Combilustechniek: analyse van warmteverliezen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Combilustechniek: analyse van warmteverliezen"

Transcriptie

1 Combilustechniek: analyse van warmteverliezen A. Janssens, E. Himpe, J. Vaillant Rebollar Studiedag ie-net & OVED, 27/05/2014 Collectieve verwarming in collectieve woningbouw ECO-Life Sustainable Zero-Carbon ECO-Town Developments Improving Quality of Life across EU Europees Project In drie lidstaten Eco-life Kortrijk: Goedkope woning, Buro II & Archi+I, ecopower, E-ster, Stad Kortrijk, UGent 1

2 Demonstratie van hernieuwbare energietechnologie in CO 2 -neutrale wijk Venning De CO 2 -uitstoot door gebouwgebonden energiegebruik (exc. huishoudtoestellen) wordt op jaarbasis gecompenseerd door hernieuwbare energie Elektriciteit: PV-installatie Warmte: biomassa ter plaatse opgewekt op wijkniveau: Wijkverwarmingsnet Venning Biomassacentrale 950 kw (houtchips) µwkk (bio-olie) Naar een energie-efficiënte warmteverdeling in CO2-neutrale woonwijken 2

3 Combilustechniek: analyse van warmteverliezen Definities Rekenmethodes voor warmteverliezen Inrekenen invloed geavanceerde regeling Perspectieven Warmteverdeling via combilus: schematisch combi Collectieve warmteopwekking Warmteverdeling via gemeenschappelijke circulatieleiding (combilus) Afleversets Gebruik Warmteverliezen ~ rendement combi 3

4 Berekening warmteverliezen volgens combilusmethode EPB Energie-efficiënte warmteverdeling: Betere isolatie (R l,j, H hx,n ) Berekening R: standaard koudebrugfactor Rationalisatie leidingennet (l combi k,j ) Lage temperatuurverwarming ( combi k,j ) Minimale gemiddelde watertemperatuur 60 C (legionella) Invloed geavanceerde regeling afleversets? Innovatieve systemen met gemiddelde watertemperatuur < 60 C: principe van gelijkwaardigheid Geavanceerde regeling bij afleversets: voorbeeld Combilus vertrek Klimaatsafhankelijke regeling verwarming SWW Verwarming Combilus retour Debietsregeling SWW en standby 4

5 Voorstel berekening warmteverliezen in combilus volgens principe gelijkwaardigheid Q loss,combi k,m = t h,m j j j l combi k,j R l,j l combi k,j R l,j l combi k,j R l,j θ combi k,h,m θ amb,j,m θ combi k,w,m θ amb,j,m θ combi k,sb,m θ amb,j,m + t sb,m + t w,m + t m H hx,n θ hx n,m θ amb,n,m Warmteverliezen leidingennet verdeeld over drie werkingsregimes: Ruimteverwarming Sanitair warm water Minimale vertrektemperatuur 60 C Stand-by Minimale circulatie om insteltemperatuur afleverset te garanderen Elk regime gekenmerkt door: Maandelijkse werkingstijd t Gemiddelde vertrek- en retourwatertemperatuur Berekend uit EPB-gegevens Verificatie methode door vergelijking dynamische simulaties (TRNSYS) n Simulatiestudie gebouw 25 appartementen AOR Vergelijking rekenmethodes: Combilusmethode (EPB) Methode combilus plus (gelijkwaardigheid) Dynamische simulaties (TRNSYS) 5

6 Varianten simulatiestudie Lowenergy building Standard building Type Amount of this type Area GFA (m²) Volume (m³) Net space heating demand (kwh/m²/year) Net energy use for hot tapwater (kwh/day) Lage-energie gebouw Ontwerptemperatuur afleversets / Leidingdiameters D i mm Isolatiediktes mm Standaard nieuwbouw Ontwerptemperatuur afleversets / Leidingdiameters D i mm Isolatiediktes mm Resultaten combilusmethode: warmteverliezen Totaal: combi = 78% leidingennet afleversets Lage-energie gebouw EPB-combilus: gemiddelde watertemperatuur 60 C 6

