Stichting Vogelpark Avifauna Fiscaal nummer: 814146922 Hoorn 65 2404 HG Alphen aan den Rijn 0172-487575 www.avifauna.nl Bestuursleden: Voorzitter: J.M.C.M. Groen in t Wout Penningmeester: C.J. van der Linden Lid: M.C. van der Valk Lid: T.A. Viezee Beloningsbeleid De bestuursleden ontvangen een onkostenvergoeding; De medewerkers van de stichting ontvangen een salaris in overeenstemming met de geldende Horeca-CAO; De vrijwilligers ontvangen een vergoeding. Doelstelling De stichting heeft ten doel natuurbehoud in het algemeen en natuurbeschermingseducatie en vogelsoortenbehoud door middel van het beheer en de exploitatie van een vogelpark met inheemse en uitheemse vogels in het bijzonder en voorts al hetgeen met één en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords. Tot dit doel behoort niet het doen van uitkeringen aan de oprichter of aan hen die deel uitmaken van organen van de stichting. De stichting beoogt het algemeen nut. De stichting heeft geen winstoogmerk. 1. Verzelfstandiging In 2013 is het vogelpark, inclusief vogelcollectie en bijbehorende bedrijfsmiddelen, overgedragen aan Stichting Vogelpark Avifauna.
2. Ideeële activiteiten 2014 2.1 Instandhouding vogelpark Om te blijven voldoen aan de wensen van de bezoekers en de moderne inzichten op het gebied van diermanagement, moet het vogelpark blijven innoveren. Door een combinatie te maken tussen vogels en halfapen kon met een geringe investering in de winter 2013-2014 een vernieuwing met veel impact worden gerealiseerd. Gedurende het jaar bleek dat deze vernieuwing werd gewaardeerd. In de enquête die onder de bezoekers is afgenomen, behaalde het nieuwe halfapengebied een score van 8,2. Bovendien stegen de bezoekersaantallen behoorlijk ten opzichte van 2013. Het vernieuwingssucces van 2014 deed het bestuur besluiten om in de toekomst vaker vogels met andere dieren te combineren. Eind 2014 werd aan de vogels in de Pantanal de zeldzame rotshaan en een kolonie parasolmieren toegevoegd. Ook werden voorbereidingen getroffen om het kraanvogelverblijf te vernieuwen, waarbij dit verblijf tevens geschikt werd gemaakt voor rode panda s. Daarnaast werd de helft van de papegaaienlaan gerenoveerd en geschikt gemaakt voor de ara s van de vogeldemonstratie. De innovaties die het park in 2014 kon realiseren houden de bezoekersaantallen slechts op peil. Omdat de schaalgrootte van Avifauna op de langere termijn onvoldoende is, moeten de bezoekersaantallen verder groeien. Dit is alleen mogelijk wanneer het vogelpark haar investeringscapaciteit voor innovaties de komende jaren verhoogt, waardoor de vernieuwingen spraakmakender zullen zijn en meer bezoekers zullen aantrekken. 2.2 Educatie De afdeling educatie van Stichting Vogelpark Avifauna heeft twee hoofdtaken. De educatie van vogelparkbezoekers en het verzorgen van de Natuur- en Milieueducatie (NME) voor de basisscholen in de gemeentes Alphen aan den Rijn (inclusief Boskoop en Rijnwoude), Nieuwkoop en Kaag en Braassem.
