Samenvatting... 3 Inleiding... 5

Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014

Inhoudsopgave Samenvatting... 3 Inleiding... 5 Hoofdstuk 1 De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening... 7 1.1 Achtergrond van de wet... 7 1.2 Beleidsplan Schuldhulpverlening... 7 1.3 Juridische gevolgen Wet gemeentelijke schuldhulpverlening... 8 Hoofdstuk 2 Waar staan we voor en waar gaan we voor? De missie en visie van de schuldhulpverlening in Roermond... 9 2.1 Inleiding: wat levert schuldhulpverlening de gemeente op?... 9 2.2 Missie... 9 2.3 Visie... 9 Hoofdstuk 3 Schuldhulpverlening in Roermond... 12 3.1 Historie van de Roermondse schuldhulpverlening... 12 3.2 Positionering van de schuldhulpverlening binnen de gemeente Roermond... 12 Hoofdstuk 4 Wat doen we nu al? Huidige inrichting proces schuldhulpverlening... 14 4.1 Preventie... 14 4.2 Curatie... 14 4.3 Ná het schuldhulpverleningstraject... 15 4.4 Zijn alle schulden altijd op te lossen door de gemeente?... 15 4.5 Overzicht producten... 16 4.6 Het Loket Schuldhulp in cijfers... 17 Hoofdstuk 5 Financiële aspecten en beleidskeuzes... 19 5.1 Financiële aspecten... 19 5.2 Beleidskeuzes... 19 Bijlage 1: Beschrijving producten Loket Schuldhulp... 23 1 Preventie:... 23 1.1 Primaire preventie... 23 1.2 Secundaire preventie... 24 2 Curatieve hulp... 24 2.1 Aanmelding, intake en crisissituatie... 24 2.2 Korte hulp... 25 2.3 Stabilisatie... 25 2.3.1 Budgetbegeleiding... 25 2.3.2 Budgetbeheer... 26 2.3.3 Beschermingsbewind en curatele... 26 2.4 Schuldbemiddeling... 26 2.4.2 Betalingsregeling... 27 2.4.3 Saneringskrediet / herfinanciering... 27 2.5 Afgifte WSNP-verklaring... 28 2.6 Nazorg... 28 Bijlage 2: Processchema schuldhulpverlening... 29 Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 2

Samenvatting Met de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) ingaande 2012 krijgen de gemeenten de wettelijke verantwoordelijkheid voor de schuldhulpverlening. Aanleiding tot de wettelijke inkadering van de schuldhulpverlening was dat de kwaliteit van de bestaande schuldhulpverlening landelijk van gemeente tot gemeente verschilde en dat er in een aantal gevallen sprake was van een beperkte effectiviteit van de schuldhulpverlening. De nieuwe wet geeft de gemeenteraad de opdracht een plan op te stellen dat richting geeft aan de integrale schuldhulpverlening aan de inwoners van de gemeente. Met integrale schuldhulpverlening wordt bedoeld dat bij de schuldhulpverlening niet alleen aandacht is voor het oplossen van de financiële problemen maar ook voor de oorzaken van de schulden of belemmeringen die het oplossen van schulden in de weg staan. In het hierna volgende plan vindt u de hoofdzaken van het door de gemeente Roermond te voeren beleid betreffende de schuldhulpverlening voor de periode 2012-2014. Uit recent wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat schuldhulpverlening loont. Het rendement van schuldhulpverlening is twee keer zo hoog als de kosten. De baten hebben vooral betrekking op de kosten van verstrekte uitkeringen. Bij bijstandsgerechtigden die gebruik maken van schuldhulpverlening is de uitkeringduur gemiddeld vier tot twaalf maanden korter. Aangezien een groot gedeelte van de verzoekers om schuldhulpverlening een bijstandsuitkering heeft, zijn de door schuldhulpverlening voorkomen kosten op dit vlak hoog. Ook bij werkenden draagt schuldhulpverlening bij aan het voorkomen van kosten voor de gemeenten. De psycho-sociale druk van het hebben van schulden kan ertoe leiden dat iemand zijn baan verliest en in een uitkeringssituatie terecht komt. Schuldhulpverlening leidt tenslotte tot het voorkomen van huisuitzettingen waardoor de gemeente bespaart op bijvoorbeeld kosten van opvangvoorzieningen. Roermondse burgers met financiële problemen of schulden kunnen terecht bij het Loket Schuldhulp van de afdeling Sociale Zaken. De schuldhulpverlening in Roermond gaat er primair vanuit dat elke burger zèlf verantwoordelijk is voor zijn financiële huishouden. Bij het aanbieden van schuldhulpverlening streeft het Loket naar een duurzame oplossing van de problemen door een integrale aanpak. Dit betekent dat voor elke klant maatwerk geleverd wordt. Het Loket Schuldhulp streeft ook naar een kwalitatief hoogwaardige schuldhulpverlening. Hiertoe is het loket als lid verbonden aan de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK), de belangenorganisatie voor publieke en private instellingen die mensen met schulden helpen. Geconstateerd kan worden dat de inrichting en werkzaamheden van het Loket Schuldhulp voor het grootste gedeelte voldoet aan de wettelijke eisen. Het huidige niveau van schuldhulpverlening is voor een groot deel te danken aan de inzet van tijdelijke middelen die over de jaren 2009 tot en met 2011 door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid beschikbaar zijn gesteld om het toenemend beroep op de schuldhulpverlening vanwege de economische crisis op te vangen. Vanaf 2012 zijn deze middelen niet meer beschikbaar en worden we bovendien geconfronteerd met een korting via de algemene middelen op de schuldhulpverlening. Naar aanleiding van de september circulaire 2011 is structureel geld beschikbaar gekomen waardoor de gemeente in staat wordt gesteld keuzes te maken in haar dienstverlening ten behoeve van kwetsbare groepen. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 3

De kwaliteit van de schuldhulpverlening en het aantal mensen dat een beroep kan doen op de schuldhulpverlening hangt direct samen met de beschikbare financiële middelen. In het laatste hoofdstuk worden een aantal beleidscenario s gepresenteerd die samenhangen met de inzet van beschikbare financiële middelen. Het is aan de raad om hier een keuze in te maken. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 4

