GEMEENTE LEDEGEM ACTUALISATIE BELEIDSVISIE WONEN 2014 2019 1. Uitgangspunten Decreet Vlaamse Wooncode, artikel 3: Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd. Decreet Vlaamse Wooncode, artikel 28: De gemeente is verantwoordelijk voor het uitwerken van haar woonbeleid op lokaal vlak, waarbij aandacht uitgaat naar het stimuleren van sociale woonprojecten, het ondersteunen van woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden en het uitwerken van een bewaking van de kwaliteit van het woonpatrimonium en de woonomgeving. 2. Korte situering Hierna volgt een schematisch overzicht van de meest relevante cijfergegevens en het huidige beleid m.b.t. de volgende aspecten van het lokaal woonbeleid: - Klantgerichte dienstverlening - Kwaliteitsbeleid - Grond- en pandenbeleid - De gemeente als regisseur van het woonbeleid. Dit overzicht wordt voorafgegaan door de belangrijkste demografische cijfergegevens. Op basis hiervan wordt per onderdeel een overzicht gegeven van de beleidsaccenten voor de komende legislatuur. Logischerwijze worden ook heel wat beleidsinitiatieven op dezelfde lijn verder gezet als in de vorige legislatuur. 3. Demografische gegevens Aantal inwoners Totaal 2013 Groei-index 2002-2013 Ledegem 9.505 101,43 Arro Roes-Tielt 240.000 104,80 Prov W-VL 1.176.995 103,95 Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 1
Ledegem kent een lichte stijging van het aantal inwoners in Ledegem met 1,4%. Tussen 2002 en 2004 was er een daling, daarna zien we een stijging. Maar vanaf 2011 is het bevolkingsaantal in Ledegem opnieuw aan het dalen. Aantal huishoudens Totaal 2013 Groei-index 2002-2013 Ledegem 3.807 107,39 Arro Roes-Tielt 98.573 110,54 Prov W-VL 506.989 109,61 Het aantal huishoudens is toegenomen met 7,4%. Dit is minder dan in het arrondissement en in de provincie. # 2013 Gemiddelde Alleen-staand Gezin met Eenouder-gezin gezinsgrootte kinderen Ledegem 2,50 917 1.086 84 Arro Roes-Tielt 2,43 26.793 26.885 2.653 Prov W-VL 2,32 158.013 123.652 14.542 % 2013 Alleen-staand Gezin met Eenouder-gezin kinderen Ledegem 24,09 28,53 7,73 Arro Roes-Tielt 27,18 27,27 9,87 Prov W-VL 31,17 24,39 11,76 Het aantal alleenstaanden en eenoudergezinnen is een stuk lager dan het gemiddelde in het arrondissement en de provincie. Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 2
Leeftijdsopbouw # 2013 0-17 jaar 18-34 jaar 35-59 jaar 60-79 jaar 80+ Ledegem 1.919 1.957 3.173 1.879 577 Arro Roes-Tielt 46.957 49.893 82.535 46.220 14.395 Prov W-VL 214.979 233.890 401.279 251.524 75.323 % 2013 0-17 jaar 18-34 jaar 35-59 jaar 60-79 jaar 80+ Ledegem 20,19 20,59 33,38 19,77 6,07 Arro Roes-Tielt 19,57 20,79 34,39 19,26 6,00 Prov W-VL 18,27 19,87 34,09 21,37 6,40 De volgende tabel geeft de groei-indexen weer voor de verschillende leeftijdscategorieën. 2002-2013 0-17 jaar 18-34 jaar 35-59 jaar 60-79 jaar 80+ Ledegem 96,63 91,66 102,62 102,90 173,80 Arro Roes-Tielt 98,45 97,49 106,63 105,27 163,13 Prov W-VL 94,17 97,32 102,70 111,18 161,41 De tabel is duidelijk: de 2 jonge leeftijdscategorieën hebben een afname gekend de voorbije 10 jaar. Concreet voor Ledegem betekent dit dat het aantal 0-17-jarigen met 3,4% is afgenomen en het aantal jongvolwassenen met 8,3%. Voor de middelste categorie 35-59 jaar was er een stijging van 2,6%. Wat betreft de senioren zien we voor de 60-79-jarigen een stijging van 2,9% in Ledegem en voor de 80-plussers een stijging van 73,8% (hoe lager de absolute aantallen, hoe meer invloed dit heeft op de index, maar niettemin kunnen we niet ontkennen dat deze groep de laatste 10 jaar enorm toegenomen is). Inwoners naar nationaliteit 2013 Belg Niet-Belg # % # % Ledegem 9.371 98,59 134 1,41 Arro Roes-Tielt 232.207 96,75 7.793 3,25 Prov W-VL 1.130.661 96,06 46.334 3,94 Wachtregister Het bevat gegevens over vreemdelingen die zich vluchteling verklaren of vragen om als vluchteling erkend te worden, en hun familieleden 2013 Wachtregister # % Ledegem 17 0,18 Arro Roes-Tielt 1.107 0,46 Prov W-VL 4.600 0,39 Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 3
