Verslag van de discussiebijeenkomst Doorgaande ontwikkelingslijn voor kinderen georganiseerd door het Platform Maatschappelijke Verkenning, gehouden op 12 oktober 2006 van 20.00 uur tot 22.00 uur. Aanwezig: De heer R.V. van Engelen, voorzitter; Mevrouw N.M van Dijk-Kien, secretaresse van het PMV; Mevrouw J. van Prehn, notuliste; Belangstellenden. 1. Opening De VOORZITTER opent de avond en heet de aanwezigen van harte welkom. Hij geeft een korte inleiding over de inhoud van het PMV en het verloop van de avond. De stand van zaken nu in de gemeente Papendrecht: consultatiebureau, peuterspeelzalen (bekostigd door gemeente -afhankelijk per gemeente hoeveel- en door de ouders zelf), kinderopvang en buitenschoolse opvang (bekostigd door het Rijk, -eventueel werkgevers- en ouders.), basisonderwijs (verplicht vanaf 5 jaar, mogelijk vanaf 4 jaar), VVE (voor -en vroegschoolse Educatie): de bedoeling hiervan is om taalachterstand zo jong mogelijk te voorkomen. Er bestaan zorgen over het VVE project, het percentage van deelnemende kinderen is veel te laag, brede school. Landelijk in de media: verplichte peutertoets, gratis kinderopvang, schoolplicht vanaf 3 jaar, verdere uitbouw brede school, peuterspeelzalen bij basisscholen te betrekken, aanscherpen kwaliteitseisen, leidsters en leerkrachten, het niveau van Pabo-leerlingen is te laag. De situatie in Papendrecht: consultatiebureau, Wasko (peuterspeelzaal en kinderopvang) openbaar-, Christelijk-, reformatorisch- en speciaal basisonderwijs. De Papendrechtse politiek wil klaar zijn als er landelijk nieuw beleid komt, zodat er snel en goed op ingespeeld kan worden. Het doel van de avond is horen wat er speelt en kijken wat hier (eventueel) aan gedaan kan worden. 2. Discussie aan de hand van stellingen een vijftal stellingen 1. Peuterspeelzalen horen bij een basisschool, het is een basisvoorziening die in iedere wijk aanwezig moet zijn. In Molenvliet is sinds januari geen peuterspeelzaal meer, het is niet belangrijk dat de peuterspeelzaal bij een basisschool hoort, maar wel dat er een peutersspeelzaal is. 1
In ieder geval moeten alle groepen van de basisschool zich op één locatie bevinden. Het zou goed zijn om peuterspeelzalen te hebben met de identiteit van de basisschool, waar de peuterspeelzaal aan gelieerd is. Iedereen vindt dat de peuterspeelzaal een basis voorziening dient te zijn. De kosten voor deze basisvoorziening moeten wel door iedereen betaald kunnen worden. De (financiële) drempel moet zo laag mogelijk zijn. Geen schoolplicht vanaf 3 jaar: op deze manier komen alle kinderen en niet alleen de achterstandskinderen, waarvoor de VVE (4 dagdelen, speciaal opgeleide leidsters) juist bedoeld is. Zodoende krijgen deze kinderen niet de benodigde extra aandacht. 2. Kinderopvang hoort open te zijn van 7.00 uur tot 19.00 uur en op minstens één plek in Papendrecht hoort 24-uurs opvang te zijn. Men vindt het nodig dat er opvang van 7.00 tot 19.00 moet zijn, anders komt men geregeld te laat op zijn/haar werk en moet men gehaast zijn/haar kind(eren) dumpen. De mogelijkheid moet in ieder geval aanwezig zijn. Kinderen moeten thuis kunnen zijn en niet heel de dag op een Een dagverblijf mag geen vervanging te zijn van een thuis. Er moet gekeken worden naar de primaire behoefte van het kind, de warmte van een thuis. De gevolgen voor het kind en de relatie met de ouders. In het kader van de 24-uurs economie moet ook de kinderopvang van 7.00 tot 19.00 uur open zijn. Wie houdt in de gaten wat goed is voor een kind, 5 hele dagen op de kinderopvang? Van de nachtopvang die in Papendrecht bestond werd bijna nooit gebruik gemaakt. Er zijn ook veel kinderen die van 7.00 uur tot 19.00 buiten lopen. Voor die kinderen zou het fijn zijn, dat ze binnen kunnen zijn en een warme maaltijd kunnen krijgen. Er is een probleem in de maatschappij, waardoor kinderopvang een onbedoeld neveneffect heeft. Sommige kinderen die het thuis niet zo goed hebben, komen naar de opvang. Wie is er verantwoordelijk? De ouders. 