Inleiding Er is al vele jaren een groei te constateren van het aantal mensen dat een beroep doet op de schuldhulpverlening. Deze groei bedraagt landelijk, mede als gevolg van de wereldwijde economische crisis, in 2010 zelfs 48 procent, zo blijkt uit cijfers van de NVVK (de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet, de brancheorganisatie voor schuldhulpverlening en sociale kredietverlening). In 2009 kregen de leden van de NVVK 53.250 meldingen voor hulp bij schulden, in 2010 is dit opgelopen tot 79.000 meldingen. Over 2011 zijn nog geen cijfers bekend van het aantal aanvragen schuldhulp-verlening. De verwachting is dat het aantal schuldhulpaanvragen zich in 2011 zal stabiliseren. Landelijk had bijna één op de tien huishoudens in 2010 voor kortere of langere tijd te maken met schulden die als problematisch werden ervaren. Daarnaast bleek uit een onderzoek in 2009 dat bij een kwart miljoen huishoudens sprake was van een risico op problematische schulden. Gemeenten krijgen dus steeds meer te maken met burgers die in financiële problemen verkeren. Het groeiend beroep op de schuldhulpverlening is ook voor Roermond een herkenbaar beeld. Waren er in 2006 nog 319 meldingen voor schuldhulpverlening, in 2011 is het aantal meldingen voor schuldhulpverlening opgelopen tot 826 per jaar. Gelijktijdig bleek uit landelijk onderzoek dat de kwaliteit en effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening van gemeente tot gemeente verschilde. Dit was voor het kabinet aanleiding om de zorgplicht van gemeenten op het gebied van schuldhulpverlening wettelijk te verankeren in de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs). De Tweede Kamer heeft op 30 juni 2011 ingestemd met het wetsvoorstel. Het kabinet wil met deze wet een bodem onder de gemeentelijke schuldhulpverlening leggen. De gemeenteraad krijgt de wettelijke taak om toe te zien op de kwaliteit van de schuldhulpverlening en dient een plan vast te stellen dat richting geeft aan de schuldhulpverlening. Het plan dient voor een periode van maximaal vier jaar te worden vastgesteld. Het college van burgemeester en wethouders dient jaarlijks verantwoording afleggen aan de gemeenteraad over de uitvoering van de schuldhulpverlening in de gemeente. Het kabinet verwacht dat er van het vaste overleg tussen de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders een belangrijke impuls uitgaat om de effectiviteit van de schuldhulpverlening te verbeteren. Daarnaast bleek uit wetenschappelijk onderzoek het rendement van schuldhulpverlening. Gemiddeld waren de baten twee keer hoger dan de kosten. Door een goede schuldhulpverlening bespaart de gemeente op de kosten bijstandsuitkeringen en andere maatschappelijke kosten zoals de kosten van huisuitzettingen. De ingangsdatum van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening wordt, afhankelijk van besluitvorming in de Eerste Kamer, waarschijnlijk 1 juli 2012. Ondanks het ontbreken van duidelijkheid over de ingangsdatum willen wij u dit beleidsplan schuldhulpverlening voorleggen, waarin wij anticiperen op deze wet. De financiële kaders verplichten ons om op korte termijn keuzes te maken in de dienstverlening. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 5

In hoofdstuk 1 wordt ingegaan op Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) en de gevolgen die deze wet zal hebben voor de schuldhulpverlening in Roermond. Hoofdstuk 2 beschrijft de missie en visie van de schuldhulpverlening in Roermond. In hoofdstuk 3 wordt een korte terugblik gegeven op de schuldhulpverlening binnen de gemeente en wordt ingegaan op de positionering van de schuldhulpverlening binnen de gemeentelijke organisatie. Hoofdstuk 4 wordt de huidige stand van zaken en werkzaamheden van het Loket Schuldhulp beschreven. Ook komen een aantal praktijksituaties aan de orde. In hoofdstuk 5 worden de financiële aspecten en de hiermee verbonden beleidskeuzes beschreven. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 6

Hoofdstuk 1 De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening 1.1 Achtergrond van de wet Een belangrijk uitgangspunt van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is het zoveel mogelijk voorkomen en wegnemen van drempels die de participatie van burgers in gevaar brengen of belemmeren. Vanuit sociaal oogpunt is het onaanvaardbaar en economisch onverantwoord wanneer mensen buiten de samenleving staan. Arbeidsparticipatie staat daarbij voorop. Een problematische schuld is een belangrijke belemmerende factor voor (volwaardige) participatie. De aanleiding om te kiezen voor de invoering van een wettelijk kader was dat uit onderzoek bleek dat de bestaande gemeentelijke schuldhulpverlening met een aantal problemen kampte die leidden tot een beperkte effectiviteit: De belangrijkste waren: - de beperkte toegankelijkheid van de schuldhulpverlening; - het niet altijd volledig meewerken van schuldenaren; - individuele schuldeisers die de totstandkoming van een schuldregeling belemmeren; - het ontbreken van integrale schuldhulpverlening waarbij de gemeente de regierol op zich neemt; - onvoldoende kwaliteit van de schuldhulpverlening. Een belangrijke maatregel om de effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening te verhogen is het wettelijk inbedden van de taak van gemeenten op het gebied van de schuldhulpverlening. De regering hoopt dat met het leggen van een bodem in de gemeentelijke schuldhulpverlening de gemeenten die hun zorgplicht op het terrein van de schuldhulpverlening onvoldoende hebben ingevuld een inhaalslag zullen maken. Het past daarbij in de geldende bestuurlijke verhouding tussen rijk en gemeenten dat de gemeenten hiervoor in eerste instantie zelf verantwoordelijkheid nemen. Het feit dat de gemeentelijke schuldhulpverlening als gevolg van dit wetsvoorstel jaarlijks op de politieke agenda van de gemeenteraad staat zal helpen om deze verantwoordelijkheid ook waar te maken. Geheel of gedeeltelijke oplossing van de hiervoor genoemde problemen zal bijdragen aan de verbetering van de effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening. Daarmee zal het ook een bijdrage leveren aan het bereiken van de participatiedoelstelling van het kabinet. De effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening zal ook toenemen doordat schuldenaren als gevolg van de in dit wetsvoorstel opgenomen voorstellen een beter beeld krijgen van wat van de gemeente wel en niet verwacht mag worden. Het gaat dan om zaken als een goede toegankelijkheid, de kwaliteit van de schuldhulpverlening en het zoveel mogelijk vooraf inzicht geven in geldende termijnen. De gemeenten moeten zich inspannen om aan schuldenaren vooraf zo goed mogelijk inzichtelijk te maken wat verwacht mag worden. Dit inzicht vooraf heeft een positieve invloed op de motivatie van schuldenaren. 1.2 Beleidsplan Schuldhulpverlening De wet schrijft voor dat de gemeenteraad een plan dient vast te stellen dat richting geeft aan de integrale schuldhulpverlening aan de inwoners van haar gemeente. Met integrale schuldhulpverlening wordt bedoeld dat de aandacht niet alleen gericht moet zijn op het oplossen van de financiële problemen van de burger, maar ook op eventuele omstandigheden die in verband staan met de financiële problemen (zoals psychosociale factoren, relatieproblemen, de woonsituatie, de gezondheid, verslaving of de gezinssituatie). Bovendien omvat integrale schuldhulpverlening ook activiteiten gericht op preventie om schulden te voorkomen (door bijvoorbeeld voorlichting, vroegsignalering, bestrijding van niet gebruik van voorzieningen of budgetbegeleiding). Tenslotte Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 7

