Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak Trema_NVvR 1 26-03-2009 17:06:16
2 Pagina Sdu Uitgevers Bewogen beelden We zijn in beweging gekomen. Wellicht heeft u ons Jaarplan 2009 gelezen of kennis genomen van onderdelen daarvan. De titel van dat stuk luidt In beweging en het onderschrijft naar mijn mening precies waar wij ons nu bevinden. Als uw vakbond die zich nu al voorbereidt op de komende cao-onderhandelingen en als uw beroepsvereniging die zich hard maakt voor de kwaliteit van ons werk. Want al-met-al was 2008, om in dezelfde beeldspraak te blijven, een bewogen jaar. Wie wel eens fotografeert, weet dat foto s van sporters in beweging de vaart aangeven, omdat hun beweging wordt vastgelegd. Precies zoals dit Jaarverslag beoogt. In 2008 hebben we aangekondigd dat we in beweging zouden komen. Dat is gelukt, we gaan in de goede richting en wel op verschillende gebieden. Als bestuur hebben we ons vorig jaar ook fysiek volop bewogen, door actief het land in te trekken om op locatie te spreken met onze collega rechters en officieren. We waren in Zwolle, Breda, Almelo en Groningen. Ook ons congres in Maastricht bracht veel leden bij elkaar. Daar gaan we in 2009 mee door, met onze vaste commissies en werkgroepen, met rondetafels en met ons Jaarcongres op 1 oktober in Zutphen. We hebben in 2008 onze focus bepaald op vijf thema s: beroepsprofiel, gerechtelijke kaart, vakbond, advisering en WS&O (werving, selectie en opleiding). U leest er meer over in dit Jaarverslag. In 2009 stellen we niet alleen de kaartdiscussie op scherp, want dan zouden we de belangen van onze leden te zeer eenzijdig belichten, maar zullen we ook vorm geven aan onze ambities en ons richten op de ontwikkeling van het beroepsprofiel om een helder beeld te scheppen van dé rechter en dé officier van justitie. De beweging is in gang gezet. Nu wordt het zaak om samen met onze leden de vaart erin houden Reinier van Zutphen voorzitter NVvR De NVvR en de gerechtelijke kaart De gerechtelijke kaart van Nederland heeft sinds Lodewijk Napoleon weinig aanpassingen gekend. Nu echter staat een groot aantal veranderingen op stapel. Zo wordt gewerkt aan plannen om de arrondissementsgrenzen aan te passen en om onderdelen van rechtspraak anders te verdelen over het land, waarbij de onderwerpen concentratie en specialisatie centraal staan. Een belangrijk deel van de activiteiten van de NVvR in 2008 heeft zich geconcentreerd op en rond dit onderwerp. De leden van de NVvR zullen zowel op het vlak van kwalitatieve rechtspleging als dat van arbeidsvoorwaarden en rechtspositie hier direct of indirect mee te maken krijgen. De eerste schetsen en signalen van het ministerie van Justitie, de Raad voor de rechtspraak en het College van procureurs-generaal waren voor de NVvR aanleiding om enkele kritische geluiden te laten horen. Er werd, aldus de NVvR, weliswaar over de juiste onderwerpen gesproken, maar nog niet over de juiste aanpak en/of oplossing. Kwaliteit van rechtspleging leek te worden ondergesneeuwd door bedrijfsmatige of historische belangen. Door onder meer te wijzen op de mogelijke consequenties voor de rechterlijke onafhankelijkheid en de gevaren van het tot norm verheffen van lapmiddelen, heeft de NVvR bijgedragen aan het kantelen van de discussie over de gerechtelijke kaart. Inmiddels wordt dit perspectief van de kwaliteit van rechtspleging vooropgesteld door alle partijen. De activiteiten van de NVvR rondom de gerechtelijke kaart vielen in 2008 uiteen in drie hoofdonderdelen. Deze worden hierna beknopt toegelicht. De verbreding van de kantonrechtspraak In 2007 heeft een commissie binnen de rechtspraak (de commissie- Hofhuis) gerapporteerd over de verbreding van kantonrechtspraak en differentiatie van werkstromen. In het oog springende adviezen van deze commissie betroffen een competentieverhoging van de kantonrechter naar zaken met een omvang tot 25.000, en het schrappen van het wettelijke artikel dat gerechten verplicht tot het hebben van een aparte kantonsector. De NVvR bracht voor deze discussie enkele leden bijeen in een eigen werkgroep, die randvoorwaarden en aanbevelingen opstelde voor de consequenties die dit rapport zou hebben. Daarbij is uitgegaan van de meerwaarde van de kantonwerkwijze en werd gewezen op het belang van samenhang in de aanpak op verschillende plaatsen. Ook vroeg de NVvR aandacht voor de verankering van opleidingstaken in de sectoren die kantonzaken krijgen. De inbedding van de kantonrechtspraak is nu, begin 2009, nog niet voltooid, maar de NVvR volgt de voorbereidingen van deze operatie op de voet. Trema_NVvR 2 26-03-2009 17:06:17
