Veiligheidshuis Noord Limburg. Startdocument. Maart 2008. 1. Inleiding Het Veiligheidshuis heeft als doel criminaliteit en overlast te verminderen of te voorkomen. Dit realiseren de ketenpartners door intensieve samenwerking en het maken van persoonsgerichte afspraken, gericht op het voorkomen van recidive van daders en het doorbreken van gedragspatronen. Het Veiligheidshuis Noord Limburg is de fysieke locatie waar deze samenwerking plaatsvindt. De meerwaarde van de samenwerking zit met name in de koppeling van de justitiële casusoverleggen aan de zorgoverleggen, daarnaast zijn de lijnen tussen de organisaties kort en kan snel tot actie overgegaan worden. Het Veiligheidshuis richt zich op de volgende doelgroepen: Jongeren en in het bijzonder minderjarige veel- en meerplegers Veel- en meerplegers meerderjarig Ex- gedetineerden Huiselijk geweld; slachtoffers, daders en eventuele kinderen Slachtoffers Het Veiligheidshuis Noord Limburg is op initiatief en onder regie van de gemeente Venlo per 1 januari 2007 van start gegaan. De ontwikkelde werkwijze is ook interessant voor de overige gemeenten in de politiedistricten Venlo en Venray; door gezamenlijk op te trekken wordt voorkomen dat de beschikbare capaciteit versnipperd ingezet wordt en kunnen deze gemeenten meer inhoud geven aan de gemeentelijke regierol in de aanpak van overlast en criminaliteit. Aansluiting van deze gemeenten is per 1 juli 2008 voorzien. De Provincie Limburg stimuleert deze verbreding en heeft een subsidie van 150.000,- t.b.v. het realiseren van een regionaal Veiligheidshuis beschikbaar gesteld. In deze notitie wordt ingegaan op de samenwerking in het Veiligheidshuis; de doelgroepen, de ketenpartners en de activiteiten. Vervolgens wordt ingezoomd op de gemeentelijke rol in het Veiligheidshuis, de financiering en de wijze waarop de gemeentelijke samenwerking vormgegeven wordt. Bij het schrijven van dit startdocument is regelmatig afgestemd met ambtenaren van de gemeenten in de politiedistricten Venlo en Venray. Ook bestuurlijk heeft in de districtelijke driehoeken Venlo en Venray tussentijdse afstemming plaatsgevonden. 2. Doelgroepen Het Veiligheidshuis Noord-Limburg is in ontwikkeling, de reikwijdte van de samenwerking is nog niet vastgelegd. Op dit moment richt het Veiligheidshuis zich op de volgende doelgroepen: Jongeren en in het bijzonder minderjarige veel- en meerplegers Veel- en meerplegers meerderjarig Ex- gedetineerden Huiselijk geweld; slachtoffers, daders en eventuele kinderen Slachtoffers Jongeren / minderjarige veel- en meerplegers: Om te voorkomen dat jongeren afglijden naar ongewenst gedrag bijvoorbeeld schoolverzuim, verslaving of criminaliteit is het belangrijk tijdig in te grijpen. Om dit te kunnen realiseren worden alle zaken waar jeugdige verdachten bij betrokken zijn in het casusoverleg besproken. Zo wordt een vinger aan de pols gehouden en kan bij het opnieuw in beeld komen van de jongere snel ingegrepen worden. M.b.t. de aanpak van jeugdige veel- en meerplegers worden de volgende criteria gehanteerd:
jeugdige veelpleger: jongere van 12 t/m 17 jaar, die in zijn gehele criminele verleden meer dan 5 antecedenten (pv s) heeft waarvan tenminste 1 antecedent (pv) in het peiljaar. jeugdige meerpleger: jongere van 12 t/m 17 jaar, die in zijn gehele criminele verleden 2 t/m 5 antecedenten (pv s) heeft waarvan tenminste 1 antecedent (pv) in het peiljaar. harde kernjongere: jongere van 12 t/m 24 jaar, die in het peiljaar 2 zware delicten heeft gepleegd en in de jaren ervoor drie antecedenten (pv s) heeft én een jongere die in het peiljaar minstens 3 zware delicten heeft gepleegd. Het doel van de samenwerking is het afstemmen van acties en het kunnen bieden van een sluitende aanpak. Deze aanpak is enerzijds gericht op het afstraffen van het gedrag, maar nog belangrijker het bieden van ondersteuning en/of een traject dat de negatieve spiraal kan doorbereken. In de politiedistricten Venlo en Venray kennen we 15 jeugdige veelplegers, 120 jeugdige meerplegers en 64 harde kern jongeren. 