ontbossing fragmentatie vlees van bos-dieren handel ebola manier om dieren te vangen illegaal dier dat thuis gehouden wordt



Vergelijkbare documenten
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

WESTELIJKE LAAGLANDGORILLA

DE ORANG OETAN. Bosmens

DE WESTELIJKE LAAGLANDGORILLA

OVER CHIMPANSEES LENGTE

Veel bezoekers van de dierentuin blijven geboeid voor het verblijf van één van de

INHOUD. Inleiding Mensapen Haaien Wolven Walvissen Vleermuizen Kwallen Panda s...

inhoud 1. Apen 3 2. Gert de gorilla 4 3. Sjors de chimpansee 6 4. Goof de gibbon 8 5. Boris de bonobo Ollie de orang oetan 12 7.

Apen. Inhoud. Orang-oetan. Gibbons. 1. Orang-oetan. 2. Gibbons 3. Handen en voeten 4. Bavianen 5. Zuid-Amerikaanse apen 6. Chimpansees 7.

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde

QUESTIONBOXLES PALMOLIE

Voeding. Voor klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs

Werkstuk Biologie De aap

SAFARIPARK BEEKSE BERGEN

Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat ik veel van dieren houd en ik meer wou weten over het WNF.

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo STARTOPDRACHT

SPEURTOCHT THEMA APEN. voor onderbouw VO

ZOMERBOEKJE 2 1. Naam

Wat zijn apen? Is een aap mijn oom? Oud en nieuw. Kennismaking met de bende. Groot en klein. Sociaal leven. De koning van de slingeraars

Aapjes kijken. Je leert: Je bent met je ouders op vakantie. Vandaag mag jij kiezen waar je naartoe wilt. Dat is niet zo moeilijk: naar het apenpark!

6,1. Werkstuk door een scholier 1741 woorden 4 januari keer beoordeeld. Natuurkunde

Tekst lezen en moeilijke woorden

L E E FTI J D GE W I C HT L E NGTE L ATI J NS E NAAM

Lid van de maand 2 De eekhoorn 3 Wat vinden jullie? 4 Wat vind jij? 5 Doe het zelf 6. Kleurplaat. Leer tekenen 8 Spelletjes 9 Dierenproeven?

Braziliaanse regenwoud. Jesse Klever. Groep 7

Voordat je de toets maakt Je gaat een toets maken. Je krijgt drie teksten met opdrachten. Je krijgt eerst een voorbeeld.

Uiterlijke kenmerken 1 / 2e graad

Tijger. Een machtige streepjeskat

Slinger rond als een aap!

Voeding. klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs

1 De tropische regenwouden liggen.. de evenaar. 2 Nederland ligt.de evenaar. 3 Het Amazone gebied ligt. de evenaar.

De pinguïn. De geschiedenis van de pinguïn. Kenmerken van de pinguïn

Werkstuk groep 5 en 6

dieren in de dierentuin

Wat zijn apen? Is een aap mijn oom? Oud en nieuw. Kennismaking met de bende. Groot en klein. Sociaal leven. De koning van de slingeraars

Hoe maak ik een werkstuk?

Hoe kan je iemand overtuigen? Hierbij de vragen die het meeste voorkomen en antwoorden die je daarop kan geven:

ONTDEKKINGSTOCHT. Deze speurtocht is voor de hele familie! Er zijn kennisvragen en doe-opdrachten. kennisvragen. doe-opdrachten

WOLF. Huilend roofdier

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo STARTOPDRACHT

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden.

Panter. Ook wel luipaard genoemd

LESPAKKET GEDRAG. Naam. Dierenrijk is onderdeel van

Opgave 1. Dit is de laatste training. We gaan met drie families. Esmee is de achste springer. Je moet je huiswerk serieus leren. Opgave 2.

Werkstuk groep 6. Omdat dit je eerst werkstuk is, wordt je een handje geholpen: Alles wordt stap voor stap beschreven. Succes! A. Kies je dier.

DE SIBERISCHE TIJGER

!!! "# $ %!!!!! ( " %!!+!! " # +

Naam: DE GIRAFFE. Vraag 1b. Hoe zwaar kan een giraffe worden? Vraag 1a. Hoe lang kan een giraffe worden?

Rondleidingen Planckendael

Wat doen Door de grote vraag werden dan ook massaal bomen omgehakt.

Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb

Werkstuk Aardrijkskunde Tropisch regenwoud

Zoektocht voor scholen

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

dieren Werkstuk Arianne van der Graaf dieren

SPEURTOCHT. Groep 7 en 8

Fossiele brandstoffen? De zon is de bron!

ZOEKTOCHT VOOR SCHOLEN

* makkelijk (voor kleine kinderen) ** normaal (voor kinderen) *** moeilijk (voor volwassenen)

Kijken! Kijken! Niet kopen!

Volgorde in goede de (In de goede volgorde)

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo VERWERKING

De tijger. De geschiedenis van de tijger. De kenmerken van de tijger

Deze mooi gekleurde vogels hebben een grote snavel. Niemand weet precies waarom, maar hij lijkt handig om noten open te breken.

11. o f e. d i. Apenrots Leeuwenterras Kleine-Zoogdierenhuis Uilenruïne Californische zeeleeuwen Insectarium

Oerwoud. Inleiding: Het Oerwoud Minka Dumont Vaardigheden: Onderzoeksvaardigheden.

inhoud blz. Inleiding 1. De olifant 2. De chimpansee 3. De dolfijn 4. De rat 5. De inktvis 6. De papegaai 7. De orang-oetan 8. Het varken 9.

Aquarium. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs

MENSAPEN INFOBLAD. Halfapen, apen, mensapen. Woningen gekraakt

SAFARIPARK BEEKSE BERGEN

SPEURTOCHT. Groep 7 en 8. Met deze speurtocht loop je door de hele dierentuin. Beantwoord de vragen, verzamel alle letters en raad het geheime woord!

Kaartenset gewervelde dieren

Werkstuk Natuurkunde Het tropisch regenwoud

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Welkom bij het IFAW Animal Action lesprogramma

Werkstuk Biologie Chimpansee

Strategieles Sleutelschema s niveau A

SPREEKBEURT MAANVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

Veel veld voor vlees, weinig veld voor groenten

gezichtsuitdrukkingen van chimpansees

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo VERWERKING

Dit is het lenteboekje van:

SPREEKBEURT SUMATRAAN

Galápagos-eilanden. Inleiding. Inhoudsopgave. 1. Algemeen

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.

RONDLEIDINGEN ZOO PLANCKENDAEL

Kijken! Kijken! Niet kopen!

Jouw werkstuk lever je uiterlijk in op donderdag 20 maart 2014!!

LESPAKKET GEDRAG. DIERENRIJK Lespakket Gedrag HAVO / VWO 1 Dierenrijk is onderdeel van

Voorspellen en tekst lezen

Auditieve oefeningen bij het thema:

Maja Miklič YOGA VOOR MEISJES MET YOGAHOUDINGEN VERNOEMD NAAR DIEREN E-BOOK GRATIS UITGAVE

KleinKracht Karin Heesakkers

LEZEN LES 33, 34, 41, 42

Chinchilla. Kids for Animals chinchilla spreekbeurt. Chinchilla kennis. Wilde chinchilla s. Als huisdier

Meer dan na-apen! Over het gedrag van apen voor voortgezet onderwijs, onderbouw

Het Regenwoud in Amazonië

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

3. Van wie is de kreet? 4. Wat wil Albor met het zwijntje doen?

Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling:

Transcriptie:

Vul de apenstrip in De tekeningen hieronder zijn stripverhalen over mensapen, getekend door schoolkinderen. De kinderen maken zich zorgen over het lot van de mensapen in het wild. En zij tekenen verhalen over wat er met de orang oetans in het regenwoud gebeurt. De eerste serie tekeningen gaat over ontbossing en gevangen dieren. De tweede gaat ook over ontbossing, maar hier verdwijnt het bios door de aanleg van oliepalm plantages. Wat zeggen of denken de mensapen en de mensen in de tekeningen? Kan jij de tekstwolken invullen en je eigen verhaal maken? Veel plezier!

Maak het begin van je lint hier vast! Linten-Spel Bedreigde mensapen Zoek de juiste woorden bij de woorden aan de linkerkant en verbind ze met je lint. Ga verder aan de linkerkant van boven naar beneden. Als je klaar bent, kan je op de achterkant van het spel controleren of je antwoorden goed zijn! stroper versplintering plantage illegale jager bushmeat soort ziekte ontbossing kappen van bomen fragmentatie vlees van bos-dieren handel groot veld met 1 gewas ebola manier om dieren te vangen huisdier tegen de wet illegaal dier dat thuis gehouden wordt grijpen verkopen Knip hier om het eind van je lint vast te maken als je klaar bent! Kies welk onderwerp je het meest geschikt vindt voor de leerlingen, de juiste volgorde (= de achterkant) is hetzelfde.

