Postbus 57613 3008 BP Rotterdam Aan de ouders/verzorgers en leerlingen van CSG Calvijn Rotterdam, februari 2013 Betreft: Verandering invoering nieuwe eisen m.b.t. Nederlands en rekenen Bezoekadres Centrale Staf Roerdomplaan 42 (ingang Dorpsweg) 3084 NM Rotterdam Postbus 57613 3008 BP Rotterdam t 010 4933366 f 010 4933377 info@calvijn.nl www.calvijn.nl Girorekeningnummer 249781 Geachte ouders/verzorgers en leerlingen, Onderwijs en wetenschap in Nederland zijn van een hoog niveau, maar de ambitie van de overheid reikt verder: Nederland moet, op het gebied van de onderwijsprestaties, tot de top vijf van de wereld gaan behoren. Om hoge prestaties en excellentie te stimuleren, zet dit kabinet het beleid voor taal en rekenen van zijn voorgangers voort. Taal en rekenen vormen de basis van het onderwijs. Deze vaardigheden zijn nodig om de andere lessen op school goed te kunnen volgen. Ze zijn onmisbaar voor het functioneren in het beroep en in de maatschappij en voor een succesvolle doorstroom naar een vervolgopleiding. Taal- en rekenbeleid van CSG Calvijn Al in het najaar van 2008 onderkende de directie van CSG Calvijn het belang van beter taal- en rekenonderwijs. Er is er een werkgroep gevormd die de opdracht kreeg een beleidskader voor taal en rekenen op te stellen. Dit beleidskader is in het voorjaar van 2009 vastgesteld. De medezeggenschapsraad van de school heeft met het beleidskader ingestemd. In het beleidskader is het volgende doel geformuleerd en zijn de volgende gezamenlijke afspraken gemaakt: Doel van het beleid Iedere leerling haalt het niveau dat behoort bij de gevolgde opleiding. Gezamenlijke afspraken Bij iedere leerling wordt het niveau van taal- en rekenvaardigheden aan het begin van de schoolloopbaan vastgesteld. Iedere leerling wordt gevolgd in de ontwikkeling van zijn taal- en rekenniveau gedurende zijn schoolloopbaan. Iedere docent beheerst de referentieniveaus* die behoren bij de opleiding(en) waarin wordt lesgegeven. Taal en rekenen worden geïntegreerd aangeboden in alle vakken / leergebieden.
De secties Nederlands en wiskunde hebben een actieve rol bij het implementeren van taal en rekenen binnen de vestigingen. Op iedere vestiging wordt het taal- en rekenbeleid gecoördineerd. Er is, voor de duur van tenminste vier jaar, een Calvijn brede denktank voor taal en rekenen die er voor zorg draagt dat de expertise gedeeld wordt en die met inhoudelijke voorstellen en initiatieven komt naar de directeur onderwijs. In september 2009 zijn er twee denktanks gevormd. Een voor Nederlands en een voor rekenen. Alle vestigingen van Calvijn zijn hierin vertegenwoordigd. In 2011 is er ook een denktank voor Engels gevormd. Deze groepen functioneren nog steeds en leveren een grote bijdrage aan het taal- en rekenbeleid van Calvijn. Alle leerlingen van Calvijn worden jaarlijks getoetst, in het eerste jaar zelfs twee keer: aan het begin en het einde van het leerjaar, middels een Cito of Diataal toets. Ook andere toetsen worden gebruikt om het niveau te meten en, waar nodig, bij te sturen. Daarnaast is Calvijn actief deel gaan nemen aan het Rotterdamse Taal- en Rekeneffect programma, waarin de drie grote besturen voor voortgezet onderwijs, BOOR, CVO (waar Calvijn deel van uitmaakt) en LMC, hun kennis en ervaring delen om het niveau voor taal en rekenen te verhogen. Ook de Barendrechtse scholen van Calvijn nemen deel aan dit programma. Plannen voor het verzwaren van de exameneisen De overheid heeft, om