2.2.1 Vogelpark Educatie De educatie in het vogelpark heeft zich in 2014 vooral gericht op het organiseren van diverse seizoensactiviteiten voor de leden en het vernieuwen en uitbreiden van de bebording in het park. Ook werd een spreekbeurtenpagina op de website en een nieuwe speurtocht ontwikkeld. Verder is er in 2014 een cursus gestart om nieuwe (vrijwillige) gidsen op te leiden. Deze cursus is opgebouwd volgens de laatste educatieve inzichten. Twee deskundigen op dit vakgebied uit het bestaande vrijwilligersteam hebben een grote bijdrage aan de ontwikkeling van de nieuwe cursus geleverd. De vrijwilligers leren meer rekening te houden met de wensen en verwachtingen van de gasten en koppelen deze aan onze educatieve en natuurbehoudsboodschap. Ook de bestaande vrijwillige gidsen hebben een bijscholingsprogramma gevolgd welke geënt is op de nieuwe cursus. 2.2.2 Natuur- en Milieueducatie In het schooljaar 2014-2015 hebben 62 scholen deelgenomen aan het NME programma en volgden circa 14.000 kinderen in dat jaar een les over natuur en milieu die door Avifauna werd verzorgd. Er zijn 168 excursies afgenomen, 128 leskisten en 240 materiaalpakketten. In Boskoop zijn veel nieuwe contacten gelegd en werd actief naar nieuwe NME partners gezocht. In 2015 kan de afdeling daardoor een flink aantal nieuwe NME producten ontwikkelen, die een belangrijke aanvulling zijn voor het regionale karakter van het aanbod waar we naar streven. Het in 2013 gestarte regionale project Groen doet Goed is dit jaar uitgewerkt en goedgekeurd. Er zal een game-app en een leskist worden ontwikkeld waarbij 6 helden, Alpha Rangers genaamd, kinderen kennis laten maken met de polders en natuur in de omgeving. Alle groepen van de basisscholen uit de gemeente mogen gratis op excursie in de regio. Bij het project zal een website worden gemaakt die de losse elementen aan elkaar zal koppelen. Het educatieve programma voor het Groene Hart Lyceum een Technasiumopdracht waarbij leerlingen nieuwe verblijven en educatieve elementen ontwikkelen heeft weer doorgang gekregen, alsook het programma met de Goudse weekendschool. 2.3 Behoud biodiversiteit In 2014 hield Avifauna 242 soorten dieren en 1668 individuen. 232 soorten vogels (1645 individuen), 3 soorten zoogdieren (18 individuen), 1 soort reptiel (5 individuen) en 6 vissoorten (individuen onbekend). Avifauna verleende medewerking aan 47 Europese en 2 mondiale fokprogramma s voor bedreigde vogels/dieren. Het vogelpark was verantwoordelijk voor de coördinatie van 3 Europese fokprogramma s. In 2014 kwamen 66 verschillende vogelsoorten tot voortplanting, waarvan 13 soorten deel uitmaakte van een fokprogramma. In 2014 werden 13 rode flamingo s geboren in de Cuba volière, waardoor dit het meest succesvolle jaar uit de geschiedenis van Avifauna is voor deze soort. Verder kwamen twee vogelsoorten tot voortplanting die we zelden in dierentuinen zien: de blauwkroonmotmot en de Dumont beo. Er werden verschillende vogels uitgewisseld met meer dan 40 officiële dierentuinen over de gehele wereld. In dit jaar ontving het vogelpark 70 vogels (o.a. Humboldtpinguïns, incasterns en een kiwi uit de VS, maar ook nieuwe soorten zoals bijvoorbeeld de halsbandcotinga). In 2014 verstuurde we 137 vogels naar andere dierentuinen (o.a. groene arassari s, reuzentoerako, maneduiven en hamerkoppen). In het kader van het nieuw geopende Madagaskar gebied, ontving Avifauna zoogdieren uit andere dierentuinen; ringstaartmaki s (14), kroonmaki s (2) en rode vari s (4). Ook werden