Linten-Spel Over mensapen Zoek de juiste woorden bij de woorden aan de linkerkant en verbind ze met je lint. Ga verder aan de linkerkant van boven naar beneden. Als je klaar bent, kan je op de achterkant van het spel controleren of je antwoorden goed zijn! gibbons op hun borst gibbons zijn hebben lange armen gorillas zijn in bomen orang oetans hebben rood haar gorillas slaan de grootste mensapen chimpansees vissen goede zangers orang oetans leven bedreigd Kleinere mensapen zijn regenwouden mensapen leven in de gibbons de meeste mensapen zijn naar termieten Knip hier om het eind van je lint vast te maken als je klaar bent! Kies welk onderwerp je het meest geschikt vindt voor de leerlingen, de juiste volgorde (= de achterkant) is hetzelfde.

Rekenen: Mensapen en getallen Weet jij veel over mensapen? (gorilla s, chimpansees, bonobo s, orang oetans en gibbons)? Reken de sommen uit om achter de antwoorden te komen. 1. Welke van deze mensapen is het zwaarst? Tot (34+12+44=).. k. Tot (2,5x8x2,5=).. k. Tot (540:3=).. k. 2. Welke van de volgende apen heeft ten opzichte van zijn lijf de langste armen? Tel de zwarte getallen bij elkaar op. Tel dan ook de rode getallen bij elkaar op. Trek daarna de uitkomst van de zwarte getallen van de uitkomst van de rode getallen af. 1 2 3 14 25 22 19 22 16 11 8 28 7 4 15 3 12 9 6.. (rood) -.. (zwart)= nummer.. 3. Welke van de volgende apen wordt het oudst? Tot (8x6=.. -8=).. jaar Tot (4x9=.. +9=).. jaar Tot (3x7x2=.. -12=). jaar

4. Bij welke van de volgende apen hebben mannetjes en vrouwtjes een hele andere kleur? Tel alle oneven getallen in de cirkel bij elkaar op. Bij wie staat de uitkomst van deze som? 140 150 160 12 62 24 96 40 98 32 56 15 44 64 38 72 29 34 58 82 16 41 58 92 65 36 74 10 5. Welke van de volgende apen krijgt gemiddeld het minst vaak een jong? Eens in de Eens in de Eens in de (4x14=.. :8=).. jaar 1 jong (90:45=.. x2,5=) (6x14=.. :21=).. jaar 1 jong.. jaar 1 jong

6. Welke van de volgende apen komt in de grootse groepen voor? Tot (15 4/8 +9 1/2=).. dieren Tot (2/3+5+3/9=) Tot (24 3/6-10/5+27 2/4=).. dieren meer dan.. dieren 7. Gibbons hebben flexibele schouder- en polsgewrichten. Hoeveel (graden) kunnen gibbons hun armen draaien zonder de tak los te laten? 0 = helemaal niet 90 = een kwart rondje 180 = een half rondje 270 = driekwart rondje 360 = een heel rondje 120+85+110+45=.. 8. Hoeveel van de vijf mensapensoorten (gorilla s, chimpansees, bonobo s, orang oetans en gibbons) worden in het wild bedreigd? (7+11-3)x2:6=.. van de 5 bovengenoemde mensapen worden in het wild bedreigd. Antwoorden Foto s 1. 90 k., 50 k., 180 k. Chimpansee: Frands Carlsen 2. 111-110=1 Gorilla: Istvan Vidakovits 3. 40, 45, 30 Gibbon: Apenheul 4. 15+29+65+41=150 Bonobo: Ronald van der Beek 5. 7, 5, 4 Orang oetan: Apenheul 6. 25, 6, 50 7. 360 8. 5

Bedreigde Mensapen Weet jij waar mensapen allemaal door bedreigd worden? Kan jij de bedreigingen bij de juiste mensapen plaatsen? De bedreigingen kunnen bij meerdere mensapen van toepassing zijn. Knip de plaatjes met bedreigingen uit het Knip blad. Plak de bedreigingen bij de juiste mensapen. Als je denkt dat je alle bedreigingen goed geplaatst hebt kan je op het antwoordenblad kijken of je het goed hebt gedaan. Gorilla Bonobo Orang oetan

Bedreigde Mensapen Gibbon Chimpansee

Picture Page Bushmeat markt Olie palm plantage Houtkap Handel Mijnbouw Entertainment

