1.1 Hoe branden de lampen? In deze eerste opdracht ga je aan de slag met parallel- en serieschakelingen. De auto op de tekening heeft vier lampen met elk twee contactpunten, een accu en een contactsleutel (als schakelaar). Aan jou de opdracht om de leidingen te tekenen die de vier lampen verbinden. Dus moet je je eerst afvragen of de lampen parallel of in serie worden geschakeld. Als je dat achterhaald hebt, teken je ook het stroomschema. Dat doe je op het ruitjespapier op dit blad.
1.2 Zoek de fout: waarom start de motor niet? In de tweede opdracht ga je op zoek naar de fout. De elektrische startmotor van een auto wordt met een relais geschakeld. Als een chauffeur z n contactsleutel omdraait, sluit hij een eerste elektrische kringloop die via het relais de kringloop van de startmotor sluit. Althans, dat is de theorie. Maar als je het gegeven bedradingsschema bestudeert, zie je dat er iets niet klopt. Waar zit de fout? Duid de fouten aan op het bedradingsschema. Daarna teken je het juiste stroomschema.
1.3 Bouw zelf een stroomkring. Nu is het tijd om de handen uit de mouwen te steken en zelf een stroomkring te bouwen. Dit is de opdracht: We gaan terug naar het circuit van de autolampen. Je krijgt twee lampjes van 1,5 volt, een platte batterij van 4,5 volt, twee schakelaars en stroomdraad. Daarmee kan je het stroomcircuit van de autolampen nabouwen. Je weet intussen hoe je de lampen moet schakelen. Maar hoe zit het met de schakelaars? Zet je die in serie of parallel?
2.1 Waar haalt een auto elektriciteit vandaan? Elektriciteit opwekken kan op verschillende manieren: met een chemische reactie. Of met beweging, zoals een fietsdynamo en zelfs een elektriciteitscentrale. In de les heb je geleerd hoe dat proces precies in z n werk gaat. Daarom is het nu tijd om die kennis toe te passen op de auto. Want ook die haalt zijn stroom uit beweging, dankzij de alternator. Alle onderdelen die nodig zijn om stroom op te wekken zie je hieronder als icoontjes afgebeeld. Alles begint bij de motor, en behalve stroom produceert die ook warmte en beweging. Aan jou de opdracht om de icoontjes in de juiste volgorde te plaatsen. Zet de letters van elk icoontje op de juiste plaats in het schema.
2.2 Goed of fout? De zonnewagen is het onderwerp van de tweede opdracht. De eerste stap is info verzamelen. Ga daarom op zoek naar weetjes over de zonnewagen. Probeer te achterhalen hoe het proces van de stroomproductie hier in elkaar zit. Is er een verbrandingsmotor? Een alternator? Komen er schadelijke stoffen vrij? Als je je opzoekwerk goed gedaan hebt, kan je zeker antwoorden op de volgende vragen. Zijn die goed of fout? Een zonnewagen is geweldig milieuvriendelijk. Hij stoot namelijk helemaal geen schadelijke stoffen uit. De zonnecellen van de wagen leveren hun elektriciteit rechtstreeks aan de motor. Zonne-energie is geen fossiele brandstof. De zonnecellen leveren hun elektriciteit via een alternator aan de accu.
2.3 Bouw zelf een stroomkring Hoog tijd nu om zelf een stroomkring te bouwen. Dit is de opdracht: De vier lampen van een auto kunnen alleen branden als er een stroombron op het circuit is aangesloten én als zowel de contactschakelaar als de lichtschakelaar aangeschakeld zijn. Dat circuit mag jij nu nabouwen. Daartoe krijg je vier lampjes van 1,5 volt, een fietsdynamo van 6 volt, twee schakelaars en stroomdraad. Maar voor je aan de slag gaat moet je twee knopen doorhakken. Worden de lampen parallel of in serie geschakeld? En hoe zit het met de schakelaars? Serie of parallel?
geleider aarding batterij generator gelijkstroombron wisselstroombron weerstand lamp motor verwarmingselement schakelaar gesloten schakelaar open relais smeltveiligheid levensgevaar GARAGASTEN DIDACTISCHE FICHE