Pagina 1 van 7 Onderwerp Vergadering Datum Auteur Ronnie van Leeuwen Plaats Thales, Hengelo Tel. 040 2503 714 e-mail: ron.vanleeuwen@nl.thalesgroup.nl PRESENTIELIJST Naam Bedrijf Aanwezig Naam Bedrijf Aanwezig Erik Goossens Philips Healthcare Frederik Castelain Rycobel Theo Hesen Philips Healthcare Patrick Achten Jabil X Jan Willem Lamers Philips Healthcare Vital Driesen Jabil Patrick Langenhuizen Philips Healthcare Andries de Bue Dewetron Tom Boermans LMS Doeke Jan vd Meulen Technex Frans Assink Thales Nederland X Bart Seynaeve BARCO Simon Bakker Maser Engineering b.v. X Ronnie van Leeuwen Thales Cryogenics b.v. X Dora Deboeure BARCO Dop Jooren Tyco Electronics AMP Boudewijn Jacobs Philips Innovation S. X Heinz Dieter Slaar Erik Wegkamp ETS NLR Rob Grijpma NLR X Jos de Groot Jan de Groot Ton Geise Bob Gaasbeek Jan Bakker Marco Olierook Gerard Grootelaar Klement Haker Harry Roossien Marc de Lepper Michel Aarts Brigitte Wulders Klaas Robers Barry Groeneveld Klima Testtechniek Klima Testtechniek j.j. Bos b.v j.j. Bos b.v Sensata Sensata Sensata Honeywell Tonalite Adimec Adimec TOPA TOPA TOPA Marco Ezendam Reden X Filip van Brugghe Johan van der Niet Tech 5 Filip Nauwelaerts Penny Lenaerts Philips Brugge Labo de Nayer Labo de Nayer Thijs van den Oord IPS Packaging X Ad Bastiaanssen Abtronix B.V. X
Pagina 2 van 7 1 Opening en introductie Ronnie van Leeuwen opent de vergadering en heet iedereen welkom bij Thales in Hengelo. Frans Assink wordt bedankt voor de organisatie van deze middag. De aanwezigen van vandaag introduceren zich. De agenda van deze dag wordt doorgenomen. Ronnie heeft tijdens de vergadering een aantal CEEES documenten ter inzage beschikbaar: - Environmental Engineering: Mechanical Environment: Models of degradation, variability - Reliability, For mature product, from the beginning of useful life (te downloaden via de PLOT website) - Source reduction by European Test Schedules - Development of shock and vibration test specifications for telecommunication equipment in automotive environment 2 Verslag vorige vergadering Het verslag van de werkgroep bijeenkomst bij Barco van mei 2011 wordt zonder opmerkingen goedgekeurd. Het verslag is te vinden op de website van PLOT (www.plot.nl). Ronnie van Leeuwen blikt kort terug op de bijeenkomst bij Barco. Resonanties was toen ook het thema. Conclusie uit die bijeenkomst was dat bij het opsporen en meten van resonanties veel ervaring van (test)specialisten nodig is. De normen zijn vrij summier met informatie. Enkele vragen die bij het meten van resonanties naar voren kwamen zijn: - Welke methode van meten van resonanties is het meest geschikt? - Welke sweep snelheid moet gebruikt worden? - Welke versnelling gaat men aanbieden aan het product waar men de resonantie wil meten? - Wat is het verschil in resultaat tussen de meting bij een opgaande en een meting bij een neergaande sweep? - Waar plaatst men de versnellingsopnemers? - Wat is een resonantie (hoe veel moet de opslingering zijn om te kunnen spreken over een resonantie)? Frans Assink zal in zijn presentatie ingaan op bovenstaande vragen. 3 Presentatie Resonanties door Frans Assink De presentatie van Frans Assink over resonantietesten is in verkorte vorm ook gepresenteerd op de PLOT showcase en is te downloaden op de PLOT website. De uitgebreide versie is bij de werkgroep bijeenkomst behandeld. Hieronder enkele sheets met aanvullende tekst.