houdt integrale schuldhulpverlening ook in het verlenen van nazorg om te voorkomen dat schuldenaren opnieuw met schulden te maken krijgen. Het plan dient voor een periode van ten hoogte vier jaar te worden vastgesteld maar kan tussentijds gewijzigd worden. Het plan moet de hoofdzaken bevatten van het door de gemeente te voeren beleid betreffende integrale schuldhulpverlening en het voorkomen dat personen schulden aangaan die ze niet kunnen betalen. In het plan moet in ieder geval worden aangegeven: - welke resultaten de gemeente in de door het plan bestreken periode wenst te behalen; - welke maatregelen de gemeenteraad en het college nemen om kwaliteit te borgen van de wijze waarop de integrale schuldhulpverlening wordt uitgevoerd; - welke wachttijden de gemeente nastreeft; - hoe schuldhulpverlening aan gezinnen met inwonende minderjarige kinderen wordt vormgegeven. 1.3 Juridische gevolgen Wet gemeentelijke schuldhulpverlening De beslissing tot het doen van een aanbod of tot het weigeren van integrale schuldhulpverlening wordt als gevolg van de nieuwe wet een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (verder Awb). De verzoeker moet een schriftelijke aanvraag indienen. Tegen de beslissing op de aanvraag is bezwaar en beroep mogelijk. Naar verwachting blijft de toetsing van de rechter beperkt tot de toelating tot de schuldhulpverlening, nu er geen inhoudelijke rechten of normen in de wet zijn opgenomen. De rechter zal vanzelfsprekend wel toetsen of het besluit voldoet aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur zoals het zorgvuldigheidsbeginsel en een deugdeljke belangenafweging. Er zal daarom altijd een correcte motivering onder het besluit moeten liggen. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 8

Hoofdstuk 2 Waar staan we voor en waar gaan we voor? De missie en visie van de schuldhulpverlening in Roermond 2.1 Inleiding: wat levert schuldhulpverlening de gemeente op? In juli 2011 is het rapport Schuldhulpverlening loont! verschenen. In dit onderzoek zijn de kosten en baten van schuldhulpverlening in kaart gebracht. Uit het onderzoek blijkt dat het rendement van schuldhulpverlening twee keer zo hoog is als de kosten. De baten hebben vooral betrekking op de kosten van verstrekte uitkeringen. Bij bijstandsgerechtigden die gebruik maken van schuldhulpverlening is de uitkeringduur gemiddeld vier tot twaalf maanden korter. Aangezien een bijstandsuitkering de gemeente ongeveer 13.625,- per jaar kost en gemiddeld 36% van de verzoekers om schuldhulpverlening een bijstandsuitkering heeft, zijn de door schuldhulpverlening voorkomen kosten op dit vlak hoog. Ook bij werkenden draagt schuldhulpverlening bij aan het voorkomen van kosten voor de gemeenten. De psycho-sociale druk van het hebben van schulden kan ertoe leiden dat iemand zijn baan verliest en in een uitkeringssituatie terecht komt. Schuldhulpverlening leidt tenslotte tot het voorkomen van huisuitzettingen waardoor de gemeente bespaart op bijvoorbeeld kosten van opvangvoorzieningen. 2.2 Missie De missie van de gemeentelijke schuldhulpverlening in Roermond luidt: De burger van Roermond is zelf verantwoordelijk voor zijn financiële huishouden. Indien de burger financiële problemen of schulden heeft kan hij een beroep doen op de gemeentelijke schuldhulpverlening. De gemeentelijke schuldhulpverlening is er op gericht de burger te ondersteunen bij het vinden van een (duurzame) oplossing voor zijn of haar financiële problemen en bij het vinden van een oplossing voor de oorzaken hiervan. De schuldhulpverlening richt zich daarnaast op het voorkomen van problematische schulden.' Uit deze missie komt duidelijk een uitgangspunt naar voren dat geldt voor de gehele afdeling Sociale Zaken, namelijk dat haar klanten zelf verantwoordelijk zijn voor hun financiële huishouden. Indien dit (tijdelijk) niet mogelijk is kunnen zij rekenen op het Loket Schuldhulp. Het Loket Schuldhulp ondersteunt de klant bij het oplossen van de financiële problemen. Het Loket Schuldhulp neemt de eigen verantwoordelijkheid van de klant voor zijn financiële huishouden echter niet weg. Het slagen van een schuldhulpverleningstraject blijft afhankelijk van de wijze waarop de klant zijn medewerking verleent. De missie geeft ook de verschillende taakgebieden van de schuldhulpverlening weer. De missie benadrukt dat de schuldhulpverlening erop gericht is om de burger te ondersteunen bij het vinden van een oplossing van schulden. In de laatste zin van de missie komt tot uitdrukking dat er voor het Loket Schuldhulp ook een belangrijke taak is weggelegd voor preventie van schulden. 2.3 Visie De visie geeft het toekomstbeeld dat een organisatie van zichzelf heeft weer. De visie brengt verder de relatie die de gemeentelijke schuldhulpverlening heeft tot haar omgeving en de plaats en functie Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 9

