Laat het jonge kind dat vandaag opvalt, niet de jongere zijn die straks uitvalt Ketenzorg voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen 1
Inleiding De komende jaren verandert er veel op het gebied van de zorg voor de jeugd, het onderwijs en de begeleiding van mensen met een beperking. De gemeenten moeten keuzes maken hoe zij de zorg en ondersteuning aan de jeugd willen vormgeven. De zorg rondom de jeugd vindt plaats vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin. Deze is per gemeente op een eigen wijze ingericht. Integrale Vroeghulp is een samenwerkingsverband voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen. Zij zet zich in ten behoeve van jonge kinderen van 0-7 jaar met (een vermoeden van) een ontwikkelingsachterstand of waarbij er vragen zijn rondom de coördinatie en afstemming van de hulpverlening. De samenwerkingspartners zijn Stichting Ipse de Bruggen, Sophia Revalidatie Delft, MEE Zuid- Holland Noord, Stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West, GGZ Delfland, Lange Landziekenhuis (kinderneurologisch spreekuur), Reinier de Graafgasthuis en Bureau Jeugdzorg. Integrale Vroeghulp heeft momenteel een belangrijke plaats in de ketenzorg voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen. Met de steeds verdere invulling van de rol van de CJG s zal ook de ketenzorg voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen mogelijk anders gepositioneerd gaan worden. In deze notitie pleit de Integrale Vroeghulp ervoor dat er voor deze jonge kinderen speciale aandacht blijft. Er is specifieke kennis en ervaring nodig om de juiste diagnostiek, hulp en begeleiding te kunnen bieden. Integrale Vroeghulp wil graag met het CJG samenwerken en deze expertise blijven leveren. Op deze manier gaat de opgedane kennis en expertise in deze regio voor deze kwetsbare doelgroep niet verloren. 2
Integrale Vroeghulp Integrale Vroeghulp is een samenwerkingsverband voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen. Het doel van de Integrale Vroeghulp is het bieden van een sluitende zorgketen voor kinderen van 0 tot 7 jaar met ontwikkelingsproblemen. Uitgangspunt hierbij is dat de positie van de ouders/ verzorgers als regisseur wordt erkend, zij zijn de constante factor in het leven van hun kind en zijn de eerste belangrijke opvoeder. Er is aandacht voor : het vroeger signaleren van kinderen met ontwikkelingsproblemen om op tijd diagnostiek, zorg en ondersteuning te bieden, zodat de ontwikkeling van het kind optimaal gestimuleerd wordt en gedragsproblemen kunnen worden voorkomen; het snel beschikbaar stellen van multidisciplinaire diagnostiek welke aansluit bij de hulpvraag van de ouders; één, voor ouders begrijpelijk, gezamenlijk multidisciplinair adviesplan vanuit de verschillende disciplines, waarin aandacht is voor zorg, onderwijs en ondersteuning van het gezin; casemanagement tijdens het (intensieve) vroeghulptraject en duidelijkheid over de eventuele langdurige trajectondersteuning; het vroeg inzetten van preventieve en praktische gezinsondersteuning op grond van de vraag van ouders en kind (met en zonder) indicatie; een aansluitend aanbod tussen onderwijs en zorg in zowel de toeleiding naar zorg en/of onderwijs als de ondersteuning bij de combinatie van zorg en onderwijs. Integrale Vroeghulp heeft als doelgroep kinderen in de leeftijd van 0 tot 7 jaar, waarbij ouders zich om de een of andere reden zorgen maken over de ontwikkeling van hun kind. Met ontwikkeling wordt de emotionele, verstandelijke en/of lichamelijke ontwikkeling bedoeld. Maar ook met vragen over het gedrag van hun kind kunnen ouders terecht bij Integrale Vroeghulp. Er is