Jaarverslag 2015 1
Inhoudsopgave Inleiding... 2 Bestuur... 2 Zorg... 2 Organisatie... 4 Regionaal Palliatief Netwerk... 5 Achterban... 6 Financiën... 6 Vooruitblik 2016... 7 Slotwoord... 7 2
Inleiding Voor u ligt het jaarverslag over 2015, een jaar waarin weer met hart en ziel door een groep betrokken vrijwilligers, coördinatoren, artsen en verpleegkundigen samengewerkt is om het onze gasten in hun laatste levensfase zo plezierig en comfortabel mogelijk te maken. Dat is geen sinecure, het luistert (letterlijk en figuurlijk) nauw om onze gasten en hun naasten te ondersteunen bij een waardig levenseinde. Dat gaat niet vanzelf, daarvoor is permanente coördinatie, educatie en overleg nodig. Maar bovenal zijn het de persoonlijke drijfveren en competenties van alle betrokkenen om dit werk, ieder vanuit zijn/haar eigen verantwoordelijkheid, te willen en kunnen doen. Bestuur In de loop van 2015 hebben er enkele bestuurswisselingen plaats gevonden. Rick Deurloo en Mariëtte den Otter hebben het bestuur verlaten. Rick Deurloo was bijna vanaf het begin als penningmeester betrokken bij de Hospice. Als gevolg van statutaire bepalingen was hij niet meer herbenoembaar. Mariëtte den Otter was aftredend in 2015 en heeft als gevolg van drukke werkzaamheden een nieuwe termijn niet meer in overweging genomen. Wij zijn beiden zeer veel dank verschuldigd voor het vele werk dat zijn voor de Hospice hebben willen doen. In de plaats van Rick Deurloo is Arie Groenendijk als nieuwe penningmeester benoemd. In de plaats van Mariette den Otter is Katie Waling toegetreden tot het bestuur, die gelet op haar expertise invulling zal geven aan de portefeuille zorg. Een bestuurslid wordt voor een periode van 4 jaar benoemd en is in principe eenmaal herbenoembaar. Per 31 december 2015 bestond het bestuur van de Hospice uit: Aftredend Herbenoembaar - Dhr. M.L. van Dijk (voorzitter) 2018 ja - Dhr. A. Groenendijk (penningmeester) 2019 ja - Mw. A.W. Hendricks (secretaris) 2016 ja - Dhr.J.J.B. Nienhuis (personele zaken) 2016 nee - Dhr.J.A. Nobel (subsidies en regelgeving) 2017 ja - Mw. K. Waling (zorg) 2019 ja Zorg Ook in 2015 is er weer op een kundige en goede wijze zorg verleend aan onze gasten. Deskundige verpleegkundigen, bijgestaan door zeer betrokken vrijwilligers, verleenden op professionele wijze zorg. Zorg die gegeven wordt, niet alleen op het lichamelijke vlak, maar ook op psychisch, relationeel en geestelijk vlak. Regelmatig zien we dat onze gasten in de laatste levensfase eenzaamheid ervaren. Ook dan zijn onze mensen er met een luisterend oor, dat vaak al voldoende is. Door de gesprekken met onze gasten ervaren onze mensen vaak een diepe relatie die veel voldoening geeft. 3
De zorg in de Hospice wordt verleend door een multidisciplinair team. Veel steun ervaren wij van de inzet aan de Hospice verbonden huisartsen. Verder zijn, indien gewenst, beschikbaar: een fysiotherapeut, een psycholoog, maar ook een tandtechnicus, een opticien, een pedicure en een kapster. Voor de geestelijke verzorging is pastor van de kerk uit Zuid Beijerland, Therese van Kampen beschikbaar, die wekelijks de gasten bezoekt. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de nazorg van familie van overleden gasten. Want ook bij de rouwverwerking kunnen wij als hospice een steentje bijdragen. Ook in 2015 werden, net zoals voorgaande jaren twee herdenkingsbijeenkomsten in de Eendrachtshoeve georganiseerd waarbij zowel nabestaanden als vrijwilligers, coördinatoren, verpleegkundigen en bestuursleden aanwezig waren. Het aantal gasten in 2015 was iets lager dan in het voorgaande jaar. Echter de bedbezetting was in 2015 hoger dan in 2014. Onze gasten verbleven in 2015 dus gemiddeld langer in de Hospice dan in 2014. De