Kansenboek Doetinchem ABTB-gebouw Bedrijfsverzamelgebouw L.P.G. van Buuren 0752992 Begeleiders A. Pronk T. van der Zanden Semester B Kwartiel 4 Juni 2012 TU/e
2 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 Inleiding 5 Stedebouwkundig plan 6 Visie 7 Plan van Eisen 8 Uitwerking kwantitatief gedeelte 10 Varianten 11 Blokmassa s 11 Gevels 12 Materialisatie 14 Gevels 14 Stroken 14 Vloeren 14 Binnenwanden 14 Kolommen 14 Indeling gebouw 15 Plattegronden 17 Plattegrond - Overzicht ABTB-gebouw 18 Toren 19 Kantoor 20 Horeca 22 Ateliers 24 Doorsneden 27 Kantoor en toren 28 Horeca en ateliers 29 Aanzichten 31 ABTB-gebouw 32 Kantoor 33 Bouwfysica 37 Geluid 37 Zonwering 37 Ventilatie 37 Koeling en verwarming 37 Leidingen 37 Techniek 38 Techniek stroken 38 3D beelden - Exterieur 42 3D beelden - interieur 44 Nawoord 49 Bijlagen 51 Technische doorsnede 51 Details 51 Project architectuur & techniek 4 semester B 3
4 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Inleiding De gemeente Doetinchem kent een aantal gebouwen die leeg staan. Omdat deze behoren tot het Industrieel Erfgoed, is het van belang deze gebouwen te behouden. Maar door de leegstand raken ze erg vervallen. Het slopen van deze gebouwen is in dit verband niet aan de orde, vaak is het gebouw karakteristiek voor de omgeving of is het een monument dat behouden moet blijven. Een andere reden waarom er niet voor de sloop gekozen wordt, is het feit dat het in sommige gevallen duurder is om het gebouw te slopen dan om het gebouw te laten staan. Het ABTB-gebouw, gelegen aan de Wijnbergseweg 105, is een van deze leegstaande gebouwen, Dit is een grote, leegstaande fabriek. Een oude fabriek met karakter, een herkenningspunt in de omgeving. Het gebouw wordt niet gesloopt om voorafgaande redenen. Door de leegstand is het gebouw ernsitg vervallen. Om het gebouw nieuw leven in te blazen, zal het ABTB-gebouw herbestemd worden. In dit verslag wordt mijn ontwerp van het herbestemde ABTB-gebouw besproken. De nieuwe functie die het pand krijgt, is een bedrijfsverzamelgebouw, bedoeld voor kleine bedrijven en ZZP ers. Het kantoorgedeelte van dit gebouw is gespecificeerd en vooral terug te vinden in dit verslag. In dit verslag zullen verschillende onderdelen aan bod komen. Er zal ingegaan worden op de visie, het Programma van Eisen, het proces zal gedeeltelijk te zien zijn. De eindproducten zullen aan bod komen, zoals de plattgronden, doorsneden en aanzichten. De bouwfysica en bouwtechniek zullen worden besproken, net als de materialisatie van het ABTB-gebouw. Ten slotte zijn er 3D-beelden te zien van het ontwerp. Afb. 1. ABTB-gebouw van boven Afb. 2 Ontwerp ABTB-gebouw Project architectuur & techniek 4 semester B 5
Stedebouwkundig plan Vanuit de Lynchkaarten uit het de stedebouwkundige analyse is gebleken dat het ABTB-gebouw grenst aan verschillende gebieden. Deze gebieden zijn woonwijken, industrie en een groenzone. In de nabij gelegen woonwijken kunnen potentiële ZZP ers en ondernemers wonen. Voor startende ondernemers is dit een ideale plek om wonen en werken praktisch te combineren. Voor de bereikbaarheid van het bedrijfsverzamelgebouw zijn er verschillende mogelijkheden. Het NS-station ligt dicht bij het gebouw, en met een brug kan men gemakkelijk bij het gebouw komen. Een andere mogelijkheid is om een bushalte te plaatsen voor het gebouw. De ondernemers, werknemers en de klanten hebben hier plezier van, net als de bewoners in de nabijgelegen woonwijken. De groenzone wordt doorgetrokken, zodat het ABTB-gebouw in een groene omgeving staat. Uit onderzoek is gebleken dat men beter kan presteren als men in een groene omgeving werkt. De toren van het complex kan dienen als landmark. De toren is van veraf goed te zien, het is een herkenningspunt. Afb. 3 Stedebouwkundig plan 6 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Visie Het ABTB-gebouw heeft een herkenbaar silhouet, het is groot en is vanaf ver weg al goed te zien. Hierdoor ontstaat er een landmarkfunctie, vooral voor de toren. Het gebouw is ook een herkenningspunt in de omgeving, daarom dient de vorm van het gebouw behouden te blijven. Door de grootte van het gebouw en door de verschillende gebouwen die het complex vormen, is er geen eenheid meer. Die juist wel van belang is om het gebouw te zien als één gebouw, die eenheid wil ik scheppen in