Antwoordenblad Bushmeat markt Het vlees dat afkomstig is van de jacht op wilde dieren in West- en Centraal-Afrika wordt bushmeat genoemd. Bushmeat wordt voor vlees verkocht op de markt. Vaak kopen belangrijke en rijke mensen dit vlees omdat het een luxe product is. De bushmeat jacht is met name een bedreiging voor gorilla s, bonobo s en chimpansees. Olie palm plantages In Maleisië, Indonesië en Thailand worden miljoenen hectares gebruikt voor olie palm plantages. Dit gewas wordt gebruikt in veel producten zoals cosmetica en voedsel. In Zuidoost-Azië zijn de gevolgen het grootst. Dit is met name een bedreiging voor orang oetans en gibbons. Houtkap Het bos wordt omgekapt om het hout te verkopen. Het hout wordt gebruikt voor meubels, vloeren en in de bouw. De lokale bevolking is afhankelijk van de houtkap voor brandhout en bouwmateriaal. De meeste dieren die in het regenwoud leven kunnen niet overleven in deze gebieden. Houtkap is een bedreiging voor alle mensapensoorten. Handel Veel jonge mensapen worden verkocht als huisdier. In Azië wordt veel geld betaald voor baby orang oetans en jonge gibbons. Vaak worden de moeders bejaagd om de kleintjes te vangen. In Afrika worden veel jonge dieren slachtoffer van de bushmeat handel. Hun ouders worden bejaagd voor hun vlees en de jongen worden verkocht als huisdier. Mensapen zijn echter geen goede huisdieren en het is verboden om ze als huisdier te houden in alle landen waar ze voorkomen. Dit is een bedreiging voor alle mensapensoorten. Mijnbouw In veel landen, waar mensapen in het wild leven, kunnen goud, coltan en andere kostbare goederen in de grond gevonden worden. Stukken land worden vrijgemaakt voor de mijnbouw waardoor leefgebied verloren gaat. Mijnbouw vervuilt het water, de lucht en de grond. Het is moeilijk, al dan niet onmogelijk, om mijnbouwgrond weer in regenwoud te veranderen. Mijnbouw is met name een bedreiging voor gorilla s, bonobo s en chimpansees. Entertainment Gelukkig komt entertainment met dieren in de westerse wereld steeds minder voor. Toch zijn wilde dieren in andere delen van de wereld nog steeds erg populair in de entertainment wereld. in Azië bijvoorbeeld, worden orang oetans tegenover elkaar gezet voor een bokswedstrijd. Dit is een bedreiging voor orang oetans.

Fotografie: Gorilla: Apenheul Bonobo: Apenheul Orang oetan: Jolan v. Leeuwen Gibbon: Apenheul Chimpansee: Massimiliano di Giovanni Bushmeat markt: Renaud Fulconis Olie palm plantage: Hutan (Borneo) Houtkap: Inaoyom Imong Handel: Cleve Hicks Mijnbouw: Apenheul Entertainment: trend updates

Lees en begrijp! Over mensapen Wie zijn de mensapen? De gorilla, orang-oetan, bonobo, chimpansee en de mens zijn grote mensapen. De gibbon is een kleine mensaap. Kenmerken mensapen Mensapen hebben geen staart en kunnen niet zwemmen. Ze bouwen slaapnesten in bomen of op de grond. Deze slaapnesten bestaan uit takken en bladeren. Het duurt lang voordat een jong dier een goed slaapnest kan bouwen. Bijzonder Alle mensapen hebben kenmerken die hun erg bijzonder maakt. De gorilla is bijvoorbeeld de grootste mensaap. Een volwassen zilverrug kan wel 180 kilo wegen. Voor de grootste boomlevende aap krijgt de orang-oetan de eerste prijs. Bij de meeste apensoorten is een volwassen man de baas in de groep. Bij bonobo s is dit niet zo. Hier zijn de vrouwen de baas. De chimpansee gebruikt takken om termieten te kunnen pakken. Dit wordt werktuigengebruik genoemd. Jane Goodall is een onderzoeker. Zij heeft chimpansees in de natuur bekeken. Ze was de eerste die chimpansees werktuigen zag gebruiken. Bedreigingen Mensapen (zes soorten grote mensapen en 16 soorten gibbons) worden door jacht, ontbossing en ziektes bedreigd. Zonder onze hulp zullen deze fascinerende dieren uitsterven. Alle mensapen zijn in gevaar. Ze staan op de rode lijst als bedreigd of kritiek bedreigd. EAZA en bescherming De Europese dierentuinvereniging EAZA wil de mensapen beschermen. Van 1 oktober 2010 tot 30 september 2011 voert de EAZA campagne voor de mensapen. De EAZA wil graag vier punten bereiken. Het eerste punt is de bescherming van het leefgebied van de mensapen. De jacht op mensapen verminderen is het tweede punt. Ten derde mensen laten zien wat hun gedrag voor gevolgen heeft voor de mensapen. Als laatste wil de EAZA een stichting oprichten voor mensapen. Met deze stichting willen ze één miljoen euro ophalen. Dit geld willen ze gebruiken om de mensapen te beschermen.