4. Klantgerichte dienstverlening 4.1. Beleidsopties wonen 2008 2013 Vertrekken van basisinformatie op het vlak van wonen: huisvestingspremies, huuraangelegenheden en actuele beleidsmaatregelen Nemen van initiatieven met oog op permanente sensibilisering inzake wonen Begeleiding prioritaire doelgroepen bij premie-aanvragen Adviesverlening en begeleiding van prioritaire doelgroepen bij (complexe) woonproblemen 4.2. Huidig aanbod Info en advies over wonen: Centraal punt (Woonwinkelloket) met info en advies over diverse vragen m.b.t. wonen voor alle (toekomstige) inwoners van Ledegem 2 zitdagen (maandag 16u 19u en donderdag 9u 12u) + volgens afspraak Voor vragen over huren: Basisinfo voor huurders én verhuurders (loketmedewerkers krijgen vorming van de Huurdersbond) Complexe dossiers en belangenverdediging: doorverwijzing naar de Huurdersbond, het Algemeen Eigenaarssyndicaat of de advocatuur. Zitdagen Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost (FRGE groene leningen): Basisinfo via Woonwinkelloket Afspraken voor contact met FRGE via Woonwinkel (zitdag 1x per maand in Izegem of Roeselare) Begeleiding op maat op het vlak van wonen (sociaal en technisch): Van hulp voor invullen premie-aanvragen tot intensieve begeleiding bij complexe probleemsituaties inzake wonen Via woonwinkelloket bijzondere aandacht voor zgn. prioritaire doelgroepen Via inschakelen diverse medewerkers HRI, ngl. specifieke vraag Samenwerking met OCMW, en welzijnsdiensten: Vnl. voor complexe begeleidingsdossiers: maandelijks overleg tussen woonwinkelmedewerker en sociale dienst OCMW + tussendoor veel contacten per telefoon of mail voor opvolging concrete dossiers en afstemming acties. Duidelijke taakverdeling tussen woonwinkel en OCMW. Actieve doorverwijzing naar welzijnsdiensten voor gespecialiseerde dienstverlening. Sensibiliseringsacties: Actief gebruik van communicatiekanalen stad (infokrant, website, verspreiding van folders,.) voor bekendmaking woonwinkelwerking + bekendmaking diverse beleidsmaatregelen. Organisatie van diverse infomomenten. 4.3. Relevante cijfergegevens Overzicht klanten - Ledegem 2012 Aantal klanten 281 Aantal klantencontacten 636 Aantal klanten prioritaire doelgroep 65 Aantal klantencontacten prioritaire doelgroep 208 Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 4
Overzicht typevragen Ledegem 2012 Premies (incl. premies levenslang wonen) 350 huren 97 energie 2 kwaliteit 19 crisisopvang 22 Aantal FRGE-leningen: Sinds de opstart in mei 2011 werden er voor de gemeente Ledegem 15 FRGE-leningen afgesloten. Hiervan behoorden er 2 tot de bijzondere doelgroep. # FRGEleningen Bijzondere doelgroep Izegem 41 12 Ingelmunster 27 8 Ledegem 15 2 Oostrozebeke 6 0 Wielsbeke 5 0 Bijzondere doelgroep = personen met een laag inkomen, een invaliditeitsuitkering of een inkomensgarantie voor ouderen, personen in schuldbemiddeling of in OCMW-begeleiding Advies en begeleiding op maat Ledegem: 2012 Sociaal advies 266 Technisch advies 35 Intensieve begeleidingsdossiers 12 4.4. Beleidsaccenten 2014 2019 Verder zetten van de klantgerichte dienstverlening zoals die reeds uitgebouwd is, met het oog op het verstrekken van basisinformatie inzake wonen via Woonwinkelloket het aanbieden van technisch advies op het vlak van wonen (vnl. aandacht voor kwaliteitsnormen) het aanbieden van sociaal advies en (intensieve) begeleiding op maat op het vlak van wonen aan mensen in een kwetsbare woonsituatie Samenwerking met het woonzorgloket in het kader van het Woonzorgproject van het OCMW Bijzondere accenten in deze legislatuur: Extra aandacht voor sensibiliseringsacties inzake wonen. Korte toelichting: Naast het aanwenden van de klassieke kanalen inzake sensibilisering (gemeentelijke infokrant, website, info folders,.) zal de Ledegemse bevolking via gerichte initiatieven geïnformeerd worden over de diverse maatregelen op het vlak van wonen (o.m. via een demo-woning en/of woonpromenade,.) Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 5
