Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Infovergadering Zwevezele 11/12/2013 1
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Welkom Schepen Hedwig Kerckhove 2
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Programma Projectleider Eva Verstraete 3
Verschillende partijen Opmaak inrichtingsplan Bewaakt uitvoering inrichtingsplan - overzicht Voert zelf een aantal elementen uit Beheerder van de Ringbeek Voert een aantal maatregelen van het inrichtingsplan uit Betrokken bij het dossier van de Zingende watermolen Opmaak beschermingsdossier Advies m.b.t. de molensite en omgeving met bijzondere aandacht voor de erfgoedwaarde en historiek van de plek 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 4
Programma 1. Welkom door Schepen Hedwig Kerckhove 2. Het Landinrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid door projectleider Eva Verstraete, VLM 3. De waterstudie Velddambeek Ringbeek door Hydroloog Pieter Vercammen, VLM 4. Concrete acties rond waterberging i.k.v. Groenhove Vrijgeweid en andere door Lode Tanghe, Provincie West Vlaanderen 5. De molen van Wanzeele door Koert David, Onroerend erfgoed 6. Plenaire vragenronde 7. Drankje & vragen staat vrij 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 5
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Het inrichtingsplan Projectleider Eva Verstraete 6
Situering Groenhove - Vrijgeweid 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 7
Even terug in de tijd Ontwerp Inrichtingsplan opgemaakt maart 2010 Bespreking met verschillende betrokken besturen Opmaak eindvoorstel IP Openbaar onderzoek en verzamelen Instemmingen gemeenten Najaar 2010 Goekeuring Minister Joke Schauvliege op 27 juni 2011 Opmaak ontwerpen en technische plannen Openbaar onderzoek wijziging Bosbeheerplan Infovergadering 4 december 2013 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 8
Financiering Subsidie Vlaams Gewest: 2.267.605,79 Aandeel partners: 1.649.328,72 AWV, VMM, Provincie West-Vlaanderen, Stad Torhout Gemeente Oostkamp, Gemeente Wingene, IMEWO, Particulieren Totaal Inrichtingsplan: 3.916.934,51 11/12/2013 Landinrichting Groenhove 9 Vrijgeweid
Het inrichtingsplan Goedgekeurd door minister Schauwvliege op 27.06.2012 Visie deelgebied Vrijgeweid: Inrichten als landbouwgebied, aantrekkelijk voor bewoners en bezoekers. (hoofdfunctie landbouw) Maatregelen voor het zuidelijke deel van het Vrijgeweid: Maatregelen rond mobiliteit Verbeteren landelijke wegen Verbeteren perceelstoegangen ( combinatie uitwijkstroken) Verbeteren kruispunten Maatregelen rond waterhuishouding Ruimen van grachten, openmaken van grachten, vernieuwen van inbuizingen, aanleg IBA s Creatie van waterberging op Ringbeek en Muizeveldbeek 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 10
Het inrichtingsplan Maatregelen rond landschap, natuur & bos Stimulerende maatregelen voor landschapsopbouw, natuurontwikkeling en behoud van erfgoed (RLH) Restauratie en inrichting site Zingende watermolen Instandhoudingswerken witte hoeves Landschappelijke en recreatieve inrichting bufferbekken Polderstraat Inrichting perceel Sasput Ondergronds brengen van leidingen Maatregelen rond recreatie Optimalisatie recreatieve ontsluiting 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 11
Geplande werken Rustpunt Sasput en verbeteren landbouwweg 12
Inrichtingsvoorstel rustpunt SASPUT Verbeteren landelijke weg Inrichting rustpunt 11/12/2013 Landinrichting Groenhove-Vrijgeweid 13
Inrichting Rustpunt Sasput en landbouwweg Aanleg rustpunt Aanleg poel Aanleg picknickruimte Herstel duiker over provinciale waterloop Aanleg tweesporen betonweg tot rustpunt Verbeteren overige deel Verbeteren perceelstoegangen Openmaken gracht 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 14
11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 15
Geplande werken Herinrichting Callewaertsbosje 16
situering 30/11/2012 Landinrichting Groenhove-Vrijgeweid 17
Callewaertsbosje Uitvoering 2014 Tussen planten Zwarte els Behoud bestaande populieren Aanplant struweel Vellen bestaande populieren + Aanplant ratelpopulier Aanleg grazig wandelpad Rustpunt Uitgraven depressies 18
