MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. over fiscale transparantie ter bestrijding van belastingontduiking en -ontwijking

Vergelijkbare documenten
Raad van de Europese Unie Brussel, 8 februari 2016 (OR. en)

8792/1/16 REV 1 dui/cle/as 1 DG G 2B

14166/16 nuf/cle/cg 1 DG G 2B

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

A8-0317/22

9452/16 dau/roe/sv 1 DG G 2B

Europees Economisch en Sociaal Comité ADVIES

AANBEVELING VAN DE COMMISSIE. van over agressieve fiscale planning

15445/17 ver/cle/ia 1 DG G 2B

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

Raad van de Europese Unie Brussel, 1 december 2015 (OR. en) het voorzitterschap het Comité van permanente vertegenwoordigers/de Raad

ONTWERPADVIES. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2016/0107(COD) van de Commissie ontwikkelingssamenwerking

Ministerie van Financiën

Bestrijding van belastingfraude en belastingontduiking

AANBEVELING VAN DE COMMISSIE. van betreffende de vennootschapsbelasting op een aanmerkelijke digitale aanwezigheid

14257/16 pro/oms/fb 1 DG G 2B

WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. bij

A8-0326/ Toegang tot antiwitwasinlichtingen door belastingautoriteiten

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT. overeenkomstig artikel 294, lid 6, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie

ONTWERPBESLUIT. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement B8-0745/ ingediend overeenkomstig artikel 198 van het Reglement

Fiche 4: Wijziging richtlijn administratieve samenwerking op het gebied van belastingen

Raad van de Europese Unie Brussel, 9 december 2016 (OR. en) het Comité van permanente vertegenwoordigers (2e deel)

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 12 december 2012 (OR. en) 17603/12 FISC 194

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. over een externe strategie voor effectieve belastingheffing {SWD(2016) 6}

Raad van de Europese Unie Brussel, 7 juli 2016 (OR. en)

Hierbij gaat voor de delegaties Commissiedocument SEC(2008) 1995.

Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT. overeenkomstig artikel 294, lid 6, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

Raad van de Europese Unie Brussel, 7 oktober 2016 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 2 maart 2015 (OR. en)

voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. Begeleidend document bij het

Tweede Kamer der Staten-Generaal

9494/16 cle/ons/sv 1 DG G 2B

NL In verscheidenheid verenigd NL A8-0358/1. Amendement. Marco Zanni, Stanisław Żółtek, André Elissen namens de ENF-Fractie

AMENDEMENTEN ingediend door de Commissie economische en monetaire zaken

WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. bij

Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

10044/17 mak/adw/sl 1 DG G 2B

RICHTLIJN (EU) 2018/2057 VAN DE RAAD

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT. overeenkomstig artikel 294, lid 6, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie

Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD

1. Op 1 december 2016 nam de Commissie een pakket "btw op e-handel" aan, bestaande uit wijzigingen van:

Jaarrekening van bepaalde vennootschapsvormen wat micro-entiteiten betreft ***I

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Commissie juridische zaken. aan de Commissie economische en monetaire zaken

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 21 november 2012 (27.11) (OR. en) 16320/12 ENFOCUSTOM 127 COSI 117

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD EN HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ

(Wetgevingshandelingen) RICHTLIJNEN

Kamerstukken II, 2018/19, nr De voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD

Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

Betreft: Voorontwerp van wet houdende fiscale, fraudebestrijdende, financiële alsook diverse bepalingen (CO-A )

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 28 mei 2008 (04.06) (OR. en) 9935/08 SOC 316 COMPET 194

16435/14 jel/gra/hh 1 DG G 2B

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD EN DE EUROPESE CENTRALE BANK

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

6068/16 YEN/hw 1 DGG 1B

AANGENOMEN TEKSTEN Voorlopige uitgave. Verplichte automatische uitwisseling van inlichtingen op belastinggebied *

Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

Openbare raadpleging Meer transparantie op het gebied van vennootschapsbelasting

Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

Raad van de Europese Unie Brussel, 9 juni 2017 (OR. en)

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

Publicatieblad van de Europese Unie L 277/23

TETRALERT FISCALITEIT HYBRIDE FINANCIËLE INSTRUMENTEN (PPL), KUNSTMATIGE CONSTRUCTIES EN EINDE VAN DE DBI-AFTREK

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 21 januari 2003 (28.01) (OR. en) 15528/02 ADD 1. Interinstitutioneel dossier: 2001/0077 (COD) ENER 315 CODEC 1640

Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT. overeenkomstig artikel 294, lid 6, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie

AANGENOMEN TEKSTEN. Administratieve samenwerking en bestrijding van fraude op het gebied van belasting over de toegevoegde waarde *

Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

Gezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD EN HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ

Antwoord van minister De Jager (Financiën) (ontvangen 16 november 2010)

Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD

Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

AANGENOMEN TEKSTEN Voorlopige uitgave. Meer transparantie, coördinatie en convergentie van het vennootschapsbelastingbeleid

5933/4/15 REV 4 ADD 1 LAS/mt 1 DPG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

B8-0551/2018 } B8-0552/2018 } RC1/Am. 47

Tweede Kamer der Staten-Generaal

RICHTLIJN (EU) 2018/1910 VAN DE RAAD

6182/1/17 REV 1 ADD 1 eer/gra/cg 1 DRI

7768/15 ADD 1 REV 1 mak/hh 1 DPG

Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD

?? NL RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 13 mei 2004 (14.05) (OR. en) 9414/04 POLGEN 21

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-1043/8. Amendement. Giovanni La Via, Peter Liese namens de PPE-Fractie

Analyse belastingverdrag Nederland-Zambia

EUROPESE CENTRALE BANK

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

10667/16 oms/hh 1 DGG 2B

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

Transcriptie:

EUROPESE COMMISSIE Brussel, 18.3.2015 COM(2015) 136 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD over fiscale transparantie ter bestrijding van belastingontduiking en -ontwijking NL NL

