Groenontwikkelingsplan Gemeente Cranendonck Augustus 2015 Maarheeze
Colofon: Status: Definitief Versie: 1.0 Datum: 14 augustus 2015 Auteur: Ing. R.M.M. Vos
Inhoudsopgave INLEIDING 4 HOOFDSTUK 2 IDENTITEIT VAN MAARHEEZE 5 2.1 Geschiedenis in het kort 6 2.2 Landschappelijke onderlegger 7 2.3 Infrastructuur 8 2.4 Bebouwing 9 HOOFDSTUK 3 VISIE 10 3.1 Wensbeelden in relatie tot nieuwe ontwikkelingen 11 3.2 Duurzame inrichting 12 3.3 Sortimentskeuze 13 3.4 Integraal Beheer Openbare Ruimte 14 3.5 Ontkoppeling regenwatersysteem 15 HOOFDSTUK 4 STRUCTUREN OP DORPSNIVEAU 16 4.1 Stationsweg/Hoofdstraat en Havenweg 17 4.1.1 Inventarisatie huidige groenstructuur 17 4.1.2 Wensbeeld 17 4.1.3 Maatregelen 17 HOOFDSTUK 5 STRUCTUREN OP WIJKNIVEAU 18 5.1 Wijkontsluitingswegen 19 5.1.1 Inventarisatie huidige groenstructuur 19 5.1.2 Wensbeeld 19 5.1.3 Maatregelen 19 HOOFDSTUK 6 VAN VISIE NAAR UITVOERING 20 6.1 Oud Maarheeze 21 6.1.1 Huidige groenstructuur 21 6.1.2 Wensbeeld 21 6.1.3 Maatregelen 21 6.2 Kijkakkers/Moonslaan/Vogelsberg 22 6.2.1 Huidige groenstructuur 22 6.2.2 Wensbeeld 22 6.1.3 Maatregelen 22 6.3 De Neerlanden 23 6.3.1 Huidige groenstructuur 23 6.3.2 Wensbeeld 23 6.3.3 Maatregelen 23 6.4 Bruine Akkers 24 6.4.1 Huidige groenstructuur 24 6.4.2 Wensbeeld 24 6.4.3 Maatregelen 24 6.5 Maarheeze zuid 25 6.5.1 Huidige groenstructuur 25 6.5.2 Wensbeeld 25 6.5.3 Maatregelen 25 6.6 ElPinar / Koenraadtweg 26 6.6.1 Huidige groenstructuur 26 6.6.2 Wensbeeld 26 6.7 Kamersven 26 6.7.1 Huidige groenstructuur 26 6.7.2 Wensbeeld 26 6.8 Engelsman/rondven 27 6.8.1 Huidige groenstructuur 27 6.8.2 Wensbeeld 27 6.8.3 Maatregelen 27 HOOFDSTUK 7 VAN VISIE NAAR UITVOERING 28 Beheer en Onderhoud 29 Grootschalig onderhoud en herinrichtingen 29 Losse projecten 29 Bijlage 30 Bijlage 31 Bijlage 32 < inhoud
Inleiding De gemeente Cranendonck is een landelijke gemeente, opgebouwd uit 6 dorpskernen. Elke kern is uniek en de gemeente wil dat vasthouden en versterken. In de strategische visie (Visie Cranendonck 2009-2024) wordt dan ook als speerpunt genoemd: Behouden en versterken van het eigene van elke kern. De gemeente hecht daarnaast grote waarde aan haar groen en heeft ook dat in haar strategische visie verwoord: Behouden en versterken van het groene, rustieke karakter van Cranendonck als woongemeente. Naast deze ambities bestaan er op een aantal plekken knelpunten in het groen en liggen er wensen voor aanpassingen van de openbare ruimte. Wijzigingen in de samenleving qua samenstelling, maar ook in wijze van beleven en gebruik van de openbare ruimte geven aanleiding om met andere ogen naar die openbare ruimte te kijken. In dit Groenontwikkelingsplan worden bovengenoemde ambities gecombineerd met het bestaande beleid en de aanwezige knelpunten. In deze notitie wordt antwoord gegeven op de navolgende vragen betreffende het groen. Wat is het huidige beeld? Wat zijn de sterke en zwakke punten? Wat is het gewenste beeld? En wat moet er gebeuren om dat te bereiken? Doel Dit Groenontwikkelingsplan geeft richting aan de gewenste ontwikkeling om een prettige, groene buitenruimte te realiseren. Op basis van deze notitie kunnen op operationeel niveau de juiste keuzes gemaakt worden bij het beheer, maar ook bij nieuwe ontwikkelingen. Hiermee vormt het de aanzet tot het waarborgen, behouden en versterken van de kwaliteit van de openbare ruimte. Hoe te lezen? In het plan worden strategische keuzes gemaakt voor de toekomst. Er worden wensbeelden omschreven met bijbehorende maatregelen om deze wensbeelden te bereiken. De meeste maatregelen kunnen en zullen pas uitgevoerd worden indien ze onderdeel zijn van een project waarbij ingrepen in de openbare ruimte gedaan worden. Dit betekent ook dat de genoemde maatregelen nadere uitwerking nodig hebben en dat er geen concrete planning is voor het uitvoeren van de projecten. Looptijd De looptijd van dit stuk is in principe onbeperkt. Met name een eenduidige lijn is nodig om de gewenste groenstructuren te realiseren in de komende jaren. Gezien de sterke raakvlakken die dit plan heeft met de strategische visie van de gemeente dient dit plan ook in 2024 geactualiseerd te worden. Leeswijzer Hoofdstuk 2 begint met een omschrijving van de identiteit van Budel-Dorplein. Hoe is het Budel-Dorplein van nu ontstaan en welke links met het verleden zijn nog actueel. In hoofdstuk 3 wordt de visie gegeven met betrekking tot de na te streven doelstellingen. Aansluitend worden de huidige en gewenste groenstructuren omschreven met de bijbehorende maatregelen om de wensbeelden te realiseren opvolgend op dorpsniveau (hoofdstuk 4) en buurtniveau (hoofdstuk 5). Tot slot in hoofdstuk 6 wordt ingegaan op de wijze waarop de te nemen maatregelen worden weggezet in de tijd en welke budgetten hiervoor benodigd zijn. 4 < inhoud
