MILITAIRE GENEESKUNDE In het hart van de operaties
2 Inhoudstafel De medische component 3 Het medisch technisch korps: een uniek beroep 4 De beroepen van het medisch technisch korps: een rijke en gevarieerde loopbaan 5 Welk profiel moet ik hebben? 8 Militair arts 12 Militair tandarts 13 Militair dierenarts 14 Ours Foto s: IPR & DG Com Redactie: Bernard Bolly Lay-out: DG Com/Créa-Layout Drukwerk: Print House Defence Verantwoordelijke uitgever: Geneesheer Generaal-majoor Geert Laire Blok 1 - Kwartier Koningin Elisabeth Everestraat 1-1140 Brussel Tel.: 02 701 31 02 Militair apotheker 15 Hoe vervoeg ik het medisch technisch korps? 16 Student en militair zijn 18 Editie februari 2011
3 De medische component De hoofdopdracht van de Medische Component is de medische ondersteuning tijdens de operaties van Defensie. De component is dan ook nagenoeg overal aanwezig waar er Belgische militairen actief zijn. De opdracht van het medisch personeel ter plaatse bestaat erin een zo volledig en snel mogelijke dienstverlening te bieden om zodoende de impact op de gezondheid van de zieke of gewonde militair zo beperkt mogelijk te houden. Daarnaast waken de leden van de Medische Component er ook over dat het personeel van de verschillende contingenten, vóór hun vertrek op missie, medisch geschikt is om de voorziene opdracht uit te voeren. Gezien de specificiteit van het militaire beroep, biedt de Medische Component ook een aanvulling op de civiele geneeskunde en dit zowel op het vlak van de eerstelijnsgeneeskunde als in bepaalde gespecialiseerde domeinen van de ziekenhuisgeneeskunde.
4 Het medisch technisch korps: een uniek beroep Het medisch technisch korps bestaat uit artsen, tandartsen, dierenartsen en apothekers. Wie de Medische Component vervoegt om één van deze beroepen uit te oefenen, moet bereid zijn om zich volledig in te zetten voor de internationale missies van Defensie. Je wordt immers twee maanden per jaar ingeschakeld in één van de inzetgebieden van Defensie waar je je medische competentie optimaal zal kunnen gebruiken. In België bestaat je taak er ook in om na te gaan of alle leden van Defensie die op missie kunnen worden uitgestuurd zowel op lichamelijk als mentaal vlak fit zijn om het welslagen van de opdracht niet in het gedrang te brengen. Je hoofdopdracht bestaat er dus in de medische en fysieke geschiktheden van de militairen in operaties op peil te houden. Als lid van het medisch technisch korps moet je je continu bijscholen. Dit zal je toelaten je competenties verder uit te breiden in diverse domeinen van je vakgebied.
5 De verschillende beroepen binnen het medisch technisch korps: een rijke en gevarieerde loopbaan Op missie, gedurende oefeningen, tijdens je activiteiten ter ondersteuning van de eenheden van Defensie alsook tijdens je aanvullende activiteit in een door Defensie erkende instelling of dokterskabinet, zal je permanent de mogelijkheid hebben om beroepservaring op te doen. Dit goed gevulde programma zal van jou een kostbare medewerker maken en je medische expertise zal je misschien zelfs toelaten op een dag een leidinggevende functie te vervullen aan de top van de medische component. De verschillende beroepen van het medisch technisch korps bieden je in elk geval het vooruitzicht op een gevarieerde job en een beloftevolle loopbaan vol uitdagingen.
6 Arts: Een eerstelijnsarts moet in staat zijn om de toestand van een gekwetste op het terrein te stabiliseren. Hij moet er alles aan doen om met de beschikbare middelen de impact van de ziekte of de verwondingen bij de patiënt te beperken in afwachting van zijn evacuatie uit het terrein. De eerstelijnsarts heeft daarom behoefte aan een brede basisvorming. Defensie stimuleert je om je, naast acute geneeskunde, ook te bekwamen in een aantal andere domeinen zoals luchtvaartgeneeskunde, sportgeneeskunde of rampengeneeskunde. In conflictzones moeten eventueel ook chirurgische ingrepen gebeuren. Chirurgen en anesthesisten passen dan de zogeheten Damage control surgery toe. Het gaat hier om levensreddende technieken die eerst en vooral bedoeld zijn om de patiënt maximale overlevingskansen te bieden en waarbij er ook naar gestreefd wordt om verdere schade voor de gezondheid maximaal te beperken. Om die reden en met het oog op een zo volledig mogelijk herstel van het inzetbare personeel, beschikt Defensie ook over andere specialisten in uiteenlopende disciplines zoals urgentiegeneeskunde, traumatologie en anesthesie. Tandarts: Tijdens een opdracht in het buitenland staat de tandarts in voor de tandheelkundige zorgen ten voordele van alle militairen van het detachement. Daarnaast heeft hij in België ook de taak tandprothesen te maken voor het Defensiepersoneel.