voor ouders nog veel onduidelijkheid over een eventuele diagnose en/of waar ouders met hun kind die hulp kunnen krijgen die aansluit bij de behoefte van het kind en de ouders. Integrale Vroeghulp richt zich ook op kinderen waar de diagnose bekend is maar waarbij ouders de vraag hebben om coördinatie en afstemming van de hulpverlening. Daarnaast is het Integrale Vroeghulp team er voor kinderen die tussen wal en schip vallen in de reguliere hulpverlening. Hulpverleners kunnen het Integrale Vroeghulp team consulteren. Belangrijke kenmerken van het samenwerkingsverband Integrale Vroeghulp zijn: Preventief: - Vraaggestuurd - Aansluiten bij de gezinssituatie, regie bij de ouder - Voorkomen van grotere ontwikkelingsachterstanden - Voorkomen dat ouders de opvoedingsverantwoordelijkheid niet meer kunnen dragen en het kind uit huis (moet worden) geplaatst. Laagdrempelig: - Nauwe aansluiting op de nulde en eerste lijn (jeugdgezondheidszorg, huisarts, kinderopvang) Samenwerking: - Integraal plan van aanpak - Afstemming tussen hulpverleners of instanties en ouders 3
Jasper Jasper is een jongen met blonde korte haren van ruim 3 jaar. Hij heeft altijd een vrolijke lach op zijn gezicht. Jasper is druk, ongecontroleerd en ziet geen gevaar. Hij komt nog onvoldoende tot spelen. Op de peuterspeelzaal gooit hij veel met het speelgoed. Hij is aangemeld bij Integrale Vroeghulp omdat zijn ouders graag willen weten waar dit drukke gedrag vandaan komt. Is er iets aan de hand en kan hij straks wel naar de reguliere basisschool? In het gesprek met de casemanager van het Integrale Vroeghulp team blijkt dat zij al langere tijd zorgen hebben en dat de opvoeding van Jasper zwaar is. Naast het gesprek met de ouders wordt informatie opgevraagd bij de huisarts, de jeugdgezondheidszorg en de peuterspeelzaal. Bij de bespreking van Jasper in het Integrale Vroeghulp team blijkt dat er verschillende hypothesen mogelijk zijn; het gedrag kan veroorzaakt worden door een ontwikkelingsachterstand, ADHD, de opvoedsituatie of een combinatie van deze factoren. Voor de verdere beeldvorming doet de Integrale Vroeghulp een observatie en een ontwikkelingsonderzoek. Hieruit blijkt dat Jasper een forse ontwikkelingsachterstand heeft. Er kan nu gekozen worden voor de juiste vorm van hulpverlening en een advies gegeven worden over de schoolkeuze. Elise Elise is 2½ jaar. Zij is 7 weken te vroeg geboren en lijkt zich redelijk goed te ontwikkelen. Zij heeft nog een lichte achterstand wat betreft haar motoriek; zij spreekt al behoorlijk goed maar lijkt wat star in haar spel. Het laatste half jaar laat zij echter steeds vaker dwingend en grenszoekend gedrag zien. Vooral thuis is dit gedrag erg sterk en moeten de dingen lopen zoals zij dat wil. De ouders van Elise willen graag weten hoe zij met dit gedrag om moeten gaan. Ook bij Elise blijken er meerdere hypothesen voor haar soms moeilijke gedrag; misschien begrijpt zij niet alles en zoekt zij naar houvast; een vorm van autisme; onveilige hechting door de vroeggeboorte of een combinatie van factoren. Elise wordt geobserveerd en verder onderzocht. De gegevens van alle betrokkenen worden besproken in het Integrale Vroeghulp team. Elise blijkt zich toch nog onvoldoende te ontwikkelen maar de onveilige hechting lijkt de bovenliggende problematiek. In overleg met ouders wordt er eerst hechtingstherapie ingezet. Er wordt afgesproken dat er na verloop van tijd nogmaals een ontwikkelingsonderzoek afgenomen wordt om te bepalen hoe haar ontwikkeling verloopt. 4