2 Hoofdstuk 2 Identiteit van Maarheeze Het Nederlandse landschap is ontstaan uit een combinatie van onder andere de bodem, het klimaat en het menselijk handelen. Binnen dit landschap hebben verschillende gebruiksfuncties en/of elementen zoals bebouwing, wegen, landbouwgronden, bossen enzovoorts hun eigen plek gekregen. Binnen dit landschap zijn ook onze huidige dorpen en steden ontstaan. Deze ontstaansgeschiedenis die voor elk dorp uniek is, geeft inzicht in de identiteit van een dorp. In dit hoofdstuk wordt aandacht besteedt aan de ontstaansgeschiedenis van Maarheeze om hiermee het eigene van dit dorp inzichtelijk te maken. 5 < inhoud
2.1 Geschiedenis in het kort Maarheeze wordt het eerst genoemd in 1223, wanneer het gebied in leen wordt gegeven aan de Heer van Heeze. Het gebied werd in 1242 geërfd door Engelbert van Horne. Vermoedelijk was hij het die tussen Maarheeze en Soerendonk een kasteel liet bouwen. Geïnspireerd op de natuurlijke omstandigheden ter plaatse (kraan: kraanvogel, donk: hoogte, heuvel) werd het kasteel Cranendonck genoemd. In 1421 waren Maarheeze, Soerendonk, Gastel en Budel reeds verenigd in twee schepenbanken, die verantwoordelijk waren voor zowel voor het bestuur als de rechtspraak. In de jaren daaropvolgend komt het kasteel met het omliggende grondgebied, in handen van verschillende eigenaars, waaronder Anna van Egmond. Zij was de eerste vrouw van Willem van Oranje. Nog steeds behoort Barones van Cranendonck tot een van de vele titels van H.M. prinses Beatrix. In 1673 werd het kasteel door de Fransen verwoest. In de Bataafs-Franse tijd met de Franse revolutie die daarop volgde (1795), veranderde er veel. Alle geloven werden gelijk voor de wet. Parochies werden samengevoegd en de schepenbanken werden vervangen door het instituut gemeenten. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen volgde verschillende samenvoegingen en verzelfstandigingen van de dorpen. In 1938 werd de gemeente Maarheeze eigenaar van Landgoed Cranendonck. De villa die er in de loop der tijd was bijgebouwd werd het bestuurlijke centrum. Vanaf die tijd is Maarheeze gemaakt tot wat het dorp nu is: oude lintbebouwing met een paar oude woonkernen aan- (of beter: op)gevuld met uitbreidingswijken, maar zonder echt centrum. De plaats waar zich eind vijftiger jaren een centrum (met kerk, school, gemeentehuis, postkantoor, teutenhuizen en café-restaurants) had ontwikkeld, werd doorsneden door een gevaarlijk drukke weg. Die is vervangen door wat nu de A2 heet en gemeentehuis plus postkantoor zijn verdwenen.maarheeze was tot 1997 een zelfstandige gemeente. In 1997 werd Maarheeze toegevoegd aan de nieuwe gemeente Cranendonck. 6 < inhoud
2.2 Landschappelijke onderlegger De naam Maarheeze bevat het woord maar, dat moeras betekent, en heeze, dat doorgang beteken. Maarheeze betekent dus moerasdoorgang. De kern Maarheeze is zoals eigenlijk alle kernen in Cranendonck (behalve Budel-Dorplein) ontstaan als een esdorp. Oude akkercomplexen omringden de kern. In de loop van de tijd heeft Maarheeze zich flink uitgebreid, echter niet in relatie met de oorspronkelijke structuur van de kern. Doordat de uitbreiding vooral is bepaald door de ligging tussen de A2 en de spoorweg is er nauwelijks nog sprake van lintbebouwing langs akkercomplexen. 7 < inhoud
2.3 Infrastructuur Belangrijke infrastructuur bestaat uit de A2 welke in noord-zuid richting langs en gedeeltelijk door Maarheeze loopt. Daarnaast loopt evenwijdig aan de A2 de spoorlijn, welke is gelegen tussen het dorp Maarheeze enerzijds en in bedrijventerrein Den Engelsman en de buurten El Pinar en Kamersven anderzijds. Maarheeze heeft op de A2 een eigen afslag en sinds enkele jaren is er een station, waardoor rechtstreeks van het spoor gebruik gemaakt kan worden. Maarheeze wordt ontsloten door de Kleine Bruggen richting Soerendonk, de Sterkselseweg richting Sterksel, Koenraadtweg/Hugten richting Someren, Philipsweg richting Weert en de Oranje Nassaulaan/Driebos richting Budel. 8 < inhoud
