coververhaal Kostenonderzoek De dalende trend in de kosten voor beleggen via internet zet door. Met de komst van DeGiro kunnen beleggers dit jaar weer flink besparen op transactiekosten en bewaarloon. Wie zijn de goedkoopste aanbieders en heeft goedkoop een prijs? VEB kostenonderzoek beleggen 2014 Waarom beleggen steeds goedkoper kan VEB broker on de rzo ek 2014 >>>>>>>>>>>> BROke onderzoek n d r o e rzo ek 2014 >>>>>>>>>>>> BROKERONDERZOEK 2014 >>>>>>>>>>>>> BROKERONDERZOEK 2014 >>>>>> 10 - effect // maart 2014
Tekst Patrick Beijersbergen en & Robert Rosenau AAan branie geen gebrek bij nieuwkomer DeGiro. De broker opende in september zijn platform voor particuliere beleggers en lanceerde meteen een aantal fors lagere tarieven dan de concurrentie. Toch ziet DeGiro zichzelf helemaal niet als een goedkope broker. Er zit voor ons een prima marge op, anderen zijn eerder te duur. Bij toenemende schaalgrootte in de toekomst zullen we onze tarieven verder verlagen. Met tarieven wordt hier bedoeld de kosten om een beleggingstransactie te doen en eventuele vaste kosten zeg maar abonnementskosten die een klant aan zijn bank of broker moet betalen. Andere kosten, zoals een beheervergoeding voor het aanhouden van beleggingsfondsen, komen daar nog eens bij. Hoge kosten kunnen flinke invloed hebben op het rendement dat beleggers kunnen behalen. Als DeGiro niet goedkoop is, dan moeten andere brokers gewoonweg duur genoemd worden, want de broker duikt met zijn tarieven op vrijwel alle fronten dik onder de goedkoopste aanbieders van weleer als Lynx, Today s Brokers en TradersOnly. Hoe groot het verschil is in verschillende beleggingscategorieën komt zo meteen aan de orde. Maar eerst is het tijd om na te gaan hoe het kan dat de verschillen tussen dure en goedkope brokers zo groot kunnen zijn. Is er een keerzijde aan die lage kosten van beleggen? Een paar mogelijke verklaringen voor het prijsverschil gewogen. 1Hoger risico Voor dit onderzoek naar kosten van beleggen hadden wij contact met de dertien belangrijkste brokers die actief zijn in Nederland. Wij vroegen hen te verklaren waarom ze duur of goedkoop waren. Een verklaring die een aantal aanbieders gaf voor met name de lage tarieven van DeGiro was dat beleggers hier risico lopen. Als brokers minder verdienen aan transactiekosten zullen ze de inkomsten elders vandaan moeten halen, zo is de gedachte. Eén zo n mogelijke andere inkomstenbron is het zogenoemde securities lending. Sommige banken en brokers lenen de effecten van klanten uit aan beleggers die deze willen verkopen zonder dat zij ze bezitten ( short gaan ). Ook beleggingsfondsen doen dit soms. De uitlenende instelling krijgt hiervoor een vergoeding waarmee de kosten van de organisatie ten dele kunnen worden gedekt. Aan het uitlenen van effecten zit echter een risico: als de lenende partij failliet gaat, kan deze mogelijk zijn verplichtingen niet meer nakomen. Om dit risico te ondervangen, worden daarom altijd zekerheden gesteld door de inlenende partij. Bij onverwachte koersbewegingen kan het echter zo zijn Welke aanbieder leent effecten uit? 2 Service is niet gratis Veel aanbieders met wat hogere tarieven bepleiten dat ze voldoende extra s bieden voor hun geld. Dan kan het gaan om graleent niet uit Alex/Binck Rabobank Tradzster ABN Amro Keytrade SNS Bank Saxo Bank ING Sommige brokers rekenen ook jaarlijkse servicekosten of bewaarloon. Zie het overzicht op veb.net/kosten2014 Effecten vallen niet onder het despositogarantiestelsel Tegoeden op een effectenrekening zijn wel gedekt tot 100.000 euro als de broker een bankvergunning heeft Wat gebeurt er met uw effecten als uw bank of broker omvalt? Lees