gemiddelde ligduur lag in 2015 op 25,6 dagen. De gemiddelde leeftijd van onze gasten was 77 jaar. De naamsbekendheid van de Hospice is goed. Ook van buiten de Hoeksche Waard weet men ons te vinden. Dit is in ook terug te zien in de herkomst van de opgenomen gasten. Opname vindt in belangrijke mate plaats vanuit de thuissituatie (via de eigen huisarts) of vanuit het ziekenhuis (via de transferverpleegkundige). Het onderstaande overzicht geeft inzicht in de bezetting 2015 2014 Ligdagen 1075 1048 Bezettingspercentage 74% 72% Aantal opnames 42 45 Gemiddelde ligduur in dagen 25,6 23,2 Verhouding man/vrouw 21/21 21/24 Gemiddelde leeftijd 77 78 De opnames vonden plaats vanuit: 2015 2014 Thuissituatie 21 22 Ziekenhuis 20 22 Ander hospice - 1 4
Verpleeghuis 1 - Een deel van onze gasten is afkomstig van buiten de Hoeksche Waard. 2015 2014 Aantal gasten vanuit de Hoeksche Waard 25 33 Aantal gasten van buiten de Hoeksche Waard 17 12 Afscheid van onze gasten werd genomen als gevolg van 2015 2014 Overlijden 36 42 Teruggegaan naar huis 3 2 Overgeplaatst naar verzorgingshuis 2 - Overgeplaatst naar verpleeghuis 1 1 Organisatie De dagelijkse aansturing van de hospice vindt plaats, onder eindverantwoordelijkheid van het bestuur, door onze 3 coördinatoren: Els Pitt, Janny Schilperoord en Marian Burger. Regelmatig vindt overleg plaats tussen bestuur en coördinatoren. De vrijwilligers vormen een onmisbare schakel in alle dagelijkse activiteiten van de Hospice. Zij zijn gastheer of gastvrouw, ondersteunen de verpleegkundige bij de zorg aan onze gasten, houden het huishouden van de hospice draaiende, koken en verzorgen de tuin. Daarnaast wordt door onze vrijwilligers ook complementaire zorg gegeven, zoals hand- en voetmassages. Maar bovenal bieden zij een luisterend oor aan de gasten en de familie en creëren rust en ruimte voor de gasten om het leven af te ronden en afscheid te nemen van dierbaren. Het belangrijkste is dat zij er waren voor onze gasten. Dit jaar is er een vrij grote, nieuwe groep met vrijwilligers gestart: 15 mensen. Zij hebben allemaal de interne (basis)opleiding met goed gevolg afgerond. Gedurende het jaar zijn er 10 vrijwilligers gestopt met hun werkzaamheden in de Hospice. Eind 2015 waren er 74 vrijwilligers (waarvan 10 tuinvrijwilligers) betrokken bij de Hospice. Een zeer grote groep waardoor er besloten is om begin 2016, in tegenstelling tot voorgaande jaren, niet met een nieuwe groep vrijwilligers te starten. Door middel van de periodieke scholing en het bezoeken van symposia vindt deskundigheidsbevordering plaats en volgen de coördinatoren de ontwikkelingen op het gebied van de palliatieve zorg. In 2015 heeft Janny Schilperoord haar opleiding tot Rouwbegeleider afgerond. Marian Burger heeft in 2015, in verband met eisen vanuit de 5
zorgverzekeraar, een intensieve scholing vakbekwaam indiceren gevolgd. Ook de vrijwilligers zijn het afgelopen jaar weer tijdens 3 avonden bijgeschoold. Door middel van een samenwerkingsovereenkomst met Careyn kan de hospice beschikken over een hecht team van verpleegkundigen die met veel inzet voor onze gasten zorgen. Om hun kennis en vaardigheden up to date te houden en zo mogelijk te vergroten zijn er bijscholingen, trainingen, intervisiegroepen en diverse themabijeenkomsten, (zoals in 2015: Communiceren met patiënten en naasten en overstappen van angst naar vertrouwen en verpleegkundig redeneren ). Regelmatig wordt een beroep gedaan op de oproepverpleegkundigen, die zich ook nauw verbonden weten aan de Hospice. Er vonden geen wijzigingen plaats in het team verpleegkundigen, alleen is er extra invalverpleegkundige aangetrokken. Alle verpleegkundigen hebben hun jaarlijkse BHV-training weer gevolgd. In juni 2015 heeft er een interne