Schakers winnen met Lotto 13/AZbr/0739/MvdW/pv
2 Jaarverslag 2012
Inhoudsopgave Algemeen 5 Marketing en Communicatie 7 Breedteschaak 9 Kadervorming 13 Topsport 15 Talentontwikkeling 17 Jeugdschaak 19 Evenementen 23 Buitenlandse zaken 28 Bijzondere bonden 29 In memoriam 30 Eindstanden KNSB-competitie 32 De kampioenen van 2012 34 Behaalde titels bij de FIDE 36 Commissies 37 Bestuur en Bondsbureau 39 Samenstelling Algemeen Bestuur per 31 december 39 Overzichten KNSB-leden 39 Ondertekening 41 3
4 Jaarverslag 2012
Algemeen Bestuur In 2012 is het bestuur acht keer bijeengekomen, waarvan een keer tijdens een speciale heisessie die gewijd was aan het jaarplan 2013 en de begrotingsscenario s voor 2013. Onderwerpen van gesprek tijdens de reguliere vergaderingen zijn onder andere geweest: de jaarrekening 2011, het jaarverslag 2011, internationale zaken, het Nederlands Kampioenschap, sponsoring, het aanmelden van leden door verenigingen, de online ledenadministratie, de sportagenda van NOC*NSF, en het schoolschaakplan. Daarnaast is het bestuur twee keer aanwezig geweest bij de Bondsraadvergadering. In juni is het nieuwe bestuurslid Dharma Tjiam officieel benoemd. Hij zal de portefeuilles jeugdschaak en talentontwikkeling beheren. Bondsbureau Het bondsbureau is verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid. In 2012 kende het een bezetting van 9,2 FTE. Die FTE zijn bij benadering als volgt over de verschillende beleidsterreinen verdeeld: Beleidsterrein / activiteit FTE Algemeen (financiën, IT, ledenadministratie, informatievoorziening, management) 2,6 Schaakmagazine, website en algemeen 0,8 Opleidingen 0,5 Breedteschaak en ledenwerving 1,5 Talentontwikkeling (inclusief talentcoach) 1,65 Topschaak (inclusief bondscoach) 1,25 Wedstrijdschaak jeugd (diverse jeugd-nk's en schoolschaak) 0,5 Wedstrijdschaak (KNSB-competitie, rating, diverse NK's) 0,4 Totaal 9,2 Per 1 januari 2013 is het aantal FTE nog maar 7,0, vooral door minder mensinzet voor de beleidsterreinen Topschaak en Talentontwikkeling. Het ziekteverzuim is laag gebleven; na de 0,7% in 2011 was het in 2012 0,4%. Qua onderhoud van het pand is in 2012 de buitenkant geschilderd. Automatisering In 2012 is het project Online Ledenadministratie verder gegaan met een hernieuwd offertetraject. Dat heeft geleid tot een leverancierskeuze, waarbij voldoende functionaliteit wordt geboden binnen onze financiële kaders. Eind 2012 is het ontwikkelingstraject van start gegaan en dat zal in 2013 worden afgerond. De ontwikkeling van de jeugdwebsite is helemaal doorgeschoven naar 2013. Aanbevelingen Goed Sportbestuur De KNSB onderschrijft de aanbevelingen van Goed Sportbestuur. De KNSB voldoet aan alle minimale kwaliteitseisen die NOC*NSF momenteel stelt aan de aangesloten sportbonden. Eind 2012 heeft de KNSB een nulmeting gedaan om te kijken welke verbeteringen nog mogelijk zijn. De KNSB is nog steeds in afwachting van een reglement tegen racisme en discriminatie, dat NOC*NSF moet opleveren en is voornemens dat reglement ter goedkeuring aan de Bondsraad voor te leggen zodra het beschikbaar is. Daarnaast is het belangrijk dat het tuchtrecht van de KNSB algemener toepasbaar wordt. Seksuele Intimidatie VOG regeling In het kader van preventie van seksuele intimidatie in de sport had Staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie eind 2011 besloten dat de VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag) gratis werd voor vrijwilligers die werken met minderjarigen. 50.000 vrijwilligers van de bij NOC*NSF aangesloten sportbonden en verenigingen, kregen daarop de mogelijkheid om in 2012 vergoed te worden voor de kosten van de VOG. De KNSB heeft zich ook aangemeld bij dit project van het Ministerie van Veiligheid en Justitie en NOC*NSF. Dat betekende dat schaakverenigingen die een VOG willen eisen van vrijwilligers die met minderjarigen werken, de kosten voor het VOG konden declareren. Alle schaakverenigingen zijn geïnformeerd via de nieuwsbrief van augustus, en via een speciale mailing medio september. 5
Financiën Er is een separate financiële jaarrekening over het boekjaar 2012 gemaakt. Daarin staat dat de KNSB een positief saldo heeft behaald van ruim 17.000 euro. Voor de details verwijzen we naar de jaarrekening. Doelstellingen Meerjarenbeleidsplan 2011-2014 Het jaar 2012 is het tweede jaar waarin het Meerjaren beleidsplan met de titel Samen werken aan de meesterlijke sport wordt uitgevoerd. Voor de periode 2011-2014 heeft de KNSB twee hoofddoelstellingen: 1. In 2014 heeft de Schaakbond 8 procent meer unieke leden dan in 2010 2. In 2014 staat Nederland in de top-10 van het FIDE Landenklassement Ledenaantal De doelstelling om 8 procent meer unieke leden te hebben in 2014 lijkt te ambitieus. Halverwege 2012 was het aantal unieke leden 4,9 procent lager dan twee jaar eerder. Het aantal internetschaakleden was weliswaar hoger dan twee jaar, maar dat is niet voldoende om de daling in de andere categorieën te stoppen. Dat komt ook doordat de meeste internetschaakleden ook lid zijn van een schaakvereniging. De daling bij het aantal verenigingsleden was 4,0%; de daling bij SpeelZ en de overige individuele leden was substantieel. Het is dan ook niet reëel om vast te houden aan de halverwege het jaar 2010 geformuleerde doelstelling. Daarom zetten we erop in dat in 2014 het aantal unieke leden niet verder gedaald is. Daarbij houden we nog steeds rekening met een daling in het aantal verenigingsleden en het aantal overige individuele leden, maar dat dat gecompenseerd wordt door groei bij Internetschaak en Schoolschaak (SpeelZ). Ledenaantal einde jaar Realisatie 2010 Realisatie 2011 Realisatie 2012 Doelstelling 2014 Verenigingsleden 17.767 17.614 17.454 17.200 SpeelZ 1.014 777 816 1.000 Internetschaak 1.414 1.730 2.326 3.000 Overige individueel 560 492 406 300 Totaal betaalde lidmaatschappen 20.755 20.613 21.002 21.500 Dubbel 1.239 1.638 1.865 2.000 Totaal unieke leden 19.516 18.975 19.137 19.500 De daling van het ledenaantal bij de verenigingen bedroeg dit jaar 0,9%, net als in 2011. Het is weliswaar een kleine daling, maar nog steeds een daling. Het stabiliseren en het uiteindelijk weer laten stijgen van het aantal verenigingsleden is een absolute prioriteit, maar ook een grote uitdaging voor de komende jaren. Figuur 1: Ledenontwikkeling KNSB 25.000 24.000 23.000 22.000 Ontwikkeling ledenaantal KNSB Overig individueel Internetschaak SpeelZ Verenigingsleden 21.000 20.000 19.000 18.000 17.000 16.000 15.000 jan-04 jul-04 jan-05 jul-05 jan-06 jul-06 jan-07 jul-07 jan-08 jul-08 jan-09 jul-09 jan-10 jul-10 jan-11 jul-11 jan-12 jul-12 6
