Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economische groei tweede kwartaal 2008 bijgesteld tot 3,0 procent

Transcriptie

1 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB september uur Economische groei tweede kwartaal 2008 bijgesteld tot 3,0 procent Opwaartse bijstelling met 0,2 procentpunt Fors meer productie bouw en aardgas Afnemende groei in andere bedrijfstakken Uitvoer en overheidsconsumptie groeien langzamer, investeringen sneller De Nederlandse economie is in het tweede kwartaal van 2008 met 3,0 procent gegroeid ten opzichte van een jaar eerder. Deze tweede raming van de economische groei is 0,2 procentpunt hoger dan de eerste raming van 14 augustus. De groei is behaald met een werkdag meer dan in het tweede kwartaal van Dit blijkt uit cijfers van het CBS. De economische groei is in het tweede kwartaal van 2008 lager dan gemiddeld in Zowel de uitvoer als de overheidsconsumptie groeide minder snel. De investeringsgroei trok echter sterk aan. Afgezien van aardgas en de bouw was de productiegroei in alle bedrijfstakken minder dan in Opwaartse bijstelling De investeringsgroei komt dit kwartaal hoger uit dan bij de eerste raming. Dit geldt zowel voor bouwwerken als machines. De productie wordt vooral hoger geraamd in de bouwnijverheid. Daarnaast komen ook de delfstoffenwinning en de zakelijke dienstverlening hoger uit dan eerder geraamd. Kwartaal-op-kwartaalgroei 0,1 procent De Nederlandse economie groeide in het tweede kwartaal met 0,1 procent ten opzichte van het eerste kwartaal van Hierbij is rekening gehouden met werkdag- en seizoenseffecten. De kwartaal-op-kwartaalgroei is 0,1 procentpunt hoger dan bij de eerste raming. De kwartaal-op-kwartaalgroei is de laagste in meer dan drie jaar. Uitvoer groeit langzamer, investeringen sneller In het tweede kwartaal van 2008 was het volume van de uitvoer van goederen en diensten 4,1 procent hoger dan in het tweede kwartaal van De groei is duidelijk lager dan de 6,5 procent in heel Dit geldt vooral voor de wederuitvoer. De invoer nam, met een groei van 5,1 procent, sneller toe dan de uitvoer. CBS Persbericht PB pagina 1 van 6

2 De investeringen groeiden in het tweede kwartaal met liefst 9,8 procent ten opzichte van een jaar eerder. Er werd vooral veel meer geïnvesteerd in bedrijfsgebouwen en computers. De consumptie van huishoudens is met 2,3 procent gegroeid. Dit is in lijn met 2007 maar hangt voor een groot deel samen met een hoger aardgasverbruik en met de nieuwe eigen bijdragen in de zorg. De bestedingen aan duurzame consumptiegoederen namen veel minder snel toe dan vorig jaar. Aan voeding en in de horeca werd zelfs minder besteed. De overheidsconsumptie was slechts 0,4 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van vorig jaar. De groei kwam grotendeels voor rekening van hogere reële uitgaven aan de zorg. Vooral bouw en aardgas trekkers economische groei De bouwproductie was 7,4 procent hoger dan een jaar geleden. Vooral in bedrijfsgebouwen, maar ook in woningen en GWW-werken werd flink meer geïnvesteerd. In de delfstoffenwinning was de productie zelfs meer dan een kwart hoger dankzij fors hogere afzet van aardgas in binnen- en buitenland. In alle andere bedrijfstakken was de groei van de productie minder dan gemiddeld in Bij de commerciële dienstverleners was de groeivertraging het sterkst bij de uitzendbureaus, de detail- en groothandel en de horeca. In de industrie was er over de hele linie sprake van een groeivertraging. Technische toelichting Achtergrondinformatie over de ramingen Er worden meerdere ramingen samengesteld en gepubliceerd van de economische groei in een kwartaal. De eerste raming of flash-raming wordt uiterlijk 45 dagen na afloop van een kwartaal gepubliceerd. De cijfers van de eerste raming kunnen wijzigen op grond van nieuwe statistische broninformatie die nadien beschikbaar komt. In de tweede raming die uiterlijk 90 dagen na afloop van een kwartaal wordt gepubliceerd, is deze nieuwe en meer uitgebreide statistische informatie verwerkt. Op dat moment komen bovendien meer detailgegevens beschikbaar. Bij de afsluiting van het vierde kwartaal komt tevens de eerste raming van het jaar gereed en worden de eerste drie kwartalen opnieuw vastgesteld. Ook nadien kunnen de cijfers nog worden aangepast. De kwartaalgegevens worden namelijk eenmaal per jaar in juli geijkt aan de jaarcijfers van de Nationale rekeningen die volgens een vaste cyclus van drie opeenvolgende ramingen (voorlopige raming, nader voorlopige raming en definitieve raming) worden herzien. Ook hier is sprake van steeds betere en meer gedetailleerde statistische informatie op basis waarvan de ramingen kunnen worden verrijkt. Meer informatie over de bijstellingen in de ramingen van de economische groei is te vinden op de website van het CBS onder de themapagina macroeconomie/methoden/onderzoeksbeschrijvingen/bijstellingen. Werkgelegenheid In het persbericht over de eerste raming van de economische groei in een kwartaal wordt conform Europese afspraken tevens een eerste raming van de werkgelegenheid in dat kwartaal gepubliceerd. Deze raming heeft uitsluitend betrekking op werknemers. Zelfstandigen blijven buiten beschouwing. De raming luidt zowel in banen als in arbeidsjaren (=voltijdbanen). De tweede raming van de werkgelegenheid met daarbij een verdeling van de werkgelegenheid naar bedrijfstakken wordt gepubliceerd in een afzonderlijk persbericht tegelijkertijd met de verschijning van het persbericht over de tweede raming van de economische groei op kwartaalbasis. De ontwikkeling CBS Persbericht PB pagina 2 van 6