1 In het Veiligheidshuis worden afspraken gemaakt en trajecten uitgezet, de lokale gemeenten blijven verantwoordelijk voor hun eigen taken zoals het verstrekken van identiteitspapieren, uitkeringen, trajecten gericht op scholing en werk en het toezien op leerplicht. Een voorbeeld: A. een jongen van 18 jaar komt uit detentie. Hij heeft geruime tijd vastgezeten, ook het merendeel van de afgelopen 6 jaar heeft hij in detentie doorgebracht. Structuur en begeleiding is belangrijk voor hem, terug naar zijn familie is daarom geen optie. Voorwaarden om A. in de samenleving te laten functioneren zijn: Een stabiele woonomgeving met controle vanuit (verschillende) instanties Dagbesteding in de vorm van werk of school Vrijetijdsbesteding Een team bestaande uit een begeleider van de justitiële jeugdinrichting, jeugdreclassering, politie, maatschappelijk werk en gemeente maken een plan van aanpak: A. krijgt de 1 e weken onderdak bij Doortocht, als hij laat zien dat hij met geld om kan gaan en afspraken nakomt krijgt hij via het WOP-traject ( = Wonen Op Proef = wonen met begeleiding van maatschappelijk werk, loopt dit goed dan komtde woning na enige tijd op naam van A. en wordt begeleiding afgebouwd) een woning. Via Bouwflex, een uitzendbureau, kan A. direct na detentie aan de slag, om de eerste maand te overbruggen is een uitkering geregeld. Ook wordt de afspraak gemaakt dat de gemeente contributie voor een sportclub het 1 e halfjaar zal vergoeden. Een medewerker van de jeugdreclassering zal A. intensief gaan begeleiden. A. is enthousiast en lijkt meewerkend. Helaas keert hij op enig moment niet terug van proefverlof, pleegt een overval en zit voorlopig weer in detentie. Van nazorg zal voorlopig geen sprake zijn. Veel- en meerplegers meerderjarig Uitgangspunt van de veel- en meerpleger aanpak is het gegeven dat een kleine groep delictplegers verantwoordelijk is voor een groot deel van de criminaliteit. Dit geldt ook voor het veroorzaken van overlast. Door de kleine groep van veelplegers structureel en integraal te volgen en aan te pakken, worden overlast en criminaliteit verminderd. Door niet alleen repressief, maar vooral ook preventief op te treden is het mogelijk om in een vroeg stadium vormen van overlast en criminaliteit tegen te gaan. M.b.t. de veel- en meerpleger aanpak worden de volgende criteria gehanteerd: Meerpleger; personen die in hun criminele carrière tussen de 2 en 11 antecedenten op hun naam hebben staan, waarvan tenminste 1 in het laatste peiljaar. Veelpleger; personen die in hun criminele carrière 11 of meer processen-verbaal op hun naam hebben staan, waarvan tenminste 1 in het laatste peiljaar. Zeer actieve veelpleger; personen die over een periode van vijf jaar (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt) meer dan 10 processen-verbaal tegen zich zag opmaken, waarvan tenminste 1 in het laatste peiljaar. In de politiedistricten Venlo en Venray zijn in totaal 202 veelplegers actief, in beide politiedistricten hebben in totaal 734 inwoners het etiket meerpleger gekregen. De insteek van de aanpak is het in beeld krijgen van de achtergronden van het gedrag en hem motiveren, desnoods via drang en 1 Bron : Jeugdgroepen in beeld voorjaar 2007. Politieregio Limburg Noord juni 2007. 2
dwang, het gedrag te veranderen. De lokale gemeenten hebben hier een rol in m.b.t. bijvoorbeeld het verstrekken van een uitkering, schuldhulpverlening en het aanbieden van trajecten gericht op werk of scholing. Het uitzetten en afstemmen van trajecten voor volwassen veelplegers vindt plaats in het nazorgoverleg volwassenen. Ex- gedetineerden De doelgroepen ex-gedetineerden en volwassen veel- en meerplegers vallen deels samen. Jaarlijks komen ca. 400 gedetineerden 2 uit ons werkgebied uit detentie. Veel van deze mensen leven al langere tijd in de marge van de samenleving; zorgen voor onrust, overlast en veroorzaken schade die rechtstreeks voortkomt uit hun criminele activiteiten. De samenleving heeft er veel belang bij dat gedetineerden na hun detentie niet terugvallen in hun oude gedrag. Om dit te kunnen realiseren is nazorg van belang. Vanuit de justitiële inrichtingen wordt voor alle gedetineerden aan 4 basisvoorwaarden voor een goede reïntegratie gewerkt. Deze basisvoorwaarden zijn: Identiteitspapieren Onderdak Inkomen Zorg. Op het moment dat gedetineerden met ontslag