Ondersteuning van (sociale) huurders met het oog op een meer verantwoord energieverbruik Korte toelichting: Steeds meer gezinnen worden geconfronteerd met hoge energiefacturen, met extra betalingsmoeilijkheden en toenemende armoede als gevolg. Er zijn verschillende redenen die dit probleem veroorzaken: prijsstijgingen energie, te weinig aandacht voor een energiezuinige manier van leven, de woning beschikt niet over energiezuinige toestellen, kleine of grote gebreken aan de woning waardoor het moeilijker is om de woning energiezuinig te houden. Bedoeling is dat een energiewerker samen met de bewoner(s) bekijkt waar de knelpunten zitten, een soort actieplan opstelt om die knelpunten aan te pakken en de concrete uitvoering ervan opvolgt Dit kan verschillende zaken inhouden: opvolgen energiescan, tips geven om zuiniger om te gaan met energieverbruik, kleine of grotere ingrepen in de woning (eventueel in afspraak met de eigenaar),. Om dit te realiseren zal beroep gedaan worden op financiële steun van de provincie en van de Vlaamse Gemeenschap (resp. via het provinciaal impulsreglement en de oproep energieconsulentenprojecten). In een eerste fase zal een aanbod gedaan worden naar de huurders van de sociale huisvestingsmaatschappijen die werkzaam zijn in Ledegem en huurders van het Sociaal Verhuurkantoor. Daarnaast kunnen ook huurders aangesproken worden die aanspraak maken op een huur- en /of verwarmingstoelage van het OCMW. 5. Kwaliteitsbeleid 5.1. Beleidsopties wonen 2008 2013 Voorzien van stimuli aan particuliere eigenaars voor de verbetering van de woningkwaliteit Voorzien van stimuli aan particuliere eigenaars met het oog op het realiseren van een aanbod betaalbare huurwoningen Nemen van sanctionerende maatregelen t.a.v. eigenaars van woningen van slechte kwaliteit Renovatie van 1 woning per jaar zonder klein comfort met het oog op sociale verhuring Onderzoek naar de kwalitet van het woningpatrimonium in Ledegem Preventieve aanpak met het oog op het vermijden van CO-vergiftiging en brand 5.2. Relevante cijfergegevens Gegevens kwaliteitsmeting: HRI voerde in 2005 een eigen kwaliteitsmeting in een representatieve steekproef (4,2%) van de woningen. In bijlage 1 kan men het verslag van dit onderzoek vinden. Andere specifieke gegevens: Uitrustingsniveau van de woningen % Gebouwen met een garage, parking of overdekte staanplaats Gebouwen met centrale verwarming of airconditioning Gebouwen met minstens 1 badkamer Ledegem 83,22 60,80 83,65 Arro Roes-Tielt 77,36 63,02 82,87 Prov W-VL 72,19 64,02 83,77 Ongeschikt- en onbewoonbaarheid 2010 2011 2012 Aantal woningonderzoeken Ledegem 13 2 3 Aantal besluiten OO Ledegem 1 2 1 Aantal OO-woningen op inventaris Ledegem 3 4 5 Verwaarlozing 2010 2011 2012 Aantal geïnventariseerde woningen Ledegem 2 3 2 Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 6
5.3. Maatregelen Stimulerende maatregelen: gemeentelijke premies Aankooppremie: Voor aankoop van een woning ouder dan 40 jaar (enige woning) Inkomen max. 30.000 + 1.000 pp. ten laste Premie: 1.250 + 125 pp ten laste Aankooppremie Ledegem 2010 2011 2012 Aantal aanvragen 19 11 11 Aantal toekenningen 14 14 7 Totaal toegekende premiebedragen 18.375 20.625 9.000 Verbeteringspremie: Voor (volledige) renovatie van een woning ouder dan 40 jaar (enige woning) Inkomen max. 30.000 + 1.000 pp. ten laste Ook voor eigenaars-verhuurders mits verhuring via SVK (geen inkomens- en eigendomsvoorwaarden) Premie: 25% van de kosten met maximum van 1.250 + 25% pp. ten laste (max tot 100%) 25% van de kosten met maximum van 2.500 voor eigenaars-verhuurders (via SVK) Verbeteringspremie Ledegem 2010 2011 2012 Aantal aanvragen 25 19 14 Aantal toekenningen 9 5 19 Totaal toegekende premiebedragen 12.619,13 6.562,25 27.063,18 Energie premie alternatieve energie: Premie voor het plaatsen van een zonneboiler (warmwaterproductie) of een warmtepomp (verwarming). De premie voor het plaatsen van een zonneboiler valt weg in 2014. Gekoppeld aan het verkrijgen van een subsidie van hogere overheid of nutsbedrijf Premie: 250 per soort installatie Premie alternatieve energie Ledegem 2010 2011 2012 Aantal aanvragen 98 12 5 Aantal toekenningen 98 12 5 Totaal toegekende premiebedragen 24.500 3.000 1.250 Preventieve aanpak met het oog op het vermijden van brand: plaatsing van rookmelders bij 65-plussers. Vlaamse premies: Verbeterings- aan aanpassingspremie (VAP): 42 aanvragen in 2012 Renovatiepremie: 40 aanvragen in 2012 Energiepremies (Infrax cijfers 2012): Dakisolatie: 205 premies 68.234 Condensatieketel: 106 premies 14.600 HR-beglazing: 109 premies 14.671 Muurisolatie: 23 premies 9.463 Zonneboiler: 3 premies 1.575 Sociale dakisolatie: slechts 1 aanvraag in 2012, nog geen enkele in 2013 Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 7