haar doelstellingen te verwezenlijken, een aantal verzwaringen aangebracht in de exameneisen en plannen gemaakt om een rekentoets in te voeren die in het examenjaar of voorexamenjaar afgenomen moet worden. Deze rekentoets kan een keer herkanst worden. Als een leerling niet slaagt voor de rekentoets mag de school deze leerling geen diploma geven. Het is niet ondenkbaar dat een leerling mooie cijfers haalt voor zijn school- en centraal examen en toch geen diploma ontvangt vanwege het niet behalen van de rekentoets. Met name leerlingen met ernstige reken- en/of wiskunde problemen of leerlingen bij wie dyscalculie is vastgesteld kunnen de dupe worden van dit beleid. Landelijk is geconstateerd dat met name vmbo leerlingen van de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg en havisten moeite hebben met het behalen van het vereiste niveau. De algemene directie van Calvijn heeft herhaalde malen in verschillende plaatselijke en landelijke overlegverbanden haar bezorgdheid uitgesproken over, met name, de eisen voor de rekentoets en de snelheid waarmee deze zou worden ingevoerd en tevens aandacht gevraagd voor leerlingen met ernstige reken- en/of wiskunde problemen en voor leerlingen met dyscalculie.
Ondertussen heeft de school haar toelatingsvoorwaarden, overgangsnormen en examenreglement aangepast aan de nieuwe eisen voor taal en rekenen. Er is, kortom, de afgelopen jaren hard gewerkt om het doel dat wij onszelf gesteld hebben, iedere leerling haalt het niveau dat behoort bij de gevolgde opleiding, te realiseren. Invoering van de exameneisen vertraagd Op 19 december heeft de minister ons een brief gestuurd waarin zij het tempo van invoering vertraagt. Letterlijk schrijft zij: De extra ruimte die geboden is, mag voor scholen geen aanleiding zijn om gas terug te nemen. Wij verwachten van scholen in het po, het vo en het mbo stevige inspanningen om zoveel mogelijk leerlingen ten minste op de vereiste referentieniveaus te krijgen. Wij zullen via een monitor de onderwijsinspanningen in de komende pilotjaren volgen. Ook de Inspectie van het Onderwijs zal de komende jaren toezien op de wijze waarop scholen uitvoering geven aan de implementatie en achterstanden in taal en rekenen bestrijden. Hieronder een samenvatting voor het voortgezet onderwijs uit de brief van de minister: Bevindingen In het voortgezet onderwijs is er toenemende aandacht voor goed taal- en rekenonderwijs en doorlopende leerlijnen (toenemend aantal taal- en rekenlessen, meer aandacht voor taal- en rekenzwakke leerlingen en het meten van vorderingen in taal- en rekenprestaties). Veel vo-scholen (waaronder Calvijn) hebben deelgenomen aan de rekenpilots, met in totaal 50.000 leerlingen. De leerlingresultaten in de pilots in vo vallen gemiddeld laag uit; leerlingen waren nog onvoldoende voorbereid, examencondities nog niet optimaal en het digitale afnamesysteem en de testprocedures behoeven nog verbetering. Leerlingen met dyscalculie Invoering van de referentieniveaus rekenen heeft aandacht gevestigd op dyscalculie. Onlangs is er een protocol voor het voortgezet onderwijs beschikbaar gekomen. Het College voor Examens (CvE) onderzoekt of met een aangepaste wijze van examineren de rekenvaardigheden van leerlingen met dyscalculie beter gemeten kunnen worden. Duidelijk is geworden dat de aanpak van het onderwijs en de examinering voor leerlingen met dyscalculie nog de nodige ontwikkeltijd vergt, zowel landelijk als op schoolniveau.
