UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar 1
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar Wat staat er in deze folder? Inleiding 3 Intake bij de kinderrevalidatiearts 4 Interdisciplinaire screening 4 Individuele behandelmogelijkheden 5 Ouderkindgroep Bumba 9 Therapeutische Peutergroep 11 Zwemmogelijkheden voor jonge kinderen 13 Oudercafé 14 Meer informatie en vragen 15 2
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Inleiding Op locatie Beatrixoord van het UMCG Centrum voor Revalidatie zijn verschillende behandelmogelijkheden voor jonge kinderen. In deze folder kunt u meer lezen over deze behandelmogelijkheden zodat u weet wat u kunt verwachten. Als uw kind is aangemeld bij het Centrum voor Revalidatie vindt er eerst een intake plaats door de kinderrevalidatiearts. Afhankelijk van uw vragen en de beoordeling door de kinderrevalidatiearts, vindt soms een screening plaats door het kinderrevalidatieteam. Voor kinderen tussen de 0-2 jaar en hun ouders is er de mogelijkheid om deel te nemen aan de Bumbagroep, een groep voor ouder en kind. De Therapeutische peutergroep (TPG) is er voor kinderen tussen 2-4 jaar. Het team van de kinderrevalidatie kan uw zoon of dochter ook individueel behandelen, vaak aanvullend op de behandeling in de eerste lijn. Naast individuele therapie kan zwemtherapie tot de mogelijkheden behoren. Op de website van het Centrum voor Revalidatie zijn verschillende filmpjes te vinden over de behandelmogelijkheden bij jonge kinderen. Kijk voor meer informatie op www.revalidatie.umcg.nl Als u naar aanleiding van deze folder vragen of opmerkingen heeft, aarzel dan niet om deze te bespreken met de kinderrevalidatiearts of met een van de andere behandelaars. 3
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar Intake bij de kinderrevalidatiearts Tijdens de intake bij de kinderrevalidatiearts zal de arts u vragen stellen over hoe uw kind zich tot nu toe heeft ontwikkeld op verschillende gebieden, zoals motoriek, communicatie, gedrag en spel. De kinderrevalidatiearts doet daarnaast een lichamelijk onderzoek. De kinderrevalidatiearts richt zich hierbij op de houding en bewegingen van uw kind. Ook kijkt de arts naar eventuele neurologische problemen, zoals spasticiteit of krachtsverlies. Afhankelijk van uw vragen en de bevindingen van de kinderrevalidatiearts kan het zinvol zijn een bredere screening te doen. Op indicatie is de orthopedagoog aanwezig bij de intake bij de kinderrevalidatiearts voor een bredere beoordeling van de ontwikkeling van uw kind en uitleg van de behandelmogelijkheden. Het doel van de kinderrevalidatiearts is om eventuele problemen die kunnen ontstaan bij een aandoening zoveel mogelijk te beperken. De kinderrevalidatiearts is het aanspreekpunt voor al uw vragen, bijvoorbeeld over de gevolgen van de beperking. Voor informatie over aanpassingen en voorzieningen, zoals op het gebied van schoenen, spalken en andere hulpmiddelen kunt u bij de kinderrevalidatiearts terecht. Interdisciplinaire screening Tijdens de interdisciplinaire screening wordt uw kind onderzocht door verschillende therapeuten en behandelaars. De interdisciplinaire screening wordt gebruikt om een profiel te maken van de sterke en minder sterke kanten van uw kind op verschillende gebieden. Dit kan zijn op het gebied van de fijne en grove motoriek, de conditie, het sociaal emotioneel functioneren, de zelfredzaamheid en op indicatie de communicatieve vaardigheden. Ook wordt tijdens de interdisciplinaire screening in kaart gebracht welke hulpvragen u en uw kind hebben. 4
