LIFE+: Verhalen uit de praktijk. Erik Jan Langkamp

Vergelijkbare documenten
Inhoud presentatie 1. E+M. 2. Visie op subsidies. 3. LIFE kenmerken. 4. Voorbeeldproject Urban Adapt. 5. Ervaringen en Observaties

Inspiratiedag Dijkbelastingsproeven. Workshop EU financieringsmogelijkheden. Erik Jan Langkamp 21 maart 2018

EU subsidies voor KRW opgaven

Ondersteuning projecten duurzaam vervoer en DKTI-Transport. Erik van de Burgwal 5 september 2017

Europese Fondsen. Conferentie Europabewustzijn 30 november 2017

Innovatiesubsidies & Begeleiding van aanvragers. Innovatiecentrum Kristine Debruyne & Kim Smets 13 juni 2017

Subsidies. Energie en Industrie Maurits Clement

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:

Europese subsidies en staatssteun

Partners voor Water subsidieregeling 2 * circa 40 pax. Aantal deelnemers (inschatting)

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath

Margo Groeneveld en Erik van der Zeijden. Praktische toelichting op het aanvragen van subsidieregelingen

Model projectplan Early Adopter- en Pilotprojecten Energiebesparing Industrie 2014

LEUVEN, EEN VITALE STAD PROJECTOPROEP LIVING LAB SPORTINNOVATIECONGRES 17/10/17

Subsidies. Energiebesparing Industrie TKI ISPT Maurits Clement

Drug Prevention and Information Programme DPIP Financieel Perspectief Doelstellingen

Hoe financier ik de vernieuwing. Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton

Innovatiefinanciering in Zeeland

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Hoe een EU project ontwikkelen?

Ga in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan:

Model projectplan tender ISPT Energiebesparing industrie: joint industry projects 2014

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II

Interreg V Vlaanderen-Nederland

ons kenmerk DIR/EUI/U Lbr. 14/037

AANVRAAGFORMULIER Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland

Regelingen voor zon-pv

Succesvol subsidie aanvragen

Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302

Evenement Water en Klimaatadaptatie

Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011;

5 minuten versie voor Provinciale Staten

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt

Informatiebijeenkomst 14 maart 2013

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011;

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies

Europa voor gemeenten en provincies

INTERREG V A

LIFE+ Arnoud Heeres, LIFE Unit, Europese Commissie LIFE+ Presentatie Nederland

PROVINCIAAL BLAD. Gelet op de artikelen 4, 6 en 32 van de Algemene subsidieverordening provincie Utrecht;

De ESF-scan laat de mogelijkheden zien.

Workshop Projectuitvoering

We W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g

Subsidiekansen.. SLIMME FINANCIERING VAN INNOVATIES. Wim Kan zei ooit: Subsidie is kunstmest. Maar hoeveel kunstmest is er nog?

Notitie projecten impulsbudget Samenwerking

Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel. Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris

Europese projecten in de praktijk. Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen

Call 1: Meer Veerkracht, Langer Thuis

Programma. SBIR Ruimtevaart (Mark Loos, NSO) Toelichting SBIR-proces (Mark Hoogbergen, RVO) De vraag vanuit RWS (Charlotte Schmidt, RWS)

Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen

Omzet.Amersfoort. Van onderzoek naar realisatie. Henry van Veldhuizen 28 juni 2011

JIP tender Maurits Clement. 9 april 2019

Subsidieregeling Urban Energy. Voorlichtingsbijeenkomst UE 14 maart 2019 Marco Kolkman

Take-off: een introductie

De koude voeten van Edgar! Ergin Borova 06 oktober 2011

Stimuleringsregeling. Welkom. E-health Thuis (SET) Marion van der Heden

Cluster BIM Cluster Bouwindustrialisatie

Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland

FYSIEKE INVESTERINGEN VOOR INNOVATIE EN MODERNISERING VAN LANDBOUWBEDRIJVEN

Workshop Openstelling Logistiek

Voorstel voor nieuwe verordening

Subsidies: kansen en partners identificeren

PROVINCIAAL BLAD. Gelet op de artikelen 4, 6 en 32 van de Algemene subsidieverordening provincie Utrecht;

Voorlichtingsbijeenkomst SBIR s terugdringen ammoniak uitstoot

DEMO Resultaten en bevindingen van project. Datum 2008 Status Definitief. Nuon Warmte in opdracht van Agentschap NL

Marktrijpe innovaties. Huis van Morgen (HvM) Visie Missie. Toepassingsgericht. Innovaties. Energiebesparing. Participanten.