mijn ontwerp. De schoonheid van het ABTB-gebouw zit in de constructie. De fabriek is in verschillende tijden opgebouwd, waardoor er verschillende constructieprincipes zijn gebruikt. Deze constructies wil ik zichtbaar houden voor het publiek. Bij herbestemmen draait het om oud en nieuw, en deze twee elementen met elkaar laten samenkomen. In het nieuwe ABTB-gebouw wil ik oude elementen behouden en een nieuwe elementen toevoegen. De constructie blijft gehandhaafd en zichtbaar. De gevel mag helemaal vernieuwd worden, maar met karakteristieken die verwijzen naar geschiedenis van het gebouw. De nieuwe functie die het ABTB-gebouw krijgt, is een bedrijfverzamelgebouw. De ondernemers, werknemers en ZZP ers komen als individu binnen, maar eenmaal binnen moeten zij verbondenheid gaan ervaren. Het ABTB-gebouw wordt een prettig gebouw om in te werken, waar de verschillende bedrijven elkaar kunnen ontmoeten en samen kunnen werken. Project architectuur & techniek 4 semester B 7
Plan van Eisen Ruimten Het is niet efficiënt om het gehele gebouw vol te plaatsen met kantoorunits, omdat het aanbod dan groter is dan de vraag en dat leidt tot leegstand. Daarom zal in het gebouw ook wijkvoorzieningen voor de bestaande en nieuwe buurt gehuisvest worden. Hierdoor wordt de wijk betrokken bij het gebouw en dit is belangrijk, omdat hier de werknemers vandaan kunnen komen. Naast deze functies zullen er in het gebouw ook nog voorzieningen voor de bedrijven nodig zijn zoals een parkeergelegenheid, lunchroom en een centrale entree. Hieronder worden deze ruimten besproken en verder gespecificeerd. Om deze redenen hebben we gekozen om een kwart van het gebouw te vullen met kantoorunits. Dit betekent dat er 100 units komen. De units zijn 20m 2 groot, omdat in deze ruimte dan met 1 á 2 personen gewerkt kan worden. De muren worden flexibel, zodat ze makkelijk verwijderd kunnen worden. Hierdoor is het mogelijk om ook 40m 2 of 60m 2 te huren. Centrale entree 150m 2 Gesitueerd: De centrale entree is gelegen op een centraal en duidelijk punt in het gebouw dat gemakkelijk bereikbaar is. Het is goed bereikbaar zowel vanaf de buitenkant als vanaf de binnenkant. Vanaf de buitenkant zal het duidelijk zijn waar de ingang bevindt en wat er binnen gebeurt. De routes die in het gebouw lopen, zijn duidelijk zichtbaar, waardoor het duidelijk is waar je heen moet. Er zullen ook meerdere ingangen in het gebouw zijn. Degene die op de centrale entree aansluit, is de hoofdingang. Bouwfysisch: Daglicht is noodzakelijk voor deze ruimte om het een open en uitnodigend karakter te geven. Voor de thermische behaaglijkheid zal er een voorziening nodig zijn om de tocht tegen te houden. Voorzieningen: In de hal is er plaats voor een receptie, eventuele beveiliging en postvakjes. De receptie is een centraal punt in de hal. Parkeergelegenheid 18x100=1800m 2 Gesitueerd: De parkeergelegenheid zal aan de weg liggen en goed bereikbaar zijn voor auto s van de werknemers of hun gasten. Het is uitnodigend, maar toch geïntegreerd in het gebouw. Het zal niet gelegen zijn onder de grond omdat de fundering van deze plek dit niet mogelijk maakt. Bouwfysisch: Daglicht is niet perse nodig op de parkeergelegenheid, maar zou wel gewenst kunnen zijn om een ongure beleving te voorkomen. Voorzieningen: Er zullen per werknemer 1,5 parkeerplaats zijn. Omdat de parkeergarage onder de grond niet mogelijk is, zal hij waarschijnlijk uit meerdere verdiepingen bestaan. Minimaal twee trappenhuizen zijn noodzakelijk in verband met calamiteiten. Een lift is volgens ons ook een vereiste zodat het gebouw invalide vriendelijk is. Kantoren 20x100=2000m 2 Gesitueerd: De kantoren zullen verspreid zitten over het gehele complex. Ze zijn allemaal bereikbaar via een gezamenlijke gang met een gezamenlijk trappenhuis met een lift. We gaan uit van ongeveer 100 ZZP ers of bedrijfjes in het gebouw. De units zijn 20m 2, maar zijn flexibel zodat er ook meerdere units naast elkaar gehuurd kunnen worden. Bij elk kantoor zal een privéberging zitten. Bouwfysisch: In de kantoren is daglicht een vereiste om goed te kunnen werken. Licht afkomstig uit het dak voldoet naar onze mening niet. Belangrijk is dat de zonwering en de temperatuur individueel per kantoor te regelen zijn. De thermische behaaglijkheid zal voldoende moeten zijn om de gehele dag in deze ruimte te