die zij in de omgeving wil vervullen tot uitdrukking. In de visie laat het Loket Schuldhulp zien wat zij wil en hoe zij gezien wil worden. De gemeente Roermond is van mening dat iedereen zoveel mogelijk mee moet kunnen doen in de samenleving. Het hebben van schulden is een ernstige hinderpaal die mensen belemmert om maatschappelijk volwaardig te kunnen deelnemen en die kan leiden tot sociale uitsluiting. Het hebben van schulden belemmert ook de re-integratie van werklozen naar de arbeidsmarkt omdat er geen financiële prikkel meer uitgaat van werkaanvaarding. Tenslotte brengen schulden hoge maatschappelijke kosten met zich mee zoals de kosten van huisuitzettingen en de kosten van opvangvoorzieningen. Schuldhulp maakt hierdoor deel uit van het bredere sociale beleid dat erop gericht is burgers volledig en volwaardig te laten participeren. Onze visie op schuldhulpverlening bestaat uit een aantal deelelementen: - We kiezen voor een laagdrempelige dienstverlening: Schuldhulp is er in principe voor álle burgers van Roermond met financiële problemen. Wij streven naar een brede toegankelijkheid waarbij wij niemand buiten sluiten. - Onze dienstverlening is duidelijk: Wij streven naar korte wacht- en doorlooptijden. Afspraken worden vastgelegd in een plan van aanpak. Hierdoor wordt het perspectief op het oplossen van het schuldenprobleem zoveel mogelijk in beeld gehouden. Dit is van belang voor de motivatie van de klant maar ook voor het behoud van de medewerking van de schuldeisers. - Wij zetten in op een duurzame oplossing van de problemen: Wij streven naar een duurzame oplossing voor de financiële problemen. Dit betekent niet dat de gemeente altijd in staat is om alle schulden op te lossen. De mate dat de gemeente een oplossing kan bieden voor de financiële problemen is afhankelijk van de zelfredzaamheid van de klant maar ook van de aard van de schulden. Bij de ene klant kan dit betekenen dat hij ná het traject geen schulden meer heeft. Bij een andere klant betekent dit dat schulden beheersbaar worden. - Onze dienstverlening is ondersteunend: Wij ondersteunen de klant om zelf weer de verantwoordelijkheid te (leren) dragen om zijn financiën te kunnen beheren. Wij doen hierbij een maximaal appèl op de eigen mogelijkheden van de klant. Wij helpen de klant bij het oplossen van de financiële problemen maar nemen de problemen niét over. - We benaderen de hulpvraag integraal: Schulden en financiële problemen gaan vaak gepaard met problemen op andere leefgebieden. Denk aan onderliggende immateriële oorzaken zoals verslavingen, psychiatrische of psycho-sociale problematiek. Een duurzame oplossing van de schulden is alleen mogelijk wanneer ook de onderliggende problemen worden aangepakt. Dit vraagt om een grondige analyse van de hulpvraag en maatwerk. - Wij vervullen de regierol bij de schuldhulpverlening: Het Loket Schuldhulp vervult de regie door de burger met financiële problemen door te verwijzen naar flankerende hulp, het onderhouden van contacten en het maken van afspraken met ketenpartners, maar ook als toezichthouder op het gehele proces van schuldhulp. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 10

- Wij werken samen met schuldeisers: Het slagen van schuldhulp is ook afhankelijk van de medewerking van schuldeisers. Wij hebben dan ook oog voor hun belangen. Wij investeren in samenwerking en willen voor hen ook een gesprekspartner zijn. Zo ontstaat er ook bij schuldeisers vertrouwen in de gemeentelijke schuldhulpverlening. - Wij proberen te voorkomen dat mensen (weer) in de schulden geraken: We proberen bewustwording te bevorderen bij burgers om te voorkomen dat zij schulden aangaan die ze niet kunnen betalen. Mensen moeten zich bewust worden van de waarde van geld en van het aangaan van financiële verplichtingen. We streven naar een optimale samenwerking met ketenpartners met als doel om (dreigende) schulden te voorkomen, vroegtijdig te signaleren en/of op te lossen. - We kiezen voor hoogwaardige kwalitatieve schuldhulpverlening: Om de kwaliteit van de schuldhulpverlening te borgen zijn wij als lid verbonden aan de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK), de belangenorganisatie voor publieke en private instellingen die mensen met schulden helpen. Deze vereniging fungeert als intermediair tussen de leden en de overheden, de politiek en andere organisaties zoals schuldeisers. Het NVVK is tevens een kenniscentrum op het gebied van ontwikkelingen en (bij)scholing. Het NVVK-lidmaatschap is een kwaliteitskeurmerk en is voor ons daarom erg belangrijk. De gemeente Roermond conformeert zich aan de door de NVVK ontwikkelde gedragscodes voor schuldhulp. Hierdoor zijn we een betrouwbare partner voor schuldeiser én schuldenaar. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 11

Hoofdstuk 3 Schuldhulpverlening in Roermond 3.1 Historie van de Roermondse schuldhulpverlening De Roermondse burger met financiële problemen of schulden kan al meer dan 20 jaar bij de afdeling Sociale Zaken terecht voor schuldhulpverlening. Tot 1 maart 2006 vormde de gemeente met de Kredietbank Limburg en het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) het Centraal Loket Schuldhulpverlening. Intakegesprekken voor schuldhulpverlening vonden plaats bij de Kredietbank door één van de drie samenwerkende partijen. Vervolgens werd in een gezamenlijk uitvoeringsoverleg besloten welk traject verder zou worden ingezet: bij de Kredietbank, het AMW en/of de gemeente. Omdat deze werkwijze onvoldoende zicht gaf op de totale situatie van de klant werd gekozen voor een nieuwe werkwijze. Vanaf 1 maart 2006 neemt de gemeente Roermond de regierol volledig in handen door zelf de eerste intake te doen en daarna zelf te bepalen welk traject ingezet gaat worden. De nieuwe werkwijze houdt in het kort het volgende in: - alle klanten met vragen over financiële problemen of hulp bij het oplossen van schulden melden zich bij het Loket Schuldhulp; - na de intake stelt de schuldhulpverlener een plan van aanpak vast voor een vervolgtraject. De schuldhulpverlener heeft hiervoor een aantal (deel)producten ter beschikking. Deze worden later in dit beleidsplan beschreven; - de schuldhulpverlener voert vervolgens de regie over het ingezette traject en is voor de klant het eerste aanspreekpunt. De schuldhulpverlener treedt in voorkomende gevallen bemiddelend op om de voortgang en de kwaliteit van het traject te garanderen. 3.2 Positionering van de schuldhulpverlening binnen de gemeente Roermond Het Loket Schuldhulp is onderdeel van het team Financiële Zorg van de afdeling Sociale Zaken. Het team Financiële Zorg is ook belast met de terugvordering en het verhaal van bijstandsuitkeringen en aanverwante regelingen. Schuldhulpverlening heeft belangrijke raakvlakken met andere taken van de afdeling Sociale Zaken zoals de uitvoering van de Wet werk en bijstand (WWB), het armoedebeleid en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Vanuit de WWB als laatste bestaansvoorziening heeft de gemeente de opdracht de burger financieel te ondersteunen wanneer deze geen middelen van bestaan heeft. Bijstandsgerechtigden kampen vaker dan de gemiddelde burger met problematische schulden. De WWB geeft de gemeente ook de opdracht de burger te ondersteunen bij het vinden van werk indien hij daar zelf niet in slaagt. Het hebben van (ernstige) schulden staat de re-integratie van werkzoekenden in de weg. Waar nodig maakt schuldhulpverlening deel uit van het re-integratietraject. Het armoedebeleid streeft ernaar dat alle burgers in Roermond kunnen participeren in de samenleving. Schulden en financiële problemen zijn een grote belemmering om volwaardig te kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Het armoedebeleid zet ook in op de bestrijding van (stille) armoede. Een actief armoedebeleid vermindert de kans dat mensen met een laag inkomen overlevingsschulden maken. Een actieve inzet van de mogelijkheden van dit beleid kan een schuldhulpverleningstraject ondersteunen en terugval voorkomen. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 12

