Jaarrapportage KHN 2016

Vergelijkbare documenten
OSB Statistisch Onderzoek voor brancheverenigingen OSB - Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten

Maatwerk voor Branchevereniging VViN

Maatwerk voor brancheverenigingen. De Vereniging voor de Bakkerij- en Zoetwarenindustrie

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Rapport Maatwerk voor brancheverenigingen

Rapport. Jaarrapport 2015 OEV. Organisatie voor Erkende Verhuizers

KHN jaarrapportage 2015

Rapport. Jaarrapport 2017 OEV. Organisatie voor Erkende Verhuizers

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerkonderzoek ProFri. Vakvereniging voor professionele frituurders

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Rapport Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Rapport. Maatwerk voor brancheverenigingen FME

Rapport. Maatwerk voor brancheverenigingen UNETO-VNI

Rapport. Maatwerk voor brancheverenigingen. FHI federatie van technologiebranches

Omzet en arbeidsmarkt groene sector 2018

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

VHG Statistisch Onderzoek voor brancheverenigingen. VHG - De hoveniers- en groenvoorzieningsbranche

Jaarrapport VHG VHG - De hoveniers- en groenvoorzieningsbranche. CBS maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Migratieachtergrond van werknemers in Nederland naar bedrijfstak en uurloon, 2017 pilot Barometer culturele diversiteit

Maatwerk voor brancheverenigingen

Maatwerk voor brancheverenigingen

Migratieachtergrond van werknemers in Nederland naar bedrijfstak en regio, december 2016 pilot Barometer culturele diversiteit

Maatwerk City Index Amsterdam. Rapport

BUS-H Samenloop werk en bijstand

Maatwerk voor brancheverenigingen

Branche op maat december 2017

Werknemers in Nederland, 2016 Toelichting op de cijfers

Sociaal-economische kerngegevens

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Banengroei loopt op tot 110 duizend. Kwartaalgroei banen versnelt tot 38 duizend

x Verandering t.o.v. voorgaand jaar Totaal

Werk en vestigingen in Nederland, CBS-regiobase en LISA vergeleken

Media Maatwerktabellen TNO Centrum voor Beleidsstatistiek

Banen, lonen en arbeidsduur van werknemers,

Artikelen. Tijdelijke en langdurige banen, A.W.F. Corpeleijn 1)

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Meer werknemers aan het werk

Artikelen. Banen, lonen en arbeidsduur van werknemers, Wilmie Weltens

Kwartaalmonitor VHG 01

Bijlage B3. Eerste treden op de arbeidsmarkt. Ans Merens

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Banengroei vergelijkbaar met tweede helft jaren negentig

SBI-indeling, omzetniveau en internationale handel in goederen van de leden van de FME en aangesloten brancheverenigingen

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Banenverlies tot staan gekomen. Voor het eerst in twee jaar geen banenverlies

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Veel kleiner banenverlies

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Iets meer banen dan een jaar geleden

Waar zijn allochtone werknemers in dienst?

Incidentele loonontwikkeling, 2001

Veranderingen in arbeidsparticipatie van gescheiden moeders

Werkzaam als zzp er. huishoudensprognose

Artikelen. Overwerken in Nederland. Ingrid Beckers en Clemens Siermann

Statistisch Bulletin. Jaargang

Studenten aan lerarenopleidingen

9. Werknemers en bedrijfstakken

Inkomsten uit arbeid van vrouwen en hun partners

Werk en vestigingen in Nederland. Drs. G. Scholtens (LISA) Drs. A.A.M.W. van Gessel-Dabekaussen (CBS)

Ouderen zonder baan, één jaar later

6 september Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek

Werkgelegenheidsonderzoek

Centraal Bureau voor de Statistiek

Februari Brancheschets Horeca

Jong en oud op de arbeidsmarkt,

CBS: Voorzichtig herstel arbeidsmarkt in het tweede kwartaal

Erratum Jaarboek onderwijs 2008

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 2,9 procent in Economische groei vierde kwartaal 2,7 procent

De arbeidsmarkt klimt uit het dal

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economische groei tweede kwartaal 2008 bijgesteld tot 3,0 procent

Duurzaamheid van werk binnen de banenafspraak

Deelname van allochtonen aan de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) over 1e halfjaar 2001

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs

Arbeidsmarktmobiliteit van ouderen

Verschillenanalyse methodewijziging Eigendom woningen

M Nieuwe werkgevers in 2004: De stap naar het aannemen van personeel. Guido Brummelkamp Wim Verhoeven Sjaak Vollebregt

Statistisch Bulletin. Jaargang

Wie staan er in Amsterdam voor de klas?

De arbeidsmarkt: crisistijd en trends

Persbericht. Herzien BBP 2001 ruim 18 miljard euro hoger. Centraal Bureau voor de Statistiek. Consumptie huishoudens ruim 11 miljard hoger

Microdata Services. Documentatie Bedrijven uit de Polisadministratie met hun economische activiteit en grootteklasse (BETAB)

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Vooral minder banen in industrie en zakelijke dienstverlening

Werkgelegenheid in Leiden

M Beperkte groei werkgelegenheid in het MKB

Zzp ers in de provincie Utrecht Onderzoek naar een groeiende beroepsgroep

Cao-lonen 2002, de definitieve gegevens

WERKGELEGENHEID REGIO WATERLAND 2012

Werkgelegenheid en arbeidsmarkt

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Aanhoudende banenkrimp

Transcriptie:

Jaarrapportage KHN 2016 Koninklijke Horeca Nederland CBS maatwerk voor brancheverenigingen

CBS Den Haag Henri Faasdreef 312 2492 JP Den Haag Postbus 24500 2490 HA Den Haag +31 70 337 38 00 www.cbs.nl projectnummer 300479 KHN 2017 21 november 2017

Inhoudsopgave Samenvatting 4 1. Inleiding 5 2. Spreiding over SBI terreinen 6 2.1 KHN-data 6 2.2 CBS-data 7 2.3 Koppeling data KHN-CBS 7 2.4 Resultaten 8 3. Omzetdata van KHN-leden 9 3.1 Statistische data 9 3.2 Methode 9 3.3 Omzetontwikkeling KHN-leden 10 3.4 Omzetniveau KHN 21 4. Sociale variabelen KHN-leden 22 4.1 Statistische data 22 4.2 Methode 22 4.3 Koppeling banen KHN - SSB 23 4.4 Uitkomsten 24 Afkortingen 31 Begrippen 32 Bijlagen 34 Jaarrapportage KHN 2016 3

Samenvatting Dit rapport bevat statistische informatie over de leden van ondernemersorganisatie Koninklijke Horeca Nederland (KHN). Het is gebaseerd op een ledenbestand van KHN en databestanden van het CBS zonder dat hier aanvullende enquêtering voor nodig is geweest. Horeca en Standaard Bedrijfsindeling De horecabranches vallen binnen de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) onder SBI-codes 55 en 56. KHN hanteert een eigen bedrijfsclassificatie en een regiokenmerk voor haar leden. In dit onderzoek zijn de resultaten deels gebaseerd op de SBI indeling en deels op de bedrijfsclassificatie van KHN. SBI-code SBI-omschrijving KHN Bedrijfstype KHN Regio 551 Hotels KHN-Hotels KHN-Periferie 56101 Restaurants KHN-Restaurants KHN-Stedelijk 56102 Snackbars, ijssalons e.d. KHN-Fastservice 563 Cafés KHN-Cafés 562 Kantines en catering KHN-Daghoreca KHN-Vrije tijd Van de KHN-leden¹) is 88 procent getypeerd als horecabedrijf conform de Standaard Bedrijfsindeling op basis van hun inschrijving bij de KvK. De overige leden zijn verdeeld over 107 andere SBI-categorieën. Omzet KHN-leden KHN-leden genereerden in 2016 ruim 14,2 miljard euro omzet en de omzetgroei was gemiddeld 6,5 procent ten opzichte van een jaar eerder. In alle kwartalen van 2016 werd door alle KHNbedrijfstypen omzetgroei geboekt. KHN-Daghoreca realiseerde met 11,9 procent de hoogste omzetgroei over heel 2016. KHN-leden in stedelijk gebied realiseerden met 7,4 procent een sterkere omzetgroei dan de KHN-leden in het segment KHN-Periferie (+5,6 procent). Bijna 70 procent van de omzet in 2016 werd behaald door bedrijven met minder dan 50 werkzame personen. Kenmerken van banen en werknemers gekoppeld aan KHN-leden In totaal zijn ruim 275 duizend banen gelinkt aan de bedrijven die konden worden gekoppeld aan de KHN-leden. Hiervan behoort ruim 70 procent tot een bedrijf dat enkel uit een KHN-lid bestaat. Ongeveer driekwart van de banen betreft een vaste arbeidsrelatie. De helft van de banen kent een contract voor 20 uur of minder per week. Ongeveer een kwart van de banen heeft een wekelijkse arbeidsduur van 35 uur of meer. Het gemiddelde uurloon van werknemers van KHN-leden ligt op 11,50 per uur. Het gemiddelde uurloon ligt hoger naarmate de wekelijkse arbeidsduur en leeftijd toeneemt. ¹) Van de 19 750 leden kon ruim 91 procent gekoppeld worden aan het algemene bedrijvenregister van het CBS. Jaarrapportage KHN 2016 4