3 van het aantal banen is (vooral) gebaseerd op de Polisadministratie van het UWV. De Belastingdienst verzamelt de gemeenschappelijke loonaangifte van bedrijven t.b.v. Belastingdienst, UWV en CBS. Seizoengecorrigeerde gegevens Normale praktijk is dat mutaties worden berekend ten opzichte van het vergelijkbare kwartaal van het voorafgaande jaar. Om een zo goed mogelijk beeld te geven van de conjuncturele stand van zaken wordt de groei voor enkele variabelen zoals het bbp ook ten opzichte van het voorgaande kwartaal berekend. Hierbij wordt gecorrigeerd voor seizoen- en werkdageffecten. Bij het uitkomen van nieuwe kwartaalcijfers wordt deze seizoencorrectie steeds opnieuw doorgerekend. Dit leidt doorgaans tot geringe bijstellingen van eerder geraamde cijfers, incidenteel tot meer substantiële bijstellingen. Jaarcijfers Het persbericht over de tweede raming van de economische groei voor het eerste kwartaal bevat additionele gegevens over het productie- en bestedingendeel van de jaarpublicatie Nationale rekeningen. In dat persbericht worden daarom drie extra tabellen opgenomen met enkele nieuwe jaarcijfers. Zorgstelsel Met ingang van 1 januari 2008 is een verplicht eigen risico ingevoerd in de basisverzekering voor de zorg. Deze eigen risico betalingen worden geboekt als een uitgave van huishoudens. Hierdoor komt de mutatie van de consumptie van huishoudens dit jaar circa een half procent hoger uit, de mutatie van de consumptie overheid circa een procent lager. Hiervoor is in de tabellen niet gecorrigeerd. Aanvullende informatie Aanvullende informatie over de ontwikkelingen binnen de Nederlandse economie in het tweede kwartaal van 2008 is te vinden op de website van het CBS en is bereikbaar via links bij het persbericht. CBS Persbericht PB pagina 3 van 6

4 Bruto binnenlands product (volume) 10 % mld euro I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II %-mutatie t.o.v. dezelfde periode een jaar eerder (links) seizoengecorrigeerd, mld euro prijsniveau 2000 (rechts) CBS Persbericht PB pagina 4 van 6

5 Tabel 1: Bruto binnenlands product (marktprijzen) Waarde Volumeverandering t.o.v. zelfde periode vorig jaar voorgaande periode 1) # mld euro % % ,4 2, ,9 3, ,1 3, I 124,9 1,0 0,1 II 130,2 2,2 1,2 III 124,3 2,6 0,9 IV 134,1 2,4 0, I 132,4 3,7 0,8 II 136,7 3,4 1,5 III 129,9 3,0 0,3 IV 141,0 3,3 0, I 138,8 2,9 0,8 II 142,9 2,9 0,8 III 136,8 4,0 1,1 IV 148,6 4,1 1, I 146,3 3,3 0,4 II 149,6 3,0 # 0,1 1) Gecorrigeerd voor seizoeninvloeden en werkdageffecten. #) Deze cijfers zijn bijgesteld. Achtergrondinformatie staat in de technische toelichting. Tabel 2: Goederen- en dienstentotalen II III IV I II # Volumemutaties in % t.o.v. een jaar eerder Consumptieve bestedingen 2,4 1,6 2,9 2,9 1,7 1,6 w.v. door huishoudens 2,1 1,1 2,4 3,2 2,3 2,3 door overheid 3,0 2,5 3,8 2,2 0,5 0,4 Investeringen in vaste activa 4,9 3,7 5,0 1,7 7,2 9,8 Veranderingen voorraden 1) -0,4-1,3-0,2 0,2 0,5-1,1 Nationale bestedingen 2,7 2,3 3,6 2,3 3,8 3,7 Uitvoer goederen en diensten 6,5 5,9 7,6 6,4 6,5 4,1 Invoer goederen en diensten 5,7 5,5 7,3 4,1 7,6 5,1 Bruto binnenlands product 3,5 2,9 4,0 4,1 3,3 3,0 1) In procenten van het bbp in constante prijzen. #) Deze cijfers zijn bijgesteld. Achtergrondinformatie staat in de technische toelichting. CBS Persbericht PB pagina 5 van 6

6 Tabel 3: Toegevoegde waarde van producenten (bruto, basisprijzen) II III IV I II # Volumemutaties in % t.o.v. een jaar eerder Producenten van: Goederen 2,9 1,7 4,2 6,6 6,6 5,6 Landbouw en visserij 1,7 1,9-0,1 1,8 3,2-0,2 Industrie en energie: 2,2-0,1 4,6 8,2 6,4 5,6 w.o. Industrie 3,2 3,9 2,2 0,9 1,5 1,9 Delfstoffenwinning -0,2-14,7 29,7 33,7 23,9 28,2 Bouwnijverheid 5,8 7,2 4,6 3,0 8,2 7,4 Commerciële diensten 4,5 4,5 4,8 4,0 3,2 3,0 Handel, horeca en transport 4,6 5,1 4,8 3,3 3,3 2,1 Financiële en zakelijke 4,5 4,0 4,9 4,6 3,1 3,8 diensten Niet-commerciële diensten 2,1 1,6 1,9 2,3 1,4 1,6 #) Deze cijfers zijn bijgesteld. Achtergrondinformatie staat in de technische toelichting. CBS Persbericht PB pagina 6 van 6