Uit deze voorbeelden blijkt dat het gedrag van Jasper en dat van Elise kan wijzen op verschillende oorzaken. Juist bij jonge kinderen is het vaak onduidelijk wat er aan de hand is en is het niet helder welke hulp nodig is en welke organisatie dit kan bieden. Een goede beeldvorming is noodzakelijk om vervolgens de juiste hulp te kunnen geven. Het Integrale Vroeghulp team is een multidisciplinair team en kan een breed en onafhankelijk beeldvormend ontwikkelingsonderzoek doen. De teamleden komen uit verschillende organisaties waardoor er naast de multidisciplinaire kijk ook veel kennis aanwezig is over de mogelijkheden in de verschillende sectoren (jeugdhulpverlening, gehandicaptensector, revalidatiezorg). Deze combinatie maakt de inzet vanuit Integrale Vroeghulp uniek en voorkomt dat ouders van het kastje naar de muur worden gestuurd. Werkgebied De gemeenten die onder het werkgebied van Integrale Vroeghulp vallen zijn: Delft, Pijnacker- Nootdorp, Midden-Delfland, Westland, Hoek van Holland, Vlaardingen, Maassluis en Zoetermeer. De regio telt in totaal ruim 500.000 inwoners. 5
Centrum voor Jeugd en Gezin en Integrale Vroeghulp Gemeenten krijgen wettelijk de verantwoordelijkheid om de jeugdhulp voor jeugdigen, ouders en professionals herkenbaar en laagdrempelig te organiseren. Ouders kunnen in hun gemeente terecht met eventuele vragen en zorgen over de opvoeding, ontwikkeling of veiligheid van hun kind. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) speelt hierin een belangrijke rol. Doelen van het CJG zijn vroegsignalering, informatie en advies, lichte opvoedondersteuning en toeleiding naar passende zorg en zorgcoördinatie. In veel gemeenten werken de jeugdgezondheidszorg en de kinderopvang (peuterspeelzalen en kinderdagverblijven) samen als er bij een kind vragen of zorgen zijn over het gedrag of ontwikkeling. Op deze manier wordt er optimaal gebruik gemaakt van elkaars deskundigheid. De jeugdgezondheidszorg kan ouders verder adviseren over hulp en de zorg indien nodig coördineren. Doel is dat er met de ouders en de betrokken hulpverleners één plan van aanpak komt. Uitgangspunt hierbij is; ondersteuning en/of hulp zo licht als mogelijk, zo zwaar als nodig. Expertise vanuit het samenwerkingsverband Integrale Vroeghulp Soms is het niet duidelijk welke zorg en/of ondersteuning nodig is rondom het jonge kind of is de opvoedondersteuning vanuit het CJG ontoereikend. Vaak gaat het om kinderen waar er op meerdere ontwikkelingsgebieden problemen zijn. Soms is er hulp nodig uit de verschillende sectoren (jeugdhulpverlening, gehandicaptensector, revalidatiezorg) en is het lastig deze hulp adequaat op elkaar af te stemmen. Het CJG kan dan de expertise van het samenwerkingsverband Integrale Vroeghulp inzetten. Er wordt samen met de ouders een plan gemaakt voor verder onderzoek en/of begeleiding en hulp voor ouders. De expertise van het samenwerkingsverband Integrale Vroeghulp team onderscheidt zich door: Specifieke kennis van ontwikkelingsproblemen Multidisciplinair team met een combinatie van medische, gedragsdeskundige en pedagogische deskundigheid. In het team zit een jeugdarts, revalidatiearts, gedragsdeskundige, GGZ psycholoog, casemanagers en een coördinator. Mogelijkheid om een onafhankelijk beeldvormend ontwikkelingsonderzoek te doen. Brede kennis van de mogelijkheden binnen de verschillende sectoren (jeugdhulpverlening, gehandicaptensector, revalidatiezorg). Deze combinatie maakt de inzet vanuit Integrale Vroeghulp uniek en voorkomt dat ouders van het kastje naar de muur worden gestuurd. Ook wordt voorkomen dat ouders alleen hulp bij de opvoeding krijgen terwijl er bijvoorbeeld sprake is van een (ernstige) stoornis. Zoals eerder genoemd pleit de Integrale Vroeghulp ervoor dat er voor deze jonge kinderen speciale aandacht blijft. Er is specifieke kennis en ervaring nodig om de juiste diagnostiek, hulp en begeleiding te kunnen bieden. Integrale Vroeghulp wil graag deze expertise blijven leveren. Op deze manier gaat de opgedane kennis en expertise in deze regio voor deze kwetsbare doelgroep niet verloren. 6