In de hoofdstukken over Breedteschaak en Internetschaak wordt nader ingegaan op de activiteiten voor SpeelZ en Internetschaak. Top 10 Wat betreft de top 10 doelstelling geldt dat Nederland zowel in de categorie Algemeen een aantal maanden de tiende plaats heeft bezet. Per 1 januari 2013 staat Nederland 12 e, maar het verschil met plaats 10 is miniem. De vrouwen staan per 1 januari 2013 op de 16 e plaats. De ranglijst wordt vastgesteld op basis van de tien hoogste ratinghouders per land. Figuur 2: Positie op FIDE-landenranglijst Algemeen 2760 FIDE ranglijst algemeen 2740 2720 2700 2680 2660 plaats 1 plaats 10 Nederland 2640 2620 2600 nov-10 jan-11 mrt-11 mei-11 jul-11 sep-11 nov-11 jan-12 mrt-12 mei-12 jul-12 sep-12 nov-12 jan-13 Marketing en Communicatie Interne communicatie Ten behoeve van de interne communicatie heeft het bestuur zoveel mogelijk algemene vergaderingen van aangesloten bonden bezocht. Daarnaast heeft twee keer informeel een Bondenoverleg plaatsgevonden tussen bestuur en aangesloten bonden inclusief de vertegenwoordiger Individuele Leden over belangrijke onderwerpen. In 2012 zijn ook weer twee nieuwsbrieven naar verenigingen gestuurd. Communicatie clubschakers Voor 2012 stond het vernieuwen van de wervingsposters op het programma, maar dit is nog niet gerealiseerd. De huidige posters zijn verouderd. Voor de communicatie naar de verschillende doelgroepen zal een nieuwe poster worden ontwikkeld die past binnen een modernere uitstraling en het schaken als meesterlijke sport neerzet. De posters moeten gemakkelijk te gebruiken zijn voor verenigingen. Steeds belangrijker wordt het om informatie over de producten en diensten van verenigingen, regionale bonden en KNSB helder op een rij te zetten. Daar is in 2012 een begin mee gemaakt, maar dit traject verdient blijvend aandacht. Twee andere doelstellingen voor 2012 waren Een website voor jeugdschaak, schoolschaak en internetschaak ontwikkelen die zal dienen als communicatieplatform en online community. Verbeteren van de communicatie van en naar de specifieke doelgroepen. Deze komen onder communicatie jeugdschaak en communicatie internetschaak aan de orde. 7
Communicatie jeugdschaak In 2013 zullen we de ontwikkeling van de jeugdwebsite concreet ter hand nemen. Deze jeugdwebsite richt zich op de doelgroepen: jeugdschakers, schoolschakers, ouders en leerkrachten. De website zal dienen als informatieportaal en zal tevens een toevoeging zijn op het jeugdlidmaatschap. Om de website interactief te maken is het noodzakelijk dat er een koppeling komt met de Online Ledenadministratie. Dat is ook de reden dat de ontwikkeling van de jeugdwebsite nog niet is gestart. Voor de communicatie met de doelgroep 12-18 jaar is gekozen voor een nieuwe look en feel. De flyers voor het jeugd Grand Prix en het NK VO scholen hebben een nieuwe moderne uitstraling gekregen. Deze huisstijl blijven we ook in 2013 hanteren. Communicatie Internetschaak De KNSB heeft veel activiteiten op het gebied van internetschaak. De informatie was op de website niet altijd even gemakkelijk te vinden. De website is eind 2012 al verbeterd, maar het blijft een uitdaging om de voordelen en activiteiten van KNSB internetschaak beter voor het voetlicht te krijgen. Communicatie topschaak en talentontwikkeling Wat betreft de meesterlijke uitstraling van onze topspelers en talentontwikkeling werken we met ingang van 2012 met officiële KNSB-kleding. Naast de uitstraling draagt dat ook bij aan het team-gevoel. Sociale media In 2012 is het gebruik van Sociale Media door de KNSB uitgebreid. Op dit moment is de KNSB actief op de sociale-media-platformen: LinkedIn, Facebook en Twitter. Schaakapp Eind 2012 heeft de KNSB in samenwerking met Lunagames een KNSB schaakapp geïntroduceerd. Daarop kunnen mensen via smartphone of tablet tegen elkaar schaken. Daarnaast bevat de app KNSB schaaknieuws en de nationale schaakkalender. Website en Schaakmagazine De website besteedde aandacht aan KNSB-nieuws en nieuws met een landelijk accent. Schaakmagazine verscheen zes keer, steeds aan het eind van de even maanden. De formule van het blad bleef ongewijzigd. 8
Sponsoring Hoewel de crisis een negatieve invloed heeft op sponsoring werd de KNSB ook in 2012 door diverse partijen ondersteund. De Lotto ondersteunde de KNSB via NOC*NSF. Verder ondersteunde Slim.nl diverse activiteiten gericht op middelbare scholieren. Van Till advocaten ondersteunde de KNSB met juridisch advies. Diverse evenementen van de KNSB werden ook ondersteund. Het NK schaken vond in 2012 onderdak op het Science Park Amsterdam en werd daarnaast ook gesponsord door de UvA. Hoewel er op gebied van sponsorwerving successen zijn geboekt, blijkt het in toenemende mate moeilijk om sponsors te vinden. Dat geldt voor de sport in het algemeen en ook voor de schaaksport. Desalniettemin blijft de KNSB zich tot het uiterste inspannen om voldoende fondsen te werven. Dat gebeurt onder andere door interessante nevenevenementen te organiseren bij belangrijke schaaktoernooien. Breedteschaak Doelstelling In 2012 heeft de KNSB de ingeslagen richting doorgetrokken met het initiëren van grotere Internetschaak- en scholenprojecten en het effectiever inzetten van de beschikbare ondersteuners voor ledenwerving middels het ledenwerfteam. De doelstelling voor 2012 was gericht op ledenwerving, niet alleen kwantitatief, maar ook kwalitatief door verbetering van de dienstverlening. Terugkijkend op 2012 kunnen we vaststellen dat de kwantitatieve doelstellingen niet allemaal gehaald zijn: minimaal 17.800 unieke verenigingsleden; minimaal 1500 SpeelZ-leden uit de leeftijdsgroep 6-12 jaar; minimaal 500 unieke internetleden uit de leeftijdsgroep 13-18 jaar Op 31 december 2012 tellen we achtereenvolgens 17.454 unieke verenigingsleden, 816 SpeelZ-leden en 647 Internetschaakleden tussen de 13 en de 18 jaar. Met name het aantal SpeelZ-leden bleef achter bij de verwachtingen. Notitie Visie op jeugdschaak en schoolschaakplan Dat is een van de redenen dat in 2012 al gestart is met de ontwikkeling van een schoolschaakplan, waarbij veel breder wordt gekeken dan alleen lessen op scholen. De ontwikkeling van de jeugd in de eerste jaren zowel op de scholen als op de clubs, staat daarbij centraal. Er is eerst een algemene notitie visie op jeugdschaak opgesteld. Deze notitie is vervolgens in november gepresenteerd en besproken met de jeugdleiders van verenigingen, trainers en ouders. Deze notitie is goed ontvangen en zal zowel voor het jeugdschaak in de breedte als voor Talentontwikkeling, een belangrijke leidraad worden in de toekomstige plannen. Belangrijkste constatering uit deze notitie is dat veel kinderen schaken op school maar dat relatief weinig van hen lid worden van een schaakclub. Van de clubleden haakt ook nog eens tachtig procent binnen vier jaar weer af. De KNSB wil deze twee punten aanpakken door de kinderen jonger met schaken kennis te laten maken en ze in het vervolgtraject beter te begeleiden richting de clubs en bij de lastige overgang naar de middelbare schoolleeftijd (zie grafiek leeftijdsverloop). De presentatie van het schoolschaakplan haalde tevens de TV-uitzending op 17 november van EenVandaag. In figuur 3 het huidige leeftijdsverloop weergegeven van de jeugdleden van de KNSB. Duidelijk is te zien dat er een groot verloop is na het 11 e jaar. 9