Sdu Uitgevers Pagina 3 De evaluatiewetgeving modernisering RO In het voorjaar van 2008 werd door het ministerie van Justitie wetgeving voorgelegd naar aanleiding van de adviezen van de evaluatie modernisering van de rechtelijke organisatie door de commissie- Deetman. Behalve voorstellen op het terrein van de kantonrechtspraak waren daarin ook zaken verwerkt als verplichte samenwerking tussen gerechten, standplaatsverruiming voor rechterlijk ambtenaren, een eigen locatiebeleid van de Rechtspraak en personele unies tussen gerechtsbesturen. Ook voor de beoordeling van dit wetsvoorstel stelde de NVvR een eigen werkgroep in. De adviezen van deze werkgroep hebben geleid tot een onomwonden NVvR-standpunt. Op hoofdlijnen hield dit in dat er volgens de NVvR, met het oog op structurele oplossingen voor schaalgrootteproblemen, éérst een discussie gevoerd moest worden over schaalgrootte, specialisatie en concentratie, met het oog op structurele oplossingen voor schaalgrootteproblemen. Pas daarna kunnen er zo nodig een aantal wijzigingen doorgevoerd worden die onder andere de onafhankelijkheid van rechters raken, zoals de standplaatsverruiming. Om die reden is gepleit voor een intensieve studie naar de gewenste schaalgrootte van rechtspraak, voordat er ingrijpende wijzigingen worden doorgevoerd die de kwaliteit, de betrouwbaarheid en de toegankelijkheid van rechtspraak kunnen verslechteren. Onder het motto Geen verbouwing zonder goede voorbereiding is dan ook gesteld dat de voorgelegde wetgeving onvoldragen was. Met de nodige publiciteit is toen bereikt dat de minister het onderwerp gerechtelijke kaart naar voren heeft gehaald, vóórdat er andere verbouwingen zouden worden doorgevoerd. Precies zoals de NVvR voor ogen stond. Toedeling zaakspakketten en gerechtelijke kaart Na de kritische advisering heeft de NVvR zich proactief opgesteld door zelf met een initiatief te komen voor een uitwerking van voorstellen voor een nieuwe gerechtelijke kaart en een ideale schaalgrootte. Input hierbij vormde het rapport van de commissie-van Dijk waarin een advies werd gepresenteerd over de toedeling/herverdeling van zaakspakketten per rechtsgebied en de mogelijkheden van concentratie van een aantal soorten zaken. Hierbij werd door de commissie aangesloten bij een model van elf regio s, waar het OM op focust. De NVvR hanteerde een andere invalshoek dan de commissie-van Dijk. Ze stelde voorop dat kwaliteit meer is dan alleen juridische kwaliteit, dat zeulen met mensen en dossiers zo veel mogelijk moet worden voorkomen en dat daartoe eerst de schaalgrootteproblemen werkelijk moeten worden aangepakt door hertekening van de gerechtelijke kaart. In de verdere uitwerking van de eigen visie op deze kaart is uitgegaan van een basispakket van zaken in alle rechtbanken en een zo breed mogelijke spreiding van zaken. Daarbij is een set criteria opgesteld aan de hand van drie invalshoeken: de kwaliteit van de rechtspleging, de eisen van logistiek en het uitoefenen van kwalitatief hoogwaardige functies. De toepassing hiervan op de inrichting van de nieuwe rechtspraakkaart en op de gewenste schaal van rechtspraak in Nederland was eind 2008 nog niet afgerond. In 2009 wordt naar verwachting duidelijk tot welke regiomodellen en welke keuzes voor het al of niet concentreren van zaken die discussie gaat leiden. Wilt u meer informatie? Alle hierboven genoemde NVvR-adviezen en standpunten vindt u terug op www.nvvr.org. Wilt u reageren op dit artikel? U kunt hiervoor een e-mail sturen naar h.donner@rechtspraak.nl. Trema_NVvR 3 26-03-2009 17:06:17
4 Pagina Sdu Uitgevers Transitie van een overheidsorganisatie naar een geprivatiseerde organisatie Per 1 januari 2009 zijn de organisatie en de structuur van het bureau van de NVvR ingrijpend gewijzigd. De organisatie is ontvlochten van het ministerie van Justitie en vervolgens opnieuw ingericht en geprivatiseerd. Hiermee is de NVvR als onafhankelijke vereniging ook in de toekomst in staat om haar unieke rol binnen de rechtspraak te vervullen. Binnen het krachtenveld van de rechtspraak vervult de NVvR als beroepsvereniging en vakbond van rechterlijke ambtenaren een eigen rol: het opkomen voor de (materiële) belangen van magi straten én het bewaken van de kwaliteit van rechtspleging. De NVvR werd voor deze (dubbel)rol in haar dagelijkse taken in 2008 nog ondersteund door een verenigingsbureau, waarbij de medewerkers van dit bureau weliswaar werkten bij de NVvR, maar functioneel aangesteld waren bij het ministerie van Justitie. Voor een goede rolvervulling door de NVvR was en is het essentieel dat deze rol onafhankelijk van invloeden van het ministerie kan worden vervuld. De bestaande rechtspositionele verwevenheid tussen het ministerie en het bureau van de vereniging stond haaks op dat uitgangspunt van onafhankelijkheid en leidde er toe dat de functionele en hiërarchische lijnen tussen bureau, vereniging en departement niet altijd even transparant waren. Dit werkte