Trajectbegeleiding Afhankelijk van de hulpvraag en de afspraken met de verschillende CJG s kan de trajectbegeleiding door de CJG medewerker worden uitgevoerd of kan de trajectbegeleiding tijdelijk worden overgenomen door de Integrale Vroeghulp. Na afloop van het traject wordt de regie in elk geval weer overgedragen aan de CJG medewerker. Doel is dat de ouders weer verder kunnen en de kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Vroegsignalering Integrale Vroeghulp vindt het belangrijk dat ontwikkelingsproblemen bij kinderen vroeg worden gesignaleerd zodat diagnostiek, zorg en ondersteuning op tijd geboden kunnen worden. Op deze wijze kan het kind optimaal gestimuleerd worden en kan voorkomen worden dat gedragsproblemen ontstaan of verergeren. Integrale Vroeghulp hoopt hiermee dat het jonge kind dat vandaag opvalt niet de jongere is die straks uitvalt! 7
Financiering Integrale Vroeghulp Het Integrale Vroeghulp team wordt gefinancierd door de samenwerkende instellingen. Zij stellen vanuit hun reguliere middelen mankracht en materiële middelen beschikbaar om Integrale Vroeghulp mogelijk te maken. Daarnaast beschikt Integrale Vroeghulp over een subsidiebedrag van de Zorgverzekeraar. Door de invoering van de WMO is de financiering van Integrale Vroeghulp in de toekomst onduidelijk. Tot eind 2014 krijgt Integrale Vroeghulp subsidie vanuit de AWBZ. MEE ontvangt de subsidie als geoormerkt geld voor Integrale Vroeghulp. Vanuit deze subsidie worden de coördinatie- en administratiekosten betaald. Jaarlijks komt dit neer op ongeveer 32.000, = voor de hele regio Delft, Westland, Midden Delfland, Vlaardingen, Maassluis, Pijnacker-Nootdorp en Zoetermeer. De samenwerkingspartners hebben ieder hun eigen financieringsstromen. Voor de meeste partners verandert er door de invoering van de WMO niets in hun bekostigingssysteem. Er zal voor de coördinatiekosten van Integrale Vroeghulp een nieuw bekostigingssysteem moeten komen. Huidige financiering: Overheid AWBZ Geoormerkt geld naar MEE ZHN Coördinatie IVH Integrale Vroeghulp Expertise vanuit de partners van het samenwerkingsverband, betaald door de partners vanuit het samenwerkingsverband. Financiering na invoering van de WMO, hoe gaan de coördinatiekosten betaald worden? Overheid Gemeenten?? Integrale Vroeghulp Expertise vanuit de partners van het samenwerkingsverband, betaald door de partners vanuit het samenwerkingsverband. 8
Kwaliteitstraject Vroeg Voortdurend Integraal De afgelopen periode heeft er landelijk een kwaliteitstraject voor de Integrale Vroeghulp plaats gevonden; Vroeg Voortdurend en Integraal (VVI). De verbeteradviezen werden langs 7 bouwstenen geformuleerd. Integrale Vroeghulp in de regio Delft en Zoetermeer heeft de meeste van deze punten geïmplementeerd. Een en ander heeft geleid tot een nieuw samenwerkingsverband. De verschillende bouwstenen zijn: Bouwsteen 1: Bouwsteen 2: Bouwsteen 3: Bouwsteen 4: Bouwsteen 5: Bouwsteen 6: Bouwsteen 7: Vroegsignalering Multidisciplinaire diagnostiek Multidisciplinair adviesplan Advies, informatie, casemanagement Preventieve gezinsondersteuning Zorg en onderwijs Ketenzorg Uitgangspunt hierbij is dat de positie van de ouders/ verzorgers als regisseur wordt erkend, omdat zij te allen tijde de constante factor in het leven van hun kind zijn en de eerste belangrijke opvoeder. In de bijlage wordt een uitwerking van de bouwstenen gegeven zoals deze nu wordt uitgevoerd door. Dit geeft tevens een goed beeld van de kennis en expertise van het Integrale Vroeghulp team. 9