Figuur 3 Leeftijdsverloop jeugdleden KNSB aantal leden 1200 Leeftijdsverloop jeugdleden KNSB (juli 2012) 1000 800 600 meisjes jongens 400 200 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 leeftijd In de grafiek zijn ook de schoolschakers niet terug te vinden. Dit terwijl er jaarlijks 10.000 deelnemers zijn bij de schoolschaakwedstrijden in het Basisonderwijs. Stappenexamens Dit jaar zijn ook weer bijna 5.000 stappenexamens afgenomen. In figuur 4 is te zien hoe de verdeling per stap is. Figuur 4 Overzicht aantal uitgegeven stappenexamens per jaar Aantal uitgegeven stappenexamens per soort per jaar 3000 2500 2000 1500 1000 500 2007 2008 2009 2010 2011 2012 0 Stap 1 blijft onverminderd het populairst met 40% van alle examens. Zowel de verkoop van de Opstapjes (jeugd t/m 9 jaar) als de plus versies van alle stappen, ligt fors lager. De laatste drie jaar zijn meer examens afgenomen dan in de jaren daarvoor; gemiddeld waren dat ruim 2000 per jaar ofwel 50% meer. Ledenwerfteam Het KNSB ledenwerfteam bestond dit jaar uit vier personen. Arlette van Weersel, Franck Steenbekkers, Pascal Losekoot en Eric van Breugel 10
Zij hebben activiteiten ontplooid op drie verschillende terreinen: Schoolschaakprojecten met SpeelZ Internetschaakprojecten Ondersteuning clubschaak Schoolschaakprojecten met SpeelZ Bij schoolschaak stond het SpeelZ project centraal met de grotere gemeentelijke scholenprojecten met maatwerk. Bij al deze projecten zijn de volgende hoofdelementen terug te vinden: 1) Vinden van geschikt kader voor de lessenseries op de scholen; 2) Vinden van voldoende financiering met altijd een bijdrage uit het Onderwijs zelf (school en/of deelnemers); 3) Komen tot een samenwerkingsplan tussen de verschillende (lokale) partijen. Het meest succesvol dit jaar is het gemeentelijke SpeelZ project in Den Bosch. Met een start in januari 2012 kon in mei al de 10 e lesgroep worden gevormd en in december de 22 e. Door de goede samenwerking tussen de schaakvereniging (HMC), het lesgevende kader, de gemeente, een subsponsor en de bond, is in korte tijd veel bereikt. In juni is vervolgens een plan voor het vervolg de komende 3 jaar opgesteld. Een tweede succes is in Amsterdam West gehaald door SV Het Probleem. In samenwerking met het stadsdeel, het lesgevend kader en de bond, is in september gestart en zijn al 7 lesgroepen gevormd met 75 SpeelZ leden. In Amsterdam Oost is Schaakschool Indische Buurt sinds de herstart begin dit jaar ook niet meer te stoppen. Zij zijn de initiators van de Chess Leagues, vele schaaklessen in de wijk Zeeburg en promotor van de website www.chessmemove,nl. Eind 2012 telde ze al 38 SpeelZ leden. In Alphen aan de Rijn is een bijzonder scholenproject gestart op initiatief van de Alphense SC. Er is een budget voor 3 jaar geworven met een aantal sponsors en bijdrage van de LeiSB. Een kadercursus Schaaktrainer 1 is gestart in oktober in Alphen. De 1 e lesgroep met SpeelZ is ook gevormd op een van de deelnemende scholen. In de gemeente Eindhoven was al eerder gestart met een samenwerkingsverband tussen verenigingen, gemeente en bond. Dit jaar zijn weliswaar pas 2 lesgroepjes gestart, maar de verenigingen zijn actief om begin van het nieuwe jaar weer een nieuwe impuls aan te geven. Internetschaakprojecten In 2012 zijn twee cycli van cursussen via Internetschaak voor volwassenen gehouden. Aan de eerste cyclus in het voorjaar deden 48 deelnemers mee op drie ratingniveaus: 1400-1600, 1600-1800 en 1800-2000. Door dit succes zijn in het najaar extra trainers opgeleid. Verdeeld over twee workshops hebben 27 trainers zich laten bijscholen om trainingen via Internetschaak te kunnen verzorgen. In oktober is het aanbod tevens uitgebreid met een ratinggroep van 2000-2200 en met eigen partij analyses. Aan deze cyclus hebben 37 deelnemers deelgenomen, waarvan 14 deelnemers bij de nieuwe onderdelen: 2000-2200 groep (7) en de partijanalyses (7). Een ander onderdeel bij Internetschaak zijn de workshops voor de verenigingen. Verenigingen konden een workshop aanvragen voor op hun eigen club. Zes clubs hebben ervan gebruik gemaakt en zijn eigen Internetschaakactiviteiten gaan opzetten. Ondersteuning clubschaak Verenigingen maakten buiten de eerder genoemde projecten, zelf nog weinig gebruik van de inzet van het ledenwerfteam om hun club te versterken en te laten groeien. Hiervoor is in het najaar aandacht besteedt aan het concreter maken van de ondersteuningsmogelijkheden. Een paar vragen zijn daarbij centraal gezet: - Waarop kan een beroep gedaan worden (wat valt allemaal onder ledenwerving)? - Wat voor ondersteuning is dat (advies, kennis of uitvoering)? - Wat levert het de vereniging op, behalve nieuwe leden? - Is er ook financiële steun mogelijk en is er een eigen bijdrage? - Wat wordt van de vereniging zelf verwacht (mankracht, tijd, accommodatie)? 11
De website is daar vervolgens op aangepast. Vijf clubs en een bond hebben daar in 2012 nog gebruik van gemaakt door een subsidie van 200 of alleen advies, materialen of een workshop aan te vragen. Het meest aangevraagde project was ondersteuning bij het opzetten van een beginnerscursus voor volwassenen. Activiteitenschema Ledenwerfteam 2012 No Project Plaats Behaald resultaat Vereniging Behaald resultaat Internet schaak Behaald resultaat SpeelZ Behaald resultaat nieuwe leden totaal 1 SpeelZ Den Bosch Den Bosch 5 219 224 2 Schaakchallenge Roosendaal 200 200 3 Schaakchallenge Etten Leur 148 10 158 4 1e woensdagmiddag jeugd GP cyclus online 78 78 5 SpeelZ Amsterdam-West, Het Probleem Amsterdam 75 75 6 Schaakchallenge Blerick 70 70 7 Schaakchallenge Hoorn 1 42 20 63 8 Schaakchallenge Heythuysen 7 45 52 9 JSC Magnus Leidsche Rijn, nieuwe club Utrecht 33 14 47 10 3e cyclus trainingen volwassenen op Online 44 44 Internet 11 2e woensdagmiddag jeugd GP cyclus Online 44 44 12 SpeelZ Schaakschool Indische Buurt Amsterdam 38 38 13 2e cyclus trainingen volwassenen op