MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL Inhoudstafel Inleiding 2 1. Doelstelling 3 2. Toepassingsgebied 3 2.1 Geographisch 3 2.2 Sectoren 3 2.3 De betrokken activiteiten van BNP Paribas 3 3. Regels en normen van het beleid 4 3.1 Criteria voor projecten rond elektriciteitscentrales op steenkool 4 3.2 Criteria voor ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool 5 3.2.1 Verplichte criteria 5 3.2.2 Evaluatiecriteria 5 3.2.3 Specifiek geval van nieuwe relatieopeningen 6 4. Implementatiemechanismen op groepsniveau 6 5. Communicatie en follow-up van het beleid 7 6. Wettelijke vermeldingen 7 7. Bijlagen 8 7.1 Glossarium 8 Page 1 / 10
Inleiding Als onderdeel van haar inzet voor maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft BNP Paribas, een consistent beleid ontwikkeld voor haar financiële producten en diensten voor de energiesector op basis van steenkool. Steenkool speelt een grote rol in de wereldwijde energiemix. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) is steenkool in 2014 goed voor 41% van de wereldwijde elektriciteitsvoorraad en is het momenteel na petroleum de belangrijkste bron van elektriciteit ter wereld 1. Steenkool kan bijdragen tot de economische ontwikkeling van bepaalde landen door de lage kosten die ermee gepaard gaan en doordat het betrouwbare toegang biedt tot elektriciteit en hen onafhankelijk maakt op het gebied van energie. Volgens het scenario 2 C van het IEA zal steenkool in 2025 nog ¼ van de wereldwijde elektriciteitsproductie uitmaken. BNP Paribas erkent ook dat energie op basis van steenkool heel wat koolstofdioxide (CO2) uitstoot en zo een belangrijke bijdrage levert tot de klimaatswijziging. Volgens het IEA zijn de kolencentrales verantwoordelijk voor respectievelijk 73% van de CO2-uitstoot bij energieopwekking en 30 % van de totale energiegerelateerde CO2-uitstoot 2. Men moet bijgevolg een evenwicht vinden tussen de stijgende behoefte aan elektriciteit en economische ontwikkeling, en de behoefte om de CO2-uitstoot uit menselijke activiteiten te reduceren, wat van cruciaal belang is om de klimaatswijziging onder controle te houden. BNP Paribas is zich bewust van de verschillende verantwoordelijkheden van de landen inzake de noodzakelijke vermindering van de uitstoot van broeikasgassen BNP Paribas heeft beslist om geen nieuwe projecten rond steenkoolcentrales meer te financieren en om enkel elektriciteitsproductiebedrijven te begeleiden die actief meewerken aan de energietransitie in hun land Bovendien vindt BNP Paribas het essentieel dat elk bedrijf dat minstens een deel van zijn energie op basis van steenkool produceert voldoet aan essentiële vereisten inzake gezondheid, 1 http://www.iea.org/aboutus/faqs/coal/ 2 De elektriciteitsproductiesector is goed voor 42% van de totale energie-gerelateerde CO2-uitstoot ter wereld (World Energy Outlook 2016). Page 2 / 10
veiligheid en bescherming van het milieu voor toekomstige generaties. Dit sectorbeleid stelt ook consistente regels op voor de wereldwijde activiteiten van de bank. 1. Doelstelling Dit beleid definieert een aantal regels en procedures met betrekking tot de financiële producten en diensten die de entiteiten van BNP Paribas aanbieden. Ze zijn bedoeld om de sociale en ecologische kwesties die spelen bij energie op basis van steenkool aan te pakken en om richtlijnen op te stellen voor verantwoord ondernemen. 2. Toepassingsgebied 2.1 Geographisch Wereldwijd. 2.2 Sectoren Dit beleid omvat: - Kolencentraleprojecten: constructie, inclusief uitbreiding en verbetering van een kolencentrale (KC). Andere projecten gekoppeld aan de energiesector op basis van steenkool vallen niet binnen dat beleid. - Ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool: nutsbedrijven die actief zijn in de elektriciteitsproductiesector, die een KC bezitten of beheren en waarbij energie uit steenkool goed is voor tenminste 30% van hun totale geïnstalleerde energieopwekkingsvermogen (in MW). Page 3 / 10
2.3 De betrokken activiteiten van BNP Paribas Entiteiten van BNP Paribas Group: dit beleid is van toepassing op alle bedrijfslijnen, -takken, dochterondernemingen en joint-ventures waarvan BNP Paribas het operationeel beheer waarneemt. Wanneer BNP Paribas nieuwe joint-ventures opricht waarin het een minderheidsaandeel heeft, streeft het ernaar om zijn normen op te nemen in het contract van de joint-venture. Financiële producten & diensten: Dit beleid is van toepassing op alle financieringsactiviteiten en op alle adviesactiviteiten van BNP Paribas (krediet- en schuldmarkten, eigen vermogen, waarborgen en adviesactiviteiten enz.). Het omvat alle nieuwe KC-projecten en KC-ondernemingen. Wat de financieringscontracten met KC-ondernemingen betreft die ouder zijn dan dit beleid, zullen de regels en normen die hieronder worden uiteengezet, worden toegepast alsof die contracten werden herzien. Vermogensbeheer: dit beleid is van toepassing op alle entiteiten van BNP Paribas die hun eigen activa en de activa van derden beheren, met uitzondering van aan de index gekoppelde producten. Externe vermogensbeheerders worden actief gemonitord en aangemoedigd om gelijkaardige normen te implementeren. 