INLEIDING Het bestrijden van belastingontduiking is van wezenlijk belang om, in overeenstemming met de belangrijkste politieke prioriteiten van de Commissie 1, voor meer billijkheid en economische efficiëntie op de interne markt te zorgen. De aanpak van het ontwijken van vennootschapsbelasting is nauw verbonden met deze agenda. Anders dan het ontduiken van belasting, wat onwettig is, valt belastingontwijking doorgaans binnen de grenzen van de wet. Veel vormen van belastingontwijking druisen echter in tegen de geest van de wet en rekken de interpretatie van dat wat "legaal" is zoveel mogelijk op om de fiscale bijdrage van een bedrijf tot het uiterste terug te brengen. Door middel van agressieve fiscale planningtechnieken buiten sommige bedrijven de leemten in belastingstelsels en incongruenties tussen nationale regels uit om te voorkomen dat zij hun billijke aandeel aan belastingen moeten betalen. In veel landen bestaan bovendien fiscale regelingen op grond waarvan ondernemingen de winst op een kunstmatige manier onder de jurisdictie van het betreffende land kunnen brengen, waardoor deze agressieve fiscale planning wordt gestimuleerd. Deze activiteiten ondermijnen een eerlijke verdeling van de lasten onder belastingplichtigen, eerlijke concurrentie tussen bedrijven en fair play tussen de lidstaten bij het innen van de wettelijk verschuldigde winstbelasting. Fiscaal beleid wordt voornamelijk op nationaal niveau vastgesteld. Met het oog op een billijkere belastingheffing en handhaving van het beginsel dat belastingheffing de plaats van de economische activiteit zou moeten weerspiegelen, schroeft de Commissie haar pogingen op om de lidstaten te helpen belastingontduiking en -ontwijking op de interne markt te bestrijden. Naast de nodige inspanningen van lidstaten om belastingstelsels te vereenvoudigen en te stroomlijnen, is fiscale transparantie van wezenlijk belang om deze doelen te realiseren. Agressieve fiscale planning, schadelijke fiscale regelingen en belastingfraude gedijen allemaal in een complexe en niet-coöperatieve omgeving. Het bestrijden van belastingontduiking en -ontwijking vereist daarom meer openheid tussen de belastingautoriteiten en meer samenwerking tussen de regeringen. Daarnaast moeten ondernemingen er meer toe worden verplicht om fiscale praktijken te volgen die transparant en billijk zijn. De EU heeft voortdurend blijk gegeven van leiderschap op het gebied van goed bestuur in belastingzaken en op dit gebied jarenlang beginselen bevorderd die nu wereldwijd navolging vinden. De recente en ongekende impuls in de strijd tegen belastingontduiking en -ontwijking is grotendeels toe te schrijven aan de roep van burgers om billijke belastingheffing in moeilijke tijden. Dit nieuwe streven om ervoor te zorgen dat ieder zijn deel betaalt, werpt op EU-niveau en internationaal aanzienlijke resultaten af. De EU heeft actief bijgedragen aan de OESO/G20-werkzaamheden om transparantienormen te herzien en fiscale misbruikpraktijken wereldwijd aan te pakken. Het BEPSproject 2, dat in 2015 moet zijn afgerond, moet leiden tot een fundamentele hervorming van het wereldwijde belastingklimaat, waardoor belastingontduiking en agressieve fiscale planning in de toekomst veel moeilijker zullen worden. Ondanks deze vooruitgang zijn er echter meer maatregelen nodig om de lidstaten in staat te stellen hun belastinggrondslag te beschermen en bedrijven eerlijk te laten concurreren op de interne markt, en tegelijkertijd ervoor te zorgen dat de grondrechten worden nageleefd, waaronder het recht op bescherming van persoonsgegevens. Tegen deze achtergrond wordt in de huidige mededeling een pakket fiscale transparantiemaatregelen voorgesteld dat is gericht op de meest prangende zaken die op dit gebied moeten worden aangepakt. Dit is de eerste fase van de ambitieuze agenda voor 2015 van de 1 Een nieuwe start voor Europa: politieke beleidslijnen voor de volgende Europese Commissie (juli 2014). 2 Grondslaguitholling en winstverschuiving. 2