Verbeteren Kruipunten Ontwerp 2014 Uitvoering 2016 Verbeteren Kruispunt Vrijgeweidestraat Vannekestraat Verbeteren Kruispunt Ricksteenweg, Vossestraat, Pincestraat Verbeteren verkeersveiligheid voor verschillende gebruikers 30/11/2012 Landinrichting Groenhove-Vrijgeweid 19
Samenwerking met landbouwers Projectoproep 2014 Eenmalige ruiming van private waterlopen (langsgrachten landbouwpercelen). Verbeteren perceelstoegangen op landelijke wegen (eventuele combinatie met uitwijkstroken) Vervangen van inbuizingen door een open gracht op privaat domein Vernieuwen van inbuizingen op privaat domein Plaatsen van IBA s Subsidiereglement opgemaakt in overleg met Landbouwwerkgroep Thema-avond voor landbouwers augustus 2014 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 20
Samenwerking met landbouwers Akkervogelbeheer in het Vrijgeweid Wie heeft interesse? Akkervogels op zoek naar Akkerranden! Wie bouwt mee aan het boerenlandschap? Maatregelen voor landschapsopbouw, natuurontwikkeling en behoud van erfgoed 70% subsidie Aanleg poelen, aanplant dreven, bomenrijen en kleinschalige landschapselementen, inrichten beekoevers, 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 21
Uitwerking maatregelen Oostkamp en Torhout Grondgebied Oostkamp Inrichting Domein Zorgvliet Inrichting Oude meander t.h.v. Hogestraat Recreatieve verbindingen Vallei Velddambeek Inrichting op- en afrittencomplex Torhout, aanleg Faunapassage, Herinrichting bruggen over A17 tussen Oostkamp en Stad Torhout. Grondgebied Torhout Grondverwerving Speelbos/buffergebied Ontwerp Natuurlijke inrichting percelen langs Groene 62 Opbouw verdwenen kapel Aanplanten bomen en houtkanten langs wegen Verdere uitbouw recreatieve ontsluiting omgeving Groenhove Bos 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 22
Werk aan de winkel 2014 Start werken augustus 2014 Rustpunt Sasput Landbouwweg Inrichting Callewaertsbosje Uitschrijven ontwerpopdracht Verbetering van de kruispunten en verkeersveiligheid Aankoopbeleid gronden Thema-avond landbouw + oproep 11/12/2013 Landinrichting Groenhove Vrijgeweid 23
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid De waterstudie Velddambeek - Ringbeek Pieter Vercammen, Hydroloog VLM 24
Relatie met inrichtingsplan Hydrologische studie is noodzakelijke stap om gevolgen van voorziene inrichtingsmaatregelen te kunnen bepalen Maatregelen vermijden wateroverlast Maatregelen watergebruik door landbouw Maatregelen natuurverbinding Maatregelen erfgoed Definitieve keuze van inrichtingsmaatregelen is afhankelijk van de resultaten van de hydrologische studie 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 25
Problematiek Watermolenstraat (Zwevezele) Westkantstraat (Oostkamp) 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 26
Problematiek Overstromingen thv Watermolenstraat, Westkantstraat, hoge druk vanuit Ringbeek op Rivierbeek Ruddervoorde, overstromingen thv Baliebrugge Tendens naar zwaardere buien Tendens van bijkomende verharding en versnelde afvoer in de beken 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 27
Problematiek 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 28
Wat is een hydrologische studie? Computermodel Digitalisatie beeklopen, bruggen, stuwen, duikers, maaiveldhoogtes van omliggend land Simulatie van overstromingen door regenbuien met verschillende sterkte op het model los te laten Vergelijking mogelijk van overstromingsrisico huidige toestand ten opzichte van voorgestelde maatregelen 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 29
Voor welke waterlopen is model opgemaakt? Situering projectgebied Velddambeek Ringbeek - Jobeek 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 30
8 scenario s Ringbeek Vergroten berging op maaiveld Callewaertsbos Aanleg grootschalig bufferbekken Willemstraat Plaatsen kleine knijpen op bovenstrooms traject richting Zwevezele Herstel van watermolen Velddambeek Kleinschalig bufferbekken stroomopwaarts van de Vrijgeweidestraat berging op maaiveld stroomafwaarts van de Vrijgeweidestraat Vergroten berging op maaiveld stroomopwaarts van de Cijnsdreef Vergroten waterberging in waterloop door verbrede en verlaagde oever 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 31
Detail Ringbeek Herstel Watermolen Bufferzone Callewaertsbosje Bufferbekken Willemstraat Stuwtjes stroomopwaarts deel Ringbeek 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 32