7 Dierenarts: Zowel in België als op buitenlandse missie oefent de militaire dierenarts de curatieve dierengeneeskunde uit om de dieren van Defensie (waakhonden en mascottes) in goede gezondheid te houden. Hij controleert ook de hygiëne, de kwaliteit van het drinkwater alsook de kwaliteit van de voedingswaren voor het personeel en dit zowel in België als tijdens een buitenlandse opdracht. Indien nodig staat hij in voor de ongediertebestrijding (ratten, kakkerlakken, enz.). Tot slot werkt hij ook mee aan de ziekenhuishygiëne wanneer er een medische installatie wordt ontplooid. Apotheker: De apotheker fungeert vooral als beheerder van de geneesmiddelen en het medisch materieel ter beschikking van de eenheden van Defensie. Hij bepaalt in functie van de noden welke geneesmiddelen besteld of geproduceerd moeten worden. Hij werkt nauw samen met de andere collega s van het medisch technisch korps (artsen, tandartsen en dierenartsen). Hij bezoekt ook zelf regelmatig de operatietheaters om zich ervan te vergewissen dat de eenheden over de gepaste geneesmiddelen beschikken voor de behandeling van de aandoeningen waarmee ze ter plaatse kunnen geconfronteerd worden.
8 Welk profiel dien ik te hebben? Om deel uit te maken van het medisch technisch korps moet je: Militair zijn Ook al is het niet ons doel om van jou een Rambo te maken, toch is het, met het oog op je deelname aan missies in risicozones, noodzakelijk om bij je inlijving of tijdens je studies, diverse opleidingen te volgen die van jou een echte militair maken. Expert zijn in je specialiteit Van bij je inlijving en gedurende je hele loopbaan, zal Defensie je aanmoedigen om je verder te bekwamen o.a. door opleidingen te volgen, congressen bij te wonen, of door een door Defensie aanvaarde aanvullende activiteit uit te oefenen in de civiele sector. Dergelijke permanente opleiding maakt van jou een onmisbare expert voor de component en voor Defensie in het algemeen.
9 Over een goede lichaamsconditie beschikken Elke militair moet over een méér dan gemiddelde fysieke conditie beschikken. Dit geldt des te meer voor mannen en vrouwen op het terrein. Een getraind lichaam zal zich immers veel makkelijker aanpassen aan gewijzigde werkomstandigheden of aan stresssituaties eigen aan bepaalde opdrachten. Meertalig zijn Aangezien het contact met de patiënten en je collega s enorm belangrijk van primordiaal belang is bij de uitoefening van je job, is de kennis van de andere landstalen een must. Bovendien zal je in het kader van de internationale missies van Defensie ook regelmatig Engels moeten spreken.
12 Militair arts Hava Mazibas is een Brusselse van 34 jaar. Ze is arts in de Koninklijke Militaire School. Na 8 jaar op de spoedafdeling van een burgerziekenhuis, koos ze in 2008 voor een loopbaan bij het leger. Wat mij overgehaald heeft om bij het leger te gaan, is de kans om te werken binnen een betrouwbare instelling met gevarieerde en heldere doelstellingen, die bovendien ook carrièremogelijkheden biedt. In een gewone burgercontext telt vooral je rendement. Bij Defensie heb ik een evenwicht gevonden tussen mijn sociaal leven en mijn professionele ambities. De militaire opleiding die ik moest volgen toen ik bij het leger ging, was niet gemakkelijk. Zowel fysisch als mentaal was het voor mij een zware opgave. Maar net dankzij deze ervaring weet ik nu dat je altijd je grenzen kunt verleggen en dat je tot meer in staat bent dan je zelf denkt. Dat ik geslaagd ben in de opleiding, is dan ook één van de zaken waar ik ontzettend fier op ben. In het leger krijg je de kans om je te perfectioneren via opleidingen maar ook door te werken in gewone ziekenhuizen. En dan zijn er ook nog de buitenlandse missies. Daar ben je verantwoordelijk voor de gezondheid van een heel detachement. Tijdens mijn eerste zending moest ik een kok verzorgen die één van zijn vingertopjes had afgesneden. Het meest dichtbijgelegen ziekenhuis bevond zich op één uur rijden. Ik heb dus zelf een reconstructie moeten uitvoeren met telefonische bijstand van de handchirurg van het militair hospitaal in Neder-Over-Hembeek. Ik heb de patiënt dag na dag opgevolgd en het resultaat was bijzonder geslaagd. Zoiets geeft enorm veel voldoening, zeker omdat militairen ontzettend dankbaar zijn.