Commissie ter bestrijding van belastingontduiking en -ontwijking. Deze fase zal vóór de zomer een vervolg krijgen met een gedetailleerd actieplan over vennootschapsbelasting, waarin de Commissie haar standpunten uiteenzet over billijke en efficiënte vennootschapsbelasting in de EU en een aantal voorstellen zal doen om dit doel te bereiken, waaronder manieren om besprekingen in de Raad op te intensiveren en om het voorstel voor een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (Common Consolidated Corporate Taxbase, hierna "CCCTB" genoemd) nieuw leven in te blazen. De CCCTB zou, naast het verminderen van de kosten en administratieve lasten voor bedrijven op de interne markt, een doeltreffend middel kunnen zijn tegen het ontwijken van vennootschapsbelasting in de EU. MEER FISCALE TRANSPARANTIE: ER IS VEEL BEREIKT, MAAR NOG VEEL MEER TE DOEN Er is in de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt in het streven naar meer transparantie en samenwerking tussen de belastingdiensten in de EU. Sinds 1997 hebben de lidstaten zich politiek gecommitteerd aan de beginselen van eerlijke belastingconcurrentie in het kader van de Gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen. Zij werken samen in de Groep gedragscode om fiscale regelingen streng te toetsen en de beginselen van goed bestuur in belastingzaken op de interne markt te waarborgen. Hoewel deze gedragscode door de lidstaten weliswaar politiek wordt gesteund, maar juridisch niet bindend is, is dankzij deze code in de afgelopen jaren toch een aantal schadelijke fiscale praktijken uitgebannen. In 2012 presenteerde de Commissie een actieplan met meer dan dertig maatregelen om belastingfraude en -ontduiking aan te pakken. Veel van deze maatregelen waren met name gericht op het vergroten van de fiscale transparantie en de uitwisseling van inlichtingen. Er is belangrijke vooruitgang geboekt bij de uitvoering van deze maatregelen en een aantal belangrijke initiatieven is reeds voltooid. De herziening van de richtlijn betreffende de administratieve samenwerking, die in december 2014 door de Raad is vastgesteld 3, was een belangrijk wapenfeit. Zij garandeert dat de EU een solide wetgevingskader bezit voor de automatische uitwisseling van inlichtingen en betekent het definitieve einde in de hele EU van het bankgeheim voor fiscale doeleinden. De richtlijn vereist dat de lidstaten automatisch een reeks van financiële inlichtingen met elkaar uitwisselen, in overeenstemming met de nieuwe mondiale OESO/G20-standaard voor automatische inlichtingenuitwisseling tussen jurisdicties. De vaststelling van onderhandelingsmandaten voor krachtigere belastingovereenkomsten met Zwitserland, Andorra, Monaco, San Marino en Liechtenstein was een belangrijke stap voorwaarts bij de verwezenlijking van de EU-agenda voor fiscale transparantie. De Commissie rondt op dit moment de onderhandelingen met de vijf buurlanden af en is van plan om tegen de zomer van 2015 een voorstel voor ondertekening te doen. De overeenkomsten zijn nog veel ambitieuzer dan eerder was voorzien, omdat zij in overeenstemming zullen worden gebracht met de nieuwe mondiale standaard en een zo breed mogelijke automatische uitwisseling van inlichtingen tussen de partijen zullen waarborgen. Andere resultaten die verband houden met het actieplan uit 2012 zijn onder meer de vaststelling van de herziene moeder-dochterrichtlijn om bepaalde fiscale misbruikpraktijken van ondernemingen te voorkomen, de oprichting van een platform inzake goed fiscaal bestuur en de oprichting van een btw-forum voor de dialoog tussen bedrijven en belastingautoriteiten. Er zijn ook bepaalde praktische initiatieven uitgevoerd om de fiscale transparantie te bevorderen, zoals de ontwikkeling van standaardformulieren voor de uitwisseling van inlichtingen en geautomatiseerde formats voor 3 Richtlijn 2014/107/EU van de Raad tot wijziging van Richtlijn 2011/16/EU. 3

