Presentatie LINUX MINT 13 Maya met MATE interface. Kan ik Windows vervangen door het gratis Linux? Wat is een besturingssysteem? Elke computer heeft een besturingssysteem. Zonder besturingssysteem kan een computer niet werken. Het besturingssysteem zorgt ervoor dat de computer goed werkt. Een voorbeeld. Als je met een tekstverwerkingsprogramma een brief hebt gemaakt, wil je die afdrukken. Als je dat doet, zorgt het besturingssysteem er voor dat de informatie (dus de brief) bij de printer komt. Verschillende besturingssystemen Er zijn een aantal besturingssystemen. Het bekendste besturingssysteem is ontworpen door Microsoft. Dat systeem heet Windows. Apple heeft ook een besturingssysteem gemaakt. Dat systeem heet MAC-OS. Dan is er nog Linux. Linux is er in veel varianten die een ding gemeen hebben: ZE ZIJN GRATIS!!! 1/8
Linux Mint Maya (13) Type Mate (Komt uit de Ubuntu-stal) Wij gaan u kennis laten maken met Linux Mint 13 met de codenaam Maya en de Mate desktop (zeg maar het dashboard). Dit is een zgn. LTS-versie wat betekent dat er gedurende 5 jaar ondersteuning en updates zijn voor dit besturingssysteem. Het betreft hier de volledige versie versie die standaard is voorzien van alle codecs. De live-cd is dan ook een live-dvd geworden. Nadat het juiste lso-bestand is gedownload van www.linuxmint.com en met een brandprogramma deze image naar een opstartbare (boot-able) dvd is gebrand kan de installatie beginnen. Maar eerst kunnen we met de live CD of DVD testen of onze randapparatuur wel werkt en/of er alternatieve mogelijkheden zijn om alles werkend te krijgen. Er zijn meerdere installatie mogelijkheden. De belangrijkste zijn: 1. Volledige installatie; de volledige vaste schijfruimte wordt toebedeeld aan Linux. (Is beste) 2. Dual-boot; de vaste schijf wordt gedeeltelijk toegekend aan Linux en de rest aan een ander besturingssysteem bijv. Windows. Bij deze configuratie moet Windows altijd als eerste worden geïnstalleerd. Linux werkt geheel onafhankelijk van Windows. (Is goed) 3. Linux in Windows: Windows heeft de gehele vaste schijfruimte ter beschikking en daar binnen wordt Linux geïnstalleerd als een applicatie van Windows. Dit werkt wel maar heeft een aantal nadelen, zoals o.a. de traagheid van Windows. (Is slechts denkbare oplossing) Linux Mint is een subversie (zeg maar familie) van Linux Ubuntu. Linux Mint is een distributie gebouwd met pakketten afkomstig van de Ubuntuarchieven, verkrijgbaar in de vorm van een installeerbare live-cd/dvd. Linux Mint is op dit moment de meest populaire Linuxdistributie. De eerste versie verscheen op 27 augustus 2006. De huidige versie is versie 13, bijgenaamd Maya. Ook binnen Maya zijn weer verschillende keuze mogelijkheden. Later meer daarover. Verschillen met Ubuntu Linux Mint focust vooral op gebruiksvriendelijkheid. De verschillen tussen Linux Ubuntu en Linux Mint zijn: 2/8
Een andere gebruikersomgeving. Mint maakt geen gebruik van Unity interface, maar van het zelf ontwikkelde Cinnamon of het van GNOME 2 afgeleide MATE. Ander thema en stijl. Bevat niet-vrije programma's zoals Flash Player en extra codecs. Een andere keuze van standaard meegeleverde programma's. Bevat een paar eigen configuratiegereedschappen. Beter dan Windows? Waarom is Linux Mint beter dan bijvoorbeeld Windows XP? Microsoft heeft toch niet alles verkeerd gedaan? In het algemeen is Linux sneller, vaak wel drie maal zo snel, en dat ligt zeker niet aan de hardware. Daarbij is het menu gebruikersvriendelijker, het is niet zo rommelig. Bij Windows is het zo dat je hem of zelf moet indelen, wat voor veel mensen nog een ingewikkeld karwei kan zijn of je hebt last van het feit dat wanneer je veel programma's installeert je de helft van je menu niet meer kan lezen. Bij Linux Mint vind je de simpele indeling van Installeren/Verwijderen, waar je software kunt downloaden, zodat je gegarandeerd virusvrij blijft en waar je software kan verwijderen, zodat programma's die je toch niks vond in een paar simpele stappen kan verwijderen, aanvinken, wachtwoord intypen en als het klaar is afsluiten. Het menu In het menu staan alle applicaties die op deze computer kunnen worden opgestart, al dan niet gegroepeerd in favorieten of toepassingen. We zullen de belangrijkste items kort laten zien. LOKATIES: Computer; is vergelijkbaar met Deze computer in Windows Persoonlijke map; is te vergelijken met Mijn documenten in Windows Netwerk geeft een weergave van alle computers die in hetzelfde netwerk zijn opgenomen Bureaublad: geeft de map van het bureaublad weer en dus niet het 3/8