13 Militair tandarts Tinne De Nys is 30 jaar en werkt in Heverlee als tandarts. In 2003 kwam ze naar Defensie. Na mijn studies wilde ik iets anders doen. Ik zag een advertentie in de Tandartsenkrant en meteen wist ik: Dit is iets voor mij!. Ik heb mijn kandidatuur gesteld, en daar heb ik tot op vandaag nog altijd geen spijt van. Ik hou van mijn beroep en haal er ontzettend veel voldoening uit. Als we op missie zijn in het buitenland, beperkt ons werk zich niet tot de Belgische militairen. De contacten met de militairen van andere legers zijn zeer verrijkend. We leren veel over hun land, hun gebruiken en gewoonten, enz. Ik heb speciale herinneringen aan een van mijn missies in Libanon, waar ik ook raadplegingen hield in een weeshuis. Dat was een zeer ontroerende menselijke ervaring. Dankzij mijn keuze om bij Defensie te gaan, heb ik mijn horizonten verbreed. Ik heb al heel veel mensen ontmoet en zal er nog veel ontmoeten. Mijn leven zal altijd vol verhalen zitten.
14 Militair dierenarts Ann Jacob is 31. Ze woont in Hannuit en werkt in Leopoldsburg waar ze in 2004 werd aangeworven als dierenarts. Het verschil tussen mijn job en die van een civiele dierenarts, is dat mijn dagen ontzettend gevarieerd zijn. Ik doe méér dan louter raadplegingen. Ik doe ook aan preventie, epidemiologie, controle van de voedingshygiëne, enz. Ik heb mijn competenties kunnen uitbreiden. Als dierenarts met een gewone praktijk, mag je, om je klanten niet te verliezen, niet teveel afwezig zijn. Bij Defensie heb ik echter al kunnen deelnemen aan tal van internationale congressen en opleidingen. Zo heb ik bijvoorbeeld ook de kans gekregen om mij te specialiseren in kinesitherapie voor dieren. Op missie staan wij niet alleen in voor de patrouillehonden maar ook voor de controle van het drinkwater en de kwaliteit van de voeding voor het personeel. Daarnaast zijn we belast met de PEST control, dat is de controle en bestrijding van ongedierte (ratten, kakkerlakken, enz). Of ik ook een speciale herinnering heb? Ja, op een dag heb ik een paard gehecht. Dat was in Bujumbura (Burundi). Lokale boeren hadden vernomen dat er in het Belgische kamp een dierenarts was. Ze zijn mijn hulp komen vragen voor een gewond paard. Na die interventie in het midden van de brousse onder een gloeiendhete zon, bedankten ze mij alsof ik een mirakel had verricht (lacht).
15 Militair apotheker Bruno Vandecasteele is 36 jaar. Hij woont in Wilsele en werkt in Nijvel als apotheker. Hij is er verantwoordelijk voor de aankoop van de nodige farmaceutische producten voor eenheden die op missie vertrekken. Ik heb eerst negen jaar in een apotheek gewerkt alvorens bij Defensie te gaan. Ik wilde meer dan alleen maar geneesmiddelen afleveren aan patiënten. Dankzij mijn huidige job heb ik uiteenlopende vooruitzichten. Momenteel ben ik verantwoordelijk voor de bevoorrading van de Belgische detachementen in het buitenland. Ik moet er voor zorgen dat het personeel ter plaatse over alle nodige geneesmiddelen beschikt. Een zware verantwoordelijkheid. Voor mijn job moet ik ook af en toe naar het buitenland. Zo kan ik zelf zien waarmee het medisch personeel in aanraking kan komen en wat hun noden zijn. Dat is niet alleen belangrijk voor mijn job maar ook zeer verrijkend op persoonlijk vlak.