2.4 Bebouwing In Maarheeze staan enkele kenmerkende gebouwen, met name de St. Josephschool aan de Stationsstraat de Gertrudiskerk en omliggende gebouwen aan de Kerkstraat en de Hoge weg. Ook dorpscafé De Statie mag niet aan dit lijstje ontbreken. 9 < inhoud
3 Visie Het groen in Maarheeze is ingericht op zo n manier dat zij functionaliteit met historische waarden en wensen van bewoners combineert. Dat betekend dat bomen toegepast worden waar zij zowel bovengronds als ondergrond voldoende groeiruimte hebben. Dat er veel gazon aanwezig is, waarbij afhankelijk van de locatie, bosplantsoen, hagen, bodembedekkers en andere beplanting wordt gebruikt om te accentueren, af te schermen of aan te kleden. Dit in combinatie met een overzichtelijk assortiment draagt er zorg voor dat er een gestructureerde, bruikbare en beheervriendelijke openbare ruimte aanwezig is. 10 < inhoud
3.1 Wensbeelden in relatie tot nieuwe ontwikkelingen Een (groot) deel van de maatregelen zoals genoemd in deze rapportage zullen pas in de toekomst tot uitvoering komen en met name bij nieuwe ontwikkelingen zoals grootschalige renovaties of herinrichtingen. Deze rapportage dient dan ook toegevoegd te worden aan de (beeldkwaliteit)eisen die aan nieuwe ontwikkelingen worden gesteld. 11 < inhoud
3.2 Duurzame inrichting De groene inrichting dient gericht te zijn op duurzame instandhouding van de geplante boom of ingeplante groenvak. Derhalve dient met name aandacht gegeven te worden aan ondergrondse groeiplaatsinrichtingen. Plantvakken kunnen alleen in stand gehouden worden als ze voldoende maat hebben of indien ze een wezenlijk onderdeel vormen van een groter verband. Indien niet voldoende ruimte aanwezig is kan beter gekozen worden niets te planten (met name bomen) dan toekomstige problemen te ontwikkelen. Daarnaast is het aan te raden een beperkt assortiment te voeren en afhankelijk van de beschikbare ruimte zowel bovenals ondergronds een soort/de soorten te kiezen. Doel van bovenstaande tekst is beheervriendelijke inrichting realiseren van de plantvakken en bomen. Waar mogelijk zal getracht worden de biodiversiteit te versterken middels de aanplant van specifieke soorten. De Gemeente Cranendonck heeft zich gecommitteerd aan het Countdown 2010 principe (waar mogelijk/ wenselijk bevorderen inheemse flora en fauna). 12 < inhoud
3.3 Sortimentskeuze In Maarheeze valt met name het grote aandeel inlandse Eiken op. Dit is kenmerkend voor het dorp en van vroeger uit zo gegroeid. Enerzijds is het belangrijk dit in ere te houden vanwege het belang als onderdeel van het eigene van Maarheeze. Maar anderzijds herbergt een monotone soortkeuze ook altijd een gevaar in verband met ziektes en plagen. In dit geval is Eikenprocessierups hier een sprekend voorbeeld van. Uitbreiding van het assortiment en daarmee spreiding van het risico op en van ziekten en plagen is dan ook zinvol. 13 < inhoud
3.4 Integraal Beheer Openbare Ruimte Gemeente Cranendonck heeft in de beleidsvisie Ibor vastgelegd hoe zij om gaat met het beheer van de openbare ruimte. Aan de hand van beelden is zichtbaar gemaakt welke bandbreedte er bestaat op de vier kernbegrippen die hoofdzakelijk de kwaliteit van de openbare ruimte bepalen: Schoon, Heel, Veilig en Duurzaam. In dit groenontwikkelingsplan zijn de wensbeelden en maatregelen zo omschreven dat het behalen van de IBOR-doelstellingen door de inrichting mogelijk gemaakt wordt. In het onderhoud van het groen wordt in de daar gebruikelijke systematiek (RAW) gesproken over de kwaliteitsbeelden A+ t/m D. Deze kwaliteitsbeelden zijn meetbaar gemaakt (stuks onkruid per vierkante meter bijvoorbeeld), om de kwaliteit van uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden objectief te kunnen meten. Hoewel de IBOR- ambities veel verder gaan is een grove vergelijking wel mogelijk. Hierbij kan voor R+, A gelezen worden, voor R, niveau B en voor R-, C-niveau. 14 < inhoud