er baardagamen (5) als nieuwe soort en eerste reptiel in de Lorilanding van Avifauna ondergebracht. In de nacht van 15 op 16 september werd het vogelpark opgeschrikt door een enorme vogeldiefstal, waarbij 34 zeldzame en bedreigde vogels werden gestolen. Dankzij de enorme media-aandacht en alert speurwerk van de recherche werden hiervan 22 vogels teruggevonden. Hoewel deze vogels onder zeer slechte omstandigheden werden aangetroffen, herstelde ze door vakkundige verzorging van dierenarts en medewerkers voorspoedig. Helaas werden 10 vogels nooit en 2 vogels dood teruggevonden. In de loop van 2015 zullen de verdachten van deze diefstal terechtstaan. 2.4 Natuurbescherming In 2014 heeft het vogelpark 13.875,05 gecollecteerd bij de vogeldemonstratie en de vrijwilligers hebben met het geven van rondleidingen 1.849,= opgehaald. Uit andere activiteiten werd 1.047,71 opgehaald. Deze bedragen zijn overgemaakt naar het Stichting Avifauna Natuurbeschermingsfonds, die hiervoor een bestemming zoekt bij natuurbeschermingsprojecten in binnen- en buitenland. 2.5 Vogelopvang Helaas moeten er in Nederland nog regelmatig illegaal gehouden vogels door de overheid in beslag worden genomen. De gemakkelijke soorten gaan naar een opvangcentrum, maar de vogelsoorten die een specialistische verzorging nodig hebben vangt Avifauna op. In 2014 zaten in het opvangcentrum van Avifauna 27 moeilijk te verzorgen vogels. In 2014 besloot de rechter bij 4 Oranje Rotshanen dat de inbeslagname definitief was, waarna ze een verblijf voor de schermen in Avifauna kregen. Aan het eind van het jaar kwamen er nog eens 14 nieuwe vogels in de opvang door een in beslagname in verband met een justitieel onderzoek. 2.6 Wetenschappelijk Onderzoek In 2014 heeft Vogelpark Avifauna in samenwerking met studenten van In Holland onderzoeken uitgevoerd binnen EAZA dierentuinen naar het houden en kweken van roze lepelaars en witkopgieren. Voor de witkopgieren heeft dit geleid tot een eerste versie van EAZA best practise guidelines voor deze soort. Voor de roze lepelaars heeft dit geresulteerd in een adviesrapport om tot betere kweekresultaten te komen in EAZA dierentuinen. 3 Medewerkers In 2014 waren er 31,1 FTE in dienst van het vogelpark. Het hoofd van de vogelverzorging ging, nadat hij zich 50 jaar lang met hart en ziel voor het park had ingezet, met pensioen. Zijn werkzaamheden werden overgenomen door één van de medewerkers die al geruime tijd zijn vervanger was. Omdat de omzet in 2013 gunstig uitviel, konden de bezuinigingen op het personeelsbestand van 2013 worden gecompenseerd. In de vogelverzorging werden twee extra seizoenkrachten aangenomen. Het aantal medewerkers op kantoor werd weer teruggebracht naar de sterkte van 2013. De groenvoorziening werd uitgebreid met een medewerker vanuit het leerlingstelsel. Wanneer nodig, werden op de andere afdelingen extra krachten opgeroepen.
4 Vrijwilligers In 2014 waren er in totaal 46 vrijwilligers verbonden aan Stichting Vogelpark Avifauna. Deze vrijwilligers begeleidden activiteiten voor abonnementhouders en bezoekers. Daarnaast gaven zij educatieve rondleidingen, bemensten ze informatiepunten en gaven NME-lessen. Ook verrichtten de vrijwilligers diverse afgeleide taken voor de educatieve afdeling. In 2014 zijn er 4 nieuwe vrijwilligers gestart en helaas is er 1 vrijwilliger gestopt wegens gezondheidsproblemen. 5 Resultaat en reserveringen 2014 De omzet steeg in 2014 met bijna 10 % ten opzichte van het vorige jaar. Omdat de kostenstijgingen beperkt bleven, kon het reguliere onderhoud in het boekjaar worden verdubbeld. Dankzij de beperkte kostenstijging ontwikkelde ook het resultaat zich positief. Aan de reservering voor groot onderhoud kon wederom 100.000,= worden toegevoegd. De financiële ontwikkelingen in het vogelpark hebben Van der Valk doen besluiten om ook in 2014 geen sponsorbijdrage aan de stichting te betalen. 