Pagina 3 van 7 Allereerst wordt de definitie van transmissibility gegeven aan de hand van een massa / veer / demper systeem En worden de 3 gebieden in de transmissibility grafiek weergegeven. In het groene gebied wordt vaak gesproken over demping, beter is om dit verzwakking te noemen omdat demping altijd wel aanwezig is. In het roze gebied is de resonantie zichtbaar.
Pagina 4 van 7 In de normen wordt met resonantie frequentie de gedempte resonantie frequentie bedoeld. De grafiek linksonder wordt vaak in de regeltechniek gebruikt, het is bij resonanties beter om de grafiek rechtsboven te gebruiken. Op dit plaatje is bv te zien dat de blauwe lijn een lagere opslingerfactor heeft bij de resonantiefrequentie maar dat dit systeem juist bij hogere frequenties harder trilt dan de andere systemen (blauwe lijn komt boven de andere lijnen).
Pagina 5 van 7 Bovenstaande plaatjes laten zien dat bij resonantie onderzoek bij niet lineaire systemen verschillende amplitudes aangeboden moeten worden om de resonantie frequentie goed te kunnen bepalen. Bij het lineaire systeem is er 1 resonantiefrequentie, bij het niet lineaire systeem is de resonantiefrequentie afhankelijk van de aangeboden versnelling. Het verschil wat men vaak ziet bij opgaande en neergaande sweep (andere resonantiefrequenties) heeft ook te maken met niet lineaire systemen. Een voorbeeld van een progressieve stijfheidslus is een multilayer PCB.
Pagina 6 van 7 De ervaring van Frans is dat de sweep snelheid niet veel uitmaakt; je moet al erg snel sweepen om een resonantie te missen. Frans laat met enkele voorbeelden zien dat de plaats van de opnemers op een systeem erg belangrijk is. Met modaal analyse technieken kun je het model / systeem gaan analyseren (de diverse modes zichtbaar maken). Verder wordt getoond dat door bepaling van de transferfunctie bij een schoktest ook de resonantiefrequentie bepaald kan worden. Ook kunnen random triltesten hiervoor gebruikt worden. De massa van de versnellingsopnemer beinvloedt de meting: - De trilvorm kan anders worden - De resonantiefrequentie verandert (wordt wat lager) - De Q factor verandert Tijdens de duurtesten (dwell testen op de resonantiefrequentie) wordt aangeraden om de versnellingsopnemer te laten zitten. Bij voorkeur moet men het controlesysteem van de shaker laten sturen op fase (dit gebeurt lang niet altijd). Ook kan gekozen worden voor een sweep test over een beperkt frequentiegebied rond de resonantiefrequentie; sweepen tussen 0,8 * f res en 1,2 * f res maar dan wel 120 minuten i.p.v. 90 minuten uit de norm.
Pagina 7 van 7 4 Rondleiding Thales Helaas is het te testen object voor de demonstratie van resonantiemetingen op de shaker defect geraakt en is de demo niet mogelijk. Wel voert de rondleiding door de fabriek waar diverse radarsystemen in aanbouw te bewonderen zijn. 5 Thema volgende bijeenkomst en sluiting Na de rondleiding wordt gediscussieerd over een volgend thema. Gesproken wordt o.a. over een onderzoek dat op meerdere laboratoria uitgevoerd zou moeten worden. Men kiest een bepaald object en aan diverse laboratoria wordt de vraag gesteld om de resonantiefrequentie van het object te bepalen. Dit onderzoek zou gebruikt kunnen worden voor ISO17025 waar men een kringonderzoek moet uitvoeren. De groep is zich ervan bewust dat dit een lastig te definiëren project zou gaan worden. Ronnie van Leeuwen bedankt iedereen voor de bijdrage aan deze bijeenkomst, in het bijzonder de mensen van Thales Hengelo en sluit de bijeenkomst.