WEBINAR 9 oktober Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

Nadere subsidieregels ter bevordering van de economie en concurrentiekracht 2013 e.v. - provincie Limburg -

Europese subsidies voor de Sociale Economie

VAN PLAN NAAR PROJECT

DHK: subsidieregeling voor Demonstratieprojecten, Haalbaarheidsstudies en Kennisverwerving

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

Voorlichtingsbijeenkomst OP EFRO Tender Valorisatie Joep Hoveling

Interreg V Vlaanderen-Nederland

Introductie FONDSENWERVING. door Carla van de Brake werkzaam bij

#46: Vragen en antwoorden nieuwe actielijn Erasmus+ voor scholen 'School Exchange partnerships'

Vinci Rapport: Analyse van Deelname Nederlandse MKB bedrijven in Horizon2020 SME Instrument

Onderwerp Ontwikkelingsvisie en uitvoeringsprogramma Amstelland

OPEN CALL residentie onderzoek & creatie kunst/wetenschap/technologie

OMGEVINGSWET OMGEVINGSWET

Nieuwe aanvragers Erasmus+ mbo

WEBINAR. Verdieping INTERREG North West Europe (NWE) voor gevorderden INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

Vaststellingsfase. Voorlichtingsbijeenkomst Subsidieontvangers - Deelsessie B

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies

4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK

Workshop Projectvoorbereiding

Erasmus+ Informatiebijeenkomst. Strategische Partnerschappen Key Action 2. School Exchange Partnerschappen. Utrecht, 22 november 2017

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

SUBSIDIEMOGELIJKHEDEN bij EUREGIO <

PROVINCIAAL BLAD. Nr Nadere regel Floriade Werkt!

AERIUS. Christiaan Langezaal Mark Wilmot. Ministerie van EL&I Programma Directie Natura 2000 Programma Stikstof (PAS)

Subsidies in de regio

17 februari 2016 Hans Ahoud, Daniël ten Holder, Tom Verhoef

Interreg V Vlaanderen-Nederland

Zaal DACTYLO 3.6. Horeca en handelaars helpen bij energie-optimalisatie

Experimenteel reglement: Innovatieve partnerprojecten

Subsidieverlening binnen de provincie Gelderland. 19 september 2018

EBG heeft het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) ingeschakeld als uitvoerder van deze regeling.

Innovatie? Innovatiesteun? Koen Verhaeghe

Transcriptie:

LIFE+: Verhalen uit de praktijk Erik Jan Langkamp

Evers + Manders subsidieadviseurs 19 adviseurs (Academisch+) Sectorspecialisatie, waaronder: o Water o Duurzame leefomgeving o Energie o Life Sciences Ervaring met nationale en EU regelingen (LIFE+, FP7/Horizon2020, Interreg) Schrijvend bureau

Inhoud presentatie Visie op subsidies LIFE+ kenmerken Voorbeeldprojecten Ervaringen en Observaties Succesfactoren en tips

Visie op Subsidies Bijdragen aan strategische doelstellingen van organisatie Altijd inzet eigen middelen Naast financiële bijdrage ook andere spin-off! Volgorde regionaal-nationaal-eu (complexiteit, opbrengst ) Gestructureerde projectaanpak: o Projectidee toets haalbaarheid aanvraag

Life in breder EU kader Horizon LIFE+ Interreg Vb SMEinstrument EFRO Subsidie (Mio) Aantal partners 2-10 0,75-2 2-10 0,5-2,5 Variabel, 25-50% >5 landen, >10 partners 2-3 3-5 landen, 6-10 partners 2-5, waarvan tenminste 1 MKB, liefst internationale samenwerking Min 1 Type activiteit Onderzoekontwikkelingdemonstratie Demonstratie Best practices kennisverspreiding Kennisdeling ontwikkeling en implementatie oplossingen Ontwikkelingdemonstratie technologie Marktintroductie divers

LIFE+

LIFE+ 2014-2020 Traditionele projecten thema s: voortzetting van: milieu en efficiënt hulpbronnengebruik, Natuur en biodiversiteit en milieubeheer en informatie nieuw: klimaatactie Opzet regeling grotere impact eenvoudiger, meer flexibiliteit, meer middelen

Kenmerken LIFE+ Breed scala onderwerpen Financiering 60 75% (was 50%-75%) Overhead via flat rate (7% directe kosten!) Verspreiding resultaten ( disseminatie ) zeer belangrijk Sterke competitie (slagingspercentage ca 15%!) Lange periode tussen aanvraag en projectstart o Eerste call juni 2014, vroegste projectstart 15 juli 2015!

