Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept 23-6-2014), inclusief Procedure gelijkwaardigheid - 21-10-2014 Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel 1.2 vraag 1.2 Nationale milieudatabase Bij de toelichting op de categorieën productinformatie is aangegeven dat de data van Categorie 1 en 2 niet openbaar zijn. Momenteel is dit ter keuze van de data-eigenaar, waarom wordt dit aangepast? Antwoord: Aanpassing is niet beoogd: de dataeigenaar bepaalt te allen tijde of de data openbaar wordt gemaakt. tekst aanpassen 1.3-1 tekst 1.3 SBK Toetsingsprotocol Ter verduidelijking hier ook aangeven wat de werkwijze inzake Categorie 3 data is. 1 Niet overnemen. Het TP gaat over categorie 1 en 2 data, niet over categorie 3 data. 1.3-2 1.3 Laatste zin. Bijlage D ontbreekt nog. Wordt nog toegevoegd. 2.6 vraag 2.6 Klachten over de beoordeling Het uitgangspunt moet zijn dat SBK alleen positief getoetste data in behandeling neemt. Het gaat hier om klachten over een derde partij en niet over een besluit van SBK, deze werkwijze lijkt niet logisch. Hoe ziet SBK dit in de praktijk? Kunnen derden ook klachten indienen over geaccepteerde data? 2.8 inhoud 2.8 Beoordeling van de aanvraag voor opnamen van data in de NMD Toevoegen dat data ook via een MRPI certificaat kan worden aangeboden. Graag maken wij met SBK nadere afspraken over de beoordeling die MRPI reeds maakt van een toetsingsdossier voor het verstrekken van het MRPI certificaat en de juiste aansluiting met de Nationale milieudatabase. Tevens bespreken we graag een passende korting voor data met een MRPI certificaat, deze zijn immers (deels) conform SBK eisen beoordeeld. 2.8 (of inleiding?) Algemeen EN15804 regelt dat eenmaal geverifieerde EPDs niet nog eens hoeven te worden geverifieerd. Dit zou ook ergens genoemd kunnen worden. 3.3 tekst 3.3 Laatste zin De toetsing moet zijn uitgevoerd aan de hand van de instructies uit hoofdstuk 4 (in plaats van 3) van dit toetsingsprotocol en moet zijn vastgelegd in een toetsingsrapport van het toetsend bureau. Antwoord: Het uitgangspunt is correct, maar dat werd hier niet bedoeld. Bedoeld is de situatie waarin gegevens ter toetsing werden voorgelegd en er naar het oordeel van de indiener onterecht een negatief eindoordeel is geveld. Dit betreft de SBK-route, niet de MRPI-route. Indien MRPI de eisen van SBK-toetsingsprotocol overneemt (zoals bij de 2011 versie het geval is), naast eventuele andere eisen, dan volstaat een MRPIcertificaat en is geen verdere toetsing volgens dit protocol nodig. Korting apart agenderen (gaat SBK over) In dit geval moet worden toegevoegd dat een eenmaal geverifieerde EPD dat voldoet aan de Bepalingsmethode niet nogmaals hoeft te worden geverifieerd. (Tekst in lijn brengen met tekst in BM).
