IEPERBOOG Noord Beste leerling, Dit werkblad heeft als doel je iets langer bij bepaalde zaken in het museum te laten stil staan. Laat dit werkblad je er echter niet van weerhouden alles met de nodige aandacht door te nemen. Zaken die je nu verzamelt, zullen zeker van pas komen tijdens de begeleide bustocht en wandeling. Dit mag gerust digitaal (zo lang je maar geen flits gebruikt). IJZERSLAG IEPER I Na de val van Antwerpen (7-10 oktober 1914) verplaatste de oorlog zich naar de Westhoek. De bewegingsoorlog liep hier finaal vast. Tijdens de bustocht en de wandeling trekken we doorheen het noordelijk deel van de Ieperboog. Hoe die boog werd gevormd, kan je hier (10) zien. Vraag : Welk(e) leger(s) nam(en) de verdediging van Ieper eind november 1914 op zich? IEPER IN PUIN Opdracht : Ontdek de link tussen deze bel en Jean Marie Le Bonhomme. Tijdens de tocht trekken we naar Carrefour des Roses, waar het verhaal van Jean Marie helemaal concreet wordt. Educatief Werkblad Pakket In Flanders In Flanders Fields Fields Museum Museum - Ieperboog - Ieperboog Noord Noord Bus + Bus Wandeling 1
IEPER II Om het vastgelopen front opnieuw in beweging te krijgen zochten militairen naar nieuwe wapens om door de linies te kunnen breken. Ze werden hierbij gesteund door wetenschappers zoals de Duitse chemicus Fritz Haber die vanaf 1915 grootschalige aanvallen met gas mogelijk maakte. Het gas werd voor de eerste maal gebruikt aan het front bij Ieper. Die aanval was de start van de Tweede Slag bij Ieper die in ruim een maand meer dan 40.000 dodelijke slachtoffers maakte. Willi Siebert was op 22 april 1915 getuige van de eerste gasaanval. Fritz Haber was de man die dit wapen ontwikkelde Opdracht : Beluister hun verhaal Vraag : Kan je je vinden in de visie van Fritz Haber? Opdracht : Zoek de naam en de functie van dit voorwerp. Tijdens de tocht zien we dit op locatie. 2
DE IEPERBOOG Hier zie je een voorstelling van de Ieperboog in het hedendaags landschap. Vraag : In welke kleur wordt de Duitse frontlijn weergegeven? I am quite well liet Charles Snelling aan z n vrouw en dochter weten op z n field service postcard. Opdracht: Ga na hoe het verhaal verder verloopt. Tijdens de tocht staan we bij het Ledwidge Memorial stil bij het Iers verhaal in die Grote Oorlog. 3
DE LOOPGRAVENOORLOG DE ONDERGRONDSE OORLOG Loopgraven hadden een zigzagvorm om de schade bij een directe inslag of een aanval te beperken. Voor en tussen de linies bevonden zich prikkeldraadversperringen. Om de loopgraven zo droog mogelijk te houden, werden loopplanken op de bodem gelegd, vanaf 1916 eventueel in combinatie met houten A-frames. Her en der waren schuilplaatsen uitgegraven of werden, later, bunkers gebouwd. Vraag : Herken je alle objecten in deze vitrinekast? Indien niet: Beschrijf, teken of fotografeer er één van en vraag wat extra uitleg aan de gids tijdens de tocht op deze locatie. IEPER III De Britse bevelhebber Sir Douglas Haig besloot na het falen van het Franse leger in de lente van 1917 in Frankrijk, vanuit de Ieperboog een doorbraakpoging naar de kust te ondernemen. Het bloedige offensief duurde honderd dagen en speelde zich af op een door beschietingen en regen vaak onbegaanbaar terrein, de winst een fuik die Passendale heette (een doelwit dat volgens het plan al na 72 uur had moeten vallen) en dat vijf maanden later werd ontruimd. Een eindbalans van meer dan 100.000 doden en een veelvoud aan gewonden, bij de geallieerden alleen al, lokte veel kritiek, ook in eigen rangen. Opdracht: Bekijk de 3e Slag bij Ieper door de ogen van Ellen Newbold La Motte, Enid Bagnold en Harvey Cushing. Vraag : Welke getuigenis raakte je het meest? 4
IN FLANDERS EARTH De oorlog mag dan in tijd zijn opgegaan, duizenden in de oorlog genomen luchtfoto s kunnen hem moeiteloos weer oproepen. Opdracht: Zoek het kanaal dat van Ieper langs Boezinge loopt. Plaats de historische luchtfoto s op het hedendaagse landschap en zie hoe het landschap veranderde. 5
HERDENKEN Van de bijna tien miljoen gesneuvelden stierven er meer dan 550.000 alleen al in de Westhoek. Wie achterbleef leefde verder met littekens op lichaam en ziel, met verlies en ontgoocheling. Wie naar het gebied terugkeerde om er zijn bestaan te hervatten, bouwde zijn verdere leven op in een omgeving die tot vandaag in het teken van herdenking staat. Elke tijd voegt zijn eigen herdenking toe. Onze toevoeging is virtueel en mondiaal, voorbij de dominantie van de eigen cultuur. Oorlog wordt herleid naar z n fundament: verlies. De Namenlijst is een lijst waarop plaats is zowel voor burgers als voor militairen, ongeacht hun nationaliteit, zowel voor toenmalige eigen land of daarbuiten omkwamen als voor niet-belgen die hier om het leven kwamen of dodelijk verwond raakten om vervolgens elders te sterven. Opdracht: Voer je eigen naam in op De Namenlijst. Hoeveel naamgenoten vind je terug? vrienden als voor gewezen vijanden, zowel voor Belgen die in 6
DE LAATSTE GETUIGEN We huiveren in de kille novemberwind, maar vooral door de gedachte hoe vreselijk de aanblik moet zijn geweest toen zijn makkers hem zagen, met uiteengereten vlees, bloed en ingewanden Koen Koch, bij de opgraving van lichaam nr. 206 op het bedrijventerrein in Boezinge Onze wandeling trekt langs en door het traject waar archeologen tijdens de aanleg van het bedrijventerrein, meer dan 200 lichamen van soldaten uit de Grote Oorlog hebben terug gevonden IEPER VREDESSTAD De oorlog die nooit overgaat Op 11 november 1918 zei de Britse premier David Lloyd George: Om elf uur vanmorgen eindigde de gruwelijkste en vreselijkste oorlog die de mensheid ooit heeft geteisterd. Ik hoop dat we mogen zeggen dat, op deze historische ochtend, aan alle oorlogen een eind is gekomen IJdele hoop als je het zo bekijkt Vraag : Welk conflict barstte los in jouw geboortejaar? En toch En toch willen we er ons niet zomaar bij neerleggen. Toch blijven we geloven dat het anders kan. Om die reden reikt de Stad Ieper om de drie jaar De Vredesprijs uit. Een ieder, die zich heeft ingespannen om gevoelens van haat en wraak tussen (voormalige) vijanden te bestrijden en om op basis van verzoening, vergeving en barmhartigheid de fundamenten te leggen voor een vreedzame samenwerking, komt hiervoor in aanmerking. Vraag: Wie komt voor jou in aanmerking om die vredesprijs te winnen? Mail dit naar vrede@ieper.be 7