7 Resultaten combilus plus methode Lage-energie Low- Temperature gebouw Standaard High- Temperature nieuwbouw Space Heating Domestic Hot Water Stand-by t h,i,m = 2, 5 h in jan day t w,i,m = 0, 5 h t day sb,i,m = 21, 0 h in jan day θ sup,prim,h,i = 60 C θ sup,prim,w,i = 60 C θ sup,prim,sb,i = 55 C θ ret,prim,h,i = 40 C t h,i,m = 4, 8 h in jan day t θ ret,prim,h,i = 25 C w,i,m = 0, 5 h day θ ret,prim,sb,i = 39 C (in january) t sb,i,m = 18, 7 h in jan day θ sup,prim,h,i = 80 C θ sup,prim,w,i = 80 C θ sup,prim,sb,i = 65 C θ ret,prim,h,i = 60 C * Constante vertrektemperatuur θ ret,prim,h,i = 25 C θ ret,prim,sb,i = 53 C (in january) Werking gedomineerd door stand-by-regime Grote verschillen in gemiddelde watertemperaturen tijdens drie werkingsregimes Resultaten dynamische simulaties maandgemiddelde watertemperaturen leidingnet vertrekleidingen retourleidingen Lage-energie gebouw Variatie watertemperaturen ifv tijdsverdeling werkingsregimes 7

8 Resultaten dynamische simulaties verdeling retourwatertemperaturen verste afleverset Lage-energie gebouw Verdeling beïnvloed door werkingsregimes en verwarmingsregeling Resultaten dynamische simulaties: warmteverliezen leidingennet standaard nieuwbouw Combilusmethode: combi = 80% Dynamische simulaties: combi = 85% Dynamische simulaties zonder koudebrugfactor: combi = 90% Standaard nieuwbouw Verbeterd verdeelrendement door geavanceerde regeling Voorwaarde: geen by-pass combilus 8

9 Eco-life Kortrijk Venning fase 1: monitoring wijkverwarmingsnet 82 nieuwbouwflats Afleverset flat Verdeling radiatoren Verdeling SWW Deelnet in gebouw 65/25 C Luchtverwarming flat Eco-life Kortrijk Venning fase 1: monitoring wijkverwarmingsnet Commissioning installaties en meetsysteem Temperatuur living Buitentemperatuur Warmte radiatoren SWW 9

10 Conclusies Warmteverliezen in combilus aanzienlijk ( 20%) Energie-efficiënte warmteverdeling via combilus: Leidingisolatie Lay-out leidingennet Waterregime en regeling verwarming Regeling afleversets Stand-by domineert Correctere berekening warmteverliezen door: Onderscheid werkingsregimes ruimteverwarming, SWW en stand-by Perspectieven EPB-berekening geavanceerde afleversets via combilus plus Evaluatie werking en warmteverliezen combilus via monitoring warmtenet Venning Kortrijk 10

ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk

ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk A. Janssens, E. Himpe, J. Vaillant Rebollar Studiedag ie-net & IBPSA-NVL, 16/11/2012 Intelligente gebouwen voor intelligente

Nadere informatie

Collectieve verwarming in collectieve woningbouw

Collectieve verwarming in collectieve woningbouw Collectieve verwarming in collectieve woningbouw Pedro Pattijn Antwerpen, 27 mei 2014 OVED Overlegplatform voor energiedeskundigen Informatieverstrekking Vertegenwoordiging Opleiding Ondersteuning professionalisering

Nadere informatie

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Sanitair warm water Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie Thomas More Kempen) Sanitair

Nadere informatie

Herzlich willkommen. Voorbeeldproject: Hof Van Gan te Genk. Referent. OVED Studiedag Viessmann Belgium bvba

Herzlich willkommen. Voorbeeldproject: Hof Van Gan te Genk. Referent. OVED Studiedag Viessmann Belgium bvba Titre Page 1 6-2015 Herzlich willkommen OVED Studiedag 25-6-2015 Voorbeeldproject: Hof Van Gan te Genk Referent Erik Viessmann Deen Akademie Viessmann Belgium bvba 25 6-2015 EPB : case study Seite 2 6-2015

Nadere informatie

Warm tapwater in de toekomst

Warm tapwater in de toekomst Warm tapwater in woningen Inzicht in de warmtapwatervraag in het licht van de verduurzaming van de energievoorziening 06/11/12 Renee Heller Warm tapwater in de toekomst Warm tapwater wordt steeds groter

Nadere informatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014 Systeemkeuze? Bestaande systemen Integratie technieken 2 Voorbeelden Bestaande technieken Collectief o

Nadere informatie

ECO-Life Venning CO² neutrale woonwijk in Kortrijk

ECO-Life Venning CO² neutrale woonwijk in Kortrijk ECO-Life Venning CO² neutrale woonwijk in Kortrijk Ilse Piers Directeur Goedkope Woning ENERGIEDAG VVSG 19 maart 2013 Goedkope Woning ECO-Life Goedkope Woning ECO-Life - EU-subsidiedossier: CONCERTO -

Nadere informatie

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) Dirk Vanhoudt Onderzoeker VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) De rol van groene warmtenetten in de renovatie van woningen Inhoudstafel 1. De Vlaamse huizenmarkt 2. De energieprestatieregelgeving