3.5 Ontkoppeling regenwatersysteem Een ontwikkeling die gaande is in Gemeente Cranendonck is het opstellen van ontkoppelingsbeleid waarbij het doel is het regenwater niet meer via de riolering af te voeren maar om dit middels een apart afvoersysteem af te voeren. Dit regenwater zal ergens geborgen moeten worden alwaar het in de bodem dient te infiltreren of verder afgevoerd kan worden. Naar verwachting zal dit tot gevolg hebben dat er aan de rand van het dorp grootschalige wadi s ingericht worden. Deze hebben na een fikse regenbui als functie om regenwater te bergen en op te vangen. In droge periodes kan eendergelijk gebied recreatief gebruikt worden. Qua groene inrichting dient men goed na te denken over keuze van bomen en beplanting. Deze dienen om te kunnen gaan met (sterk) wisselende waterstanden. De exacte inrichting van deze wadi s zal in het moet nog bepaald worden. Één ander is afhankelijk van de locatie, de grootte en het cultuurtechnische inrichting. 15 < inhoud
4 Structuren op dorpsniveau Groenstructuren hebben een functie op dorpsniveau wanneer er maar één of enkele van deze structuren aanwezig zijn in het dorp, waardoor het complete dorp belang heeft bij deze structuur. Bijvoorbeeld een begraafplaats vervuld een functie op dorpsniveau. 16 < inhoud
4.1 Stationsweg/Hoofdstraat en Havenweg 4.1.1 Inventarisatie huidige groenstructuur De Stationsstraat kenmerkt zich door het ontbreken van een gemeentelijke groenstructuur. Het aanwezige groen is in particulier eigendom. Hoewel er redelijk veel particulier groen in de voortuinen aanwezig is, is het beeld erg wisselend. Langs de Stationsstraat ligt de parkeerplaats bij de Rabobank. Op dit plein is geen enkel gemeentelijk groen aanwezig, behoudens 1 boom naast de Rabobank en een particuliere hoge haag met enkele bomen daarin. Hierdoor oogt het plein stenig, hard en stedelijk. 4.1.2 Wensbeeld In de huidige wegenstructuur dient de Stationsstraat in 2 delen 2 doelen. Het oostelijk gedeelte dient als doorgaande weg komende vanaf de Sterkselseweg richting Koenraadtweg en vice versa. Deze verkeersfunctie vragen om een overzichtelijke en verkeersgeleidende inrichting met groen. Dit is door middel van het aanbrengen van een enkele bomenrij te realiseren. 4.1.3 Maatregelen Oostelijk gedeelte Stationsstraat (Tussen spoor en Sterkselseweg): Aanbrengen enkele bomenrij zonder onderbeplanting met bomen van 1ste grootte en in een andere soort dan in het westelijk gedeelte. Westelijk gedeelte Stationsstraat (Tussen Sterkselseweg en A2): Aanbrengen hagen van Carpinus of Fagus Aanbrengen van zuilvormende bomen. Plein bij Rabobank: Groene inrichting realiseren, ontwerp is vervolgproject (onderdeel centrumplan). Door middel van het toepassen van hagen en/of bomen kan een ander beeld gecreëerd worden. In het westelijk gedeelte van de Stationsstraat is door middel van hagen met zuilvormende bomen een dorpse sfeer gecreëerd. Het plein voor de Rabobank kent een vergelijkbare inrichting, waardoor er een duidelijke verbinding is ontstaan tussen het plein en de Stationsstraat. 17 < inhoud
5 Structuren op wijkniveau Groenstructuren hebben een functie op wijkniveau wanneer de structuur beleeft of gebruikt wordt door mensen uit de betreffende wijk of enkele buurten. Bijvoorbeeld het groen langs een wijkontsluitingsweg. 18 < inhoud
5.1 Wijkontsluitingswegen 5.1.1 Inventarisatie huidige groenstructuur De hoofdroute bestaat in het noordelijk deel uit de Vogelsberg, Schimmelstraat, Neerlanden, Sterkselseweg en de Stationsstraat. Langs deze wegen wordt het beeld met name door de particuliere voortuinen bepaald, op de Neerlanden en Vogelsberg na waar een bomenstructuur aanwezig is. Op de hoek Sterkselseweg/Vogelsberg ligt een historische brink met bomen. In het zuiden gaat dit om de Moonslaan en Oranje Nassaulaan, deze kennen een duidelijke boomstructuur, wel is er afwisseling in de wijze van aanplant (eenzijdig, tweezijdig, enkele rij, dubbele rij enzovoorts). Het bedrijventerrein wordt ontsloten door de Koenraadtweg, Driebos en de Phillipsweg. Al deze drie laatste wegen worden begeleid door een aanwezige groenstructuur in de vorm van laanbeplanting en/of bos. 5.1.2 Wensbeeld Het groen en met name de bomen aan de wijkontsluitingswegen dienen bij te dragen aan de oriëntatie van de weggebruiker. Daarbij dient in de groenstructuur zichtbaar te zijn wanneer de doorgaande route gevolgd wordt en wanneer men hiervan afwijkt. Het zuidelijk gedeelte en de weg van en naar het bedrijventerrein bestaan uit een duidelijke groenstructuur met bomen. Dit gedeelte voldoet daarmee aan het wensbeeld. Het noordelijk gedeelte kent gedeeltelijk geen boomstructuur. Met enkele strategisch geplaatste bomen kan de gewenste herkenbare structuur gerealiseerd worden. 5.1.3 Maatregelen Vogelsberg: Plaatsen bomen op strategische plaatsen, zoals hoek met De Kievitstraat en de hoek met de Akkerstraat. 19 < inhoud