Criteria om toe te treden tot het medisch technisch korps? Je moet: Van Belgische nationaliteit zijn of inwoner zijn van een lidstaat van de Europese Unie en voldaan hebben aan de militaire dienstplicht die geldt in je land van herkomst. Frans of Nederlands kunnen spreken. Je schoolplicht vervuld hebben. Minstens 18 en nog geen 34 jaar zijn op 31 december van het jaar van de rekrutering. Je voelt je aangesproken? Surf snel naar www.mil.be/jobsite voor meer info. 16
17 Er zijn vier manieren om tot het medisch technisch korps toe te treden: Bij aanvang van je studies In het derde jaar bachelor Als gediplomeerde In combinatie met een activiteit als burger Alvorens je universiteitsopleiding geneeskunde, tandheelkunde of farmaceutische wetenschappen aan te vangen, moet je slagen voor het toelatingsexamen van de Koninklijke Militaire School. Vervolgens vat je met de steun van Defensie, je universitaire medische studie aan in een Belgische universiteit. Tijdens de schoolvakanties volg je in het kader van militaire kampen een aantal militaire en sportieve opleidingen die je zullen helpen om je toekomstige werkomgeving te leren kennen. Je moet eerst voor de toelatingsproef van de Koninklijke Militaire School slagen alvorens, met de steun van Defensie, je universitaire studies verder te zetten. Tijdens de schoolvakanties volg je in het kader van militaire kampen een aantal militaire en sportieve opleidingen die je zullen helpen om je toekomstige werkomgeving te leren kennen. In functie van de vacante betrekking moet je het overeenstemmende basisdiploma geneeskunde, tandheelkunde, dierengeneeskunde of farmaceutische wetenschappen voorleggen alvorens tot Defensie te kunnen toetreden. Je volgt als intern een militaire opleiding van enkele weken waarin je tot militair gevormd wordt, klaar om je carrière bij Defensie aan te vatten. Net als je collega s die tijdens hun studies bij Defensie kwamen, krijg je de kans om op te klimmen binnen de medische component. Misschien heb je getwijfeld op het moment van je studie- en beroepskeuze en voelde je je wel aangetrokken tot Defensie maar niet voltijds? In dat geval biedt de reserve je de kans om je beroepservaring aan te vullen met een militaire ervaring. Als reservist kan je nu en dan opgeroepen worden om je functie uit te oefenen binnen het medisch technisch korps, zowel in het kader van een binnenlandse als/of een buitenlandse opdracht.
18 Student en militair zijn Net het secundair onderwijs achter de rug en al een militaire carrière? Het kan! Defensie biedt je de kans om je studentenleven aan de universiteit te combineren met je leven als kandidaat-officier. Na het slagen voor de toelatingsproef van de Koninklijke Militaire School word je gevolgd en begeleid door een militair met ervaring die je niet alleen zal inwijden in het leven bij Defensie maar je ook verder zal aanmoedigen tijdens je studies. In de vakantieperiodes, en steeds binnen de limieten van je universitaire verplichtingen, neem je deel aan militaire kampen samen met andere kandidaat-officieren van de Koninklijke Militaire School. Een uitgelezen moment om te ontdekken wat van een officier verwacht wordt. De kampen zijn ook ideaal om je te laten doordringen van de binnen Defensie alomtegenwoordige teamspirit. Je maakt er ook kennis met de verschillende aspecten van de medische component.
19 Wouter Min, 20 jaar, afkomstig uit Berlaar, is student in het 3 de jaar geneeskunde en kandidaat militair arts. Geneeskunde trekt mij al aan van toen ik een kind was. Met het leger was het net zo. Waarom beide dus niet combineren? Mijn medestudenten zijn vaak verbaasd als ze horen dat je al als student door Defensie kan worden aangeworven en betaald. De druk is wel groter want de voorwaarde is natuurlijk dat je slaagt. Het feit echter dat we van dichtbij worden gevolgd, helpt enorm. Mij brengt dat vooral extra discipline bij tijdens het studeren (lacht). Weten dat ik op een dag zelf voor een militaire operatie zal vertrekken, motiveert me erg. Dat is wat me het meest aantrekt. Weten dat mijn carrière een combinatie zal zijn van werken op de spoedafdeling in een ziekenhuis en op buitenlandse missie gaan, dat zet mij aan het dromen. Nathalie Hock, 20 jaar, uit Molenbeek, is 3 de jaars studente geneeskunde. Zij vertegenwoordigt ook de leerling-geneesheren in de Koninklijke Militaire School. Voor mij is een militair arts iemand met meerdere pijlen op zijn boog. Het is iemand die ook met een beperkt arsenaal aan middelen kan omgaan met spoedgevallen. Ervaring opdoen op het terrein, dat is wat mij aantrekt. Ook de teamspirit bevalt me wel. Tijdens de militaire kampen waaraan we deelnemen, valt het meteen op: de solidariteit en het verantwoordelijkheidsgevoel binnen een groep worden aangemoedigd. Ik vind dat de combinatie van het studeren aan de universiteit en de kampen met mijn collega s van de KMS mij sneller volwassen hebben gemaakt. Ik heb de indruk dat ik mijn studies op een rijpere manier aanpak. Wat ik ook ontzettend waardeer, is dat sport zo belangrijk is binnen de militaire opleiding. Ik zit overigens in het schermteam van de KMS. In 2010 wonnen we het toernooi van Defensie. Een overwinning waar ik met plezier aan terugdenk want het was de prestatie van een groep en het was leuk om die groepsvreugde te delen.
Klaar voor je toekomstige job? Klaar voor het grote avontuur? Klaar om de wereld te ontdekken? We informeren je graag!