Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn Lerarenopleiding Omgangskunde Bachelor of Teacher Education in Welfare and Health Care Bachelor of Teacher Education Social Skills Associate degree of Education
Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Waar hij staat, bedoelen we ook zij. De meest actuele informatie is te vinden op hsleiden.nl.
Jouw toekomst met de lerarenopleidingen Wil je een onderwijsbevoegdheid halen om jouw kennis en beroepservaring te delen met anderen? Loop je warm voor de begeleiding van toekomstige professionals in hun opleiding, stage of werk? Met de Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn (GW) of Omgangskunde (OK) maak je een goede start. Leraar van nu Het beroep van leraar is veranderd. Vroeger stonden docenten voor de klas om zo veel mogelijk vakkennis over te brengen. Tegenwoordig gaan leerlingen ook zelf op zoek naar die vakkennis, bijvoorbeeld in leerwerkplaatsen. Een docent heeft verschillende rollen. De docent begeleidt en faciliteert de leerlingen bij hun leer- en werkprocessen. Als vakinhoudelijk expert bewaak je dat ze de juiste kennis vinden en opdoen. Je helpt hen bij problemen, studievragen of studiekeuze. Je speelt een sleutelrol bij de ontwikkeling van persoonlijke waarden, en bevordering van de sociale cohesie binnen de klas of de school. Uiteraard werk je samen met je collega s. Bijvoorbeeld om lesmateriaal te ontwerpen, leerplannen op te stellen en de kwaliteit van de opleiding te verbeteren of het onderwijs te vernieuwen. Wat doet de leraar Gezondheidszorg & Welzijn (GW)? Een docent GW begeleidt de leerlingen in hun opleiding, stage of werk. Je ondersteunt hen bij de juiste beroepskeuze in de sector gezondheidszorg of welzijn. Een docent Gezondheidszorg en Welzijn werkt vaak in het mbo of in het vmbo. Daarnaast zijn veel afgestudeerden werkzaam als praktijkopleider in een zorginstelling of ziekenhuis. Concrete taken zijn: Lesgeven over leefstijl, voeding, schoonheidsverzorging, huishouding en zorg en hulpverlening in het vmbo. Lesgeven in beroepsgerichte vakken in het mbo zoals uiterlijke verzorging, verpleegkunde en (kinder-)verzorging. Leerlingen (14-16 jaar) voorlichten en voorbereiden op een beroep in de zorg en welzijn of dienstverlening. Wat doet de leraar Omgangskunde (OK)? Een docent OK geeft les over sociale vaardigheden, burgerschap, beroepshouding en persoonlijke ontwikkeling. Communicatie, gedrag en gedragsverandering voor zelfredzaamheid en sociale integratie staan centraal. Je leert de leerlingen functioneren in de maatschappij, in een beroep en op de werkvloer. Concrete voorbeelden hiervan zijn: Lesgeven in de agogische vakken. Leerlingen trainen in gespreksvaardigheden en sociale vaardigheden. Groepsontwikkelingen analyseren, en een bijdrage leveren aan het goed functioneren van teamontwikkelingen. Leerlingen ondersteunen hun gedrag zo te veranderen dat zij zelfredzaam worden. Leerlingen begeleiden in hun beroepssocialisatieproces. Leerlingen ondersteunen in het vormen van professioneel gedrag. Werken en leren Bij de lerarenopleidingen GW en OK combineer je werk en studie. Je kunt je baan bij een instelling voor gezondheidszorg, welzijn of onderwijs gebruiken als leerwerkplek (stage), als de werkzaamheden gericht zijn op het lesgeven en begeleiden van leerlingen en/of stagiaires. Anderen kiezen naast een baan een onderwijsstage van één of twee dagen per week. Het is belangrijk dat je tijdens de opleiding ook stage loopt of werkzaam bent in het (v)mbo. 3