6 Van visie naar uitvoering Groenstructuren hebben een functie op buurtniveau wanneer de structuur beleeft of gebruikt wordt enkel door mensen uit die betreffende buurt. In dit hoofdstuk wordt met name over het gemeentelijke groen gesproken. Maar ook particuliere (voor)tuinen dragen bij aan de groene aankleding van een straat en/of buurt. 20 < inhoud
6.1 Oud Maarheeze 6.1.1 Huidige groenstructuur Het gedeelte Kerkstraat tussen de snelweg en de kerk kenmerkt zich door de aanwezigheid van grote Lindes en enkele kastanjes in zowel gemeentelijk als particulier eigendom. Verdere invulling van het groen op dit gedeelte wordt door particuliere voortuinen bepaald. Hetzelfde geldt voor De Dalen. Op de hoek Kerkstraat en De Dalen is een solitaire boom geplant op een strategisch belangrijke plaats. Ter hoogte van de kerk heeft de Kerkstraat een erg groen karakter. Hier wordt het beeld bepaald door een combinatie van bomen en bosplantsoen en de tuin voor de kerk. Vanaf de kerk vindt er langzaam een overgang plaats naar het buitengebied. Dit gedeelte begint met een enkele bomenrij, welk stopt zodra de weilanden in beeld komen. De Vinnen kent een sterke laanstructuur van eiken die samen met het particuliere groen de straat zwaar groen aankleedt. 6.1.2 Wensbeeld Het groen in dit authentieke gedeelte is aangepast aan de bestaande gebouwen. Dat wil zeggen dat er langs de Kerkstraat een laanstructuur aanwezig is van Lindes, zonder onderbeplanting of gazon er onder. Rondom de kerk, het kerkhof en de parkeerplaatsen is wel een meer groene inrichting aanwezig met heesterbeplanting. Daarbij is voor soorten gekozen die het mogelijk maken om er overheen te kijken, waardoor rondom zoveel mogelijk zicht ontstaat op de aanwezige weilanden. 6.1.3 Maatregelen Kerkstraat: Tegenover kerk bosplantsoen verwijderen en aanplanten met laagblijvende heesterbeplanting, zodat er zicht op achterliggende weilanden ontstaat. Laanstructuur creëren door bijplanten bomen langs de Kerkstraat. Bomenrij doortrekken tot aan grens bebouwde kom met Lindes. Inrichting afstemmen op plan Kerkbestuur Kerkstraat 21 < inhoud
6.2 Kijkakkers/Moonslaan/Vogelsberg 6.2.1 Huidige groenstructuur Opvallend is de groene ruimte aan de Kijkakkers rondom de Smeltkroes. Hier zijn bomen geplant in gazons die de ruimte hebben uit te groeien tot volle wasdom. Hierbij is gebruik gemaakt van meerdere boomsoorten van 1ste, 2de en 3de grootte, afgestemd op de locatie en groeiruimte. Dit gazon wordt met regelmaat gebruikt voor festiviteiten. Rondom de Smeltkroes is diverse beplanting toegepast, passend bij een bedrijfstuin. De parkeerplaats is omringt door een haag. De Moonslaan kent een stevige eenzijdige laanstructuur van gekandelaberde lindes in een zandberm. De overzijde van de weg wordt deels ingevuld met particuliere bomen, boomloze voortuinen en sporadisch een gemeenteboom. In de Vogelsberg is een structuur met bomen aanwezig, echter zit hier geen regelmaat in. Deels is deze 2-zijdig en deels enkelzijdig. Het is een combinatie van gemeentelijke en particuliere bomen in diverse soorten, waardoor er geen rustig beeld aanwezig is. Ondergrond bestaat deels uit gazon en deels uit zwarte berm. 6.2.2 Wensbeeld Het wensbeeld bestaat uit de huidige situatie in de kijkakkers. Rondom de Smeltkroes een aangelegde bedrijfstuin, rondom de parkeerplaats een haag en bomen van diverse grootte en soorten op de omliggende gazons. In de toekomst staat er in deze straat een enkelzijdige bomenrij met zuilvormige bomen. Waar mogelijk zullen ook soortgelijke bomen aan de 2de zijde komen. Het wensbeeld in de Vogelsberg is de aanwezigheid van een laanbeplanting in een regelmatig patroon. Moonslaan 6.2.3 Maatregelen Kijkakkers: Maatregelen nemen m.b.t. voeding voor bomen. Of beplanten boomspiegels, of jaarlijks toedienen compost of mulch, of wijzigen maaibeheer, waardoor het gras nog maar 1 of 2 maal per jaar gemaaid wordt. Moonslaan: Bij een herinrichting of bij einde levensduur huidige bomen vervangen door nieuwe zuilvormende bomen planten. Vogelsberg: Aanvullen boombeplanting Vogelsberg Kijkakkers Kijkakkers 22 < inhoud
