Nieuwsbrief Branches & Koepels

Nieuwsbrief Branches & Koepels Nummer 5, juni 2012 Na de val van het kabinet Rutte-Verhagen hebben VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie een akkoord gesloten om het begrotingstekort in 2013 terug te dringen tot de norm van 3%. In deze nieuwsbrief leest u de belangrijkste maatregelen op het terrein van zorg en sociale zekerheid. Ga direct naar... Het lenteakkoord op hoofdlijnen Nederland nog steeds in recessie Minister Kamp wil SER-advies over versterking draagvlak cao-stelsel Controversieel verklaarde dossiers Zorg Uitvoering AWBZ door zorgverzekeraars Vermogenstoets bij zorgtoeslag Uitgaven aan zorg stijgen met 3,2% in 2011 Adviesaanvraag over stelsel gezond en veilig werken Beperkt effect van Deeltijd WW Hogere premiekorting voor aannemen oudere en kwetsbare werknemers In dienst nemen AOW er wordt aantrekkelijker

Lenteakkoord op hoofdlijnen Het Lenteakkoord van VVD, CDA, D66, GroenLinks en Christen- Unie omvat in totaal 16 miljard aan bezuinigingen, lastenverzwaringen en hervormingen. De hervormingen op het terrein van zorg, pensioen en sociale zekerheid komen hieronder aan de orde. Maatregelen zorg Meer eigen betalingen - Eigen risico gaat naar 350,- (compensatie via zorgtoeslag voor lage inkomens). - Eigen bijdrage van 7,50 per ligdag voor verblijf in ziekenhuis (instellingen voor medisch specialistische zorg). Deze eigen bijdrage geldt als compensatie voor de voeding- en verblijfskosten. - Eigen bijdrage van 25% voor gehoortoestellen. Kleiner pakket - Rollator verdwijnt uit het basispakket. Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten - Vermogensinkomensbijtelling van 8% naar 12%. Dit is het percentage van het vermogen (boven een vrijstelling) dat meetelt bij het bepalen van het inkomen waarover de eigen bijdrage wordt berekend. - Mensen in AWBZ die relatief weinig zorg nodig krijgen minder snel aanspraak op intramurale zorg en sneller zorg thuis. - Versnelling scheiden wonen en zorg: Eerder (per 1 januari 2013 ipv 2014) en voor een grotere groep cliënten die lichtere vormen van zorg nodig hebben. - De voorgenomen bezuinigingen op het persoonsgebonden budget (pgb) worden verzacht. - IQ-maatregel (mensen met een IQ tussen 70 en 85 zouden aanspraak op AWBZ verliezen volgens regeerakkoord Rutte) wordt geschrapt. Overige maatregelen - Onderzoek naar verlaging norminkomen van medisch specialisten. - Besparing van 75 miljoen in GGZ via bestuurlijk akkoord met aanbieders en verzekeraars. - Eigen bijdrage in de GGZ wordt gedeeltelijk teruggedraaid (via compensatie voor kwetsbare groepen). - Maximumtarieven kaakchirurgie worden neerwaarts bijgesteld. - Vergoeding van vervoerskosten voor instellingen gaat omlaag.

