Macro Weekly Sluiting overheid VS dreigt Economisch Bureau Macro Research 30 september 2013 VS: De dreiging dat de federale overheid haar deuren moet sluiten, werpt een schaduw over de financiële markten. Wij gaan ervan uit dat een eventuele sluiting niet lang zal duren. Democraten en Republikeinen zullen immers onder grote druk komen te staan om een compromis te bereiken. Het effect op de economie zal hierdoor vermoedelijk beperkt blijven. De onzekerheid is echter groot, en dit geldt ook voor de tweede deadline de verhoging het schuldenplafond die snel nadert. Big Picture: Nogal wat vertrouwensindices zijn recent sterk verbeterd en lopen daarmee uit de pas met de harde cijfers, die achterblijven. Dit verschil kan geen lang leven beschoren zijn: of het vertrouwen neemt binnenkort weer af, of de harde cijfers trekken verder aan. Uit de cijfers van afgelopen week valt niet met zekerheid op te maken welke kant het op gaat. Wij denken nog steeds dat de wereldeconomie gaat versnellen. Valuta: Het uitstel van het terugschroeven van monetaire stimulering door de Fed en de economische en politieke onzekerheid in de VS zijn voor ons reden geweest om onze dollarprognose op een termijn van drie maanden naar beneden bij te stellen. Wij denken echter nog steeds dat de dollar op de langere termijn aan kracht zal winnen en hebben onze prognose voor 2014 niet gewijzigd. Azië: China zet zijn hervormingen verder door. Afgelopen vrijdag verstrekten de autoriteiten nadere informatie over de pilot met de Shanghai-vrijhandelszone. Doel hiervan is de dienstensector open te stellen en de directe buitenlandse investeringen te stimuleren. Wij denken dat het effect van dit plan beperkt zal zijn: het gaat om een pilot die slechts geleidelijk wordt uitgerold. Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei (%) 2011 2012 2013e 2014e 3M interbank rente 20/09/2013 27/09/2013 +3M +12M 2013e 2014e Verenigde Staten 1.8 2.8 1.7 3.2 Verenigde Staten 0.25 0.25 0.3 0.3 0.3 0.5 Eurozone 1.6-0.6-0.5 1.3 Eurozone 0.22 0.22 0.2 0.2 0.2 0.4 Japan -0.6 2.0 1.9 2.1 Japan 0.23 0.23 0.2 0.2 0.2 0.2 Verenigd Koninkrijk 1.1 0.1 0.5 1.8 Verenigd Koninkrijk 0.52 0.52 0.6 0.6 0.6 0.6 China 9.3 7.7 7.5 8.0 Nederland 1.0-1.3-1.1 0.4 Wereld 3.9 3.0 2.8 3.8 Inflatie (%) 2011 2012 2013e 2014e 10j-rente 20/09/2013 27/09/2013 +3M +12M 2013e 2014e Verenigde Staten 3.1 2.1 1.5 1.9 VS Treasury 2.74 2.63 3.0 3.8 3.0 4.0 Eurozone 2.7 2.5 1.4 1.1 Duitse Bund 1.95 1.78 2.0 2.5 2.0 2.8 Japan -0.3 0.0-0.2 0.6 Euro sw ap rente 2.22 2.08 2.1 2.7 2.1 2.8 Verenigd Koninkrijk 4.5 2.8 2.7 2.0 Japans overheidspapier 0.69 0.69 0.7 0.8 0.7 0.9 China 5.4 2.7 3.0 3.6 VK gilts 2.92 2.71 2.3 3.0 2.3 3.2 Nederland 2.3 2.5 2.9 1.6 Wereld 5.0 3.9 3.9 3.8 Beleidsrente 27/09/2013 +3M 2013e 2014e Wisselkoersen 20/09/2013 27/09/2013 +3M +12M 2013e 2014e Federal Reserve 0.25 0.25 0.25 0.25 EUR/USD 1.35 1.35 1.28 1.15 1.28 1.10 ECB 0.50 0.50 0.50 0.50 USD/JPY 99.3 98.3 105 118 105 120 Bank of Japan 0.10 0.10 0.10 0.10 GBP/USD 1.60 1.61 1.54 1.42 1.54 1.38 Bank of England 0.50 0.50 0.50 0.50 EUR/GBP 0.84 0.84 0.83 0.81 0.83 0.80 People's Bank of China 6.00 6.00 6.00 6.00 USD/CNY 6.12 6.12 6.08 6.00 6.08 6.00, ABN AMRO Economisch Bureau.
