Trouw Ze zijn zestien en maakten hun eigen magazine tijdpagina 12 pagina 17 Alle dertien goeduitde hypermarché www.trouw.nl ZATERDAG29 AUGUSTUS2015 LEVEN EN DOEN Wat moet ik toch met die berg foto s?
De honderden digitale foto sdie je jaarlijks produceert,watdoejeermee?endestapels geërfde fotoboeken van familieleden? De historicus in Floor Bal wil alles bewaren, haar interne opruimer heeft andere gedachten. TEKST FLOOR BAL Wattedoen metdefotoberg 6 ZATERDAG29AUGUSTUS2015
de Inheteerstelevensjaarvanmijndochtermaakteik463foto svanhaar.al die afbeeldingen liggen nog op me te wachten, keurig opgeborgen in een speciaalmapjeergensopmijnharde schijf.hetverzamelenvanaldiefoto svanaftweefototoestellen,tweegms senéén tablet, kostte al drie avonden. Haar babyboek moet ik nog maken. Binnenkort wordt zedrie.hebikeindelijkdatboekaf,danligt ernogeenstapelachterstalligevakantiefoto sopmijtewachten.enhoelangerikmet hetsorterenwacht,hoegroterdefotoberg groeit. Want ik blijf doorfotograferen. Het is een bekend probleem zegt personal organizer Monique Lutz die haar klanten helpt hun leven opnieuw te organiseren. Zelfsdemeestgeordendemensenhebben het gevoel dat ze nog iets met hun foto s moetendoen. Deoorzaak:erwordtzoveel gefotografeerd dat er niet tegenop te plakken valt. Ter vergelijking:in mijn geboortejaar 1977 maaktenmijnouders76foto svanme.een selectiemaaktenzeniet.alleswatleukgenoeg was om te fotograferen,was goedgenoeg om in te plakken.ook als ik net mijn ogen dichthield, wat trouwens buitenproportioneelvaakgebeurde. Vroegerkwamhetfototoestelalleenop specialemomentenuitdekast,zegtlutz. Deselectiewerdalvoorhetmakenvande foto gemaakt. Vervolgens werd er slechts één foto gemaakt. Ontwikkelen kostte klauwenvolgeld.nuschietjesomswelzeven foto svanéénmomentwaaruitdaarnadeallermooiste gekozen moet worden. Defoto sstapelenzichnietalleeninde computerop. Ikkombijklantendietwee ofdrie verhuisdozenvolfoto s hebben,waar ze nog iets mee willen doen.ze hebben continuhetgevoeldatzeeentaaklatenliggen, dat ze falen. Als ik suggereer dat ze misschiennietalleshoeveninteplakken,valt ereenlastvanhunschouders. Lutzbespreektmethaarklantenwatze echtbelangrijkvindenenlaatzeeenknoophakken.moetallesechtingeplaktworden? Ofishethelemaalnietzoergalsallesopde computer of in bananendozen blijft? Als ze echt zoveel waarde aan zo n babyboek hechten,moetenzeookmetdatprojectaande slaggaan. Zelfiszezevenjaargeledenhalverwege een album met foto s van een verhuizing blijven steken. Sindsdien maakt ze elke maandeenselectieenstoptzeallesinmapjes op haar computer. Voor haar dochters van(vierenzes)beschrijftzeineenworddocumentwaterdiemaandgebeurde. De foto shebbenalleenwaardealsjehetverhaalerbijkent.vroegerzettejeinhetalbum AfscheidjufAnke.Nudoeikhetzo. Inmijnfamiliebeniknietdeenigediegraag foto smaakt.gelukkigisdeuiterstehoudbaarheidsdatumvanmijnvader,eenkranige zestiger,nognietinzicht.maarooitzalik metmijnbroerenzusderijenfotoalbums die in mijn ouderlijk huis staan door moeten nemen. Onze eigen jeugdfoto s bewaren we zeker.maarwatmoetenwe metdatalbum vandiereisdiemijnoudersbeginjarenzeventig