Online 27 27 Internet 14 workshops Internetschaak trainers Utrecht 27 27 15 SpeelZ Eindhoven Eindhoven 22 22 16 NK schoolschaak VO Online 20 20 17 ex leden enquete Online 3 7 10 18 SpeelZ Alphen ad Rijn Alphen a/d Rijn 10 10 19 Workshops Internetschaak Goes 4 4 20 Workshops Internetschaak Capelle a/d IJssel 3 3 Totaal 46 752 408 1216 Overige activiteiten waren: SpeelZ stichting SSOP Slotervaart Amsterdam Sport manisfestatie NOC*NSF Papendal Werkgroep aanmelden leden Sportimpuls, database schoolactieve verenigingen Ledenwerfacties verenigingen, 200 regeling 5 clubs SpeelZ nieuwe locaties Tilburg Zeeland Schaakt Goes HZ Chess Vlissingen, commentaar Giri Vlissingen Workshops Internetschaak Hilversum Workshop Ledenwerving-Ledenbehoud Voorst Workshops Internetschaak Wierden, Blerick en Groningen Slim.nl Schaakchallenges Ook in 2012 waren de belangrijkste onderdelen van de samenwerkingsovereenkomst tussen Slim.nl en de KNSB, de Schaakchallenges. Er zijn er vijf georganiseerd: Heythuysen, organisator SV Leudal, speciale gast Paul van der Sterren, 45 deelnemers 12
Hoorn, organisator HSV De Eenhoorn, speciale gasten Dimitri Reinderman en Martine Middelburg, 42 deelnemers Etten Leur, organisator KSG, speciale gast Robin van Kampen, 148 deelnemers Roosendaal, organisator SV De Pion, speciale gasten Jan Smeets en Ioana Smaranda Padurariu, 200 deelnemers Blerick, organisator SV Blerick, speciale gasten Tea Lanchava en Anne Haast, 70 deelnemers Eind 2012 is een uitgebreide persmap gemaakt met een overzicht van de eerste 2,5 jaar van de overeenkomst met Slim.nl. Naast de Slim.nl Schaakchallenges maakt ook het NK Schoolschaken Voortgezet Onderwijs onderdeel uit van de overeenkomst. Over dat evenement staat meer in het hoofdstuk over jeugdevenementen. Verenigingsprijzen 2012 De drie verenigingen die zich op de verschillende ledenwervingsterreinen in 2012 hebben onderscheiden, zijn bekroond met geldprijzen: SK Vegtlust uit Maarssen won de Ledenwervingsprijs voor de per saldo over 2012 meeste nieuwe clubleden (plus 31). HMC uit Den Bosch won de SpeelZ schoolschaak prijs voor meeste SpeelZ leden (230) en SV De Pion uit Roosendaal voor die van meeste Internetschaakleden (64 Internetschaakleden op de club + werving 200 deelnemers bij de Schaakchallenge). De volledige top 10 van de verenigingsprijs 2012 is als volgt: plts Vereniging Plaats Saldo leden 1 SK Vegtlust Maarssen 31 2 S.V. Denk en Zet Scherpenisse 30 3 Dr. Max Euwe Enschede 27 4 De Waagtoren Alkmaar 22 5 S.V. De Uil Hillegom 20 6 S.C. De Giessen en Linge Giessenburg 17 S.V. Oud Zuylen Utrecht 17 8 SV Landau Axel 16 S.K. Souburg Oost-Souburg 16 10 S.V. De Elster Toren Elst 14 S.V. Voorschoten Voorschoten 14 S.G. Overschie Rotterdam 14 1e Goirlese Schaakclub Goirle 14 Masters In 2012 waren er nog drie mastersverenigingen actief (Bloemendaal, Leiden en Rotterdam). Van deze verenigingen is Rotterdam met 45 mastersleden duidelijk het grootst. Kadervorming Schaakdidactische opleidingen Voor 2012 waren de doelstellingen op het gebied van de Schaakdidactische opleidingen: - Veertig Schaaktrainers Stap 1 en veertig Schaaktrainers 2 opleiden. - Acht Schaaktrainers 3 opleiden. - Uit onze ledengroep 15-25 jarigen zullen de meeste cursisten gevonden worden, aan de werving van deze jongeren zal extra aandacht geschonken worden. - 4 Bijscholingsbijeenkomsten voor Schaaktrainers op de niveaus 1 en 2 worden in centrale steden georganiseerd. 13
Om bovenstaande punten te realiseren moeten er mogelijk nieuwe kaderdocenten bij komen. Deze zullen gevonden worden tussen de deelnemers van de bijscholingscursus die gehouden is in 2011/2012 en de schaaktrainer 3 cursus. Cursus Schaaktrainer Stap 1 In 2012 zijn 5 cursussen Schaaktrainers Stap 1 van start gegaan met 51 deelnemers, tot nu toe zijn hiervan 44, waarmee de doelstelling van 40 geslaagden voor Schaaktrainers Stap 1 is gehaald. Cursus Schaaktrainer 2 De Schaakdidactische cursus Schaaktrainer 2 heeft in 2012 weliswaar 57 deelnemers getrokken, maar hiervan hebben slechts 15 cursisten de eindstreep behaald. Voor 25 cursisten zal de afronding in 2013 plaats vinden. De doelstelling van 40 geslaagden voor Schaaktrainer 2 is niet gehaald. Voor Schaaktrainers 2 zit het niet afronden van de cursus in de Proeve Van Bekwaamheid; deze wordt als moeilijk ervaren. Cursus Schaaktrainer 3 De cursus Schaaktrainer 3 is vanwege te weinig belangstelling verschoven naar 2013. 15-25 jarigen Voor de groep 15-25 jarigen is geprobeerd om een op maat gesneden cursus te geven. De wensen van deze leeftijdsgroep uitte zich in een zo kort mogelijke cursus, liefst in een weekend gegeven en een zo laag mogelijk eigen bijdrage. De geplande cursus kon uiteindelijk toch niet op genoeg animo rekenen en is daardoor niet van start gegaan. Kaderdocenten In 2012 is de heer Van der Knijff begonnen als kaderdocent voor Schaaktrainer-2-cursussen. Arbitercursussen De doelstellingen met betrekking tot het opleiden voor 2012 voor de arbiteropleidingen waren: 50 Scheidsrechter A opleiden; er wordt ingespeeld op concrete vragen uit de regio s. Minimaal 5 Scheidsrechters B opleiden door middel van stages Arbiters worden bijgeschoold indien het FIDE reglement zodanig veel is gewijzigd. Cursus Scheidsrechter A In Heemskerk, Groningen, Den Haag en Arnhem is de cursus Scheidsrechter A gegeven met in totaal 41 deelnemers. De cursus te Enschede was gestart met 10 deelnemers in 2011 en is afgerond in 2012. Totaal leverde dit 29 nieuwe Scheidsrechters A op. Stages Scheidsrechter B Er staan nu 23 kandidaten aangemeld als stagiaire. De stagiaires dienen 5 stages met goed gevolg af te leggen onder begeleiding van een erkend arbiter. In 2012 hebben 2 kandidaten het diploma Scheidsrechter B gekregen. Cursus Scheidsrechter C De cursus Scheidsrechter C is in 2012 van start gegaan met 9 deelnemers. In 2013 zal er gestart worden met het tweede gedeelte van deze cursus, dat gaat over titel- en ratingreglementen. Cursus Indelingsdeskundige A Er zijn in het jaar 2012 2 cursussen Indelingsdeskundige A gehouden in O-Souburg en Den Haag met in totaal 22 deelnemers. Hiervan zijn er 11 geslaagd. Scheidsrechtersdag Eens in de twee jaar is er een bijscholingsdag voor de scheidsrechters. In 2012 kregen tijdens deze dag 39 scheidsrechters workshops aangeboden over toernooiorganisatie, klokken, organiseren van een wedstrijd op PlayChess en weerbaarheid. 14
