De donatiefunctionaris
de donatiefunctionaris De spil in het KG op het gebied van orgaan- en weefseldonatie Reeds vanaf 2001 zijn in het Kennemer Gasthuis (KG) twee donatiefunctionarissen werkzaam. Beide functionarissen zijn van huis uit ervaren intensive care-verpleegkundigen, die zich door middel van scholing gespecialiseerd hebben in alle facetten van het onderwerp donatie. Zij houden zich in het ziekenhuis voornamelijk bezig met het geven van voorlichting (soms ook extern) over orgaanen weefseldonatie om aldus bij alle professionals de aandacht voor donatie te bevorderen. De donatiefunctionaris levert zodoende een indirecte bijdrage aan de oplossing van het dringende tekort aan organen en weefsels die nodig zijn voor transplantatiedoeleinden. Specifieke taken Kerntaak van de donatiefunctionaris is ervoor te zorgen dat in het KG uiterst secuur wordt omgegaan met orgaanen weefseldonatie. Dit betekent dat er bij alle patiënten die in het KG overlijden aandacht moet zijn voor donatie, en dat de donatieprocedures worden uitgevoerd conform de Wet op orgaandonatie (WOD). Om dit te bereiken, moet de donatiefunctionaris ervoor zorgen dat alle betrokken specialisten, arts-assistenten en verpleegkundigen bewuster omgaan met donatie en dat zij hun kennis op dit gebied kunnen verrijken middels gerichte (interne) scholingsbijeenkomsten. De donatiefunctionaris levert tevens een bijdrage aan het correct uitvoeren van donatieprocedures en ondersteunt en begeleidt hierbij de artsen en verpleegkundigen, voor zover hieraan bij laatstgenoemden behoefte bestaat. Verder controleert en registreert de donatiefunctionaris of de professionals bij alle overledenen volgens de geldende regels en protocollen gehandeld hebben. De bevindingen worden aan de betrokkenen teruggekoppeld. Bij het secuur omgaan met orgaan- en weefseldonatie 1
is ook het contact met en de begeleiding van de nabestaanden van een mogelijke donor heel belangrijk. De donatiefunctionaris voorziet de artsen en verpleegkundigen van de richtlijnen op dit punt, en biedt beide disciplines de mogelijkheid tot het volgen van een communicatieve vaardigheidstraining. Die training is onder meer gericht op het op adequate wijze stellen van de toestem-mingsvraag voor donatie. Daarnaast speelt de donatiefunctionaris samen met de regionale transplantatiecoördinator een rol bij de begeleiding van de nabestaanden van een donor. En de donatiefunctionaris zorgt ervoor dat de nabestaanden, als zij dat willen, ook achteraf de nodige informatie en ondersteuning krijgen. Samenwerking Op het gebied van orgaan- en weefseldonatie moeten de artsen en verpleegkundigen het eigenlijke werk doen, terwijl de donatiefunctionaris in het KG het centrale aanspreekpunt is voor alles wat met orgaan- en weefseldonatie te maken heeft. De donatiefunctionaris moet derhalve goed op de hoogte zijn van de werkwijze terzake in het KG. De donatiefunctionaris wordt hierin ondersteund door de donatiecommissie. Naast de donatiefunctionarissen participeren in deze officiële ziekenhuiscommissie: artsen, verpleegkundigen, een medewerker van de dienst geestelijke verzorging, een medewerker van het mortuarium, en een vertegenwoordiger van de cliëntenraad KG. De donatiefunctionaris werkt nauw samen met de regionale transplantatiecoördinator. Laatstgenoemde heeft vooral een coördinerende en begeleidende rol in de uitvoering van orgaandonatieprocedures. De transplantatiecoördinator levert tevens een aandeel in de scholing van artsen en verpleegkundigen in het KG. Door hun intensieve samenwerking vullen de donatiefunctionaris en de transplantatiecoördinator elkaar uitstekend aan. De donatiefunctionaris heeft voorts regelmatig overleg met en coacht de zogenoemde vloerverpleegkundigen 2
die op diverse verpleegafdelingen in het KG zijn aangesteld. De vloerverpleegkundigen hebben tot taak op hun afdeling het onderwerp donatie continu onder de aandacht te brengen van alle artsen en collegaverpleegkundigen. Zij vervullen in dit opzicht een signalerende en adviserende rol, ook in de richting van de donatiefunctionaris. Bereikbaarheid De twee donatiefunctionarissen zijn: Hennie van de Glind en Marjet van der Wal. Hun kantoor bevindt zich op afdeling 5.2 (ICU) in locatie zuid. Op werkdagen zijn zij telefonisch te bereiken via toestel 5894 of via sein 811 2343; e-mail: donatiefunctionariss@kg.nl. Buiten kantooruren is de intensivist (en voorzitter van de donatiecommissie) Paul Benner bereikbaar via de afdeling intensive care. 3
aantekeningen 4
www.kg.nl Locatie noord Vondelweg 999 Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 Haarlem Postadres Postbus 417 2000 AK Haarlem Telefoon: (023) 545 35 45 e-mail: info@kg.nl 1067348-12-2006