kunnen doorbrengen terwijl er stil gezeten wordt. In de berging zijn deze voorzieningen niet nodig en is er geen daglicht nodig. Voorzieningen: Het kantoor mag naar eigen invulling worden ingevuld. Het kan worden gebruikt als kantoor met computers, maar ook als atelier, expositieruimte of om gasten te ontvangen. Vergaderruimten 50x12=600 m 2 Gesitueerd: De vergaderruimten zullen gezamenlijk zijn en zijn te reserveren door de bedrijven en ZZP ers. Ze zullen geschikt zijn voor ongeveer 20 personen. Bouwfysisch: De ruimte moet een goede akoestische ruimte zijn. Dit wil zeggen dat het belangrijk is dat die goed geïsoleerd is voor geluid zodat er weinig tot geen omgevingsgeluid te horen zal zijn. De thermische behaaglijkheid zal voldoende moeten zijn om de gehele dag in deze ruimte te kunnen doorbrengen terwijl er stil gezeten wordt. Daglicht in deze ruimte kan fijn zijn. Voorzieningen: In de vergaderruimte zal een tafel met stoelen aanwezig moeten zijn. Er is gebleken dat de voorkeur wordt gegeven aan een ronde tafel. Eventueel kan er nog een voorziening getroffen worden zodat er digitaal geprojecteerd kan worden. Horecagelegenheid 200m 2 Gesitueerd: De horecagelegenheid bestaat uit een eetgelegenheid, keuken(s) en eventueel een opslag. Er kunnen meerdere bedrijven gesitueerd zijn die gezamenlijk gebruik maken van de plaats waar gegeten kan worden. Deze zal goed bereikbaar zijn vanuit het gehele gebouw en is vooral bedoeld voor de werknemers en hun gasten/klanten. Bij de keuken is een extra uitgang een vereiste voor het laden en lossen van goederen en om het afval uit de keuken weg te kunnen brengen. Bouwfysisch: De keuken zal moeten voldoen aan strenge bouwfysische eisen wat betreft ventilatie en in geval van calamiteiten. Er moet dus een goed ventilatiesysteem aanwezig zijn. In het eetgedeelte is de thermische behaaglijkheid belangrijk en zal de temperatuur hoger moeten liggen dan normaal. In de keuken is daglicht geen vereiste, echter op de plek waar gegeten wordt wel. 8 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Plan van Eisen Voorzieningen: In de keuken(s) zijn de benodigde voorzieningen om het eten klaar te kunnen maken nodig. Atelier 300m 2 Gesitueerd: Met een atelier wordt een werkruimte met een werkplaats. Deze zal dan ook bereikbaar zijn vanuit het gehele gebouw. De ruimte zal flexibel in te richten zijn zodat er eventueel ook exposities in gehouden kunnen worden. Bouwfysisch: Deze ruimte zal voorzien moeten zijn van daglicht zodat er goed gewerkt kan worden. Dit kan eventueel licht afkomstig uit het dak zijn. De temperatuur zal lager liggen dan in de kantoren omdat er niet stil gezeten wordt. De thermische behaaglijkheid is echter wel belangrijk. Voorzieningen: Er zullen in deze ruimten voorzieningen moeten zijn om er een werkplaats van te kunnen maken. Hierbij wordt onder andere gedacht aan werkbanken, mogelijkheid om te verven en de mogelijkheid om te zagen. Centrale sanitair voorzieningen 20x4=80m 2 Gesitueerd: De centrale sanitaire voorzieningen zal bestaan uit toiletten met daarbij wasbakken. Deze voorzieningen zijn gezamenlijk. Er dient ook een invalidetoilet aanwezig te zijn. Bouwfysisch: In deze ruimte is daglicht niet nodig. Er is wel een goede ventilatie nodig om vieze lucht en geuren af te voeren. De temperatuur moet dragelijk zijn zonder jas. Verder mag het niet te gehorig zijn omdat deze geluiden als onaangenaam ervaren worden. Bijvoorbeeld door plaatsing tussen de trap en de lift. Voorzieningen: Er zullen toiletpotten aanwezig zijn en in de heren-wc eventueel urinoirs. Ook zullen wasbakken aanwezig zijn. Trappenhuis 500m 2 Gesitueerd: Het trappenhuis zal gezamenlijk zijn en goed bereikbaar. Over het gehele complex zullen meerdere trappenhuizen zijn. In het trappenhuis is ook een lift gesitueerd. worden en er gemakkelijk onderhoud gepleegd kan worden. Deze ruimte is een gezamenlijke ruimte die vooral bereikbaar moet zijn voor monteurs en de systeembeheerder. Bouwfysisch: Er moet een ventilatiesysteem aanwezig zijn om het vochtgehalte en de temperatuur goed te houden zodat de machines goed kunnen functioneren. Daglicht in deze ruimte is niet nodig. Voorzieningen: In deze ruimte staan de benodigde machines om het gebouw goed te kunnen laten functioneren. Printshop 100m 2 Gesitueerd: De printshop is gelegen in de het