Carrière en toekomst Als leraar Gezondheidszorg en Welzijn of leraar Omgangskunde heb je, na het behalen van je bachelordiploma, een tweedegraads bevoegdheid. Je kunt als leraar aan de slag binnen het mbo of beroeps- en volwasseneducatie (bve), in het vmbo, het praktijkonderwijs (mits jouw vak op de lessentabel staat). Ook kun je werken als praktijkopleider bij instellingen voor gezondheidszorg, welzijn en dienstverlening of als opleidingscoördinator binnen een zorginstelling. Met een afgeronde hbo/wo-opleiding als vooropleiding kun je ook doceren in het hoger beroepsonderwijs. Met een Associate degree-diploma heb je geen tweedegraads bevoegdheid. Bij de Associate degree leiden we je op tot onderwijs-ondersteuner op niveau 2: je werkt dan als zelfstandig uitvoerend docent, instructeur, trainer van beroepsvaardigheden of als praktijkopleider. Dubbele bevoegdheid Het is ook mogelijk om een tweede bevoegdheid te halen. Hiermee ben je breder inzetbaar en vergroot je je carrière mogelijkheden. Wil je dit? Bespreek dan jouw mogelijkheden met een studieloopbaanbegeleider. Na deze opleiding houden we contact Na het behalen van je diploma houdt de opleiding contact met je door middel van een alumni-netwerk. Door deelname aan dit netwerk blijf je op de hoogte van de ontwikkelingen binnen de lerarenopleidingen en het onderwijs. Het netwerk biedt ook mogelijkheden om ervaringen met andere alumni te delen. Sommige alumni zijn ook betrokken bij het curriculum van de lerarenopleidingen door hun deelname als werkveld-vertegenwoordiger aan de beroepenveldcommissie. Andere alumni zien we terug in de rol van praktijkopleider van onze studenten. 4
Opbouw van de studie Propedeuse Vanaf de start is de opleiding gericht op het handelen van een docent in de beroepspraktijk. Je loopt één of twee dagen stage. Ook in het onderwijsprogramma op de hogeschool staat de transfer naar het beroep centraal. Het onderwijsprogramma bestaat uit een generieke lijn en een vakdidactische lijn. De generieke lijn is gericht op het ontwikkelen van je pedagogische en didactische competenties. De invulling van de generieke lijn is voor omgangskunde en Gezondheidszorg en Welzijn hetzelfde. In de vakdidactische lijn komt de vakinhoud aan bod. Daarbij kun je denken aan modules over Anatomie & Fysiologie, Voeding en Zorg & Hulpverlening (GW) of aan Communicatie, Diversiteit in gedrag en leren en Socialisatie (OK). Binnen de stagereflectielijn komen de lijnen samen. Generieke lijn Wat kun je doen om in de klas een veilig klimaat te creëren? Vanuit welke pedagogische waarden sta je voor de klas en maak je beslissingen? Hoe zorg je dat elke leerling in de klas tot zijn recht kan komen? Hoe kun je leerlingen actief laten samenwerken? Welke werkvormen zijn uitdagend? Bij de pedagogisch-didactische modules leer je wat er allemaal komt kijken bij het docentvak, van onderwijsvoorbereiding tot evaluatie. Daarbij is aandacht voor de verschillende beroepstaken: begeleiden, lesgeven, ontwerpen, onderzoeken en toetsen. Vakdidactische lijn Een goede docent heeft gedegen kennis van de vakinhoud. De lerarenopleidingen GW en OK bieden vakinhoudelijke modules aan. Bij GW zijn dat bijvoorbeeld modules over voeding, gezondheid en ziekte, zorg en hulpverlening, gezond gedrag en leefstijl, en facilitaire dienstverlening. Bij OK zijn dat bijvoorbeeld modules over socialisatie, opvoeden en begeleiden, conflict en agressie en organisatie en organisatieverandering. Werken en leren Bij de lerarenopleidingen combineer je werk en studie. Bij een deeltijdstudie besteed je minimaal één dag per week aan werkplekleren, bij een voltijdstudie zijn dat minimaal twee dagen per week. Door meteen in de beroepspraktijk aan de slag te gaan leer je alle