onduidelijkheid in de hand. Vanuit dat oogpunt kwamen de NVvR en het ministerie van Justitie overeen dat er per 1 januari 2009 een nieuwe constructie moest komen, waarmee zowel de rol van de NVvR als beroepsorganisatie gediend werd als overzichtelijke en transparante financiële verhoudingen werden gecreëerd. De vakbondstaken zijn uiteraard volledig losgetrokken van iedere financiële verbintenis met het ministerie. Deze taken worden gefinancierd uit de contributie van de leden. Stichting Pensioenfonds ABP (ABP) en de Stichting fonds vrijwillig vervroegd uittreden overheidspersoneel (VUT) afgesloten. In de nieuwe relatie tussen het ministerie en de vereniging is de bijdrage in de vorm van uitlening van personeel vervangen door een subsidieregeling voor onbepaalde tijd met een evaluatie in het vijfde jaar. De subsidie is gerelateerd aan de taken van de NVvR als beroepsvereniging en, zoals gezegd, niet meer aan de vakbondstaken. Als sluitstuk van de privatisering worden de statuten en het huishoudelijk reglement van de vereniging opnieuw bezien en beschreven. De bureaumedewerkers zijn gedurende het privatiseringsproces maximaal geïnformeerd en betrokken geweest bij het gehele proces. Dit heeft ertoe geleid dat het proces zich relatief snel heeft kunnen voltrekken en de betrokken partijen met tevredenheid terugkijken op het proces. Bestuursverandering In de nieuwe situatie is in het samenspel tussen ledenraad, bestuur en bureau een belangrijke rol weggelegd voor het bestuur wanneer het gaat om visievorming, initiatief en sturing. In 2009 zal het bestuur in haar taken een accentverschuiving ondergaan van een mede-uitvoerende naar een meer strategische en een voorwaardenscheppende rol. Het is de verwachting dat een verkleind bestuur in deze situatie met meer focus te werk kan gaan dan een omvangrijker hoofdbestuur. Het bestuur heeft zichzelf daarom ook in omvang beperkt naar vijf tot maximaal zeven bestuursleden. Continue afstemming op de wensen van en stromingen in de achterban is daarbij vanzelfsprekend essentieel. Wilt u reageren op dit artikel?u kunt hiervoor een e-mail sturen naar j.cammeraat@rechtspraak.nl. Nieuwe organisatie De (niet bij wet geregelde) privatisering van het verenigingsbureau verliep langs twee parallelle trajecten. Het eerste traject strekte ertoe het bureau als organisatieonderdeel van het ministerie van Justitie op te heffen, de taken over te dragen naar een nieuwe rechtsvorm en zorg te dragen voor de personele consequenties. Het tweede traject betrof de op- en inrichting van een nieuwe privaatrechtelijke organisatie. Vanaf oktober 2007 heeft de interim-directeur in nauw overleg met het bestuur en de directeur Rechtspleging van het ministerie van Justitie deze twee trajecten inhoud en vorm gegeven. Zo heeft de NVvR als werkgever een arbeidsvoorwaardenpakket NVvR opgesteld en is een overeenkomst inzake vrijwillige aansluiting bij de Trema_NVvR 4 26-03-2009 17:06:17
Sdu Uitgevers Pagina 5 Werken op basis van key-issues Het bestuur van de NVvR heeft in 2008 tijdens enkele strategiedagen in februari de belangrijkste NVvR-thema s voor de komende jaren bepaald. Deze thema s, ook wel key-issues genoemd, hebben een belangrijk deel van de activiteiten van de NVvR bepaald in 2008. Een korte wandeling langs de key-issues. 5. Werving, selectie en opleiding De NVvR heeft zich ten doel gesteld om als vertegenwoordiger van de klant van rechterlijke opleiding op te treden. Daartoe heeft zij geregeld contact met de SSR. Gecombineerd met het key-issue Beroepsprofiel wordt vanuit deze portefeuille gekeken naar de waarden van een (toekomstige) magistraat. Wilt u reageren op deze key-issues of heeft u suggesties? U kunt hiervoor een e-mail sturen naar j.cammeraat@rechtspraak.nl. 1. Beroepsprofiel van de magistraat De NVvR gaat een heldere visie ontwikkelen op het beroep van magistraat, waarbij met nadruk geldt: voor zowel rechter áls officier van justitie. Binnen dit beroepsprofiel bepaalt de NVvR welke algemene kernwaarden zij van belang acht voor magistraten. Hierbij kan gedacht worden aan zaken als onafhankelijkheid, professionele autonomie, nevenfuncties, integriteit en gezag. 2. Juridische kaart Een groot deel van de activiteiten van de NVvR in 2008 heeft zich na de zomer geconcentreerd op de aanstaande veranderingen in de gerechtelijke kaart van Nederland. Dit onderwerp is voor de leden van de NVvR van groot belang, zowel op het vlak van de kwaliteit van rechtspleging als op het vlak van de persoonlijke arbeidsvoorwaarden en rechtspositie. Naast de gerechtelijke kaart vallen onder dit key-issue ook de activiteiten rond de evaluatiewet RO, waarin de verbreding van de kantonrechtspraak is begrepen. 