Normerende maatregelen: Uitreiken conformiteitsattesten: voorlopig nog geen attesten afgeleverd Screening SVK-woningen: onderzoek naar de conformiteit van particuliere woningen vooraleer ze in huur genomen worden door het SVK (uitvoering door HRI op basis van afsprakenkader met gemeente en met Vlaamse overheid) Sanctionerende maatregelen: Procedure ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring + gemeentelijk heffingsreglement voor ongeschikt- en onbewoonbaar verklaarde woningen. Procedure voor opname van verwaarloosde woningen op gemeentelijke inventaris + gemeentelijk heffingsreglement voor verwaarloosde woningen 5.4. Beleidsaccenten 2014 2019 Verder zetten van stimulerende, normerende en sanctionerende maatregelen met het oog op verbetering van de woningkwaliteit Stimulerend: via gemeentelijke premies (zie hierna onder bijzonder accent in deze legislatuur ) Normerend: via toepassing algemene Vlaamse kwaliteitsnormen Sanctionerend: via inventarisatie en heffing voor verwaarloosde, ongeschikte- en onbewoonbaar verklaarde woningen Renovatie en onderhoud van woningen t.b.v. het Sociaal Verhuurkantoor Plaatsen van rookmelders bij 65-plussers Bijzondere accenten in deze legislatuur: Evaluatie en zo nodig herwerking van het gemeentelijk premiebeleid met het oog op het verbeteren van de woningkwaliteit. Korte toelichting: In 2004 werd het premiebeleid in Ledegem aangepast. Er werd vooral klemtoon gelegd op het ondersteunen van van eigenaars-bewoners die een huis willen aankopen en renoveren. Daarnaast worden stimulansen gegeven voor levenslang wonen en worden eigenaars-verhuurders ondersteund die een woning willen renoveren en daarna verhuren aan het Sociaal Verhuurkantoor. Het is de bedoeling om een evaluatie te houden van de resultaten van dit premiebeleid. Op basis hiervan zal nagegaan worden of de reglementen dienen bijgestuurd te worden. Er zal ook blijvend werk gemaakt worden van actieve bekendmaking van de gemeentelijke premies (o.m. via infomagazine). Invoeren van een stedenbouwkundige verordening woningkwaliteit Korte toelichting: Om de woningkwaliteit van nieuwe woonprojecten te garanderen (zowel bij realisatie van gezinswoningen als van appartementen) is het aangewezen om minimale kwaliteits- en oppervlaktenormen op te leggen. De gemeente zal werk maken van een stedenbouwkundige verordening die deze minimale normen vastlegt. Evaluatie en aanpassing van de verordening van belasting op gebouwen en/of woningen die beschouwd worden als verwaarloosd, ongeschikt of onbewoonbaar Korte toelichting: Reeds meerdere jaren is er een heffingsreglement op verwaarloosde, ongeschikte en onbewoonbare woningen van kracht. Op die manier moeten eigenaars gestimuleerd worden om hun woning opnieuw bewoonbaar te maken. Op basis van een recente evaluatie, zal het reglement aangepast worden. De belangrijkste wijziging betreft het verhogen van het bedrag van de heffing voor woningen die jarenlang op deze inventaris blijven staan (verhoging vanaf 5 jaar opname op de inventaris) Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 8