audit vanuit Careyn plaats gevonden, waaruit een aantal verbeterpunten naar voren zijn gekomen. Een deel van die verbeterpunten zijn in 2015 direct aangepakt, zoals bijvoorbeeld het werken met de vernieuwde zorgovereenkomst. Andere verbeterpunten zullen in 2016 verder uitgewerkt gaan worden. Een belangrijke schakel in onze organisatie zijn de huisartsen, die ondanks de eigen drukke werkzaamheden altijd bereikbaar zijn voor de medewerkers en de gasten. Zij geven, indien nodig c.q. wenselijk, veel van hun tijd voor gesprekken met gasten en familieleden. In 2015 werd afscheid genomen van dr. M. Heijkoop. De vacature die daardoor ontstond werd snel weer opgevuld door de aanstelling van dr. M. de Vos. Om de zorg zo goed mogelijk vorm te geven is er regelmatig werkoverleg (in wisselende samenstelling) tussen coördinatoren, verpleegkundigen, huisartsen en vrijwilligers. In sommige gevallen is het overleg gekoppeld aan een thema. Maandelijks vindt er intervisie plaats tussen de coördinatoren en de verpleegkundigen. Regionaal Palliatief Netwerk Als Hospice bieden we activiteiten aan binnen het netwerk Palliatieve Zorg Hoeksche Waard. In het netwerk Palliatieve Zorg Hoeksche Waard, opgericht in 2005, werken verschillende zorgorganisaties samen om de palliatieve zorg in de Hoeksche Waard zo goed mogelijk te organiseren. Binnen het netwerk is door de Hospice de intentie uitgesproken dat zij zich in de regio wil ontwikkelen tot kenniscentrum palliatieve zorg. In opdracht van het netwerk hebben Janny Schilperoord en huisarts van der Pols het afgelopen jaar de basisscholing palliatieve zorg gegeven. Verder zijn er in 2015 plannen ontwikkeld om in 2016 te gaan starten met een palliatief team van verpleegkundigen. Zij gaan de huisartsen in de Hoeksche Waard ondersteunen op het gebied van palliatieve zorg. Dit team zal bestaan uit wijkverpleegkundigen (vanuit diverse thuiszorgorganisaties) en zal door de hospice worden ondersteund. Dit team zal in de 2 e helft van 2016 van start gaan. Tevens is er in 2015 nagedacht over het starten van een consultatiefunctie vanuit het team hospice-huisartsen voor de andere huisartsen in de Hoeksche Waard. Dit wordt in 2016 verder uitgewerkt. 6
Achterban Een betrokken en actieve achterban is voor de Hospice van groot belang. Ook in 2015 zijn er weer 2 open dagen georganiseerd voor inwoners van de Hoeksche Waard en omgeving. Daarnaast zijn er weer diverse presentaties gegeven om de Hospice meer onder de aandacht te brengen. Regelmatig mag de Hospice zich verheugen in de belangstelling van sportverenigingen, ondernemersverenigingen, kerken, diaconieën en andere maatschappelijke verbanden. Op verschillende manieren wordt er door deze instellingen actie gevoerd met het doel aanvullende middelen te verzamelen voor de Hospice. Zo werden we in 2015 verrast met een prachtig geldbedrag dat bijeengebracht was middels de Rabobank Clubkas Campagne. Wij zijn iedereen die gestemd heeft op de Hospice daar zeer erkentelijk voor. Ook via de vrienden van de Hospice ontvangen wij onmisbare financiële steun. Daarnaast ontvangen wij zeer regelmatig giften, schenkingen en legaten van (familie van) gasten en andere particulieren. Hierdoor konden we in 2015 nieuwe matrassen, nieuwe relaxstoelen en een nieuwe rolstoel voor onze gasten aanschaffen. Financiën In 2015 vond een belangrijke wijziging plaats in de financiering van de Hospicezorg. Vanaf januari 2015 werd de zorg die de verpleegkundigen leveren niet meer betaald vanuit de AWBZ, maar door de zorgverzekeraar vanuit de basisverzekering. Aanvankelijk waren er grote zorgen over de financiële consequenties van deze transitie in de zorg. Maar uiteindelijk zijn voor Hospice Hoeksche Waard de kortingen op tarief en volume