gaan, behoort in deze voorwaarden te zijn voorzien. Formeel is de ex-gedetineerde zelf verantwoordelijk voor het zetten van de nodige stappen maar de praktijk wijst uit dat veel ex-gedetineerde deze verantwoordelijkheid niet aan kunnen. In de gevangenis krijgt de gedetineerde ondersteuning van een Medewerker Maatschappelijke Dienstverlening (MMD er), deze ondersteuning vervalt bij ontslag. Een goede overdracht naar de gemeente, zodat de lijn die is uitgezet ook wordt gevolgd, is belangrijk. Een voorbeeld: LEEUWARDEN (Leeuwarder Courant) Bijna twee maanden is John nu op vrije voeten. Het leven buiten de gevangenismuren lijkt op het leven in de cel: niet op en neer van het stapelbed naar de wc, maar van het kastje naar de muur. Gevangen in een kooi van regeltjes en procedures. 20,-- in de hand, dat was het enige wat John had toen hij na bijna 4 jaar ontslagen werd uit de gevangenis. Zijn identiteitskaart was verlopen, een woning regelen was van achter de tralies niet gelukt. Een uitkering was er evenmin. Ziektekostenverzekering? Nee. Hij had nog het geluk dat hij vanuit de bajes bij kennissen kon overnachten. Een eerste poging om zich bij het CWI aan te melden mislukte, vanwege een ongeldig ID-bewijs. Daarvoor had hij een woonadres nodig, maar de corporatie wilde geen bewijs van inschrijving geven. Zijn vrienden hadden namelijk twee maanden geen huur betaald. Dan maar een postadres: maar het Leger des Heils wilde die ook niet afgeven: daarvoor had hij weer een geldig identiteitsbewijs nodig, of een bewijs van vermissing. John: Mijn ID-kaart was alleen verlopen, niet vermist. Moet ik dan liegen bij de politie? Na bemoeienis van een vrijwilliger, de nodige telefoontjes en drie stempels van het CWI, burgerzaken en de sociale Dienst, kreeg John een postadres bij het Leger des Heils. Toch bleek ook het postadres niet genoeg voor een uitkering: ongeldig, vond de Sociale Dienst. Om een lang verhaal kort te maken: John moest anderhalve maand leven op geld van de kerk, maar kon intussen een ID-kaart ophalen en heeft een voorschot van 50,- op zijn uitkering. Het kan nog 6 weken duren voor er meer geld komt. Over een huis en een ziektekostenverzekering hebben we het dan nog niet. 2 Betreft de uitstroom in 2006. Bron: Dienst Justitiële Inrichtingen, cijfermatig overzicht i.k.v. nazorg ex-gedetineerden. 3
Huiselijk geweld Definitie: Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer is gepleegd. Geweld is de aantasting van de persoonlijke integriteit. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen geestelijk en lichamelijk geweld (waaronder seksueel geweld). De huiselijke kring bestaat uit (ex)-partners, gezins- of familieleden en huisvrienden. Het begrip huiselijk heeft betrekking op de relatie tussen dader en slachtoffer, niet op de plaats van het delict (het eigen huis). De omvang van de huiselijk geweld is enorm. Een grove telling laat zien dat in de eerste 11 maanden van 2007 in de politieregio Limburg Noord ca. 1.600 casussen huiselijk geweld bij de politie onder de aandacht zijn gekomen. Interventie betreffende huiselijk geweld richt zich op het hele systeem. Dit wil zeggen straf én hulp, maar ook hulp aan de dader, ondersteuning van het slachtoffer en aandacht voor de eventuele kinderen die deel uitmaken van het gezin. Slachtoffer of getuige zijn van huiselijk geweld heeft een enorme impact, onderzoek laat zien dat een groot deel van de daders van huiselijk geweld vroeger slachtoffer of getuige zijn geweest. Ook in het levensverhaal van veel- en meerplegers komt de aanwezigheid van geweld in de thuissituatie vaak ter sprake. Medio 2008 zal de wetgeving betreffende het op kunnen leggen van een huisverbod in geval van huiselijk geweld feit worden. Dit geeft de gemeenten (de burgemeester) de mogelijkheid in te grijpen waardoor het proces gericht op hulpverlening eerder en sneller in gang gezet kan worden. Twee voorbeelden: Hans, 42, Sittard (pleger) Achteraf snap je niet dat je zo ver bent gegaan. Ik ben gewoon niet zo n prater. Het begon met schreeuwen en is steeds erger geworden. En toen liep het echt uit de hand. Het gaat sluipend en je voelt je vreselijk machteloos. Ik snap nu ook wel dat ik fout zat. Ik schaamde