Terugblik op 2012 In 2012 zijn er 16 cursussen van start gegaan, 1 minder dan vorig jaar. Het aantal cursusdeelnemers is lager geworden en datzelfde geldt voor het percentage geslaagden. Het aantal geslaagden is niet genoeg om het tekort aan kader bij de verenigingen op te vullen. In de loop van 2012 is de KNSB begonnen met een aanpak waarin het werven, behouden en (bij)scholen van schaaktrainers, schaakarbiters en kaderdocenten centraal staat. In januari 2012 zijn we gestart met een cursusplanner. Op deze cursusplanner staan de kadercursussen vermeld van de KNSB: http://www.schaakbond.nl/opleidingen/cursus-kalender. Het is gebleken dat een kalender alleen niet genoeg is om cursisten te krijgen. Persoonlijke benadering door mensen in het land levert het meeste rendement op. Cursus 2009 2010 2011 2012 Schaaktrainer Stap 1 Cursussen 6 5 5 5 Geslaagden 77 60 49 44 Schaaktrainer 2 Cursussen 1 1 2 5 Geslaagden 14 6 8 15 Schaaktrainer 3 Cursussen 0 0 1 0 Geslaagden 0 0 12 0 Bijscholingsbijeenkomst (>ST3) Cursussen 1 0 Geslaagd 10 0 Scheidsrechter A Cursussen 1 3 4 4 geslaagden 13 37 22 29 Scheidsrechter B stagiaires 1 1 2 Scheidsrechter C cursussen 1 0 0 1 geslaagden 7 0 0 Indelingsdeskundige A cursussen 0 0 4 2 geslaagden 0 0 27 11 Indelingsdeskundige B cursussen 0 0 1 0 geslaagden 0 0 10 0 FIDE Arbiters Seminar seminars 1 geslaagden 9 Totaal cursussen 9 10 18 17 geslaagden 111 113 139 101 Topsport Top-10 doelstelling In het Meerjarenbeleidsplan 'Samen werken aan de meesterlijke sport' staat als topsport doelstelling: In 2014 staat Nederland in de top-10 van het FIDE landenklassement. Die doelstelling is zo geformuleerd omdat een top-10 klassering in het FIDE Landenklassement niet alleen structurele successen voor het Nederlandse team kan opleveren, maar ook voor individuele Nederlandse spelers. Op 1 juli 2010 stond Nederland 14 e op de FIDE wereldranglijst. Inmiddels is ons land een paar plaatsen gestegen. In 2012 kwamen er voor het eerst 15
maandelijkse FIDE ratinglijsten uit. Op de ranglijst van 1 september 2012 nam Nederland daadwerkelijk de 10 e plaats in. Het was in de maanden erna niet zo dat Nederland iedere maand vast in de top-10 stond (de onderlinge verschillen rond de plaatsen 9-12 zijn klein), maar er is wel duidelijk progressie geboekt sinds 2010. Anish Giri Anish Giri bestendigde in 2012 zijn in 2011 verworven status van 2700+ GM. Hij werd door de FIDE dan ook uitgenodigd voor deelname aan de 2012-2013 Grand Prix cyclus. De nummers een en twee van de Grand Prix plaatsen zich voor het Kandidatentoernooi van 2014. De winnaar van dat toernooi mag de Wereldkampioen uitdagen. De Grand Prix is dus onderdeel van de WK-cyclus. In het eerste toernooi van de cyclus in Londen had Anish het zwaar tussen de wereldtoppers en eindigde hij op de gedeelde laatste plaats met de Amerikaan Hikaru Nakamura. Leo van der Kar aanvraag Een aanvraag voor een Leo van der Kar trainingsstage van Anish Giri met Garry Kasparov is door NOC*NSF toegekend voor het gevraagde maximumbedrag van 10.000,-. De stage zal echter pas in 2013 plaatsvinden, mede door de drukke agenda s van de betrokkenen en het zoeken naar aanvullende financiering. Sportagenda 2013-2016 In 2011 maakte NOC*NSF een start met het proces tot de totstandkoming van de Sportagenda 2013-2016. De topsportambitie werd daarbij als volgt geformuleerd: Nederland structureel in de top-10 van de wereld. Dat sloot goed aan bij de topschaakdoelstelling van de KNSB. Toch werd al snel duidelijk dat NOC*NSF zich met name wilde concentreren op een beperkte groep sporten met medaillekandidaten voor de Olympische Spelen. Daarbij werden veel criteria ook zo opgesteld dat deze gunstig uitpakten voor sporten met veel medaille onderdelen en weinig internationale concurrentie. In de aanloop naar de extra Algemene Ledenvergadering van NOC*NSF in januari 2012 heeft de KNSB dan ook een stemverklaring verstuurd aan het NOC*NSF bestuur waarin verklaard werd dat de schaakbond tegen zou stemmen. Alhoewel er wel een aantal kritische geluiden waren van andere bonden, vond onze tegenstem niet veel weerklank. Er was een duidelijk meerderheid voor het bestuursvoorstel van NOC*NSF. Voor 1 oktober diende de KNSB samen met alle andere sportbonden een investeringsplan in bij NOC*NSF. De meest recente successen op gebied van topschaak en talentontwikkeling waren hierin verwerkt (zilveren medailles voor Anna-Maja Kazarian en Lisa Schut, deelname Anish Giri WK-cyclus, en 6 e plaats mannenteam Olympiade), alsmede de structurele progressie van Nederland op de wereldranglijst (immers in de top-10). Vooraf was er contact met de prestatiemanager van NOC*NSF, die positief was over het plan en de mate waarin werd aangetoond welke resultaten te verwachten zijn van welke sporters. Al snel na 1 oktober bleek dat alle sportbonden gezamenlijk duidelijk hadden overvraagd, en dat de subsidiemiddelen zeker niet toereikend zouden zijn om alle investeringsplannen te honoreren. NOC*NSF nam meer tijd bij de besluitvorming zodat zelfs de behandeling van de KNSB begroting voor 2013 moest worden uitgesteld. Uiteindelijke volgde in december het besluit van NOC*NSF dat het KNSB investeringsplan deels werd toegekend, waarbij er alleen financiering beschikbaar was voor het topsportprogramma van Anish Giri en zijn trainingspartners. Daarbij keurde NOC*NSF de topschaakprogramma s voor de mannen en vrouwen af wegens gebrek aan resultaten in de afgelopen periode. NOC*NSF statushouders Op basis van prestaties op de Europese Kampioenschappen voor Landenteams in 2011 verleende NOC*NSF voor 2012 de volgende statussen. A-status: Anish Giri, Loek van Wely, Ivan Sokolov, Jan Smeets en Daniel Stellwagen. B-status: Zhaoqin Peng, Lisa Schut, Tea Lanchava, Marlies Bensdorp en Anne Haast. 16
Talentontwikkeling Visie Er is een integrale visie op jeugdschaak ontwikkeld met als doel de inspanningen op breedteschaakgebied en talentontwikkeling elkaar meer te laten versterken. Belangrijkste onderdeel van deze visie is het feit dat schaken een vroegspecialisatiesport is. Het devies is dus op jonge leeftijd beginnen. Er moet echter ook aandacht zijn voor spelers die de top niet halen. Deze kunnen een zeer nuttige bijdrage als kader leveren voor zowel talentontwikkeling als breedteschaak. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de beoogde cyclus. Leeftijd Talentontwikkeling en topsport Breedtesport 5 tot 6 jaar Top en breedte leren samen schaken (op school) 7 tot 8 jaar Top en breedte trainen en spelen samen (op een vereniging) 9 tot 10 jaar Top traint extra (stertrainingen) en speelt extra (toernooien) 11 tot 12 jaar Top traint apart (in belofte-viertal), maar speelt samen met breedte 13 tot 14 jaar Top traint hard en vormt uitdaging voor breedte 15 tot 16 jaar Top ontwikkelt zich sterk door intensieve training Breedte krijgt trainingen met een meer sociaal karakter op een vereniging 16 tot 20 jaar Top leert topprestaties te leveren Breedte krijgt kadertaken (bv. trainen jongste jeugd) 20 tot 30 jaar Top levert topprestaties Jeugdspelers worden jeugdkader 30 jaar en ouder Topspelers worden topkader Op een bijeenkomst op 17 november werd de visie in grote lijn algemeen omarmd. Trainingsprogramma Het aantal deelnemers aan de stertrainingen is in het seizoen 2011/2012 met 40 gestegen ten opzichte van het seizoen ervoor. Ook het aantal groepen is toegenomen: van 20 naar 27. Hiermee is de terugval in aantallen deelnemers en groepen ten opzichte van twee seizoen geleden gedeeltelijk goed gemaakt. In een aantal regio s is het nog niet gelukt stertrainingen van de grond te krijgen, maar is wel de basis gelegd om dit in komende seizoenen wel te realiseren. De stertrainingen zijn mede door de inspanningen van lokale contactpersonen kostendekkend georganiseerd (waarbij overheadkosten niet zijn doorberekend). Wel is er een klein bedrag geïnvesteerd in vier beloftegroepjes (wat kleinere groepjes met talentvolle kinderen die iets intensiever trainen). In 2012 is geïnvesteerd in de kwaliteit van de trainingen door het laten ontwikkelen van trainingsmateriaal. Een aantal (nieuwe) stertrainers heeft deelgenomen aan de workshop over Internettrainingen. Van meer dan de helft van de trainers is een les bijgewoond door de talentcoach. seizoen 2010/ 2011 seizoen 2011 / 2012 seizoen 2012 / 2013 groepen kinderen groepen kinderen groepen kinderen 1* 11 103 6 48 9 69 2* 7 45 6 43 10 65 3* 7 40 5 28 4 19 4* 3 16 2 12 2 10 5* 3 21 1 4 2 11 totaal 31 225 20 135 27 175 17
Talentstatussen Vanaf 12 jaar worden de talentstatussen toegekend op basis van rating. De spelers met de hoogste statussen (Jong Oranje en Topstatus) ontwikkelde zich in 2012 naar verwachting en twee voormalig beloften wisten hierbij aan te sluiten, waardoor het aantal hoogste statushouders iets is toegenomen. Bij het aantal Internationaal en Nationaal talentstatushouders is in het seizoen 2012/2013 wel een verdere teruggang te zien. Aan deze laatste groep kon geen individueel programma geboden worden door de KNSB en van deze groep nam net als in het seizoen ervoor slechts 25% deel aan de stertrainingen. In de jongere leeftijdsgroep wordt niet hard op rating geselecteerd maar wordt de status toegekend op basis van verwachte progressie. Een groot deel van de huidige lichting spelers met een beloftestatus ontwikkelt zich goed en een aantal van de spelers tussen de 10 en 12 jaar heeft nu reeds een rating die uitzicht biedt op een hoge talentstatus. Bij de meisjes loopt het aantal statushouders sterk terug. Dit is zorgelijk en kan een gevolg zijn van het grotendeels afschaffen van aparte centrale meisjesgroepen. Waar mogelijk worden meisjes wel zoveel mogelijk samengebracht in trainingsgroepen, maar blijkbaar is dit onvoldoende om voldoende progressie te bereiken. seizoen 2010 / 2011 seizoen 2011 / 2012 seizoen 2012 / 2013 Jongens Meisjes Jongens Jongens Meisjes Totaal Jongens Meisjes Totaal Belofte 12 5 17 13 2 15 8 1 9 NT 21 7 28 16 5 21 11 2 13 IT 2 1 3 1 1 2 1 0 1 JO 0 0 0 1 1 2 1 1 2 TOP 3 2 5 3 1 4 3 2 5 totaal 38 15 53 34 10 44 24 6 30 Internettrainingen Internettrainingen zijn inmiddels een integraal onderdeel geworden van de jeugdtrainingen. In de stertrainingen zijn ze ondersteunend aan de reguliere groepstrainingen en worden ze bijvoorbeeld ingezet voor het bieden van extra individuele aandacht, het bespreken van huiswerk of het tussentijds analyseren van partijen. De internettrainingen met behulp van Playchess en Skype worden tevens ingezet als een intergraal onderdeel van het individuele trainingsprogramma voor de hogere talentstatushouders.. Opleidingsplan Er is een afgerond meerjarenopleidingsplan. Ter nadere invulling hiervan is ook in 2012 kant-en-klaar trainingsmateriaal ontwikkeld dat eigendom is van de KNSB en in Stertrainingsgroepen gebruikt kan worden: Er zijn een paar uitgewerkte onderwerpen extra beschikbaar gekomen voor de 1* en 2* groepen. Daarnaast wordt in een aantal stergroepen dankbaar gebruik gemaakt van de laatste uitbreidingen van de stappenmethode zoals de werkboeken vooruitdenken. Mede door het aantreden van een nieuwe talentcoach en een aantal nieuwe trainers is de afstemming van de inhoud zeker nog voor verbetering vatbaar. Talent volgen en selecteren In 2012 is het model waarin de talentstatussen worden berekend verder uitgebouwd. Hierdoor is er meer informatie structureel zichtbaar geworden, maar met name voor de beloftes bestaat nog steeds de wens ook meer andersoortige info te incorporeren. Dit gebeurt nu nog te veel op incidentele basis. Het ingevoerde systeem waarin van alle deelnemers aan de stergroepen de trainingshistorie inzichtelijk wordt gemaakt werkt goed op groepsniveau, maar het blijkt echter lastig om binnen dit systeem een goed overzicht te krijgen welke onderwerpen de spelers in het verleden binnen de KNSB-trainingsgroepen aangeboden hebben gekregen. Er wordt gezocht naar een meer simpele manier om de meest essentiële informatie beschikbaar te krijgen. 18
Trainingsweekend Het trainingsweekend op 23 en 24 juni in Arnhem is prima verlopen. Met 40 aanmeldingen viel de deelname iets tegen, maar kon wel financieel neutraal gedraaid worden. Naast de trainers Boris Friesen, Ted Barendse, Frank Erwich, Leonore Braggaar en Nick Hortensius die ieder een vaste groep voor hun rekening hebben genomen, was Dolf Meijer als talentcoach aanwezig. Hij is bij alle trainers langs geweest om te observeren en feedback op de lessen te geven. Door bij alle trainers een stukje van de training over te nemen, konden de trainers ook in de gelegenheid gesteld worden bij collega s mee te kijken. WK-junioren in Athene, Griekenland Van 1 tot en met 16 augustus vond in Athene het WK-junioren plaats. Bij de meisjes tot en met 20 jaar stelde Lisa Schut teleur. Een virus speelde haar parten, waardoor ze erg vermoeid was. Ze eindigde op de gedeeld 20 e plaats. Wereldkampioen werd de Chinese Qi Guo. Bij de jongens tot en met 20 jaar kon Robin van Kampen niet meestrijden om de medailles. Hij eindigde op de gedeeld 11 e plaats. De Turk Ipatov (geboren in de Oekraïne) werd wereldkampioen. Bondscoach Vladimir Chuchelov was de begeleider. Potsdam, Duitsland Acht Europese landen namen deel aan bijzonder rapidtoernooi in Potsdam (12-15 oktober) gesponsord door de Duitse Spoorwegen. De teams bestonden uit 8 spelers. Vier borden spoorwegpersoneel van de diverse landen. Het topbord werd per land gevormd door de een grootmeester. De overige borden werden ingenomen door