- Er is vanaf 2013 100 miljoen per jaar beschikbaar voor preventie en palliatieve zorg (zorg aan patiënten met een ongeneeslijke ziekte in de laatste fase van hun leven). Hiervan is 44 miljoen beschikbaar voor dieetadvisering en 26 miljoen voor preventie van overgewicht. Maatregelen Pensioen Verhoging pensioengerechtigde leeftijd: Eerste stap in 2013 door de AOW-leeftijd met 1 maand te verhogen. Ook in 2014 en 2015 stijgt de AOW-leeftijd met 1 maand. Daarna volgen in 2016, 2017 en 2018 jaarlijkse stappen van 2 maanden en in 2019 een stap van 3 maanden zodat de AOW-leeftijd uitkomt op naar 66 jaar. Vervolgens stijgt de pensioenleeftijd in 2023 naar 67 jaar. Volgens het pensioenakkoord van de sociale partners zou de AOW-leeftijd in 2020 in één keer van 65 naar 66 jaar gaan. In 2025 zou dat 67 jaar worden. Het Lenteakkoord voorziet niet in een verhoging van de AOW-uitkering. In het pensioenakkoord was een verhoging van de AOW met 0,6% afgesproken. Er komt een voorschotfaciliteit om de inkomensgevolgen te beperken voor mensen die weinig mogelijkheden hebben om het verlies te compenseren. Daarnaast zal de partnertoeslag enkele maanden langer doorlopen. Na 2023 wordt de AOW-leeftijd aan de levensverwachting gekoppeld. In 2014 zal de pensioenleeftijd voor aanvullende pensioenen worden verhoogd naar 67 jaar (raakt uitsluitend nieuwe opbouw). Daarna wordt deze gekoppeld aan de levensverwachting. De fiscale maximale opbouwpercentages voor het aanvullend pensioen (Witteveenkader) worden neerwaarts aangepast met 0,1% in 2014 (naar 1,9% eindloon, 2,15% middelloon). Maatregelen sociale zekerheid Werkgevers gaan vanaf 2014 de eerste zes maanden van de WW uitkering betalen. De duur en hoogte van de WW-uitkering blijven ongewijzigd. Daartegenover staat dat ontslagvergoedingen worden beperkt. Het resterende deel van de ontslagvergoeding wordt gebruikt voor (om)scholing en van werk-naar-werk trajecten. In 2013 wordt de WW-premie voor werkgevers tijdelijk verhoogd (500 miljoen extra inkomsten), vooruitlopend op hervorming WW / ontslag per 2014. De maximumduur van de wachtgeldregeling voor politici wordt per 1 september 2012 gelijkgesteld aan de maximum WW-duur.

Er komt één eenduidige ontslagroute (civielrechtelijk stelsel met verplichte hoorprocedure in het bedrijf). Beperking Vitaliteitspakket: de invoering van nieuwe werkbonus per 2013 voor oudere werknemers gaat niet door en de werkbonus voor werkgevers voor het in dienst hebben van 62-plussers wordt afgeschaft. De Wet werken naar vermogen gaat niet door. Ook de huishoudinkomenstoets in de Wet Werk en Bijstand wordt met terugwerkende kracht per 1 januari 2012 afgeschaft. Maatregelen arbeidsvoorwaarden Nullijn voor ambtenaren (geldt niet voor zorgsector) en politici gedurende twee jaar. Bevordering van loonmatiging in de marktsector door de tabelcorrectiefactor in de belastingen één jaar niet toe te passen (waardoor loonstijging wordt belast tegen hoger marginaal tarief). Tijdelijke werkgeversheffing voor hogere inkomens (16% over deel > 150.000,-) in 2013. Daarnaast stijgt de werkgeversheffing op excessieve vertrekbonussen van 30% naar 75%. Algemeen Nederland nog steeds in recessie De economie is volgens cijfers van het CBS in het eerste kwartaal van 2012 met 1,1% gekrompen ten opzichte van een jaar eerder. Met de krimp slonk de economie voor het derde achtereenvolgende kwartaal ten opzichte van een kwartaal eerder. Een afname van de investeringen is de belangrijkste reden voor de krimp van het eerste kwartaal dit jaar: 4,2% lager dan een jaar eerder. Vooral de bouwinvesteringen liepen terug, omdat er minder kon worden gewerkt. De verdere daling van de consumptie door huishoudens versterkte de economische neergang. De consumenten besteedden 1,1% minder dan een jaar eerder. De werkloosheid is in april 2012 met 24.000 personen gestegen tot 465.000. Dat is 6,2% van de beroepsbevolking. Deze stijging is relatief sterk. Gemiddeld over de afgelopen 3 maanden nam de werkloosheid met 7.000 personen per maand toe. De Nederlandse Bank (DNB) voorspelt dat de Nederlandse economie de komende twee jaar nauwelijks aantrekt doordat de uitgaven van consumenten blijven dalen. Huishoudens zien hun inkomens, gecorrigeerd voor inflatie, volgens DNB tot en met eind volgend jaar nog eens met 4% dalen.