me na elke razernij enorm en speelde daarna mooi weer. Niemand had het door. Dacht ik. Toen kwam de politie. De buren hadden gebeld. Met hulp van buiten gaat het nu weer vrij goed met ons. Dat was in het begin zwaar slikken voor mij. Ze houden je wel even een spiegel voor. Ik ben ontzettend blij dat we er samen uit konden komen op deze manier, ook voor de kinderen. We zijn wel verhuisd, om toch echt een nieuw begin te maken. We hebben nog wel eens woorden natuurlijk, maar ik ga niet meer door het lint. Daphne, 38, Deventer (slachtoffer) Je denkt: dat gebeurt bij ons soort mensen niet. Dus toen het wél gebeurde, schrok ik me kapot. Ik ben niet dom, maar het vreemde was dat je er langzaam in berust. Je schaamt je en je houdt de schone schijn maar op. Zelfs voor mijn beste vriendin hield ik het verborgen. En hij deed precies hetzelfde. Hij was natuurlijk als de dood voor zijn carrière. Hij had een behoorlijk hoge functie. Zo is het jaren doorgegaan. Op mijn werk hadden ze het uiteindelijk wel door. Ik was te vaak plotseling ziek. De personeelsmanager heeft me toen enorm geholpen en is meegegaan naar het steunpunt. De schaamte voel ik nog! Daar konden ze mij uit de droom helpen; het komt in alle kringen voor. We zijn nu een paar jaar uit elkaar. Ik ben nu veel gelukkiger, maar het blijft pijn doen. Vooral omdat je het zo lang hebt laten duren. Ik heb gestudeerd dan denk je niet dat je dit laat gebeuren Slachtoffers Slachtoffer worden van een misdrijf is een ingrijpende ervaring en tast het vertrouwen in de samenleving en het gevoel van veiligheid aan. Het is daarom belangrijk dat slachtoffers goed worden geïnformeerd, opgevangen en, als daar behoefte aan is, begeleid. Deze opvang en begeleiding richt zich op de afhandeling van schade en het eventuele strafrechtelijke of anderszins juridische traject maar ook op het verwerken van het incident en het een plek kunnen geven van de gevolgen. Het is belangrijk dat zorg voor slachtoffers zo snel mogelijk in gang gezet wordt. Binnen de samenwerkingsstructuur van het Veiligheidshuis kan dit geborgd worden. 4
3. De Partners Partners die structureel vanuit het Veiligheidshuis werken zijn: Gemeenten in de politiedistricten Venlo en Venray, direct of indirect via de coördinerend manager Veiligheidshuis of de kwartiermaker als regievoerder Gemeentelijke diensten; sociale zaken, leerplicht Politie Openbaar Ministerie Reclassering Nederland Bureau Jeugdzorg; jeugdhulpverlening en jeugdreclassering GGZ-groep; (justitiële) verslavingszorg en bemoeizorg Bureau HALT Raad voor de Kinderbescherming Bureau Slachtofferhulp Mutsaersstichting 3. Bij specifieke casussen wordt samengewerkt met o.a. maatschappelijke opvang, scholen, algemeen maatschappelijk werk, arbeidsreïntegratiebureaus, Dienst Justitiële Inrichtingen van het Ministerie van Justitie en Justitiële (jeugd)inrichtingen. Werkzaamheden en inbreng per partner: Gemeenten: In de ketensamenwerking zijn de gemeenten verantwoordelijk voor preventie en nazorg. Ook faciliteren zij de ketensamenwerking in het veiligheidshuis. Beveiliging / receptie taken Onderhoud gebouw, schoonmaak, op orde hebben van de faciliteiten (koffie, telefonie, kopiëren, e.d.) Vastleggen werkverdeling dagelijkse briefing Voorbereiding, voorzitten en verslaglegging casusoverleg huiselijk geweld Voorbereiden, voorzitten en verslaglegging nazorgoverleggen jeugd en volwassen Contacten onderhouden en afspraken maken met (keten)partners betreffende samenwerking in het veiligheidshuis; structureel, n.a.v. incidenten en PR Deelname aan casusoverleggen en uitzetten acties voor gemeenten Beleidsmatige ondersteuning ketensamenwerking en vertalen ontwikkelingen naar werkwijzen Om dit te kunnen realiseren leveren de gemeenten de volgende personele inzet: Coördinerend manager (36 uur per week) Receptie / beveiliging (40 uur per week) Administratieve ondersteuning (32 uur per week) Procesmanager (36 uur per week) In de bijlage is de personele inzet namens de gezamenlijke gemeenten in het Veiligheidshuis verder uitgewerkt. Politie: De politie is de leverancier van casussen en draagt zorg voor vroegtijdige signalering van de doelgroep, zetten lijnen en leveren gegevens en achtergrondinformatie t.b.v. casusoverleggen. Raadpleegt dagelijks de bedrijfsprocessensystemen op inverzekeringstellingen, veel- en meerplegers, jeugd en huiselijk geweld en brengt deze informatie in bij de briefing. Verzamelt informatie t.b.v. de justitiële casusoverleggen, het casusoverleg huiselijk geweld en de nazorgoverleggen jeugd en volwassen. Levert 2 x per jaar gegevens aan het OM t.b.v. actualiseren en vaststellen van de veel- en meerplegerslijsten. 3 De Mutsaersstichting heeft een rol in de aanpak van Huiselijk Geweld, een regionale aanpak huiselijk geweld. 5