2 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 The Big Picture Vertrouwen en harde cijfers lopen nog steeds uiteen Nogal wat vertrouwensindices zijn recent sterk verbeterd en lopen daarmee uit de pas met de harde cijfers, die achterblijven. Dit verschil kan geen lang leven beschoren zijn: of het vertrouwen neemt binnenkort weer af, of de harde cijfers trekken verder aan. Uit de cijfers van afgelopen week valt niet met zekerheid op te maken welke kant het op gaat. Wij houden het bij onze redelijk optimistische visie. Afgezien van een paar uitzonderingen zetten de vertrouwensindices vorige week de opgaande lijn voort. De voorlopige HSBC PMI-index voor China is in september van 50,1 naar 51,2 punten gestegen, een teken dat aan de groeivertraging een einde is gekomen. De Duitse Ifo-index voor het ondernemersvertrouwen is heel licht gestegen: de component die de huidige situatie meet, is weliswaar licht gedaald, maar de verwachtingencomponent is juist sterk toegenomen. Iets dergelijks zien we ook bij de PMI voor de eurozone: de PMI voor de industrie daalde licht, terwijl die voor de dienstensector het hoogste niveau in ruim twee jaar bereikte. En met de hoogste stand sinds augustus 2011 sluit de stemmingsbarometer van de Europese Commissie hier naadloos op aan. Ook in het Verenigd Koninkrijk verbeteren de cijfers verder. Zo bereikte de business barometer van Lloyds in september het hoogste niveau sinds het begin van deze reeks in 2002. Dit beeld zien we terug in andere Britse cijfers. De Britse economie lijkt het tamelijk onverwacht weer beter te doen. Han de Jong, tel. 020 628 4201 waren na een eerdere renteverhoging fors gedaald, maar zijn nu weer gestegen. De cijfers voor persoonlijk inkomen en bestedingen wijzen op gestage, bescheiden groei, niet te veel en niet te weinig. In Japan stijgt de inflatie, zij het weinig en vanaf een laag niveau. De Japanse consumentenprijsindex vertoonde in augustus met +0,9% de sterkste stijging sinds 2008. Exclusief voeding en energie was de inflatie nog altijd negatief, -0,1%. De belangrijkste inflatie-indices hangen sterk samen met de koers van de yen. We kunnen dan ook niet beweren dat Abenomics Japan al uit de deflatie gehaald heeft. Per saldo blijven we optimistisch dat de wereldeconomie weer harder groeit. Het beeld dat uit de indices voor het ondernemersvertrouwen naar voren komt, is eenduidig en heeft een voldoende breed draagvlak om te concluderen dat de harde cijfers naar verwachting de ontwikkeling van de vertrouwensindices binnenkort zullen volgen. Het beeld in de VS is wat onduidelijker. De Markit PMI-index voor het ondernemersvertrouwen is licht gedaald, evenals de regionale indices voor Kansas en Richmond, al duidt het absolute niveau nog steeds op groei. De harde cijfers uit de VS wisselen nogal. In de meest recente week waarvoor het cijfer bekend is, zijn er 305.000 werkloosheidsuitkeringen aangevraagd. De grote daling die deze reeks een paar weken geleden vertoonde, werd aan meetproblemen toegeschreven. Deze daling is echter slechts gedeeltelijk ongedaan gemaakt. Dat doet vermoeden dat het herstel van de arbeidsmarkt aan vaart wint. De orders voor duurzame goederen waren in augustus goed noch slecht en de verkoop van bestaande woningen daalde in dezelfde maand voor de derde opeenvolgende maand. Jaar op jaar nam de stijging van het aantal verkochte bestaande woningen af naar +2,9%, het laagste percentage sinds 2011. Daar staat tegenover dat de kosten van krediet, inclusief de hypotheekrente, de laatste weken zijn gedaald en dat dit meteen tot uiting komt in het aantal hypotheekaanvragen. Die