talentvolle jeugdspelers. Jan Timman bezette het topbord voor Nederland. Andere prominente GMs die deelnamen waren Karpov, Short, Hort, en Huebner. Hing Ting Lai, Jorden van Foreest en Anne-Maja Kazarian waren als talenten toegevoegd aan het team. Opvallend was dat Nederland relatief jonge jeugdspelers had afgevaardigd. Het was voor hen een zeer nuttige ervaring. Timman scoorde goed met 5 punten uit 8 partijen, en moest in het individuele klassement slechts Short (die hij versloeg in de onderlinge partij) en een uitstekend spelende Karpov voor laten gaan. Omdat ook andere Nederlanders goed op dreef waren konden er echter meer bordprijzen door Nederlanders in ontvangst worden genomen. Zo won de dertienjarige Jorden van Foreest zelfs de 1 e bordprijs op bord 2 boven de zestienjarige IMs die Rusland en Duitsland vertegenwoordigden. Maar ook de personeelsleden van de NS speelden uitstekend. Bordprijzen waren er onder andere voor Menno Okkes, Herbert van Buitenen (6,5 uit 8!) en Jos Nooijen. Nederland eindigde op de derde plaats. Eindstand 1. Rusland 14 (42) 2. Duitsland 11 (37,5) 3. Nederland 10 (38,5) Alle kosten werden vergoed door de sponsor de Deutsche Bahn. Jeugdschaak Jeugdschaak evenementen De KNSB heeft in 2012 een ruim pakket aan evenementen voor de jeugd georganiseerd. De landelijke kalender bevatte in 2012 een rijk aanbod aan landelijke finales en kampioenschappen: NK E in Waalwijk Casper Schoppen en Eva van Harten zijn in Waalwijk Nederlands kampioen bij de E-Jeugd geworden. Schoppen was met 9 uit 9 superieur in de categorie Algemeen. Hij bleef Jonas Hilwerda en Charlie Tang (6,5 uit 9) liefst 2,5 punt voor. Bij de meisjes was het veel spannender. Tot op het laatste moment was het onzeker wie kampioen zou worden. Eva was uiteindelijk de enige met 7 punten. De SBSB zorgde voor de 8 e keer op rij voor de uitstekende organisatie. Nova College NK Jeugdschaak in Haarlem Het Nova College in Haarlem was voor het derde en tevens laatste jaar, het decor voor het NK jeugd in de oudste jeugdcategorieën. Julian van Overdam (Rotterdam), Nathalie van der Lende (Santpoort Zuid), Roger Meng (Zoetermeer), Catheleijne Sanders (Rhenen), Joris Gerlagh (Tilburg) en Cheryl Looijer (Hoofddorp) zijn de 19
Jeugdkampioenen van Nederland. Organisator Chesscool maakte er een mooi kampioenschap van en legde alles ook weer vast in Internetfilmpjes op chesscool tv. NK E teams in Barneveld Het NK voor E teams (t/m 10 jaar) werd na 3 jaar achtereen in Groningen ditmaal in Barneveld georganiseerd door BDSV. De 40 teams streden in een gloed nieuw schoolgebouw De Meerwaarde om de NK titels. Opnieuw ging het jonge team van SV Moira Domtoren uit Utrecht met de titel aan de haal. HiQ Invest NK Jeugdschaak D in Rijswijk Robby Kevlishvili en Cheryl Looijer hebben in Rijswijk de Nederlandse titels bij de D-Jeugd (2000 en later) veroverd. Robby won op de slotdag in de zevende ronde het cruciale duel van Anna-Maja Kazarian, zijn enig overgebleven concurrent. Hij eindigde op 8,5 uit 9 en stond alleen aan Lucas van Foreest een half punt af. Kazarian werd tweede met 7 uit 9, Andrew Mensing en Van Foreest derde met 6,5 uit 9. Bij de D-Meisjes was Cheryl Looijer superieur. Met 8 uit 9 bleef ze Sterre Kruijsen een punt voor. Sterre had in de vierde ronde het onderlinge duel al gewonnen. In de laatste ronde speelde de kampioene in 10 zetten remise tegen Iris Schelleman en werd daardoor onbereikbaar voor Kruijsen. De HSB verzorgde alweer voor de 22e keer op rij de organisatie. Slim.nl NK Schoolschaken Voortgezet Onderwijs via Internetschaak - finale bij NEMO in Amsterdam De finale van de Slim.nl NK Schoolschaken voor het Voortgezet Onderwijs werd gehouden bij NEMO in Amsterdam op vrijdag 25 mei. De 10 sterkste schoolteams (6 VO I en 4 VO II) streden tussen de attributen van het wetenschappelijke en interactieve museum in Amsterdam om de titels. De winnaars gingen met een cheque van 250 voor de school en ieder 50 voor de spelers naar huis. De prijzen mochten ze in de webshop van NEMO gaan verzilveren. Zowel spelers, sponsor, als KNSB kijken uiterst tevreden terug op deze dag. Aan het NK Schoolschaken VO hebben in de vier individuele kwalificaties gemiddeld 32 spelers deelgenomen, aan de teamfinale 40 spelers afkomstig van 8 verschillende scholen (10 teams). NK Schoolschaken Basis Onderwijs in Leiderdorp Voor het derde achtereenvolgende jaar werden in Leiderdorp de finales van het NK Schoolschaken Basis Onderwijs gespeeld. De 36 teams streden op 26 mei, 2 en 9 juni om de titels. Uiteindelijk won Openbare Basisschool De Koekoek uit Utrecht de NK titel. In dit team zitten allemaal clubspelers van Moira Domtoren met NK E kampioen Casper Schoppen op bord 1. De landelijke finale is het sluitstuk van een hele grote competitie die in november van het jaar start met lokale voorrondes. Per regionale bond strijden vele honderden schoolteams met in totaal meer dan 9000 kinderen tegen elkaar. Een overzicht van de aantallen teams (van 4 spelers) per regionale bond: Regionale Bond 2011-2012 2010-2011 2009-2010 Friese Schaakbond 96 93 78 Noordelijke Schaakbond 231 224 217 Schaakbond Overijssel 155 168 163 Oostelijke Schaakbond 314 305 270 Stichts Gooise Schaakbond 362 396 354 Schaakbond Groot Amsterdam 182 168 194 Noord Hollandse Schaakbond 320 310 300 Leidse Schaakbond 174 176 178 Haagse Schaakbond 164 150 127 Rotterdamse Schaakbond 138 172 136 Zeeuwse Schaakbond 75 58 90 Noord Brabantse Schaakbond 137 138 160 Limburgse Schaakbond 21 29 22 2369 2387 2289 20
Nationale Pupillendag in Roosendaal Op 16 juni werden de twee finalemaanden afgesloten met het kampioenschap van de allerjongsten in Roosendaal. 