Coördinatie politiële aanpak betreffende veelplegers en huiselijk geweld Om dit te kunnen realiseren levert de politie de volgende inzet: Coördinator politie Veiligheidshuis (32 uur per week) Administratieve ondersteuning (20 uur per week) Openbaar Ministerie: Het Openbaar Ministerie is samen met de politie leverancier van casussen. Zij zit de justitiële casusoverleggen voor en stellen de veel- en meerplegerslijsten vast. Voorbereiding, voorzitten en verslaglegging van de justitiële casusoverleggen jeugd en volwassenen. Voorbereiding en voorzitten van het veelplegersoverleg Controleert de gegevens van politie en stelt twee maal per jaar de veel- en meerplegerslijsten vast. Op dagen dat justitiële casusoverleggen plaatsvinden deelname aan de briefing zodat zaken snel gekoppeld kunnen worden. Beleidsontwikkeling en coördinatie van de inzet van justitiële partners bij de aanpak van jeugdige en volwassene veel- en meerplegers. Om dit te kunnen realiseren levert het Openbaar Ministerie de volgende inzet: Parketsecretaris 2 dagen per week Administratieve ondersteuning tot 01-11-2007 2 dagen per week is (tijdelijk?) vervallen Officier van Justitie 1 x per 2 weken briefing op maandag Reclassering Nederland: De Reclassering is ca. 20 uur per week in het Veiligheidshuis aanwezig. Zij zijn s ochtends bij de briefing aanwezig en maken dan afspraken met de justitiële verslavingszorg m.b.t. het bezoeken van inverzekeringgestelden op het politiebureau. Zij zijn veelal de casemanager van de volwassen veelpleger. Deelname aan briefing, JCO en veelplegersoverleg. Bezoeken van inverzekeringgestelden en opstellen van een rapportage t.b.v. Openbaar Ministerie en/of rechterlijke macht Casemanagement van veelplegers waarbij geen sprake is van verslavingsproblematiek. Bureau Jeugdzorg: Zowel de jeugdhulpverlening als de jeugdreclassering van Bureau Jeugdzorg hebben hun rol in de ketenaanpak. Het team jeugdreclassering heeft het Veiligheidshuis als uitvalsbasis voor de districten Venlo en Venray. Jeugdzorg checkt kinderen die om welke reden dan ook bij politie in beeld komen op bekendheid bij zorg en pakt eventuele zorgmeldingen op. Daarnaast heeft Bureau Jeugdzorg jeugdigen die reclasseringstoezicht opgelegd hebben gekregen in begeleiding. Deelname aan briefing, JCO minderjarigen en zorgoverleg minderjarigen. Casemanagement van jeugdige veel- en meerplegers GGZ-groep; justitiële verslavingszorg (JVZ): De justitiële verslavingszorg is s ochtends bij de briefing aanwezig en maakt afspraken met Reclassering Nederland m.b.t. het verlenen van vroeghulp aan inverzekeringgestelden. De JVZ is veelal casemanager van de volwassen veelpleger. Deelname aan briefing, JCO en veelplegersoverleg Bezoeken van inverzekeringgestelden en opstellen van een rapportage t.b.v. Openbaar Ministerie en/of rechterlijke macht Casemanagement van veelplegers waarbij sprake is van verslavingsproblematiek. 6
Bureau HALT: Minderjarigen die een 1 e keer een strafbaar feit plegen kunnen onder bepaalde voorwaarden een HALT-afdoening krijgen in plaats van een proces-verbaal. De insteek van het bieden van een HALTafdoening is zicht krijgen op de achtergrond van de jongeren en snel afhandelen van de straf. Deelname aan het 1 e gedeelte van het JCO waarin de nieuwe zaken besproken worden. Raad voor de Kinderbescherming: De Raad voor de Kinderbescherming kijkt naar de achtergronden van minderjarigen die zich in een zorgwekkende situatie bevinden en adviseert het Openbaar Ministerie en of de rechterlijke macht m.b.t. begeleiding of strafoplegging. Deelname aan het JCO minderjarigen en het zorgoverleg minderjarigen. De