automatische uitwisseling van inlichtingen met betrekking tot niet-financiële inkomsten. Wat het traceren van geldstromen betreft, werken belasting- en douaneautoriteiten momenteel samen om beter gebruik te maken van gegevens over middelenverkeer. De vierde antiwitwasrichtlijn, die onlangs door de medewetgevers is vastgesteld, draagt eveneens bij tot het realiseren van de doelstelling de transparantie inzake kapitaalstromen te vergroten. Hoewel de invoering van centrale registers met informatie over uiteindelijke begunstigden die voor financiële opsporingsteams uit heel Europa toegankelijk zijn, met name gericht is op een betere bestrijding van het witwassen van geld en van het financieren van terrorisme, zal zij de strijd tegen belastingontduiking indirect ten goede komen. Er blijft gewerkt worden aan andere initiatieven uit het actieplan om de transparantie in belastingzaken verder te verbeteren. Zo wordt momenteel onderzocht of het haalbaar is een Europees fiscaal identificatienummer (FIN) in het leven te roepen omdat belastingdiensten belastingplichtigen daarmee veel gemakkelijker zouden kunnen identificeren ten behoeve van de automatische uitwisseling van inlichtingen. Daarnaast onderzoekt de Commissie de mogelijkheid om Eurofisc, een instrument voor de snelle uitwisseling van inlichtingen over btw-fraude, uit te breiden tot directe belastingen. Dit zou de lidstaten helpen om steeds weer voorkomende fraudeconstructies en ontwikkelingen in agressieve fiscale planning op te sporen en elkaar daar snel over te informeren. De Commissie zal verder verslag uitbrengen over de voortgang van de lidstaten bij de tenuitvoerlegging van de aanbeveling uit 2012 over belastingparadijzen. In deze aanbeveling zijn minimumnormen voor goed bestuur in belastingzaken opgenomen waar de internationale partners van de EU aan zouden moeten voldoen. Op basis van dit verslag zal de Commissie nagaan of verdere maatregelen nodig zijn om te garanderen dat de EU een samenhangend en consequent beleid voert inzake fiscale transparantie ten aanzien van derde landen. NAAR MEER FISCALE TRANSPARANTIE IN DE EU EN DAARBUITEN Ondanks de vooruitgang die is geboekt, is er nog altijd meer actie op EU-niveau nodig gezien de omvang van de belastingontwijking 4, de resterende leemten als het gaat om transparantie en samenwerking, de complexiteit van belastingstelsels en het raffinement van agressieve fiscale planningtechnieken. Het ontbreekt nationale diensten vaak aan de vereiste inlichtingen over het effect van fiscale regelingen en praktijken van andere landen op hun eigen belastingstelsels. Vooronderzoek door de Commissie, werkzaamheden van de Groep gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen en recente onthullingen vormen concreet bewijs voor de noodzaak om de vennootschapsbelastingstelsels in de lidstaten omwille van eerlijke belastingconcurrentie transparanter te maken. In dit opzicht verdienen met name de fiscale rulings bijzondere aandacht. Fiscale rulings worden voornamelijk uitgevaardigd om rechtszekerheid te bieden en leveren in beginsel geen problemen op. Wanneer zij echter gebruikt worden om selectieve belastingvoordelen te bieden of winsten kunstmatig te verschuiven naar plaatsen waar geen of een lage belasting wordt geheven, zorgen zij 4 Er bestaan veel verschillende schattingen en verslagen van belastingdiensten, ngo's, academici en media over de omvang van belastingontwijking in het algemeen en ten aanzien van bepaalde ondernemingen in het bijzonder. Er is geen doorslaggevend cijfer om de omvang van de ontwijking van vennootschapsbelasting te kwantificeren, maar algemeen wordt aangenomen dat het om een aanzienlijk bedrag gaat. In een van de hoogste schattingen wordt uitgegaan van een jaarlijks bedrag van 860 miljard EUR aan belastingontduiking en van 150 miljard EUR aan belastingontwijking. De studie is via de volgende link te raadplegen: http://europeansforfinancialreform.org/en/system/files/3842_en_richard_murphy_eu_tax_gap_en_120229.p df.] 4