kantoorgebouw, zodat de bedrijven snel hiervan gebruik kunnen maken. In de printshop zullen verschillende printers staan met verschillende papierformaten. Ook kunnen er verslagen worden ingebonden. De printshop kan onder leiding staan van een van de bedrijven in het bedrijfsverzamelgebouw. Bouwfysisch: De ruimte moet daglicht binnen krijgen, zodat de werknemers hier goed kunnen werken. Ook is het daglicht belangrijk om de prints goed te bekijken. Voorzieningen: Een toonbank, werktafels, inbindapparatuur en printers zullen aanwezig moeten zijn in deze ruimte. Kantoorboekhandel 100m 2 Gesitueerd: De kantoorboekhandel zal gesitueerd zijn op een toegankelijke plek, in het kantoor gedeelte. De werknemers van de bedrijven kunnen hier kantoorartikelen kopen. Ook dit winkeltje kan worden beheerd door een bedrijf uit het bedrijfsverzamelgebouw. Bouwfysisch: Voor deze ruimte is het fijn om direct daglicht binnen te krijgen. Ook moet de ruimte goed geventileerd kunnen worden. Voorzieningen: Een toonbank, kasten en tafels zijn aanwezig zijn in de kantoorboekhandel. Bouwfysisch: De bereikbaarheid is belangrijk in geval van calamiteiten. Hiervoor zal het ook aan de eisen moeten voldoen. Voorzieningen: In (sommige) trappenhuizen zal er een lift aanwezig zijn. Technische ruimte 200m 2 Gesitueerd: De ruimte moet bereikbaar zijn voor het plaatsen van machines en om het onderhoud te kunnen plegen. Er moet dus voldoende ruimte zijn zodat er om de machines heen gelopen kan Project architectuur & techniek 4 semester B 9
Plan van Eisen Uitwerking kwantitatief gedeelte Het totale grondoppervlakte van het gebouw is ongeveer 15000 m 2. Hiervan zal ongeveer 10% gebruikt worden voor verkeersruimte. Hierdoor blijft er nog 13500m 2 over om de ruimtes die hierboven genoemd zijn te plaatsen. Gezien het inwonersaantal in Doetinchem, is er gekozen om 100 kleine bedrijven en ZZP ers te huisvesten. Hierdoor wordt niet het totaal aan vloeroppervlak gebruikt door de bedrijven Maar er is daarom een mogelijkheid om andere voorzieningen hier te vestigen. Dit betekent dat er nog 7470m 2 overblijft voor overige functies. Dit kunnen voorzieningen zijn voor de bedrijven, maar kan ook bedoeld worden ter ondersteuning van de nieuwe wijk. Hierbij wordt gedacht aan een buurtsupermarkt, winkels en andere buurtfuncties. Dit wordt hier niet verder gespecificeerd. Beheer In overeenkomst met deze visie is het van belang dat het beheer door de kleine bedrijven gedaan wordt die gevestigd zijn in het gebouw. Zo helpen ze mee om het gebouw in een goede staat te houden en worden ze meer betrokken bij het gebouw. We hebben een aantal voorbeelden van werk dat door kleine bedrijven in het gebouw gedaan kan worden: Postbode Tuinier Parkeerwacht Bewaker Receptionist Eetgelegenheid Schoonmaak Conciërge/klusjesman Systeembeheerder van het netwerk (printers, internet) 10 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Varianten Blokmassa s Het ABTB-gebouw is een groot complex bestaande uit verschillende gebouwdelen. Om een goed beeld te krijgen van de massa s van deze gebouwdelen, zijn er verschillende varianten ontworpen. Op de afbeelding hiernaast zijn de varianten te zien. De eerste variant laat zien hoe de massa s op het moment zijn ingedeeld. De tweede en de derde afbeelding laten zien hoe het gebouw eruit ziet als er verschillende delen worden weggelaten. Op de vierde afbeelding is te zien hoe de ingang wordt getransformeerd in een rechthoekig blok. De afbeeldingen daaronder is te zien hoe de verdeling wordt van de gebouwdelen als er een deel wordt verhoofd of verlaagd. Afb. 4 Blokmassa s Project architectuur & techniek 4 semester B 11
Varianten Gevels Ook voor de gevels zijn er verschillende varianten ontworpen. De eerste gevel bestaat uit een glazen wand, met daaroverheen stalen stroken. Dit geeft een transparant beeld, met open en gesloten vlakken. Bij het tweede gevelbeeld heeft elk gebouwdeel zijn eigen kleur. De bedoeling is om die gebouwen echt deze kleuren te geven. Het derde gevelbeeld heeft betrekking op de groene zone die wordt doorgevoerd in het masterplan. De groene strook wordt letterlijk over het gebouw getrokken. De wanden worden afgewerkt met hout, om het natuurlijke beeld te versterken. De vierde gevel lijkt op de gevel die het ABTB-gebouw op het moment heeft. Ieder gebouwdeel heeft zijn eigen uitstraling, waardoor er geen eenheid wordt gevormd. Bij het laatste gevelbeeld is er gebruik gemaakt van stalen luiken. Deze luiken kunnen in de kantoren zelf worden bediend om het directe zonlicht tegen te houden. Hierdoor onstaat een dynamisch beeld. Het ABTB-gebouw mag opvallen, het is een groot gebouw dat al van veraf is te zien. Het is een herkenningspunt in de buurt. Daarom is er gekozen voor het eerste gevelbeeld. Deze gevel is bijzonder en de toren valt op. In het donker geeft dit beeld een interessant beeld, die van veraf te zien zal zijn. 12 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Afb. 5 Gevelbeelden
