 20 van 83

NEN 3160, 1959 "Richtlijnen voor de montage van laagspanningkabel in moffen en in eindaansluitingen"; NEN 3140, 1998 "Laagspanningsinstallaties bepalingen voor veilige werkzaamheden, inspectie en onderhoud" verwerkingsvoorschriften fabrikant. Aanvullend t.b.v. middenspanning distributienet (>1, <25kV) NEN 3840, 1998 Bedrijfsvoering van electrische installaties, aanvullende bepalingen voor Hoogspanningsinstallaties verwerkingsvoorschriften fabrikant. Kabels t.b.v. energie (transportnetten; MS, TS, HS) NEN-EN 50110, 1998 "Het werken aan elektrische installaties"; "Richtlijnen montage kabels en toebehoren 1989" ; "Bedrijfsinstructie ten aanzien van de hoogspanningsaanleg (BIH)"; NEN 1041, 1982 "veiligheidsbepalingen voor hoogspanningsinstallaties"; NEN 3840, 1998 Bedrijfsvoering van electrische installaties, aanvullende bepalingen voor Hoogspanningsinstallaties NPR 2760, 1991 "De wederzijdse beïnvloeding van buisleidingen en hoogspanningsverbindingen"; Verwerkingsvoorschriften fabrikant. Kabels t.b.v. informatienetten Koperkabels verwerkt in de opleidingseisen (art. 4.18). COAX-kabels NEN 1010, 1996 "Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties"; NEN 1014 "Richtlijnen voor bliksemafleiderinstallaties"; Verwerkingsvoorschriften fabrikant/kabelexploitant. Glasvezelkabels verwerkt in de opleidingseisen (art. 4.18). LS = laagspanning MS = middenspanning TS = tussenspanning HS = hoogspanning Tabel 1.Overzicht van de voorschriften en normen betreffende de scope Kabelinfrastructuur Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 21 van 83

Aanvullende voorschriften scope Kabelinfrastructuur Het bedrijf dient de werkzaamheden uit te voeren met inachtneming van de hieronder beschreven punten. 1. De kabels dienen te worden gelegd in rolrichting van de haspel in voldoende droge sleuven op een steen/scherf-vrije bodem. 2. De kabels dienen zoveel mogelijk in fabricagelengten te worden gelegd. Zij mogen niet over de grond worden getrokken doch dienen door een voldoende aantal rollen te worden ondersteund. 3. De kabels dienen met een geringe, doch verantwoorde, overlengte gelegd te worden zo dat de verbindingen en aansluitingen mogelijk zijn. 4. Voor het leggen van de kabels in de sleuven kan van mechanische hulpmiddelen gebruik worden gemaakt. Bij de hierbij toe te passen methode moet een gelijkmatige verdeling van de maximaal voor de desbetreffende kabel toelaatbare trekkracht over de volle kabellengte gewaarborgd zijn. Het trekken van een kabel dient te geschieden met een waterdichte trekkop. Eveneens dient gebruik gemaakt te worden van een passende haspelwagen. 5. Er dient te worden voldaan aan de te stellen eisen voor maximaal toelaatbare trekkrachten. Tevens mogen na montage géén trekspanningen meer in de kabel aanwezig zijn. 6. Knikken, breuken en torderingen mogen niet in de kabels voorkomen. 7. Tijdens het verwerken in bochten dienen de kabels in een boog te worden gelegd, waarvan de straal afhankelijk is van de specificatie van het te leggen kabeltype (gebruik dient gemaakt te worden van geldende verwerkingsinstructies van de fabrikant/opdrachtgever van de kabel met hierin aangegeven de minimaal toelaatbare buigstraal). 8. Vrije kabeleinden dienen te worden afgedicht om vocht-indringen te voorkomen. 9. Bij het leggen dient bij het plaatsen of geplaatste meubilair een kabellus gelegd te worden volgens een door de opdrachtgever genoemde afmeting. 10. Alvorens een energiekabel te verwijderen of verleggen dient het bedrijf zich ervan te overtuigen dat deze spanningsvrij is. Kabels voor energietransport vanaf 1 kv en hoger moeten worden geschoten danwel volgens een gelijkwaardige methode bewerkt worden om zo de spanningsloze toestand aan te tonen. 3 kv kabels moeten d.m.v. een hydraulische schaar worden geknipt. Ten behoeve van informatiekabels dient nagegaan te worden of er nog verbindingen operationeel zijn. 11. Indien kabels moeten worden verwijderd uit een sleuf waarin nog in bedrijf zijnde kabels aanwezig zijn, mogen de te verwijderen kabels niet in de sleuf worden gezaagd of geknipt. Indien een restant kabel niet verwijderd kan worden, dienen de uiteinden te worden afgedopt. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 22 van 83

