VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN HILDE CREVITS VLAAMS MINISTER VAN MOBILITEIT EN OPENBARE WERKEN Vraag nr. 140 van 21 oktober 2011 van DIRK VAN MECHELEN NV Waterwegen en Zeekanaal - Herdenkingsmonument Uniebrug Nieuwpoort In aanloop naar de herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog werd onder andere een inventarisatieen beschermingstraject voor de relicten van deze oorlog opgestart. Gezien de betrokkenheid van de Vlaamse overheid valt het te verwachten dat alle overheidsdiensten die instaan voor het beheer van één van deze relicten daar in aanloop van de herdenking extra aandacht zouden gaan aan besteden door minstens als een goed huisvader zorg te dragen voor het betrokken object. Dat is blijkbaar niet het geval voor het herdenkingsmonument aan de Uniebrug in Nieuwpoort. Toen enkele burgers hun beklag deden over de slechte bewaringstoestand van dit monument gaf een woordvoerder onroerend erfgoed van het bevoegde kabinet aan dat de Vlaamse overheid niets kon doen omdat het hier niet ging om een beschermd monument. Wellicht is het feit dat de databank van het beschermd onroerend erfgoed nu reeds enkele maanden offline is, hier niet vreemd aan. Enkele dagen later heette het dat het monument in 2009 wel degelijk was beschermd, maar dat de Vlaamse overheid geen steun gaf aan de Vlaamse of de federale overheid bij de zorg voor dit patrimonium. Uiteraard is dat zo, maar als overheidsinstantie mag ook van de NV Waterwegen en Zeekanaal verwacht worden dat zij conform de onroerend erfgoedregeling het desbetreffende monument beheren als een goed huisvader en ervoor zorgen dat het monument niet beschadigd, vernield of verwaarloosd wordt. Temeer daar de Vlaamse overheid moeilijk een monument dat zij zelf beheert, kan gaan onteigenen Naar aanleiding van de verstrekte gegevens had ik graag een antwoord gekregen op volgende vragen. 1. Welke onderhouds- en instandhoudingswerken werden sinds de bescherming in 2009 door NV Waterwegen en Zeekanaal uitgevoerd aan het desbetreffende monument? 2. Uit de verklaringen van het kabinet blijkt wel degelijk dat het monument niet werd onderhouden. Werd ondertussen opdracht gegeven aan Inspectie RWO om de nodige vaststellingen te doen van deze verwaarlozing, zodat kan worden aangedrongen op herstelmaatregelen? 3. Welke beschermde objecten worden door NV Waterwegen en Zeekanaal beheerd? Hoeveel budgetten zijn voorzien in de begroting 2011 voor het uitvoeren van onderhouds- en restauratiewerken aan dit beschermd onroerend erfgoed? Welke werken aan welke objecten zijn ondertussen gerealiseerd of in voorbereiding? 4. Welke maatregelen zal de minister nemen om ervoor te zorgen dat de Vlaamse overheid het beschermd onroerend erfgoed in haar bezit of beheer in de toekomst als een goed huisvader zal gaan beheren? 1
N.B. Deze vraag werd gesteld aan de ministers Bourgeois (vraag nr. 72) en Crevits (nr. 140). 2