Bijlage: Bouwsteen 1: Vroegsignalering Integrale Vroeghulp vindt het belangrijk dat ontwikkelingsproblemen bij kinderen vroeg worden gesignaleerd zodat diagnostiek, zorg en ondersteuning op tijd geboden kunnen worden. Op deze wijze kan het kind optimaal gestimuleerd worden en kan voorkomen worden dat gedragsproblemen ontstaan of verergeren. Het signaleren van problemen bij kinderen is een belangrijke taak van de jeugdgezondheidszorg en de kinderopvang. Het is belangrijk dat zij de signalen oppakken en tijdig de juiste hulp of begeleiding ingezet wordt. De Integrale Vroeghulp in de regio Delft en Zoetermeer heeft daarom een goed contact met de instellingen die regelmatig verwijzen naar de Integrale Vroeghulp. Belangrijke verwijzers zijn de jeugdgezondheidszorg, de kinderopvang en de kinderartsen. Bouwsteen 2: Multidisciplinaire diagnostiek Integrale Vroeghulp wil snel en aansluitend bij de vraag van ouders multidisciplinaire diagnostiek beschikbaar stellen. Het heeft daarom in de regio afspraken gemaakt met verschillende organisaties voor gespecialiseerde diagnostiek. Afspraak is dat het onderzoek wordt teruggekoppeld naar de Integrale Vroeghulp zodat Integrale Vroeghulp dit mee kan nemen in de verdere advisering en zo tot een multidisciplinair adviesplan kan komen. Integrale Vroeghulp fungeert zodoende als een coördinatiepunt voor multidisciplinaire diagnostiek. Met de volgende organisaties zijn afspraken gemaakt ten aanzien van verdere diagnostiek: MEE ZHN Kinder Neurologisch Spreekuur (KNS, Lange Land Ziekenhuis Zoetermeer) Polikliniek OntwikkelingsAchterstanden (POA, Reinier de Graafgasthuis Delft) Ipse de Bruggen (na indicatie) GGZ Delfland, zorgprogramma jonge kind (0-4 jaar) Voorbeelden van organisaties buiten het samenwerkingsverband waar mee wordt samengewerkt rondom de diagnostiek van kinderen maar waarbij geen specifieke afspraken zijn gemaakt: Kentalis, audiologisch centrum Auris, audiologisch centrum De Jutters Centrum Autisme Leiden SARR, Expertisecentrum Autisme Rijndam revalidatiecentrum Diagnostisch Centrum Schiedam 10
Bouwsteen 3: Multidisciplinair adviesplan Na de aanmelding, intake en verdere informatieverzameling bij derden volgt het Integrale Vroeghulp overleg. Dit is een multidisciplinair overleg. Hierin zijn vertegenwoordigd: een jeugdarts van de Stichting Jeugdgezondheidszorg, een gedragskundige van Ipse de Bruggen, een medewerker Bureau Jeugdzorg, revalidatiearts van Sophia revalidatie, GZ psycholoog van GGZ Delfland, consulenten MEE en de coördinator Integrale Vroeghulp. De consulent van MEE is casemanager van het gezin en vertegenwoordigt de ouders met hun vraag in het team. In het overleg wordt er een multidisciplinair adviesplan gemaakt dat ingaat op de vragen van de ouders. Er kan advies gegeven worden ten aanzien van: diagnostiek: eventueel verder onderzoek/ beeldvorming opvoedondersteuning (speciale) dagbesteding en (speciaal) onderwijs eventuele andere vragen van ouders De adviezen van de reeds betrokken hulpverleners worden meegenomen in het adviesplan Dit advies wordt door de casemanager met de ouders besproken. Indien de ouders het eens zijn met het advies wordt bekeken hoe dit in gang gezet kan worden. Uitgangspunt is dat ouders zo veel mogelijk de regie in handen houden. Daar waar nodig ondersteunt de casemanager de ouders hierbij. Het adviesplan wordt (met toestemming van ouders) gestuurd aan de jeugdarts, huisarts en de verwijzer. Integrale Vroeghulp adviseert ouders de overige