12. Kabels dienen na afloop van de werkzaamheden op de haspel te worden vastgezet en afgedicht. 4.9.1.2 TECHNISCHE RICHTLIJNEN EN VOORSCHRIFTEN SCOPE BUIZENLEGBEDRIJF In tabel 2 zijn de algemeen aanvaarde en vastgestelde eisen en richtlijnen opgenomen en ingedeeld naar de processen voor de scope Buizenlegbedrijf. proces eisen en of richtlijnen water eisen en of richtlijnen gas algemeen A-blad Kabel- en Buizenleggen, St. Arbouw Kiwa Mededeling 91, "Hygiënische maatregelen bij werkzaamheden aan het distributienet" CROW 22: Sleuven dichten meer dan zand erover RAW-bestek Standaard 1995, hoofdstuk 24 en 25 "technische bepalingen sleuf en sleufloze technieken en leidingwerk, gas en water" Min. van Verkeer en Waterstaat: "Wegenverkeersreglementen en het Reglement verkeersregels en verkeerstekens NPR 2760 beïnvloeding leidingen en hoogspanningsverbindingen zie water (exlusief KIWAmededeling 91) + KVGN Richtlijn "Aanleg Hoofd- en Dienstleidingen" Ø 63: St/Cu/PE/PVC Ø 400: PE/PVC Ø 400: Gietijzer Ø 400: Staal NPR 6903 "uitwendig PE op staal" NPR 6906 "uitwendig epoxy op staal" NPR 6911 "uitwendig asfaltbitumen op staal" NEN 2768 "Meterkasten, leidinginvoerputten en bijbehorende mantelbuizen" Kiwa Richtlijn "Aanleg PVC hoofdleidingen" NEN 7200 "Stuiklassen van PE" NPR 6903 "uitwendig PE op staal" NPR 6906 "uitwendig epoxy op staal" NPR 6911 "uitwendig asfaltbitumen op staal" NPR 6912 "kath.bescherming" NEN-EN 287 "Het kwalificeren van lassers" NEN-EN 288 "lasprocedures deel 1 t/m 3" NEN-EN 288 transportleidingen, deel 9 > Ø 400: PE/PVC Kiwa Richtlijn "Aanleg PVC hoofdleidingen" n.v.t. NEN 7200 "Stuiklassen van PE" > Ø 400: Gietijzer n.v.t. > Ø 400: Staal zie Ø 400: Staal n.v.t. > Ø 400: Voorgesp. beton en plaatst. kernbuis NEN-EN 288 "lasprocedures deel 1 t/m 3" NEN-EN 287 "Het kwalificeren van lassers" n.v.t. Alle diameters glasvezel versterkte kunststof Alle diameters asbestcement De boringen en de renovatietechnieken K en L Cementeren VM-publicaties, praktijkaanbevelingen LK.94.05 "Lijmverbinding" LK.94.06 "Lamineerverbindingen" Verwezen wordt naar de eisen volgens het werk- en opleidingsplan voor het verwijderen van AC waterleidingbuizen Voor de boorprocessen wordt verwezen wordt naar de "Aanvullende eisen boortechnieken" volgens hoofdstuk 5 van deze regeling Kiwa BRL-K770 "inwendige cementmortelbekleding van bestaande ondergrondse leidingen" Tabel 2. Overzicht van de voorschriften en normen voor de scope Buizenleggen. zie water + NEN 1092 veiligheidseisen PE gasleidingen NEN 1057 Koperen buizen voor gasleidingen NEN 7200 "Stuiklassen van PE". zie water + NEN 1091 veiligheidseisen stalen gasleidingen n.v.t. zie water zie water n.v.t. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 23 van 83