Ook heeft de schuldhulpverlening raakvlakken met de Wmo o.a. in de prestatievelden 2 (jongeren), prestatieveld 3 (voorzieningen op terrein van informatie en advies voor maatschappelijke ondersteuning), prestatieveld 5 (bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer), prestatieveld 7 (maatschappelijke opvang) en prestatieveld 9 (verslavingszorg). De doelgroepen van deze prestatievelden hebben vaker te maken met schulden dan de gemiddelde burger. In de Strategische Visie Roermond 2020 komt schuldhulpverlening terug in het strategische gebied Sociale Stad. Roermond wil blijven investeren in sociale samenhang in de stad en investeert daarom in de aanpak van de harde kern van de sociale probleemgevallen, meer samenhang tussen de samenwerkende partners en een nadrukkelijke focus op de eigen verantwoordelijkheid van de burger. Ook in het coalitieakkoord 2012-2014 Slagvaardig en spaarzaam is aandacht voor Roermond als Sociale Stad. Onverminderd wordt ingezet op de bestrijding van (stille) armoede. Tenslotte heeft in Roermond een kerntakendiscussie plaatsgevonden. In de besluitvormende vergadering van 25 juni 2011 heeft de raad eensgezind gekozen voor het scenario van de gemeente als regisseur. Door het beleidsplan schuldhulpverlening wordt invulling gegeven aan deze regisseursrol. Schuldhulpverlening is onderdeel van het armoedebeleid. Uitgangspunt vanuit de kerntakendiscussie met betrekking tot het armoedebeleid is dat sociaal zwakkeren worden ontzien en er geen versobering plaatsvindt. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 13

Hoofdstuk 4 Wat doen we nu al? Huidige inrichting proces schuldhulpverlening In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van de huidige taken en werkzaamheden van het Loket Schuldhulp. Voor een uitgebreide beschrijving van de diverse producten en een processchema wordt verwezen naar de bijlagen. 4.1 Preventie Preventie is gericht op het verstrekken van informatie en advies aan de burger, intermediairs en marktpartijen zodat financiële problemen bij burgers voorkomen kunnen worden of vroegtijdig worden gesignaleerd. Als een klant in een vroeg stadium wordt doorverwezen naar schuldhulpverlening, is het vaak nog relatief eenvoudig om de problemen op te lossen. Voor dit laatste zijn er afspraken gemaakt met energieleveranciers, woningcorporaties en Algemeen Maatschappelijk Werk (convenant). Verder wordt voorlichting gegeven bij organisaties en worden informatie verstrekt via diverse media zoals folders en internet. 4.2 Curatie Het daadwerkelijke schuldhulpverleningstraject begint met de melding van de burger voor hulp bij schulden. Ook kan doorverwijzing plaatsvinden door anderen waarmee het Loket Schuldhulp afspraken heeft gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan woningverenigingen, het Algemeen Maatschappelijk Werk of andere schuldeisers. Elvira, 47 jaar, alleenstaand, drie kinderen Elvira werd na een huwelijk van 17 jaar door man verlaten. Zij bleef achter met een schuld van 15.000 euro en een partner die geen alimentatie betaalde voor haar kinderen. Elvira wist niet hoe zij haar financiën moest regelen. Tijdens haar huwelijk deed haar man dat namelijk. Elvira meldde zich bij de gemeente. De gemeente bood budgetbegeleiding en een schuldregeling aan. Zij moet nog drie Na de melding wordt de klant uitgenodigd voor een intakegesprek. Tijdens het intakegesprek wordt de schuldensituatie geïnventariseerd. Er wordt nagegaan wat de omvang is van de totale schuldenlast, hoe hoog het inkomen van de klant is en welke mogelijkheden er zijn om het inkomen te vergroten. Er wordt gekeken of de schuldenaar meer uren kan maanden afbetalen, dan is ze gaan werken en of de schuldenaar gebruik maakt van alle schuldenvrij. beschikbare inkomensondersteunende landelijke en gemeentelijke regelingen zoals zorg- of huurtoeslag via de Belastingdienst, bijzondere bijstand of langdurigheidstoeslag. Nadrukkelijk wordt ingegaan op de financiële redzaamheid van de schuldenaar. Is hij in staat om te budgetteren, verleidingen en reclames te weerstaan en zich aan afspraken te houden? Tenslotte worden de onderliggende oorzaken van de schulden onderzocht. Indien er sprake is van psycho-sociale problematiek of een verslaving wordt de schuldenaar doorverwezen naar een organisatie die professioneel en beroepsmatig in staat is deze achterliggende problematiek op te lossen. Hierbij valt te denken aan verslavingszorg, maatschappelijk werk en de geestelijke gezondheidszorg. Dit wordt flankerende hulp genoemd. Wanneer de burger met schulden zich tijdig heeft gemeld en er nog geen sprake is van problematische schulden kan het Loket Schuldhulp doorgaans volstaan met één of meerdere adviesgesprekken om de problemen op te lossen. De burger kan hierbij eventueel worden ondersteund met een training budgetbegeleiding. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 14