3. Vakbond De doelstelling van de NVvR in dit key-issue is klip en klaar: het realiseren van de best mogelijke arbeidsvoorwaarden en een zo sterk mogelijke rechtspositie voor de leden van de Rechterlijke Macht. Hiertoe onderhandelt de NVvR in het Sector Overleg Rechterlijke Macht (SORM) met de Minister van Justitie over de arbeidsvoorwaarden van de leden van de rechterlijke macht en sluit zij een arbeidsvoorwaardenakkoord af. Ook komt de Commissie Rechtspositie maandelijks bijeen om de zeer uiteenlopende onderwerpen te bespreken die dit vakbondsterrein raken. Uiteraard blijft de NVvR ook individueel advies bieden bij vragen van leden omtrent hun arbeidsvoorwaarden en rechtspositie. 4. Advisering De NVvR rekent het als beroepsorganisatie mede tot haar taak de kwaliteit van de rechtspleging te bevorderen. In dit kader brengt de NVvR veelal via de Wetenschappelijke Commissie adviezen uit over algemeen verbindende voorschriften en te voeren beleid, die de kwaliteit van de rechtspleging betreffen of anderszins de beroepsuitoefening van de rechterlijke macht raken. De beoordeling vindt plaats op juridisch-inhoudelijke kwaliteit, doelmatigheid en de gevolgen voor de rechterlijke macht in termen van uitvoerbaarheid en werklast. Trema_NVvR 5 26-03-2009 17:06:18
6 Pagina Sdu Uitgevers Samenwerking NVvR en Hassania Een van de internationale taken die de NVvR zich heeft gesteld, is het onderhouden van contacten met buitenlandse zusterverenigingen. In het kader hiervan is in 2008 het contact opgestart met de Marokkaanse zusterorganisatie, de magistratenvereniging Hassania Judicial Association. Een Marokkaanse delegatie bestaande uit rechters en officieren van justitie bezocht medio januari 2008 de NVvR en kreeg een gevarieerd programma aangeboden om inzicht te verkrijgen in het Nederlandse rechtssysteem. Zij namen niet alleen een kijkje in de keuken van de NVvR, ook bezochten zij diverse andere organisaties: de Raad voor de rechtspraak, het Openbaar Ministerie, de Ministeries van Justitie en Buitenlandse Zaken en het hof s-gravenhage. De Marokkaanse delegatie bracht ten slotte een bezoek aan het Internationaal Gerechtshof waar onder andere een ontmoeting met de president van het hof en de daar werkzaam zijnde Marokkaanse rechter Bennouna op de agenda stond. Enkele maanden daarna heeft een delegatie van het hoofdbestuur, onder leiding van voorzitter Reinier van Zutphen, op uitnodiging van Hassania het congres bijgewoond van de Afrikaanse sectie van Union Internationale des Magistrats in Casablanca. Tijdens het congres ondertekende Reinier van Zutphen, namens de NVvR, een intentieverklaring om de komende drie jaar te komen tot enkele concrete samenwerkingsprojecten met Hassania. Zo zullen beide organisaties participeren in een voorgenomen project, uit te voeren door het Center for International Legal Cooperation (CILC) te Leiden, over het Nederlandse en Marokkaanse familie- en jeugdrecht. Verder zullen er, in Nederland en in Marokko, enkele rondetafelconferenties worden georganiseerd voor deelnemers uit beide landen. De NVvR is met het CILC in gesprek over de invulling van deze samenwerking. Rondetafelbijeenkomst Met alle respect In september 2008 organiseerde de NVvR in Den Haag een rondetafelbijeenkomst, getiteld Met alle respect. Dit gebeurde ter gelegenheid van het afscheid als bestuurslid van Jan Westhoff. Het gesprek werd, onder leiding van oudvoorzitter Wil Tonkens-Gerkema, gevoerd vanuit een aantal zeer verschillende invalshoeken. De discussie bleek actueel. Onder meer vanwege de berichten over de Rotterdamse advocaat die niet voor rechters wenste op te staan. De NVvR stelde tijdens deze bijeenkomst daarom de vraag: hoe belangrijk zijn dit soort rituelen voor het respect voor de rechtspraak en/of het ambt? De meeste aanwezigen waren het erover eens dat een toga en het decor van de rechtszaal essentiële hulpmiddelen zijn voor een rechter of officier om zijn/haar vak uit te oefenen. Daarbij stonden de deelnemers aan het gesprek ook stil bij de eventuele moeilijkheden rondom politieke plannen van de PvdA om buurt- of wijkrechters in te zetten. Deze rechter kan daar de benodigde attributen niet altijd ideaal inzetten. Ook andere onderwerpen kwamen aan bod, zoals het artikel over Demagistratie (geschreven door kantonrechter/ledenraadslid Maarten Fruytier) dat in de Trema-uitgave van september verscheen en het algemeen tanende respect van burgers voor instituties en de eigen rol die de magistraat daarin speelt. Vanuit het key-issue Beroepsprofiel worden de besproken onderwerpen meegenomen in de discussie over de kernwaarden van de magistraat. Wilt u reageren op dit artikel?u kunt hiervoor een e-mail sturen naar g.van.rhee@rechtspraak.nl. Trema_NVvR 6 26-03-2009 17:06:18