Aanvullende voorschriften scope Buizenlegbedrijven Ten aanzien van het lassen van stalen leidingen geldt het volgende: Het bedrijf of vestiging dient in het bezit te zijn van de van toepassing zijnde LMK (lasmethodekwalificatie). Tevens dienen tijdens een procesbeoordeling de benodigde LMB's (lasmethodebeschrijvingen) en LK's (lasserskwalificaties) op het werk aanwezig te zijn. Ter verduidelijking van het voorgaande is het volgende van toepassing: 1. Een LMK is een lasmethodekwalificatie op naam van een bedrijf. Een volgens de erkenningsregeling voor laswerkzaamheden gecertificeerd bedrijf (de processen B-D, B- G en B-H) dient in het bezit te zijn van deze LMK. De LMK is voor een langere periode geldig, afhankelijk van welk keuringsinstituut de LMK verstrekt heeft. Een LMK verkregen van bijvoorbeeld Stoomwezen is voor 3 jaar geldig. 2. Een LMB is een lasmethodebeschrijving en geeft aan hoe te lassen. Deze LMB kan door een ieder opgesteld worden, zolang de LMB maar voldoet aan de NEN-EN 288-2/3. Op elk project dient een LMB aanwezig te zijn. 3. Een LK is een lasserskwalificatie op naam van een lasser. Voor elk laswerk geldt dat de (eventueel ingehuurde) lasser in het bezit dient te zijn van een LK. De lasserskwalificatie dient te zijn opgesteld overeenkomstig NEN-EN 287-1. Een LK is voor een periode van twee jaar geldig mits aan de voorwaarden wordt voldaan volgens NEN-EN 287-1 paragraaf 10. Indien een bedrijf laswerk wil laten uitvoeren waarvoor het bedrijf geen LMK heeft dan dienen de volgende stappen te worden uitgevoerd: a. Opstellen LMB. b. Controle LMB, bij voorkeur door de opdrachtgever. c. Proeflassen (dit kan gebeuren door een lasser die nog geen LK heeft voor de betreffende LMB). d. Keuren van de proeflas door een onafhankelijk keuringsinstituut (NDO + buig/trek proeven). e. Indien de uitslag positief is dan wordt de LMK op naam geschreven van het bedrijf. De LMK geldt dan tevens voor het betreffende geldigheidsgebied waarbinnen de proeflas valt (de nog niet gekwalificeerde lasser heeft vervolgens een LK voor het betreffende geldigheidsgebied). f. Uitvoer laswerk door een lasser met een LK. Wordt laswerk volgens een ander geldigheidsgebied uitgevoerd dan waarvoor het bedrijf een LMK heeft dan dienen de stappen a t/m f opnieuw uitgevoerd te worden. Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 24 van 83

spiegellassen Ten aanzien van het spiegellassen van PE leidingen t/m 315 mm geldt het volgende: De PE-lasser dient een registratie bij te houden van het aantal door hem / haar gemaakte PE-lassen. Om aan de ervaringseis te voldoen dient de PE-lasser ten minste 75 spiegellassen per drie jaar uit te voeren. Ten aanzien van het spiegellassen van PE leidingen vanaf 315 mm geldt het volgende: De PE-lasser dient een registratie bij te houden van het aantal door hem / haar gemaakte PE-lassen. Om aan de ervaringseis te voldoen dient de PE-lasser ten minste 75 spiegellassen per drie jaar uit te voeren. 4.9.2 MATERIAAL EN GEREEDSCHAP Ten aanzien van materieel en gereedschappen dient het bedrijf de in tabel 3 weergegeven AI-bladen of NEN normen toe te passen. Indien deze niet voorhanden zijn dienen voorschriften van de fabrikant of opdrachtgever aangehouden te worden. Uitvoering en registratie van onderhoud van materieel en gereedschappen dient plaats te vinden op basis van de door het bedrijf opgestelde voorschriften. Voor beheersing van de door de opdrachtgever of derden beschikbaar gesteld materiaal en gereedschap wordt verwezen naar paragraaf 4.7. Groepsindeling Voorschrift Verplaatsbare werktuigen voorzien van een NEN 1010 Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties elektrische installatie en werktuigen voorzien van werk- en oriëntatieverlichting NEN 3140 laagspanningsinstallaties RVW (indien gebruikt op openbare weg) Klimmaterieel AI 15 en 16 Hijs- en hefmiddelen AI-17 - Hijs- en hefgereedschap Las- en snijapparatuur AI 15 Acetyleenflessen Tabel 3. Voorschriften materieel en gereedschappen 4.9.3 KLIC MELDINGFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE. KLIC MELDING Minimaal drie dagen voor aanvang van de werkzaamheden dient het bedrijf door middel van "KLIC", het kabels en leidingen informatiecentrum, zich zo mogelijk op de hoogte te stellen Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 25 van 83