6. Grond- en pandenbeleid 6.1. Algemeen 6.1.1. Beleidsopties wonen 2008 2013 Ontwikkelen van 2,5 ha woonuitbreidingsgebied met het oog op het ter beschikking stellen van betaalbare kavels voor sociale en specifieke doelgroepen Onderzoek naar woonuitbreidingsmogelijkheden in Rollegem-Kapelle Nemen van de nodige maatregelen voor het versneld ter beschikking stellen van onbebouwde percelen 6.1.2. Relevante cijfergegevens Aantal en type woningen (SSP) # Handelshuizementen Apparte- Gesloten Halfopen Open Andere Totaal bebouwing bebouwing bebouwing Ledegem 169 186 1.114 1.303 1.216 49 4.037 Arro Roes-Tielt 3.749 10.700 27.176 25.441 36.851 1.159 105.076 Prov W-VL 22.356 182.695 153.670 112.622 156.206 33.704 661.253 % Handelshuizementen Apparte- Gesloten Halfopen Open Andere bebouwing bebouwing bebouwing Ledegem 4,19 4,61 27,59 32,28 30,12 1,21 Arro Roes-Tielt 3,57 10,18 25,86 24,21 35,07 1,10 Prov W-VL 3,38 27,63 23,24 17,03 23,62 5,10 In vergelijking met het arrondissementeel en het provinciaal gemiddelde kent Ledegem een relatief hoog aandeel handelspanden en een lager aandeel appartementen. Op het vlak van individuele woongelegenheden zien we in Ledegem een goede verhouding tussen gesloten bebouwing, half open en open bebouwing. Gemiddeld KI (SSP) Gemiddeld KI Ledegem 633 Arro Roes-Tielt 715 Prov W-VL 798 Bouwjaar (SSP) % Voor 1945 1945-2000 Vanaf 2000 Ledegem 26,33 63,28 10,39 Arro Roes-Tielt 27,74 58,93 13,34 Prov W-VL 29,13 58,74 12,13 Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 9
Eigendomstitel (SSP) Woning bewoond door Eigenaar Huurder # % # % Ledegem 3.167 81,83 703 18,17 Arro Roes-Tielt 75.785 76,23 23.634 23,77 Prov W-VL 362.868 70,84 149.380 29,16 Ledegem heeft een vrij krappe huurmarkt. Minder dan 20% van de woningen zijn huurwoningen. Hierin zitten ook de sociale huurwoningen. Onbebouwde percelen # opp. m² goedgekeurde verkavelingen 172 104.262,77 woongebied 93 149.008,88 Leegstand: 2010 2011 2012 Aantal geïnventariseerde woningen 91 112 98 Woonbehoeften: De provincie berekende de toekomstige woonbehoefte tussen 2012 en 2022. Vaststelling is dat er een sterke toename van de kleine huishoudens verwacht wordt en een afname van grotere huishoudens. De woningmarkt zal zich dus niet alleen moeten uitbreiden, maar ook moeten heroriënteren. Voor Ledegem komen er tussen de 134 en 161 huishoudens bij tegen 2022. Eind 2011 werd een onderzoek verricht, waarbij de 64 gemeenten van de provincie werden onderverdeeld in regionale woningmarkten. Regionale woningmarkten zijn functionele woonruimtes met een eigen demografische en specifieke woondynamiek. Ledegem behoort tot twee regionale woningmarkten. De deelgemeenten Ledegem en Rollegem-Kapelle behoren tot de regionale woningmarkt Roeselare. De deelgemeente Sint-Eloois-Winkel behoort tot de regonale woningmarkt Kortrijk. Deze afbakening vormt het kader voor het opstellen van de gemeentelijke woonprogrammatie. Vanuit dit kader komt de provincie tot een bruto taakstelling voor elke gemeente. Voor Ledegem gaat men uit van 226 woningen voor de periode 2012 2022 (resp. 125 woningen voor periode 2012 2017 en 101 woningen voor periode 2017 2022). Het beschikbare woonaanbod moet hiervan in mindering gebracht worden om over het netto-woonpakket te beschikken. Onder meer volgende aspecten moeten hierbij in rekening gebracht worden: het register onbebouwde percelen, de leegstand, de geplande reconversieprojecten, de te realiseren projecten door SHM s in woonuitbreidingsgebieden, het toepassen van een verdichtingscoëfficiënt, en de te realiseren projecten met (individuele) woonzorgvormen. Na de confrontatie van de bruto-taakstelling met het beschikbaar aanbod, wordt het netto-pakket bekomen voor de periode 2012 2017 en de periode 2017 2022. Het netto-pakket van de eerste planperiode kan effectief bestemd worden via een gemeentelijk planinitiatief, het tweede pakket kan bestemd worden als reserve. Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 10
6.1.3. Overzicht geplande woonprojecten Volgende projecten zijn op korte termijn in Ledegem gepland: - Bunderhof te Sint-Eloois-Winkel: 24 woningen waarvan 12 koop- en 12 huurwoningen (De Mandelbeek); - De Hoogte te Sint-Eloois-Winkel: 7 koopwoningen (De Mandel); - Sint-Eloois-Winkelstraat te Ledegem: 19 woningen (6 vergund, 13 nog niet vergund); - Verkaveling Boomlandstraat (Amberlaan, Eikenlaan en Olmenlaan) te Ledegem: 48 (16 van wvi); - woongelegenheden in eerste fase (vergund), 40 tal woongelegenheden in tweede fase (nog niet vergund); - Verkaveling Heulebeekstraat te Ledegem: 18 woongelegenheden (vergund); - Kasteelstraat 