voorkomende taken van een leraar zelfstandig uit te voeren. Je kunt jouw baan bij een instelling voor gezondheidszorg, welzijn of onderwijs gebruiken als leerwerkplek (stage), mits de werkzaamheden gericht zijn op het lesgeven en begeleiden van leerlingen en/of stagiaires. Als je niet over een relevante werkplek beschikt, moet je zelf een stageplaats regelen. Uiterlijk 1 november moet je over een relevante werkplek of stage te beschikken om geen studievertraging op te lopen. Doorgaans biedt een stage of werkplek bij een onderwijsinstelling, die het vak op de lessentabel heeft staan, de meeste mogelijkheden om de benodigde beroepscompetenties te ontwikkelen. Duur van de studie De bacheloropleiding duurt vier jaar en de Associate degree-opleiding duurt twee jaar. Afhankelijk van je vooropleiding kun je de opleiding versneld doorlopen. Lesdagen Het leertraject dat je volgt bepaalt je lesrooster. Afhankelijk van je leertraject volg je één tot twee dagen per week onderwijs. Kijk voor meer informatie op hsleiden.nl bij de Lerarenopleiding GW of OK. 5
Wat vindt Frank? Studieloopbaanbegeleiding Leraar worden doe je niet alleen. De studieloopbaanbegeleider ondersteunt en coacht je en helpt je reflecteren op jouw leerproces en jouw competenties. Je houdt tijdens de hele studie dezelfde studieloopbaanbegeleider. In de loop van de studie neemt de hoeveelheid begeleiding af en ga je steeds zelfstandiger te werk. Afstuderen Tijdens de opleiding maak je een portfolio. Daarin verzamel je bewijsstukken waarmee je aantoont dat je een startbekwame docent op hbo-niveau bent. Je presenteert jezelf als het ware aan de opleiding en aan het werkveld. Het portfolio vormt samen met het beroepsproduct en de eindstage het sluitstuk van de lerarenopleiding. Internationalisering: cultureel sensitieve leraren Internationalisering is voor de lerarenopleiding een manier om cultureel sensitieve leraren op te leiden. Cultureel sensitieve leraren houden rekening met het perspectief van alle leerlingen en hun referentiekaders die ze op hun werkplek aantreffen. Zij stemmen hun onderwijs af op de verschillende groepen waarmee ze in aanraking komen. Tijdens de opleiding wordt verwacht dat je als docent aan jouw culturele sensitiviteit werkt. Dat kan op talloze manieren: door les te geven aan een multiculturele klas of studenten uit verschillende culturen te begeleiden, door internationale congressen te bezoeken, een lessenserie over de multiculturele samenleving te ontwikkelen of een stage in het buitenland. Frank Boot, student Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn: Ik merk dat ik het heel erg leuk vind om kennis over te brengen. Ik werk als verpleger in een ziekenhuis en daarnaast als praktijkopleider in een verpleeghuis. Ik heb voor deze opleiding gekozen omdat ik ook graag praktijkopleider wil worden in een ziekenhuis. Dat kan alleen met een lesbevoegdheid. Ik loop stage op een roc en het grappige is dat ik nu ontdek hoe leuk lesgeven is. Lesstof inzichtelijk maken en interactie met de studenten maken het vak van docent voor mij interessant. Waar ik uiteindelijk terecht kom? Ik heb gesolliciteerd op een vacature als praktijkopleider in het ziekenhuis waar ik nu al werk, maar ik zou over een paar jaar ook zo maar voor de klas kunnen staan. Hogeschool Leiden werd me aangeraden door een collega die hier dezelfde opleiding heeft gedaan. Dat ik voor deze opleiding maar één keer per week naar Leiden hoef voor lessen, vind ik ook erg aantrekkelijk. Dat lijkt misschien weinig, maar ik heb veel contact met mijn studiegenoten over de stof en over onze voortgang. Docenten zijn ook goed bereikbaar. 6