4.1 tekst 4.1 bij productkaart (2 e punt) In de toetsingstabellen komt het onderwerp schaling nergens naar voren. Schaling is een belangrijk onderdeel van de productkaart en moet wellicht daar ook getoetst worden. Misschien goed om iets meer aandacht te besteden aan de schaling? 4.2 vraag 4.2 Wijze van beoordeling Bij de laatste bullit van de opsomming wordt gesproken over het overleg van toetsende bureaus. Wat is dat? Is dit een formeel orgaan binnen SBK, welke status heeft dit? Hoe verhoudt zich dit tot de TIC? Aan welk bestuur wordt advies uitgebracht? 4.3 tekst 4.3 Achter ja of n.v.t. toevoegen 4.5 inhoud 4.5. Contact met de producent en de rapportage Er wordt gesproken over minimaal één maal een concept oordeel van het toetsend bureau en een eenmalige gelegenheid om aanvullende informatie te verstrekken, deze formuleringen zijn niet met elkaar in overeenstemming. Feitelijk zijn dit afspraken tussen de producent en de toetser die vooraf gemaakt worden, ook meerdere aanvullingen zijn denkbaar zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit. Bijlage A-1 inhoud Methodische eisen of Algemene aspecten: Toevoegen dat in LCA-rapport moet zijn opgenomen: Commissioner of LCA study, LCA EN15804 ch.8.2 practitioner Date of issue of LCA report EN15804 ch.8.2 Bijlage A-2 vraag Communicatieformat: Het communicatieformat van de EN15804 (EPD) is niet hetzelfde als het NMD format. Wordt er gecheckt of het format volledig in overeenstemming is met de EN15804, d.w.z. dat de cat.1/2 data inderdaad als EPD moeten worden aangeleverd? Dat komt ook niet overeen met MRPI (alleen al vanwege de afwijkende indicatoren). Hoe verhoudt zich dit tot Inhoud van de EPD verderop? 2. Schaling ook in TP als apart item opnemen, zowel in tekst onder 4.1 (2 e punt) als in Bijlage A, onder verwijzing naar Procedure opname data in NMD. Dit is een fout, een erfenis uit het MRPI-verleden. De tekst kan vervallen. De link met de TIC is gewaarborgd in voorgaande punt.. De constatering is juist: het woord eenmalig (bij de gelegenheid aanvullende informatie te verschaffen ) moet vervallen. Discussie over BM (Tekst in lijn brengen met tekst in BM)
Bijlage A-3 vraag Het communicatieformat is in overeenstemming met de EN 15804 Het zijn twee aparte eisen. eisen. De SBK-formats voor het aanleveren van basisprofielen en productkaarten zijn gehanteerd. Zijn dit twee eisen? Ik neem aan dat wanneer aan de tweede voldaan wordt, automatisch ook aan de eerste wordt voldaan? Bijlage A-4 inhoud Systeemgrenzen criteria voor het buiten beschouwing laten van input en output Hier staan nu 3 verschillende dingen (ontbrekende data ecoinvent data gemiddelde samenstelling) beter splitsen. Default data wordt elders ook al genoemd (Forfaitaire waarden). Wat betreft gemiddelden, onderscheid maken naar gemiddeld product (samenstelling) en gemiddelde productie (processen zie ook verderop bij Selectie van data en datakwaliteit vereisten representativiteit van de processen): Suggesties overnemen If product groups (similar products from one EN15804 ch.8.2 manufacturer and/or from different production plants) are formed as averages: Calculation rules for the formation of averages Representativeness of averages For several locations/products: Presentation of modeling of all locations and products as well as weighting thereof Toekenning afval aan Modules is anders dan in EN15804. Moet dat niet gecontroleerd (dat het anders is of evt gevolgen als een EPD wel volgens EN15804 is)? Volgens EN15804: Accounting losses in the modules in which they arise (e.g. A4, transport to construction site) EN15804 ch. 6.3.4.1 Voorstel: EN15804 volgen (dat is huidige voorstel Bepalingsmethode; zie Bijlage C Systeemgrenzen), maar afwijkingen toestaan, indien NMD doel is. Dat dient dan wel te worden gerapporteerd. 3