3 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 Eurozone Economie & rente Aline Schuiling, tel 020 343 5606 Economie I Samengestelde PMI en BBP-groei De samengestelde PMI is gestegen van 51,5 in augustus naar 52,1 index 65 55 45 35 25 15 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 PMI gehele economie (index, l.a.) BBP (% k-o-k, r.a.) % k-o-k 1.5 0.8 0.0-0.8-1.5-2.3-3.0 in september. Dit was het gecombineerde effect van een daling van de index voor de verwerkende industrie (van 53,4 naar 52,1) en een stijging van de index voor de dienstensector (van 50,7 naar 52,1). De samengestelde PMI beweegt zich vrijwel parallel met de BBPgroei en komt op het huidige niveau overeen met een groei van circa 0,3% k-o-k. Dit beeld kwam ook naar voren uit de indicator van de Europese Commissie voor het economisch sentiment, die opliep van 95,3 in augustus naar 96,6 in september. Beide barometers bevestigen onze scenario van een bescheiden economisch herstel in de eurozone en duiden erop dat de verwerkende industrie in de komende maanden gaat aantrekken, gesteund door een krachtiger groei van de wereldhandel. Tot slot kan uit het PMI-rapport afgeleid worden dat de werkgelegenheid in de dienstensector stabiliseert (subindex van 48,5 naar 50) en het banenverlies in de verwerkende industrie afneemt (subindex werkgelegenheid van 48,4 to 49,2). Bancaire kredietverlening en BBP-groei % j-o-j 20 15 10 5 0-5 -10 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 Leningen aan bedrijven Leningen aan huishoudens BBP 10-jaars rente Bunds en aandelenkoersen % % 2.2 3,000 2.0 1.8 2,800 1.6 1.4 2,600 1.2 2,400 1.0 0.8 2,200 Jul-12 Oct-12 Jan-13 Apr-13 Jul-13 Oct-13 Tienjaars rente op Duitse staatsobligaties (l.a.) Eurozone STOXX 50 index (r.a.) Bancaire kredietverlening en ECB De daling van de bancaire kredietverlening aan de private sector versnelde in augustus (-2,0% j-o-j tegen -1,9% in juli). De kredietverlening aan huishoudens groeide met 0,1% (gelijk aan juli) maar die aan niet-financiële ondernemingen daalde met 3,8% (juli: -3,7%). Uit rapportage van de ECB blijkt dat de daling wordt veroorzaakt door aangescherpte kredietvoorwaarden (zij het minder sterk dan aan het begin van het jaar) in combinatie met een lagere kredietvraag (vooral van bedrijven). Daarnaast volgen veranderingen in de kredietverlening de ontwikkeling van de economische bedrijvigheid met vertraging (zie grafiek). Ondanks de neerwaartse trend van de bancaire kredietverlening denken wij dat de ECB de beleidstarieven deze week ongewijzigd laat en evenmin overgaat tot een nieuwe LTRO. Zij zal zich vermoedelijk beperken tot een herhaling van haar accommoderende beleidsopstelling. De verwachtingen voor de korte rente zijn de afgelopen weken aanmerkelijk gedaald. Dat is een reden voor de ECB om pas op de plaats te maken. Rente De markten waren nog bezig om zich te herstellen van de schok van het Fed-besluit om haar obligatieaankopen nog niet af te bouwen toen enkele Fed en ECB-functionarissen zich in verruimingsgezinde bewoordingen uitlieten en in de VS gemengde macrocijfers bekend werden gemaakt. Hierdoor daalde de rente op staatsobligaties verder; de rente op 10-jaars Bunds sloot de week 17bp lager. Wij denken dat de rente de rest van het jaar rond het huidige niveau blijft schommelen, omdat de ECB vermoedelijk een verruimingsgezinde koers blijft varen en de economie zich slechts in een bescheiden tempo herstelt. Naarmate volgend jaar de economie aan kracht wint, zal de rente waarschijnlijk sterker oplopen. Omdat de economische situatie in de eurozone aanzienlijk zwakker blijft dan in de VS en de markten waarschijnlijk een renteverhoging in de VS eerder gaan inprijzen dan in de eurozone, zal de 10-jaars spread tussen Duitsland en de VS toenemen.