Nadere informatie

Alfa Laval Benelux Micro STC-serie. Geldig van 29/09/2015 tot 28/09/2016

Alfa Laval Benelux Micro STC-serie. Geldig van 29/09/2015 tot 28/09/2016 Energetische karakterisatie Afleverset voor combilus Goedkeurings- en Certificatie-operator ATG-E Alfa Laval Benelux Micro STC-serie 15/E023 Geldig van 29/09/2015 tot 28/09/2016 Belgian Construction Certification

Nadere informatie

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Wolf Bracke (UGent) 13 december 2016 Gent Gent 1. Proeftuin Drie Hofsteden

Nadere informatie

EPB platform. Externe warmtelevering. Installatie eisen bij renovatie

EPB platform. Externe warmtelevering. Installatie eisen bij renovatie EPB regelgeving: energievoorziening in collectieve woningbouw EPB platform, externe warmtelevering, installatie eisen renovatie Lore Stevens Vlaams Energieagentschap 27 mei 2014 1 Inhoud EPB platform Externe

Nadere informatie

ECO-Life projecten in Kortrijk

ECO-Life projecten in Kortrijk als referentie projecten in Kortrijk Ilse Piers directeur Goedkope Woning Woon sociaal, Bouw wijs 9 september 2014 Patrimonium GOEDKOPE WONING: 1500 SOCIALE HUURWONINGEN IN KORTRIJK Doelstellingen toekomst

Nadere informatie

Omschakelen naar lage temperatuurverwarming

Omschakelen naar lage temperatuurverwarming 15/06/2017 Omschakelen naar lage temperatuurverwarming Ivan Verhaert Inleiding (Ver)Bouwdilemma s Bron figuren: Izen, Remeha, interieurdesign, Thercon 2 1 Lage temperatuur verwarming (Hoge temperatuur

Nadere informatie

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE Overlopen uitgangspunten SELECTIE WONINGEN VERDELING GEBASEERD OP EPC-DATABANK APPARTEMENT GESLOTEN HALF-OPEN OPEN TOTAAL 1800-1859 1 1 0 0 2 1860-1899 1

Nadere informatie

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Simon Binnemans & Havid El khaoui Pagina 1 Distributie - Thermisch SWW productie Pagina 2 Distributie - Thermisch Centrale productie met waaier

Nadere informatie

ECO-Life projecten in Kortrijk

ECO-Life projecten in Kortrijk als referentie projecten in Kortrijk Herman Jult BURO II & ARCHI+I WinVorm2014 VLM Brugge 7 oktober 2014 Patrimonium GOEDKOPE WONING: 1500 SOCIALE HUURWONINGEN IN KORTRIJK Doelstellingen toekomst Aanloop

Nadere informatie

studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi

studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi 1961 Studiebureau Raymond Boydens wordt opgericht door Raymond Boydens 1989 Dirk Boydens vervoegt

Nadere informatie

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012 18/09/2012 Hernieuwbare energie voor gebouwen Meetcampagne op DX warmtepomp met verticale boringen Inhoud» VITO» met verticale boringen» DX warmtepomp» Beschrijving meetcampagne» Resultaten meetcampagne»»

Nadere informatie

Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw

Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw Door Willem Hooijkaas Voorzitter Nederlands Platform Warmtepompen Platform Warmtepompen Stuurgroep Stuurgroep Aandachtspunten presentatie: Duurzaam & Gasloos (bouwkundige)

Nadere informatie

Bijlage 3 - Inrekenen van een combilus in het kader van de EPB-regelgeving

Bijlage 3 - Inrekenen van een combilus in het kader van de EPB-regelgeving Bijlage 3 - Inrekenen van een combilus in het kader van de EPB-regelgeving Onder een combilus wordt hier een gemeenschappelijke 1 circulatieleiding verstaan die zowel voor warm tapwater als voor ruimteverwarming

Nadere informatie

Digitale warmtenetten en centrale stookplaatsen (energie 4.0) BECAUSE WE CARE

Digitale warmtenetten en centrale stookplaatsen (energie 4.0) BECAUSE WE CARE Digitale warmtenetten en centrale stookplaatsen (energie 4.0) 1 AGENDA VESTIGINGEN WERELDWIJD / EUROPA / BENELUX ACTUALITEIT VLAANDEREN COMBILUSSYSTEEM TYPE INSTALLATIE: CENTRALE STOOKPLAATS VS WAMRTENET