HILDE CREVITS VLAAMS MINISTER VAN MOBILITEIT EN OPENBARE WERKEN GECOÖRDINEERD ANTWOORD op vraag nr. 140 van 21 oktober 2011 van DIRK VAN MECHELEN 1. Sinds de bescherming bij Besluit van 01 juli 2009 werden nog geen onderhouds- en instandhoudingswerken uitgevoerd aan het herdenkingsmonument van de Zevende Linie aan de Uniebrug te Nieuwpoort. 2. De waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) beschikt sedert 17 september 2010 over de inspectierapporten van de Monumentwacht. 3. Volgende beschermde objecten worden door W&Z beheerd: - de Duitse oorlogsbunker te Diksmuide - de gedenkkapel Calvarieberg te Diksmuide - het standbeeld van de Zevende Linie te Nieuwpoort (Sint-Joris) - Sint-Pietersbrugje over het kanaal Bossuit-Kortrijk te Zwevegem - de sluizen 9, 10, 11 van het kanaal Bossuit-Kortrijk te Kortrijk - de site Ganzenpoot te Nieuwpoort - bizonbeelden en gedenkplaten op de Ohiobrug Eine (Oudenaarde) - Overleidebrug en Kalvebrug te Wachtebeke - Dambrug, Caudenbormbrug en Terwestbrug te Moerbeke - Schutsluis, stuw en balansbrug en toebehoren te Deinze (Astene) - Sluizencomplex te Geraardsbergen - de Drietrapsluis te Wielsbeke - de sluizen te Boezinge - het sluizencomplex van twee getijdesluizen en zwaaikom met houten geleidingswerk en brugwachtershuisje te Oudenburg - Vredesbrug te Willebroek - Sashuis te Klein-Willebroek - Weerdemolen te Zemst - Zennegatsluis en Battelsluis te Mechelen - Sluis te Kampenhout - Sluis te Boortmeerbeek - Sluis te Tildonk - Sashuis te Tildonk - Glas- en watermolen s Hertogenmolens te Aarschot - Sluizencomplex Rode Kruisplein te Mechelen - Kattendijksluis, twee sluiswachterswoningen en kaaimuren Kattendijkdok te Antwerpen - Mirabrug te Hamme - Houten windmolen aan de Thonetlaan te Antwerpen): - Grafsite Emile Verhaeren te Sint-Amands - Memoriekruis Sebastiaen Van Havermaet te Paardeweide-Wichelen - Stuwbrug te Lier - Inrichting Appels Veer te Dendermonde - Derde Sas 9 te Grobbendonk - Grootbrug te Mechelen - Fonteinbrug te Mechelen 3
- Sluizencomplex Nekkerspoel-Borcht te Mechelen - Het voormalig stoompompstation van het Bazel- en Rupelmondebroek, met inbegrip van het gebouw, de watergang, en de tunnel onder de Scheldedijk Volgende werken aan volgende objecten zijn ondertussen gerealiseerd of in voorbereiding: - de Duitse oorlogsbunker te Diksmuide Herstel en restauratiewerken in voorbereiding - de gedenkkapel Calvarieberg te Diksmuide Herstel en restauratiewerken in voorbereiding - het standbeeld van de Zevende Linie te Nieuwpoort (Sint-Joris) Herstel en restauratiewerken in voorbereiding - Vredesbrug te Willebroek De voorbije jaren werd de Vredesbrug te Willebroek volledig herschilderd en werd een sfeerverlichting aangebracht om het monument beter te accentueren. Ook de oude aandrijving van de brug werd vernieuwd zonder het uitzicht van de brug te wijzigen. - Sashuis te Klein-Willebroek Voor het Sashuis te Klein-Willebroek en de Weerdemolen te Zemst werd een overeenkomst afgesloten met Monumentenzorg die deze monumenten periodiek inspecteert en de vastgestelde gebreken herstelt. In het Sashuis te Klein-Willebroek werden alle binnenmuren herschilderd en werden de houten ramen aan de buitenzijde met een beschermingslaag ingestreken. - Weerdemolen te Zemst Aan de Weerdemolen te Zemst is de herstelling van de oevers van de oude Zenne onder de bruggen gepland. - Zennegatsluis te Mechelen - Battelsluis te Mechelen - Sluis te Kampenhout - Sluis te Boortmeerbeek. - Sluis te Tildonk - Sashuis te Tildonk Het sashuis werd volledig gerenoveerd - Glas- en watermolen s Hertogenmolens te Aarschot. Aan gebouw s Hertogenmolens werden de gewelven opgevoegd. Op het eiland Hertogmolens en de aanliggende oude ronde sluis werden omgevingswerken uitgevoerd (renovatie oevermuren, opkuisen gemetste taluds, trappen, vernieuwen leuningen ). - Grootbrug te Mechelen Deze brug werd in 2011 van de Stad Mechelen naar W&Z overgedragen. 4