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Afhankelijk van de hulpvraag wordt uw kind gezien door de kinderrevalidatiearts, fysiotherapeut, ergotherapeut, logopedist en de psycholoog. Een maatschappelijk werker gaat in gesprek met u als ouders of verzorgers. Soms wordt er door de psychologisch assistent, in samenwerking met de psycholoog, een ontwikkelingsonderzoek gedaan. Na de interdisciplinaire screening bespreekt het team van de kinder revalidatie de bevindingen en resultaten met u. Samen met u wordt in dit gesprek besloten welke vervolgstappen er genomen gaan worden. Individuele behandelmogelijkheden Voor de individuele behandeling van uw kind zijn er verschillende mogelijkheden. In het team van de kinderrevalidatie werken verschillende deskundigen met ieder een eigen specialisme. Bij de intake door de kinderrevalidatiearts of tijdens de teambespreking kan samen met u worden vastgesteld of het zinvol is dat uw kind een periode in behandeling komt bij het kinderrevalidatieteam. De verschillende behandelaars in het kinderrevalidatieteam hebben allemaal hun eigen specialisme zoals op het gebied van slikken, communicatie, handfunctie of houding en beweging. Dit kan een meer waarde zijn ten opzichte van een behandeling in de eerste lijn, de therapeut die vaak bij u thuis komt. Tijdens de behandeling van de uw zoon of dochter wordt de voortgang regelmatig besproken door de behandelaars en de kinderrevalidatie arts. Zodra het mogelijk is, zal de behandeling weer worden overgedragen aan een therapeut uit de eerste lijn of wordt de behandeling afgerond. Er kan ook gekozen worden voor een andere vorm van behandeling of begeleiding. 5
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar Kinderrevalidatiearts De kinderrevalidatiearts stelt een behandelprogramma vast in overleg met u en het team. Gedurende de periode dat uw kind in behandeling is, onderzoekt de kinderrevalidatiearts uw kind regelmatig en bespreekt met u het verloop van de behandeling. Er vindt regelmatig overleg plaats met de behandelaars in het team. De kinderrevalidatiearts is aanwezig bij de teambesprekingen en is eindverantwoordelijk voor de inhoud van de behandeling. Kinderfysiotherapeut De kinderfysiotherapeut onderzoekt en stimuleert de motorische ontwikkeling van uw zoon of dochter. U kunt adviezen krijgen over de manier waarop u uw kind thuis het beste kunt verzorgen en stimuleren. Als het nodig is, begeleidt de kinderfysiotherapeut u en uw kind bij het omgaan met hulpmiddelen zoals (been)beugels en spalken. Ook bij het zoeken naar geschikte hulpmiddelen kan de kinderfysiotherapeut u adviseren. Ergotherapeut De ergotherapeut onderzoekt en stimuleert de ontwikkeling van uw kind in spel, zelfredzaamheid, handfunctie en schoolse vaardigheden. De ergotherapeut kan u advies geven over de speel- en zithouding van uw zoon of dochter. Ook kan de ergotherapeut informatie geven over voorzieningen en helpen bij het aanvragen van bijvoorbeeld een stoel of een rolstoel. Logopedist De logopedist onderzoekt en stimuleert de ontwikkeling op het gebied van de mondmotoriek. De mondmotoriek wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het eten en drinken en de communicatie van uw kind. Door adviezen te geven kan het drinken, eten en tandenpoetsen bij uw kind gemakkelijker gaan. Als het nodig is zoekt de logopedist, samen met u, naar een geschikte methode en/ of hulpmiddel om het praten te verbeteren. 6
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Muziektherapeut De muziektherapeut helpt uw kind met behulp van muziek en muziekmateriaal vorm te geven aan wat innerlijk leeft. Muziek bevordert de motorische, cognitieve en sociale ontwikkeling. Gevoel voor geluid, melodie, ritme en beweging zijn aangeboren. Dit biedt bij behandeling van jonge kinderen met een handicap een kansrijke ingang tot contact en (non)-verbale interactie ook in de ouder-kindrelatie. In muziek kunnen kinderen hun angst, plezier, verdriet, geluk en agressie kwijt. Muziektherapie wordt gebruikt als ondersteuning van en verbinding tussen vormen van gesprekstherapie, fysiotherapie, speltherapie, logopedie en ergotherapie. Mogelijke doelen zijn: omgaan met emoties, doelbewust leren inen ontspannen, stimuleren actief bewegen, vergroten van eigenwaarde en zelfvertrouwen en spraaktaalontwikkeling. Met verschillende technieken, muziekvormen en (veelal aangepaste) instrumenten kan voor vrijwel ieder kind een aanpak op maat worden gemaakt. Psycholoog/Orthopedagoog/Testassistent De psycholoog of orthopedagoog onderzoekt, in samenwerking met de psychologisch testassistent, de verstandelijk en/of sociaalemotionele ontwikkeling van uw zoon of dochter door middel van verschillende observaties, gesprekken en testonderzoeken. U kunt advies krijgen over opvang- en onderwijsmogelijkheden. Ook kunt u met opvoedingsvragen of steun bij mogelijke gedragsproblemen van uw zoon of dochter terecht bij de psycholoog of orthopedagoog. Pedagogisch medewerker De pedagogisch medewerker observeert en stimuleert de verstandelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling van uw kind. Spelenderwijs biedt de pedagogisch medewerker uw kind activiteiten aan. 7