Nadere informatie

Antwerpen, 8 oktober 2014. Inhoud

Antwerpen, 8 oktober 2014. Inhoud Antwerpen, 8 oktober 2014 Inhoud 1. Toelichting INNERS 2. VLARIO-project in Leuven - Beschrijving van het project 3. Haalbaarheidsstudie en technische randvoorwaarden 4. Concept en plan 5. Overzicht van

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW)

Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Leefmilieu Brussel KEUZE VAN WARMTEPRODUCTIE- EN SWW-SYSTEEM IN INDIVIDUELE WOONEENHEDEN EN DE COLLECTIEVE HUISVESTING

Nadere informatie

LCA voor woningen. Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) Bertrand Waucquez, Energieconsulent Mechelen,

LCA voor woningen. Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) Bertrand Waucquez, Energieconsulent Mechelen, LCA voor woningen Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) Bertrand Waucquez, Energieconsulent Mechelen, 2018-06-07 www.vcb.be Inhoud Waarom LCA? Wat is LCA en wat kan je uit een LCA leren? Toekomstige versies

Nadere informatie

Aandeel van SWW in het totale energieverbruik

Aandeel van SWW in het totale energieverbruik Aandeel van SWW in het totale energieverbruik Recente onderzoeksresultaten bij centrale stookplaatsen Bart Bleys Labo Watertechnieken WTCB Slide 1 Inhoud Inleiding TETRA SWW Instal 2020 Slide 2 Belang

Nadere informatie

Energiezuinig (ver)bouwen: geen rechttoe rechtaan verhaal

Energiezuinig (ver)bouwen: geen rechttoe rechtaan verhaal KVAB / Reflectiegroep Energie 14 oktober 2015 Energiezuinig (ver)bouwen: geen rechttoe rechtaan verhaal Hugo Hens Inhoudsoverzicht Inleiding Bewonersgedrag o o Feiten? Hoe statistisch? o Gevolgen Netto

Nadere informatie

Verwarmingsoplossingen in appartementsbouw

Verwarmingsoplossingen in appartementsbouw Verwarmingsoplossingen in appartementsbouw Ludo Thijs Product Coördinator Heating All Seasons CLIMATE COMFORT Heating Air/air Heat Pumps Applied Systems Refrigeration TOP SECRET SECRET INTERNAL USE ONLY

Nadere informatie

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM BIES BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM Naar een duurzaam en geïntegreerd energiesysteem voor een wijk in transitie Een onderzoek uitgevoerd door: Met ondersteuning van: Foto: AEROPHOTO-SCHIPHOL 1

Nadere informatie

EPB STAVINGSCERTIFICAAT

EPB STAVINGSCERTIFICAAT Atlantic Belgium Avenue du Château Jaco 1 1410 Waterloo Tel: +32 (0)2 357 28 28 - Fax: +32 (0)2 353 21 82 www.atlantic-belgium.be versie 8/2016 EPB STAVINGSCERTIFICAAT Gegevens installateur Naam : Adres

Nadere informatie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie Ir. Harm Valk Nieman Groep 6 12 2016 BENG: op weg naar energieneutraliteit BENG => Bijna Energie Neutrale Gebouwen = nzeb => nearly Zero Energy

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG Introductie Jon van Diepen Register Energie Adviseur (rea) Afgestudeerd in Business of Energy Systems (TopTech/TU Delft) Achtergrond: ICT / Financieel Analist Interessegebied:

Nadere informatie

Inhoud. Warmtepompen in EPB-software. Warmtepompplatform Symposium. EPB-software E-peil Warmtepomp E-peil. SPF in EPB EPB-voorbeeld Besluit

Inhoud. Warmtepompen in EPB-software. Warmtepompplatform Symposium. EPB-software E-peil Warmtepomp E-peil. SPF in EPB EPB-voorbeeld Besluit Warmtepompen in EPB-sotware Warmtepompplatorm Symposium 16-09-2009 Jan Hoogmartens 1 Inhoud EPB-sotware E-peil Warmtepomp E-peil Omrekenactor primaire energie SPF warmtepompsystemen SPF in EPB EPB-voorbeeld

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie

Energiebesparing Gemeente Huizen

Energiebesparing Gemeente Huizen Energiebesparing Gemeente Huizen Programma presentatie Duurzaam Bouwloket De aanpak en landelijke ontwikkelingen Stapsgewijs naar aardgasvrij Subsidies en regelingen Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke

Nadere informatie

Living Labs Brussels Retrofit IWT Drie Hofsteden 29/09/2016

Living Labs Brussels Retrofit IWT Drie Hofsteden 29/09/2016 ECO-Life IWT Living Labs Brussels Retrofit IWT Drie Hofsteden 29/09/2016 ECO-Life Drie Hofsteden Pilootproject Drie Hofsteden Situering Huidige toestand Pijnpunten Geplande ingrepen Schema s Lessons learned