het op veb.net/kosten2014 leent soms wel uit Lynx TradersOnly Today s Brokers Bij Lynx, Today s Brokers en TradersOnly is het mogelijk dat de effecten aan derden worden uitgeleend. Bij alle drie de brokers kunnen klanten aangeven of zij hier al dan niet mee instemmen. Alleen in geval er wordt belegd met geleend geld of roodstand houden de brokers zich het recht voor om aan securities lending te doen. degiro De Giro leent effecten van klanten uit. Sinds kort kunnen klanten ervoor kiezen om deze mogelijkheid te blokkeren. Dat leidt wel tot hogere debetrente en minder of duurdere extra diensten. dat de zekerheden niet volstaan. Verschillende partijen (en concurrenten) wezen op de risico s die een beleggingsportefeuille aangehouden bij DeGiro zou lopen, onder meer vanwege het uitlenen. DeGiro biedt sinds kort ook een effectenrekening waarbij geen effecten worden uitgeleend. De belegger levert daar wel iets voor in: geen gratis realtime koersen meer, een hogere debetrente en er worden weer kosten voor dividend gerekend. De transactiekosten blijven hetzelfde. Gaat men wel akkoord met het uitlenen van effecten, dan zijn er risico s indien er een tekort ontstaat bij een lenende partij. Hiervoor wordt eerst de lener zelf aangesproken, daarna DeGiro en vervolgens alle mensen met een positie in het uitgeleende aandeel. "Bijstorten is absoluut uitgesloten", bezweert DeGiro desgevraagd. DeGiro is geen bank, dus bij faillissement van de broker zelf is er voor het geld op de rekening geen aanspraak mogelijk op het depositogarantiestelsel. Beweringen dat risico s van beleggen bij DeGiro hoog zouden zijn doordat zij geen bank zijn en niet onder het depositogarantiestelsel vallen, wijzen zij van de hand. Naar onze stellige mening is de structuur zoals wij deze hebben niet risicovoller is dan een bankstructuur en in veel gevallen (zeker boven de 100.000,- aan cash of derivaten) zelfs veel veiliger, aldus een vertegenwoordiger. effect // maart 2014-11
coververhaal Kostenonderzoek n d broker on de rzo ek 2014 >>>>>>>>>>>> BROke r o e rzo ek 2014 >>>>>>>>>>>> BROKERONDERZOEK 2014 >>>>>>>>>>>>> BROKERONDERZOEK 2014 >>>>>> Beleggers kunnen steeds goedkoper handelen via internet, het verschil tussen goedkope en dure aanbieders wordt groter tis koersinformatie, een gebruiksvriendelijk handelsplatform, uitgebreide klantenservice, een breed assortiment of extra tools om te helpen bij beleggen. Die extra service vraagt om extra investeringen en extra personeel en leidt dus tot hogere kosten. Bij Alex en Binck beroept men zich op de hoogwaardige dienstverlening via internet met uitstekende klantenservice. Alex heeft de Alex Academy, die trainingen en webinars verzorgt. Ook biedt Alex vermogensbeheerdiensten aan. Binck heeft analysetools voor beleggers en biedt actieve beleggers Binck360, een beursvloer waar beleggers kunnen sparren. Bij Rabobank kunnen klanten met een adviseur bepalen of beleggen voor hen de juiste oplossing is en zo ja welke beleggingsoplossing bij hen past. Daarnaast is er telefonische ondersteuning en een app om de portefeuille te onderhouden. ABN Amro kiest er naar eigen zeggen bewust voor geen prijsvechter te zijn. ABN Amro Zelf Beleggen (Plus) zet in op service doordat beleggers directe toegang krijgen tot professionele medewerkers via de beleggingslijn. Daarnaast krijgen beleggers koersinformatie, opinies, technische analyses en gratis nieuwsbrieven. Mijn Dealingroom van ABN Amro is een systeem voor educatie, het opgeven van orders en het bijhouden van beleggingsportefeuilles. SNS Bank zet in op gebruiksgemak. SNS biedt anders dan veel brokers een volledig bancair productenpallet aan. Dit geeft