3. De leiding van het overblijven op basisscholen hoort gediplomeerd te zijn. Feiten: het overblijven op de basisschool is toegenomen. Gemiddeld is de duur van de pauze afgenomen: een uur tot anderhalf uur/twee uur. Overblijven is een zorg van de basisschool. Een vorm van opleiding is wel gewenst, maar welke? EHBO? Iemand hoeft niet gediplomeerd te zijn, maar wel gemotiveerd. Het is niet genoeg om alleen gemotiveerd te zijn om met moeilijkere kinderen om te gaan. Als een pauze twee uur duurt, is dit anders dan wanneer de pauze een uur duurt. 2
Enige vorm van scholing is (zeker voor moeilijkere kinderen ) gewenst. Wat doet de overblijfmoeder in geval van ongevallen/brand, etc.? Wat zijn de financiële consequenties voor de ouders wanneer er gediplomeerde krachten zijn? 4. Tarieven van peuterspeelzalen horen minstens net zo laag te zijn als voor Feiten: De gemeente bekostigt, samen met ouders, de peuterspeelzalen. De kosten zijn (meestal) inkomensafhankelijk. Peuterspeelzalen kosten per uur gemiddeld meer dan Maak de drempel voor peuterspeelzalen zo laag mogelijk, het is een goede gelegenheid voor kinderen om te wennen en het is goed voor de ontwikkeling van een kind. De tarieven zijn momenteel zo hoog, dat men zelfs een groep moet sluiten omdat er geen aanmeldingen zijn. Er moet in brede zin gekeken worden naar de kosten van peuterspeelzalen en In Dordrecht was de participatie 80%, omdat de peuterspeelzaal voor de bijstandsgezinnen gratis is. Dit in tegenstelling tot Papendrecht. Ouders uit Papendrecht brengen hun kinderen (in verband met kosten) naar peuterspeelzalen in Dordrecht. Sinds vorig jaar mag dit echter niet meer. Peuterspeelzalen zijn belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. De politiek moet de afweging maken wat belangrijker is: de ontwikkeling van het kind of de financiën. 5. Basisscholen, buitenschoolse opvang, kinderopvang, overblijf en peuterspeelzalen moeten opgaan in een brede school die open is van 7.00 tot 19.00 uur. Het is in het belang van het kind dat er niet te veel met het kind gezeuld wordt. Er is meer overzicht hoe het gaat met het kind. De informatie overdracht is makkelijker. Onderzoek onder ouders wijst uit dat het merendeel van de ouders kinderopvang in of heel dicht bij de school wil hebben. Er zijn geen voorzieningen om kinderopvang dicht bij de school te plaatsen. De gebouwen zijn niet beschikbaar, realisatie van de wens is niet mogelijk (zonder extra inspanning van de gemeente). Staat het kind nog wel centraal, of gaat het om het gemak voor de ouders? Is er geen sprake van een luxeprobleem? Geen grote scholen, geen grote klassen, laat kinderen geen nummers zijn, maar laat ze kinderen zijn. Je kent het kind beter wanneer de klassen/scholen niet te groot zijn. De brede school heeft niets te maken met de grootte van scholen. Het gaat om de idealistische gedachte: het samenbrengen van heel veel bevolkingsgroepen. Kinderen bewust 3