bureaublad zelf Prullenbak; vergelijkbaar met de prullenbak in Windows (Hier komen we later nog op terug) SYSTEEM: Softwarebeheer; Hier kan men software (applicaties) downloaden en installeren of deïnstalleren Deze software is gratis te downloaden. Pakketbeheer; Hier kunnen software pakketten worden gedownload en geïnstalleerd of gedeïnstalleerd. Deze optie verdient de voorkeur boven de optie Softwarebeheer omdat hier complete pakketten kunnen worden geselecteerd i.p.v. losse onderdelen uit een pakket. Configuratiecentrum; Is vergelijkbaar met het configuratiescherm van Windows maar wel veel uitgebreider logischer ingedeeld. Terminalvenster; vergelijkbaar met de optie Uitvoeren in Windows Beeldscherm vergrendelen; Is een beveiligingsoptie. Ontgrendelen via gebruikerswachtwoord. Afmelden; Afmelden als gebruiker of wisselen van gebruiker (Niet uitschakelen). Afsluiten; Pauze, herstarten, afsluiten (computer uitschakelen) of annuleren en doorgaan. MENU TOEPASSINGEN Een aantal highlights. Geen START -knop maar een Menu -knop. Menu is snel om te zetten in START. Er is een hoofdkeuze uit Toepassingen of Favorieten. Wij gaan kijken naar Toepassingen die op soort toepassingen zijn gegroepeerd. Groep (in de toepassingenmodus): Alle; Hierin zijn alle geïnstalleerde toepassingen alfabetisch weergegeven. Geluid en Video; Audacity is een programma om geluid te monteren en bijv. tikken uit een grammofoonplaat te halen. *Gnome mediaplayer is een eenvoudig afspeelprogramma. *Totem mediaspeler is een redelijk eenvoudig mediaspeler Deze met een * gemerkte kunnen worden vervangen door VLC-mediaplayer. 4/8
Dit is een allround mediaplayer die vrijwel alle vormen van beeld en geluid kan afspelen zonder steeds maar weer nieuwe codecs te moeten downloaden. Grafisch; Eye of Mate is een eenvoudige afbeeldingsviewer met de mogelijkheid voor diaweergave. Gimp is een topper op het gebied van fotobewerking. Alle bewerkingsvormen behoren tot de mogelijkheden zoals lagen. GThumb en Shotwell, zijn fotoweergave- en beheerprogramma's die beide veel overeenkomsten vertonen met Picasa. Hulpmiddelen; Pluma is een programma voor het maken van teksten zonder opmaak; vergelijkbaar met WordPad in Windows. Schermafdruk maken is een handig hulpmiddel bij het maken van presentaties. Tekens en Symbolen Een verzameling niet alledaagse tekens (uit de gehele wereld) die in een tekst kunnen worden ingevoegd. Internet; De belangrijkste items zijn: Mozilla Firefox is de meest bekende webbrowser als het gaat over veiligheid, stabiliteit en gebruiksvriendelijkheid. Zeer goed op maat in te stellen. Mozilla Thunderbird voor e-mail en nieuws. Een van de meeste complete e- mailprogramma's. Het is voorzien van vele handige extra's zoals een zeer overzichtelijk in te delen adresboek, een fotoviewer en tientallen taalmodules die gebruikt kunnen worden als spellingscontrole in een anderstalig bericht. Het is ook geschikt voor meerdere pop-accounts alsmede online e-mail. Kantoor: Het office pakket van LibreOffice bestaat uit: LibreOffice Suite voor productiviteit op kantoor, compatibel met het open en gestandaardiseerde ODF documentformaat. Een overzicht van alle mogelijkheden staan in dit menu. Met LibreOffice Base kunt u databases beheren, query's en rapporten maken om uw gegevens te controleren en beheren. Met LibreOffice Calc kunt u in werkbladen berekeningen uitvoeren, gegevens analyseren, lijsten beheren en de resultaten in een grafiek weergeven. Met LibreOffice Draw kunt u tekeningen, stroomdiagrammen en logo's maken en bewerken. Met LibreOffice Impress kunt u presentaties (Powerpoint) voor diavoorstellingen, vergaderingen en webpagina's maken en bewerken. 5/8