meegevallen. De zorgverzekeraar stelde wel nieuwe eisen aan de manier van indiceren en dit leidde tot de nodige aanloopproblemen. Maar gelukkig kwam er in de loop van het jaar meer duidelijkheid over en zicht op de zorginkomsten. Het bestuur streeft er naar, ook in de toekomst kwalitatief hoogwaardige palliatieve zorg mogelijk te maken. Scherpe sturing en een adequate kostenbeheersing zijn in de zorgsector steeds meer noodzakelijk. De financiële marges zijn dun, de tarieven vertonen een dalende tendens, subsidies staan onder druk. Daarom blijven de inzet van vrijwilligers en de financiële bijdragen in de vorm van donaties, giften legaten en acties onmisbaar voor het voortbestaan van de Hospice. Het resultaat 2015 bedroeg ca. 85.000 ongeveer gelijk aan het resultaat 2014 ( 80.000) In dit resultaat is begrepen een nagekomen bate zorginkomsten 2014 van 9.000. Het positieve resultaat is dus geheel veroorzaakt door ontvangen donaties, giften, legaten en acties ( 78.000). Daaruit blijkt wel hoe belangrijk deze post is voor de exploitatie van de Hospice. Het vermogen van de Hospice steeg door het positieve resultaat tot 1.316.000 per 31 december 2015. De hoogte van het vermogen en de beschikbare middelen leidden er toe dat in 2015 de langlopende lening van 112.000 in één keer kon worden afgelost. Hierdoor zullen de rentekosten dalen. Tevens gaf de financiële positie de mogelijkheid het naast de Hospice gelegen koetshuis te verwerven. Deze aanschaf leidt er niet alleen toe dat wij in de toekomst nog beter in staat zullen zijn om de rust op ons terrein te garanderen, maar ook dat een dringend gewenste vergader- en opleidingsruimte gerealiseerd kan worden. Van het 7
eigen vermogen is een bedrag van 577.000 vastgelegd voor de financiering van de materiële vaste activa. Daarnaast heeft het bestuur besloten een continuïteitsreserve aan te leggen van 500.000 om de mogelijke daling van de inkomsten in de toekomst op te vangen en daarmee de voortgang van de activiteiten van de Hospice voorlopig veilig te stellen. Het vrije vermogen per 31 december 2015 bedraagt derhalve 239.000. Vooruitblik 2016 In 2016 bestaat de Hospice 10 jaar. In dit jubileumjaar zullen we dit lustrum niet ongemerkt voorbij laten gaan. Daarnaast zal in het komende jaar hard gewerkt gaan worden om het Koetshuis, waarvan de hospice sinds 2015 eigenaar is op te knappen en aan te passen zodat hier goed gebruik van gemaakt kan gaan worden als vergader- en opleidingsruimte. Omdat de toekomstige ontwikkeling van de financiering van de zorg onzeker blijft en de financiële marges dun zijn zal het bestuur in 2016 starten met het ontwikkelen van goede (meerjaren) begrotingen met een bijbehorende (financiële) risico paragraaf. Op deze wijze hopen wij een adequaat mechanisme te hebben waardoor het mogelijk is, adequaat bij te sturen als wijzigingen zich voor doen. Ook zal in 2016 een nieuw beleidsplan worden geschreven. De ontwikkeling, implementatie en borging van kwaliteit van zorg en inzet op marketing en communicatie zullen speerpunten zijn. Slotwoord Met dankbaarheid kijken we terug op 2015, waarin we opnieuw veel waardering kregen van onze gasten en hun familieleden voor de wijze waarop onze zorg aan onze gasten werd vormgegeven. Met vertrouwen kijken we naar de toekomst. Zeer betrokken medewerkers, vrijwilligers en een hechte achterban geven ons het vertrouwen dat ook in 2016, ondanks de financiële onzekerheden, de zorgverlening op dezelfde wijze kan worden voortgezet. Het bestuur wil iedereen danken die op zich het afgelopen jaar, op welke wijze dan ook, heeft ingezet voor de Hospice en haar gasten. Zuid-Beijerland, juli 2016 Bestuur Stichting Hospice Hoeksche Waard, Namens deze, Marc van Dijk, voorzitter 8
9