Is advies en/of een training budgetbegeleiding onvoldoende om de schuldsituatie duurzaam op te lossen dan heeft de schuldhulpverlener een aantal producten ter beschikking die later in dit hoofdstuk beschreven worden. Erik, 28 jaar, getrouwd, 2 kinderen Erik werkte vanaf zijn 18 e in loondienst als loodgieter. 3 jaar geleden besloot Erik zelfstandig te worden. Hij had echter nooit geleerd om een administratie bij te houden en Aan de hand van de informatie die is verzameld bij de intake hoe hij geld moest reserveren voor mindere wordt de schuldsituatie geanalyseerd en wordt een doelmatig periodes. Erik kwam in de financiële plan van aanpak opgesteld. Hierin staat vermeld welke problemen toen hij een periode met minder instrumenten worden ingezet, wat er van de cliënt verwacht wordt, wat het beoogde resultaat is en wat de klant kan verwachten. Tevens is er een tijdsplanning in opgenomen. aan maar die bood een zelfstandigenkrediet Het plan moet ondertekend worden door de klant. Wanneer en administratiecursus aan. de klant dit weigert dan wordt de schuldhulpverlening Met behulp van de gemeente maakt Erik nu beëindigd. De nadrukt ligt immers steeds op de eigen een doorstart en betaalt zijn schulden af. verantwoordelijkheid van de klant. Na ondertekening van plan start de klantmanager Schuldhulpverlening met het inzetten van de instrumenten. Het plan van aanpak is altijd maatwerk. Er kunnen meerdere instrumenten in diverse combinaties worden ingezet. werk moest overbruggen en hij geen reserves had. Erik vroeg bij de gemeente een uitkering Het meest gebruikte instrument is de minnelijke schuldregeling (eventueel in combinatie met budgetbeheer). Dit is een driejarige regeling die wordt afgesloten met kwijtschelding van eventuele restschulden. Een schuldenaar komt alleen in aanmerking voor een minnelijke schuldregeling als de schulden problematisch zijn. Hiervan is sprake als redelijkerwijs te voorzien is dat de schuldenaar niet zal kunnen doorgaan met het betalen van zijn schulden of als hij heeft opgehouden te betalen. Bij de minnelijke schuldregeling onderhandelt de schuldhulpverlener met de schuldeisers over de (gedeeltelijke) afkoop van de schulden. De minnelijke regeling is gebaseerd op een vrijwillige medewerking van de schuldeisers. Mochten er enkele schuldeisers zijn die niet mee willen werken dan kan de schuldenaar bij de rechter een beroep doen op de Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP). Voorwaarde hiervoor is dat de schuldenaar eerst via het minnelijke traject heeft geprobeerd zijn schulden op te lossen. Het Loket Schuldhulp geeft hiertoe de zogenaamde WSNP verklaring af waarin is opgenomen welke inspanningen er tijdens het minnelijke traject zijn gedaan. Wanneer de schuldenaar wordt toegelaten door de rechter dan doorloopt hij een driejarige regeling die bij goed gedrag afgesloten wordt met een schuldenvrije toekomst. De voormalig schuldenaar krijgt vervolgens een schone lei. 4.3 Ná het schuldhulpverleningstraject In een aantal gevallen eindigt de schuldhulpverlening niet na beëindiging van het traject. Het streven is immers een duurzame oplossing van de financiële problemen Terugval moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Om die reden is het belangrijk om na het doorlopen van het traject een vinger aan de pols te houden. De schuldhulpverlener neemt daartoe in een aantal gevallen na het doorlopen van het traject contact op met de klant. Als er een dreigende terugval wordt geconstateerd, wordt het contact geïntensiveerd of wordt een nieuw dienstverleningtraject opgestart. 4.4 Zijn alle schulden altijd op te lossen door de gemeente? Niet elke schuldenaar kan door schuldhulpverlening aan een schuldenvrije toekomst worden geholpen. Wat de gemeente voor een schuldenaar kan betekenen is zowel afhankelijk van de aard van de schuldenproblematiek als de individuele klant zelf. Er zijn ook mensen met schulden voor wie het Loket niet of nauwelijks iets kan betekenen. Bijvoorbeeld bij niet-saneerbare CJIB boetes of fraudevorderingen. Of bij iemand die zo verslaafd is dat hij nieuwe schulden blijft maken. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 15

De gemeente Tilburg heeft een kader ontwikkeld om te bepalen wat zij voor een individuele schuldenaar kunnen beteken. In dit kader worden twee centrale vragen gesteld: is de schuldenaar regelbaar? en is Henk (51), alleenstaand. de schuldsituatie regelbaar? Een regelbare schuldenaar houdt zich aan afspraken en is gemotiveerd. In een regelbare schuldsituatie is er geen sprake van schulden die niet voor een schuldbemiddeling in aanmerking komen. Evenmin gaat het om schulden waarbij het door juridische procedures nog jaren duurt voordat duidelijk hoog de vordering is. Door de (on)regelbare schuldenaar af te zetten tegen het (on)regelbare schuldenpakket ontstaat een kwadrant dat gebruikt kan worden voor de bepaling van de doelgroep van de gemeentelijke schuldhulpverlening. Regelbare schulden Onregelbare schulden Regelbare schuldenaar Schuldsituatie is op te lossen met schuldhulpverlening Schuldhulpsituatie alleen te stabiliseren Henk raakte op zijn 20 e verslaafd aan heroïne. Na een leven vol criminaliteit, verbroken relaties, detentie en dakloosheid is zijn situatie nu enigszins stabiel. Hij neemt deel aan het methadonproject en huurt een kamer in het kader van begeleid wonen. Henk heeft voor meer dan 50.000 schuld welke voor een groot gedeelte bestaat uit niet saneerbare CJIB-boetes. Henk heeft hulp gevraagd bij de gemeente. De gemeente helpt Henk bij het beheer van zijn inkomen en ondersteunt hem om geen nieuwe schulden te maken. Onregelbare schuldenaar Mogelijkheden hangen van het dossier af: soms stabiliseren, soms geen oplossing. Gemeente kan niets of nauwelijks iets doen. Indeling van groepen schuldenaren aan wie de gemeente wel of geen oplossing kan bieden. Bron: gemeente Tilburg. Jeffrey, 53 jaar en Pascale, 55 jaar, 2 schoolgaande kinderen Na afloop van hun WW-uitkering meldden Jeffrey en Pascale zich bij de gemeente voor een uitkering. Gedurende hun WWperiode hebben Jeffrey en Pascale hun inkomen zien dalen. Omdat ze hun schoolgaande kinderen de beste toekomst gunnen begonnen zij noodzakelijke uitgaven te doen via postorderbedrijven. Als gevolg hiervan ontstonden er ook achterstanden in de huur en energie. Inmiddels heeft een deurwaarder beslag gelegd op de uitkering. Jeffrey en Pascale durven nog nauwelijks de post te openen omdat zij bang zijn voor nog meer post van schuldeisers. Tijdens gesprekken met de werkconsulent valt de gelaten houding van Jeffrey en Pascale op. Desgevraagd antwoorden zij: Wat maakt het uit of ik ga werken? De deurwaarder pakt toch alles meteen in. De werkconsulent schakelt een schuldhulpverlener in. Deze treft een schuldregeling waardoor Jeffrey en Pascale maandelijks een vast bedrag aan schuldeisers terugbetalen. Over 2 jaar zijn ze schuldenvrij. Jeffrey en Pascale kijken hier naar uit en nemen enthousiast deel aan het aangeboden re-integratietraject. Als ze straks weer een baan hebben en de schulden zijn afgelost dan kunnen zij weer rondkomen! 4.5 Overzicht producten Onderstaande tabel toont een overzicht van de beschikbare producten. In de bijlage worden deze uitvoeriger beschreven. Er zijn instrumenten die zijn uitbesteed en instrumenten die wij zelf uitvoeren. Bij instrumenten die zijn uitbesteed aan partners, zoals Algemeen Maatschappelijk Werk en de Kredietbank, voert de gemeente de regie. Daarbij wordt bewaakt of gemaakte afspraken worden nagekomen en of de doelstelling van het plan van aanpak wordt gehaald. Deze bewaking vindt uiteraard ook plaats bij de eigen instrumenten. Trajecten kunnen meerdere jaren duren. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 16