1. Inleiding Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) brengt op verzoek van horeca brancheorganisatie Koninklijke Horeca Nederland (KHN) statistische informatie in kaart specifiek over de leden van KHN. De gegevens die het CBS heeft gebruikt voor dit onderzoek waren al beschikbaar. Er heeft voor dit onderzoek geen aanvullende enquêtering plaatsgevonden. Het CBS heeft van KHN een ledenlijst ontvangen waarop onder meer de nummers staan waaronder de leden staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK-nummers). Door deze te koppelen aan de eenheden van het CBS zijn kwartaalomzetgegevens uit de omzetstatistieken verzameld en verwerkt tot uitkomsten. Verder zijn ook gegevens uit het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) gekoppeld en verwerkt tot publicabele gegevens over de banen en werknemers van KHN-leden. In hoofdstuk 2 worden de resultaten besproken van de koppeling tussen de eenheden op de ledenlijst van KHN (KvK-nummers) en de eenheden van het CBS (bedrijfseenheden). Deze koppeling wordt gebruikt bij het verzamelen en verwerken van gegevens uit de omzetstatistieken (hoofdstuk 3) en het SSB (hoofdstuk 4). Jaarrapportage KHN 2016 5

2. Spreiding over SBI terreinen 2.1 KHN-data KHN heeft op 14 juli 2017 het ledenbestand voor dit onderzoek verstrekt. Dit bestand bevatte per KHNlid het KvK-nummer, een bedrijfsclassificering en regiokenmerk. Deze kenmerken heeft het CBS meegenomen in dit onderzoek. De uitkomsten in dit rapport worden gegeven voor KHN-leden als totaal, per KHN-bedrijfstype en per KHN-regio. De tabel hieronder toont de KHN-bedrijfstypen en KHN-regio s. KHN Bedrijfstype KHN-Hotels KHN-Restaurants KHN-Fastservice KHN-Cafés KHN-Daghoreca KHN-Vrije tijd KHN Regio KHN-Periferie KHN-Stedelijk 2.1.1 Verschillen KHN-bedrijfstypen en SBI KHN hanteert een eigen clusterindeling waarbinnen de verschillende soorten horecabedrijven gegroepeerd worden. Het CBS hanteert echter de Standaard Bedrijfsindeling om bedrijven te schikken naar de activiteiten die ze ontplooien. Een aantal bedrijfstypen en SBI-codes lijken qua benaming en type bedrijven die eronder vallen veel op elkaar. Toch bevatten de KHN-bedrijfstypen en de daarmee corresponderende SBI-codes enkele verschillen in de typering van de activiteiten die onder hun domein vallen. Hierdoor is er geen één op één relatie tussen de KHN-bedrijfstypen en de gerelateerde SBI-codes. Dit draagt bij aan de verscheidenheid in SBI-codes waaronder de gekoppelde CBS-Personen vallen. Hieronder volgt een uitleg bij elk KHN-bedrijfstype en wordt aangegeven voor welke categorie bedrijven deze classificering afwijkt t.o.v. de corresponderende SBI-code. - KHN-Hotels: Hieraan zijn hotel-restaurants, hotels zonder restaurants, pensions, B&B s en conferentieoorden toegerekend. Dit stemt nauw overeen met SBI 551 (Hotels e.d.). - KHN-Fastservice: Hieronder vallen cafetaria s, snackbars, kiosken, grillrooms, shoarmazaken en fastfood(keten)restaurants. Dit cluster correspondeert met de SBI 561, hoewel bij deze SBI code ook ijssalons, broodjeszaken en lunchrooms zijn meegenomen. - KHN-Cafés: Dit cluster omvat cafés, bars, discotheken/dancings, ontmoetingscentra en sociëteiten. De hiermee samenhangende SBI 563 (Cafés) is ruimer van opzet en bevat naast deze bedrijven ook koffie- en theehuizen en zalencentra. - KHN-Daghoreca: Dit beslaat koffie- en theehuizen, ijssalons, broodjeszaken en lunchrooms. Er bestaat geen vergelijkbare categorie in de SBI codering. Deze bedrijven zijn verdeeld over de SBI s 563 en 561 (Restaurants). - KHN-Vrije Tijd: Dit omvat campings, kampeerbedrijven, recreatiebedrijven, cultuurbedrijven, golfbanen, pretparken en zalencentra. Hier is geen corresponderende SBI categorie voor en deze bedrijven zijn daarom verdeeld over meerdere SBI codes, waaronder 553 (Kampeerterreinen), 55201 (Verhuur van vakantiehuisjes en appartementen), 93119 (overige sportaccommodaties) en 93211 (Pret- en Themaparken). Jaarrapportage KHN 2016 6

2.2 CBS-data Binnen de opslag en verwerking van CBS-data spelen KvK-nummers een centrale rol. Het CBS koppelt KvK-nummers van bijvoorbeeld KHN-leden aan KvK-nummer van juridische eenheden zoals BV s, NV s. VOF s en zzp ers. Tegelijkertijd publiceert het CBS economisch gezien niet over juridische eenheden maar over bedrijven omdat dit die eenheid is die als actor gezien wordt in het economische verkeer. Bedrijven bestaan vaak uit één juridische eenheid maar kunnen ook bestaan uit meerdere en verschillende juridische eenheden. In de figuren hieronder wordt dit grafisch voorgesteld 1. Voorbeeld 1: Selectie alle banen, inclusief bedrijfsonderdelen die niet (direct) KHN-gerelateerd zijn. Voorbeeld 2: Alleen banen van bedrijven die 1 op 1 koppelen met KHN-leden. 2.3 Koppeling data KHN-CBS De ledenlijst van KHN bevatte gegevens van 19 750 KHN-leden op vestigingsniveau. Sommige KHN-leden behoren tot hetzelfde KvK-nummer waardoor het aantal unieke KvK-nummers lager is (18 563). Hiervan zijn 18 308 KHN-leden gekoppeld aan een bedrijf uit het Algemene Bedrijvenregister (ABR). 17 025 bedrijven met omzetinformatie zijn meegenomen in het omzetdeel (Hoofdstuk 3) van dit onderzoek. Dit betreft een dekking van 92 procent van alle KHN-leden. 1 In een beperkt aantal gevallen kunnen bedrijven KHN-leden lid zijn uit belang of interesse in de branche, zonder daar zelf (volledig) actief in te zijn. Jaarrapportage KHN 2016 7

2.4 Resultaten Van de gekoppelde KHN-leden staat 88 procent bij de KvK ingeschreven als horecabedrijf zoals deze door de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) afgebakend wordt. Met 48 procent vormen restaurants, cafetaria's en dergelijke (SBI-code 561) binnen KHN-leden de grootste groep. In tabel 2.4.1 wordt het aantal KHN-leden weergegeven per SBI. Tabel 2.4.1 Aantal KHN-leden naar SBI SBI Omschrijving SBI Aantal 561 Restaurants, cafetaria's en dergelijke 8949 563 Cafés 4821 551 Hotels en dergelijke 1728 562 Kantines en catering 548 931 Sport 395 642 Financiële holdings 166 932 Overige recreatie 165 553 Kampeerterreinen 129 900 Kunst 113 472 Gespecialiseerde winkels in voedings- en genotmiddelen 112 682 Verhuur van onroerend goed 106 552 Verhuur van vakantiehuisjes en appartementen 74 889 Maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting 73 702 Advisering op het gebied van management en bedrijfsvoering 63 960 Wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche 57 910 Culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen 45 855 Overig onderwijs 45 683 Bemiddeling in en beheer van onroerend 41 701 Holdings (geen financiële) en concerndiensten binnen eigen concern 37 107 Vervaardiging van brood, banketbakkerswerk en deegwaren 35 949 Levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties 33 463 Groothandel in voedings- en genotmiddelen 30 477 Winkels in overige artikelen 29 749 Overige specialistische zakelijke dienstverlening 22 14 Fokken en houden van dieren 20 471 Supermarkten, warenhuizen en dergelijke winkels 20 479 Detailhandel niet via winkel of markt 19 663 Vermogensbeheer 18 772 Verhuur van consumentenartikelen 17 110 Vervaardiging van dranken 16 920 Loterijen en kansspelen 14 412 Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw 13 643 Beleggingsinstellingen 13 108 Vervaardiging van overige voedingsmiddelen 13 681 Handel in eigen onroerend goed 12 823 Organiseren van congressen en beurzen 12 478 Markthandel 11 872 Huizen en dagverblijven voor verstandelijk gehandicapten en psych. cliënten 11 591 Productie en distributie van films en televisieprogramma's 11 Overig 260 en KHN-leden Jaarrapportage KHN 2016 8