Iets voor jou? Wil je jonge mensen stimuleren, coachen en inspireren en jouw kennis overdragen aan toekomstige professionals? Wil je meedenken over de organisatie van het onderwijs? De lerarenopleiding GW of OK is dan helemaal iets voor jou. Je kunt kiezen uit twee niveaus: Bachelor of Education (BA) en Associate degree of Education (Ad). De instroom bij beide opleidingen is erg divers. Flexibele trajecten De meeste studenten hebben al een mbo-, hbo- of wo-opleiding afgerond als ze beginnen met de lerarenopleiding. Vanwege de diverse vooropleidingen van de studenten bestaat er voor de lerarenopleidingen een flexibele opleidingsduur. Er zijn diverse leertrajecten: studieprogramma s die zijn afgestemd op jouw eerder behaalde diploma en ervaring. Zo is er een verkort traject voor studenten met een hbo-vooropleiding en ook studenten die een vakverwante opleiding hebben (bijvoorbeeld HBO-V) kunnen de opleiding versneld doorlopen. Kopopleiding Leraar Omgangskunde Heb je een hbo-of wo-bachelor afgerond van één van de volgende vooropleidingen: Toegepaste Psychologie, SPH, Social work, MWD, CMV, HRM, Pedagogiek of Psychologie. Dan kom je in aanmerking voor de speciale Kopopleiding Leraar Omgangskunde. Dit is een voltijdopleiding. In de eerste helft van het jaar volg je een dag per week onderwijs. In de tweede helft zijn dit twee dagen per week. Tijdens het gehele jaar loop je twee dagen per week stage. Voor dit leertraject is een jaar extra studiefinanciering mogelijk. Meer informatie vind je op leroweb.nl en werkeninhetonderwijs.nl. Houd deze websites ook in de gaten voor eventuele wijzigingen m.b.t. de kopopleiding en de financiering hiervan. Onderwijsondersteuner met Ad Als je verder wilt studeren, maar niet toe bent aan een vierjarige bacheloropleiding, vormt het Associate degree-programma een mooie tussenstap. De Associate degree is ideaal voor docenten in het mbo die met een bevoegdheid van onderwijsondersteuner niveau 2 uit de voeten kunnen binnen hun onderwijsinstelling. De opleiding bereidt je voor op het zelfstandig functioneren als leerkracht in het primaire proces, in de klas dus. En als het studeren je goed afgaat, kun je daarna doorstromen naar de bachelor. 7
Goed om te weten voordat je kiest Leertrajecten op maat De bacheloropleiding & Associate degree-opleiding De bacheloropleiding duurt vier jaar. De Associate degreeopleiding duurt twee jaar. Afhankelijk van je vooropleiding zijn vrijstellingen mogelijk. Kopopleiding Leraar Omgangskunde De kopopleiding is een eenjarige voltijdopleiding, bestemd voor hbo- en wo-bachelors met een afgeronde opleiding: Toegepaste Psychologie, Pedagogiek, SPH, Social Work, MWD, CMV, P&A of een wo-bachelor Psychologie of Pedagogiek. Tijdens deze opleiding volg je contactonderwijs en loop je twee dagen per week stage. De stageplaats regel je zelf. Voor de kopopleiding krijg je een jaar extra studiefinanciering. Voor de kopopleiding kun je een jaar extra studiefinanciering krijgen. Kijk voor meer informatie en ontwikkelingen over de kopopleiding op leroweb. nl en werkeninhetonderwijs.nl of bel DUO. Werkplekleren Bij een deeltijdstudie besteed je een dag per week aan werkplekleren, bij een voltijdstudie minstens twee dagen per week. Bij de invulling van jouw leerwerkplek dien je aantoonbaar de vakinhoud én de competenties van de opleiding te kunnen behalen. Toelatingsvoorwaarden Je kunt de lerarenopleiding GW of OK of de Ad-opleiding volgen met een havo- of vwo-diploma of mbo-diploma op niveau 4. Als je niet in het bezit bent van één van de vereiste diploma s, maar je bent 21 jaar of ouder, dan kun je een vooropleidingsonderzoek