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar Maatschappelijk werker De maatschappelijk werker richt zich op de begeleiding van u als ouder(s). Onderwerpen die ter sprake komen kunnen zowel op emotioneel, praktisch als financieel vlak liggen. Jaarlijks is er een aantal themabijeenkomsten voor ouders. Hierin komen onderwerpen aan de orde die voor u interessant kunnen zijn. U als ouder(s) bepaalt samen met de behandelaars de onderwerpen van deze themabijeenkomsten. Naast het geven van informatie is er op deze avonden ook veel ruimte voor het uitwisselen van ervaringen met andere ouders. 8
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Ouderkindgroep Bumba Bumba is een vrolijke clown voor baby s en peuters. Bumba staat voor plezier en daar gaat het om in deze groep. De ouderkindgroep is opgezet vanuit hulpvragen van ouders, met jonge kinderen die ontwikkelingsproblemen hebben. Vragen die tijdens de ouderkindgroep aan bod kunnen komen zijn: - Hoe kan ik mijn kind het beste stimuleren? - Welk speelgoed kan ik aanbieden? - Moet ik bepaald gedrag wel of niet corrigeren? In de ouderkindgroep staat het plezier tussen ouder en kind centraal. Er is daarnaast de mogelijkheid voor het uitwisselen van ervaringen met andere ouders. Behandelteam De ouderkindgroep wordt begeleid door een pedagogisch medewerker en een orthopedagoog. Ook is er begeleiding van een muziektherapeut, ergotherapeut of een logopedist. Deze deskundigen geven praktische adviezen en beantwoorden hulpvragen van de ouders. De ervaring leert dat de ouders zich na tien weken veel bekwamer voelen in het stimuleren van de ontwikkeling van hun kind. Voor wie De ouderkindgroep is bedoeld voor jonge kinderen (9 maanden tot 2,5 jaar) en hun ouders. Bij de kinderen in de ouderkindgroep is de ontwikkelingsproblematiek complex. Vaak hebben de ouders behoefte aan praktische adviezen over de ontwikkeling van hun kind. Ook vinden ouders het prettig om ervaringen te delen met andere ouders. De meeste kinderen die deelnemen aan de ouderkindgroep worden al behandeld door een eerstelijns therapeut. De ouder- 9
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar kind groep is een aanvulling op deze behandeling en kan niet worden gezien als vervanging. De groep De groep bestaat uit maximaal vijf kinderen en één ouder per kind. De groep komt zes weken lang, één keer per week bij elkaar op een vaste ochtend van 9.30-11.30 uur. De samenstelling van de groep wisselt niet tijdens deze zes weken. Meer informatie Op de youtubepagina van het Centrum voor Revalidatie staat een film over de ouderkindgroep. De youtubepagina is te vinden via www.revalidatie.umcg.nl 10
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Therapeutische Peutergroep (TPG) De therapeutische peutergroep is bedoeld voor kinderen tussen de 2-4 jaar met een beperking in de motorische ontwikkeling,met daarnaast vaakbijkomende ontwikkelingsproblemen. Deze ontwikkelingsproblemen kunnen zich voordoen op het gebied van taal-, spraak-, of leervaardigheden, zelfredzaamheid of sociaal emotionele ontwikkeling. De therapeutische peutergroep is gericht op een zo normaal mogelijk verlopende ontwikkeling en het voorkomen van onnodige achterstand. In de therapeutische peutergroep wordt geoefend zodat het kind zo zelfstandig mogelijk wordt en uiteindelijk doorstroomt naar de meest geschikte vorm van onderwijs. Behandelteam De groepen worden begeleid door een ervaren team van de kinder revalidatie. Het kinderrevalidatieteam bestaat uit een kinderrevalidatiearts, pedagogisch medewerker, fysiotherapeut, ergotherapeut, muziektherapeut, logopedist, maatschappelijk werker en psycholoog. Er wordt gewerkt met een ontwikkelingsvolgsmodel, hiermee wordt iedere stap in de ontwikkeling zichtbaar. De peutergroepen De groepen bestaan uit maximaal zeven kinderen. De kinderen komen meestal drie tot vier dagdelen per week. Elke groep heeft een vast programma met ruimte voor plezier en spel. De activiteiten van de peutergroepen bestaan uit individuele ontwikkelings stimulering, individuele therapie en groepsactiviteiten. Naar school Tussen het derde en vierde jaar denkt het team van de kinderrevalidatie samen met de ouders na over een geschikte vorm van 11