4 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 Eurozone Valuta s EUR/USD en 2-jaars spread Duitsland/VS 2-jaars spread Duitsland/VS EUR/USD 0.1 1.40 0.0 1.36-0.1 1.32-0.2 1.28-0.3 1.24-0.4 1.20 Jan 12 Jul 12 Jan 13 Jul 13 Ratio tweejaars rente Duitsland / VS (l.a.) EUR/USD (r.a.) Bron: Bloomberg EUR/GBP Niveau 0.90 0.85 0.80 0.75 Jan 12 Jul 12 Jan 13 Jul 13 Bron: Bloomberg EUR/USD Georgette Boele (FX), tel: 020 629 7789 De EUR/USD wordt vooral bepaald door het renteverschil tussen de VS en Duitsland. Vorige week was dit echter niet het geval. Verruimings-gezinde geluiden vanuit de ECB drukten de Duitse rente maar dit had verrassenderwijs geen gevolgen voor de EUR/USD. Sinds kort vertonen de Amerikaanse macrocijfers een gemengd beeld en dit heeft het sentiment rond de VS en met name de USD aangetast. Daarnaast heeft de dollar te lijden van de onzekerheid rond het Amerikaanse schuldenplafond en het begrotingsgevecht. Omdat het monetair beleid in de VS langer ruim blijft, er enige twijfel is ontstaan over de groei van de Amerikaanse economie en de politieke situatie onzeker blijft, hebben wij onze eindejaarsprognose voor de EUR/USD gewijzigd van 1,20 in 1,28. Toch blijven wij optimistisch gestemd ten aanzien van de dollar (meer hierover kunt u lezen in onze FX Monthly die ook vandaag verschijnt). In tegenstelling tot eerdere prognoses voorzien wij nu een krachtige rally van de dollar in 2014. GBP De EUR/GBP trok de dalende lijn door. Door verruimingsgezinde uitlatingen van ECB-functionarissen daalde de euro in waarde tegenover het pond. Weliswaar daalde de rente op Britse staatsobligaties, maar dit ging niet ten koste van het positieve sentiment voor het pond. De Britse macrocijfers waren wisselend: de economische groei (definitieve raming) in het tweede kwartaal kwam uit op de verwachte 0,7% k-o-k, de totale bedrijfsinvesteringen waren fors lager en de huizenprijzen stegen verder. De verklaring voor de kracht van het Britse pond moet echter niet in deze macrocijfers worden gezocht maar in de opmerking van BoEpresident Mark Carney dat verdere monetaire stimulering niet nodig is. Deze wijziging in de opstelling van Carney is opmerkelijk. Wij verwachten dat het economisch herstel verder doorzet in een stevig tempo en dat dit de BoE voor de vraag zal plaatsen of de rente moet worden verhoogd. De sterke Britse economie en de hogere rente zullen de opmars van het pond vermoedelijk blijven steunen. Wij handhaven onze raming van de EUR/GBP op 0,83 eind dit jaar.