Instrument Doel PREVENTIE Voorlichting, voorkomen van schulden Door het verstrekken van informatie en advies financiële problemen voorkomen of vroegtijdig signaleren. Door overleg samenwerking intensiveren waardoor signalen van dreigende schuldenproblematiek eerder worden gegeven. ANALYSE Aanmelding Registratie van de hulpvraag, informatie verzamelen die noodzakelijk is voor intake. Intake Inventariseren van gegevens, toetsen van zelfredzaamheid en motivatie klant en vaststellen van het probleem om een plan van aanpak te kunnen ontwikkelen. Crisisinterventie Afwenden van een crisis (bijvoorbeeld dreigende uithuiszetting, afsluiting nutsvoorzieningen) en daarmee mogelijkheid creëren voor reguliere schuldhulpverlening. AANPAK SCHULDENSITUATIE Korte hulp Geven van informatie en advies over het zelfstandig bereiken van duurzaam financieel evenwicht zonder beroep te doen op herfinanciering, schuldregeling of stabilisatie. Stabilisatie Budgetbegeleiding Tijdens gesprekken of cursussen cliënt leren financiële situatie zelf te beheersen. Budgetbeheer Garanderen dat betalingen tijdig gedaan worden en dat er geen (nieuwe) schulden of betalingsachterstanden ontstaan. Beschermingsbewind / curatele Komen tot een financieel stabiele situatie waardoor geen nieuwe schulden ontstaan en de mogelijk schuldsituatie opgelost kan worden, bij personen die door een lichamelijk of geestelijke beperking niet in staat zijn om hun eigen vermogen te beheren. Schuldbemiddeling Schuldregeling Gedeeltelijke aflossing van de schuld in termijnen (3 jaar) tegen finale kwijting. Betalingsregeling 100% aflossing van de schuld in een aantal termijnen. Saneringskrediet/herfinanciering Een gedeelte van de totale schuldenlast tegen finale kwijting afkopen of 100% aflossen. AFRONDING Afgeven WSNP verklaring Toelaten van de klant tot de WSNP. Nazorg Voorkomen van recidive. GEDURENDE HET GEHELE PROCES Flankerende hulp door derden Gedragsverandering genereren bij klant, zodat het mogelijk is om tot een duurzame oplossing van de financiële problemen te komen. 4.6 Het Loket Schuldhulp in cijfers In 2011 maken gemiddeld 500 huishoudens van Roermond gebruik van de diensten van het Loket Schuldhulp. Voor deze cliënten worden in totaal 1793 instrumenten ingezet. De reden dat er meer instrumenten worden ingezet dan het aantal cliënten is dat er voor een cliënt meerdere trajecten noodzakelijk worden geacht. Bijvoorbeeld, naast het regelen van schulden ook budgetbegeleiding. De trajecten kunnen ook een langere periode bestrijken, verspreid over meerdere jaren. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 17

In onderstaande tabel vindt u een overzicht van het Loket Schuldhulp over de periode 2009 tot en met 2011 met het aantal producten dat in elk jaar gestart is. Product Aantallen 2009 2010 2011 Aanmelding 644 758 826 Intake 213 363 395 Crisisinterventie 20 21 24 Budgetbeheer 88 94 97 Beschermingsbewind 41 67 73 Budgetbegeleiding 29 49 52 Curatele 0 1 1 Betalingsregeling 22 30 43 Schuldregeling 131 138 172 Saneringskrediet 1 4 7 Afgegeven WSNP-verklaringen 49 63 83 Nazorg 10 18 20 Totaal aantal producten 1248 1606 1793 Analyse cijfers Uit de cijfers blijkt dat het beroep op schuldhulpverlening in Roermond nog steeds stijgende is Ten opzichte van 2009 is er een stijging van het aantal aanmeldingen van 644 tot 826. Dit is een stijging van 28%. Ook het aantal intakes is gestegen van 213 tot 395. Dit is een stijging van 85%. Niet alle meldingen voor schuldhulpverlening leiden tot een intakegesprek. De verwachting is dat een groot aantal mensen dat zich heeft gemeld voor schuldhulpverlening er in geslaagd is om zelfstandig de financiële problemen op te lossen. Hierbij is het opvallend dat ten opzichte van 2009 in 2011 het aantal intakes naar aanleiding van een melding stijgende is van 33% naar 48%. Onze inschatting is dat de schuldenproblematiek van de burger steeds ingewikkelder wordt en de burger steeds vaker de hulp moet inroepen van de schuldhulpverlening om de problemen op te lossen. Dit wordt bevestigd door een stijging van het aantal producten dat wordt ingezet bij een problematische schuldensituatie. Het aantal ingezette schuldregelingen is ten opzichte van 2009 in 2011 gestegen van 131 naar 172 (+31%). Het aantal afgesloten saneringskredieten is ten opzichte van 2009 gestegen van 1 naar 7. Tenslotte is het aantal afgegeven WSNP-verklaringen ten opzichte van 2009 in 2011 gestegen van 49 naar 83 (+69%). Het lijkt erop dat het steeds minder gemakkelijk is om schulden te regelen via het minnelijke traject waardoor sneller een beroep op de rechter gedaan moet worden voor het regelen van de schulden. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 18