3. Omzetdata van KHN-leden 3.1 Statistische data Het CBS publiceert omzetstatistieken op maand- en kwartaalbasis. De omzetgegevens worden voor een belangrijk deel gebaseerd op de btw-aangifte van bedrijven aan de belastingdienst. Voor de grootste bedrijven zijn de omzetten ook verkregen door enquêtering. De kwartaalomzetgegevens zijn ongeveer twee maanden na afloop van het verslagkwartaal beschikbaar. Het zijn netto-omzetten, exclusief btw (zie begrippenlijst). 3.2 Methode Voor de KHN-leden is de omzetontwikkeling bepaald voor het totaal aantal leden, voor zes afzonderlijke groepen (zoals door KHN onderscheiden) en voor twee regio s. Hiernaast is het omzetniveau van 2016 bepaald voor het totaal aantal KHN-leden, voor de zes KHN-bedrijfstypen, twee regio s en worden deze niveaus uitgesplitst naar twee grootteklassen (minder of meer dan 50 werkzame personen), zie paragraaf 3.4 voor de uitkomsten. Omzetontwikkeling De omzetontwikkeling van KHN-leden wordt gemeten door gebruik te maken van panels. Een bedrijf is lid van een panel als deze twee perioden bestaat en er een omzet beschikbaar is. Bij de berekening van de omzetontwikkeling zijn de kwartalen van twee opeenvolgende jaren met elkaar vergeleken, de jaar-op-jaarontwikkeling (JOJ) is dus gemeten per kwartaal. In de gevallen waarbij het KHN-lid samen met andere bedrijfsonderdelen deel uitmaakt van een bedrijf, wordt (een deel van) de omzet van het bedrijf naar rato van het aantal werkzame personen (bron: ABR) toebedeeld aan het KHN-lid. Omzetniveau Het omzetniveau per jaar van KHN als totaal wordt vastgesteld door de omzetten van de betreffende vier kwartalen te sommeren over alle leden, ongeacht of deze wel of niet in een panel zit en ongeacht de SBI-groep waarin ze zitten. Geheimhouding Bij de presentatie van omzetgegevens in deze rapportage is rekening gehouden met het voorkomen van onthulling van gegevens over individuele leden. Jaarrapportage KHN 2016 9

3.3 Omzetontwikkeling KHN-leden De figuren 3.3.1 tot en met 3.3.9 tonen de jaar-op-jaar omzetontwikkelingen voor het totaal van de KHN-leden, de zes verschillende bedrijfstypen en de regio s. In bijlage A staan tabellen (3.3.1 tot en met 3.3.9) met de panels, indices en jaar-op-jaarontwikkelingen per kwartaal voor de verschillende categorieën. In de figuren 3.3.10 en 3.3.11 worden de omzetindices van de KHN-bedrijfstypen en KHNregio s getoond. 3.3.1 Omzetontwikkeling KHN-leden totaal In 2016 boekten de KHN-leden ieder kwartaal omzetgroei ten opzichte van 2015. KHN-leden boekten gemiddeld 6,5 procent meer omzet in 2016 dan in 2015. Deze groei ligt iets boven de gemiddelde omzetgroei van de totale horeca volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 55 56). Vergeleken met 2011 is het omzetniveau van KHN-leden gemiddeld met 21,4 procent gestegen. Figuur 3.3.1 Omzet KHN-leden totaal -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 10 8 6 4 2 0-2 -4 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 KHN-leden Horeca (SBI 55-56) Jaarrapportage KHN 2016 10

3.3.2 Omzetontwikkeling KHN-Cafés De omzet van KHN-Cafés groeide in 2016 met gemiddeld 6,0 procent vergeleken met een jaar eerder en 12,4 procent vergeleken met vijf jaar eerder. Voor het derde jaar op rij groeide de omzet in ieder kwartaal. De omzetontwikkeling van KHN-Cafés lag gemiddeld iets hoger dan van cafés volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 563), welke uitkwam op een groei van 5,8 procent in 2016. Figuur 3.3.2 Omzetontwikkeling KHN-Cafés -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 10 8 6 4 2 0-2 -4-6 -8 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 KHN-cafés Cafés (SBI 563) Jaarrapportage KHN 2016 11

3.3.3 Omzetontwikkeling KHN-Daghoreca KHN-Daghoreca boekte ieder kwartaal van 2016 meer omzet dan het jaar ervoor. Het derde kwartaal was met ruim 14,4 procent omzetgroei een positieve uitschieter. In 2016 werd 11,9 procent meer omzet behaald dan in 2015. Vergeleken met vijf jaar eerder lag het omzetniveau in 2016 ruim 17 procent hoger. Figuur 3.3.3 Omzet KHN-Daghoreca -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 15 10 5 0-5 -10 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 Jaarrapportage KHN 2016 12

3.3.4 Omzetontwikkeling KHN-Fastservice KHN-Fastservice realiseerde in 2016 ieder kwartaal een omzetgroei. Gemiddeld werd er 6,3 procent meer omgezet in 2016 dan in 2015. Vergeleken met vijf jaar eerder boekten fastserviceleden bijna 22 procent meer omzet. De gemiddelde omzetgroei van Fastfoodrestaurants volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 56 102) was met gemiddeld 9,4 procent in 2016 hoger dan van KHN-Fastservice. Onder Fastfoodrestaurants (SBI 56 102) vallen o.a. snackbars, lunchrooms, ijssalons en eetkramen. Figuur 3.3.4 Omzet KHN-Fastservice -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 14 12 10 8 6 4 2 0-2 -4 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 KHN-fastservice Fastfoodrestaurants (SBI 56102) Jaarrapportage KHN 2016 13

3.3.5 Omzetontwikkeling KHN-hotels KHN-hotels boekten in 2016 elk kwartaal meer omzet dan in 2015. De omzetstijging van KHN-hotels over heel 2016 kwam uit op 6,5 procent. In vijf jaar tijd steeg de omzet met ruim 26 procent. Dit betreft de grootste stijging van alle KHN-bedrijfstypes. Hotels volgens de Standaard Bedrijfsindeling boekten gemiddeld 4,9 procent meer omzet in 2016 dan een jaar eerder en 20,3 procent meer dan vijf jaar eerder. Figuur 3.3.5 Omzetontwikkeling KHN-hotels -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 12 10 8 6 4 2 0-2 -4-6 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 KHN-hotels Hotels (SBI 551) Jaarrapportage KHN 2016 14

3.3.6 Omzetontwikkeling KHN-restaurants KHN-restaurants behaalden ieder kwartaal van 2016 meer omzet dan een jaar eerder, met een piek in het eerste en derde kwartaal. Over heel 2016 gezien werd er gemiddeld 6,2 procent meer omzet behaald dan een jaar eerder. Vergeleken met vijf jaar eerder was deze stijging ruim 21 procent. Restaurants volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 56 101) realiseerden in 2016 gemiddeld 6,4 procent meer omzet dan in 2015. Figuur 3.3.6 Omzetontwikkeling KHN-restaurants 10 -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 8 6 4 2 0-2 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 KHN-restaurants Restaurants (SBI 56101) Jaarrapportage KHN 2016 15

3.3.7 Omzetontwikkeling KHN-vrije tijd KHN-leden in het bedrijfstype Vrije tijd boekten in 2016 ieder kwartaal meer omzet dan een jaar eerder. De omzetstijging in het vierde kwartaal bleef met 0,5 procent achter bij de stijging van de voorgaande kwartalen. Het koude weer, vooral in oktober en november, zou de mindere groei deels kunnen verklaren. De omzet steeg in 2016 gemiddeld met 5,8 procent vergeleken met 2015. In vijf jaar tijd nam de omzet met ruim 24 procent toe. In de Standaard Bedrijfsindeling komt voor het bedrijfstype KHN-Vrije tijd geen vergelijkbare bedrijfstak voor waardoor geen vergelijking met een SBI-reeks gegeven kan worden. Figuur 3.3.7 Omzetontwikkeling KHN-vrije tijd 12 -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 10 8 6 4 2 0-2 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 Jaarrapportage KHN 2016 16