Maatregelen voortgezet onderwijs Vanwege de risico s op ongediplomeerd schoolverlaten worden maatregelen getroffen voor de leerlingen die in 2013-2014 en 2014-2015 hun voopleiding afronden. Nederlands Aanpassing Centraal Examen (CE) Nederlands aan referentiekader niet per 2013/14, maar één jaar later: in 2014/15; Het College voor Examens maakt in 2012-2013 aan scholen duidelijk hoe de aanpassing er precies uitziet. De steviger positie voor het vak Nederlands in de slaag-/zakregeling blijft voor havo-vwo in stand (kernvakkenregel) en geldt volgens plan vanaf 2013/14 ook voor het vmbo (niet lager dan een 5 voor Nederlands). Rekenen Invoering rekentoets vanaf 2013/14, maar: Het resultaat maakt pas vanaf 2015/16 deel uit van de slaag-/zakregeling. Het cijfer voor rekenen wordt wel vanaf 2013/14 op de cijferlijst geplaatst. Maatwerk in examinering vmbo Differentiatie in exameneisen vmbo: oplopend van vmbo-bb naar vmbo-tl. 2F blijft ondergrens voor het gehele vmbo. Meer tijd voor vmbo-bb: in 2013/14 en 2014/15 mag de normering tijdelijk onder 2F liggen. In 2014 wordt besloten wanneer 2F in vmbo-bb volledig kan worden ingevoerd. Als de pilots in vmbo-bb daartoe aanleiding geven worden in 2014 ook voor mbo-2 passende maatregelen genomen. Tot zover de samenvatting van de brief van de minister. Rekentoets telt vanaf schooljaar 2015/2016 mee voor diplomering Het belangrijkste bericht voor het voortgezet onderwijs is dat de rekentoets pas in 2015/2016 mee gaat tellen voor diplomering. Vanaf 2013/2014 krijgen alle leerlingen wel een cijfer voor de gemaakte rekentoets. Het is voor iedere leerling van belang deze toets zo goed mogelijk te maken. Onze ervaring leert dat met name het mbo, maar ook het hbo en wo, naar het resultaat van de rekentoets kijken en dit in hun plaatsingsafweging meenemen. Het is dus zeker geen vrijbrief voor leerlingen die in 2014 en 2015 examen doen om zich niet of minder in te spannen. Daarnaast is het van belang dat de minister oog heeft gekregen voor leerlingen met ernstige reken- en/of wiskundeproblemen en leerlingen met dyscalculie. Hoe dit verder uit gaat pakken is nog onduidelijk maar we volgen de ontwikkelingen over dit onderwerp op de voet en zullen u hierover blijven informeren.
Ik ben mij er van bewust dat het een lange brief is geworden. Ik kan mij voorstellen dat de inhoud vragen bij u oproept. U kunt hiervoor terecht bij de onderwijsteamleider van uw zoon of dochter. Met vriendelijke groeten, Gerrit Elings directeur onderwijs CSG Calvijn
*Referentieniveaus Het referentieniveau omschrijft wat leerlingen moeten weten en kunnen op het gebied van taal en rekenen op bepaalde momenten in hun schoolloopbaan. Bij zowel taal als rekenen worden daarvoor 4 niveaus beschreven. De 4 niveaus zijn gekoppeld aan 4 momenten in de schoolloopbaan van elke leerling. Het gaat daarbij om de volgende momenten: aan het eind van de basisschool moet een leerling presteren op niveau 1 van het referentiekader. Voor leerlingen die meer kunnen is er ook nog een streefniveau omschreven; aan het einde van het vmbo moet een leerling presteren op niveau 2 van het referentiekader; aan het einde van de havo moet een leerling presteren op niveau 3 van het referentiekader; aan het einde van het VWO moet een leerling presteren op niveau 4 van het referentiekader. Niet iedere leerling zal de hoogste niveaus halen. Om als volwassene goed te kunnen functioneren in onze maatschappij, is het nodig dat uiteindelijk in ieder geval niveau 2 wordt gehaald.