Die zwakke inkomensontwikkeling zet samen met de dalende huizenprijzen een zware rem op de economische groei. Minister Kamp wil SER-advies over versterking draagvlak cao-stelsel Minister Kamp (SZW) is van plan de SER om advies te vragen over het draagvlak voor het cao-stelsel. Omdat cao-afspraken doorgaans gelden voor alle werknemers, is het belangrijk dat de partijen die cao-afspraken maken voldoende steun hebben. Hoewel het huidige cao-stelsel volgens de minister voldoende draagvlak heeft, is versterking op de (middel)lange termijn nodig gelet op maatschappelijke ontwikkelingen zoals individualisering, decentralisering in de arbeidsvoorwaardenvorming en flexibilisering in arbeidsrelaties. Vakbonden experimenteren al met manieren om een breder draagvlak te krijgen van werknemers. De minister is bereid nieuwe initiatieven van werkgevers en werknemersorganisaties te ondersteunen. Hij gaat de SER vragen of deze initiatieven van partijen voldoende zijn om steun voor het cao-stelsel op (middel)lange termijn te behouden, of dat (ook) nagedacht moet worden over een herstructurering van het cao-stelsel en het algemeen verbindend verklaren van cao s. Zorg Controversieel verklaarde dossiers Zorg De Tweede Kamer heeft onderstaande dossiers op 30 mei 2012 controversieel verklaard. Dat wil zeggen dat behandeling wordt uitgesteld tot na de verkiezingen op 12 september. 1. Zorgverzekeringswet: Onder meer aanpassing artikel 13 ZVW: vervallen verplichting om niet-gecontracteerde zorg te vergoeden bij natura-polissen. 2. Winstuitkering zorg: Meer ruimte voor private investeerders, zoals pensioenfondsen, om te investeren in ziekenhuizen. 3. Beginselenwet AWBZ-zorg: Afdwingbare rechten voor patiënten en duidelijke afspraken met zorgaanbieder over hun wensen en voorkeuren betreffende hun kwaliteit van leven. 4. Overheveling begeleiding AWBZ naar Wmo: Begeleiding wordt voortaan geregeld door gemeenten in plaats van zorgkantoren. Volgens het huidige plan zijn gemeenten vanaf 2013 verantwoordelijk voor de mensen die voor het eerst of opnieuw een beroep doen op begeleiding en vanaf 2014 voor alle mensen die in aanmerking komen voor begeleiding.

5. Wet Clientenrechten Zorg: Versterking van rechtspositie van de cliënt. De cliënt moet straks makkelijker kunnen kiezen voor de zorgaanbieder die bij hem en zijn zorgvraag past. Wie niet tevreden is, kan daarover eenvoudiger en effectiever een klacht indienen. De Wcz regelt ook de verantwoordelijkheden van zorgaanbieders voor de kwaliteit van zorg. Op 8 mei 2012 heeft de Eerste Kamer besloten om alle lopende wetsvoorstellen niet controversieel te verklaren. Dit betekent onder meer dat het wetsvoorstel Normering Topinkomens zal worden behandeld. Uitvoering AWBZ door zorgverzekeraars De Ministerraad heeft besloten om het wetsvoorstel Uitvoering AWBZ door zorgverzekeraars niet in te dienen bij de Tweede Kamer. De geplande ingangsdatum van 1 januari 2013 is daardoor niet meer haalbaar. Vermogenstoets bij zorgtoeslag De overheid maakt per 1 januari 2013 het recht op zorgtoeslag onder andere afhankelijk van de hoogte van het vermogen. De Eerste Kamer heeft hiertoe een wetsvoorstel aangenomen, dat huishoudens met een vermogen dat hoger is dan het heffingvrij vermogen uit box 3, plus 80.000 het recht op zorgtoeslag ontneemt. Boven deze grens hebben mensen volgens het kabinet geen inkomensondersteuning nodig. De hoogte van het heffingvrije vermogen in box 3 in 2013 is pas aan het einde van dit jaar bekend. In 2012 is het heffingvrije vermogen 21.139 voor een alleenstaande. Voor partners geldt het dubbele. Voor mensen van 65 jaar en ouder geldt onder omstandigheden een extra heffingvrij vermogen. De eigen woning valt niet onder het vermogen uit box 3. Uitgaven aan zorg stijgen met 3,2% in 2011 De uitgaven in de zorg zijn volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in 2011 met 3,2% gestegen ten opzichte van 2010. In totaal werd in 2011 90 miljard aan gezondheids- en welzijnszorg uitgegeven. De stijging is minder hoog dan in de voorgaande periode. Tussen 2004 en 2008 stegen de kosten met 6,4% per jaar, waarna de stijging langzaam begon te dalen. Per hoofd van de bevolking kost de zorg 5.392 (in 2010: 5.247). Het aandeel van de uitgaven aan de zorg in het totale bruto binnenlands product stijgen naar ongeveer 14,9%.