6.3 De Neerlanden 6.3.1 Huidige groenstructuur In de nieuwe woonstraten langs de Neerlanden, te weten: Wulp, Houtsnip, Patrijs, Kemphaan en Kwartel wordt het beeld met betrekking tot het groen met name door het particuliere groen bepaald. Het groen pleintje tussen de Patrijs en de Neerlanden bestaat uit een gazon met speeltoestellen, omgeven door een haag waarin bomen geplant zijn. Daarnaast zijn enkele solitaire bomen op het gazon geplant. 6.3.2 Wensbeeld Het huidige beeld is tevens het wensbeeld. Buiten het groene plein geen gemeentelijk groen, daar wordt de structuur door particulier groen bepaald. Het groen pleintje bestaat uit een gazon met enkele speeltoestellen daar op. Het groen plein is afgezet met een haag waarin bomen geplant zijn, met enkele solitaire bomen aan de zijkant van het gazon. Eenzelfde inrichting is ook gewenst voor het uitbreidingsplan De Neerlanden II. Belangrijk onderdeel van het beeld is de inrichting van de weg De Neerlanden (zie 5.1) met zijn brede grasbermen en aan weerszijden van de weg een bomenrij. 6.3.3 Maatregelen Geen aanleiding tot het nemen van maatregelen. Wulp 23 < inhoud
6.4 Bruine Akkers 6.4.1 Huidige groenstructuur Het groen van de Bruine Akkers wordt met name door particuliere voor- en zijtuinen bepaald. Op meerdere plaatsen zijn op hoeken met onder andere Dissel, Zicht, Gaffel en Sikkel zijn groene pleintjes gerealiseerd. Op deze pleintjes zijn combinaties van bomen, gazons, (blok)hagen en bosplantsoen aanwezig. Het beeld van deze pleintjes wisselt, dit heeft met name te maken met het percentage bosplantsoen ter plaatse. Bijzonderheid om aan te geven is wel de grote eik welke staat in het zuidelijk gedeelte langs de Bruine Akkers, een klein stukje verder staat ook een groepje eiken wat het vermelden waard is. In de Dissel wordt het groene beeld bepaald door particulier groen. Daarnaast zijn waar mogelijk bomen in diverse soorten in de verharding geplant, gezien de zeer beperkte boven- en ondergrondse groeiruimte is dit geen houdbare situatie. Vanuit het verleden stond er in deze buurt veel bosplantsoen. In de afgelopen jaren is hiervan reeds veel omgevormd naar gazon. Hierdoor is een rustiger en overzichtelijker beeld ontstaan en is tevens gebruiksruimte ontstaan die voorheen nauwelijks benut kon worden. 6.4.2 Wensbeeld Qua structuur komt de huidige groenstructuur overeen met het wensbeeld. Dat wil zeggen, op hoeken van wegen waar de ruimte is groen pleintjes met gazon, bomen en (blok)hagen. Toepassing van bosplantsoen op dergelijke pleinen hoort bij het stedenbouwkundig ontwerp van deze buurt, maar dient met name toegepast te worden om het zicht op zijgevels te ontnemen. Daar waar het bosplantsoen geen stedenbouwkundige functie heeft dient die verwijderd te worden en zo ingericht te worden dat gebruiksruimte ontstaat. In de Dissel wordt het beeld bepaald door particulier groen. 6.4.3 Maatregelen Bruine akkers: Verwijderen bosplantsoen welke niet tegen bebouwing staat ten behoeve van het benemen van het zicht. Omvormen naar gazon en hagen langs de weg. Dissel: Bomen in verharding verwijderen die problemen veroorzaken en/of gaan geven en niet herplanten. Bruine Akkers Sikkel Gaffel Losplaats Zicht Wetsteen Dissel Zeis 24 < inhoud
Oranje Na saulaan Willem-Alexanderlaan Wilgenroosstraat 6.5 Maarheeze zuid 6.5.1 Huidige groenstructuur Dit gedeelte van Maarheeze is zeer bomenrijk. Waar de ruimte aanwezig is zijn bomen aangeplant met name in gazons. Af en toe zijn hagen en beplantingen toegepast, al dan niet in combinatie met bomen. Het toegepaste assortiment is niet uitgebreid, maar geeft daardoor een rustig beeld. Opvallende zaken hierbij zijn de 3de grootte bomen in de Meidoornstraat/Floralaan, deze in de verharding geplante bomen hebben hier weinig toekomstperspectief. Met name door concurrentie van beplanting in particuliere tuinen. Daarnaast wortelen de bomen in deze particuliere tuinen, wat op voor overlast kan/zal zorgen. In de Floralaan, de Puttendijk, de Willem Alexanderstraat, Sneppendijk, Puttendijk, Gentiaanstraat, Wilgenroosstraat staan een stevige boomstructuur met bomen in