klanten de mogelijkheid om te switchen tussen de verschillende vormen van vermogensopbouw, zonder een relatie met meerdere financiële dienstverleners aan te moeten gaan. ING richt zich op klanten die met beleggen een langetermijndoelstelling willen behalen. Daar waar nodig ondersteunt zij de klant met het nemen van beslissingen om dit doel te behalen. Saxo Bank informeert haar beleggers dagelijks om 9 uur in een Morning Market Call over de toestand in de financiële wereld. De Deense bank hecht belang aan dienstverlening en is op beursdagen 24 uur per dag bereikbaar. Saxo biedt een uitgebreid multiasset trading platform, een sociale trading community en een nieuwsen analyse-omgeving. Tradzster, een andere nieuwkomer, zet in op een geavanceerd en gebruiksvriendelijk handelsplatform en biedt een aantal tools (widgets), waarmee de belegger op zoek kan naar een beter rendement. Prijsvechters als DeGiro presenteren een kaal handelsplatform zonder toeters of bellen of een ingekocht handelssysteem dat voor de leek niet al te gemakkelijk te bedienen is (Lynx, Today's Brokers, TradersOnly). Dat zal zeker schelen in de kosten. Of het de grote verschillen in prijs rechtvaardigt, is de vraag. Bij DeGiro is bovendien duidelijk dat extra service geld kost. De broker rekent hoge kosten voor het bijwonen van een aandeelhoudersvergadering en voor het overboeken van effecten bij overstap naar een andere broker. Dat laatste doen ook de meeste grootbanken. Keytrade biedt beleggers een breed assortiment in nietgenoteerde beleggingsfondsen, trackers, CFD s, futures en valuta. Daarnaast is er een spaarrekening waarop liquiditeiten rentedragend kunnen worden weggezet en biedt Keytrade ondersteuning middels via verschillende analysetools. 3 Goedkoop mikken Sommige brokers die over de gehele linie niet de goedkoopste zijn, proberen dat wel te zijn op een bepaald gebied. Zo is Keytrade voordelig bij grote orders, maar heeft het naar eigen zeggen niet de ambitie om de allerlaagste te zijn in prijs. En ING is alleen voordelig voor een eigen selectie van buitenlandse aandelen. Het gaat dan o m veel ver- handelde aandelen van grote ondernemingen. Andere aandelen kunnen soms wel, als ze toevallig nog in de portefeuille zitten of op verzoek, maar dan is er een forse opslag. Bij Saxo Bank wordt in Nederland een onderscheid gemaakt tussen aandelen uit de AEX en de midkap. Voor aandelen uit de hoofdindex wordt 0,09 procent gerekend met een minimum van 5 euro, voor AMX-aandelen is het 0,10 procent met een minimum van 12 euro. Tussenbalans Uit ons onderzoek naar de kosten van beleggen via internet blijkt dat beleggers steeds goedkoper kunnen handelen, maar ook dat het verschil tussen goedkope en dure aanbieders groter wordt. Dat is deels te verklaren door extra service of handelsmogelijkheden. Het risico van beleggen bij goedkope aanbieders is niet veel groter dan bij de dure. Welke aanbieder het goedkoopste is, verschilt per situatie. Over een aantal standaardsituaties hebben wij de voordelige keuzes bepaald. De resultaten volgen hierna. 12 - effect // maart 2014
welke broker is de goedkoopste? uw goedkoopste keuze Om te bepalen wie de goedkoopste broker is, hebben we diverse standaardsituaties doorgerekend. Wilt u weten welke bank of broker het voordeligst is voor u? Doe de test op veb.net/goedkoophandelen Aandelen: DeGiro breekt markt open De kosten van aandelentransacties zijn onderzocht voor orders van verschillende grootte. Vorig jaar was het beeld ver- deeld. Saxobank was de goedkoopste voor kleine orders in AEX-aandelen, Lynx, Today s en TradersOnly deden het goed in het middensegment en Keytrade was het meest voordelig