- Fonteinbrug te Mechelen Deze brug werd in 2011van de Stad Mechelen naar W&Z overgedragen. - Sluizencomplex Rode Kruisplein te Mechelen Aan het sluizencomplex de zogenaamde Benedensluis - op de Dijle (bestaande uit een schutsluis, inclusief de volledige technische uitrusting, de sluiswachterswoning en de werkloods) werden in 2011 geen onderhoudswerken uitgevoerd. Wat de sluiswachterswoning en de loods betreft, wordt de erfpacht op korte termijn verleden, waardoor het beheer wordt overgedragen aan de erfpachter. - Kattendijksluis, twee sluiswachterswoningen en kaaimuren Kattendijkdok te Antwerpen De Kattendijksluis werd in 2009-2011 volledig gerenoveerd. De officiële opening vond plaats op 25 september 2011. - Mirabrug te Hamme In 2011 werd de Mirabrug opnieuw geschilderd. - Houten windmolen aan de Thonetlaan te Antwerpen): In 2010 werden schilderwerken uitgevoerd en centrale verwarming geplaatst. - Grafsite Emile Verhaeren te Sint-Amands Het grafmonument van Emile Verhaeren werd in 2008-2009 gerestaureerd en verhoogd. - Memoriekruis Sebastiaen Van Havermaet te Paardeweide-Wichelen Er wordt rekening gehouden met dit monument tijdens de herinrichting van het GOG Paardeweide. - Stuwbrug te Lier De stuwbrug aan de monding van de Nete-Afleiding in Lier werd enkele jaren geleden gerenoveerd. Dit jaar is het schilderen van de leuning voorzien. - Inrichting Appels Veer te Dendermonde Begin 2011 werden naast de beschermde houten steigers twee nieuwe vlottende steigers gebouwd voor het veer Appels-Berlare. De restauratie van de oude steigers (houten veerbruggen, veerhoofd, twee dukdalven, ponton met ijzeren loopbrug) wordt momenteel onderzocht. - Derde Sas 9 te Grobbendonk Het derde Sas, langs de Kleine Nete, dat bestaat uit een saswachterswoning en een sluiskom, is gedeeltelijk in beheer van W&Z. Enkel de sluiskom wordt door W&Z onderhouden en is in goede staat. Op het meerjarenprogramma is er een budget van 155.000 euro voorzien voor de renovatie van dit monument. - Sluizencomplex Nekkerspoel-Borcht te Mechelen Het voormalig stoompompstation van het Bazel- en Rupelmondebroek, met inbegrip van het gebouw, de watergang, en de tunnel onder de Scheldedijk Aan het sluizencomplex en het voormalig pompstation werden in 2011 geen onderhoudswerken uitgevoerd. In de begroting 2011 zijn geen specifieke budgetten voorzien voor het uitvoeren van onderhoudsen/of restauratiewerken aan de beschermde objecten die W&Z beheert. Deze worden onderhouden binnen de algemene onderhoudsbudgetten. W&Z meldt mij dat, gelet op de diverse uitgevoerde werken, maximaal uitvoering wordt gegeven aan de onroerend erfgoedregeling. 5
Ik zal dan ook in 2012 middelen toekennen om in aanloop naar de herdenking de werken aan het standbeeld van de Zevende Linie te Nieuwpoort te kunnen uitvoeren. 4. Minister Bourgeois houdt zich vanuit zijn bevoegdheden van Bestuurszaken en Onroerend Erfgoed bezig met de inventarisatie van het patrimonium in eigendom van de Vlaamse overheid. Wanneer hij weet heeft van problemen, wijst hij zijn bevoegde collega hierop. Hij adviseert aan de bevoegde overheden het lidmaatschap aan Monumentenwacht Vlaanderen vzw en het uitvoeren van inspecties aan de beschermde items eveneens door Monumentenwacht Vlaanderen vzw. 6