Nadere informatie

INNAX Gebouw & Omgeving

INNAX Gebouw & Omgeving INNAX Gebouw & Omgeving Gebouwverduurzamer van A tot Z Pieter Klep, 26 oktober 2017 Waarom energietransitie? Belangrijke ontwikkelingen Regeerakkoord (Rutte II) energieneutraal 2050 Klimaatakkoord Parijs

Nadere informatie

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Wendy Francken - VLARIO 7 mei 2015

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Wendy Francken - VLARIO 7 mei 2015 Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen Wendy Francken - VLARIO 7 mei 2015 Inhoud 1. Wie zijn INNERS en VLARIO 2. Locatie en betrokken partijen 3. Haalbaarheidsstudie

Nadere informatie

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015

Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen. Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015 Warmtewinning uit de gemeentelijke riolering voor het verwarmen van appartementen Riet Lismont VLARIO 11 juni 2015 Inhoud 1. Locatie en betrokken partijen 2. Haalbaarheidsstudie 3. Concept & plan 4. Overzicht

Nadere informatie

Welkom. Voorstelling warmtenetten

Welkom. Voorstelling warmtenetten Welkom Voorstelling warmtenetten Agenda Warmtenet werking Warmtenet warmtebronnen Warmtenet techniek Warmtenet aanleg Warmtenet aansluitingen Warmtenet impact milieu Warmtenet waarom Warmtenet de klant

Nadere informatie

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG Wie zijn wij? Wij bouwen met een visie op lange termijn. Fossiele brandstoffen raken op, grondstoffen schaars. Toekomst vraagt om integrale benadering: kijk naar gebieden en veel disciplines hierbij betrekken,

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Kasper DERKINDEREN CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore.

Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore. Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore.be Motivatie Relatief belang van sanitair warm water (SWW) stijgt in

Nadere informatie

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry Meddeler, Maartje Feenstra Doel bijeenkomst Scenario s bepalen voor gasloze verwarming Benedenbuurt:

Nadere informatie

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020 Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen De woning van 2020 werfbezoek 1 onze MISSIE: Omdat comfortabel wonen een behoefte is van iedereen, (ver-)bouwt Bostoen betaalbare, energiezuinige wooneenheden

Nadere informatie

Energiezuinig bouwen; Wat is wat?

Energiezuinig bouwen; Wat is wat? Inhoud 1. Prestaties... 2 Nul-op-de-meter (NOM)... 2 Nul-op-de-rekening... 2 BENG (Bijna energieneutraal gebouw)... 2 Energieleverend... 2 All-electric... 3 Energieneutraal... 3 Energieprestatievergoeding

Nadere informatie

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen Energievoorziening nieuwbouw Hans van Wolferen 24 november 2016 - Wageningen Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen

Nadere informatie

Verwarming en sanitair warm water

Verwarming en sanitair warm water 1 Installatie-eisen bij renovatie Verwarming en sanitair warm water Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 INLEIDING... 2 1. TOEPASSING... 2 2. KETEL... 2 2.1 Energieverbruiksmeters... 3 3. WARMTEPOMP... 4 3.1

Nadere informatie

1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een warmtenet en waar staan we in Vlaanderen )

1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een warmtenet en waar staan we in Vlaanderen ) Warmtenetten in Vlaanderen een stand van zaken Tom Prinzie bestuurder WNVL 1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een warmtenet en waar staan we in Vlaanderen ) 2) De Centrale stookplaats (bouwsteen

Nadere informatie

De EPB-2015, anderhalf jaar later

De EPB-2015, anderhalf jaar later Seminarie Duurzaam Bouwen: De EPB-2015, anderhalf jaar later 27/05/2016 Leefmilieu Brussel Gevalstudie Toepassing van de EPB 2015-criteria op een flatgebouw Maxime BARGIBANT BBT Energy Doelstellingen van

Nadere informatie

Centrale stookplaatsen

Centrale stookplaatsen Centrale stookplaatsen Ludo Thijs Product Coördinator Heating TOP SECRET SECRET INTERNAL USE ONLY PUBLIC 2 Werking van warmtepomp Expansie ventiel Aangezogen buitenlucht Verdamper Condensor Watercircuit

Nadere informatie

Het kan minder! ing. P. Hameetman

Het kan minder! ing. P. Hameetman Het kan minder! ing. P. Hameetman manager innovatie BAM Vastgoed bv Inleiding Afbakening: Presentatie is toegespitst op woningbouw Verdieping van technische mogelijkheden 2 Klimaatakkoord Gemeenten en