5 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 VS Peter de Bruin, tel 020 343 5619 Bruto schuld en schuldplafond USD mld 18,000 16,000 14,000 12,000 10,000 8,000 6,000 4,000 2,000 0 1972 1978 1984 1990 1996 2002 2008 Bruto schuld Schuldenplafond Economie I Het Congres staat voor twee deadlines. Uiterlijk 30 september moet het de begroting voor boekjaar 2014 goedkeuren. Door de politieke patstelling is het te laat om de begroting voor het hele jaar goed te keuren. Het Congres zal dus opteren voor een tijdelijke begroting. De Republikeinen willen dit alleen doen als Obama s wetgeving ten aanzien van de gezondheidszorg met een jaar wordt uitgesteld. De Democraten zijn hier tegen. Dit brengt het risico met zich mee dat de overheid de deuren moet sluiten omdat er geen begroting is. Als dit gebeurt dan zal deze situatie waarschijnlijk niet lang duren. De onvrede bij het publiek zal immers de politici onder druk zetten om tot een oplossing te komen. De tweede deadline ligt eind oktober en betreft de verhoging van het schuldplafond. Als dit niet wordt verhoogd, dan kan de VS niet langer aan haar schuldverplichtingen voldoen, wat tot een wanbetaling kan leiden. Over verhoging van het schuldplafond zullen Democraten en Republikeinen het uiteindelijk dan ook tijdig eens worden: de gevolgen van niet verhogen zouden immers nog veel ingrijpender zijn. Persoonlijke bestedingen % 3m-o-3m op jaarbasis 4 3 2 1 0 Kapitaalgoederen: orders en leveranties % 3m-o-3m op jaarbasis 40 20 0-20 -40 11 12 13-60 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 Leveranties van kapitaalgoederen Orders van kapitaalgoederen Economie II De vorige week gepubliceerde cijfers wezen nog steeds op een bescheiden herstel. De reële persoonlijke bestedingen stegen in augustus met 0,2% en het cijfer voor juli werd herzien van 0% naar 0,1%. Aanvankelijk had de consumptie niet echt te lijden van de belastingverhoging van begin dit jaar, maar nu zwakken de bestedingen af. Toch denken wij dat de consumptie in de komende kwartalen zal aantrekken. Het belastingeffect zal immers geleidelijk afnemen en de huizenprijzen stijgen nog steeds. Dit versterkt de balans van huishoudens en daarmee hun bestedingsruimte. Tot slot komt het herstel van de arbeidsmarkt op stoom. Het aantal nieuwe uitkeringsaanvragen is in de week t/m 21 september verder gedaald, van 310.000 naar 305.000. Dit suggereert dat het arbeidsmarktrapport, dat deze week uitkomt, zal laten zien dat er in september (200.000) meer mensen een baan hebben gevonden dan in augustus (169.000). Economie III De cijfers voor de verwerkende industrie waren aan de zwakke kant. Volgens het rapport voor duurzame goederen waren de orders (excl. transport), in augustus 0,1% lager dan in juli (toen de orders ook al met 0,5% daalden. De voorlopige inkoopmanagersindex van Markit voor de verwerkende industrie viel ondertussen onverwacht terug van 53,1 naar 52,8 in september. Enige nuancering van deze cijfers is echter op zijn plaats. Andere cijfers voor de verwerkende industrie schetsten een positiever beeld en wij denken nog steeds dat een versnelling van de binnenlandse eindvraag de productie in de komende kwartalen een impuls zal geven. In dit verband was de omslag aan de investeringszijde geruststellend: in augustus stegen de orders voor en leveranties van kapitaalgoederen met resp. 1,5% (juli: -3,3%) en 1,3% (juli: -1,4%). Gezien de tot recordhoogte gestegen winstgevendheid zijn wij nog steeds van mening dat de vooruitzichten voor de investerings-activiteit gunstig zijn en rekenen wij op een geringe toename in het derde kwartaal.