LIFE+: Type project Demonstratie van nieuwe concepten of technologieën Natuurherstel/-behoud Subsidie voor demonstratie typisch 0,75 2 MIO euro Aanvragers lagere overheden, NGO s, bedrijven Kan door 1 aanvrager vanuit 1 land! Maar: meestal consortium Doorlooptijd 3-5 jaar

Voorbeeld 1: Omzetpunt Amersfoort Uitgangspunten: Renovatie RWZI Amersfoort noodzakelijk Energiefabriek als innovatief concept bedacht, nog geen implementatie Brede interesse NL waterschappen, Europese dimensie Bestuurlijk nog onzeker Waterschap trekker voor inhoud, STOWA voor kennisverankering en kennisverspreiding

Omzetpunt Amersfoort Aanpak Vooronderzoek naar energiepotentie positief Technieken deels bewezen, deels pilot, niet in combinatie DB positief betrokken; goed informeren Draagvlak binnen organisaties creëren Schrijven vanuit gewenste perspectief aanvragers en doel regeling Resultaat: --- 1.552.000 subsidie! http://www.omzetpuntamersfoort.nl/

Voorbeeld 2: Hydrochip Uitgangspunten: Innovatieve techniek voor monitoring Ontwikkeling techniek in voorgaand KRW project Partnerschap: TNO/Vitens als ontwikkelaar, waterschappen als gebruiker, STOWA voor kennisbundeling en kennisverspreiding Prototype ontwikkeld, nog niet getest

Hydrochip Aanpak Nadenken over vervolg op KRW project EU dimensie helder krijgen Schrijven aanvraag vanuit implementatieperspectief, internationale component Support verwerven bij relevante eindgebruikers Resultaat: 714.000,- subsidie http://watermozaiek.stowa.nl/projecten/hydrochip_?eid=1099&pid=2391

Ervaringen en observaties LIFE+ is breed inzetbare regeling! o Geschikt voor grotere, langlopende demonstratieprojecten o Substantiële financiële bijdrage o Podium voor internationale exposure Maar: o Veel concurrentie o Concurrerende projecten onbekend o Sterke afhankelijkheid kennis en voorkeur?? evaluator (Nereda!) o Vergelijkbare projectonderdelen kunnen verschillend geëvalueerd worden Ervaring uit verleden is geen garantie!

Observaties (vervolg) Aanvraagprocedure op papier eenvoudig, praktijk weerbarstig o o o o Goede verhaal Begroting (verschil werkelijke kosten subsidiabele kosten)! Verschil indienmoment-start project Digitaal aanvraagsysteem Trend naar meer zekere projecten o o Project met minder onzekerheden (financiering, vergunningen) succesvoller Substantiële wijzigingen in revisiefase leiden tot sterk verhoogd afbreukrisico!

Observaties vervolg Keuze biodiversiteit versus Natuurproject niet altijd eenduidig Afwikkeling: trend naar meer controle door EU o o o Samenwerkingsovereenkomst Projectuitvoering versus projectplan Administratieve vereisten

Succesfactoren Goede aansluiting voorstel bij call: onderwerp, uitwerking onderwerp, voorgestelde oplossing Europese dimensie: probleem en oplossing (geen hobby s!) Partnerschap klopt Consistente uitwerking werkpakketten, projectorganisatie en financiering ( lees alle details van de call ) Aandacht voor vervolgpotentieel en disseminatie/communicatie Geen godfatherprojecten (verschuiven milieuprobleem)

Tips Tijdig beginnen: wacht niet tot de call wordt gepubliceerd! Gebruik ondersteuning door RVO (NB: geen garantie op succes!) Creëer draagvlak binnen organisatie(s) Plan aanvraagproces zorgvuldig o Leestijd o Beslistermijnen organisaties o beperkingen aanvraagprogramma Overweeg bij eerste of eenmalige indiening externe ondersteuning

Vragen? Erik Jan Langkamp: erik.jan.langkamp@emconsult.nl Telefoonnummer: 033 253 4820/ 06 1809 4938