Bufferzone Callewaertsbosje maatregelen: - Plaatsen schuif op Ringbeek - Lokale uitdijkingen Resultaten Daling waterpeil aan bufferbekken polderstraat met 25 cm Vermindering piekdebiet met 35% Extra buffering van 65.000m3 op ca. 9 ha)
Bufferbekken Willemstraat maatregelen: - Bufferbekken met spaarbekkenfunctie afgraven 2,6 ha met 1,2m - aanleg dijken - aanleg schuif op waterloop - inlaat via verlaging in de dijk - uitlaat via leegloopleiding met terugslagklep Resultaten: extra bergingsvolume van 55.000m3 peildaling van 13cm thv Watermolenstraat Waterloop bufferbekken
Plaatsen kleine knijpconstructies op ringbeek thv Zwevezele maatregelen: - plaatsen 4 knijpconstructies op traject van 2,5km ten westen van Zwevezele Resultaten Zeer beperkte effecten en vooral bij kleine stormen beperkte effecten, maar cumulatief effect van dit type maatregel is belangrijk 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 35
Herstel Watermolen maatregelen: - Verhogen stuwdrempel (+50cm) - Plaatsen rad - Aanleg noodpassage (ev. met vismigratie) Resultaten Als noodpassage juiste afmetingen heeft, is er nergens verhoogd overstromingsrisico 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 36
Resultaten modellering Ringbeek De aanleg van een bufferbekken ten noorden van Zwevezele kan de lokale problemen oplossen en de impact van de Ringbeek op het totale beekstelsel verbeteren. Een alternatief hiervoor is de inschakeling van een natuurlijke laagte langsheen de beek, maar dit heeft een grote impact op landbouw Herstel van de watermolen op de Ringbeek, in combinatie met visbypass is mogelijk zonder problemen stroomopwaarts of stroomafwaarts te veroorzaken Plaatsen van knijpen in de bovenloop van de Ringbeek heeft een zeer geringe bijdrage aan het vertragen van de afvoer. 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 37
Conclusies deeltraject Velddambeek Aanleg van bufferbekkens langsheen Velddambeek heeft geen zin: slechts beperkte invloed op de totale hoeveelheid water die in totale vallei geborgen kan worden Beschermen van woningen door beperkte dijkaanleg Natuurlijke oeverinrichting door oeverafschuining en vergroten van beekloop is mogelijk, maar er is risico op versnelde doorvoer van water richting Ruddervoorde 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 38
Aanbevelingen Werkgroep Landbouw Negatieve effecten van maatregelen vermijden op akkerlanden en huiskavels vlakbij bedrijfszetels Aandacht hebben voor waterbevoorrading en grondwaterpeilsturing Kiezen voor versnelde afvoer in het Vrijgeweid en bijkomende buffering ter hoogte van Ruddervoorde 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 39
Vijf voorstellen van actie acties onderschreven door gemeentes en provincie een bufferbekken/spaarbekken aan de Willemstraat (scenario voor extra berging in omgeving Callewaertsbosje wordt niet uitgevoerd) bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat bedijking te voorzien t.h.v. de woningen aan de Hogestraat. haalbaarheid onderzoeken om oeverstroken aan te leggen in de Vallei van de Velddambeek met aandacht voor vermijden van stroomafwaartse effecten. Onderzoek haalbaarheid om afrit Torhout op E403 in te richten met waterbergingsfunctie 11/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 40
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Concrete acties en andere Provincie West-Vlaanderen 41
Het provinciebestuur engageert zich om: bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat haalbaarheid onderzoeken om oeverstroken aan te leggen in de Vallei van de Velddambeek met aandacht voor vermijden van stroomafwaartse effecten en optimaliseren van de natuurverbindende functie van de Velddambeek mee vorm geven aan het realiseren van het speelbos, gekoppeld aan de waterberging en het afkoppelen van het regenwater van de Keibergstraat bufferbekken t.h.v. de Willemstraat met integratie van waterbevoorradingsmogelijkheden voor de landbouwers engagement omtrent de visbypass voor zingende watermolen aanhouden uitkijkplatform inclusief educatieve borden aan te leggen aan het bufferbekken in de Polderstraat 11/12/2013 42
Bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat 11/12/2013 43
Bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat 11/12/2013 44
Oeverstroken of alternatieven natuurverbindende functie 11/12/2013 45
Mee vorm geven aan speelbos/buffering/afkoppelen regenwater Keibergstraat 11/12/2013 Landinrichting <project> 46
Bufferbekken/spaarbekken t.h.v. Willemstraat Google Maps 11/12/2013 47
Bufferbekken/spaarbekken t.h.v. Willemstraat 11/12/2013 48
Bufferbekken/spaarbekken t.h.v. Willemstraat 11/12/2013 49
Uitkijkplatform bufferbekken polderstraat 11/12/2013 Landinrichting <project> 50
Uitkijkplatform bufferbekken polderstraat 11/12/2013 Landinrichting <project> 51
Indien nodig visbypass 11/12/2013 Landinrichting <project> 52
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid De molen van Wanzeele Koert David, Onroerend Erfgoed 53
Molen Van Wanzeele en omgeving (beschermd monument en dorpsgezicht) Infovergadering december 2013
Programma Inleiding Situering Bescherming waarden Beheerdoelstellingen Premiemogelijkheden
Inleiding Agentschap Onroerend Erfgoed (Vlaamse Overheid) Inventariseren selectie Beschermen vrijwaren Ondersteunen van beheer
Inleiding Inventariseren 2005 2006-2007 (IBE 88328) Sloop? 2010 Ongunstig advies Beschermen 2011-2013 Beheer advies en premies
Situering
Situering
Bescherming - industrieel archeologisch waarden 24 juli 1821, oprichten oliewatermolen-houten rad (Maes) 1826, ook malen van graan 1830, bouw windmolen 1885, stoommachine + schoorsteen 1897, Amaat Van Wanzeele 1909, nieuwe stoommachine 1910, boterfabriek/melkerij 1920 een vlasroterij 1925, houten rad wordt vervangen door turbine 1926, vlaszwingelarij 1948, dieselmotor - elektromotor 1986, stopt Daniël Van Wanzeele 2005, gerenoveerd
Waarden industrieel archeologisch aanwezige configuratie technische installatie (G) enige niet-industriële watermolen in W-Vl. getuige ontwikkeling evolutie para-agrarische sector (hoge representativiteit): evolutie aandrijfkracht overbrengsystemen (riemen, tandraderen, ) diversificatie functionele evolutie
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900)
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900) Omgeving historische verbreding waterloop buurtwegen 21 en 28
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900) Omgeving historische verbreding waterloop buurtwegen 21 en 28 gaaf, cultuurhistorisch waardevol ruraal landschap
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900) Omgeving historische verbreding waterloop buurtwegen 21 en 28 gaaf, cultuurhistorisch waardevol ruraal landschap schoorsteen als baken beekoeverbegroeiing lijn- en puntvormige landschapselementen ensemble- en contextwaarde is hoog
Beheerdoelstellingen vrijwaren ensemble molenaarserf integraal behoud maalinstallatie (+ maalvaardig) vrijmaken rootbunker + ontsluiten behoud + onderhoud bakstenenbrugje maximaal bouwvrij houden omgeving behoud + onderhoud verbreding + KLE Grote Beek
Premiemogelijkheden Vl. Overheid Onderhoudspremie monumenten (40%) Restauratiepremie (40%) Onderhoudspremie ZEN (80%) Onderhoudspremie in dorpsgezicht mits herwaarderingsplan (40%)
Contactgegevens Onroerend Erfgoed Jacob van Maerlantgebouw Koning Albert I-Laan 1/2 bus 92 8200 Brugge (Sint-Michiels) Secretariaat: 050 248 150 Info, brochures en formulieren: www.onroerenderfgoed.be
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Wat onthouden? De molen van Wanzeele - Het rad wordt NIET teruggebracht. - Samen met betrokkenen beschermd landschap en watermolensite wordt een landschapsplan uitgewerkt Realisatie? Ontwerpen 2014 - Verbeteren kruispunten - Pincestraat, Vrijgeweidstraat START werken 2016 Waterhuishouding - Realisatie bufferbekken Willemstraat - GEEN extra berging in omgeving Callewaertsbosje Start werken zomer 2014 - Callewaertsbosje - Landbouwweg 73
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Vragen? 74
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Vragen staat vrij - Initiatieven in Oostkamp en Torhout - Oproep naar de landbouwers toe - Diverse vragen of suggesties m.b.t. Inrichtingsplan - Geplande werken 2014 Callewaertsbosje Landbouwweg Eva Verstraete), Pieter Vercammen, Nel Ghyselinck (VLM) - Waterberging en afwatering en andere Lode Tanghe en Jan Vandecavey (Provincie West-Vlaanderen) Vergunningsaanvraag Els Lambert Veroniek Taelman Creafarm bvba 75