120 spelers in de leeftijden van 6 t/m 9 jaar streden om 6 NK titels in de F, G en H categorieën (jeugd en meisjes). De organiserende vereniging SV De Pion had ca. 35 vrijwilligers ingezet om alles in goede banen te leiden. De titels bij de jeugd gingen naar de vooraf al voorspelde favorieten: Maarten Hoeneveld (Amsterdam), Siem van Dael (Reuver) en Luuk van Steenoven (Alkmaar). Bij de meisjes was het vooraf minder duidelijk, Eva van Harten (Leiden) was uiteraard wel favoriet en won ook bij categorie F. Alexa Wingate (Amsterdam) en Kimmily Tran (Rotterdam) meldden zich met titels bij de G resp. H categorie als nieuwe talentjes. Open NK Jeugd in Borne Begin augustus heeft voor de tweede maal het ONJK in Borne plaatsgevonden. Met 226 deelnemers was de organisatie uiteindelijk tevreden. Er was in eerste instantie begroot op 300 deelnemers, maar 3 weken voor aanvang heeft de organisatie dit aantal moeten bijstellen. Dit leidde o.m. tot verlaging van het prijzengeld van 5500 naar 3500. Daarna trok het deelnemersaantal vreemd genoeg juist weer aan van 170 naar 226 deelnemers. Drie titels gingen naar buitenlandse spelers, de rest bleef in eigen land. Open NK Rapid voor Jeugdteams in Mierlo Op 23 september streden bijna 300 jeugdspelers verdeeld over 69 club en schoolteams om de rapid titels in Mierlo. De titels gingen naar Zukertort uit Amstelveen (AB), Nuvema STB uit Oosterhout (C), Tegelse SV uit Tegelen (D), SSV Klim-Op uit Capelle ad IJssel (E) en SV Leiderdorp (F). NK Snelschaak Jeugd in Bunschoten-Spakenburg Op 13 oktober is alweer voor de vierde keer in Bunschoten-Spakenburg het NK Snelschaak Jeugd gehouden. Met 97 deelnemers een prima opkomst. De organisatie was in handen van een jonge groep enthousiastelingen van SV En Passant. De titels gingen naar: A: Julian van Overdam, Monica Reichardt, B: Jasper Zwirs, Timardi Verhoeff, C: Andrew Mensing, D: Max Warmerdam, Lorena Kalkman, E: Sjoerd van Roon en Eva van Harten. 53e Huttontoernooi in Den Haag De RSB heeft de jaarlijkse Hutton-wedstrijd gewonnen voor jeugdteams van regionale bonden. De OSBO eindigde op ruime afstand als tweede, de NHSB werd derde. Er deden 36 viertallen van acht regionale bonden mee. Open NK Rapid voor de Jeugd in Eindhoven In 10 leeftijdscategorieën streden de deelnemers in de aula van de TU Eindhoven om de Nederlandse titels jeugd algemeen en meisjes (totaal 20 titels). In de jongste groep t/m 8 jaar wonnen Siem van Dael en Circe Janse. De jongste groepen t/m 8, 9, 10 en 11 jaar zijn ook in omvang de grootste met gemiddeld 30 deelnemers per leeftijdsjaar. Guus Bollen won met 8,5 uit 9 de tienkamp in de categorie onder 25 jaar. Lisa Hortensius was het enige meisje en scoorde 3 uit 9. De clubprijs voor de club met vier spelers die samen de hoogste score hadden bereikt, ging naar SSV Klim-Op uit Capelle aan de IJssel. Grand Prix Jeugdcyclus op Internet De KNSB Internetschaak Grand Prix Jeugdcyclus 2011-2012 is afgesloten met in totaal 100 deelnemers die een of meerdere keren hebben meegespeeld. Het lukte uiteindelijk 80 van de 100 deelnemers in deze GP cyclus om voldoende punten te scoren voor een prijs. De prijzen varieerde van een Stappenwerkboekje of een schaakset tot schaaksoftware. Opvallend was dat de veel Internetschakers juist een schaakbord en plastic of houten stukken als prijs kozen. KNSB Jeugdclubcompetitie in Amersfoort De KNSB jeugdclubcompetitie werd voor de vijfde en tevens laatste maal in De Drietand in Amersfoort gespeeld. Na vier zaterdagen was het team van Charlois Europoort de sterkste in de Meesterklasse A, Het team van Santpoort in de Meesterklasse C en Unitas in de Meesterklasse D. 21
In de Promotieklasse A werd ditmaal in een veld van 14 teams gespeeld. Spijkenisse 1 won deze groep en promoveerde samen met de teams van De Pion 2, Op Eigen Wieken en Assen naar de Meesterklasse A. Schaakfestival Groningen Met een flinke groep jeugdspelers is deelgenomen aan het Schaakfestival in Groningen. De organisatie was zo vriendelijk voor een selectie jeugdspelers gratis verblijf op hotelschip de Mars beschikbaar te stellen. De begeleiding was in handen van talentcoach Dolf Meijer en Piet Peelen. Het was een zeer gezellige week en ondanks dat de groep iets aan de grote kant was, werd dit initiatief door deelnemers zeer gewaardeerd. EK Jeugd in Praag, Tsjechië Van 16 tot en met 26 augustus heeft in Praag het EK Jeugd plaats gevonden. In totaal deden 16 deelnemers mee in 10 verschillende categorieën. Naast Dolf Meijer (delegatieleider) zijn als begeleiders mee geweest Zhaoqin Peng, Sipke Ernst en Ted Barendse. Anna-Maja speelde een prima toernooi en na een klein missertje in de eerste ronde speelde ze het hele toernooi bovenin mee. Helaas lukte het in de voorlaatste ronde niet om van haar Griekse concurrente te winnen en moest zij uiteindelijk berusten in een gedeeld eerste plaats (op weerstandspunten 2e). Naast Anna-Maja deden ook Robby Kevlisvili en Jorden van Foreest het naar behoren en wisten beide een gedeeld 7e plek te bemachtigen. De organisatie in Praag was bovengemiddeld te noemen, hetgeen ook de organisatie van de Nederlandse uitzending vergemakkelijkte. De oranje T-shirts die voor de gelegenheid (helaas zonder een sponsor) waren geregeld waren in meerdere opzichten een succes: zichtbaarheid naar buiten toe, herkenbaarheid tijdens het toernooi, mooie foto s voor in de media. Rondom het toernooi was sowieso de nodige media-aandacht. Robby Kevlisvili stond met een artikel in het AD, Casper Schoppen pagina vullend in de Volkskrant en de 2e plek van Anna Maja werd genoemd op het jeugdjournaal. Vierlandentoernooi in Antwerpen, België Van 29 t/m 30 september heeft een Nederlands jeugdteam deelgenomen aan het vierlandentoernooi in Antwerpen. Ongelukkigerwijs viel dit toernooi samen met de eigen jeugdclubcompetitie. Er is voor gekozen om wel deel te nemen, maar geen spelers te vragen die in teams voor de Jeugdclubcompetitie waren opgegeven. Dientengevolge kon met een beduidend zwakker team aangetreden worden dan vorig jaar toen dit toernooi nog overtuigend werd gewonnen. Nu behaalde het team, ondanks vele spannende wedstrijden slechts een derde plaats. Het was voor de betreffende spelers echter een erg leuke ervaring. Met de Belgische organisatie is afgesproken voor volgend jaar vroegtijdig te overleggen om een meer geschikte datum te vinden. WK Jeugd in Maribor, Slovenië Van 7 tot en met 19 november heeft in Maribor (Slovenië) het WK Jeugd plaats gevonden. In totaal deden 5 Nederlandse spelers mee in 5 verschillende categorieën. Alle 5 spelers werden op voorhand kansen toegedicht om in ieder geval bovenin mee te doen. Naast Vladimir Chuchelov (delegatieleider) was Merijn van Delft de andere begeleider. Ondanks een niet geheel vlekkeloze start (door enige organisatorische problemen) kwam de Nederlandse delegatie de eerste ronde toch goed uit de startblokken: tot en met ronde 4 werd geen enkele nederlaag geïncasseerd. De man met de hamer sloeg echter toe op de maandag omdat een dubbel ronde op het programma stond. Iedereen leed die dag een nederlaag en alleen Lisa Schut wist zich de dag erna hiervan te herstellen. Zij wist dit schitterend door te trekken tot het eind van het toernooi en behaalde een fantastische 2e plek. Ook Anna-Maja zette een prima prestatie neer en eindigde met drie overwinningen in de laatste ronden op een keurige 6e plek. De jongens konden zich helaas niet mengen in de strijd om de topplekken en zette de volgende scores neer: Benjamin Bok (6 uit 9), Robby Kevlishvili (7 uit 9), Jorden van Foreest (6,5 uit 9) 22