Ik mis een duidelijke controle op juistheid omgaan met Module D (die Suggestie overnemen. is lastig dus moet juist goed door toetser worden bekeken): D (optional module): No benefits or loads of allocated co-products EN15804 ch.6.4.3.3 Bijlage A-5 inhoud Inventarisatie: dataverzameling Suggesties overnemen: Gevaarlijk afval: ik betwijfel of overal Eural codes worden gegeven voor afval. (Staat dat ook in de Bepalingsmethode?). Beter om te laten controleren of een stof een waste is of niet, en zo ja, iha of het gevaarlijk afval is of niet: Use of secondary materials and secondary fuels and waste produced (check end-of-waste state) Eural codes niet noemen. Afval? Ja/nee Zo, ja: gevaarlijk afval? Is de end-of-waste status goed vastgelegd? Gegevensbronnen: de gangbare bronnen mogen iets nader gespecificeerd, bijvoorbeeld de volgende richtlijnen: < 10 years for background data EN15804 ch. < 5 years for manufacturer's data 6.3.7 Data manufacturer based on 1 year average EN15941 and applicable PCR Time period of 100 years in case of a landfill scenario, longer if relevant Technical background complies with physical reality Integrity of generic data records, system limit and cut-off criteria for generic data records validity demonstrated Extra controle op levensduur? Necessary if the entire life cycle A1-C4 is declared: Documentation for calculating the reference service life (RSL), should be representative for the declared product EN15804 ch.6.3.3. Niet hier opnemen (onder inventarisatie/dataverzameling) maar bij FUNCTIONELE EENHEID, PRODUCTEENHEID EN REFERENTIELEVENSDUUR (6.3.3) 4
Bijlage A-6 inhoud Inventarisatie: rekenprocedures en allocatie Energie-opwekking: als EcoInvent niet is gebruikt moet de motivatie wel duidelijk maken dat er geen grote afwijkingen zullen zijn in eindresultaat of dat moet in een gevoeligheidsanalyse. Wat betreft allocatiecontrole zou ook gedacht kunnen worden aan: A1 to A3: Allocation of co-products: EN15804 ch. Specification of the end-of-waste state 6.4.3.2 + annex Selection of the allocation factors for coproduct allocation B.1 Justification of specific allocation processes (e.g. if data are not available to allocate according to the EN15804 rules) Presentation of the energy and material flows as a result of deviating allocation processes No declaration of loads and benefits in Module D from allocation in A1-A3 Bijlage A-7 vraag Inhoud van de EPD Gaat dit protocol wel over een volledige EPD? Of alleen de data voor de NMD? De huidige opsomming is niet compleet voor een EPD volgens EN15804 (tabellen voor scenarios missen, andere indicatoren). EN15804 vraagt ook info over indoor climate, leaching, en substances of very high concern. Die komen ook niet terug (want niet nodig voor NMD maar dan is het geen EPD volgens EN15804). Bijlage A-8 vraag Projectrapport / projectdossier Als hulpmiddel voor de toetser is in bijlage B.1 van dit toetsingsprotocol een checklist opgenomen met de onderwerpen die moeten worden opgenomen in het projectdossier. Moet het projectdossier meegeleverd worden en wat moet de toetser precies controleren? Alleen de aanwezigheid van de Het gaat over alleen de data voor de NMD, dus geen volledig EPD conform EN15804 (maar wat voor NMD is is wel conform EN15804) Nee het projectdossier, dat meer omvat dan het LCArapport (bijv. SimaPro database, brondocumenten, etc.), hoeft niet in zijn geheel te worden aangeleverd. De LCA uitvoeder verklaart dat er een LCA dossier is met de onderdelen die daarbij horen (zie paragraaf 2.8 van de Bepalingsmethode.). De toetser 5
onderdelen? Als ik het goed begrijp moeten er dus straks twee controleert of die verklaring is opgenomen. documenten overhandigd worden aan de toetser: een projectdossier en een LCA-rapport. Bijlage B-1 tekst B.2 LCA rapport een verklaring dat de LCA is uitgevoerd volgens de eisen uit deze norm : norm bepalingsmethode Bijlage B-2 vraag B.2 LCA rapport de gehanteerde levensduur van het bouwproduct, met onderbouwing en/of het aantal maal dat vervangingen zijn meegenomen in de LCA-berekeningen Is het niet beter om dit in de productkaart te regelen. Daar kan dan aangegeven worden om de hoeveeljaar vervangingen toegepast kunnen worden en kan dit via de productkaart door de tools zelf berekend worden (het aantal vervangingen). Dit ook ivm de rekenregels Antwoord: Dit gaat over verantwoording in het LCA rapport en staat los van de invoer van een productkaart in NMD. In de BM zal een tekst worden toegevoegd dat het wenselijk is (voor de aanbieder van de data) om met de levensduur van de aangeboden data niet boven de levensduur van het product te gaan zitten, vanwege vervangingen. 