Raad voor de Kinderbescherming is ca. 8 uur per week in het Veiligheidshuis aanwezig. Bureau Slachtofferhulp: Slachtoffer zijn van een misdrijf is een ingrijpende ervaring. Snelle en adequate hulp draagt bij aan het verwerken van de gebeurtenissen. Slachtofferhulp neemt contact op met het slachtoffer, is luisterend oor en biedt de helpende hand als hier behoefte aan is. Dit kan praktische hulp zijn, bijvoorbeeld helpen met inschakelen van de verzekering maar de hulp kan ook gericht zijn op emotionele ondersteuning van het slachtoffer. Deelname aan de dagelijkse briefing. Deelname aan het casusoverleg Huiselijk Geweld. Contacten leggen met slachtoffer; zelf oppakken van kortdurende hulp en bij complexere hulpvraag verwijzen naar de hulpverlening, bijvoorbeeld maatschappelijk werk. Slachtofferhulp Noord Limburg heeft het kantoor in het Veiligheidshuis en deze locatie is ook uitvalsbasis voor medewerkers en vrijwilligers. Mutsaersstichting: Tijdens de pilot Wet tijdelijk huisverbod in de gemeente Venlo is een drie-sporenaanpak ontwikkeld gericht op dader, slachtoffer en kinderen. Een casemanager van de Mutsaersstichting zette deze drie-sporenaanpak uit en had de coördinatie. De pilot tijdelijk huisverbod is inmiddels afgerond. Binnen enkele maanden zal duidelijk moeten zijn hoe de aanpak van huiselijk geweld in dit werkgebied vorm gaat krijgen. Ondanks de afronding van de pilot wordt in de gemeente Venlo nog met casemanagement door de Mutsaersstichting gewerkt. Het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord Limburg is bij de Mutsaersstichting ondergebracht. het Steunpunt is 24 uur per dag telefonisch bereikbaar, neemt telefonische meldingen en verwijst melders naar de hulpverlening. 4. Briefing en casusoverleggen Basis van de samenwerking in het Veiligheidshuis zijn de dagelijkse briefing en de wekelijkse casusoverleggen. Iedere werkdag om 08.45 uur hebben politie, (jeugd)reclassering, justitiële verslavingszorg en slachtofferhulp een korte briefing om de bijzonderheden van de afgelopen 24 uur door te spreken; de reclasseringsinstellingen verdelen de cliënten voor de vroeghulp, informatie over personen die al in een traject zitten wordt direct doorgespeeld naar de hulpverlener en casussen worden toegelicht. 7
Op dinsdag vinden de casusoverleggen jeugd plaats; justitieel én zorg. Deelnemers aan deze overleggen zijn het Openbaar Ministerie, politie, de Raad voor de Kinderbescherming, jeugdreclassering, Bureau Jeugdzorg, gemeente, Bureau HALT en Slachtofferhulp. Op de woensdagochtend vindt het casusoverleg huiselijk geweld plaats. Aan dit overleg nemen gemeente, politie, Bureau Jeugdzorg, Slachtofferhulp en de Mutsaersstichting deel. De werkwijze met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld moet nog verder uitgewerkt worden maar vooruitlopend hierop coördineren de partners de aanpak zoveel als mogelijk. Op de donderdag vindt het justitiële casusoverleg voor volwassenen plaats. Bij dit overleg schuiven politie, openbaar ministerie, reclassering Nederland, justitiële verslavingszorg en gemeente aan. De casusoverleggen hebben tot doel zaken te volgen, te coördineren en zorg te dragen voor een snelle en efficiënte afhandeling. Elke twee weken vindt er een nazorgoverleg voor volwassen veelplegers plaats. Maandelijks krijgen jeugdige en volwassen veel- en meerplegers extra aandacht in het justitiele veelplegersoverleg, in deze overleggen worden afspraken gemaakt over de aanpak gericht op het doen afnemen van overlast en criminaliteit van de veel- en meerplegers. Het Openbaar Ministerie heeft de leiding over de justitiële casusoverleggen, de gemeente coördineert de (na)zorgoverleggen. 5. Overige werkzaamheden Doordat de verschillende partners in het Veiligheidshuis aanwezig zijn is uit praktische overwegingen een aantal werkzaamheden in het Veiligheidshuis ondergebracht: Coördinatie van de schorsende voorwaarden van personen die onder toezicht van reclassering of jeugdreclassering staan. Via de briefing, en in één op één contacten, worden medewerkers geïnformeerd over de voorwaarden waar veroordeelden zich aan moeten houden. Bij overtreding van de schorsende voorwaarden worden afspraken gemaakt over het melding doen aan het Openbaar Ministerie. Adviseren van penitentiaire inrichtingen m.b.t. het al dan niet verstrekken van proefverlof aan gedetineerden. Op basis van de vraag neemt politie in het Veiligheidshuis contact op met de partners en draagt zorg voor een eenduidig advies dat door de betrokken partijen bekeken is. Hierdoor wordt voorkomen dat de penitentiaire inrichting verschillende adviezen krijgt en daardoor geen goede afweging kan maken of een aanvraag voor proefverlof gehonoreerd kan worden. 