betrokkenen rondom het kind ook op de hoogte te brengen van het adviesplan. Er wordt een multidisciplinair adviesplan geschreven op de volgende momenten: na intake en de eerste informatieverzameling na een eventueel (ontwikkeling)onderzoek of andere nieuwe gegevens als het advies gaande het traject wordt bijgesteld, bv als ouders nieuwe vragen hebben Bouwsteen 4: Advies, informatie, casemanagement Het Integrale Vroeghulp team biedt tijdens het (soms intensieve) vroeghulptraject advies, informatie en casemanagement. Na dit traject is er meer duidelijkheid over de diagnostiek, de dagopvang en de eventuele gezinsondersteuning. Het vroeghulptraject kan in principe afgesloten worden. Integrale Vroeghulp kinderen kunnen verwezen zijn naar: jeugdhulpverlening gehandicaptenzorg revalidatiezorg (speciaal) onderwijs jeugdgezondheidszorg reguliere circuit 11
Voor ouders moet het vervolgens duidelijk zijn waar zij bij eventuele volgende vragen terecht kunnen. Na het intensieve vroeghulptraject is het voor sommige ouders gewenst dat er, naast de normale begeleiding vanuit de jeugdgezondheidszorg, langdurige trajectbegeleiding beschikbaar komt. Dit geldt vooral voor zorgintensieve kinderen waarbij nieuwe hulpvragen in de toekomst verwacht worden en/of voor zorgintensieve gezinnen. Integrale Vroeghulp heeft met Bureau Jeugdzorg, Jeugdformaat, MEE, Kwadraad/Vierstroom en Stichting Jeugdgezondheidszorg hierover afspraken gemaakt. Bouwsteen 5: Preventieve gezinsondersteuning Door vroeg te signaleren en te diagnosticeren kan er ook vroeg ingezet worden op (preventieve) ondersteuning aan kind en gezin. Het rendement van preventieve gezinsondersteuning is hoger wanneer het zo vroeg mogelijk wordt ingezet. Om toegang te krijgen tot het aanbod is momenteel vaak een indicatie nodig. Voor de indicatie is weer een diagnose nodig. Hier gaat kostbare tijd mee verloren. Ouders en kind zouden op grond van hun vraag gezinsondersteuning moeten kunnen krijgen. Momenteel is dit bij een enkele vorm van gezinsondersteuning mogelijk. Integrale Vroeghulp pleit ervoor dat dit voor gezinnen met jonge kinderen uitgebreid wordt met als doel: Voorkomen van onnodige ontwikkelingsachterstanden van het kind Voorkomen dat bij het kind gedragsproblemen ontstaan of verergeren Voorkomen dat ouders de opvoedingsverantwoordelijkheid niet meer kunnen dragen en het kind uit huis (moet worden) geplaatst. Integrale Vroeghulp adviseert bij enkele gezinnen praktische gezinsondersteuning met als doel ondersteuning van het gezin in het dagelijks leven, gericht op handhaving of herstel van de balans in het gezin. Als eerste wordt bekeken of het gezin ondersteuning kan krijgen vanuit het eigen netwerk. Mocht dit niet mogelijk zijn dan is professionele ondersteuning nodig waarbij de inzet gericht moet zijn op kortdurend en versterking van de eigen kracht van het gezin, het kind en zijn netwerk. Bouwsteen 6: Zorg en onderwijs De wet op het passend onderwijs gaat, zoals het er nu naar uit ziet, in per 1 augustus 2013. De huidige verdeling van het speciaal onderwijs verdwijnt. De scholen uit cluster 3, 4, het speciaal basisonderwijs en de reguliere basisscholen gaan allemaal vallen onder de regeling passend onderwijs. De samenwerkingsverbanden die er nu zijn vervallen en er worden nieuwe samenwerkingsverbanden gevormd. De expertisecentra en de scholen in cluster 1 en 2 blijven nog wel bestaan. Elk samenwerkingsverband voor passend onderwijs heeft de wettelijke plicht om onderwijs aan te bieden aan alle kinderen in hun regio. Hoe een samenwerkingsverband dit vorm geeft bepaalt het samenwerkingsverband zelf. De landelijke criteria verdwijnen, elk samenwerkingsverband bepaalt zijn eigen beleid. 12