35 te Sint-Eloois-Winkel: meergezinswoning met 8 woongelegenheden (vergund); - Gullegemsestraat 121 te Sint-Eloois-Winkel: meergezinswoning met 10 woongelegenheden (vergund); - Stationsstraat 3 te Ledegem: meergezinswoning met 11 huurappartementen van De Mandel (vergund); - Gullegemsestraat 8-10 te Sint-Eloois-Winkel: meergezinswoning met 29 woongelegenheden (nog niet vergund). Overzicht: nog niet vergund vergund Bunderhof 24 De Hoogte 7 Sint-Eloois-Winkelstraat 6 13 Verkaveling Boomlandstraat 48 40 Verkaveling Heulebeekstraat 18 Kasteelstraat 35 8 Gullegemstraat 121 10 Stationsstraat 3 11 Gullegemstraat 8-10 29 TOTAAL 132 82 6.1.4. Beleidsaccenten 2014 2019 Werk maken van actualisatie van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS), waarbij o.m. aandacht besteed wordt aan het ontwikkelen van bouwmogelijkheden in de 3 deelgemeenten onderzoek naar wooninbreidingsmogelijkheden in Rollegem-Kapelle Korte toelichting: Woonuitbreiding in Rollegem-Kapelle is op vandaag niet mogelijk gezien de deelgemeente geen selectie kreeg in het huidige provinciaal structuurplan West-Vlaanderen. De herziening van het provinciaal structuurplan West-Vlaanderen werd op 27 juni 2013 definitief vastgesteld maar is momenteel nog niet goedgekeurd door de minister. In de herziening wordt Rollegem-Kapelle geselecteerd als overige kern in het buitengebied wat meer mogelijkheden zou bieden op vlak van woonprogrammatie. Momenteel zijn er nog enkele beperkte wooninbreidingsmogelijkheden. Er wordt een inspanning gedaan om de beperkte mogelijkheden op een kwalitatieve manier in te vullen. Verder zetten van de nodige activeringsmaatregelen voor het versneld ter beschikking stellen van onbebouwde percelen en leegstaande panden Actualiseren van het register onbebouwde percelen (ROP) en het voorzien van een activeringsheffing op de niet-bebouwde percelen Evaluatie en aanpassing van de verordening van belasting op gebouwen en/of woningen die beschouwd worden als leegstaand of onafgewerkt Korte toelichting: Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 11
Reeds meerdere jaren is er een heffingsreglement op langdurig leegstaande gebouwen en woningen van kracht. Woningen die minstens 2 jaar leeg staan komen in aanmerking voor een heffing (behoudens vrijstelling). Op die manier moeten eigenaar gestimuleerd worden om hun woning opnieuw bewoonbaar te maken. Op basis van een recente evaluatie, zal het reglement aangepast worden. De belangrijkste wijziging betreft het verhogen van het bedrag van de heffing voor woningen die jarenlang blijven leeg staan (verhoging vanaf 5 jaar leegstand). 6.2. Sociale huisvesting 6.2.1. Beleidsopties wonen 2008 2013 Uitbreiden van het aantal sociale huur- en koopwoningen Verder ondersteunen van de werking van het sociaal verhuurkantoor met het oog op realisatie van 7 nieuwe sociale huurwoningen van het SVK Regio Izegem tegen eind 2013 6.2.2. Relevante cijfergegevens Wachtlijsten sociale huur De Mandel Kandidaat Huurders 2013 Alleenstaanden 98 Gehuwden 30 Samenwonenden 19 Totaal 147 Gewenst type woning Ledegem Rollegem Kapelle St. Eloois Winkel 1-slaapkamerwoning 50 28 17 2 slaapkamerwoning 78 46 22 3-slaapkamerwoning 72 67 13 4-slaapkamerwoning 61 40 9 Wachtlijsten sociale huur De Mandelbeek Kandidaat Huurders (gegevens vóór actualisatie) 2013 Alleenstaanden 38 Eenoudergezinnen 30 Koppel zonder kinderen 7 Koppel met kinderen 10 Totaal 85 Gewenst type woning (gegevens vóór actualisatie) 2013 1-slaapkamerwoning 60 2 slaapkamerwoning 60 3-slaapkamerwoning 31 Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 12
