Collectieve verwarming in collectieve woningbouw Pedro Pattijn Antwerpen, 27 mei 2014 OVED Overlegplatform voor energiedeskundigen Informatieverstrekking Vertegenwoordiging Opleiding Ondersteuning professionalisering Netwerk 200 energiedeskundigen OVED energiecongres 24 juni 2014 - ALM in Berchem 1
Programma Collectieve verwarming: welke oplossing kiezen? Pedro Pattijn, Ingenium Sociale huisvesting: ervaring vanuit de praktijk Luc Stijnen, Zonnige Kempen WKK in collectieve woningbouw Vincent Spruytte, Managimm Warmtepomp in collectieve woningbouw Ludo Thijs, Daikin Pauze Combilus techniek : meten is weten in passiefwijk Venning Arnold Janssens, UGent Rioolwarmte: MIP3 project piloot Dijledal Leuven Peter Desmet, Clean Energy Invest Sanitair warm water: nieuwe inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA project Ivan Verhaert, Thomas More EPB regelgeving: energievoorziening in collectieve woningbouw (EPB-platform, externe warmtelevering, installatie-eisen renovatie) Lore Stevens, VEA Welke oplossing kiezen? Collectieve woningbouw Uitgangspunten Voorbeelden 2
Collectieve woningbouw Uitgangspunten Voorbeelden Ingenium nv Nieuwe St-Annadreef EXPERTS 23 8200 IN Brugge SUSTAINABLE Tel. +32 (0)50 40 BUILDINGS 45 30 info@ingenium.be www.ingenium.be MAZDAR City Smart Cities BEDZED - Londen 3
De Woongaard Viteux De Pinte Tweewaters Balk van Beel Leuven Tondelier Gent Wedstrijd Oude Dokken Gent Hertogensite Leuven E70/E65 E60 E50 E40/E30 Collectieve woningbouw Uitgangspunten Voorbeelden Ingenium nv Nieuwe St-Annadreef EXPERTS 23 8200 IN Brugge SUSTAINABLE Tel. +32 (0)50 40 BUILDINGS 45 30 info@ingenium.be www.ingenium.be 4
Verkoper/ontwikkelaar Beslissingscriteria Koper/Huurder Investeringskost XXX Verkoopprijs XXX Aankoopprijs Exploitatiekost Onderhoud Energie Herinvestering Total Cost of Ownership (TCO) Gebruik (eenvoud,betrouwbaar) Comfort (temp, geluid) Eigendom (collectief, individueel) Duurzaamheid (groen,levensduur,e-peil) X Verkoopsargument XX X Verkoopsargument XX X Verkoopsargument XXX X Verkoopsargument XX X Verkoopsargument XX X Verkoopsargument XXX Energie/comfortbehoefte GEÏNTEGREERD ONTWERPEN 5
Energie/comfortbehoefte Ruimteverwarming Sanitair Warm Water Ruimtekoeling!? Collectieve woningbouw Uitgangspunten Voorbeelden Ingenium nv Nieuwe St-Annadreef EXPERTS 23 8200 IN Brugge SUSTAINABLE Tel. +32 (0)50 40 BUILDINGS 45 30 info@ingenium.be www.ingenium.be 6
Vloerverwarming Radiatoren Convectoren Luchtroosters SWW-boiler SWW-doorstroom Water Lucht Productie biomassaketel elektrisch zonneboiler Distributie warmtepomp warmtekrachtkoppeling gasketel Afgifte afstands/stadswarmte Welke keuze? Hoe vergelijken? Referentie? Individuele gaswandketel Collectieve verwarming met collectieve gasketel Ontkoppeling SWW en RV? Combiketel : SWW+RV WKK+ CV ketel : SWW+RV Gasboiler (SWW) + warmtepomp (RV) 2 pijps? 4 pijps? 6 pijps? 7
satellietboiler etagestation 8
Koeling Sanitair warm water Verwarming Centrale warmte/koudelevering SWW RV SWW+RV Koeling 2 pijps Centrale warmteproductie + Combilus (etagestation of satellietboiler) Centrale warmteproductie + elek.boiler 4 pijps Centrale gescheiden warmteproductie : (1)RV (2)SWW Centrale warmteproductie en koudeproductie (vb stadswarmte en koeling) 6 pijps Centrale warmteproductie met integratie warmtepomp en koeling X X X X X X X X X 9
Collectieve woningbouw Uitgangspunten Voorbeelden Ingenium nv Nieuwe St-Annadreef EXPERTS 23 8200 IN Brugge SUSTAINABLE Tel. +32 (0)50 40 BUILDINGS 45 30 info@ingenium.be www.ingenium.be Stadswarmte Roeselare Gent Brugge Kuurne/Harelbeke Kortrijk Antwerpen Residentie Zilverberg Roeselare 10
Stadswarmte Wijk Licht en Ruimte Dumobil / Coussée Invest Warmtenet 82 passieve appartementen 114 laag energiewoningen Passiefwijk Venning Kortrijk Goedkope Woning - Buro II & Archi+I Biomassaketel 1 MW Houtchips WKK 10 kwe (bio-olie) Back-up ketel 450 kw aardgas (opstart) Buffer 15 m³ water 11
Warmtenet E-peil Stadsnet Wijknet Intern net E-peil volume 4 pijpssysteem 105 appartementen Gelijkvloers = commerciële ruimtes Balk van Beel site Tweewaters Ertzberg Stephane Beel architecten Energiecentrale (toekomst) Tijdelijk centrale stookplaats 4 pijpssysteem : CV / SWW 12
Warmtepomp/KWO Warmtepomp/KWO W/W-WW = water/water warmtewisselaar W/W-WP = water/water warmtepomp KWO = koude/warmte-opslag 13
Open vragen Investeringskosten? E-peil? Energiekost? Onderhoud? Facturatie? Beheer? Mede-eigendom? Ruimtegebruik? Temperatuurregimes? Legionella?. 14