1.1-1 1.1-2 tekst tekst Bijlage C Procedure gelijkwaardigheid vaststellen en toetsen data voor de NMD Is het de doelstelling? Of de achterliggende cq werkelijke doelstelling. Beter omschreven; Het doel is het Tot nu toe is er vooral behoefte aan een procedure gericht op niveau 2. Er zijn productwaarderings-systemen met afwijkende procesgangen Afwijkende procesgangen maar gelijke uitgangspunten. 1.3 tekst Proces voor batchgewijs vaststellen, toetsen en aanleveren van LCA s Tool voor batchgewijs generen van LCA s waarom LCA s tussen haakjes? Misschien beter spreken over LCAdata? 6 Tekst niet overnemen. Ook wanneer de uitgangspunten anders waren kan van gelijkwaardigheid sprake zijn.. 2.1 tekst de invoegen in afgeleide van de met de eisen nagestreefde doelen tekst 2.2-1 de hoofddoelen zijn: 2. Level-playing-field De milieuclassificaties van producten kunnen invloed hebben op marktposities van de toeleverende bouwmaterialenindustrie. Het systeem moet dusdanig zijn, dat er sprake is van omgeving waarin de eerlijke concurrentie gewaarborgd is. (zonder Schaduwkosten): De milieuprestatie van producten in een bouwwerk kan van invloed kunnen zijn op marktposities van de toeleverende bouwmaterialenindustrie. Het systeem
De NMD heeft nooit als doel gehad te vergelijken/classificeren. Beter omschrijving zou volgens mij zijn; De milieuprestatie c.q. schaduwkosten van producten van invloed kunnen zijn op 2.2-2 2.2-3 tekst inhoud Consistentie c) Milieueffecten Aan de orde zijn de in- en output durende alle processen tijdens de levensloop. Gegarandeerd moet worden dat minstens de processen en emissies meegenomen worden als bij de het geval zou zijn geweest bij het toepassen van de bepalingsmethode. kromme zinnen 2.2 Doelen bepalingsmethode Ad 1. Consistentie / c) Milieueffecten Hier duidelijk opnemen dat milieudata (EPD s) conform de EN 15804 zonder de afwijkende milieueffectcategorieën uit de Bepalingsmethode dus niet in aanmerking komen voor gelijkwaardigheid. moet dusdanig zijn, dat er sprake is van omgeving waarin de eerlijke concurrentie gewaarborgd is. Aanpassen: Aan de orde zijn de in- en output van alle processen tijdens de levensloop. Gegarandeerd moet worden dat tenminste de processen en emissies meegenomen worden als het geval zou zijn geweest bij het toepassen van de bepalingsmethode Ad 1 en ad 2 overnemen 2.2-4 2.2-5 ad 2. Betrouwbaarheid: Hier mist nog een punt d) dat zou moeten gaan over juistheid. De Bepalingsmethode stelt uitgebreide eisen aan de primaire datacollectie bij toeleveranciers en de controle daarop (balansen etc). In theorie kun je heel transparant en reproduceerbaar zijn maar toch onvolledige of onjuiste gegevens van de producent krijgen. Bijvoorbeeld: wordt onderhoud van een machine waarbij substantieel afval vrijkomt wel of niet meegenomen? Worden alle emissies (ook als ze niet worden gemeten) meegenomen? De Bepalingsmethode probeert dit te ondervangen door massabalansen en eis om naar alle inkoopmaterialen te kijken. tekst Onder transparantie Soms zal een zorgvuldig uitgeschreven procedure voldoende zijn. nogal vaag inhoud Einde 2.2 In het Toetsingsprotocol dat ik via een andere weg heb gehad, staat hier wel tekst. (omgaan met onzekerheden) dat hoort er wel in Klopt. Zin schrappen. Opnemen (elementen van) TP 2.6.6. Levenscyclusinterpretatie check op omgaan met onzekerheden. 7