Opdracht 1 Tekst lezen Lees de tekst. Noteer hieronder drie woorden die je niet kent. Zoek de woorden op in het woordenboek. Schrijf de betekenis achter het woord. Opdracht 3 Invuloefening Lees de tekst wie zijn de mensapen. De kleine mensaap is de. Moeilijk woord 1. 2. 3. Betekenis Lees de tekst kenmerken mensapen. Een slaapnest wordt gebouwd van. Lees de tekst bijzonder Wat is er bijzonder aan: - de gorilla: - de orang-oetan: Opdracht 2 Vragen beantwoorden 1. Hoeveel grote mensapen zijn er?. 2. Noem twee kenmerken waaraan je een mensaap kunt herkennen.. - de chimpansee:. - de bonobo: Lees de tekst bedreigingen Door welke drie dingen worden de mensapen bedreigd? Lees de tekst EAZA en bescherming. Welk idee heb jij om de mensapen te helpen?

EEN VERHAAL OVER EEN ORANG OETAN OP DE APENSCHOOL Deze natuurbeschermer wil een verhaal vertellen over hoe orang oetans geholpen worden door zijn project op Borneo. Jammer genoeg heeft hij het verhaal een beetje door elkaar gehaald. Kan je de goede volgorde van de stukjes van het verhaal vinden? (De letters die voor de stukjes tekst staan geven een oplossing als je het verhaal in de geode volgorde hebt gezet! De oplossing vertelt je waar orang oetans in slapen). M Hier waren er misschien 50 orang oetans over, daar 25, en weer ergens anders misschien 80. In eerste instantie lijkt klinkt dat niet als een probleem, omdat orang oetans niet in grote groepen bij elkaar leven. Ze voelen zich dus niet eenzaam als er niet zo veel soortgenoten om hun heen leven. O Tientallen jaren geleden begonnen mensen in het regenwoud te kappen. Ze verkochten kostbaar hout aan Japan, Amerika en Europa. Ook werd er veel bos gekapt om olie palm plantages op te zetten. In deze plantages kunnen orang oetans niet overleven, omdat ze niet genoeg voedsel kunnen vinden. E We hebben nagedacht over het probleem en zijn met twee oplossingen gekomen. Ten eerste hebben we drie kwekerijen opgericht. Deze bomen zullen we gebruiken om de verschillende stukken weer met elkaar te verbinden. Op deze manier kunnen de orang oetans zich in de toekomst weer verplaatsen zoals ze willen. B Ooit bestond de vegetatie op Borneo voornamelijk uit tropisch regenwoud. Zover als je kon kijken zag je weelderig, groen bos, met bomen zo hoog als torens. In deze bossen leefden ooit tienduizenden orang oetans. N Maar als het dier niet meer kan migreren, kunnen ze ook geen nieuwe partners vinden. Op den duur raken steeds meer dieren in een geïsoleerd stuk bos verwant aan elkaar. Dit noemen we inteelt. Inteelt kan leiden tot een slechte gezondheid en er zullen minder dieren overleven. O Door de houtkap raakte het leefgebied van de orang oetans versplinterd. Dat betekent dat hun gebied uit een heleboel kleine stukjes verdeeld werd. S Maar bomen groeien natuurlijk niet zo snel. Dus hebben we nog een tweede oplossing gevonden: waar de gaten tussen de stukken bos niet te breed zijn, bouwen we touwbruggen van het ene stuk naar het andere. T Zo kunnen de orang oetans veilig oversteken zonder op de grond te hoeven komen, wat ze niet fijn vinden. Op deze manier kan ons project er voor zorgen dat orang oetans minder problemen hebben om zich in het bos te verplaatsen. Oplossing : Boom nest