Sdu Uitgevers Pagina 7 Rondetafelbijeenkomst over de appelrechtspraak In januari 2008 hield de NVvR een bijeenkomst over de positie van de tweede lijn. De aanwezige rechters en officieren van justitie uit zowel de eerste als de tweede lijn wisselden tijdens deze NVvR-bijeenkomst ervaringen, gedachten en gevoelens uit. Een concrete aanleiding voor deze rondetafelbijeenkomst waren de kritische vragen vanuit de tweede lijn bij de vaststelling van het nieuwe loon- en functiegebouw. Zowel bij de raadsheren als bij advocaten-generaal werd gesteld dat er tijdens de onderhandelingen meer aandacht had kunnen worden besteed aan de positie van de tweede lijn. Bij de afsluiting van de nieuwe, meerjarige cao heeft die positie nadrukkelijk aandacht gekregen en zijn er concrete verbeteringen bereikt. Bezoek NVvR aan de Tweede Kamer Met enige regelmaat bezoekt de NVvR de vaste commissie voor Justitie van de Eerste en Tweede Kamer. Deze overleggen zijn van belang om, bijvoorbeeld rondom de behandeling van de justitiebegroting, Kamerleden rechtstreeks te informeren over de visie van de leden van de rechtelijke macht op bijvoorbeeld kabinetsplannen. PROO-fonds succesvol afgesloten Het PROO-fonds, dat in 2007 werd ingesteld om de professionele oriëntatie van rechters en officieren van justitie te verbreden, is in 2008 succesvol afgesloten. Bijna vijfhonderd magistraten hebben door het PROO-fonds kunnen deelnemen aan een opleiding, cursus of een (internationaal) seminar. Met het PROO-fonds van de NVvR konden rechterlijke ambtenaren maximaal 2500, subsidie krijgen voor de gekozen activiteit. Vereist was wel dat deze activiteit als oogmerk had: de verbreding van de professionele oriëntatie buiten het huidige werkveld. Het bestuur van de NVvR is verheugd dat het fonds in een behoefte heeft voorzien en dat zoveel rechters en officieren van justitie deze kans hebben gegrepen om hun professionele oriëntatie te verbreden. In 2008 werd de NVvR geconfronteerd met enkele moeilijkheden rondom de administratie en de uitbetalingen van het PROO-fonds. Het bureau van de NVvR heeft op enig moment de administratie zelf ter hand genomen, waardoor de opgelopen achterstanden snel konden worden weggewerkt. Binnenkort start er een evaluatie van het PROO-fonds. In 2008 stond vanzelfsprekend de discussie rondom de Deetmanwetgeving en de gerechtelijke kaart en de kantonrechtspraak op de agenda, maar ook de positie van de tweede lijn bij het OM. Rondom de gerechtelijke kaart heeft de NVvR benadrukt dat de wetgever ervoor moet waken dat de kwaliteit van rechtspleging in Nederland voor justitiabelen het uitgangspunt is en dat het géén bedrijfsvoeringonderwerp is. Daarnaast heeft de NVvR gewezen op de bestaande plannen bij het Openbaar Ministerie om voortaan de zaaksofficier mee te laten gaan naar het hoger beroep, zodat deze kennis uit de eerste zaak kan meenemen naar de behandeling in tweede instantie. De NVvR heeft bij de Tweede Kamer het belang benadrukt van het bestaan van een échte onafhankelijke tweede lijn óók binnen het OM onder andere ter voorkoming van tunnelvisie. Trema_NVvR 7 26-03-2009 17:06:18
8 Pagina Sdu Uitgevers NVvR houdt Vendrik-effect op agenda Het Vendrik-effect heeft ook in 2008 de gemoederen flink beziggehouden. De NVvR heeft in haar overleggen het onderwerp voortdurend op de agenda gehouden en is in 2008 zelfs een bezwaarschriftprocedure gestart tegen Binnenlandse Zaken en Justitie. Wat houdt het Vendrik-effect, kort gezegd, in? Bij de totstandkoming van de fiscale wetgeving rondom de vut, het prepensioen en de levensloop heeft Tweede Kamerlid Vendrik (GroenLinks) een amendement ingediend dat er, kort gezegd, op gericht was om langer doorwerken te stimuleren. Vanwege de samenloop van enkele fiscale aspecten is door dit amendement echter de volgende merkwaardige situatie ontstaan: onder bepaalde omstandigheden kan het zo zijn dat bij ontslag op de eerste dag van de maand waarin de leeftijd van 65 jaar wordt bereikt, het ouderdomspensioen vanwege doorgeschoven aanspraken uiteindelijk hoger is dan het ouderdomspensioen bij een ontslag per de eerste dag van de maand ná het bereiken van de leeftijd van 65 jaar. Bijvoorbeeld: wie 65 jaar oud wordt op 17 april, ontvangt in bepaalde situaties een hoger pensioen door ontslag te nemen op 1 april dan bij een ontslag op 1 mei. De NVvR heeft leden voor wie dit Vendrik-effect kan optreden hierover geïnformeerd. Ook op andere terreinen houdt de NVvR de discussie op gang. In de Pensioenkamer bijvoorbeeld (waar door sociale partners de inhoud van de pensioenregeling wordt bepaald) is er veelvuldig overlegd over dit onderwerp. Helaas is daar tot nu toe nog niet het gewenste resultaat bereikt. Door een aantal leden is, met bijstand van onze externe juridisch adviseurs van Kennedy Van der Laan, een bezwaarschriftprocedure aangespannen tegen een besluit van de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie. Het