3.3.8 Omzetontwikkeling KHN-Periferie KHN-leden buiten de stedelijke gebieden hebben in 2016 gemiddeld 5,6 procent meer omzet behaald dan in 2015. Ieder kwartaal werd een omzetstijging behaald. In het derde kwartaal steeg de omzet met 8,7 procent het meest. Vergeleken met vijf jaar eerder lag het omzetniveau 16,4 procent hoger. Figuur 3.3.8 Omzetontwikkeling KHN-Periferie -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 10 8 6 4 2 0-2 -4-6 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 Jaarrapportage KHN 2016 17

3.3.9 Omzetontwikkeling KHN-Stedelijk De KHN-leden in stedelijke gebieden realiseerden gemiddeld 7,4 procent meer omzet in 2016 dan een jaar eerder. Vergeleken met vijf jaar eerder steeg de omzet gemiddeld met 28,4 procent. De omzetgroei van KHN-Stedelijk kwam daarmee hoger uit dan de leden in de KHN-Periferie. KHN-leden in stedelijke gebieden boekten sinds het derde kwartaal van 2013 ieder kwartaal minimaal 5,9 procent omzetgroei. Figuur 3.3.9 Omzetontwikkeling KHN-Stedelijk 12 -% ontwikkeling t.o.v. een jaar eerder 10 8 6 4 2 0-2 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 Jaarrapportage KHN 2016 18

3.3.10 Omzetontwikkeling KHN-leden - bedrijfstypen De omzetontwikkelingen van de verschillende KHN-bedrijfstypen laten een duidelijk seizoenpatroon zien. Bij alle bedrijfstypen is er sprake van een significante daling van de omzet in het vierde en eerste kwartaal van een jaar. Deze daling wordt gevolgd door een aanzienlijke toename in het tweede kwartaal. Deze omzetschommelingen zijn relatief groter voor KHN-Vrije tijd, KHN-Daghoreca en KHN- Hotels. De verschillende bedrijfstypen tonen behalve een jaarlijkse groei tevens een geleidelijke opwaartse trend (versnelling van de groei) over de loop van de afgelopen vijf jaren. Een tabel met de indices per bedrijfstypen is in bijlage A (tabel 3.3.10) opgenomen. Figuur 3.3.10 Omzetontwikkeling KHN-bedrijfstypen index: 2010 = 100 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 Cafés Daghoreca Fastservice Hotels Restaurants Vrije Tijd Jaarrapportage KHN 2016 19

3.3.11 Omzetontwikkeling leden KHN-regio s De omzetontwikkelingen van de KHN-leden gesplitst naar regio laten een duidelijk seizoenpatroon zien. Uit de indexreeksen van de twee KHN-regio s regio valt op te maken dat de omzetten van leden in de KHN-Stedelijke gebieden minder grote schommelingen vertonen dan van leden in de KHN-Periferie. Daarnaast is er bij beide regio s sprake van een geleidelijke opwaartse trend in omzet. Figuur 3.3.11 index: 2010 = 100 150 140 130 120 110 100 90 80 Omzetontwikkeling KHN-Regio s 70 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 2015 2016 Periferie Stedelijk Jaarrapportage KHN 2016 20

3.4 Omzetniveau KHN De KHN-leden genereerden in 2016 een omzet van 14,2 miljard euro. Ter vergelijking de horeca afgebakend volgens de Standaard Bedrijfsindeling genereerde 18,0 miljard euro omzet in 2015. De omzet in 2016 wordt uitgesplitst naar regio, bedrijfstype en naar het aantal personen werkzaam (WP) bij KHN-leden. Bijna 70 procent van de omzet in 2016 werd behaald door KHN-leden met minder dan 50 werkzame personen. Voor KHN-cafés ligt dit aandeel met 96 procent een stuk hoger en voor KHN- Daghoreca met 43 procent aanzienlijk lager. Tabel 3.4.1 Omzetpercentage en -niveau 2016 KHN-leden: regio s Totaal < 50 WP 50 WP % miljoen euro miljoen euro miljoen euro KHN-Periferie 52,8 7 522 5 441 2 081 KHN-Stedelijk 47,2 6 724 4 340 2 384 Totaal 100 14 246 9 781 4 465 Tabel 3.4.2 Omzetpercentage en niveau KHN-leden: bedrijfstypen Totaal < 50 WP 50 WP % miljoen euro miljoen euro miljoen euro KHN-Restaurants 29,8 4 248 3 694 554 KHN-Hotels 28,8 4 107 1 949 2 158 KHN-Cafés 15,3 2 186 2 098 88 KHN-Fastservice 12,4 1 769 1 187 582 KHN-Daghoreca 7,4 1 049 451 597 KHN-Vrije tijd 6,2 887 403 485 Totaal 100 14 246 9 781 4 465 Het omzetniveau van de KHN-leden als groep wordt vastgesteld door de omzet te sommeren van alle leden, ongeacht of een lid wel of niet in een panel zit en ongeacht de SBI van het lid. Jaarrapportage KHN 2016 21

4. Sociale variabelen KHN-leden 4.1 Statistische data Het Stelsel van Sociaal-statistische Bestanden (SSB) is een verzameling van verschillende registers. Per jaargang worden meer dan 50 registers gebruikt. Daarnaast is ook informatie opgenomen uit enkele enquêtes. Met gegevens uit het SSB worden over verschillende onderwerpen statistieken gemaakt en wordt sociaalwetenschappelijk onderzoek uitgevoerd. Voor de resultaten in dit hoofdstuk is gebruik gemaakt van polisbestanden (UWV) en de Basisregistratie Personen (BRP). De statistische data hebben betrekking op peilmoment 30 september 2016. 4.2 Methode De resultaten in dit hoofdstuk zijn tot stand gekomen door de KHN-leden te koppelen aan het SSB. Deze koppeling gebeurt op basis van het bedrijf waartoe het KHN-lid behoort. Omdat gegevens over banen alleen beschikbaar zijn voor het totale bedrijf (CBS bedrijfseenheid), geven we de resultaten in dit hoofdstuk weer voor twee verschillende groepen ( Alle banen en Alleen banen waarvan bedrijf 1 op 1 koppelt ). De groep Alle banen bestaat uit alle bedrijven die koppelen met de KHN-ledenlijst. Deze groep bevat ook gegevens van bedrijven waarvan een onderdeel geen betrekking heeft op KHN, zie voorbeeld 1. Daarnaast tonen we ook de resultaten voor bedrijven die volledig bestaan uit één of meer KHN-leden (1 op 1 koppeling), zie voorbeeld 2. De uitkomsten van deze twee groepen kunnen beschouwd worden als twee uitersten. Hoe dichter de uitkomsten van deze twee groepen bij elkaar liggen, hoe groter de betrouwbaarheid. Voorbeeld 1: Selectie alle banen, inclusief bedrijfsonderdelen die niet (direct) KHN-gerelateerd zijn. Voorbeeld 2: Alleen banen van bedrijven die 1 op 1 koppelen met KHN-leden. Jaarrapportage KHN 2016 22

4.3 Koppeling banen KHN - SSB In totaal zijn 275 970 banen gelinkt aan de bedrijven die konden worden gekoppeld aan de KHN-leden. Hiervan behoort 70 procent tot een bedrijf die enkel uit KHN-leden bestaat. De meeste banen horen bij KHN-restaurants, gevolgd door KHN-Hotels, KHN-cafés en KHN-Vrije tijd. Tabel 4.3 Banen bij KHN-leden, 30 september 2016 Alle banen Alleen banen waarvan bedrijf 1 op 1 koppelt Totaal 275 970 193 445 Bedrijfstype KHN-Restaurants 88 468 63 912 KHN-Hotels 58 455 42 206 KHN-Cafés 57 911 35 815 KHN-Fastservice 16 446 8 888 KHN-Vrije tijd 40 260 34 558 KHN-Daghoreca 14 430 8 066 Regio KHN-Periferie 180 143 127 179 KHN-Stedelijk 95 827 66 266 4.3.1 Koppeling banen KHN - SSB Ruim acht op de tien banen bij KHN-leden horen bij bedrijven met minder dan 50 werkzame personen. Bij KHN-Hotels en KHN-Vrije tijd horen de banen relatief vaker bij bedrijven met een omvang van meer dan 50 werkzame personen. Zie tabel 4.3.1 in bijlage B voor de uitsplitsing naar bedrijfstype en regio. Figuur 4.3.1 Grootteklasse van alle banen bij KHN-leden, 30 september 2016 17,2 <50 WP >=50 WP 82,8 Jaarrapportage KHN 2016 23