Nadere informatie

Energietransitie Caldomus

Energietransitie Caldomus Energietransitie Caldomus Werkwijze transitieplan Bottom-up aanpak Gebouw centraal Gebouw- en gebiedgebonden maatregelen Participatie Transparante werkwijze Uitnodiging tot participatie: actief of passief

Nadere informatie

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Een warmtepomp genereert op een efficiënte manier warmte om uw huis comfortabel te verwarmen of van warm water te voorzien. Warmtepompen hebben

Nadere informatie

Deerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies

Deerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies Deerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies 2013 Inleiding In het kader van de CO 2 prestatieladder is een ketenanalyse uitgevoerd naar de CO 2 productie door verwarming

Nadere informatie

Warmtepompen. Wie, wat, hoe, waar, waarom?

Warmtepompen. Wie, wat, hoe, waar, waarom? Warmtepompen Wie, wat, hoe, waar, waarom? Even voorstellen Thomas Engberts Adviseur energietransitie Specialist (hybride) warmtepompen Gasunie Transport Services B.V. Groningen woont SLIM 3 jaar bezig

Nadere informatie

Symposium duurzaamheid Portaal. Nu aan de slag met het oog op toekoms7ge ontwikkelingen

Symposium duurzaamheid Portaal. Nu aan de slag met het oog op toekoms7ge ontwikkelingen Symposium duurzaamheid Portaal Nu aan de slag met het oog op toekoms7ge ontwikkelingen Waarom energietransi7e? Milieu Leveringszekerheid of /PJ Verantwoordelijkheid Gebouwde Omgeving energiegebruik EU

Nadere informatie

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Wolf Bracke (UGent) 20 oktober 2016 Antwerpen 1. Proeftuin Drie Hofsteden

Nadere informatie

Regiobijeenkomst Warmtewet. 29 januari 2015

Regiobijeenkomst Warmtewet. 29 januari 2015 Regiobijeenkomst Warmtewet 29 januari 2015 Inhoud Doel Warmtewet Wat en wie vallen onder de Warmtewet Gevolgen Praktisch Risico s Grootste uitdagingen Wat kan Hellemans Consultancy voor u doen? Doel Warmtewet

Nadere informatie

DUURZAME SOCIALE WOONWIJK VENNING KORTRIJK

DUURZAME SOCIALE WOONWIJK VENNING KORTRIJK DUURZAME SOCIALE WOONWIJK VENNING KORTRIJK BURO II & ARCHI+I urban planning architecture engineering interior design Rue J. Jordaensstraat 18a, B-1000 Brussel-Bruxelles T +32 2 641 88 00 F +32 2 640 53

Nadere informatie

Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit

Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit Michel De Paepe Overzicht Definitie van Nearly Zero Energy Building Technologische ontwikkeling Uitvoering, opvolging en commissioning

Nadere informatie

Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem

Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem Warmte is belangrijker dan elektriciteit Het is afgelopen met aardgas! Bestaansrecht van warmtenetten collectieve warmtebronnen: Duurzamer en/of

Nadere informatie

Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk

Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk Werksessie Topsector Energie 03/10/2016 Juriaan van Tilburg, Edwin van Vliet Even voorstellen > Juriaan van Tilburg 2016-heden: consultant Ecofys > Future

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Walstraat nummer 40 bus 3 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²ar): 81 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Implementatie van de Epicoolstudie in de EPB-berekeningsmethode

Implementatie van de Epicoolstudie in de EPB-berekeningsmethode 1 Implementatie van de Epicoolstudie in de EPB-berekeningsmethode Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 VOORWOORD/INLEIDING... 2 1. WIJZIGINGEN AAN DE REKENMETHODIEK VOOR WOONGEBOUWEN (EPW)... 2 1.1 Netto-energiebehoefte

Nadere informatie

Een geregelde warmteprijs, belangrijk onderdeel van een werkbaar marktmodel voor warmtenetten in Vlaanderen

Een geregelde warmteprijs, belangrijk onderdeel van een werkbaar marktmodel voor warmtenetten in Vlaanderen Een geregelde warmteprijs, belangrijk onderdeel van een werkbaar marktmodel voor warmtenetten in Vlaanderen Tom Prinzie Bestuurder Warmtenetwerk Vl. 1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een

Nadere informatie

Installatie-eisen bij renovatie. - Energieprestatie-eisen voor technische bouwsystemen in bestaande gebouwen in Vlaanderen -

Installatie-eisen bij renovatie. - Energieprestatie-eisen voor technische bouwsystemen in bestaande gebouwen in Vlaanderen - Klik VCB-Energiecongres om de stijl te bewerken 27 maart 2014 Klik om de modelstijlen te bewerken Installatie-eisen bij renovatie Tweede niveau - Energieprestatie-eisen voor technische bouwsystemen in