Gezondheidsmanagement Adviesaanvraag over stelsel gezond en veilig werken Staatssecretaris de Krom van SZW heeft de SER gevraagd advies uit te brengen over het stelsel voor gezond en veilig werken. Het kabinet constateert dat het niveau van de arbeidsomstandigheden in Nederland in het algemeen goed is. Door marktwerking is er meer keuze in de arbodienstverlening, met lagere kosten voor bedrijven. Sociale partners hebben een sterkere positie, zoals ook blijkt uit hun inzet voor de ontwikkeling van arbocatalogi. De beleidsagenda van het kabinet is gericht op versterking van de verantwoordelijkheid en zelfwerkzaamheid van partijen in het stelsel: meer ruimte voor maatwerk en zelfregulering, en meer invloed op het beleid en kennisactiviteiten. Het kabinet wil de zienswijze van de SER vernemen op de wijze waarop partijen in het stelsel kunnen bijdragen aan de uitvoering van de beleidsagenda en over de mogelijkheden om de verbinding tussen bedrijfsgezondheidszorg en reguliere zorg te verbeteren. De SER wordt verzocht het advies voor 1 november 2012 uit te brengen. Sociale Zekerheid Beperkt effect van Deeltijd WW Uit onderzoek blijkt dat de deeltijd-ww slechts een beperkt effect heeft gehad op het verminderen van de werkloosheid. Het herstel van de omzet en het banenbehoud zijn niet wezenlijk beter geweest bij bedrijven die een beroep hebben gedaan op de crisisregeling ten opzichte van ondernemingen die dat niet hebben gedaan. Bedrijven die zwaar door de vorige crisis werden getroffen, konden met behulp van WW-geld hun personeel tijdelijk minder laten werken en zo toch hun vakkrachten in dienst houden. Op de deeltijd-ww en de bijzondere werktijdverkorting deden in totaal 8.762 werkgevers een beroep voor bij elkaar 121.890 werknemers. De regelingen hebben in totaal 460 miljoen gekost. Minister Kamp (SZW) stelt dat niet zomaar gezegd kan worden dat de crisisregelingen weinig nut hebben gehad. Volgens hem was belangrijk om paniek en een overreactie bij werkgevers om personeel te gaan ontslaan te voorkomen. Hij wijst er ook op dat bedrijven die gebruik hebben gemaakt van de deeltijd-ww en de bijzondere werktijdverkorting harder door de crisis zijn geraakt dan de niet-gebruikers. Hogere premiekorting voor aannemen oudere en kwetsbare werknemers

Hoewel het totaalpakket aan mobiliteitsbonussen in het Lenteakkoord fors is beknot, gaat de bonus voor werkgevers om oudere uitkeringsgerechtigden en arbeidsgehandicapten aan te nemen juist omhoog. Dit blijkt uit een wijziging van de Wet financiering sociale verzekeringen (Wfsv). De huidige bonus gaat met 500 omhoog naar 7.000 per jaar (maximaal drie jaar) voor elke werknemer uit deze kwetsbare groep die wordt aangenomen. De beleidsinzet wordt hiermee verschoven van het in dienst houden naar het in dienst nemen van werkzoekenden met de meeste afstand tot de arbeidsmarkt. Pensioen en Inkomen In dienst nemen AOW er wordt aantrekkelijker Bedrijven hoeven AOW ers straks nog maar zes weken het loon door te betalen bij ziekte, in plaats van twee jaar. Voor werkgevers is de langdurige loondoorbetaling bij ziekte nu nog een forse belemmering om gepensioneerden in dienst te houden of te nemen. Ook de huidige verplichting dat slechts drie keer achter elkaar een tijdelijk contract mag worden aangeboden, is een hinderpaal bij het aannemen van AOW ers. Daarom komen er ruimere mogelijkheden om AOW ers een tijdelijk contract aan te bieden. Verder wordt het voor de AOW ers zelf interessanter om te blijven doorwerken. Zo krijgen ze recht op het wettelijk minimumloon. Ten slotte staat in het wetsvoorstel dat het dienstverband automatisch eindigt bij het bereiken van de AOW-leeftijd, tenzij daar andere afspraken over gemaakt zijn tussen werkgever en werknemer. Minister Kamp (SZW) heet het wetsvoorstel voor advies naar de Raad van State heeft gestuurd. De maatregelen moeten per 1 juli 2013 ingaan.