jaar 2008 werd afgesloten met een beslissing waarbij dat ingediende bezwaar niet-ontvankelijk is verklaard. Begin 2009 zullen de leden een beslissing nemen of er tegen deze beslissing beroep wordt ingesteld. Individuele rechtshulp voor leden Als vakbond komt de NVvR op voor het collectief van de leden, maar zeker ook voor de belangen van de individuele leden. Deze individuele hulp vertaalt zich in de praktijk in diverse vormen, te weten: de vertrouwenspersoon, de beantwoording van specifieke rechtspositionele vraagstukken en ten slotte ook externe rechtsbijstand. Vertrouwenspersoon De leden van de ZM en het OM hebben de informele en vertrouwelijke bijstand van een vertrouwenspersoon ZM en een vertrouwenspersoon OM tot hun beschikking. De vereniging is verheugd te constateren dat de inzet van deze vertrouwenspersonen slechts zeer zelden geboden is. In 2008 is dat niet anders geweest. Voor zover dat gelet op de vereiste vertrouwelijkheid bekend is, is de inzet van de vertrouwenspersoon een gewaardeerde service aan de leden. Rechtspositionele vraagstukken Bij het bureau van de NVvR komen vrijwel dagelijks vragen van leden binnen die op de een of andere wijze met hun rechtspositie te maken hebben. Veelal betreft het verzoeken om informatie en/of advies op het brede terrein van rechtspositie en arbeidsvoorwaarden, vaak ook in samenhang met het personeelsbeleid of -beheer binnen de gerechten en parketten. Twee beleidsadviseurs op dit terrein hebben zich in 2008 ingespannen om aan deze verzoeken zo adequaat mogelijk te voldoen. Externe rechtsbijstand Last but not least kunnen leden van de NVvR een beroep doen op externe rechtsbijstand. De NVvR levert met deze vorm van dienstverlening een goede en gewaardeerde service aan haar leden. De toenemende aanvragen om bijstand in 2008 zijn een signaal voor de NVvR om de rechtspositie van de magistraat goed te blijven bewaken. Om de belangen van de leden op dit punt ook in de toekomst te kunnen waarborgen, zijn duidelijke financiële afspraken gemaakt met het advocatenkantoor. Wilt u reageren op dit artikel? U kunt hiervoor een e-mail sturen naar s.bakker@rechtspraak.nl. Trema_NVvR 8 26-03-2009 17:06:18
Sdu Uitgevers Pagina 9 Brief aan gerechtsbesturen over evaluatiegesprekken De NVvR kreeg in 2008 vanuit haar achterban signalen over het oneigenlijk gebruik van (vertrouwelijke) verslagen van evaluatiegesprekken van rechters. Deze verslagen werden opgevraagd door enkele gerechtsbestuurders bij de functionele autoriteit van de sollicitanten of bij de betreffende solliciterende rechter zelf. Dit past uiteraard niet bij de afspraken die over het instrument evaluatiegesprekken zijn gemaakt. Evaluatiegesprekken zijn vertrouwelijke gesprekken tussen rechter en leiding en dienen geen rol te spelen bij sollicitatieprocedures. De NVvR heeft de gerechtsbesturen hierop aangesproken en vertrouwt erop dat de gemaakte afspraken over de vertrouwelijkheid van evaluatiegesprekken worden nakomen. Advies NVvR: Herziening in strafzaken De Wetenschappelijke Commissie (WeCo) van de NVvR adviseert over tal van wetsontwerpen. Een van de meest importante wetsontwerpen op het gebied van het strafrecht was waarschijnlijk het wetsontwerp ter hervorming van de herziening in strafzaken. Dit was een uitvloeisel van de maatschappelijke discussies van de laatste jaren rond de terechtheid van een aantal veroordelingen dan wel vrijspraken. Advies NVvR: Insolventiewet In 2008 stond een voorontwerp voor een nieuwe Insolvatiewet op de wetgevingsagenda. Deze werd voorbereid door de zogeheten commissie- Kortmann. De bestaande faillissementsprocedures zouden daarmee tot één nieuwe worden samengevoegd. De NVvR pleitte er in haar advies voor liever de huidige wetgeving gedeeltelijk aan te passen. In het algemeen stelde de NVvR dat het voorontwerp meer focust op de verhaalsbelangen van schuldeisers dan op andere belangen, zoals dat van gedragsverandering bij schuldenaren. De NVvR heeft aangegeven voorstander te zijn van het behoud van de toezichthoudende rol van de rechter-commissaris in faillissementen en niet te verwachten dat dit toezicht met succes kan worden overgenomen door een commissie van schuldeisers zoals het voorontwerp wil. Ook gaf de NVvR aan dat een eenvormige insolventieprocedure onvoldoende rekening houdt met het eigen karakter en het doel van de schuldsanering van natuurlijke personen. De Wet schuldsanering natuurlijke personen is bovendien onlangs herzien, juist vanwege de eisen die de praktijk stelt. Voor meer informatie over de WeCo-adviezen kunt u een bezoek brengen aan onze website: http://www.nvvr.org/. In haar advies over dit wetsontwerp hanteerde de NVvR als algemeen uitgangspunt bij zowel de herzieningsprocedure ten voordele als die ten nadele dat het gezag van een onherroepelijke rechterlijke uitspraak niet te snel dient te worden aangetast. Er is echter begrip getoond voor de mogelijkheid om aperte onjuistheden in uitspraken te niet te doen. Het voorstel de rol van de procureur-generaal bij de Hoge Raad te versterken bij verzoeken tot herziening ten voordele, is onderschreven. Van een eventuele herzieningsprocedure ten nadele is gezegd dat de voorwaarden daartoe uiterst nauwkeurig moeten worden geregeld om de rechtszekerheid te dienen en om niet op een hellend vlak te komen. Voor meer informatie over de WeCo-adviezen kunt u een bezoek brengen aan onze website: http://www.nvvr.org/. Trema_NVvR 9 26-03-2009 17:06:19