afleggen. Kijk voor meer informatie over dit onderzoek op hsleiden.nl bij de opleiding onder Inschrijven/ toelating. Inschrijven Inschrijven voor een opleiding voor het studiejaar doe je via studielink.nl. Via Studielink regel je je aanmelding bij DUO en je aanvraag voor studiefinanciering in één keer. Ook een adreswijziging geef je hier door. Met jouw persoonsgegevens wordt uiteraard zorgvuldig omgegaan, binnen het kader van de privacywetgeving. Vragen over de opleiding kun je stellen via studeren@hsleiden.nl. Antwoorden op vragen over Studielink kun je vinden op studielink.nl. Kijk voor de meest actuele informatie over toelating en inschrijving voor de studie van jouw keuze op www.hsleiden.nl Lesdagen en lestijden Zie hiervoor de actuele informatie op hsleiden.nl bij de Lerarenopleiding GW of OK onder Opbouw van de studie. 8
Wat vindt Nathalie? Kosten Voor het volgen van een hbo-opleiding betaal je jaarlijks collegegeld. Naast collegegeld betaal je nog kosten voor studiemateriaal, zoals boeken en syllabi. De kosten hiervoor verschillen per opleiding. Bijdrage studiekosten Voor de lerarenopleidingen bestaan verschillende fondsen. Meer informatie hierover vind je op duo.nl. Studieadvies Aan het eind van het eerste jaar krijg je een studieadvies. Het wordt een bindend studieadvies, wanneer je minder dan 40 EC (studiepunten) hebt behaald (van de 60). Je mag deze opleiding aan Hogeschool Leiden dan niet voortzetten. De keuze voor een opleiding is een belangrijke beslissing. Denk er daarom goed over na. Bezoek één van onze open dagen. Je kunt ook deelnemen aan de proefstudeerdagen. Kijk op onze site voor meer informatie en het programma tijdens een open dag. Tijdens open dagen zijn onze studentendecanen aanwezig. Je kunt bij hen terecht met vragen over je studiekeuze, eventuele twijfels en persoonlijke omstandigheden, zoals studeren met een functiebeperking. Nathalie de Graaff rondde de Lerarenopleiding Omgangskunde af en geeft les op een roc. Het contact met leerlingen vind ik super! Ik heb een achtergrond in het sociaal pedagogisch werk: een mooie basis. Je hebt les met vakgenoten en kunt dus veel met elkaar delen. Het was leuk om te oefenen met bijvoorbeeld gesprekstechnieken en feedback. De verdieping van inhoudelijke vakkennis vond ik het interessantst, bijvoorbeeld omgangskunde. Ik vind het prettig om met wat bagage voor de klas te staan: je weet waarover je het hebt. Nu geef ik les aan de mbo-opleiding onderwijsassistent en pedagogisch werker. Dat zijn leerlingen tussen de 15 en 21 jaar: een ontzettend leuke leeftijdsgroep. Het is super om ze te begeleiden op hun weg in de maatschappij. Met de lerarenopleiding kun je ook prima als coach of trainer aan de slag. Lijkt me heel leuk, maar voorlopig zit ik goed op m n plek in het onderwijs. Onder een functiebeperking verstaan we alle aandoeningen die chronisch van aard zijn en die tot studievertraging kunnen leiden. Bijvoorbeeld een motorische of zintuiglijke handicap, psychische belemmeringen, spraakstoornis, dyslexie/ dyscalculie, autismespectrumstoornis of AD(H)D. Hogeschool Leiden biedt voorzieningen die je ondersteunen bij het volgen van de studie, zoals tentamentijdverlenging. Wil je hierover meer weten kijk dan op hsleiden.nl/studentenvoorzieningen/decaan. 9