Afb. 6 Schets gevelbeeld Afb. 7 Schets gevelbeeld s avonds 13 Project architectuur & techniek 4 semester B
Materialisatie Gevels De gevels van het ABTB-gebouw bestaan voornamelijk uit glas. Er is gebruik gemaakt van een vliesgevel. Stroken Over het glas lopen de stroken, deze zijn gemaakt van cor-ten staal. De stroken zijn niet plat, maar hebben een bepaalde dikte. Aan de buitenzijde is dat 200 mm en aan de binnenzijde 500 mm. De stroken zijn hol van binnen, omdat deze anders veel te zwaar worden. Aan de binnenzijde van het gebouw, bestaat de mogelijjkheid om in de stroken kasten te maken. Vloeren De vloeren in het kantoorgebouw zijn betegeld met een lichtgrijze steen. Binnenwanden De binnenwanden zijn afgewerkt met wit stucwerk. Kolommen In het ABTB-gebouw staan veel kolommen. De kolommen zijn nog zichtbaar in dit ontwerp. In het kantoorgedeelte staan kolommen van staal en kolommen van beton. Deze materialen zijn te zien in het gebouw. Afb. 9 Glazen gevel Afb. 12 Cor-Ten staal Afb. 10 Betonnen kolom Afb. 13 Wit stucwerk Afb. 8 Schets kasten in stroken 14 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Afb. 11 Stalen kolom Afb. 14 Lichtgrijze tegelvloer
Indeling gebouw Het ABTB-gebouw bestaat uit verschillende gebouwen. Elk gebouw heeft een eigen functie in dit ontwerp. Het midden van het gebouw, is tevens het centrum van het gebouw, waar de ingang is gestitueerd. Vanaf deze ingang zijn de belangrijkste functies, kantoren, horeca, vergadercentrum, ateliers, te bereiken. Gebouw 1: Dit is een losstaand gebouw, dit gebouw zal worden gesloopt. Gebouw 2: Dit is een grote loods, hierin zou er plek kunnen zijn om te parkeren. Maar ook een buurtfunctie, zoals een kinderopvang of een sportschool, zou hier kunnen worden geplaatst. Gebouw 3: De constructie van dit gebouw, bestaat uit grote houten spanten. Deze spanten worden in dit ontwerp behouden. In dit deel komen ateliers en werkplaatsen. Gebouw 4: In dit gebouw wordt de horeca van het bedrijfsverzamelgebouw geplaatst op de begane grond. Ook is hier een vergader centrum ingericht, met verschillende vergaderruimtes. Op de 2e verdieping zijn de kantoren voor het beheer van het ABTB-gebouw. Gebouw 5: Dit is de hoofdingang, het betreft een grote glazen stolp die om de oude constructie heen is gezet. Gebouw 6: In dit pand zijn de kantoren gelegen van de verschillende bedrijven en ZZP ers. Op de begane grond is er ruimte voor een printshop en een klein kantoorboekhandeltje. Ook is er ruimte voor tentoonstellingen. Dit gebouw is in dit verslag verder uitgewerkt. De kantoren in het ABTB-gebouw zijn zeer flexibel. De wanden zijn opgebouwd uit een houtskeletbouw, en makkelijk op te bouwen en af te breken. Hierdoor kunnen de kantoorruimtes in grootte verschillend worden gemaakt, zoals het desbetreffende bedrijf dit wil. De kantoren hebben een minimale oppervlakte van 18 m 2, de grotere kantoren aan de noordzijde van het gebouw zijn 33 m 2. Maar wanneer het bedrijf een groter kantoor wil, is dit mogelijk. Gebouw 7: Dit gebouw zal worden verhoogd en hierin komt een parkeergarage. Gebouw 8: Dit is de toren, de blikvanger van het gebouw. De toren is al vanaf het centrum van Doetinchem te zien. In de toren komen op elke verdieping 2 kantoren. De mogelijkheid bestaat om de scheidingswand tussen de 2 kantoren te verwijderen, zodat er 1 groot kantoor ontstaat. 4 8 7 6 5 3 2 1 Afb. 15 Overzicht functie per gebouwdeel Project architectuur & techniek 4 semester B 15
16 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Plattegronden Het ABTB-gebouw is in verschillende gebouwen opgedeeld. Elk gebouw heeft zijn eigen functie. De parkeergarage en de grote loods zijn niet ingedeeld. De toren, het horeca gebouw en de ateliers zijn globaal ingedeeld. Het kantoor gebouw en de entree zijn verder gespecificeerd. Project architectuur & techniek 4 semester B 17