voor concurrentieverstoring en hollen zij de belastinggrondslagen van de lidstaten uit. De Commissie voert inzake een aantal fiscale rulings van lidstaten al staatssteunonderzoek uit en heeft alle lidstaten gevraagd om informatie te verstrekken over hun fiscale-rulingpraktijken om te bepalen of selectieve belastingvoordelen voor concurrentieverstoringen op de interne markt zorgen. 5 Het versterken van de transparantievereisten binnen de eigen grenzen zal de EU ook extra geloofwaardig maken in haar streven naar een ambitieuze mondiale agenda voor transparantie. 2015 is het jaar waarin het OESO/G20 BEPS-project moet zijn afgerond, en de EU moet in dit internationale hervormingsproces een actieve speler blijven. Om die reden stelt de Commissie met dit pakket fiscale transparantiemaatregelen een aantal maatregelen vast die op korte termijn kunnen worden genomen om de fiscale transparantie te vergroten en zo belastingontduiking en het ontwijken van vennootschapsbelasting in de EU te bestrijden, de band tussen belastingheffing en de plaats van reële economische activiteit te waarborgen en wereldwijd soortgelijke normen te bevorderen. Het gaat om de volgende maatregelen: 1. Invoering van strikte transparantie voor fiscale rulings Fiscale rulings die leiden tot een geringe belastingheffing in een bepaalde lidstaat, kunnen ondernemingen ertoe verleiden winsten kunstmatig onder de jurisdictie van die lidstaat te brengen. Dit kan niet alleen leiden tot ernstige uitholling van de belastinggrondslag van andere lidstaten, maar ook agressieve fiscale planning en het ontwijken van vennootschapsbelasting verder in de hand werken. Op dit moment wisselen nationale autoriteiten weinig inlichtingen uit over fiscale rulings. De lidstaten wier inkomsten negatief worden beïnvloed door de fiscale rulings van anderen, kunnen niet de vereiste maatregelen nemen om hierop te reageren. In overeenstemming met een gezamenlijk streven het ontwijken van vennootschapsbelasting te bestrijden, is er dringend behoefte aan meer transparantie en inlichtingenuitwisseling over grensoverschrijdende fiscale rulings, waaronder verrekenprijsregelingen. Daarom dient de Commissie een voorstel in voor de automatische inlichtingenuitwisseling over grensoverschrijdende fiscale rulings. Nationale belastingautoriteiten zullen verplicht worden op gezette tijden met alle andere lidstaten automatisch basisinlichtingen uit te wisselen over hun grensoverschrijdende fiscale rulings. In voorkomend geval kunnen lidstaten die deze informatie ontvangen dan om meer informatie verzoeken. De Commissie stelt voor dat deze nieuwe eisen via wijzigingen in de richtlijn betreffende de administratieve samenwerking in het bestaande wetgevingskader voor inlichtingenuitwisseling worden opgenomen. Op die manier kan de automatische uitwisseling van inlichtingen over fiscale rulings snel worden uitgevoerd, omdat de procedures en processen daarvoor al bestaan. 2. Stroomlijning van wetgeving over de automatische uitwisseling van inlichtingen Het akkoord over de herziene spaarrichtlijn in maart 2014 vormde een belangrijke doorbraak. De reikwijdte van automatisch door de lidstaten uit te wisselen inlichtingen inzake spaargeld werd verruimd. De doelstellingen van de EU-spaarrichtlijn zijn echter snel voorbijgestreefd door die van de herziene richtlijn betreffende de administratieve samenwerking van december 2014. Met deze richtlijn hebben alle lidstaten zich ertoe verplicht om automatisch inlichtingen uit te wisselen over het volledige spectrum aan financiële inlichtingen voor fiscale doeleinden, overeenkomstig de nieuwe internationale standaard van de OESO. De eerdere materiële en procedurele bepalingen in de EU-spaarrichtlijn vallen nu onder het veel ruimere toepassingsgebied van de richtlijn betreffende de administratieve samenwerking. Om 5 http://europa.eu/rapid/press-release_ip-14-2742_en.htm 5