van de loop van leidingen, kabels e.d.. Het bedrijf is verplicht zodanige maatregelen te nemen dat alle bestaande kabels en leidingen in het werk met dezelfde kwaliteit worden gehandhaafd, zonder beschadigingen of inbreuk op de tracés. Indien de werkzaamheden binnen drie dagen na opdrachtverstrekking gestart dienen te worden, dient de opdrachtgever (schriftelijk) geïnformeerd te worden dat de "KLIC" melding niet volgens de minimale meldingstermijn van 3 dagen uitgevoerd kan worden. Indien bij KLIC geen informatie beschikbaar is dan wel de minimale meldingstermijn van drie dagen niet gehaald kan worden, dient het bedrijf zo mogelijk op andere wijze inzicht te verkrijgen in de plaatselijke situatie. Bij werkzaamheden in de nabijheid van schakelstations (bijvoorbeeld op de terreinen van NS Railinfrabeheer of nutsbedrijven) dient het bedrijf zich op de hoogte te stellen van de plaatselijke situatie. 4.9.4 OPLEVERING WERKZAAMHEDEN/PROJECTFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. OPLEVERING WERKZAAMHEDEN/PROJECT Voor aanvang van de werkzaamheden dient tussen bedrijf en opdrachtgever overeenstemming te zijn over activiteiten betreffende de oplevering van de werkzaamheden. Bij voorkeur dienen vóór vrijgave en oplevering de volgende activiteiten te worden uitgevoerd: Activiteit water gas elektra/ informatie afpersen x x x 1) spuien/proppen/schoonmaken x x bacteriologisch betrouwbaar maken x gasvoerend maken x inmeten/op tekening vastleggen x x x tracé oplevering x x x opmaken van opleveringsrapport x x x garantieverklaring afgeven x x x 1) bij HDPE-leidingen die gebruikt worden ter bescherming van glasvezelkabel De resultaten van de genoemde activiteiten dienen geregistreerd te worden. Voor de oplevering kan het model-opleveringsrapport zoals weergegeven in bijlage IV gehanteerd worden. Alle afwijkingen in de zin van artikel 4.13 "beheersing van producten met afwijkingen" dienen te zijn vermeld. De opleveringsrapportage dient direct aan de Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 26 van 83

opdrachtgever ter beschikking te worden gesteld. Wanneer een oplevering een deeloplevering is, dan dient het bedrijf dit schriftelijk aan de opdrachtgever te melden. Als voorbeeld is in bijlage IV een model-opleveringsrapport. Dit kan ook voor deelopleveringen gebruikt worden. 4.9.4.1 OPLEVERING WERKTERREIN Het bedrijf dient zorg te dragen dat na het beëindigen van de werkzaamheden en uiterlijk bij de oplevering het werkterrein, volgens de bestekseisen wordt opgeleverd. 4.10 KEURING EN BEPROEVINGENFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE. KEURING EN BEPROEVINGEN Verwezen wordt naar de tekst inzake keuring en beproevingen uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 wordt het volgende gesteld: In een keuringsplan dient te zijn vastgesteld welke controles, op welke wijze, met welke middelen en volgens welke frequenties moeten worden uitgevoerd. Een registratie van de bevindingen is vereist. Als voorbeeld is in bijlage II een "model keuringsplan projectuitvoering" opgenomen. 4.11 BEHEERSING VAN KEURINGS-, MEET- EN BEPROEVINGSMIDDELENFOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE- INSTRUCTIE..FOUT! ONBEKENDE SCHAKELOPTIE-INSTRUCTIE. BEHEERSING VAN KEURINGS-, MEET EN BEPROEVINGSMIDDELEN Verwezen wordt naar de tekst inzake beheersing van keurings-, meet en beproevingsmiddelen uit de NEN-EN-ISO 9002. Als aanvullende eis op de NEN-EN-ISO 9002 wordt het volgende gesteld: In bijlage III is ten aanzien van de beheersing van keurings-, meet- en beproevingsmiddelen Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven gedowunload document pag 27 van 83