Wachtlijsten SVK: Kandidaat Huurders SVK (gegevens vóór actualisatie) 2013 Alleenstaanden 68 Eenoudergezinnen 29 Koppel zonder kinderen 7 Koppel met kinderen 25 Totaal 129 Gewenst type woning (gegevens vóór actualisatie) 2013 1 slaapkamerwoning 67 2-slaapkamerwoning 87 3- slaapkamerwoning 43 4 of meer slaapkamerwoning 19 Wachtlijsten OCMW (projecten t Hoekske en St. Jansstraat) Kandidaat Huurders OCMW-projecten 2013 Alleenstaanden 14 Eenoudergezinnen 11 Koppel zonder kinderen 1 Koppel met kinderen 2 Totaal 28 Bindend sociaal objectief (tegen 2020): Huurwoningen: 62 Koopwoningen: 36 Sociale kavels: 2 Overzicht onbebouwde percelen in eigendom van semi-publieke eigenaars: - Boomlandstraat perceel 605 A gelegen in woonuitbreidingsgebied (WVI) - Boomlandstraat perceel 606 gelegen in woonuitbreidingsgebied (WVI) - Boomlandstraat perceel 607 D gelegen in woonuitbreidingsgebied (WVI) - Boomlandstraat (48 loten) - Bunderhof (24 loten) - De Hoogte (7 loten + groot lot nog onder te verdelen van de Mandelbeek) De gronden zijn ofwel van De Mandel, ofwel van De Mandelbeek en moeten niet opgenomen worden in een actieprogramma gezien deze reeds voor sociale woningbouw bestemd zijn. De andere zijn van de WVI en liggen in RUP Boomlandstraat waar sociale woningen zijn ingeschreven. Aangezien dit de enige onbebouwde percelen zijn in eigendom van (semi-)publieke overheden is het opstellen van een actieprogramma zoals bepaald in het decreet grond- en pandenbeleid overbodig. Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 13
6.2.3. Planning sociale huisvesting Overzicht projecten: zie bijlage 2 Evolutie Bindend Sociaal Objectief (BSO): na gerealiseerde groei na realisatie vergunde projecten na realisatie projecten in uitwerking BSO Huur 62 5-19 -19 Koop 36 15-4 -15 Sociale kavel 2 2 2 2 6.2.4. Beleidsaccenten 2014 2019 Uitbreiden van het aantal sociale huur- en koopwoningen van de sociale actoren, o.m. met het oog op het behalen van het bindend sociaal objectief. Korte toelichting: Het decreet grond- en pandenbeleid bepaalt dat Ledegem in de periode 2008 2020 in totaal 62 sociale huurwoningen en 36 sociale koopwoningen moet realiseren. De gemeente werkt hiervoor nauw samen met de sociale huisvestingsmaatschappijen (De Mandel en De Mandelbeek) en met het Sociaal Verhuurkantoor. Inmiddels werden er 53 huurwoningen en 21 koopwoningen gerealiseerd. De geplande projecten worden verder gezet met het oog op het bereiken van het BSO, maar het is de bedoeling om meer sociale huur- en koopwoningen te realiseren dan opgelegd in het kader van het BSO. 6.3. Woonprojecten specifieke doelgroepen 6.3.1. Beleidsopties wonen 2008 2013 Realisatie van betaalbare en aangepaste huisvesting voor ouderen Uitbreiden van het aantal crisiswoningen: 2 bijkomende woningen tegen eind voorjaar 2009 6.3.2. Relevante cijfergegevens Kansarmen Twee indicatoren m.b.t. energie-armoede: Totaal aantal geplaatste ingeschakelde budgetmeters voor elektriciteit / gas Totaal aantal behandelde LAC-dossiers (commissie die beslist of de gas- of elektriciteitsdossiers al dan niet afgesloten wordt in geval van wanbetaling) 2011 Elektriciteit Gas budgetmeter LAC-dossier budgetmeter LAC-dossier Ledegem 52 8 33 9 Arro Roes-Tielt 1.324 736 801 652 Prov W-VL 8.394 4.673 4.716 3.625 Vlaanderen 44.182 26.216 24.296 20.369 Bron: VREG, Statistiek m.b.t.huishoudelijke afnemers in het kader van de besluiten op de sociale openbare dienstverplichtingen, 2011 We bekijken de cijfers vervolgens per 1.000 huishoudens om te kunnen vergelijken. 2011 Elektriciteit Gas budgetmeter LAC-dossier budgetmeter LAC-dossier Ledegem 13,8 2,1 8,7 2,4 Arro Roes-Tielt 13,6 7,5 8,2 6,7 Prov W-VL 16,6 9,3 9,3 7,2 Vlaanderen 16,7 9,9 9,2 7,7 Senioren Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 14
2013 Groene druk Grijze druk Verouderings-graad Interne vergrijzing Familiale zorgindex Ledegem 43,48 49,99 114,98 23,49 45,47 Arro Roes-Tielt 41,48 47,81 115,25 23,75 44,54 Prov W-VL 39,88 53,78 134,84 23,05 45,23 De groene druk geeft de verhouding weer tussen de min 20-jarigen en de 20-59-jarigen. Voor Ledegem geldt dat er 43,5 0-20-jarigen zijn per 100 20-59-jarigen. Dit is iets hoger dan in het arrondissement R-T (41,5%) en iets hoger dan in de provincie (39,9%). De grijze druk geeft de verhouding weer tussen de senioren (60+) en de 20-59-jarigen. In Ledegem wonen er 50 ouderen per 100 actieven. Dit is een hogere waarde in vergelijking met het arrondissement R-T (47,8%), maar lager dan de provinciale waarde (53,8%). Bij de verouderingsgraad gaan we kijken naar de verhouding tussen de ouderen en de