6 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 10-jaars rente en volatiliteitsindex % index 4 50 40 3 30 2 20 1 10 10 11 12 13 tienjaars rente staatspapier (l.a.) Vix volatiliteitsindex (r.a.) Rente Het was een goede week voor Amerikaanse Treasuries: de koersen stegen voor de derde week op rij. Aan het begin van de week wakkerde verruimingsgezind commentaar van New York Fed President William Dudley en Atlanta Fed President Lockhart de vraag aan. De daling van het consumentenvertrouwen en het relatief zwakke rapport voor duurzame goederen gaven Treasuries nog extra steun in de rug. Na meevallende nieuwe uitkeringsaanvragen liep de rente in de tweede helft van de week echter weer wat op. De week werd uiteindelijk 11 bp lager afgesloten op 2,63%. Al kan onrust rond de fiscale deadlines tijdelijk voor een wat lagere rente zorgen, wij denken niet dat het vooruitzicht voor de rente wezenlijk is veranderd na het besluit van de Fed om de afbouw van haar obligatieaankopen uit te stellen,. De cijfers zullen volgens ons de komende maanden geleidelijk verbeteren, zodat de Fed in december uiteindelijk wel tot afbouw zal besluiten. Een 10-jaars rente van 3% eind dit jaar blijft dan mogelijk. Ook onze prognose van 4% eind 2014 hebben wij ook niet gewijzigd.
7 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 Azië excl. Japan China: ontwikkeling van economische zones Speciale Economiche Zone Nationale Zone voor Economische en Technische Ontwikkeling Nationale Zone Hoogwaardige Industriële Ontwikkeling Belastingvrije Zone (Bonded area) Vrijhandelszone Bron: Ministerie van Wetenschap en Technologie, China China: HSBC/Markit PMI % j-o-j 60 55 50 45 40 08 09 10 11 12 13 China I Maritza Cabezas, tel 020 343 5618 Roy Wellington Teo (FX), tel. +65 65 978 616 China zet de hervormingen verder door. Vrijdag deden de autoriteiten enkele algemene mededelingen over de pilot met de Shanghai vrijhandelszone, die al in juli is goedgekeurd. Volgens de Staatsraad is de algemene doelstelling de openstelling van de dienstensector te bevorderen en het beheer van directe buitenlandse investeringen te hervormen. Dit betreft een breed spectrum, waaronder handel, investeringen, financiële diensten en convertibiliteit van de RMB. Op het punt van investeringen is gekozen voor een negatieve lijst : alle bedrijven worden toegelaten behalve de bedrijven die op deze lijst zijn geplaatst. Net als bij andere belangrijke hervormingen die eerder dit jaar aangekondigd zijn, ontbreken ook nu nadere bijzonderheden. Er is geen duidelijk commitment ten aanzien van de RMB convertibiliteit of financiële liberalisatie. Wij denken dat het macro-economisch effect van dit plan beperkt zal zijn. Het gaat immers om een pilot, die slechts geleidelijk wordt uitgerold. China II De definitieve HSBC/Markit PMI liep op van 50,1 voor augustus naar 50,2 voor september. Dit is echter ruim onder de voorlopige raming van 51,2 en een van de grootste afwijkingen die we de afgelopen tijd hebben gezien. De subindex voor nieuwe orders bleef gelijk terwijl de subindex voor de buitenlandse vraag verbeterde. Wij denken dat de economische groei weer aantrekt dankzij de mini-stimulering. De industriële productie is gestegen van 11,6% j-o-j in juli naar 24,2% in augustus. Dit bevestigt dat het herstel in het bedrijfsleven verder gestalte krijgt. Van de 41 onderzochte bedrijfstakken meldden er 25 een winstgroei. In de sector elektriciteit en warmte steeg de winst over de eerste acht maanden zelfs met 70,1%. Uit de cijfers die in de afgelopen maanden zijn gepubliceerd, komt naar voren dat de economische situatie geleidelijk verbetert. Wij verwachten dan ook dat de economie in de tweede helft van het jaar zal stabiliseren.