in Joegoslavië met vrienden maakten? Dehistoricusinmijwilallesbewaren,mijn interne opruimer heeft daar hele andere gedachten over. VanElwinHendrikse,collectiespecialist fotografiebijhetnationaalarchiefhoefik die vakantiekiekjes niet te bewaren. Tenzij jevaderruudlubbersofjanwolkersheet. Dat je aanfoto s gehecht bent,betekentnog nietdatzehistorischewaardehebben. In de meeste familiefotoboeken van na de TweedeWereldoorlog,toendegemiddelde Nederlander flink begon te fotograferen, hebben de archieven geen interesse. Datwilnietzeggendatallekiekjesvoor historicioninteressantzijn.albumsvanfamilieledendieopbijzondereplekkenwerkten,inindiëdiendenofvanvoordejaren veertig zijn, kunnen historische waarde hebben.hendrikseadviseertombijtwijfel bij een lokaal archief langs te gaan.want soms beseffen nabestaanden niet dat ze historischebeeldeninhuishebben. TrouwTIJD 7
Maarwatmoetenwemetdatalbumvandiereisdie mijn ouders begin jaren zeventig in Joegoslavië met vrienden maakten? De foto s op deze pagina s zijn uit dit album van de vader van Floor Bal afkomstig. Dereismaaktenzein1975. Zo waren in de Tweede Wereldoorlog particulierennietgeïnteresseerdinoorlogsbeeldenvastleggen.iedereenbewaardezijnrolletje voor de bevrijding. Wie tijdens een fietstochttoevalligdekapotgeschotenbrug over de Rijn vastlegde, was daarmee één van deweinigen.datwillenwegraagzien. Sowiesoishethandigomvoorhetweggooienindefamilieevenrondtevragenof eriemandbezigismethetuitzoekenvande familiegeschiedenis.misschienzitdiegene dringendtespringenomdezeldzamefoto s vantantemienuitdejordaan. Waaromvormen foto s vaakhetkostbaarstebezitdatmensenhebben,datwatiedereenbijeenbrandmeteenwilredden?volgensopruimcoachlutzzijnmensendoodsbenauwd dat ze de mooie momenten uit hunlevenvergeten. Hetlevengaatzosnel dat ze vrezen dat ze later hun herinneringen niet meer kunnen terughalen. Daarbijstellenzehogeeisenaanhuneigen brein. Alle werkinformatie moetparaat staan,net als alle klussenin het huishouden. Daarnaast moeten ook alle goede ervaringen bewaard blijven. Zo werken de hersenen niet, dus wordt uit controledrang weer de cameragepakt.terwijlermetaldieplaatjes uiteindelijkweiniggedaanwordt. Debergen foto s die als geheugensteun moeten dienen,vormenzoextraballast. } Hetvoeltalsofjehet leven van een dierbare indeklikogooit AlsLutzmethaarcliëntendeonvermijdelijke doos met geërfde foto s of oude albums tegenkomt,raadtzeaanalleendatgenete bewaren waar ze zelf aan gehecht zijn. Maak een selectie van opnames die je koestert en doe de rest weg.ik zie geen enkele reden omallemaalfoto ste bewaren alshet nietomjeeigenherinneringengaat. Deconsequentieisdatsomsmeerderefotoalbumsopdenominatiestaanomweggegooid te worden. Veelmensen voelenzich verplicht die te bewaren. Weggooien zou volgensheneenliefdelozedaadzijn,bijna alsofzehetlevenvanhunoudersklakkeloos indeklikogooien. Ikvraagzealtijdgoedna tedenkenoverderedenomietstehouden. Aanjeoudersbenjenietsverplicht,diezijn aldood. Hetiséénvandemoeilijksteopgavendie ze haar klanten kan geven. Daarvoor ben ik er, ik help ze om moeilijke keuzes te