Wat houdt functionele veiligheid in? First draft/concept by Derek Jones (Rockwell Automation) translated in Dutch and elaborated by Paul Hoogerkamp ISO TC 199 / IEC TC44 JWG Copyright IEC, Geneva, Switzerland
Wat is functionele veiligheid? Het gaat erom dat de dingen veilig en productief werken Het gaat erom aan te tonen dat het veilig is Het gaat erom een oplossing te implementeren dat zowel technisch als commercieel uitvoerbaar is Het gaat om een logisch concept voor het ontwerp 2
Wat maakt veiligheid zo speciaal? Is het bekende vlottersysteem van uw toilet thuis een veiligheidstoestel? 3
Wat maakt veiligheid zo speciaal? Wat gebeurt er als de vlotterklep niet functioneert? Hoe faalt het toestel? Blijft de klep in een gesloten / open / of onbekende toestand staan? Vormt elk van deze situaties een gevaarlijke toestand? In deze toepassing zijn de meeste fouten of storingen eerder ongemakkelijk dan gevaarlijk 4
Wat maakt veiligheid zo speciaal? Gegeven is een procesvat: is een eenvoudige vlotter voldoende? Hoe weten we dat? Wat hebben we nodig om te controleren of dit voldoende is? 5
Vroeger anders? B c A 6
Wanneer een veiligheidsfunctie? Een gewone functie van de machine waarbij een storing of defect ervan kan uitmonden in onmiddellijke verhoging van de risico( s) verwordt dan tot een veiligheidsfunctie. R h het risico gegenereerd door een specifieke gevaarlijke situatie, voordat beschermende maatregelen zijn toegepast R r de risicoreductie die door beschermende maatregelen (zou) moet(en) worden gerealiseerd R a de risicoreductie die door beschermende maatregelen feitelijk is (wordt) gerealiseerd 1. oplossing 1 belangrijk deel van de risicoreductie door beschermende maatregelen anders dan door het SRP/CS (bijv. maatregelen van mechanische aard), klein deel van de risicoreductie door het SRP/CS 2. oplossing 2 belangrijk deel van de risicoreductie door het SRP/CS (bijv. lichtscherm), klein deel van de risicoreductie door beschermende maatregelen anders dan door het SRP/CS (bijv. maatregelen van mechanische aard) 3. afdoende gereduceerd risico 4. onvoldoende gereduceerd risico SRP/CS: deel van een besturingssysteem dat reageert op veiligheidsgerelateerde ingangssignalen en daardoor veiligheidsgerelateerde uitgangssignalen genereert.
Technische (veiligheids) functie 8
Component/systeem falen of in storing Wat gebeurt er als de klep weigert? Wat gebeurt er als het water bevriest? Wat gebeurt er als de waterdruk hoger wordt? Wat gebeurt er als leiding is gecorodeerd? Wat gebeurt er als de vlotter afbreekt? Wat gebeurt er als de vlotter een beetje lekt? 9
Wie, wat, wanneer? Hebben we voldoende kennis en mogelijkheden? Is er een helder en gedocumenteerd projectplan voor veiligheid inclusief validatie? Weet een ieder wat zijn/haar taken en verantwoordelijkheden zijn? Niet nog meer regelen? FSM = Functional safety management 10
Systematische fouten? Inhoud van het vat gewijzigd? Verandering van de druk van 10 naar 100 bar. Omgeving gewijzigd? Is dit alles wat we nodig hebben? SYS = systematische integriteit 11
Verdubbeling / redundantie? Hebben we 2 vlotters nodig? Verhoogd risico: we zouden er 2 nodig kunnen hebben.. Natrium FT = Fout Tolerant ontwerp 12
Gelijktijdig falen of in storing raken Beide vlotters falen tegelijkertijd. CCF = Gemeenschappelijke foutoorzaak 13
Slechts één faaloorzaak Als er een vlotter faalt hoe weten we dat? en bovenal moeten we dit weten? In dit geval is er geen diagnose en wordt de fout niet ontdekt. Zonder diagnose kan een latere gevaarlijke fout ontstaan. DC = Diagnostisch bereik 14
Hoe goed is het? Kleppen kunnen een betrouwbaarheid hebben ergens tussen 0 en 100%. Goedkope kunststof vlotter of een dure van roestvast staal. MTTFd = Gemiddelde tijd tot optreden van een gevaarlijke fout 15
Functionele veiligheid loont Integratie van functionele veiligheid in het gehele ontwerptraject leidt tot: Veiligere en productievere machines Vermindering van de kosten van zowel het gebruik als de machine zelf 16
Wat is het doel van de werkgroep? Eén referentienorm een norm die de EN-ISO 13849 and IEC 62061 vervangt en rekenig houdt met het verleden Practische veiligheidsspecificatie een norm die de methodiek aanreikt gebaseerd opde risicobeoordeling Eenvoudige regels voor systemen met lage complexitiet een norm die een vereenvoudigde methode bevat Betrouwbaarheid als wijze van benadering Geen norm die gebruik maakt van betrouwbaarheidseisen die in de normen voor componenten zijn gedefinieerd en die op basis van de betrouwbaarheid de verschillende technieken ondersteund 17
Dank voor uw aandacht en nu verder Copyright IEC, Geneva, Switzerland