3 Regels en normen van het beleid De energiesector op basis van steenkool is streng gereglementeerd zowel op nationaal als internationaal niveau, vooral wat de luchtuitstoot betreft. BNP Paribas eist dat de KC-ondernemingen voldoen aan de wetten en toepasselijke regels alsook aan de internationale normen goedgekeurd door de landen waarin ze werkzaam zijn. Dit beleid stelt ook bijkomende criteria vast die de KC-ondernemingen moeten respecteren. Die criteria werden opgesteld om de belangrijkste kwesties uit de inleiding aan te pakken. Die criteria worden opgedeeld in twee categorieën: verplichte criteria en beoordelingscriteria. De verplichte criteria moeten worden gezien als absolute voorwaarden waaraan zonder uitzondering moet worden voldaan alvorens BNP Paribas financiële diensten en producten aan de ondernemingen van deze sector levert. Naast deze verplichte criteria werden er beoordelingscriteria vastgesteld om de analyse uit te werken die BNP Paribas uitvoert. Op basis van de resultaten van dat bijkomend zorgvuldig onderzoek, behoudt Page 4 / 10
BNP Paribas zich het recht voor om bijkomende vereisten te stellen of betrokkenheid te weigeren, zelfs als men aan de verplichte criteria voldoet. 3.1 Criteria voor projecten rond elektriciteitscentrales op steenkool BNP Paribas zal geen financiële producten en diensten verschaffen voor projecten rond elektriciteitscentrales op steenkool, ongeacht het land van vestiging. Met de CCS-technologie, die op grote schaal wordt uitgerold, zou de CO2 in kolencentraleprojecten aanzienlijk kunnen worden verminderd. Als de Groep zou worden benaderd voor een kolencentraleproject waar de koolstofdioxide met de CCStechnologie wordt afgevangen en opgeslagen, wordt het project geanalyseerd rekening houdend met milieu- en maatschappelijke criteria. 3.2 Criteria voor ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool 3.2.1 Verplichte criteria BNP Paribas zal financiële producten en diensten verschaffen aan of alleen maar investeren in ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool die aan de volgende vereisten voldoen: De onderneming heeft een diversificatie strategie die zich vertaalt in een vermindering van het gedeelte steenkool in zijn totale mix van elektriciteitsproductie 3. Deze diversificatie strategie dient minstens even ambitieus te zijn dan het nationaal engagement ter limitering van de GES uitstoot in het land waar het grootste deel van de activiteit plaats vindt. Dit criterium wordt jaarlijks herzien. 3 In sommige landen verplicht de overheid een energiestrategie aan staatsondernemingen. Voor deze bedrijven zal BNP Paribas toch maatregelen eisen om de CO² intensiteit te verminderen. Page 5 / 10
De onderneming geeft zijn vroegere prestaties inzake veiligheid vrij (werkongevallen, dodelijke ongevallen ) De onderneming onthult of kan op aanvraag alle relevante informatie geven inzake milieugegevens: uitstoot van zwaveldioxide (SO2), stikstofoxides (NOx), stofdeeltjes, koolstofdioxide (CO2) in de lucht, het waterverbruik, alsook de hoeveelheid geproduceerde as en de verwijderingsmethodes. 3.2.2. Evaluatiecriteria BNP Paribas zal ook een analyse uitvoeren van ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool, op basis van de onderstaande beoordelingscriteria: De onderneming maakt niet het onderwerp uit van weerkerende kritiek op hun milieu-, sociaal en beheerbeleid en op materiële kwesties 4, of neemt de nodige maatregelen om op eventuele kritieken te reageren. De onderneming heeft een veiligheids- en gezondheidsbeleid voor haar loontrekkenden (risicobeperkingsmaatregelen, opleidingsprogramma's). De onderneming heeft een procedure ingevoerd voor het informeren en raadplegen van gemeenschappen die zijn getroffen door de ontwikkeling van nieuwe elektriciteitscentraleprojecten. De onderneming heeft een overtuigende lijst van prestaties in het verleden voor veiligheids-, ecologische en sociale kwesties. Het aanvaardingsbeleid van BNP Paribas voor vaste klanten vormt de basis van elk engagement. BNP Paribas vraagt van ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool om, voor elke transactie, een transparante houding te hebben met 4 Bijvoorbeeld zijn betrokkenheid bij ernstige incidenten en controversies betreffende overtredingen van welke regelgeving van de UN Global Compact Principles: http://www.unglobalcompact.org/aboutthegc/thetenprinciples/index.html Page 6 / 10