4.4 Uitkomsten De resultaten zijn omgerekend naar percentages zodat de banen van alle bedrijven en de banen van bedrijven die 1-op-1 koppelen goed te vergelijken zijn. De tabellen in dit hoofdstuk en in bijlage B tonen percentages voor zowel alle banen als alleen voor de banen van bedrijven die 1-op-1 koppelen. De figuren in dit hoofdstuk zijn alleen gemaakt voor alle banen. De volgende indicatoren komen aan bod: dienstverband, wekelijkse arbeidsduur, soort baan, maandloon, contractsoort, geslacht, leeftijd, herkomst en auto van de zaak. 4.4.1 Dienstverband Ongeveer driekwart van alle banen bij KHN-leden betreft een deeltijdbaan. Vooral bij KHN-Fastservice en KHN-Daghoreca wordt vaak in deeltijd gewerkt. Het aandeel voltijdbanen is het grootst bij KHN- Hotels en in stedelijke gebieden. Zie tabel 4.4.1 in bijlage B voor de uitsplitsing naar bedrijfstype en regio. Figuur 4.4.1 Dienstverband van alle banen bij KHN-leden, 30 september 2016 24,4 Voltijd Deeltijd 75,6 Jaarrapportage KHN 2016 24

4.4.2 Contractsoort Bij ruim vier op de tien banen bij de KHN-leden hoort een contract voor onbepaalde tijd. Bij KHN- Daghoreca komen contracten voor onbepaalde tijd het minst vaak voor, bij KHN-Vrije tijd het meest. Zie tabel 4.4.2 in bijlage B voor een uitsplitsing van contractsoort naar bedrijfstype en regio. Figuur 4.4.2 Contractsoort van alle banen bij KHN-leden, 30 september 2016 1,2 56,9 41,8 Onbepaalde tijd Bepaalde tijd Niet van toepassing 4.4.3 Baansoort Bijna driekwart van de werkzame personen van KHN-leden heeft een vaste baansoort (Rest). De overige banen kennen een flexibele arbeidsrelatie waarvan het merendeel bestaat uit oproepkrachten. In KHN- Vrije tijd en de KHN-Daghoreca wordt het meest gebruik gemaakt van flexibele arbeidsrelaties. In stedelijke gebieden komen flexibele arbeidsrelaties minder vaak voor dan in de KHN-Periferie. Zie tabel 4.4.3 in bijlage B voor de uitsplitsing van de baansoorten naar bedrijfstype en regio. Bij uitzendkrachten gaat het om personen die niet op de loonlijst van een KHN-lid staan. Figuur 4.4.3 Baansoort van alle banen bij KHN-leden, 30 september 2016 25,0 Uitzend- en oproepkrachten WSW'ers en Stagiaires 72,9 0,9 1,2 Directeurgrootaandeelhouder (DGA) Rest Jaarrapportage KHN 2016 25

4.4.4 Wekelijkse arbeidsduur De helft van de banen is voor minimaal 20 uur per week. Ongeveer een kwart kent een wekelijkse arbeidsduur van 35 uur of meer. Bij KHN-hotels komt de arbeidsduur van minimaal 35 uur relatief vaak voor. Zie tabel 4.4.4 in bijlage B voor de uitsplitsing van de arbeidsduur naar bedrijfstype en regio. Figuur 4.4.4 Wekelijkse arbeidsduur van banen bij KHN-leden, 30 september 2016 26,7 <12 uur 34,7 12-<20 uur 20-<25 uur 25-<30 uur 8,0 30-<35 uur 35 uur en meer 6,5 15,4 8,7 4.4.5 Overwerkuren Bij 2,5 procent van alle banen bij KHN-leden is er sprake van overwerk. In de meeste gevallen beperkt het overwerk zich tot maximaal 16 uur per maand. Het meest wordt er overgewerkt binnen de bedrijfstypen KHN-Vrije tijd. Zie tabel 4.4.5 in bijlage B voor een uitsplitsing van de overwerkuren naar bedrijfstypen. Figuur 4.4.5 Aantal overwerkuren van banen bij KHN-leden, 30 september 2016 64 of meer uur 48 tot 64 uur 32 tot 48 uur 16 tot 32 uur 0,01 tot 16uur 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 Percentage (%) Jaarrapportage KHN 2016 26

4.4.6 Gemiddeld uurloon Het gemiddelde uurloon van KHN-leden is 11,50 per uur. Het gemiddelde uurloon ligt hoger naarmate de wekelijkse arbeidsduur toeneemt en naarmate de leeftijd stijgt. Zoals uit paragraaf 4.4.9 Leeftijd en geslacht en figuur 4.4.9 blijkt, is meer dan de helft van de werknemers van KHN-leden jonger dan 25 jaar. Tabel 4.4.6 Gemiddeld uurloon 1 van banen bij KHN-leden uitgesplitst naar wekelijkse arbeidsduur en leeftijdsklasse, 30 september 2016 Alle banen Euro Alleen banen waarvan bedrijf 1 op 1 koppelt Gemiddeld uurloon 11,5 11,0 Wekelijkse arbeidsduur <12 uur 8,7 8,5 12-<20 uur 10,2 9,9 20-<25 uur 12,0 11,6 25-<30 uur 12,1 11,8 30-<35 uur 12,3 11,8 35 uur en meer 15,4 14,7 Leeftijdsklassen jonger dan 18 jaar 4,8 4,8 18 tot en met 20 jaar 7,3 7,3 21 tot en met 25 jaar 11,2 11,2 26 tot en met 35 jaar 13,9 13,7 36 tot en met 45 jaar 16,2 15,8 46 tot en met 55 jaar 16,6 16,2 56 jaar en ouder 16,3 16,1 Jaarrapportage KHN 2016 27

4.4.7 Maandloon Bij ruim de helft van alle banen bij KHN-leden wordt bruto tussen de 500 en 2 500 euro per maand verdiend. Het meest voorkomende maandloon bedraagt minder dan 500 euro per maand. Dit kan worden verklaard door het grote aantal werkzame personen met een wekelijkse arbeidsduur van minder dan 20 uur. Bij de bedrijfstypen KHN-Hotels en KHN-Vrije tijd wordt relatief vaker meer dan 2 500 euro per maand verdiend. Voor een uitsplitsing van de maandlonen naar bedrijfstypen en regio, zie tabel 4.4.7 in bijlage B. Figuur 4.4.7 Maandloon in klassen van alle banen bij KHN-leden, 30 september 2016 >=5000 4500 tot 5000 4000 tot 4500 3500 tot 4000 3000 tot 3500 2500 tot 3000 2000 tot 2500 1500 tot 2000 1000 tot 1500 500 tot 1000 0 tot 500 0 10 20 30 40 50 Percentage (%) Jaarrapportage KHN 2016 28

4.4.8 Geslacht Iets meer dan de helft van de werknemers bij KHN-leden is vrouw. Bij KHN-Daghoreca is het aandeel vrouwen het grootst. Ongeveer tweederde van alle werknemers is jonger dan 30 jaar. De leeftijdsopbouw van de mannelijke medewerkers laat hetzelfde beeld zien als die van de vrouwelijke medewerkers. Zie de tabellen 4.4.8 in bijlage B voor de verdeling man/vrouw van de verschillende bedrijfstypen en regio s. Figuur 4.4.8 Verdeling man/vrouw werknemers KHN-leden, 30 september 2016 54,1 45,9 Mannen Vrouwen 4.4.9 Leeftijd en geslacht Werknemers van KHN-leden vallen relatief vaak in de leeftijdsgroep 16-25 jaar. Ongeveer tweederde van de werknemers is jonger dan 30 jaar. De leeftijdsopbouw van de mannelijke medewerkers laat hetzelfde beeld zien als die van de vrouwelijke medewerkers. Zie de tabellen 4.4.9 in bijlage B voor de leeftijdsopbouw naar geslacht van de verschillende bedrijfstypen en regio s. Figuur 4.4.9 Verdeling man/vrouw werknemers KHN-leden, 30 september 2016 >=66 61-65 56-60 51-55 46-50 41-45 36-40 31-35 26-30 21-25 16-20 <16 0 5 10 15 20 25 30 Percentage (%) Man Vrouw Jaarrapportage KHN 2016 29

4.4.10 Herkomstgroepering Driekwart van alle werknemers heeft een Nederlandse achtergrond. Van de medewerkers met een migratieachtergrond zijn er iets meer van niet-westerse afkomst dan van westerse afkomst. Bij KHN- Fastservice werken relatief veel werknemer met een migratieachtergrond, dit zijn voornamelijk personen met een niet-westerse afkomst. Zie tabel 4.4.10 in bijlage B voor de herkomstgroepering per bedrijfstype en regio. Figuur 4.4.10 Herkomst werknemers KHN-leden, 30 september 2016 0,6 14,4 Persoon met Nederlandse achtergrond 10,2 Persoon met westerse migratieachtergrond 74,8 Persoon met nietwesterse migratieachtergrond Onbekend 4.4.11 Auto van de zaak Bij het merendeel van de banen bij alle KHN-leden hoort geen een auto van de zaak. In de bijlage B onder tabel 4.4.12 staat een uitsplitsing naar bedrijfstype en regio voor deze categorie. Figuur 4.4.11 Auto van de zaak van banen bij alle KHN-leden, 30 september 2016 1,6 Wel auto van de zaak Geen auto van de zaak 98,4 Jaarrapportage KHN 2016 30