maken. Maaraldieboekennemenveelruimteinen vaakkijktniemandermeerin. Somsvragen klanten of zij de boeken wil meenemen. Omdatzehetnietoverhunhartkunnen verkrijgen.zelfgooiiknooitietsweg,dat moetenzeechtzelfdoen.meestallaatik hetzealshuiswerkopgavedoen.uiteindelijkluchthetaltijdop. Aan wie, net als ik, lustig doorknipt, adviseren de experts om permanent een selectie te blijvenmaken.opdemobieletelefoon kandatoveral;indewachtkamerbijdedokter,derijvoordekassaoftijdensdedagelijksetreinreis.opreiskunnenelkeavondde gemaakte foto s doorgenomen worden. Want niemand heeft wat aan duizenden niet-bekekenfoto sdiealleenmaarschijfruimte in beslag nemen. Allefoto swaarvanhetenigedoelwasom mooi te wezen opfacebookof Instagram kunnendirectgewistworden.datzijneendagsvliegen.niemandzitoverdriejaarnog tewachtenopdiefotovaneengoedgelukte maaltijd of die strandselfie.tenzij je buitensporigveelvolgersopsocialmediahebten elk moment een boekcontract verwacht natuurlijk. Voorderestadviseertcollectiespecialist Hendrikseombijdedigitalebestandenin elkgevaltezettenwaarenwanneereenfotogenomenis. Voormijnwerkisdeachterkant van een foto vaak het belangrijkste. Omdat daar vroeger dat soort informatie geschreven werd. In de toekomst hebben we 8 ZATERDAG29AUGUSTUS2015
de fotoberg dieoptienietmeer. Ookishetbelangrijk omoptijdbestandenomtezettenalsereen nieuw format gangbaar wordt. Want wie kijkt er nog naar alle oude 8mm-filmpjes die nognietopdvdomgezetzijn?voordigitale bestandenkomtdaarnogbijdatbewerkte foto sgecorrumpeerdkunnenraken.bijhet Nationaal Archief krijgt Hendrikse regelmatigbestandenopfloppy sendiskettesbinnendiehijmetmoeitekanopenen.terwijl hetpaseenjaaroftiengeledenisdatnieuwe computers geen diskette-ingang hebben. Waarmeealleafbeeldingenuitdietijdnual ontoegankelijker zijn geworden zijn. Hij waarschuwt dat hetzelfdemet onze bestanden kan gebeuren. We hebben helemaal geenideeofaldiejpeg-entiff-bestanden vannuoverdertigjaarnogteopenenzijn. Watvoordeergsteverzamelaarmeteen deoplossingvoordefotobergis:dankunnen allefoto sinéénkeeropdevuilnisbelt. Reageren? Digitale hulpjes Wie foto s uit het analoge tijdperk aan het selecteren is, zou de uitgekozen foto s kunnen scannen om daarmee een nieuw album samen te stellen. Fotoboekendieonline worden gemaakt, nemen veel minder ruimte in de kast in. Het scannen van de negatieven is ook een optie, er zijn allerlei negatievenscanners op de markt. Daarnaast zijn er verschillende bedrijvendie deklus van het scannen van foto s en negatieven graag overnemen. Voor het herorganiseren van digitale foto s bestaat zowel gratis software als programma s die meer opties bieden, maar waarvoor betaald moeten worden. De bekendste programma s zijn onder meer Picasa, Flickr en Carousel van Dropbox. Hiermee kunnen foto s niet alleen gesorteerd en bewerktworden, maar ook online bewaard. Zowel privé als zichtbaar voor de helewereld. Bent u een fotografische hamsteraar? Welke foto mag beslist nooit weg? Of gooit u zonder blikken of blozen oude albums in de kliko? Mail het ons via tijdpost@trouw.nl in maximaal 150 woorden. TrouwTIJD 9