dubbele en overlappende EU-wetgeving op dit gebied te voorkomen, stelt de Commissie voor om de spaarrichtlijn als onderdeel van dit pakket fiscale transparantiemaatregelen in te trekken. Dit zal zorgen voor een eenvoudiger en gestroomlijnder wetgevingskader voor bedrijven en belastingdiensten. 3. Beoordeling van mogelijke verdere initiatieven op het gebied van transparantie De Commissie zal beoordelen of aanvullende openbaarmaking van bepaalde inlichtingen over vennootschapsbelasting moet worden ingevoerd, en wel dusdanig dat dit verder gaat dan administratieve samenwerking en openbare toegang wordt verleend tot een beperkte reeks aan fiscale inlichtingen van multinationals. Dergelijke transparantievereisten bestaan momenteel voor banken (in het kader van de richtlijn IV inzake kapitaalvereisten) en zijn met name gericht op betalingen aan regeringen inzake grote winnings- en houtkapindustrieën (in het kader van de jaarrekeningrichtlijn), in de vorm van verslaglegging per land. Het verruimen van de verplichting tot openbaarmaking van bepaalde fiscale inlichtingen door multinationals in alle sectoren zou ondernemingen onder strenger openbaar toezicht kunnen stellen en meer bewustzijn over hun fiscale praktijken kunnen genereren. Het zou ook een gelijk speelveld scheppen voor EU-ondernemingen als het gaat om transparantievereisten en juridische complicaties als gevolg van de definitie van de sector voorkomen. De doelstellingen en de reikwijdte van zo'n mogelijk initiatief zouden echter zeer zorgvuldig op elkaar moeten worden afgestemd. Een grondige analyse is vereist om de voordelen, kosten en vereiste garanties aangaande bijvoorbeeld gegevensbescherming, bescherming van bedrijfsgeheimen enz. vast te stellen en de mogelijke effecten, met inbegrip van het aspect van de internationale concurrentie, te onderzoeken. Daarbij moet tevens rekening worden gehouden met het werk dat al is verricht met betrekking tot de reeds geldende wetgeving in de sector. Er zullen dan ook effectbeoordelingswerkzaamheden van start gaan om de empirische basis te verkrijgen en analyseren die vereist is om de mogelijke opties te beoordelen. De kwestie van transparantievereisten inzake agressieve fiscale planningregelingen die deel uitmaken van de OESO- BEPS-werkzaamheden moet eveneens in ogenschouw worden genomen, rekening houdend met bijvoorbeeld de kosten en baten van het omzetten van deze regels in EU-recht. 4. Herziening van de Gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen De Gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen is een belangrijk instrument geweest om schadelijke fiscale regelingen aan te pakken. De gedragscode is ondanks zijn vrijwillige en intergouvernementele aard in het verleden doeltreffend geweest bij het uitroeien van bepaalde schadelijke fiscale praktijken in de lidstaten. Recente gevallen hebben echter de beperkingen inzake het toepassingsgebied van de gedragscode en de zwakke punten in het mandaat van de Groep gedragscode blootgelegd. In de discussie of de octrooiboxen van drie lidstaten schadelijk waren of niet, kon de Groep in eerste instantie bijvoorbeeld niet tot een besluit komen omdat de criteria van de gedragscode ontoereikend waren om deze moderne fiscale stimuleringsvorm te beoordelen. Om complexe nieuwe uitdagingen aan te gaan op het gebied van billijke belastingheffing en het waarborgen van fiscale transparantie, moet de Groep gedragscode besluitvaardiger optreden en strenger toezicht houden om te garanderen dat de lidstaten hun toezeggingen nakomen. De Commissie denkt daarom na over manieren waarop de gedragscode kan worden verbeterd en de Groep doeltreffender kan worden gemaakt. Deze overwegingen zullen aan de lidstaten worden voorgelegd en in het actieplan over vennootschapsbelasting, dat voor de zomer moet worden vastgesteld, in aanmerking worden genomen. 5. Werken aan een betere kwantificering van de belastingkloof 6