Met LibreOffice Writer kunt u tekst en afbeeldingen in brieven, rapporten, documenten en webpagina's maken en bewerken. Alle LibreOffice applicaties zijn compatibel met MS-Office applicaties en helaas niet andersom. Systeemgereedschap: Dit onderdeel is meer bedoeld voor programmeurs en systeembeheerders en valt daarom buiten het kader van deze kennismaking. Beheer: Aanmeldvenster; Stel het uiterlijk en gedrag in van het aanmeldvenster in naar wens, bijvoorbeeld automatisch aanmelden. Gebruikers en groepen; Gebruikers en groepen toevoegen of verwijderen en eventuele gebruikersrechten aanpassen. Softwarebeheer en Synaptic Pakketbeheer; Reeds eerder behandeld bij Systeem. Voorkeuren: Bureaubladinstellingen; Fijnafstemming van uw bureaubladinstellingen. Extra stuurprogramma's; Niet-vrije stuurprogramma's en stuurprogramma's van derden configureren, bijvoorbeeld een stuurprogramma voor een grafische kaart. Geluidsinstellingen; Geluidsvolume en systeemgeluiden aanpassen. Muisinstellingen; Uw muisvoorkeuren instellen bijvoorbeeld linkshandige muis en/of de gevoeligheid van de muis instellen (kliksnelheid). Schermbeveiliging en energiebeheer; Hier kan een eventuele schermbeveiliging worden ingesteld of geheel uitgeschakeld worden. Ook kan hier het energiebeheer worden ingesteld. Extra aanbevolen software: LuckyBackup Een krachtig en goed configureerbaar back-up programma om al uw data veilig te stellen op een back-up medium. Alternatieven voor Windows-programma s In eerste instantie is het het beste om op zoek te gaan naar een Ubuntu-alternatief omdat deze binnen de Ubuntu-omgeving het best draaien. Vele alternatieven zijn al standaard ingebouwd bij een basisinstallatie van Linux Mint 13 bijv. 6/8
Internet Explorer (browser): Firefox*, Google Chromium Microsoft Office (Word, Excel, Powerpoint): Libre Office* Microsoft Outlook (mail): Thunderbird* Adobe Acrobat Reader (PDF): Documentviewer, Evince* Nero CD Brander: Brasero* of nog beter K3b Windows Media Player (filmpjes): VLC muziek: Banshee* en VLC MSN (chatten): Empathy* Microsoft Paint (tekenen): gnome-paint of nog beter LibreOffice Draw Adobe Photoshop (foto-bewerking): GIMP Notepad (platte tekstverwerker): gedit* of Pluma Picasa (foto-organisatie): Shotwell*, Picassa for Linux Waarom is Linux veilig? Linux is gebouwd rondom veiligheid; bij Windows is dat later bijgebouwd door open source: geen achterdeuren mogelijk (transparantie); niet-commercieel: gaten worden zeer snel gedicht (geen angst voor imagoschade) beperkte rechten (geen administrator): een virus kan eigenlijk niets; bij 'gevaarlijke' acties wordt ALTIJD om het wachtwoord van de beheerder gevraagd installatie uit de repo (kluis op internet): het systeem is veilig en blijft veilig geen monocultuur: moeilijk om aan te vallen door de diversiteit alle poorten staan standaard dicht geen anti-virus/malware en firewall nodig: traag, instabiel, omslachtig, kosten, anti-virus is een schijnbeveiliging: geen enkel anti-virus pakket is namelijk 100% waterdicht! veiligheid in Linux laat zich niet verklaren door klein marktaandeel; Linux domineert op server-gebied, waar geen enkel virusprobleem speelt. Een recent onderzoek wees uit dat geen enkel virus in het wild was gevonden voor Ubuntu en Mint! fishing (afhandig maken van inloggegevens via mail) blijft gevaarlijk! veiligheid is ook een proces: altijd updates installeren en blijven nadenken! Tot slot de mogelijkheden van download en installatie. Bij het downloaden kunt u kiezen voor 32 of 64 bits versie. 7/8
Een 32-bit-versie draait ook heel goed op een 64-bit-machine. Verder bestaan de keuze mogelijkheden uit verschillende interfaces (dashboarden) t.w. Cinnamon, KDE Xfce en MATE. Bedenk echter dat de MATE versie het meest gebruiksvriendelijk is. De versies met alle codecs (aanbevolen) passen niet meer op een CD en moeten daarom op een DVD worden gebrand. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van een RW-versie. Misschien weet u inmiddels het antwoord op de vraag waar deze presentatie mee begon nl: Kan ik Windows vervangen door het gratis Linux? Heeft u nog vragen? Bedankt voor uw aandacht en als u overstapt, veel plezier met Linux Mint Maya. Enkele interessante websites: HCC Noordoost-Brabant: http://no-brabant.hcc.nl/ Nederlandse Linux Gebruikers Groep: http://www.nllgg.nl/linux www.flossmanuals.net : Diverse Nederlandstalige handleidingen voor o.a. Linux Commands, Open-/Libre Office, Fire Fox Webbrowser en VLC Media player 8/8