6 Vooruitblik Vogelpark Avifauna is nog steeds bijzonder weersafhankelijk. Voornamelijk door het koude voorjaar blijven de bezoekers en de opbrengsten in de eerste helft van 2015 achter op de begroting. Pas na het hoogseizoen wordt duidelijk hoe de opbrengsten zich over het gehele jaar zullen ontwikkelen en of het park in dit kader maatregelen moet nemen. Drie seizoenen nadat het Vogelpark is verzelfstandigd in een ideële stichting, heeft de exploitatie een balans gevonden. Door een substantiële stijging van de omzet en daling van de kosten, kijkt het vogelpark met vertrouwen naar een gezonde, zelfstandige toekomst. Alleen de investeringscapaciteit van de stichting voor innovaties in het vogelpark is nog onvoldoende voor de continuïteit op langere termijn. Omdat het zelfstandige vogelpark de eerste twee jaar geen sponsorbijdrage van Van der Valk heeft ontvangen, wordt deze voorlopig niet meer in de begroting van opgenomen. 6.1 Instandhouding vogelpark In 2015/2016 zal het vogelpark na 10 jaar weer een actuele toekomstvisie opstellen in de vorm van een nieuw masterplan. Aan de hand van de te verwachten tendensen op recreatiegebied en diermanagement, zal een nieuwe visie en strategie voor het vogelpark worden opgesteld. In 2015 heeft Stichting Vogelpark Avifauna nog onvoldoende investeringsmiddelen voor de bouw van een nieuw verblijf. Door bestaande verblijven aan te passen en hier nieuwe vogels te combineren met andere dieren, verwacht het vogelpark de bezoekersaantallen op peil te houden. In het najaar van 2015 zal voor het parkrestaurant een nieuw verblijf met vogels en dwergapen uit Zuid-Amerika worden gerealiseerd. Op langere termijn is de investeringscapaciteit van Avifauna onvoldoende om aan de verwachtingen van de bezoekers en de eisen van de overheden op het gebied van dierenwelzijn te blijven voldoen. Naar verwachting is een externe kapitaalinjectie voldoende om de investeringscapaciteit van het vogelpark blijvend op niveau te brengen. Het verkrijgen van gemeentegarantie voor een bancaire financiering is daarvoor de meest logische optie. De ervaring leert dat na toezegging van een gemeentegarantie, aanvullende subsidie- en sponsorgelden voor een ideële stichting volgen.
In het kader van de toekomstplannen heeft het College van Burgemeester en Wethouders plus ambtelijke staf in juni 2015 een bezoek gebracht aan Avifauna. Tijdens dit bezoek werd door de gemeente onderschreven dat Avifauna op het gebeid van recreatie, educatie en werkgelegenheid een bijzondere plaats inneemt. Duidelijk werd dat er binnen het college veel draagvlak voor het vogelpark is en dat men uitkijkt naar de verdere ontwikkelingen en toekomst. 6.2 Educatie, behoud biodiversiteit, natuurbescherming, vogelopvang en onderzoek Bovenstaande vijf ideële doelstellingen hebben de afgelopen jaren een groei gekend. We zien dat overheden en brancheorganisaties ten aanzien van deze doelstellingen steeds hogere eisen stellen, maar Avifauna voldoet hieraan ruimschoots. Ook worden de verwachtingen van de bezoekers op deze gebieden meestal overtroffen. Medio 2015 zijn er interessante ontwikkelingen op het gebeid van educatie en natuurbescherming ontstaan, waarover de komende maanden meer duidelijkheid zal ontstaan. Financiële verantwoording 31-12-2014 31-12-2013 Activa Vaste Activa 511.719 591.220 Vorderingen 550.230 265.508 Liquide middelen 18.270 16.686 1.080.219 873.414 Passiva Eigen Vermogen 67.514 42.979 Voorzieningen 200.000 100.000 Langlopende schulden 380.800 428.400 Kortlopende schulden 431.905 302.035 1.080.219 873.414
Staat van baten en lasten 31-12-2014 31-12-2013 Ontvangsten 2.226.012 2.043.121 Personeelskosten 928.699 895.363 Afschrijvingen vaste activa 79.501 79.241 Overige bedrijfskosten 1.099.929 935.511 Bedrijfslasten 2.108.129 1.910.115 Bedrijfsresultaat 41.880 62.194 Financiële baten en lasten -17.345-19.215 RESULTAAT 24.535 42.979