kinderen. Er zijn meer ouderen dan kinderen (index boven de 100). In Ledegem wonen per 100 < 20-jarigen 115 ouderen. Dit is gelijk aan het arrondissementeel gemiddelde (115,3%), maar lager dan het provinciaal gemiddelde (134,8%). Bij de interne vergrijzing bekijken we het aandeel van de hoogbejaarden binnen de groep van senioren. In Ledegem is 23,5% van de senioren ouder dan 80 jaar. Dit is iets gelijkaardig aan het gemiddelde in de provincie en het arrondissement R-T. Tot slot bekijken we nog de familiale zorgindex. Dit kan een maat van zorgbehoevendheid zijn: het geeft de verhouding weer van het aantal potentieel zorgbehoevenden (80+) ten opzichte van de groep van potentieel zorgverlenende vijftigers. In Ledegem zijn er 45,5 80-plussers per 100 50-59-jarigen. Dit is iets meer dan in het arrondissement R-T (44,5%) en de provincie (45,2%). De volgende tabel geeft de groei-indexen weer voor de verschillende coëfficiënten. 2002-2013 Groene druk Grijze druk Verouderingsgraad Interne vergrijzing Familiale zorgindex Ledegem 97,02 115,38 118,92 152,71 153,12 Arro Roes-Tielt 95,65 111,47 116,54 141,92 137,52 Prov W-VL 94,28 119,00 126,22 134,76 136,75 In Ledegem kennen alle coëfficiënten, uitgezonderd de groene druk, een toename in de periode 2002-2013. Dit wordt veroorzaakt door het stijgen van het aantal senioren. 6.3.3. Huidig aanbod Kansarmen: Crisisopvang: 2 appartementen voor een gezin (resp. 3 en 4 slaapkamers) 1 appartement voor alleenstaande of koppel (1 slaapkamer) Andere: Proefwonen: 1 woning Opvangcentra: doorverwijzing naar centra buiten de regio Senioren: Aanpassingspremie levenslang wonen: Voor eigenaars-bewoners vanaf 50 jaar of personen met handicap, inkomen max. 30.000 Volgens categorieënsysteem (6 categorieën) bonus voor uitvoering van alle in aanmerking komende categorieën Premie: 25% van de kosten met max 500 per categorie 2010 2011 2012 Aantal aanvragen 5 15 11 Aantal toekenningen 3 6 9 Totaal toegekende premiebedragen 2.229,28 3.645,29 4.281,76 Serviceflats Rustenhove: t Kempke (Ledegem): 19 flats (wachtlijst: 20-tal personen) Capelle (SEW): 20 flats (wachtlijst: 10-tal personen) Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 15
Woonzorgcentrum Rustenhove: 106 woongelegenheden (wachtlijst: 90-tal personen) en 3 kamers voor kortverblijf. De capaciteit van Rustenhove wordt de komende jaren uitgebreid tot 131 woongelegenheden en 5 kamers voor kortverblijf. Lokale Opvang Initiatieven (LOI): Ledegem beschikt over 8 plaatsen voor alleenstaande mannen, verdeeld over 2 adressen 6.3.4. Beleidsaccenten 2014 2019 Behoud van het huidige aanbod van wooninitiatieven voor specifieke doelgroepen (crisiswoningen, serviceflats, woonzorgcentra, LOI-woningen) Premie levenslang wonen verder stimuleren: werk maken van betere bekendmaking 7. De gemeente als regisseur van het woonbeleid: lokaal woonoverleg 7.1. Beleidsopties wonen 2010 2013 Organisatie van het lokaal woonoverleg met het oog op afstemming van de diverse huisvestingsinitiatieven op het grondgebied van de gemeente Ledegem Stimuleren van netwerkvorming inzake huisvesting met een breed forum van diensten op lokaal en regionaal niveau 7.2. Relevante gegevens Samenstelling: Burgemeester, schepen huisvesting, schepen R.O., gemeentesecretaris, stedenbouwkundig ambtenaar, OCMW-voorzitter, OCMW-secretaris, SHM s De Mandel en De Mandelbeek, Wonen Vlaanderen, HRI Grote lijnen agendavorming: uitwerken en opvolgen maatregelen gemeentelijk woonbeleid, advies omtrent BSO + opvolging woonprojecten Vergaderfrequentie: tweemaal per jaar + extra bijeenkomsten naargelang noodwendigheid. 7.3. Beleidsaccenten 2014 2019 Verder zetten: Organisatie van het lokaal woonoverleg met het oog op afstemming van de diverse huisvestingsinitiatieven op het grondgebied van de gemeente Ledegem. Stimuleren van netwerkvorming inzake huisvesting met een breed forum van diensten op lokaal en regionaal niveau BIJLAGEN - Bijlage 1: Resultaten steekproefsgewijze kwaliteitsmeting(2005) - Bijlage 2: Sociale huisvesting Ledegem toets met bindend sociaal objectief Beleidsvisie wonen Ledegem 2014-2019 16