8 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 Aziatische valuta s: contant rendement % 2.0 1.0 0.0-1.0-2.0 INR TWD KRW CNY THB SGD IDR Bron: Bloomberg, ABN AMRO Economisch Bureau USD/JPY Niveau 106 102 98 94 90 86 Jan 13 Mar 13 May 13 Jul 13 Sep 13 Bron: Bloomberg Aziatische valuta (excl JPY) Voor de meeste Aziatische valuta s was het een week van consolidatie. De Indiase roepie (INR) en de Indonesische roepia (IDR) bewogen zich echter in tegengestelde richting. Dit is opmerkelijk, want beide landen kampen met een omvangrijk tekort op de lopende rekening en hoge inflatie. De INR steeg voor de vierde week op rij. Beleggers krijgen steeds meer vertrouwen dat de inflatie gaat afzwakken en dat het tekort op de lopende rekening kleiner zal worden. De IDR moest verder terrein prijsgeven. De vrees is toegenomen dat de zwakke munt niet alleen de inflatie zal opdrijven maar ook het begrotingstekort verder zal doen toenemen als gevolg van hogere energiesubsidies. De Chinese yuan (CNY) bleef stabiel door het beleid van de autoriteiten om de munt dichter bij de spotkoers fixeren. De CNY is nog altijd onze favoriete Aziatische valuta vanwege de bestendigheid tegen externe schokken, de aantrekkelijke waardering en de vooruitzichten voor de economische groei. Nog belangrijker is het voornemen van de autoriteiten om de munt langzaam in waarde te laten stijgen. USD/JPY De Japanse yen (JPY) won begin vorige week terrein ten opzichte van de dollar en kwam onder 99. Dit hield verband met de afnemende risicobereidheid en het geringere renteverschil tussen de VS en Japan. Speculatie over eventuele stimulering van de economie via verlaging van de vennootschapsbelasting drukte aanvankelijk de koers van de yen maar na de verklaring van minister Aso van Financiën dat over een eventuele stimulering nog geen besluit is genomen, herstelde de yen zich. De pogingen van de regering om de inflatie aan te wakkeren, liggen op schema: de inflatie (excl. vers voedsel) steeg in augustus voor de vijfde maand op rij (+0,8% j-o-j). De marktverwachting voor de inflatie over twee jaar is sinds eind 2012 met 2 pp opgelopen tot ruim 2,2%. Omdat de BoJ obligaties blijft aankopen en dit het opwaarts rentepotentieel beperkt, zal het reëel rendement waarschijnlijk afnemen. Dit is ongunstig voor de JPY. De BoJ wijzigt deze week haar monetair beleid waarschijnlijk niet. Wij hebben onze raming van de USD/JPY verlaagd van 110 naar 105 eind dit jaar op grond van onze verwachting dat de USD dit jaar minder in waarde zal stijgen. Ontdek Insights Eén website waar u al onze macro-economische en sectorkennis terugvindt. Insights gaat dieper op de economie en uw sector in, zodat u altijd op de hoogte bent van alle ontwikkelingen binnen uw sector - http://insights.abnamro.nl Lees meer van het Economisch Bureau op: https://insights.abnamro.nl/category/economie/ Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product met inachtneming van alle mogelijke risico s past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden
9 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 Verklaring gebruikte termen en afkortingen/ land- en muntcodes BBP BoE BoJ bruto binnenlands product Bank of England (centrale bank) Bank of Japan (centrale bank) m-o-m MBS maand op maand vergeleken met voorgaande maand hypotheekgerelateerde producten (Mortgage Backed Securities) BRIC CPI DBI EC Brazilië, Rusland, India en China consumentenprijsindex Directe buitenlandse investeringen Europese Commissie OECD OESO OMT-programma Organisation for Economic Cooperation and Development Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling opkoopprogramma van staatsobligaties door de ECB EFSF European Financial Stability Facility EONIA Euro OverNight Index Average eendaagse rente in de eurozone EU Europese Unie Euribor Euro InterBank Offered Rate interbancaire rente ECB Fed Fiscal cliff (VS) FOMC Europese Centrale Bank Federal Reserve (centrale bank VS) Automatisch ingaande belastingverhogingen en uitgavenreducties, die oorspronkelijk per 1 januari 2013 gepland stonden Beleidscomité van de Federal Reserve (Federal Open Market Committee) Funding for lending (VK) programma waaronder banken goedkope financiering krijgen van de centrale bank mits ze die doorgeven in de vorm van leningen aan de private sector HICP Ifo IMF j-o-j Kerninflatie k-o-k harmonised index of consumer prices geharmoniseerde consumentenprijsindex Institut für Wirtschaftsforschung Internationaal Monetair Fonds jaar op jaar - vergeleken met overeenkomstige periode een jaar eerder inflatie exclusief voedsel- en energieproducten kwartaal op kwartaal vergeleken met voorgaande kwartaal OPEC PBoC pep Organisatie van Olieproducerende en Exporterende Landen People s Bank of China (centrale bank) per eenheid product Perifere landen (periferie) Griekenland, Portugal, Spanje, Italië (en soms ook Ierland) PMI Purchasing Managers Index inkoopmanagersindex PPI r.a. Refi-rente Repo Reverse repo producentenprijsindex rechteras herfinancieringsrente belangrijkste beleidsrente van de ECB Transactie waarbij een bank vermogenstitels koopt met de verplichting deze terug te verkopen aan de verkoper tegen een vooraf vastgestelde prijs zie repo, maar dan bezien vanuit het perspectief van de verkoper saar seasonal adjusted annual rate = geannualiseerd en gecorrigeerd voor seizoensinvloeden Treasuries Vix-index WPI ytd Amerikaanse staatsobligaties index die de volatiliteit op financiële markten meet Wholesale Price Index (groothandelsprijsindex) year to date ontwikkeling van begin van het jaar tot heden k-o-k, op jaarbasis l.a. LTRO mld geannualiseerd linkeras driejarige lening van de ECB aan het bankwezen miljard
10 Macro Weekly - Sluiting overheid VS dreigt - 30 september 2013 Land Landcode Muntcode Japan JP JPY China CN CNY Hongkong HK HKD India IN INR Indonesië ID IDR Zuid-Korea KR KRW Malaisië MY MYR Pakistan PK PKR Philipijnen PH PHP Singapore SG SGD Taiwan, Province of China TW TWD Thailand TH THB Australië AU AUD Nieuw-Zeeland NZ NZD Bulgarije BG BGN Hongarije HU HUF Kroatië HR HRK Kazachstan KZ KZT Letland LV LVL Litouwen LT LTL Moldavië MD MDL Oekraïne UA UAH Oezbekistan UZ UZS Polen PL PLN Roemenië RO RON Rusland RU RUB Servië RS RSD Tsjechië CZ CZK Turkije TR TRY Nederland NL EUR Oostenrijk AT EUR Portugal PT EUR Slovenië SI EUR Slowakije SK EUR Spanje ES EUR Denemarken DK DKK IJsland IS ISK Noorwegen NO NOK Verenigd Koninkrijk GB GBP Zweden SE SEK Zwitserland CH CHF Zuid-Afrika ZA ZAR Canada CA CAD Verenigde Staten US USD Argentinië AR ARS Brazilië BR BRL Colombia CO COP Chili CL CLP Ecuador EC USD Mexico MX MXN Paraguay PY PYG Peru PE PEN Uruguay UY UYU Venezuela VE VEF Eurozone EZ België BE EUR Cyprus CY EUR Duitsland DE EUR Estland EE EUR Finland FI EUR Frankrijk FR EUR Griekenland GR EUR Ierland IE EUR Italië IT EUR Luxemburg LU EUR Malta MT EUR