Hogeschool Leiden, meer dan een opleidingsinstituut Hogeschool Leiden staat voor passie, talent en menselijke maat. We zijn een betrokken hogeschool. Bij ons werken docenten met liefde en kennis voor het vakgebied, docenten die jou uitdagen tot luisteren, nieuwsgierigheid en het stellen van vragen. We vinden het belangrijk dat jij jouw talenten en ambities kunt ontwikkelen, zodat je zelf de kansen creëert voor je loopbaan. Uiteindelijk draait het om welke bijdrage jij aan de samenleving wilt gaan leveren. Jij wordt de professional waar de beroepspraktijk behoefte aan heeft. Jij zorgt ervoor dat werkgevers zeggen: je moet ze van Hogeschool Leiden hebben. Denkt Hogeschool Leiden denkt altijd vooruit. Continu werken we aan verbetering en innovatie van ons onderwijs en de samenwerking met de beroepspraktijk. Vraagstukken vanuit de praktijk worden door onze lectoraten en kenniskringen in samenwerking met het werkveld grondig onderzocht. Dit levert nieuwe kennis, ideeën en kansen op die worden doorvertaald naar jouw opleiding. Doet Hogeschool Leiden doet er alles aan om het beste in jou naar boven te halen. Van jou vragen we inzet, betrokkenheid, een kritische houding en een gezonde dosis nieuwsgierigheid. Wij stimuleren jouw ambitie om uit te blinken. Zo kun je bijvoorbeeld deelnemen aan ons Honoursprogramma; het excellentieprogramma waarin je, naast je reguliere opleiding, samen met studenten van verschillende opleidingen werkt aan een thema of project. Ook krijg je de kans om je kennis te verbreden. Bijvoorbeeld door onderdelen van andere opleidingen te volgen of een kijkje over de grens te nemen in de vorm van buitenlandse stages of deel te nemen aan ontwikkelingsprojecten. Voelt Onderwijs is meer dan alleen het overdragen van kennis. Wij voelen ons verantwoordelijk voor een duurzame samenleving waarin respect voor de ander normaal is, diversiteit het uitgangspunt is en waarin jij als individu en straks als professional bijdraagt aan een gezond milieu. Wij willen je inspireren, stimuleren, ondersteunen en laten voelen dat passie, talent en menselijke maat zo typerend voor ons zijn. Leiden: meer dan een studentenstad Hogeschool Leiden ligt midden in het BioScience Park, het grootste life sciences kenniscentrum in Nederland, en op een steenworp afstand van vele zorg- en onderwijsinstellingen. Kennisuitwisseling en samenwerking op onze kennisgebieden Jeugd, Life Sciences en Zorg kunnen wij hierdoor goed invullen. Dankzij de kennisinstellingen en de bedrijven op het BioScience Park, is Leiden de status van studentenstad ontstegen en heeft de stad regionaal en nationaal een sleutelpositie weten te verwerven als Kennisstad. Echt een plek waar jij het beste in jezelf naar boven kan gaan halen. In deze video vertellen Rosanne, Yannick en Willemijn over hun ervaringen op Hogeschool Leiden. Wat bevalt ze aan de studie, wat vonden ze lastig en hoe heeft de hogeschool ze hierbij geholpen? 10
Meer info? Meer weten over Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn Lerarenopleiding Omgangskunde hsleiden.nl/lerarenopleidinggzw hsleiden.nl/lerarenopleidingomgangskunde facebook.com/hsleidennl Maak een goede keuze Je opleiding is van grote invloed op je carrière. Bereid je dus goed voor. Kom bijvoorbeeld naar de open dag, zoek extra informatie online en praat eens met iemand met een beroep dat aansluit op de studie. Meer weten? Vraag het onze studentendecaan Toch een andere studie? Bekijk ook eens deze opleidingen: Kom kijken en ervaren! Kijk op hsleiden.nl voor actuele data voor Open dagen en Proefstuderen voor deze opleiding. Op hsleiden.nl kan je je ook aanmelden voor Open Dagen en Proefstuderen. Leraar Basisonderwijs (Pabo) Academische Pabo Vrijeschool Pabo Docent Muziek Docent Dans/Euritmie 11
Hogeschool Leiden Zernikedreef 11 2333 CK Leiden Postbus 382 2300 AJ Leiden 071-518 88 00 studeren@hsleiden.nl hsleiden.nl facebook.com/hsleidennl twitter.com/hsleidennl linkedin.com/company/hogeschool-leiden