voor de grote orders. Nu is het nieuwkomer DeGiro die de lijst aanvoert met aanzienlijk lagere tarieven dan de voordeligste partij van vorig jaar. Vooral voor orders op de beurs van Amsterdam is DeGiro nu verreweg de voordeligste keuze. Aandelen Europa Bij orders op buitenlandse beurzen is DeGiro ook steeds de goedkoop- ste, maar hier zijn de verschillen met andere partijen kleiner. Met name ING Bank valt op. Orders in Frankfurt, Parijs en Londen kosten bij ING nu net zo veel (of weinig) als bij DeGiro. Dit geldt alleen voor een selectie van grote, veel verhandelde aandelen. Aandelen VS Orders op de Amerikaanse beurzen zijn bij DeGiro in de meeste gevallen nog goedkoper dan orders in Amsterdam. Een Nederlandse belegger kan dus als het om de kosten gaat, zijn aandelen Shell nu beter in de avonduren in New York kopen dan overdag op het Damrak. De brokers hanteren voor de Amerikaanse orders verschillende systemen. Sommige berekenen de kosten op basis van het orderbedrag, anderen sluiten aan bij de Amerikaanse praktijk en rekenen met het aantal gekochte aandelen. Met een order van 1000 aandelen van 10 dollar is de belegger dan duurder uit dan met een order van 100 aandelen van 100 dollar. In ons onderzoek is voor de orderkosten op de Amerikaanse beurzen uitgegaan van een aandeel met een tegenwaarde van 20 euro (circa 27,50 dollar). Aandelen in Amsterdam brokers brokers 1. DeGiro 1. SNS Bank 2. ING 2. Alex 3. Saxo Bank 3. ABN Amro Aandelen op drie grote Europese beurzen 1. DeGiro/ING 1. SNS Bank 2. Lynx/Tradzster/Today's Brokers 2. Alex 3. TradersOnly 3. ABN Amro Aandelen op de Amerikaanse beurs 1. DeGiro 1. SNS Bank 2. Lynx/Tradzster/ 2. Alex Today's Brokers/TradersOnly 3. ING 3. ABN Amro Opties 1. DeGiro 1. ABN Amro 2. Saxo Bank 2. ING 3. Lynx/Tradzster/ 3. SNS Bank Today's Brokers/TradersOnly Obligaties 1. DeGiro 1. Alex 2. ING 2. SNS Bank 3. Lynx/Tradzster/ 3. Keytrade Today's Brokers/TradersOnly Turbo's 1. DeGiro 1. SNS Bank 2. ING 2. Alex 3. Lynx/TradersOnly 3. Rabobank Peildatum in dit onderzoek: 1 maart 2014 effect // maart 2014-13
column Paul Frentrop is hoogleraar corporate governance aan Nyenrode Geen commissaris meer voor de overheid door Paul Frentrop p de 10 miljard steun die de staat in 2008 aan ING beschikbaar had gesteld, heeft de belastingbetaler inmiddels 4,5 miljard verdiend. Daarmee is de steun aan ING de beste investering van de Nederlandse belastingbetaler sinds Manhattan in 1626 voor 60 gulden werd gekocht. Maar op de 750 miljoen die de staat in 2008 aan SNS Reaal beschikbaar had gesteld, heeft die belastingbetaler tot nog toe 3,7 miljard verloren. Dat maakt SNS tot een van de slechtere investeringen die Nederland ooit heeft gedaan en dat roept vragen op. Niet bij de Tweede Kamer. Die telt ING-appels en SNS-peren gewoon bij elkaar op en heeft al genoeg om handen met de parlementaire enquête komende herfst naar de 2 miljard die woningcorporatie Vestia heeft kwijtgemaakt. Niet de ambtenaren van Financiën, maar de collega s van Wonen, Wijken en Integratie zijn na de zomer de klos. Financiën houdt bovendien tegen dat de Ondernemingskamer een enquête doet naar SNS Reaal en voorkomt zo dat deze gespecialiseerde rechtbank de rol van bestuurders én commissarissen bij deze deconfiture onderzoekt. Het volk wordt intussen zoet gehouden met de mythe dat alle bankiers slechte mensen zijn en de crisis hebben veroorzaakt. Nooit sinds rond 1930 het internationale grootkapitaal als de bron van alle kwaad werd voorgesteld, is een beroepsgroep zo gedemoniseerd. Politiek is dat wel zo gemakkelijk. Dan hoeft niemand het verschil uit te leggen tussen bankieren door ING en bankieren door SNS