Kinderen die extra begeleiding nodig hebben kunnen zich aanmelden bij het samenwerkingsverband. Binnen een afgesproken termijn moet het verband met een passend aanbod komen voor het kind. Voor kinderen met meervoudige ontwikkelingsproblemen is veelal een combinatie van zorg en onderwijs nodig. Het multidisciplinair adviesplan vanuit de Integrale Vroeghulp sluit hier bij aan. Er is zowel aandacht voor de zorgbehoeften van het kind als de onderwijsmogelijkheden en wensen. Voor Integrale Vroeghulp is het van belang in de nabije toekomst de samenwerking met de samenwerkingsverbanden op te zoeken zodat ook in de toekomst de toeleiding naar zorg en onderwijs voor deze kinderen soepel blijft verlopen. Bouwsteen 7: Ketenzorg Uit de bouwstenen 1 t/m 6 blijkt dat Integrale Vroeghulp een coördinatiepunt is rondom de hulpverlening aan jonge kinderen van 0-7 jaar. In 2012 heeft het bestuur van de een nieuwe samenwerkingsovereenkomst opgesteld en vastgesteld. De ondertekenaars van de samenwerkingsovereenkomst zijn: Ipse de Bruggen, Sophia Revalidatie Delft, MEE Zuid-Holland Noord, Stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West, Bureau Jeugdzorg en de GGZ Delfland. In de overeenkomst is aangesloten bij het verbeterproject VVI, Vroeg Voortdurend, Integraal. De verschillende partijen onderschrijven hiermee hun inzet ten aanzien van de ketenzorg voor kinderen met ontwikkelingsproblemen. Kopie samenwerkingsovereenkomst:.. hierna te noemen "partijen", besluiten dat het voor kinderen van 0-7 jaar met (een vermoeden van) een ontwikkelingsachterstand op motorisch, verstandelijk en/of communicatief gebied en hun ouders/verzorgers in de regio Delft en Zoetermeer van groot belang is, dat de intensieve en duurzame samenwerking tussen bovenstaande organisaties op het gebied van Ketenzorg Integrale Vroeghulp voortgezet wordt en waar mogelijk wordt verbeterd. Gekomen dient te worden tot een adequaat op elkaar afgestemd en voor ouders/verzorgers goed toegankelijk hulpaanbod, waarin een optimale benutting van de ontwikkelingsmogelijkheden van het kind nagestreefd wordt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van alle reeds bij partijen aanwezige structuren en projecten, die ten dienste kunnen staan van de Ketenzorg Integrale Vroeghulp. Partijen beogen met hun samenwerking het volgende te bereiken: 13
Het komen tot een sluitende zorgketen voor kinderen met ontwikkelingsproblemen waarin uitgebreid aandacht is voor : het vroeger signaleren van kinderen met ontwikkelingsproblemen om op tijd diagnostiek, zorg en ondersteuning te bieden, zodat de ontwikkeling van het kind optimaal gestimuleerd wordt en gedragsproblemen kunnen worden voorkomen; het snel beschikbaar stellen van multidisciplinaire diagnostiek welke aansluit bij de hulpvraag van de ouders; één, voor ouders begrijpelijk, gezamenlijk multidisciplinair adviesplan vanuit de verschillende disciplines, waarin aandacht is voor zorg, onderwijs en ondersteuning van het gezin; casemanagement tijdens het (intensieve) vroeghulptraject en duidelijkheid over de eventuele langdurige trajectondersteuning; het vroeg inzetten van preventieve en praktische gezinsondersteuning op grond van de vraag van ouders en kind (met en zonder) indicatie; een aansluitend aanbod tussen onderwijs en zorg in zowel de toeleiding naar zorg en/of onderwijs als de ondersteuning bij de combinatie van zorg en onderwijs. Uitgangspunt hierbij is dat de positie van de ouders/ verzorgers als regisseur wordt erkend, omdat zij te allen tijde de constante factor in het leven van hun kind zijn en de eerste belangrijke opvoeder;. 14