Afkortingen ABR Be CAT CBS DRT GBA JOJ KvK SBI SSB WSW Algemeen Bedrijven Register Bedrijfseenheid Categorie Centraal Bureau voor de Statistiek Directe Raming Totalen (database met onder meer fiscale data) Gemeentelijke Basisadministratie Jaar-Op-Jaar Kamers van Koophandel Standaard Bedrijfsindeling Sociaal Statistisch Bestand Wet Sociale Werkvoorziening Jaarrapportage KHN 2016 31

Begrippen Aantal banen van werknemers - Het aantal banen betreft hier aantal banen van een medewerker van een lid van de branchevereniging bij zowel leden als niet-leden van de betreffende branchevereniging. Auto van de zaak - Beschikbaarheid voor privégebruik van een aan een werknemer ter beschikking gestelde auto, waarbij sprake is van een fiscaal belaste loonbijtelling (inclusief auto's waarvoor een 0%- bijtelling geldt in verband met een zeer beperkte CO2-uitstoot). Arbeidsrelatie - Er zijn twee hoofdgroepen te onderscheiden, namelijk reguliere banen en flexibele banen. Tot de hoofdgroep reguliere banen behoren de banen waarbij in de arbeidsovereenkomst een vaste arbeidsduur is opgenomen (waaronder directeur-grootaandeelhouder, stagiaires en werknemers op basis van de Wet Sociale Werkvoorziening). Tot de hoofdgroep flexibele banen behoren de banen van oproep- en uitzendkrachten. Baan - Overeenkomst waarbij een persoon tegen een financiële vergoeding arbeid verricht voor een bedrijf of instelling. Dit kan als werknemer of als zelfstandige. Een persoon kan meerdere banen hebben. Bij werknemersbanen wordt een mondelinge of schriftelijke arbeidsovereenkomst afgesloten, waarin salaris en andere arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd. Basisloon - benadering van het contractloon van een werknemer. Het wordt benaderd door uit te gaan van het fiscale loon en daar diverse componenten van af te halen zoals bijzondere beloningen. Bedrijfseenheid - Een bedrijfseenheid kan uit een of meer CBS-personen (juridische eenheden) bestaan. Een juridische eenheid kan zelf weer uit een of meer vestigingen bestaan. Kenmerkend is dat er autonomie is over beslissingen met betrekking tot de productie die binnen de (samengestelde) entiteit die 'bedrijf' wordt genoemd. CBS-persoon - Een natuurlijke persoon, een rechtspersoon of een samenwerkingsverband zonder rechtspersoonlijkheid, zoals de maatschap, de vennootschap onder firma (vof) en de commanditaire vennootschap (cv). Ook wel juridische eenheid genoemd. Contractsoort - In de polisadministratie wordt per inkomensverhouding geregistreerd of het arbeidscontract voor bepaalde of onbepaalde tijd geldig is. Deze informatie wordt overgenomen, tenzij het om een directeur-grootaandeelhouder (DGA) gaat. Bij een DGA geldt dat het contractsoort niet van toepassing is. Als informatie in de polisadministratie ontbreekt dan is een arbeidscontract voor onbepaalde tijd geïmputeerd, tenzij het stagiairs of uitzendkrachten betrof. Bij hen is dan een arbeidscontract voor bepaalde tijd geïmputeerd. Dienstverband - Dienstverband wordt opgedeeld in twee categorieën: voltijd en deeltijd. Bij een voltijdbaan is sprake van een vaste arbeidsrelatie en van een volledige dag- en weektaak. Bij een deeltijdbaan is zowel sprake van een vaste arbeidsrelatie, als van een vast overeengekomen aantal uren lager dan het aantal uren behorend bij een volledige dag- en weektaak. Herkomstgroepering - Kenmerk dat weergeeft met welk land een persoon verbonden is op basis van het geboorteland van de ouders of van zichzelf. Personen met Nederlandse achtergrond zijn personen van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren, ongeacht het land waar men zelf is geboren. Personen met een migratieachtergrond zijn personen van wie ten minste één ouder in het buitenland is geboren. Maandloon - Het bedrag aan basisloon vermenigvuldigd met het aantal baandagen/kalenderdagen in de betreffende maand. Op deze manier wordt gecorrigeerd voor banen die niet de gehele maand geldig waren. Jaarrapportage KHN 2016 32

Omzet - Omzet exclusief btw. Omzet is inclusief productgebonden belastingen (bijv. accijnzen e.d.) en na aftrek van kortingen, bonussen, retouremballage en zendingen. Wel meetellen: kosten vervoer, verpakkingen, emballage en deelfacturen op onderhanden werk. Link: Onderzoeksbeschrijving omzetstatistieken CBS Overwerkuren - Het aantal uren met overwerktoeslag dat extra gewerkt wordt bovenop het aantal gebruikelijke uren. Soort baan - Maakt onderscheid tussen verschillende soorten werknemers. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen directeur-grootaandeelhouders (dga's), stagiaires, werknemers die vallen onder de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), uitzendkrachten, oproepkrachten en een restgroep. Wekelijkse arbeidsduur - De wekelijkse arbeidsduurklasse wordt bepaald op basis van de basisuren (aantal verloonde uren minus overwerkuren). Er wordt bij de afleiding rekening gehouden met een eventuele kortere periode waarop de uren betrekking hebben (80 uur in 2 weken is 40 uur per week). Werkzame personen - Alle personen die één of meerdere banen hebben als werknemer en/of zelfstandige bij een in Nederland gevestigde economische eenheid. Jaarrapportage KHN 2016 33

Bijlagen Bijlage A Tabellen SBI, panels, indices en omzetontwikkelingen Illustratie 2.3 Het CBS heeft op bedrijfsniveau omzetinformatie beschikbaar. Als een KHN-lid onderdeel uit maakt van een organisatie waar meerdere KvK-nummers onder vallen, bepaalt het CBS met behulp van het aantal werkzame personen van het KHN-lid/KvK-nummer de omzet per KvK-nummer. Voorbeeld 1: Onder dit bedrijf valt één CBS-persoon die lid is van KHN en bij de KvK is ingeschreven als horecabedrijf. Voorbeeld 2: Onder dit bedrijf vallen meerdere CBS-personen, waarvan twee lid zijn van KHN en één niet. Eén KHN-lid is ingeschreven als horecabedrijf (SBI 55,56) en het andere KHN-lid niet (SBI 55,56). Jaarrapportage KHN 2016 34

Tabel 2.4 Bedrijven naar SBI Een bedrijf kan uit meerdere CBS-personen bestaan en daardoor een andere SBI-typering hebben dan die van de onderliggende CBS-personen. Hieronder wordt voor de bedrijven waar het KHN-lid via de CBS-persoon aan is gekoppeld, de SBI-typering weergegeven. Aantal bedrijven waar het KHN-lid via de CBS-persoon (KvK) aan gekoppeld is naar SBI SBI Omschrijving SBI Aantal 561 Restaurants, cafetaria's en dergelijke 8358 563 Cafés 4601 551 Hotels en dergelijke 1428 562 Kantines en catering 521 931 Sport 344 932 Overige recreatie 147 553 Kampeerterreinen 129 900 Kunst 110 472 Gespecialiseerde winkels in voedings- en genotmiddelen 94 889 Maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting 77 682 Verhuur van onroerend goed 73 702 Advisering op het gebied van management en bedrijfsvoering 69 552 Verhuur van vakantiehuisjes en appartementen 60 642 Financiële holdings 58 960 Wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche 56 855 Overig onderwijs 51 910 Culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen 45 683 Bemiddeling in en beheer van onroerend 39 463 Groothandel in voedings- en genotmiddelen 34 949 Levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties 33 107 Vervaardiging van brood, banketbakkerswerk en deegwaren 33 477 Winkels in overige artikelen 31 471 Supermarkten, warenhuizen en dergelijke winkels met een algemeen assortiment 25 110 Vervaardiging van dranken 23 479 Detailhandel niet via winkel of markt 21 14 Fokken en houden van dieren 20 749 Overige specialistische zakelijke dienstverlening 19 772 Verhuur van consumentenartikelen 18 823 Organiseren van congressen en beurzen 17 872 Huizen en dagverblijven voor verstandelijk gehandicapten en psych. cliënten 15 412 Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw 15 782 Uitzendbureaus, uitleenbureaus en banenpools 15 701 Holdings (geen financiële) en concerndiensten binnen eigen concern 14 464 Groothandel in consumentenartikelen (non-food) 12 591 Productie en distributie van films en televisieprogramma's 12 108 Vervaardiging van overige voedingsmiddelen 12 105 Vervaardiging van zuivelproducten 12 Overig 371 en KHN-leden Jaarrapportage KHN 2016 35