gazons. De Korenbloemstraat, de Julianalaan, de Lavendelstraat, Gagelstraat kennen een bomenrij in een blokhaag cq. beplanting. In de Evenestraat staat een bomenstructuur van bolbomen. Ogenschijnlijk staan deze deels in particuliere voortuinen en deels in de verharding. De Smits van Oyenlaan kent een dubbele rij gekandelaberde bomen. Bij de brandweerkazerne aan de Molenstraat staan op de parkeerplaats diverse platanen. In de Sleedoornstraat, de Weigeliastraat staan de bomen in de verharding. In het noordelijk gedeelte van t Hagelkruis staat een stevige groenstructuur in de vorm van 1 rij volwassen bomen en daarnaast een rij jonge bomen. Onder de grote bomen bestaat de inrichting uit hagen, bodembedekkers en heesters. In het zuidelijk gedeelte van t Hagelkruis staat dezelfde boombeplanting, maar is er een andere onderbeplanting van met name gazon met hier en daar bosplantsoen/heesterbeplanting. 6.5.2 Wensbeeld In dit gedeelte van Maarheeze is de inrichting qua groen goed op orde. Het is functioneel aangelegd, de kwaliteit is op orde en het beeld is daarmee netjes, overzichtelijk en functioneel. Daarmee voldoet het huidige beeld aan het wensbeeld en is het niet aan te raden grootschalige ontwikkelingen door te voeren. Qua inrichting betekend dit bomen in gazons, beperkte toepassing hagen, heesters en bosplantsoen. Soorten dienen overeenkomst bestaand groen te zijn, dit is een beperkt assortiment waardoor eenheid en rust wordt gecreëerd. Qua boomsoorten dienen bij nieuwe aanleg andere soorten dan eik toegepast te worden. Dit om reden dat meer variatie qua boomsoorten wel gewenst is. Daarbij bomen van 2de grootte toepassen en rekening houden met gevoeligheid voor ziekten en plagen. 6.5.3 Maatregelen Meidoornstraat/Oostelijk gedeelte Floralaan: Verwijderen bomen in verharding en in minder grote aantallen terugplanten waar mogelijk. Hoek t Hagelkruis/Lavendelstraat: Druppel in de weg, omvormen van rozen naar bodembedekkende heesters. Sneppendijk: Omvormen rozen en heesterbeplanting naar bodembedekkende heesters. Vervangen Kastanjes naast het Sneppennest. Leliesstraat Puttenstraat M eidoornstraat Floralaan Molenstraat Dahliastraat Maarheeze t Hagelkruis Violierstraat Gentiaanstraat Puttendijk Beatrixlaan Sneppendijk 25 < inhoud
Buizerdlaan 6.6 El Pinar / Koenraadtweg 6.6.1 Huidige groenstructuur De groenstructuur op dit gedeelte wordt voornamelijk bepaald door particulier groen. Langs de weg is een strook gazon aanwezig. In het midden van het plan ligt een driehoek welke vol is geplant met heesters met enkele solitairen daarin. 6.6.2 Wensbeeld Het wensbeeld bestaat uit de huidige situatie, dat wil zeggen dat het beeld met name gemaakt wordt door het particuliere groen. De strook gazon langs de weg geeft wat meer ruimte en rust in het beeld. De driehoek midden in het plan is aangeplant met meerdere soorten heesters en wordt strak onderhouden in overeenstemming met het particuliere groen in de omgeving. 6.7 Kamersven 6.7.1 Huidige groenstructuur De huizen in het Kamersven zijn in een bestaand particulier bos geplaatst. De groenstructuur en daarmee de sfeer wordt nog steeds door het bos bepaald. Hier en daar zijn enkele korte laanstructuren aangebracht, deze vervallen echter tegen de bosrand. 6.7.2 Wensbeeld Het wensbeeld betreft hier het huidige beeld, zoveel mogelijk bos, afgewisseld met huizen. Langs de wegen bestaat het groen uit grasachtige begroeiing, wat niet zo intensief als gazon, maar ook niet zo extensief als bermen beheerd wordt. Koenraadtweg Sperwerlaan Valkenlaan Vossenberg Kamersven Larikslaan Kamersven Dennenlaan De Hommelberg Spechtenlaan Valkenlaan Koenraadtweg Sparrenlaan Fazantlaan 26 < inhoud
6.8 Engelsman/rondven 6.8.1 Huidige groenstructuur Het groen bestaat in het Rondven door een dubbele bomenrij welke in beplanting of blokhagen geplant zijn. Het niet doorgaande gedeelte van Den Engelsman is een combinatie van blokhagen, gazon en bomen aangebracht. Het station van Maarheeze is ook in dit gedeelte van het dorp gelegen. Het gedeelte tussen het spoor en de parkeerplaats bestaat uit gazon met een paar bomen daarin. De parkeerplaats zelf is een combinatie van hagen, heesters en bomen. 6.8.3 Maatregelen Engelsman: Herstellen blokhagen Rondven: Herstellen blokhagen Station: Vervangen dode bomen Inrichten gedeelte waar nu alleen gras tussen de parkeervakken staat 6.8.2 Wensbeeld Het wensbeeld bestaat uit een combinatie van blokhagen met daarin bomen. Waar mogelijk, dubbelzijdig, waar niet mogelijk enkelzijdig of geen. De overgang van de wegen waar de bedrijven aanzitten naar de Philipsweg bestaat uit berm. De Philipsweg zelf bestaat enerzijds uit bos en anderzijds uit ruw gras met bomen daarin. De parkeerplaats van het station is inricht met hagen, met daarom heen heesterbeplanting met bomen daarin. Philipsweg Koenraadtweg Rondven Den Engelsman Kalberg 27 < inhoud