6. Aansturing De aansturing van de ketensamenwerking in de Veiligheidshuizen vindt vanwege de diversiteit van de partners en de verantwoordelijkheden op verschillende plaatsen en op verschillende niveaus plaats. De gezamenlijke gemeenten voeren de regie op de samenwerking. De afstemming tussen de justitiële partners in de ketensamenwerking en de beleidslijnen betreffende de justitiele aanpak van de minderjarigen en volwassen veel- en meerplegers worden uitgezet door het Arrondissementaal Justitieel Beraad (AJB). Afspraken betreffende de samenwerking tussen gemeenten, Openbaar Ministerie en politie worden in het driehoeksoverleg gemaakt. Ook verantwoording over de inzet van middelen en de resultaten van de ketensamenwerking loopt via de districtelijke driehoeken Venlo en Venray. De bestuurders van de gemeenten in deze politiedistricten hebben te kennen gegeven geen nieuwe structuren en overlegvormen ten behoeve van de aansturing van het veiligheidshuis te wensen. De beide districtelijke driehoeken vormen gezamenlijk dus de stuurgroep. De afspraken met betrekking tot aansturing, financiering en evaluatie worden in een samenwerkingsovereenkomst voor 2 jaar vastgelegd. 8
7. Financiering Het Veiligheidshuis heeft als werkgebied de districten Venlo en Venray. Dit zijn de gemeenten Venlo, Helden, Kessel, Maasbree, Arcen en Velden, Meijel, Beesel, Venray, Bergen, Horst aan de Maas, Sevenum, Mook en Middelaar, Gennep en Meerlo-Wanssum. De gezamenlijke gemeenten voeren de regie in de persoonsgerichte aanpak en dragen zorg voor de faciliteiten m.b.t. het realiseren van de ketensamenwerking. Daarnaast zijn de gemeenten ook ketenpartner en hebben zij een rol in de persoonsgerichte aanpak. Het gaat hierbij om leerplicht, uitkeringen en het uitzetten van trajecten gericht op scholing en werk. De rol van gemeenten en dus ook de kosten voor de gemeenten zijn tweeledig: 1. Kosten betreffende het faciliteren van het samenwerkingsproces. 2. Kosten betreffende het oppakken, coördineren en uitvoeren van gemeentelijke taken in de persoonsgerichte aanpak. Bij de verdeling van de kosten van het Veiligheidshuis Noord Limburg is bovenstaande kostenverdeling uitgangspunt. De kosten voor het faciliteren van het proces worden door de gezamenlijke gemeenten gedragen na rato van het aantal inwoners. De kosten voor de gemeentelijke taken in de persoonsgerichte aanpak worden berekend op basis van de omvang van de problematiek. Ad. 1. Kosten m.b.t. het faciliteren van het samenwerkingsproces. Veiligheidshuis 2007 2007 2008 2009 LASTEN begroot Besteed Personele lasten Manager veiligheidshuis 1 fte 60.000 69.100 70.000 70.000 Kwartiermaker 25.000 22.780 25.000 0 Totaal variabele lasten 85.000 91.880 95.000 70.000 Vaste lasten Exploitatiekosten gebouw 55.000 82.600 95.000 95.000 Exploitatiekosten gebruik 40.000 38.700 35.000 35.000 Bewaking 32.000 20.000 20.000 20.000 Huisstijl en pand, overige kosten 35.000 17.500 16.000 16.000 Totaal vaste lasten 162.000 158.800 166.000 166.000 Totaal lasten 272.000 250.680 261.000 236.000 BATEN -2007- -2008- -2009- Huuropbrengst (raming) 37.000 49.000 49.000 Startsubsidie provincie 50.000 50.000 50.000 Totaal baten 87.000 99.000 99.000 Totale kosten 163.680 162.000 136.000 Toelichting vaste laten veiligheidshuis Exploitatiekosten gebouw betreffen de afschrijving, onderhoud en beheer van het pand. Exploitatiekosten gebruik betreffen de gebruikskosten van het pand zoals telefonie, printer, koffievoorziening, toiletten, schoonmaak etc. De vaste lasten over 2008 bedragen 162.000,-. De gemeenten sluiten per 01-07-2008 aan en betalen de helft van dit bedrag. Voor 2009 bedragen de totale vaste lasten 136.000,-. Vanaf 2010 vervalt de bijdrage van de Provincie en zullen de vaste lasten dus ook stijgen. Het werkgebied heeft 278.150 inwoners. De bijdrage voor 2008 bedraagt 30 cent voor 2009 betalen de gemeenten 49 cent per inwoner voor de vaste kosten. 9