De belastingkloof is het verschil tussen de belasting die is verschuldigd en het bedrag dat de nationale autoriteiten werkelijk innen. Belastingontduiking en -ontwijking zijn niet als enige schuldig aan de belastingkloof: ook andere factoren spelen een rol, zoals administratieve fouten en faillissementen. Statistieken over de belastingkloof vormen desalniettemin een belangrijke aanwijzing voor de mate waarin belastingen moedwillig niet worden voldaan. Er is volop bewijs dat belastingontduiking en het ontwijken van vennootschapsbelasting in de EU hardnekkig zijn en algemeen wordt aangenomen dat deze de overheidsbegrotingen jaarlijks miljarden euro's kosten. De clandestiene aard van deze activiteiten, in combinatie met het ontbreken van schattingen in verschillende lidstaten, betekent echter dat nauwkeurige cijfers niet voorhanden zijn. Betrouwbare statistieken over de frequentie en het effect van belastingontduiking en -ontwijking zouden tot gerichtere beleidsmaatregelen kunnen leiden en als maatstaf kunnen dienen om het succes ervan te meten. Daarom zal de Commissie, inclusief Eurostat, met de lidstaten samenwerken om uit te zoeken op welke manier meer vergelijkbare en betrouwbare gegevens over de omvang en de economische gevolgen van belastingontduiking en -ontwijking kunnen worden verzameld. Hiertoe is een Fiscalisprojectgroep in het leven geroepen om de lidstaten aan te moedigen hun gegevens over de nationale belastingkloof en de methoden waarop deze wordt berekend, onderling transparanter te maken. 6. Bevordering van fiscale transparantie op internationaal niveau De EU is al geruime tijd voorvechter van wereldwijde normen voor goed bestuur in belastingzaken en vurig voorstander van het OESO/G20 BEPS-project om de ontwijking van vennootschapsbelasting internationaal aan te pakken. BEPS zal in 2015 worden afgerond. De EU moet intensief in dit project blijven investeren en inzetten op een ambitieus nieuw internationaal fiscaal kader. Met het BEPS-project worden naar verwachting maatregelen voor de spontane inlichtingenuitwisseling tussen belastingautoriteiten over preferentiële fiscale rulings ingevoerd. Deze bepalingen zullen minder ambitieus zijn dan de maatregelen die vandaag voor de EU worden voorgesteld, en zij zullen in tegenstelling tot de EU-regels niet juridisch bindend zijn. De EU zal het idee van een mondiale automatische uitwisseling van inlichtingen over fiscale rulings daarom blijven stimuleren. De Commissie zet zich er samen met de OESO en andere internationale partners verder voor in dat in het BEPS-actieplan rekening wordt gehouden met de capaciteitsbeperkingen van ontwikkelingslanden en dat deze landen steun krijgen om hun belastingstelsels te versterken en illegale financiële stromen te bestrijden. Meer financiële transparantie en billijkheid is cruciaal voor onze partnerlanden om hun ontwikkelingsdoelstellingen te verwezenlijken en de mondiale ontwikkelingsagenda na 2015 uit te voeren. Daarnaast zal de Commissie, als onderdeel van haar werkzaamheden aan mogelijke verdere initiatieven op het gebied van transparantie, onderzoeken of lidstaten als gevolg van een grotere transparantie beter in staat zouden kunnen zijn schadelijke fiscale praktijken en winstverschuivingen over de EU-grenzen heen aan te pakken, hoe dit zou kunnen worden bereikt, en wat het effect daarvan zou zijn op de internationale concurrentie van EU-ondernemingen. CONCLUSIE Met de reeks in deze mededeling geschetste initiatieven maakt de Commissie een aanvang met de nakoming van haar toezeggingen om een sterke en ambitieuze agenda ter bestrijding van belastingontduiking en ontwijking van vennootschapsbelasting te realiseren. 7

Het Europees Parlement, de Raad en tal van actoren uit het maatschappelijk middenveld hebben opgeroepen tot snelle en doeltreffende actie om de fiscale transparantie te vergroten, met name op het gebied van de vennootschapsbelasting. Met dit pakket fiscale transparantiemaatregelen is een eerste stap gezet om aan deze oproep gehoor te geven. De maatregelen die in dit pakket worden voorgesteld, kunnen een aanzienlijke bijdrage leveren tot het terugdringen van het ontduiken en ontwijken van vennootschapsbelasting en tot het garanderen van eerlijkere belastingconcurrentie tussen de lidstaten. Zij kunnen daarnaast de voortrekkersrol van de EU ondersteunen in het kader van de mondiale agenda voor fiscale transparantie. De Commissie verzoekt de Raad deze wetgevingsvoorstellen als een zaak van hoge politieke prioriteit goed te keuren. Als tweede stap zal de Commissie tegen de zomer in een actieplan inzake vennootschapsbelasting nadere maatregelen presenteren om belastingontwijking en schadelijke belastingconcurrentie tegen te gaan. 8