maken van de rest van de wereld om zich heen. Dit is meer het accent dan het bundelen van school, peuterspeelzalen, kinderopvang, etc. Er ligt al veel geld op provinciaal en Europees niveau, het moet alleen wel aangevraagd worden. Er ligt een kans voor de gemeente. Als scholen breed optrekken voor een brede school. De regiefunctie blijft bij de gemeente. Waar blijven de kinderen van 12 tot 16 jaar? Dit is het begin, bij de volgende stap zullen ook de oudere kinderen betrokken worden. 5. Afronding De VOORZITTER dankt de aanwezigen voor hun aanwezigheid en inbreng. Iedereen heeft elkaar met respect bejegend en het belang van het kind staat voorop. Hij geeft een samenvatting van de gevoerde discussie. Stelling 1: Peuterspeelzalen horen bij een basisschool, het is een basisvoorziening die in iedere wijk aanwezig moet zijn. Het is alom duidelijkheid dat het belangrijk is dat er in iedere wijk peuterspeelzalen zijn. Het is nu geen basisvoorziening en uit de discussie bleek dat men dit wel een basisvoorziening vindt. Het zou de mogelijkheid geven om de peuterspeelzaal een eigen identiteit te geven. Belangrijk is dat kinderen kind moeten kunnen zijn en dat peuterspeelzalen geen onderwijs moeten zijn. Stelling 2: Kinderopvang hoort open te zijn van 7.00 uur tot 19.00 uur en op minstens één plek in Papendrecht hoort 24-uurs opvang te zijn. Er blijkt geen behoefte te bestaan voor 24-uurs opvang. Wel is er belangstelling voor openingstijden van 7.00 tot 19.00 uur. Niet veel ouders maken hier echter gebruik van. Wie is er verantwoordelijke voor de kinderen en hoe verhoudt dit zich met kinderopvang? De verantwoordelijkheid ligt bij de ouders. Men is voor een ruimere opening, maar het kost geld. Stelling 3: De leiding van het overblijven op basisscholen hoort gediplomeerd te zijn. Opleiding kan overblijfouders afschrikken, Goede motivatie is belangrijk. Het is niet altijd even makkelijk, vooral met wat moeilijkere kinderen. Het onderwerp verdient onze aandacht. Kinderen moeten in de pauze ook kunnen spelen, het is geen school. Stelling 4: Tarieven van peuterspeelzalen horen minstens net zo laag te zijn als voor De peuterspeelzaal is belangrijk voor de ontwikkeling van de kinderen. 4
Ouders in lagere inkomensgroepen haken vaak af wanneer de financiële drempel te hoog ligt. In Papendrecht is zelfshet laagste tarief nog een belemmering. Stelling 5: Basisscholen, buitenschoolse opvang, kinderopvang, overblijf en peuterspeelzalen moeten opgaan in een brede school die open is van 7.00 tot 19.00 uur. Uit onderzoek blijkt dat men opvang dicht bij school wil hebben. Deze mogelijkheid bestaat echter niet omdat er geen faciliteiten bestaan. De gemeente moet hier een keuze in maken. Er is wel geld beschikbaar, dit moet aangevraagd worden. De kwaliteit moet goed zijn. Meerwaarde: beter overleg over ontwikkeling van de kinderen. Men is wel voor een brede school, maar het kind moet centraal staan, haal het niet te veel weg van het gezin. Idealistisch karakter van de brede school: verschillende groepen betrekken bij de ontwikkeling van het kind. De gemeente houdt de regierol. Tot slot wordt nog de oproep geplaatst om niet met alles te wachten op regels vanuit Den Haag maar reeds een onderzoek te doen naar mogelijke subsidies. Het verslag is te vinden op www.papendrecht.nl. Het verslag zal tevens verspreid worden onder de gehele gemeenteraad, zodat ook de politiek haar gedachte kan vormen over wat de wensen zijn van de burgers en wat de gemeente hier mee kan doen. De VOORZITTER sluit de avond om 22.00 uur. 5