Hoofdstuk 5 Financiële aspecten en beleidskeuzes 5.1 Financiële aspecten Over de jaren 2009, 2010 en 2011 heeft het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in verband met de economische crisis incidenteel extra gelden beschikbaar gesteld. Dit om de gemeenten in staat te stellen extra activiteiten op het gebied van schuldhulpverlening in te richten en uit te voeren. Voor Roermond ging het in 2009, 2010 en 2011 om respectievelijk 129.429,-, 183.707,-, en 187.838,-. De tijdelijke middelen zijn, gezien het toenemende beroep op de schuldhulpverlening vanwege de economische crisis, hier ook voor ingezet. De middelen werden gebruikt om tijdelijke externe inhuur te financieren. Vanaf 1 januari 2012 zijn deze gelden niet meer beschikbaar. Daarboven op wordt de gemeente geconfronteerd met een extra korting ad 83.900,- voor de schuldhulpverlening via de algemene middelen naar aanleiding van de mei-circulaire 2011. In het raadsbesluit naar aanleiding van de meicirculaire 2011 is besloten om deze korting nog niet op het budget schuldhulpverlening in mindering te brengen in afwachting van de beleidsmatige en financiële afwegingen in dit beleidsplan. Naar aanleiding van de september-circulaire 2011 is structureel extra geld beschikbaar gekomen om de gemeente in staat te stellen kwetsbare groepen te ondersteunen. In het raadsvoorstel naar aanleiding van de septembercirculaire is voorgesteld om het bedrag ad circa 425.000 niet te verwerken maar te betrekken bij het te formuleren armoedebeleid en het beleid aangaande de schuldhulpverlening. 5.2 Beleidskeuzes De gemeente erkent het belang van schuldhulpverlening in de strijd tegen sociale uitsluiting. Door een goede schuldhulpverlening kunnen burgers participeren aan het maatschappelijke leven en wordt sociaal isolement voorkomen. Ook hebben we gezien dat er een directe relatie bestaat tussen schulden en het (verkorten van) uitkeringsafhankelijkheid. Daarnaast leidt schuldhulpverlening tot besparing op de kosten van uithuiszettingen en opvangvoorzieningen. De schuldhulpverlening kan, vanwege de tijdelijke extra financiële middelen, in Roermond momenteel stevig worden neergezet en functioneert hiermee grotendeels op het noodzakelijke wettelijke niveau. Dit ook vanwege het volwaardige NVVK-lidmaatschap van het Loket Schuldhulp. Gezien de onzekere economische tijden is de verwachting gerechtvaardigd dat het beroep op schuldhulpverlening de komende tijd in ieder geval niet zal afnemen. Daarbovenop betekent de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening een taakverzwaring voor het Loket Schuldhulp doordat de gemeentelijke schuldhulpverlening onder het regiem de Algemene wet bestuursrecht gaat vallen. De gemeente dient de keuze om iemand toe te laten tot de schuldhulpverlening in een beschikking te verantwoorden. Tegen deze beslissing is bewaar en beroep mogelijk. De huidige dienstverlening van het Loket Schuldhulp is voor een belangrijk deel gebaseerd op de tijdelijk extra financiële middelen die door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid beschikbaar zijn gesteld tot 1 januari 2012. Indien minder financiële middelen beschikbaar zijn betekent dit onherroepelijk een teruggang in dienstverlening. Met andere woorden: de financiële kaders zijn bepalend voor het aantal personen dat een beroep kan doen op het Loket Schuldhulp en het aantal instrumenten dat kan worden ingezet. Dit kan betekenen dat een groep schuldenaren wordt Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 19

uitgesloten, hetgeen kan leiden tot een verergering van de schuldenproblematiek, langere uitkeringsafhankelijkheid en andere maatschappelijke problemen. In dat kader zijn er een drietal scenario s uitgewerkt. Scenario 1 Dit scenario gaat uit van de volgende financiële kaders: - de tijdelijk extra financiële middelen over de periode 2009 tot en met 2011 worden niet gecompenseerd; - de bezuinigingen uit de mei-circulaire ad 84.000 worden ten laste gebracht van de schuldhulpverlening. - de extra financiële middelen die beschikbaar zijn gesteld bij de septembercirculaire 2010 voor de kwetsbare doelgroepen worden niet ingezet voor de schuldhulpverlening. In dit scenario wordt niet meer voldaan aan de vereisten van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Scenario 2 Dit scenario gaat uit van de volgende financiële kaders: - de tijdelijk extra financiële middelen over de periode 2009 tot en met 2011 worden niet gecompenseerd; - de bezuinigingen uit de mei-circulaire ad 84.000 worden niet ten laste gebracht van de schuldhulpverlening. - de extra financiële middelen die beschikbaar zijn gesteld bij de septembercirculaire 2010 voor de kwetsbare doelgroepen worden niet ingezet voor de schuldhulpverlening. In dit scenario wordt (minimaal) voldaan aan de vereisten van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Scenario 3 Dit scenario gaat uit van de volgende financiële kaders: - de tijdelijk extra financiële middelen over de periode 2009 tot en met 2011 worden gecompenseerd voor een bedrag ad 110.000 middels de extra financiële middelen die beschikbaar zijn gesteld bij de septembercirculculaire ter ondersteuning van kwetsbare groepen; - de bezuinigingen uit de meicirculaire ad 84.000 worden niet ten laste gebracht van de schuldhulpverlening. In dit scenario wordt de huidige dienstverlening van het Loket Schuldhulp in de huidige vorm gecontinueerd en voldoen wij aan de vereisten van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 20

De beleidsscenario s worden hieronder verder uitgewerkt. Het is aan de raad om een keuze te maken voor één van de scenario s. Maatregel Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 1 Aantal huishoudens die door het Loket Schuldhulp geholpen kunnen worden. In principe komt elk huishouden in Roermond met financiële problemen in aanmerking voor schuldhulp. De beschikbare financiële middelen zijn echter bepalend voor het aantal huishoudens dat bediend kan worden. Op grond van de wet kunnen recidivisten of huishoudens met schulden als gevolg van fraude of anderszins grove nalatigheid uitgesloten worden van schuldhulp. De beleidskeuzes met betrekking tot de toegang tot de schuldhulpverlening worden nader uitgewerkt in een beleidsregel die uiterlijk 3 maanden ná inwerkingtreding van het beleidsplan worden vastgesteld. Geen schuldhulpverlening is mogelijk bij huishoudens die in de schulden zijn gekomen als gevolg van sociale zekerheidsfraude, grove nalatigheid of in het geval van recidive. Voor wat betreft de gestarte trajecten wordt gestreefd naar een slagingspercentage van 70%. Dit komt overeen met het landelijke slagingspercentage volgens de NVVK. Bij huishoudens die in de schulden zijn gekomen als gevolg van sociale zekerheidsfraude, grove nalatigheid of in het geval van recidive wordt alleen schuldhulpverlening alleen aangeboden aan gezinnen met kinderen. Voor wat betreft de gestarte trajecten wordt gestreefd naar een slagingspercentage van 70%. Dit komt overeen met het landelijke slagingspercentage volgens de NVVK. Elk huishouden in Roermond komt in principe aanmerking voor schuldhulpverlening Bij schulden als gevolg van sociale zekerheidsfraude, grove nalatigheid of in het geval van recidive wordt bij huishoudens zonder kinderen alleen het product stabilisatie ingezet. Voor deze groep wordt enkel ingezet op het beheersbaar maken van schulden. Voor wat betreft de gestarte trajecten wordt gestreefd naar een slagingspercentage van 70%. Dit komt overeen met het landelijke slagingspercentage volgens de NVVK. 2 Wachttijden De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening geeft termijnen met betrekking tot wachttijden. Wachttijden kunnen oplopen tot 4 maanden, crisisinterventie binnen 3 werkdagen plaats. Wachttijden bedragen gemiddeld 6 weken, bij crisissituaties interventie binnen 3 werkdagen. Wachttijden maximaal 4 weken, bij crisissituaties interventie binnen één dag. Volgens de wet dienen reguliere aanvragen binnen 4 weken te worden opgepakt. Bij crisissituaties geldt een termijn van 3 werkdagen. Beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2014 21