Plattegrond - Overzicht ABTB-gebouw UP UP ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Plattegrond overzicht level 1 Schaal 1:1000 18 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Toren Kantoor à 40 m2 WCTrap Receptie WC Trap Kantoor à 40 m2 Plattegrond toren- begane grond Plattegrond toren- verdieping 1 t/m 8 ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Plattegrond toren BG en V1t/m8 Schaal 1:200 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 19
Kantoor 4605 10000 25839 29997 7182 4628 5900 7250 5037 Technische ruimte UP Printshop Tentoonstellingsruimte Boekhandeltje UP Entree Receptie 13136 14657 14000 3300 3882 35815 16385 ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Plattegrond kantoor en entree BG Schaal 1:200 20 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
7641 7000 7000 7010 7188 4557 2100 23200 5982 29997 3342 12097 4103 5418 6392 5600 3767 3782 5037 DN UP Berging 25 m2 Kantoor 32 m2 Kantoor 18 m2 DN UP 7651 3500 3500 3500 3500 3500 3500 3282 3967 35839 ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Plattegrond kantoor V1, 2 en 3 Schaal 1:200 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 21
Horeca Zit / eet gedeelte Keuken Opslag Technische ruimte WC Trappenhuis Plattegrond Horeca - Begane Grond Vergaderruimte 50 m2 Vergaderuimte 40 m2 Receptie Vergaderruimte 50 m2 WC Trappenhuis Plattegrond Horeca - Vergadercentrum - 1e Verdieping ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Plattegrond Horeca BG en vergadercentrum V1 Schaal 1:200 22 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Kantoor Horeca Manager 40 m2 Systeem beheerder 40 m2 Post 40 m2 Receptie Kantoor directeur 74 m2 Kantoor 18 m2 WC Trap Kantoor Manager 74 m2 Plattegrond Horeca - Kanoren voor beheer ABTB-gebouw - 2e Verdieping ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Plattegrond kantoor voor beheer V3 Schaal 1:200 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 23
Ateliers Werkplaats Àtelier ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Plattegrond ateliers BG Schaal 1:200 24 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Project architectuur & techniek 4 semester B 25
26 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Doorsneden Kantoor Het kantoorpand is in de dwarsrichting doorgesneden in de richting van de toren. Toren In de doorsnede van de toren is de kern, waar de liften, trappen en toiletten zijn gesitueerd, te zien. Horeca Het horeca gebouw, met daarbij het vergadercentrum en de kantoren voor het beheer van het ABTBgebouw, is in de lengtericht doorgesneden. Ateliers De laatste doorsnede is in de dwarsrichting genomen van de ateliers en het horeca gebouw. Project architectuur & techniek 4 semester B 27
Kantoor en toren ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Doorsneden kantoor en toren Schaal 1:200 28 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Horeca en ateliers ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Doorsnede horeca en ateliers Schaal 1:200 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 29
30 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Aanzichten De aanzichten van het totale complex zijn afgedrukt op 1:1000. De aanzichten van het kantoor pand zijn te zien op een schaal van 1:100. Project architectuur & techniek 4 semester B 31
ABTB-gebouw Aanzicht Oost Aanzicht West Aanzicht Zuid 32 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Aanzicht Oost ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Aanzichten: noord, oost, zuid west Schaal 1:1000 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Kantoor ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Aanzichten West (kantoor) Schaal 1:100 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 33
ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Aanzichten Oost (kantoor) Schaal 1:100 34 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Aanzicht Zuid Aanzicht Noord ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Aanzichten Zuid en Noord (kantoor) Schaal 1:100 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 35