Nadere informatie

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE Selectie Woningen SELECTIE WONINGEN EPC DATABANK APPARTEMENT GESLOTEN HALF-OPEN OPEN TOTAAL 1800-1859 454 332 174 265 1225 1860-1899 571 883 359 422 2235

Nadere informatie

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden BAM contractors Boydens Engineering Herman Teirlinckgebouw, Neutelings Riedijk architecten De pier Blankenberge, Groep Planning Energie & techniek in gebouwen

Nadere informatie

Installatie eisen bij renovatie

Installatie eisen bij renovatie Installatie eisen bij renovatie minimale eisen voor de nieuw geplaatste installaties of de vernieuwde installaties bij i ti renovaties en functiewijzigingen 2015 Patrik De Paep pdepaep@depaep.be Achtergrond

Nadere informatie

Kwaliteitsverklaring warmtelevering Waalsprong en Waalfront. met restwarmte van ARN Nijmegen

Kwaliteitsverklaring warmtelevering Waalsprong en Waalfront. met restwarmte van ARN Nijmegen Kwaliteitsverklaring warmtelevering Waalsprong en Waalfront met restwarmte van ARN Nijmegen Kwaliteitsverklaring warmtelevering Waalsprong en Waalfront met restwarmte van ARN Nijmegen - Vertrouwelijk Door:

Nadere informatie

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1 NTA 8800 Nieuw tijdperk energieprestatie 1 Toekomstvisie overheid 2015 1 juli 2018 2019 2020 tussenperiode 2050 50% EPC aanscherping Overheids-gebouwen Aansluitplicht aardgas BENG nieuwbouw vervalt Nieuwbouw

Nadere informatie

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst De weg van de energietransitie d.d. 20-11-2018 - VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst M3E groep (Vestigingen Rotterdam, Breda, Amsterdam ) M3E Kostenmanagement M3E Brandveiligheid consultants M3E

Nadere informatie

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen?

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen? OP WEG NAAR 00 Bijna-Energieneutrale gebouwen? Maarten De Groote Vlaams Energieagentschap 4 oktober 0 Brugge Inhoud Evolutie energieprestatie Vlaanderen Aanpassingen wetgeving EPB Aanpassingen wetgeving

Nadere informatie

Studiedag collectieve warmteproductie AANDACHTSPUNTEN EPB REGELGEVING COLLECTIEVE WARMTE. Floor.Apers@3E.eu

Studiedag collectieve warmteproductie AANDACHTSPUNTEN EPB REGELGEVING COLLECTIEVE WARMTE. Floor.Apers@3E.eu Studiedag collectieve warmteproductie AANDACHTSPUNTEN EPB REGELGEVING COLLECTIEVE WARMTE Floor.Apers@3E.eu 3E info@3e.eu www.3e.eu Aandachtspunten EPB regelgeving externe warmtelevering 3E intro 3E intro

Nadere informatie

Toelichting. 1. Inleiding

Toelichting. 1. Inleiding Toelichting 1. Inleiding Met deze wijziging van de Regeling energieprestatievergoeding huur (hierna: de regeling) wordt uitvoering gegeven aan artikel 3 van het Besluit energieprestatievergoeding huur

Nadere informatie

Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned

Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned Valerie Vergaert Consultant Sustainable Buildings VK Architects & Engineers Introductie Stad Leuven > klimaatneutraal

Nadere informatie

CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK

CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK Leo Bakker 1, Bart de Boer 2, Pieter de Wilde 3 Marinus van der Voorden 1 1 TNO Bouw en Ondergrond, Delft, Nederland 2 Energieonderzoek Centrum Nederland,

Nadere informatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014 Ingenium Ingenieursbureau Technische uitrusting > 70 vaste medewerkers > 2000 referenties Kantoren in

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat E. J. Van Gansenstraat nummer 27F bus bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 500 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat L. Devillersstraat nummer 3 bus 9 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 315 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Populierenlaan nummer 10E bus E72 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²ar): 210 De energiescore

Nadere informatie

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen BENG Bijna Energie Neutrale Gebouwen 1. Introductie 2. BENG methodiek 3. EPC versus BENG 4. Hoe kunnen we hierop inspelen? 1. BENG Introductie Introductie Nederlandse versie van de Europese wetgeving nearly

Nadere informatie

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Warmtenetten Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Agenda Wat is een warmtenet Technologie Projecten Regulering Rol Eandis 2 2015 Studiedag Energik - Warmtenetten 1 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw :

Opleiding Duurzaam Gebouw : Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Leefmilieu Brussel Keuze van warmteproductie- en SWW-systeem DISTRIBUTIE EN AFGIFTE: HYDRAULICA EN REGELING in

Nadere informatie

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam (ver)bouwen Energie besparen Zelf duurzame energie opwekken Duurzame financiering Subsidies ~45% Energielabel D of lager Een gemiddeld

Nadere informatie

Een warmtepomp: interessant voor uw woning? Doe de test!