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar vervolgonderwijs. Ouders kunnen begeleiding krijgen bij het aanvragen van indicaties en een goede overdracht van de therapeutische peutergroep naar de begeleiders van de toekomstige school. Soms stromen kinderen door naar een kinderdagcentrum. Rol en ondersteuning van de ouders Ouders bepalen een groot deel van de inhoud van de behandeling. De hulpvragen van de ouders dienen als uitgangspunt voor de behandeling op de therapeutische peutergroep. De behandeldoelen worden met grote regelmaat geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Een kind met beperkingen brengt veel teweeg in een gezin. Ouders kunnen ondersteuning krijgen van een maatschappelijk werker en een psycholoog. Ook zijn er regelmatig ouderavonden die begeleid worden door maatschappelijk werk. De ouders bepalen zelf wat de onderwerpen van deze avonden zijn. Voor meer informatie kunt u de uitgebreide brochure lezen op de website van het Centrum voor Revalidatie. U kunt de brochure vinden op www.revalidatie.umcg.nl -> 'Jongeren en ouders' -> 'Ziekte, onderzoek en behandeling' -> 'Peutergroep' 12
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Zwemmogelijkheden voor jonge kinderen Zwemmen is een van de mogelijke revalidatiebehandelingen voor kinderen in het Centrum voor Revalidatie. Om te bepalen of uw kind voor zwemtherapie in aanmerking komt, onderzoekt de kinderrevalidatiearts uw kind en bespreekt de uitkomsten met u. Het Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord, beschikt over een zwembad met een in hoogte verstelbare bodem en een watertemperatuur van 31 graden. Er zijn in het zwembad verschillende spelmaterialen aanwezig. Bij zwemtherapie kunt u denken aan: watergewenning, voorbereidend zwemmen, leren drijven en zo mogelijk het aanleren van een zwemslag. Ook specifieke oefentherapie, ontspannen en bewegen in het water kunnen doel zijn van de zwemtherapie. Zwemtherapie gebeurt groepsgewijs, waarbij ieder kind individueel benaderd wordt. Een kinderfysiotherapeut of een pedagogisch medewerker begeleidt het zwemmen. 13
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar Oudercafé Iedere maand organiseert de afdeling Kinderrevalidatie van het UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord, het oudercafé. Het café is bedoeld voor ouders van kinderen die onder behandeling zijn in het Centrum voor Revalidatie en voor ouders van kinderen die op de Mytylschool zitten. Ouders krijgen door het oudercafé de mogelijkheid om elkaar op een informele manier te ontmoeten. Tijdens het oudercafé wordt iedere maand een ander onderwerp besproken. De thema s van de avond worden in samenspraak met de ouders bepaald. 14
UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Meer informatie en vragen Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft of als u meer informatie wilt, dan kunt u bellen met het UMCG Centrum voor Revalidatie. Universitair Medisch Centrum Groningen UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Dilgtweg 5, 9751 ND Haren Postbus 30.002, 9750 RA Haren Telefoon (050) 361 79 99 www.revalidatie.umcg.nl Op onze website vindt u meer informatie over onze behandelingen, behandelwijze en behandelaars. Op de homepage staan links naar nieuws over ons centrum en naar onze social media YouTube, Facebook en Twitter. Ook vindt u er onder het kopje Volwassenen en vervolgens Interessante links handige links naar patiëntenverenigingen. 15
Mogelijkheden kinderrevalidatie voor kinderen van 0-4 jaar Aantekeningen 16
Patiënteninformatie vlk 502/1504