Tabel 3.3.1 Panel KHN-leden totaal Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 87,9 6,1 2011-II 113,3 6,8 2011-III 112,0 2,8 2011-IV 104,8 2,7 2012-I 89,8 2,1 2012-II 113,3 0 2012-III 113,0 0,9 2012-IV 103,8-1 2013-I 87,4-2,6 2013-II 113,4 0,1 2013-III 117,3 3,8 2013-IV 107,3 3,4 2014-I 94,0 7,5 2014-II 120,7 6,4 2014-III 123,4 5,2 2014-IV 114,2 6,4 2015-I 96,6 2,8 2015-II 127,1 5,3 2015-III 131,3 6,4 2015-IV 121,6 6,5 2016-I 13 332 104,5 8,1 2016-II 13 642 133,7 5,2 2016-III 14 042 142,2 8,3 2016-IV 14 305 127,1 4,5 Jaarrapportage KHN 2016 36

Tabel 3.3.2 Panel KHN-Cafés Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 93,8 6,5 2011-II 110,0 4,7 2011-III 109,4 2,7 2011-IV 105,3 4,8 2012-I 97,5 4,0 2012-II 109,5-0,4 2012-III 110,1 0,7 2012-IV 103,0-2,1 2013-I 92,9-4,7 2013-II 107,9-1,5 2013-III 111,1 0,9 2013-IV 105,7 2,6 2014-I 98,1 5,6 2014-II 112,0 3,8 2014-III 113,8 2,4 2014-IV 109,1 3,2 2015-I 98,8 0,7 2015-II 114,4 2,2 2015-III 116,8 2,6 2015-IV 113,5 4,0 2016-I 4 195 106,1 7,4 2016-II 4 284 120,2 5,0 2016-III 4 395 128,1 9,7 2016-IV 4 439 115,8 2,1 Jaarrapportage KHN 2016 37

Tabel 3.3.3 Panel KHN-Daghoreca Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 88,6 9,0 2011-II 114,5 10,1 2011-III 110,5 2,0 2011-IV 107,0 0,6 2012-I 90,0 1,6 2012-II 112,3-1,9 2012-III 108,9-1,5 2012-IV 102,1-4,6 2013-I 83,6-7,1 2013-II 112,1-0,2 2013-III 109,1 0,2 2013-IV 101,6-0,5 2014-I 88,3 5,7 2014-II 116,9 4,3 2014-III 116,7 7,0 2014-IV 108,2 6,5 2015-I 87,1-1,4 2015-II 120,1 2,7 2015-III 120,6 3,3 2015-IV 113,5 4,9 2016-I 927 96,5 10,8 2016-II 948 133,9 11,5 2016-III 973 137,9 14,4 2016-IV 993 125,4 10,5 Jaarrapportage KHN 2016 38

Tabel 3.3.4 Panel KHN-Fastservice Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 95,4 7,0 2011-II 111,4 7,7 2011-III 110,7 4,7 2011-IV 106,5 4,8 2012-I 101,0 5,9 2012-II 114,9 3,1 2012-III 115,8 4,6 2012-IV 108,2 1,6 2013-I 100,9-0,1 2013-II 117,1 1,9 2013-III 117,7 1,6 2013-IV 111,6 3,1 2014-I 109,4 8,4 2014-II 122,4 4,5 2014-III 124,1 5,5 2014-IV 116,8 4,7 2015-I 109,7 0,3 2015-II 126,4 3,3 2015-III 127,1 2,4 2015-IV 122,5 4,9 2016-I 1 659 116,6 6,3 2016-II 1 698 130,3 3,1 2016-III 1 739 138,3 8,8 2016-IV 1 764 131,1 7,0 Jaarrapportage KHN 2016 39

Tabel 3.3.5 Panel KHN-Hotels Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 84,0 6,7 2011-II 118,7 9,9 2011-III 112,3 2,4 2011-IV 105,3 1,6 2012-I 84,4 0,5 2012-II 118,8 0,1 2012-III 112,5 0,2 2012-IV 104,5-0,7 2013-I 82,0-2,9 2013-II 117,5-1,1 2013-III 119,0 5,8 2013-IV 109,2 4,5 2014-I 89,4 9,1 2014-II 127,0 8,1 2014-III 127,5 7,1 2014-IV 118,1 8,1 2015-I 94,9 6,1 2015-II 136,4 7,4 2015-III 140,5 10,2 2015-IV 127,1 7,6 2016-I 1 390 103,9 9,5 2016-II 1 408 144,9 6,2 2016-III 1 434 148,3 5,6 2016-IV 1 458 134,2 5,6 Jaarrapportage KHN 2016 40

Tabel 3.3.6 Panel KHN-Restaurants Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 89,8 6,3 2011-II 111,1 6,1 2011-III 111,6 3,4 2011-IV 106,9 3,9 2012-I 91,0 1,4 2012-II 110,4-0,6 2012-III 112,6 0,9 2012-IV 106,4-0,5 2013-I 89,7-1,4 2013-II 111,5 1,0 2013-III 116,2 3,2 2013-IV 109,8 3,2 2014-I 96,5 7,5 2014-II 118,2 6,0 2014-III 121,2 4,3 2014-IV 117,1 6,7 2015-I 99,3 2,9 2015-II 125,3 6,0 2015-III 128,6 6,1 2015-IV 125,1 6,8 2016-I 4 773 107,4 8,2 2016-II 4 912 131,0 4,5 2016-III 5 100 140,0 8,8 2016-IV 5 248 129,6 3,6 Jaarrapportage KHN 2016 41

Tabel 3.3.7 Panel KHN-Vrije tijd Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 78,1 1,3 2011-II 112,0 1,5 2011-III 118,0 0,9 2011-IV 93,9-1,8 2012-I 79,7 2,0 2012-II 111,6-0,3 2012-III 118,8 0,7 2012-IV 92,5-1,5 2013-I 78,7-1,2 2013-II 112,1 0,4 2013-III 129,4 8,9 2013-IV 98,6 6,6 2014-I 83,6 6,2 2014-II 122,7 9,5 2014-III 135,0 4,3 2014-IV 104,4 5,8 2015-I 86,5 3,5 2015-II 128,7 4,9 2015-III 144,7 7,2 2015-IV 112,9 8,2 2016-I 576 93,9 8,5 2016-II 585 133,1 3,4 2016-III 597 159,7 10,4 2016-IV 601 113,7 0,7 Jaarrapportage KHN 2016 42

Tabel 3.3.8 Panel KHN-Periferie Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 85,0 5,5 2011-II 113,3 5,6 2011-III 114,9 2,0 2011-IV 101,8 2,3 2012-I 87,0 2,3 2012-II 111,9-1,2 2012-III 116,4 1,3 2012-IV 99,7-2,0 2013-I 83,9-3,5 2013-II 110,8-1,0 2013-III 119,8 2,9 2013-IV 101,8 2,1 2014-I 89,1 6,1 2014-II 117,2 5,8 2014-III 124,8 4,2 2014-IV 108,1 6,2 2015-I 90,5 1,6 2015-II 122,7 4,7 2015-III 130,4 4,5 2015-IV 113,9 5,3 2016-I 8 897 96,6 6,7 2016-II 9 087 127,4 3,8 2016-III 9 334 141,8 8,7 2016-IV 9 473 117,5 3,2 Jaarrapportage KHN 2016 43

Tabel 3.3.9 Panel KHN-Stedelijk Periode Panel index JOJ (%) 2011-I 93,5 7,2 2011-II 113,2 8,8 2011-III 107,0 4,2 2011-IV 109,4 3,1 2012-I 95,3 1,9 2012-II 115,5 2,0 2012-III 107,3 0,3 2012-IV 109,9 0,5 2013-I 94,0-1,3 2013-II 117,3 1,6 2013-III 113,1 5,4 2013-IV 115,7 5,3 2014-I 102,8 9,3 2014-II 125,7 7,2 2014-III 120,7 6,7 2014-IV 123,4 6,6 2015-I 107,3 4,4 2015-II 133,4 6,1 2015-III 131,8 9,2 2015-IV 133,2 8,0 2016-I 4 554 117,6 9,6 2016-II 4 682 142,4 6,7 2016-III 4 835 142,1 7,8 2016-IV 4 958 141,1 5,9 Jaarrapportage KHN 2016 44