Een warmtepomp: interessant voor uw woning? Doe de test! Een warmtepomp: interessant voor uw woning? Doe de test! Een warmtepomp: interessant voor uw woning? Doe de test! Gratis warmte? 2 Een warmtepomp haalt gratis warmte uit de lucht en gebruikt om uw woning

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Leeuwerikenstraat nummer 43 bus 0702 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 156 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Stefan Van Loon, technical consultant Ruimteverwarming in combinatie met balansventilatie 1 Programma Definitie passiefhuis zeer laagenergie

Nadere informatie

Waarom altijd samenwerken met Heatlink

Waarom altijd samenwerken met Heatlink Waarom altijd samenwerken met Heatlink Studie en Advies Onafhankelijk ontwerp 1 ontwerp voor alle aannemers Installatieontwerp (lastenboek) Warmteverliesberekening Technische tekeningen (As-Built) EPB

Nadere informatie

Resultaten monitoring

Resultaten monitoring RenoseeC: renovaties met sociale, ecologische en economische meerwaarde via collectieve aanpak Resultaten monitoring Afdeling Bouwfysica KU Leuven / EnergyVille Evi Lambie & Dirk Saelens Cayman 1 Uitgevoerde

Nadere informatie

DUCO SEMINARS 2015. Natuurlijk naar nul-op-de-meter. juni 2015 Jérôme Eijsackers

DUCO SEMINARS 2015. Natuurlijk naar nul-op-de-meter. juni 2015 Jérôme Eijsackers AKOESTIEK EN BOUWFYSICA LAWAAIBEHEERSING MILIEUTECHNOLOGIE BRANDVEILIGHEID DUCO SEMINARS 2015 Natuurlijk naar nul-op-de-meter juni 2015 Jérôme Eijsackers auteur ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - DÜSSELDORF

Nadere informatie

Aardgasvrij en BENG gaat goed samen

Aardgasvrij en BENG gaat goed samen Aardgasvrij en BENG gaat goed samen Harm Valk / Nieman Groep Luc Bakker / Nijhuis Bouw Workshop ZEN-Aardgasvrije nieuwbouw 29 maart 2018 BENG 1 Waarde van BENG Vraagbeperking BENG 1 Samenhang BENG 2 Hernieuwbare

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Brusselsesteenweg nummer 11 bus 403 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 224 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Groenenborgerlaan nummer 22 bus + 3R bestemming appartement type - softwareversie 9.17.4 berekende energiescore ( kwh/ m² jaar): 261 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

Module 3.4. EPW: warm tapwater. Versie 2.0

Module 3.4. EPW: warm tapwater. Versie 2.0 Module 3.4 EPW: warm tapwater Versie 2.0 1 Overzicht Algemeen Netto energiebehoefte voor warm tapwater Systeemrendement Tapleidingen Circulatieleidingen Opwekkingsrendement Invoer in het rekenprogramma

Nadere informatie

POST-DOC ONDERZOEKER

POST-DOC ONDERZOEKER POST-DOC ONDERZOEKER Overzicht Thermische opslag in context van energietransitie als technische oplossing met een duidelijk potentieel een warme toekomst? Traditionele gebouwsimulatie en -ontwerp Gedetailleerde

Nadere informatie

Energiecongres OVED. Wijziging normering vraaggestuurde ventilatie Ventilatieoplossingen voor BEN woningen en renovatieprojecten

Energiecongres OVED. Wijziging normering vraaggestuurde ventilatie Ventilatieoplossingen voor BEN woningen en renovatieprojecten Energiecongres OVED Wijziging normering vraaggestuurde ventilatie Ventilatieoplossingen voor BEN woningen en renovatieprojecten Inhoud Bedrijfsprofiel Nieuwe reductiefactoren voor vraaggestuurde ventilatie

Nadere informatie

Warmtapwater in de herziene EPCbepaling: er veranderen?

Warmtapwater in de herziene EPCbepaling: er veranderen? Warmtapwater in de herziene EPCbepaling: wat gaat er veranderen? Vanaf 1 juli wordt de EPC voor woningen en utiliteit bepaald volgens de nieuwe norm NEN 7120. Hieronder wordt de bepalingsmethode voor het

Nadere informatie