36 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Bouwfysica Geluid Vanaf de begane grond is een grote, open ruimte met een hoog atrium. Dit levert een akoestische uitdaging op, onder andere met de nagalmtijd. Om dit op te lossen zijn er verschillende opties. Men kan aan geluidabsorberende platen aan het plafond hangen of aan de gevels. De gevels van het ABTBgebouw zijn van glas met stalen stroken eroverheen, wanneer hier platen aan worden gehangen, zal het open en transparante gevelbeeld verdwenen zijn. Het plafond is ook geen optie, dit komt omdat er een groot atrium in het gebouw aanwezig is. Het atrium wordt ter hoogte van het dak afgesloten met een glazen dak. De laatste optie die dan overblijft om het akoestische probleem om te lossen, is het verwerken in de vloer. Het principe werkt als volgt. Op de ondervloer is een systeemvloer geplaatst met een luchtspouw en geluidabsorberend materiaal. De systeemvloer bestaat uit nieuw ontwikkelde akoestische tegels, met een speciale structuur die het geluid opvangt en opsluit. Poly Products heeft deze steen ontwikkeld in opdracht van het Scheepvaartsmuseum te Amsterdam. De leidingen voor de verscheidende installaties zijn verwerkt in het verlaagd plafond, zodat deze aan het zicht onttrokken zijn. Zonwering De gevels van het ABTB-gebouw bestaan uit glas met stalen stroken. Door het glas komt veel direct zonlicht binnen. In een ruimte met als functie kantoor, is dit niet altijd handig en fijn. Om het zonlicht en de warmte die de zon afgeeft te weren, is er aan de binnenzijde van de gevel zonwering toegepast. De zonwering valt tussen de stroken door, zodat de stroken die dienen als kast, niet worden afgesloten wanneer de zonwering in gebruik is. De zonwering is uit het zicht verwerkt, doordat deze in het verlaagd plafond is geplaatst. Afb. 16 Opbouw akoestische tegelvloer Ventilatie De luchtcirculatie in het kantoor gedeelte van het ABTB-gebouw is in het verlaagd plafond van het vertrek verwerkt. In het ontwerp is rekening gehouden met de buizen die hiermee gepaard zijn, door een verlaagd plafond toe te passen van 400 mm. De installateur heeft hierdoor de ruimte gekregen die hij nodig heeft. Koeling en verwarming Een aangename temperatuur in een kantoor is bevorderend voor de productiviteit van de werknemer. Daarom is er voor gekozen om de koeling zelf te regelen. De koeling wordt geregeld door het koelplafond, die in elk vertrek te bedienen is. De verwarming wordt centraal geregeld. Er wordt gebruik gemaakt van vloerverwarming. Hierdoor zijn er geen losse radiatoren meer in het vertrek die staan voor de glazen gevel en die niet onderbroken worden door de stroken. Afb. 17 Koelelement in systeemplafond Leidingen Project architectuur & techniek 4 semester B 37
Techniek In dit verslag is het kantoor van het ABTB-gebouw gedetailleerd uitgewerkt. Dit geldt ook voor de techniek van het pand. Op de volgende pagina is een technische doorsnede te zien. Deze doorsnede is in de dwarsrichting van het gebouw genomen. In deze technische doorsnede zijn de uitgewerkte details aangegeven. Detail 1: De aansluiting met het maaiveld. De stroken die over het gebouw lopen, lopen door tot op het maaiveld. De begane grond vloer is aan de bovenzijde geïsoleerd, aan de onderkant van het gebouw was het onmogelijk door de dikke laag beton onder het gebouw. De tegels die zijn gebruikt, zijn speciale akoestische tegels. De kolommen op de begane grond zijn ingepakt met minerale wol van 100 mm dik en afgewerkt met een laag stucwerk van 12 mm. Detail 2: Strook De stroken zijn gemaakt van Cor-Ten staal. De stroken zijn gescheiden van elkaar aan de binnenzijde en aan de buitenzijde. Wanneer deze uit een stuk waren gemaakt, zou er een enorme koudebrug ontstaan. De vliesgevel loopt in een stuk door over de hele gevel. Omdat het niet nodig is om glas tussen de stroken te plaatsen, is er op deze plekken gekozen voor een gesloten gevelpaneel. Detail 3: Verdiepingsvloer De verdiepingsvloer is gemaakt van beton. Er is een verlaagd plafond toegepast voor de leidingen en de luchtkanalen. Aan de bovenzijde van de vloer ligt een cementafdekvloer en tegels. Afb. 18 Casco Oost Detail 4: Aansluiting plat dak en gevel De stroken lopen door tot over de dakrand, waardoor de dakrand niet meer opvalt. Het constructieve deel van het dak bestaat wederom uit beton. Met daarop een laag isolatie (200 mm) op afschot, 16 mm per m. Detail 5: Aansluiting plat dak met dak vide De vide in het kantoorgebouw is aan de bovenzijde afgesloten met een glazen dak. De zichtbare zijkant van deze dakconstructie is afgewerkt met een gipskartonplaat met stucwerk. Detail 6: Balustrade De balustrade van de vide is gemaakt van staal en glas. In de bijlage zijn de details (1:5) opgenomen, net als de technische doorsnede op een schaal 1:50. Afb. 19 Casco West Techniek stroken De stroken aan de buitenzijde van het gebouw blijven staan door een stalen constructie. Deze constructie is voor de zuidgevel in dit verslag toegevoegd. 