Tabel 3.3.10 Indices KHN-bedrijfstypen Periode Cafés Daghoreca Fastservice Hotels Restaurants Vrije tijd 2011-I 93,8 88,6 95,4 84,0 89,8 78,1 2011-II 110,0 114,5 111,4 118,7 111,1 112,0 2011-III 109,4 110,5 110,7 112,3 111,6 118,0 2011-IV 105,3 107,0 106,5 105,3 106,9 93,9 2012-I 97,5 90,0 101,0 84,4 91,0 79,7 2012-II 109,5 112,3 114,9 118,8 110,4 111,6 2012-III 110,1 108,9 115,8 112,5 112,6 118,8 2012-IV 103,0 102,1 108,2 104,5 106,4 92,5 2013-I 92,9 83,6 100,9 82,0 89,7 78,7 2013-II 107,9 112,1 117,1 117,5 111,5 112,1 2013-III 111,1 109,1 117,7 119,0 116,2 129,4 2013-IV 105,7 101,6 111,6 109,2 109,8 98,6 2014-I 98,1 88,3 109,4 89,4 96,5 83,6 2014-II 112,0 116,9 122,4 127,0 118,2 122,7 2014-III 113,8 116,7 124,1 127,5 121,2 135,0 2014-IV 109,1 108,2 116,8 118,1 117,1 104,4 2015-I 98,8 87,1 109,7 94,9 99,3 86,5 2015-II 114,4 120,1 126,4 136,4 125,3 128,7 2015-III 116,8 120,6 127,1 140,5 128,6 144,7 2015-IV 113,5 113,5 122,5 127,1 125,1 112,9 2016-I 106,1 96,5 116,6 103,9 107,4 93,9 2016-II 120,2 133,9 130,3 144,9 131,0 133,1 2016-III 128,1 137,9 138,3 148,3 140,0 159,7 2016-IV 115,8 125,4 131,1 134,2 129,6 113,7 Jaarrapportage KHN 2016 45

Tabel 3.3.11 Indices KHN-regio s Periode Periferie Stedelijk 2011-I 85,0 93,5 2011-II 113,3 113,2 2011-III 114,9 107,0 2011-IV 101,8 109,4 2012-I 87,0 95,3 2012-II 111,9 115,5 2012-III 116,4 107,3 2012-IV 99,7 109,9 2013-I 83,9 94,0 2013-II 110,8 117,3 2013-III 119,8 113,1 2013-IV 101,8 115,7 2014-I 89,1 102,8 2014-II 117,2 125,7 2014-III 124,8 120,7 2014-IV 108,1 123,4 2015-I 90,5 107,3 2015-II 122,7 133,4 2015-III 130,4 131,8 2015-IV 113,9 133,2 2016-I 96,6 117,6 2016-II 127,4 142,4 2016-III 141,8 142,1 2016-IV 117,5 141,1 Jaarrapportage KHN 2016 46

Bijlage B Tabellen SSB Tabel 4.3.1 Aantal banen bij KHN-leden naar grootteklasse, 30 september 2016 Alle banen % Alleen banen waarvan bedrijf 1 op 1 koppelt Totaal <50 WP 82,8 82,9 >=50 WP 17,2 17,1 Bedrijfstype KHN-Cafés <50 WP 86,0 90,5 >=50 WP 14,0 9,5 KHN-Restaurants <50 WP 89,3 93,8 >=50 WP 10,7 6,2 KHN-Hotels <50 WP 67,5 55,9 >=50 WP 32,5 44,1 KHN-Daghoreca <50 WP 94,3 95,1 >=50 WP 5,7 4,9 KHN-Fastservice <50 WP 85,4 83,2 >=50 WP 14,6 16,8 KHN-Vrije tijd <50 WP 70,9 89,8 >=50 WP 29,1 10,2 Locatie KHN-Periferie <50 WP 85,2 85,9 >=50 WP 14,8 14,1 KHN-Stedelijk <50 WP 78,2 77,2 >=50 WP 21,8 22,8 Jaarrapportage KHN 2016 47

Tabel 4.4.1 Dienstverband van banen bij KHN-leden, 30 september 2016 Alle banen % Alleen banen waarvan bedrijf 1 op 1 koppelt Totaal Voltijd 24,4 22,5 Deeltijd 75,6 77,5 Bedrijfstype KHN-Cafés Voltijd 22,2 19,5 Deeltijd 77,8 80,5 KHN- Restaurants Voltijd 22,0 20,2 Deeltijd 78,0 79,8 KHN-Hotels Voltijd 38,2 36,5 Deeltijd 61,8 63,5 KHN-Daghoreca Voltijd 17,9 14,6 Deeltijd 82,1 85,4 KHN-Fastservice Voltijd 15,1 14,4 Deeltijd 84,9 85,6 KHN-Vrije tijd Voltijd 24,1 24,7 Deeltijd 75,9 75,3 Regio KHN-Periferie Voltijd 22,6 19,9 Deeltijd 77,4 80,1 KHN-Stedelijk Voltijd 27,6 27,6 Deeltijd 72,4 72,4 Jaarrapportage KHN 2016 48

Tabel 4.4.2 Contractsoort van banen bij KHN-leden, 30 september 2016 Alle banen % Alleen banen waarvan bedrijf 1 op 1 koppelt Totaal Onbepaalde tijd 41,8 40,1 Bepaalde tijd 56,9 59,2 Niet van toepassing 1,2 0,7 Bedrijfstype KHN-Cafés Onbepaalde tijd 45,4 41,6 Bepaalde tijd 53,1 57,5 Niet van toepassing 1,5 0,9 KHN-Restaurants Onbepaalde tijd 40,7 38,6 Bepaalde tijd 57,8 60,6 Niet van toepassing 1,5 0,9 KHN-Hotels Onbepaalde tijd 43,1 42,4 Bepaalde tijd 56,0 57,1 Niet van toepassing 1,0 0,6 KHN-Daghoreca Onbepaalde tijd 32,8 35,3 Bepaalde tijd 66,2 64,0 Niet van toepassing 1,0 0,7 KHN-Fastservice Onbepaalde tijd 38,0 38,0 Bepaalde tijd 61,3 61,6 Niet van toepassing 0,8 0,5 KHN-Vrije tijd Onbepaalde tijd 50,7 47,8 Bepaalde tijd 48,2 51,3 Niet van toepassing 1,1 0,9 Locatie KHN-Periferie Onbepaalde tijd 44,0 42,0 Bepaalde tijd 54,9 57,4 Niet van toepassing 1,1 0,6 KHN-Stedelijk Onbepaalde tijd 37,8 36,5 Bepaalde tijd 60,8 62,6 Niet van toepassing 1,4 0,9 Jaarrapportage KHN 2016 49

Tabel 4.4.3 Baansoort van banen bij KHN-leden, 30 september 2016 Alle banen % Alleen banen waarvan bedrijf 1 op 1 koppelt Totaal Uitzend- en oproepkrachten 25,0 26,9 WSW'ers en Stagiaires 0,9 0,8 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,2 0,7 Rest 72,9 71,6 Bedrijfstype KHN-Cafés Uitzend- en oproepkrachten 30,1 36,9 WSW'ers en Stagiaires 0,5 0,4 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,5 0,9 Rest 67,9 61,9 KHN-Restaurants Uitzend- en oproepkrachten 28,6 31,6 WSW'ers en Stagiaires 0,3 0,3 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,5 0,9 Rest 69,6 67,3 KHN-Hotels Uitzend- en oproepkrachten 17,2 19,0 WSW'ers en Stagiaires 2,8 2,4 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,0 0,6 Rest 79,1 78,0 KHN-Daghoreca Uitzend- en oproepkrachten 33,9 32,3 WSW'ers en Stagiaires 0,1 0,1 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,0 0,7 Rest 64,9 66,8 KHN-Fastservice Uitzend- en oproepkrachten 13,7 13,7 WSW'ers en Stagiaires 0,1 0,1 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 0,8 0,5 Rest 85,5 85,8 KHN-Vrije tijd Uitzend- en oproepkrachten 35,5 36,6 WSW'ers en Stagiaires 2,1 2,2 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,1 0,9 Rest 61,4 60,2 Regio KHN-Periferie Uitzend- en oproepkrachten 26,1 29,1 WSW'ers en Stagiaires 0,9 0,6 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,1 0,6 Rest 71,9 69,6 KHN-Stedelijk Uitzend- en oproepkrachten 23,0 22,6 WSW'ers en Stagiaires 1,0 1,1 Directeur- grootaandeelhouder (DGA) 1,4 0,9 Rest 74,7 75,4 Jaarrapportage KHN 2016 50