10 Pagina Sdu Uitgevers Adviezen Wetenschappelijke Commissie (WeCo) in 2008 Het afgelopen jaar was voor wat betreft de wetgevingsadvisering zeer productief. Dat had aan de kant van de adviesaanvrager(s) onder meer te maken met de fase van de lopende kabinetsperiode. Van de kant van de NVvR hebben leden zich bereid verklaard om zich in te spannen voor het geven van adviezen via de WeCo. Alhoewel het in 2008 goed gelukt is de leden te mobiliseren voor het advieswerk, heeft de NVvR steeds behoefte aan leden die zich willen inzetten voor de vereniging. Hieronder treft u het gehele overzicht van de advisering aan. De verschillende reacties en adviezen vindt u op de website van de NVvR onder Adviezen. Verzonden adviezen 1. Nr. 339, Conceptwetsvoorstel schadecompensatie na strafvorderlijk optreden 2. Nr. 340, Conceptwetsvoorstel verbetering kinderbeschermingsmaatregelen 3. Nr. 341, Voorontwerp voor een Insolventiewet 4. Nr. 342, Conceptwetsvoorstel verruiming geneeskundige behandeling onder dwang 5. Nr. 343, Conceptwetsvoorstel strafuitsluitingsgrond rechtmatig geweldgebruik door militairen 6. Nr. 344, Conceptbesluit (proef)verlof tbs ers 7. Nr. 345, Conceptbesluit beëdigde tolken en vertalers 8. Nr. 346, Conceptwetsvoorstel elektronisch verkeer met de bestuursrechter 9. Nr. 347, Conceptwetsvoorstel wijziging Politiewet, Wet LSOP en andere wetten 10. Nr. 348, Conceptbesluit voorwaardelijke invrijheidstelling 11. Nr. 349, Voorontwerp Wet zorg en dwang 12. Nr. 350, Concept-amvb kwaliteitseisen deskundigen in strafzaken 13. Nr. 351, Conceptwetsvoorstel positie advocatuur in de rechtsorde 14. Nr. 354, Conceptbesluit bestuurlijke boete overlast in publieke ruimte 15. Nr. 355, Wijziging Wegenverkeerswet 1994 i.v.m. aanpassing vorderingsprocedure en invoering alcoholslotprogramma 16. Nr. 357, Conceptbesluit toezicht op telefoongesprekken in justitiële inrichtingen 17. Nr. 359, Conceptwetsvoorstel wijziging Wet schadefonds geweldsmisdrijven 18. Nr. 361, Initiatiefwetsvoorstel kraken en leegstand 19. Nr. 362, Uitvoering RvE-verdrag inzake de bescherming van kinderen tegen seksuele uitbuiting en seksueel misbruik 20. Nr. 363, Conceptwetsvoorstel herziening Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen 21. Nr. 364, Nota van wijziging bij wetsvoorstel strafbaarstelling trainingskampen 22. Nr. 365, Conceptwetsvoorstel verruiming mogelijkheden voordeelontneming 23. Nr. 366, Conceptwetsvoorstel hervorming herzieningsregeling 24. Nr. 367, Nota van wijziging bij wetsvoorstel m.b.t. het aanwenden van rechtsmiddelen in het Wetboek van Strafvordering 25. Nr. 370, Conceptwetsvoorstel bronbescherming (voor journalisten) in strafzaken 26. Nr. 373, Conceptbesluit identiteitsvaststelling bij verdachten en veroordeelden 27. Nr. 375, Voornemen tot wijziging uitvoering Haags Kinderontvoeringsverdrag Verzonden brieven/e-mails met NVvR-standpunt of met gebundelde opmerkingen van leden 1. Nr. 353, Uitvoeringswet Europees Betalingsbevel (informeel ter consultatie) 2. Nr. 358, Uitvoeringswet verordening Europese procedure voor geringe vorderingen (informeel ter consultatie) 3. Nr. 360, Witboek schadevergoeding inbreuken mededingingsrecht (informeel ter consultatie) Verzonden brieven/e-mailberichten waarin wordt afgezien van advies/blanco wordt geadviseerd 1. Nr. 356, Conceptwetsvoorstel aanpassing Besluit schadefonds geweldsmisdrijven 2. Nr. 352, Conceptwetsvoorstel Dienstenwet Mondelinge advisering/deelname conferenties (met afvaardiging vanuit de WeCo/NVvR) a. Beraad van de Staatscommissie Internationaal Privaatrecht over het wetsvoorstel Codificatie IPR-wetgeving. b. Symposium Directie Wetgeving over het Verdrag van Lissabon. c. Bijeenkomsten over nieuwe regeling ter vervanging van Wet BOPZ. Hierin worden de pijlers van de nieuwe regeling uitgediept en uitgewerkt. d. Studieavond SDR Nederlands register gerechtelijke deskundigen: problemen opgelost?. e. Verkennende sessie over modernisering Algemene wet inzake rijksbelastingen. Heeft u interesse in het advieswerk van de Wetenschappelijke Commissie? U kunt hiervoor een e-mail sturen naar h.donner@rechtspraak.nl. Trema_NVvR 10 26-03-2009 17:06:19