38 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Technische doorsnede Schaal 1:100 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 39
ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Constructie stroken - Westgevel Schaal 1:100 40 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
ABTB-gebouw Bedrijfsverzamel gebouw Westgevel - open en gesloten vlakken Schaal 1:100 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012 Project architectuur & techniek 4 semester B 41
3D beelden - Exterieur Afb. 20 Gevelbeeld van bovenaf Afb. 21 Gevelbeeld van bovenaf 42 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Afb. 22 Gevelbeeld noordkant Afb. 23 Hoofdingang Project architectuur & techniek 4 semester B 43
3D beelden - interieur Afb. 24 Entree met receptie 44 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Afb. 25 Kantoor begane grond hal Afb. 26 Kantoor vide 1e verdieping Project architectuur & techniek 4 semester B 45
Afb. 27 Kantoor 18 m w Afb. 28 Kantoor 33 m 2 46 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Project architectuur & techniek 4 semester B 47
48 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Nawoord Het S4-project is nu afgelopen. Een half jaar heb ik hieraan gewerkt, meestal met veel plezier. Herbestemmen vind ik een leuke uitdaging. Om nieuw leven te blazen in een bestaand, en in dit geval erg vervallen, gebouw. Ook vind ik de functie, een bedrijfsverzamelgebouw, een leuke functie om uit de werken. Al snel kreeg ik greep over hoe het gebouw moest functioneren. En al snel had ik een idee hoe mijn gebouw eruit moest gaan zien. Echter, ik heb veel tijd en energie moeten steken om echt greep op het gebouw te krijgen. En gaandeweg verloor ik af en toe ook nog het overzicht. Dit kwam de door grootte van het gebouw en de technische uitwerking hiervan. Ik heb erg gestoeid met het volume van het gebouw. Enerzijds moet het beslotenheid bieden voor de individuele ondernemer, maar ook de ruimte om te verbinden en te ontmoeten. Om te beginnen met de techniek vond ik erg lastig, vooral hoe verschillende bouwelementen met elkaar verbonden moeten worden. Maar eenmaal op weg, ging het beter en vond ik het ook nog leuk worden. Herbestemmen vind ik een leuke opgave. In mijn huidige woonstad, Heerlen, staan veel gebouwen leeg. Als ik door de stad loop en deze gebouwen aan mij voorbij gaan, denk ik vaak: Wat zonde om deze gebouwen zo te laten verpieteren. Wat zou men eraan kunnen doen om deze gebouwen nieuw leven in te blazen en ze weer bruikbaar te maken voor de mensen in de omgeving. Wat zou ik ermee kunnen?. Doordat ik zelf ervaar hoe het is om vele leegstaande gebouwen te zien, werd ik geinspireerd om het ABTB-gebouw in Doetinchem onder handen te nemen. En er weer een mooi en bruikbaar gebouw van te maken. Gelukkig is het beeld dat ik had over herbestemmen behouden gebleven. Het lijkt mij leuk om dit in de toekomst te kunnen doen. Project architectuur & techniek 4 semester B 49
50 Kansenboek Doetinchem - ABTB-gebouw
Bijlagen Technische doorsnede kantoor 1:50 Details uit de technische doorsnede 1:5 Project architectuur & techniek 4 semester B 51
ABTB-gebouw Bedrijfsverzamelgebouw Technische doorsnede kantoor Schaal 1:50 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Detail 1. Aansluiting maaiveld Detail 2. Strook ABTB-gebouw Bedrijfsverzamelgebouw Detail 1 en 2 Schaal 1:5 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Detail 3. Verdiepingsvloer Detail 4. Plat dak ABTB-gebouw Bedrijfsverzamelgebouw Detail 3 en 4 Schaal 1:5 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012
Detail 5. Plat dak vide Detail 6. Balustrade vide ABTB-gebouw Bedrijfsverzamelgebouw Detail 5 en 6 Schaal 1:5 Leonie van Buuren 0752992 13 juni 2012