2.2-6 3.1-1 3.1-2, bij figuur inhoud Einde 2.2 Ik mis nog een punt d) dat zou moeten gaan over juistheid. De Bepalingsmethode stelt uitgebreide eisen aan de primaire datacollectie bij toeleveranciers en de controle daarop (balansen etc). In theorie kun je heel transparant en reproduceerbaar zijn maar toch onvolledige of onjuiste gegevens van de producent krijgen. Voorbeeld van ENCI bijv: wordt onderhoud van de oven wel of niet meegenomen? De Bepalingsmethode probeert dit te ondervangen door massabalansen en eis om naar alle inkoopmaterialen te kijken. inhoud inhoud 3.1 Procedure Stichting Bouwkwaliteit [inhoudelijke Aanpassing] De rol, mandaat en verantwoordelijkheid van de TIC is nog onvoldoende omschreven. De TIC vraag zo nodig ontbrekende informatie op, maar dat houdt nog niet automatisch een externe toetsing in van het als gelijkwaardig aangeboden EPD, tool of systeem. Later staat wel dat er kosten kunnen zijn aan de inhoudelijke toetsing door de TIC. Het lijkt ons beter dat de aanvrager altijd een externe toetser gebruikt om daarmee aan te tonen dat de uitkomsten uit de afwijkende EPD/tool/systeem kwalitatief geborgd zijn. De TIC kan dan beoordelen of de juiste onderwerpen zijn geadresseerd en beargumenteerd door die toetser. Graag toevoegen dat een bij de aanvraag betrokken TIC lid geen deel uit kan maken van het overleg om de gelijkwaardigheid vast te stellen. Ten aanzien van de kosten hebben wij het standpunt dat de aanvrager de gehele kosten voor zijn rekening moet nemen. Het is mij nog niet duidelijk op welk moment de externe toetser betrokken wordt in dit proces. De externe toetsing komt ook niet voor in de beschrijving van de routing. (en wordt wel genoemd in paragraaf 2.1) Wij gaan er nu vanuit dat de externe toets van de tool door de TIC wordt gedaan, en dat in het protocol beschreven wordt dat er een jaarlijkse controle van de procedure en de resultaten plaatsvindt. Wij gaan er vanuit dat de resultaten van de alternatieve procedure dit proces daarna niet meer hoeven te doorlopen. [comm. 1] 8 Opnemen punt d) juistheid check op massabalans zoals in 2.6.4.1 TP (dit gaat dus verder dan de materiaallijst / samenstelling van een product) Externe toets zal ook in figuur worden opgenomen. Apart agenderen SBK verantwoordelijkheid Zie vorige tabelrij. Nee. Nee
Mee eens dat dit niet duidelijk is, zie onder mijn verdere opmerkingen. Maar de TIC kan niet de externe toetsing doen. In mijn beleving zou een alternatieve procedure moeten worden bekeken door een externe toetser: die kan in detail gaan, voorbeelden bekijken, bekijken hoe geborgd is dat bij nieuwe producten ook een. 3.1-3 3.1-4 3.1-5 3.1-6 tekst goede kwaliteit uit de bus rolt, etc. [Reactie op comm. 1] Routing Gelijkwaardigheid toetsingsprotocol NMD : 2. Dataeigenaar levert bij SBK informatie aan Vervangen door een notitie? want daar wordt in volgende regels naar verwezen. inhoud Routing Gelijkwaardigheid toetsingsprotocol NMD : 4. De TIC bekijkt de notitie, en vraagt eventueel ontbrekende informatie Hier ontstaat verwarring, ook met verderop genoemde inhoudelijke toetsing door de TIC. In het geval van een alternatieve route (van LCA uitvoerder of een tool van een producent) zou het vreemd zijn als alleen de TIC ernaar kijkt. De TIC kan de externe toetsing niet zonder meer vervangen. Pleit er dus voor altijd een rol te geven aan een externe toetser. De TIC moet vervolgens kijken of voldoende is gewaarborgd en beargumenteerd dat de kwaliteit geborgd is. inhoud inhoud Routing Gelijkwaardigheid toetsingsprotocol NMD : 6. Dit houdt onder andere in de een procesmatige (en inhoudelijke ) toetsing een erkende externe partij LCA s voor cat 1 en 2 worden alleen procesmatig getoetst. 3.1 Kosten Hierbij gaat het in ieder geval om administratieve kosten en de inhoudelijke toetsing door de TIC. inhoudelijke toetsing suggereert meer dan het kan zijn; TIC kan de toetsing van de argumentatie doen, niet de hele externe verificatie 9 Zie 2 en 3 tabelrijen terug. Het klopt dat de toets voornamelijk procedureel is. Dat neemt niet weg dat de toetser kan op basis van expertise steekproefsgewijs ook inhoud checken, of vergelijken met andere hem/haar bekende data. Voorstel: 1. een procesmatige (en inhoudelijke ) schrappen. 2. door invoegen voor een erkende externe partij (zie eerder)
extra bijlage inhoud Bijlage toevoegen met expliciet maken, wat een buitenlandse EPDaanbieder moet doen Niet overnemen. Gelijkwaardigheid kan niet expliciet gemaakt worden in het algemeen. Het hangt van het betreffende product / proces af waar de aandacht moet liggen om op basis van gelijkwaardigheid te voldoen. de procedure gelijkwaardigheid, geeft criteria.. 10