7 Van visie naar uitvoering In de voorgaande hoofdstukken zijn diverse maatregelen beschreven. Uitvoering van deze maatregelen is nodig om de gestelde wensbeelden te kunnen bereiken. Echter is het niet reëel om al deze maatregelen op korte termijn uit te voeren qua organisatie en financiën. Daarnaast zou dit op plaatsen ook tot kapitaalsvernietiging komen omdat er in de huidige situatie is geïnvesteerd deze op dit moment nog voldoet. Wat uitvoering betreft zijn de maatregelen in drie groepen in te delen: 28 < inhoud
Beheer en Onderhoud Diverse maatregelen zoals omschreven zijn onderdeel van het reguliere beheer van de beplantingen en derhalve horen deze kosten op dit budget verrekend te worden. Grootschalig onderhoud en herinrichtingen Een deel van de omschreven maatregelen kan het beste uitgevoerd worden wanneer grootschalig onderhoud of herinrichtingen plaats vinden. Werkzaamheden zoals rioolvervangingen lenen zich hier vaak goed voor, omdat de gehele openbare ruimte op dat moment op zijn kop gaat. Losse projecten Tot slot is er een lijst met maatregelen welke als zelfstandig project uitgevoerd kunnen worden omdat dit geen onderdeel is van beheer en/of onderhoud of omdat dit niet pas bij grootschalig onderhoud uitgevoerd kan worden. Op de volgende pagina is een schema opgenomen met daarin een schatting van de kosten welke de maatregelen met zich meebrengen, dit met een verdeling in eerder genoemde categorieën. 29 < inhoud
Structuren op dorpsniveau Beheer & onderhoud (Her-)inrichtingen Project Stationsstraat Oostelijk gedeelte Stationsstraat (Tussen spoor en Sterkselseweg): Aanbrengen enkele bomenrij zonder onderbeplanting met bomen van 1ste grootte en in een andere soort dan in het westelijk gedeelte. X Westelijk gedeelte Stationsstraat (Tussen Sterkselseweg en A2): Aanbrengen hagen van Carpinus of Fagus Aanbrengen van zuilvormende bomen. X X Plein bij Rabobank: Groene inrichting realiseren, ontwerp is vervolgproject. Door middel van het toepassen van hagen en/of bomen kan een ander beeld gecreëerd worden. 30.000,00 Structuren op wijkniveau Beheer & onderhoud (Her-)inrichtingen Project Wijkontsluitingswegen Vogelsberg: Plaatsen bomen op strategische plaatsen. 5.000,00 30 < inhoud
Structuren op buurtniveau Beheer & onderhoud (Her-)inrichtingen Project Kerkstraat: Tegenover kerk bosplantsoen verwijderen en aanplanten met laagblijvende heesterbeplanting, zodat er zicht op achterliggende weilanden ontstaat. 1.500,00 Laanstructuur creëren door bijplanten bomen langs de Kerkstraat. 5.000,00 Bomenrij doortrekken tot aan grens bebouwde kom met Lindes. 5.000,00 Kijkakkers: Maatregelen nemen m.b.t. voeding voor bomen. Of beplanten boomspiegels, of jaarlijks toedienen compost of mulch, of wijzigen maaibeheer, waardoor het gras nog maar 1 of 2 maal per jaar gemaaid wordt. X Moonslaan: Bij een herinrichting of bij einde levensduur huidige bomen, nieuwe zuilvormende bomen planten. X Vogelsberg: Aanvullen boombeplanting 5.000,00 Bruine akkers: Verwijderen bosplantsoen welke niet tegen bebouwing staat ten behoeve van het benemen van het zicht. Omvormen naar gazon en hagen langs de weg. X Dissel: Bomen in verharding verwijderen die problemen veroorzaken en/of gaan geven en niet herplanten. X 31 < inhoud
Meidoornstraat/Oostelijk gedeelte Floralaan: Verwijderen bomen in verharding en in minder grote aantallen terugplanten waar mogelijk. X Hoek t Hagelkruis/Lavendelstraat: Druppel in de weg, omvormen van rozen naar bodembedekker Sneppendijk: 500,00 Omvormen rozen en heesterbeplanting naar bodembedekkende heesters. 5.500,00 Vervangen Kastanjes naast het Sneppennest X Engelsman: Herstellen blokhagen 750,00 Rondven: Herstellen blokhagen 750,00 59.000,00 32 < inhoud
33 < inhoud