Reaal. Toch is er één ding veranderd. In reactie op een onderzoek van de heren Frijns en Hoekstra naar de rol van De Nederlandsche Bank en het ministerie van Financiën bij de ondergang van SNS Reaal, heeft het kabinet gezegd voortaan geen overheidscommissarissen meer te zullen benoemen bij banken die steun krijgen. Andere adviezen van Frijns en Hoekstra liet men links liggen, maar blijkbaar is de regering ook zonder parlementaire of andere enquête niet tevreden over het functioneren van de eigen commissarissen. Het kan ook zijn dat Financiën bang is voor aansprakelijkheid. Ooit benoemden banken commissarissen om bedrijven aan wie ze krediet verleenden in de gaten te houden. Daar stopten ze echter mee nadat Harry Langman in 1988 als president-commissaris van Fokker om overheidssteun moest vragen, terwijl hij als ABN-bankier de kredietkraan dichtdraaide. Dat het riskant is om financier én commissaris tegelijk te zijn, heeft Den Haag inmiddels ook geleerd. Net voordat in november in Frankfurt 800 nieuwe banktoezichthouders aan de slag gaan. coververhaal Kostenonderzoek Opties: meer dan de helft goedkoper De laagste tarieven voor optieorders in Amsterdam zijn ongeacht de ordergrootte te vinden bij DeGiro, die 0,85 euro per optiecontract rekent. Dat is net iets meer dan de helft van wat de nummer twee Saxo Bank tegenwoordig rekent: 1,50 euro per optiecontract. Ten opzichte van een jaar geleden kan handel in opties voor minder dan de helft van de kosten. Toen waren Lynx, Today s en TradersOnly de voordeligste keus met exact hetzelfde tarief van 1,90 euro per contract. De 0,85 euro van DeGiro betekent een kostenverlaging van 55 procent. Obligaties: weer DeGiro Het wordt wellicht eentonig, maar wie zelf obligaties wil kopen, is ook ons onderzoek Om te bepalen wie de goedkoopste aanbieders zijn voor beleggingen in aandelen, obligaties, opties en turbo s, hebben we de kosten van transacties van verschillende grootte berekend en gemiddeld. Kijk voor de exacte omvang van transacties veb.net/kosten2014 Sommige aanbieders (Alex, Binck, Rabobank en ABN Amro) bieden klanten verschillende pakketten met afwijkende tarieven. In die gevallen zijn wij steeds uitgegaan van het goedkoopste tarief. Hetzelfde geldt voor ING en Saxo Bank, die ook diverse tariefstructuren bieden. Sommige partijen hanteren kortingsstructuren voor actieve of grote beleggers, deze zijn niet in de lijstjes opgenomen. Op veb.net/kosten2014 zijn ook de uitgebreide uitkomsten van dit onderzoek te vinden. VEB broker on de rzo ek 2014 >>>>>>>>>>>> BROke onderzoek n d r o e rzo ek 2014 >>>>>>>>>>>> BROKERONDERZOEK 2014 >>>>>>>>>>>>> BROKERONDERZOEK 2014 >>>>>> bij DeGiro verreweg het goedkoopste uit. DeGiro rekent voor obligaties die op de Euronext-beurzen worden verhandeld 2 euro plus 0,05 procent van de transactiewaarde. Voor een specifieke selectie geldt een lager tarief dat gelijk is aan het tarief voor aandelen (2 euro plus 0,02 procent). Deze selectie is te vinden op de website van de broker en bevatte eind februari meer dan 150 namen, waaronder de belangrijkste Nederlandse en Franse staatsleningen. Wat opvalt, is dat ING Bank in veel gevallen in de buurt komt van het tarief dat DeGiro rekent. Een order ter grootte van 30.000 euro is bij ING zelfs goedkoper. Turbo s: huismerk voordelig Hefboomproducten zijn onder 14 - effect // maart 2014