Sdu Uitgevers Pagina 11 Overzichten commissies Samenstelling Wetenschappelijke Commissie (WeCo) per 1 januari 2009 Voorzitter F.F. Langemeijer Leden M.J.A.M. Ahsmann O. Anjewierden J.A.C. Bartels A.V. van den Berg H.A.B. van Dorst-Tatomir M.E.L. Fikkers R. van den Heuvel S. Jongeling G. Knobbout I.M. Koopmans P.A. Koppen R.R.M. de Moor J.M.W. van de Sande A.W. Steeg R.Ch. Verschuur Samenstelling Commissie Rechtspositie (CRP) per 1 januari 2009 Leden M.B.G. Bode T. Dompeling M.P.A.M. Fruytier P. Kooijman M.A.J. Kunst D.W.A. van Kuppeveld J.H.M. Nabben J.S.A.M. Schokkenbroek P. Spoon A.G.A.M. van de Ven A.R. van der Winkel Ondersteuning bureau S.J.P. Bakker Overzichten ledenraad Sectie Kanton Voorzitter M.P.A.M. Fruytier Secretaris L.A.J. Nuijten Rb. Amsterdam Rb. Breda Penningmeester A.J.M. Breedveld-van Beeck Calkoen Rb. Amsterdam (Plv.) afgevaardigden F.B. Böttcher Rb. Groningen T.K. Hoogslag Rb. Leeuwarden G. Keizer Rb. s-gravenhage H.G. Robers Rb. Eindhoven J.S.A.M. Schokkenbroek Rb. Haarlem A.J. Weerkamp-Beens Rb. Arnhem Sectie OM Voorzitter P. Everaars ARPK Alkmaar Secretaris M.A.W. Mol Penningmeester R.P. Tuinenburg FPK Rotterdam ARPK Amsterdam (Plv.) afgevaardigden D.M. van Gosen ARPK Schiphol M. ter Hart RESPK s-gravenhage R.C.C. van Leest RESPK Leeuwarden I.C.M.E. Meissen LANDPK Rotterdam M. van Oosten ARPK Haarlem A.J.L. Rogier ARPK Maastricht M.C. Weel RESPK Leeuwarden Sectie Raadsheren Voorzitter C. Schaap HR s-gravenhage Secretaris I.E. de Vries Penningmeester W.D.M. van Diepenbeek Hof s-gravenhage RvS s-gravenhage (Plv.) afgevaardigden J.L.W. Aerts CBb s-gravenhage A.V. van den Berg Hof s-gravenhage H.A.B. van Dorst-Tatomir CBb s-gravenhage P. Fortuin Hof s-hertogenbosch E.S.G.N.A.I. van de Griend Hof s-hertogenbosch A.R. Leemreis HR s-gravenhage P.M.F. van Loon Hof Amsterdam W.J.J. Los Hof Amsterdam M.F.J.N. van Osch Hof Arnhem M. Pel Hof Arnhem H.M. Poelman Hof Leeuwarden Th.W.H.E. Schmitz Hof s-gravenhage C.M. Telman Hof Leeuwarden C. van Viegen CRVB Utrecht G. van der Wiel CRVB Utrecht Trema_NVvR 11 26-03-2009 17:06:19
12 Pagina Sdu Uitgevers Sectie Raio Voorzitter R. Raat NFI Amsterdam Secretaris M.C. Eggink Penningmeester D.S. de Vries Rb. Alkmaar Rb. Zutphen (Plv.) afgevaardigden E.J.M. Bos Rb. Arnhem M.C. Bosch Rb. Almelo F. Brekelmans Rb. s-gravenhage V. van der Kuil Rb. Arnhem H.G. Kuipers Rb. Zutphen D.W.A. van Kuppeveld ARPK Maastricht C.A. Mandemakers Rb. s-hertogenbosch F.M. Tadic Rb. s-hertogenbosch E.J.W. Verhaagh Rb. Amsterdam Sectie Rechters Voorzitter P.K. van Riemsdijk Secretaris H.A. Gerritse Penningmeester W.P. van der Haak Rb. Utrecht Rb. Utrecht Rb. Alkmaar (Plv.) afgevaardigden E.W. Akkerman Rb. Lelystad J.M.M. Bancken CBb s-gravenhage J.S. Bartstra Rb. Assen A.V.T. de Bie Rb. Amsterdam S.B. Bijkerk-Verbruggen CRvB Utrecht L.P. Bosma Rb. Roermond E.M.J. Brink Rb. Groningen R.P. Broeders Rb. Dordrecht E.J. Davids Rb. Zutphen G.P.C. Dijkshoorn-Sleebe Rb. Roermond B.J. Duinhof Rb. Middelburg T.P.E.E. van Groeningen Rb. Arnhem K.J. Haarhuis Rb. Almelo H.P.E. Has Rb. Amsterdam M.J.L. Holierhoek Rb. Rotterdam F. de Jong Rb. Groningen R.H. Koning Rb. Arnhem P. Kooijman Rb. Breda P.C. Koopmans HR s-gravenhage M.J.S. Korteweg-Wiers Rb. Haarlem R.P. den Otter Rb. Utrecht C.A. Peterzon Rb. Lelystad P. Poustochkine Rb. s-gravenhage T. van de Poll Rb. Middelburg H.W.M. Pulskens Rb. Breda M.E. van Rossum Rb. Assen A.M. Schutte Rb. Maastricht M. Senden Rb. Maastricht J.A. van Steen Rb. s-gravenhage A.C. Terwiel-Kuneman Rb. Haarlem E.M. Visser Rb. Leeuwarden P.G. Vroom Rb. Alkmaar C.M. van Wechem Rb. Alkmaar M.F.J.M. de Werd Rb. Amsterdam J.M. Willems Rb. Utrecht Overzicht bestuur en bureau (incl. vertrokkenen) Bestuursamenstelling per 1 januari 2009 R.F.B. van Zutphen, voorzitter G.J. de Haas, vice-voorzitter M.M. Steenbeek, penningmeester S. van Dissel, bestuurslid H.E. Hoogendijk, bestuurslid P.J. Wiegman, bestuurslid P.A.M. Wijffels, bestuurslid Vertrokken bestuursleden in 2008 J. Westhoff P. de Bruin Bureausamenstelling per 1 januari 2009 J.S. Cammeraat, interim directeur S. Vrauwdeunt, directiesecretaresse J.P. Brassinga-Severien, secretarieel medewerker S.J.P. Bakker, beleidsadviseur H. Donner, beleidsassistent (per 13 januari 2009) H.M. Muusers, coördinator Bedrijfsvoering G. van Rhee, communicatie-adviseur/voorlichter Vertrokken bureaumedewerkers in 2008 1 B.E. Mooijman A.K. de Graauw F.H. van Hekken M. Kater M. Kaersenhout Ledenaantallen 2008 Ledenontwikkeling NVvR Sectie 2006 2007 2008 Kanton 239 229 207 OM 493 514 502 Raadsheren 682 658 650 Raio s 204 202 192 Rechters 1.539 1.479 1.410 Totaal 3.157 3.082 2.961 1 Deze medewerkers verlieten de NVvR in het kader van de verzelfstandiging van het bureau. Trema_NVvR 12 26-03-2009 17:06:20