Gemeente Inwoners Bijdrage 2 e helft 2008 (30 cent) Bijdrage 2009 (49 cent) Arcen en Velden 8.867 2.660,- 4.345,- Beesel 13.532 4.060,- 6.630,- Bergen 13.479 4.045,- 6.605,- Gennep 16.793 5.040,- 8.230,- Helden 19.557 5.870,- 9.585,- Horst aan de Maas 28.819 8.645,- 14.125,- Kessel 4.199 1.260,- 2.060,- Maasbree 12.871 3.865,- 6.310,- Meerlo-Wanssum 7.709 2.315,- 3.780,- Meijel 5.865 1.760,- 2.875,- Mook en Middelaar 7.956 2.390,- 3.900,- Sevenum 7.376 2.215,- 3.615,- Venlo 92.042 27.615,- 45.100,- Venray 39.085 11.725,- 19.155,- Totaal 278.150 83.015,- 136.315,- Ad. 2. Kosten m.b.t. gemeentelijke taken in de persoonsgerichte aanpak. Veiligheidshuis 2007 2007 2008 2009 LASTEN begroot Besteed Variabele lasten Nazorgtrajecten jeugd Pm 0 Pm Pm Nazorgtrajecten volwassenen 60.000 0 Pm Pm Administratieve medewerker 0,8 fte. 40.000 23.900 30.000 30.000 Procesmanager veiligheidshuis 0 0 25.000 50.000 Totaal variabele lasten 100.000 23.900 55.000 80.000 Totaal lasten 100.000 23.900 55.000 80.000 De variabele lasten worden na rato van de omvang van de problematiek verdeeld. De variabele kosten zijn personeelslasten en bedragen voor 2008 55.000,- en voor 2009 80.000,-. Na rato van de omvang van de problematiek worden deze kosten over de deelnemende gemeenten verdeeld. Het aantal minderjarige en meerderjarige verdachten in 2007 is de basis voor de berekeningen. Doelgroep Beesel Bergen Gennep Helden Horst a.d. Maas Kessel Maasbree Arcen en Velden Meerlo- Wanssum Meijel Mook en Middelaar Sevenum Venlo Venray minderjarigen 45 70 55 111 143 139 10 53 15 7 93 12 903 353 verdachten meerderjarige 170 290 329 288 530 604 84 190 108 73 119 124 4.831 1.199 verdachten Totaal 215 360 384 399 673 743 94 243 123 80 212 136 5.734 1.552 2% 3,3% 3,5% 3,6% 6,2% 6,8% 0,9 2,2% 1,1% 0,7% 1,9% 1,2% 52,4% 14,2% 10
Gemeente % Bijdrage 2008 % Bijdrage 2009 % Bijdrage totaal 2008 Bijdrage totaal 2009 Arcen en Velden 2 1.100,- 1.600,- 3.760,- 5.945,- Beesel 3,3 1.815,- 2.640,- 5.875,- 9.270,- Bergen 3,5 1.925,- 2.800,- 5.970,- 9.405,- Gennep 3,6 1.980,- 2.880,- 7.020,- 11.110,- Helden 6,2 3.410,- 4.960,- 9.280,- 12.995,- Horst aan de Maas 6,8 3.740,- 5.440,- 12.385,- 19.565,- Kessel 0,9 495,- 720,- 1.755,- 2.780,- Maasbree 2,2 1.210,- 1.760,- 5.075,- 8.070,- Meerlo-Wanssum 1,1 605,- 880,- 2.920,- 4.660,- Meijel 0,7 385,- 560,- 2.145,- 3.435,- Mook en Middelaar 1,9 1.045,- 1.520,- 3.435,- 5.420,- Sevenum 1,2 660,- 960,- 2.875,- 4.575,- Venlo 52,4 28.820,- 41.920,- 56.435,- 87.020,- Venray 14,2 7.810,- 11.360,- 19.535,- 30.515,- Totaal 100% 55.000,- 80.000,- 138.465,- 214.765,- 8. Evaluatie Provinciebreed is het bureau Nelissen Onderzoek & Advies ingehuurd om de effecten van de aanpak in de Veiligheidshuizen inzichtelijk te maken. Hiertoe zullen per Veiligheidshuis ca. 30 casussen gevolgd worden, in totaal betreffen het ca. 180 casussen. Dit is voldoende om valide uitspraken te kunnen doen over de methodiek van de samenwerking en de resultaten van deze aanpak. De resultaten van dit onderzoek zullen eind 2008 beschikbaar zijn. Andere punten van evaluatie zijn: Worden de samenwerking- en uitvoeringsafspraken nageleefd zoals deze in de samenwerkingsovereenkomst zijn vastgelegd? o Zijn de gemaakte afspraken realistisch en haalbaar? o Zijn de partners op de afgesproken momenten in het Veiligheidshuis aanwezig? o Is er een feitelijke koppeling tussen de justitiële keten en zorg keten tot stand gekomen? De verdeelsleutel van de kosten, is deze realistisch? Werkt de gekozen structuur m.b.t. de aansturing door de beide districtelijke driehoeken Venlo en Venray? De regiefunctie van de gemeenten o Is de beschikbare capaciteit en expertise toereikend? o o Leidt het gezamenlijk optrekken door de gemeenten tot de verwachte meerwaarde? Leidt het regievoeren op de ketenaanpak tot aanwijsbare resultaten zoals kostenbesparing, kortere doorlooptijden? Venlo, 17 april 2008. Annelies Smits Kwartiermaker Veiligheidshuis Noord Limburg. 11