betrekking tot zijn activiteiten, groepsstructuur en aandeelhouders tot het laatste controleniveau. 3.2.3 Specifiek geval van nieuwe relatieopeningen Vanaf de publicatiedatum van dit beleid gaat BNP Paribas geen relaties meer aan met ondernemingen waarvan de omzet voor meer dan 50% betrekking heeft op steenkool. Bovendien moet elke onderneming die klant wordt de criteria van dit beleid zoals bepaald in 3.2.1 en 3.2.2 naleven. 4. Implementatiemechanismen op groepsniveau De resultaten van de evaluatie volgens het onderhavige beleid zullen elementen bieden voor de besluitvorming door BNP Paribas. Als en wanneer dat nodig is, zal een ad-hoc senior managementcomité die resultaten onderzoeken. BNP Paribas mag, als dat nodig is, bijkomend zorgvuldig onderzoek vragen alvorens een beslissing te nemen over de aanvaardbaarheid van de transactie. Er wordt voorzien in operationele hulpmiddelen en workshops voor bewustzijn om ervoor te zorgen dat het personeel van de Groep dit SVB-sectorbeleid kan implementeren. Vermogensbeheer en diensten De entiteiten van BNP Paribas die activa beheren zullen alle relevante vereisten van dit beleid op progressieve wijze implementeren. De overgang is inderdaad nodig als gevolg van het feit dat bestaande en potentiële beleggers moeten worden geïnformeerd over het bestaan en de gevolgen van dit beleid. 5. Communicatie en follow-up van het beleid De belanghebbenden van BNP Paribas zullen worden geïnformeerd over het bestaan en de inhoud van dit beleid. Dat beleid zal op de website van BNP Paribas worden gepubliceerd. Er zal verder ook systematisch een kopie worden verschaft aan onze klanten en potentiële klanten in het kader van het due Page 7 / 10
diligence-proces of bij de bespreking van elke aanbod voor een financiële product of dienst na de officiële bekendmakingsdatum van dit beleid. BNP Paribas zal dit beleid regelmatig herzien en mag het wijzigen in het licht van de heersende omstandigheden om ervoor te zorgen dat het voortdurend overeenstemt met de nationale en internationale regels en beste praktijken. BNP Paribas verwelkomt alle constructieve feedback en commentaren over dit beleid. 6. Wettelijke vermeldingen Om te voldoen aan de regels en om de principes gedefinieerd in haar interne procedures en sectorbeleid te implementeren, doet BNP Paribas haar uiterste best om vooral van ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool informatie te verkrijgen over hun beleid en praktijken inzake duurzame ontwikkeling. BNP Paribas baseert haar beleid op de informatie die het verkrijgt van de maatschappijen van deze sector en van haar partners.. Het is echter afhankelijk van de kwaliteit, de nauwkeurigheid en het actuele karakter van de informatie. Page 8 / 10
7. Bijlagen 7.1 Glossarium De volgende definities zijn van toepassing in dit beleid. OOK : Opvang en Opslag van Koolstof is een proces dat bestaat uit de scheiding van CO2, het transport ervan naar een opslaglocatie en de langdurige isolatie ervan uit de atmosfeer. Hoewel OOK een veelbelovende technologie en een belangrijke manier is om de klimaatswijziging in de toekomst in te perken, zal het waarschijnlijk niet van toepassing op commerciële basis zijn vóór 2020, hoewel de meningen daarover verschillen bij de belanghebbenden. Op het ogenblik van publicatie van dit beleid, zijn er drie belangrijke technologieën beschikbaar: De opvang vóór verbranding van CO2 houdt in dat de steenkool voorafgaandelijk in gas wordt omgezet met het oog op de productie van waterstof en koolstofdioxide welke opgevangen en opgeslagen worden na de scheiding van de twee gassen. Bij het opvangen van CO2 na verbranding wordt de CO2 uit de uitlaatgassen gehaald met behulp van een chemisch oplosmiddel dat reageert met CO2. Het gereinigde uitlaatgas wordt vrijgelaten in de atmosfeer, terwijl het opgevangen CO2 wordt getransporteerd naar een opslagplaats. Oxyfuelverbranding houdt in dat een fossiele brandstof wordt verbrand in bijna zuivere zuurstof in plaats van in lucht. Dat produceert een stikstofvrij uitlaatgas, dat voornamelijk bestaat uit waterdamp en een hoge concentratie aan koolstofdioxide. Dat maakt het makkelijk om het uitlaatgas nog verder te concentreren tot een bijna pure stroom van CO2. CO2-intensiteit: dit is de verhouding tussen de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) van een centrale en de hoeveelheid gegenereerde elektriciteit door diezelfde centrale gedurende een gegeven periode (doorgaans een jaar). Die verhouding wordt bijvoorbeeld uitgedrukt in gco2/kwh. Page 9 / 10
Page 10 / 10