Wie is de goedkoopste? order orders tot 10.000 euro* grotere orders** aandelen Amsterdam DeGiro DeGiro en Keytrade Aandelen Buitenland DeGiro Afhankelijk van het land Opties*** DeGiro DeGiro Obligaties Amsterdam DeGiro ING Turbo's DeGiro ABN Amro Zelf Plus Beursgenoteerde ING ING beleggingsfondsen Niet-beursgenoteerde Keytrade Keytrade beleggingsfondsen Trackers Amsterdam ING ING Trackers Buitenland ING ING verschillende namen bekend op de markt: sprinters en speeders zijn hetzelfde, maar de uitgevende instelling is anders. Vaak is het voordelig om de hefboomproducten bij de fabrikant zelf aan te schaffen, omdat daar een voordeliger tarief geldt. Zo hanteert ABN Amro Zelf een vast tarief van 10 euro per in beweging Banken en brokers schaven regelmatig aan hun tarieven. Wij vroegen de banken en brokers of zij van plan waren hun tarieven op korte termijn te wijzigen. Verschillende partijen bevestigden dit. Binck komt binnenkort met Binck Fundcoach, waarin voordelig kan worden belegd in beleggingsfondsen en trackers. Tradzster gaf aan dat er verbeteringen aankomen *(op basis van gemiddelde van orders tussen 1.000 en 10.000 euro) **(op basis gemiddelde van orders tussen 30.000 en 100.000 euro) *** bij opties betreft het orders tot 10 respectievelijk 50 contracten transactie, ongeacht de omvang. En wie een Zelf Plus-rekening bij ABN Amro neemt, is zelfs maar 7,50 euro per order kwijt. Overigens is ABN Amro dan nog pas vanaf zo n 30.000 euro per order voordeliger dan DeGiro. Andere prijsvechters en ING Bank zijn met orders tot 10.000 euro vaak ook voordeliger. Welke veranderingen zijn op handen? op het gebied van automatische orderuitvoering. Bij DeGiro zal al in maart de handel in een groot deel van de niet genoteerde beleggingsfondsen en trackers gratis worden. Het gaat daarbij om circa duizend fondsen. DeGiro wil dat de uitgevende instellingen gaan betalen om hun beleggingsproducten onder de aandacht te brengen. conclusie Het jaarlijkse VEB-onderzoek naar de kosten van beleggen via internet leert dat de markt in Nederland het afgelopen jaar flink is opgeschud. Daarvoor is in de eerste plaats nieuwkomer DeGiro verantwoordelijk. Voorlopig heeft alleen ING Bank op de komst van DeGiro gereageerd door haar tarieven fors naar beneden te brengen. Maar Q&A Gespecialiseerde brokers Sam Hollanders is eigenaar van online vergelijkingssite BrokerTarieven.nl. Hij is vaste medewerker aan het jaarlijkse VEB-Kostenonderzoek en volgt de ontwikkelingen in de markt voor online beleggen op de voet. Beleggen is afgelopen jaar goedkoper dan ooit tevoren geworden. Ziet u keerzijden aan de lagere tarieven? Risico bijvoorbeeld? Ik geloof niet dat lage tarieven ten koste gaan van veiligheid. Zeker niet bij brokers die zich uitsluitend bezighouden met het uitvoeren van transacties. Wel denk ik dat de lagere tarieven op een bepaald ogenblik ten koste zullen gaan van de service. Als de tarieven ook ING kan niet tippen aan de nieuwkomer, hoewel de bank in enkele gevallen wel in de buurt komt of nagenoeg even voordelig is geworden. Maar dan hebben we het alleen over de transactiekosten. Het aanhouden van een beleggingsrekening is bij ING aanzienlijk duurder dan bij DeGiro. Het wachten is op een echt antwoord van andere partijen. dalen zullen partijen ergens anders op zoek gaan naar geld. Het uitlenen van aandelen kan zo'n bron van inkomsten zijn, hoewel niet wenselijk als je het mij vraagt. Prijsvechter DeGiro meent dat de tarieven nog verder omlaag kunnen. Ziet u dat ook? Als we naar de internationale markten kijken is nog wel wat ruimte om de tarieven te laten zakken. Een andere ontwikkeling vind ik interessanter, die van specialisatie. Zo richt in België de broker Bolero zich op beleggen in small- en midcaps en biedt uitgebreide research in deze aandelen. Een beetje zoals de telecompakketten die we ook bijna op maat kunnen krijgen, en daar worden we als consument/belegger volgens mij wel beter van. effect // maart 2014-15