Jaarverslag 2016 pleegoudersupport zeeland Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 1 van 16
Jaarverslag Pleegoudersupport Jaarverslag pleegoudersupport zeeland 2016 Inleiding 10 jaar alweer! De eerste activiteit van Pleegoudersupport was de conferentie op 13 augustus 2007 op het Zilveren Schor in Arnemuiden. Daar hebben we ons aan pleegouders gepresenteerd en gevraagd wat we volgens hen zouden moeten doen. Dit jaar hebben we dezelfde vraag weer gesteld tijdens de jubileumactie: Kies een Boek! Verrassend genoeg zijn de uitkomsten op beide vragen nagenoeg hetzelfde! We willen dit jaarverslag beginnen met een woord van dank: Dank aan de pleegouders die de afgelopen 10 jaar koffiecontacten organiseerden en zo pleegouders uit hun regio in staat stelden om elkaar te ontmoeten en ervaringen te delen. Dank voor alle signalen die we via de koffiecontacten kregen. Ze zijn besproken met organisaties en hebben bijgedragen aan het verbeteren van pleegzorg in Zeeland. Dank aan alle pleegouders en medewerkers voor het organiseren of helpen bij activiteiten. Dank aan alle pleegouders voor het vertrouwen dat ze in Pleegoudersupport gesteld hebben als ze rondom een plaatsing klem kwamen te zitten. Dank aan alle vrijwilligers die betrokken geweest zijn bij Pleegoudersupport: de deskundigen die hun kennis kwamen delen, de vrienden, bekenden en onbekenden die hielpen op de pleegouderdag. Een speciaal woord van dank voor de Provincie en de Gemeenten. Zij hebben het belang ingezien van een onafhankelijke stem voor pleegouders. Door hun steun is de positie van pleegouders in Zeeland verbeterd en is deskundigheidsbevordering aan pleegouders een onlosmakelijk onderdeel van het pleegouderschap geworden. Pleegoudersupport is en blijft een bijzondere speler in de Zeeuwse Pleegzorg. Onze onafhankelijke positie ten opzichte van organisaties en gemeenten én onze ervaringsdeskundigheid zijn een belangrijke bron van beleidsinformatie geweest in deze periode van transformatie. Pleegoudersupport vervult een signaalfunctie en is door de contacten met pleegouders ook "spiegel van beleid". We hebben in 2016 in allerlei gesprekken actief de complexiteit van de pleegouderpraktijk en de bijzondere positie van pleegouders uitgelegd en toegelicht. Dat gebeurde in gesprekken met beleidsmedewerkers, wethouders en raadsleden van verschillende gemeenteraden, en in overleggen met organisaties en andere betrokkenen. Het bespreekbaar maken van signalen en trends vanuit pleegouders en onze contacten met gemeenten en organisaties maken dat we ook in 2016 goed zicht hadden op voor pleegouders belangrijke en actuele ontwikkelingen. Safer Caring Vanwege het maatschappelijk belang en in het belang van de ontwikkeling van het kind vinden we dat pleegzorg goed georganiseerd moet worden. Pleegouders dienen randvoorwaardelijk alle steun te krijgen die ze nodig hebben. Gemeenten kunnen hierin een belangrijke rol vervullen. Na de introductie van Safer Caring op de Pleegouderdag in 2015 Zeeland is de subsidieaanvraag in 2016 voor het invoeren van Safer Caring een belangrijke stap naar een veiliger en kwalitatief betere pleegzorg in Zeeland. Beleid Het beleid van Pleegoudersupport Zeeland is erop gericht dat pleegouderschap: 1. Een beter aanzien krijgt. 2. Een duidelijke positie verwerft. 3. Betere positie verwerft. 4. In een systeem terecht komt van evenwaardige verhoudingen. 5. Taakverlichting verkrijgt door activiteiten en projecten die de pleegzorgsituatie positief beïnvloeden. Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 1 van 16
Doelstellingen De doelstellingen van Pleegoudersupport zijn: 1. Onderzoeken en uitwerken van nieuwe mogelijkheden om pleegouders in Zeeland te ondersteunen, hun belangen te behartigen en zodoende de kwaliteit van pleegzorg te verbeteren. 2. Deskundigheid van pleegouders bevorderen. 3. Organiseren van activiteiten voor pleegouders en voor de eigen kinderen in pleeggezinnen. 4. Geven van informatie, advies en ondersteuning aan pleegouders en het geven van gevraagd en ongevraagd advies aan betrokken instellingen. Medewerkers Alle activiteiten van Pleegoudersupport werden georganiseerd dóór pleegouders - vóór pleegouders. Om alle activiteiten uit te voeren is een groot aantal enthousiaste vrijwilligers belangeloos aan de slag. Het aantal Pleegoudersupporters groeide dit jaar van 24 naar 26. Voor éénmalige evenementen zoals de Pleegouderdag kunnen we een beroep doen op een aparte groep van ongeveer 20 vrijwilligers. Pleegoudersupport is een netwerkorganisatie. Naast pleegouders die zich vrijwillig inzetten voor andere pleegouders hebben we in de afgelopen jaren een groot netwerk van deskundigen opgebouwd die, indien gewenst, ingezet kunnen worden voor bijvoorbeeld een thema-avond, consultatie of een groot koffiecontact. Realisatie Pleegoudersupport heeft de Provincie Zeeland als werkgebied. Pleegouders van alle pleegzorgorganisaties (Juvent, Timon, William Schrikkergroep, Leger des Heils, e.a.) en netwerkpleegouders kunnen bij ons terecht. Voor de activiteiten van Pleegoudersupport kregen we in 2016 via de gemeente Middelburg subsidie van de 13 gemeenten in Zeeland. Het bestuur van Pleegoudersupport bestaat uit: Jan-Frans Mulder (voorzitter), Freja de Mooij (secretaris) en Wim Marijs (penningmeester). Gerda Doelman is verantwoordelijk voor de projectgroep training en deskundigheidsbevordering. Mieke Teunissen en Pim Mesie zijn coördinatoren (beide 16 uur). In dit jaarverslag beschrijven we in hoofdstuk 1 onze kernactiviteiten. In hoofdstuk 2 beschrijven we de samenwerking met verschillende organisaties in Zeeland. De jaarrekening 2016 is apart van dit jaarverslag opgesteld. Voor vragen of een toelichting kunt u contact opnemen met Pim Mesie via onderstaande contactgegevens. Met vriendelijke groet, Freja de Mooij, Secretaris Pleegoudersupport Zeeland Willem-Alexanderstraat 9 4388 HZ Oost-Souburg 0113-644374 info@pleegoudersupport.nl Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 2 van 16
Jaarverslag pleegoudersupport zeeland 2016 1. Activiteiten De activiteiten van Pleegoudersupport zijn onder te verdelen in drie kernactiviteiten: 1.1 Informatie, bestaande uit o.a.: vragen beantwoorden van pleegouders en andere betrokkenen. Thema's en trends signaleren en daar passend op inspelen. Gevraagd en ongevraagd advies geven aan gemeenten en organisaties rondom beleid. Actief informatie vergaren en doorgeven. 1.2 Kwaliteit, bestaande uit o.a.: het organiseren van deskundigheidsbevordering voor pleegouders (thema-avonden). Bijdragen aan de introductie van Safer Caring in Zeeland. Herzien Pleegoudermap. Uitbouwen samenwerking Hogeschool Zeeland (HZ). De Actie: Kies een boek! valt ook onder deze kernactiviteit. 1.3 Contact, bestaande uit o.a.: Koffiecontacten in diverse regio's. Communiceren via onze website en Facebook, Koffiecontact Pleeggrootouders, KIP-groep en andere contactbijeenkomsten. 1.1 Informatie Tijdens koffiecontacten en andere activiteiten van Pleegoudersupport werd aan pleegouders veel informatie gegeven. Voornamelijk over juridische en financiële zaken. We constateren dat pleegouders vaak een hele zoektocht moeten houden voor ze de juiste informatie hebben. Zo is voor veel pleegouders onduidelijk welke rechten en plichten zij hebben binnen de verschillende juridische kaders. Ook is er veel onduidelijk over welke veranderingen er op hen van toepassing zijn in het kader van de nieuwe wet op de jeugdhulpverlening. Omdat dit signaal zo duidelijk was hebben we in 2016 twee maal een themabijeenkomst georganiseerd met Mariska Kramer (zie: Kwaliteit p. 5). De positie van pleegouders is in de praktijk vaak onvoldoende helder. Hierdoor kunnen pleegouders in de knel komen. Soms is er een probleem tussen de pleegouder en een instelling. Pleegouders kunnen dat meestal zelf oplossen. Als er sprake is van een diepgaand meningsverschil, een dreigend conflict of een bestaand conflict kunnen pleegouders een beroep doen op Pleegoudersupport. In ruim 10 situaties is in 2016 meer dan alleen informatie vertrekt. Op verzoek van pleegouders is ondersteuning geboden (bijvoorbeeld door mee te lezen in communicatie of te adviseren over vervolgstappen) of is op hun verzoek contact gelegd met de lokale toegang, organisaties of onze contactpersoon van de regio. Daarnaast hebben we ook telefonisch en per mail pleegouders advies gegeven over allerlei aspecten van pleegzorg (financiën, regelingen, omgaan met organisaties, etc.). In de initiatiefgroep en de Activiteitengroep van Pleegoudersupport werd informatie verzameld, doordacht en weer doorgegeven. De Initiatiefgroep kwam 11 keer bij elkaar en de Activiteitengroep 6 keer. Door alle vragen hebben we de afgelopen jaren veel praktische kennis verworven over allerlei pleegzorg gerelateerde onderwerpen. Door onze onafhankelijke positie is Pleegoudersupport voor alle partijen, pleegouders, organisaties en gemeenten, een belangrijke bron van kennis en informatie. Bovendien voelen pleegouders zich door onze onafhankelijkheid veilig om hun knelpunten met ons te delen. Medewerkers van Pleegoudersupport kennen de pleegouderpraktijk van binnenuit. De unieke combinatie van onafhankelijkheid en inhoudelijke kennis maakt dat we bruggen kunnen slaan tussen organisaties onderling en tussen gemeenten en organisaties. Door deze positie zijn we in staat om belangrijke thema's als veiligheid met alle partijen op een praktische manier bespreekbaar te maken. Dat pleegouders vertegenwoordigd zijn in beleidsvoorbereiding is naar ons idee van groot belang. Pleegzorg is immers in de wet aangewezen als eerste alternatief voor kinderen die niet meer thuis kunnen wonen. Het komt de kwaliteit van het te ontwikkelen beleid ten goede als daarbij de ervaringsdeskundigheid van pleegouders en de pleegouderpraktijk door een onafhankelijke organisatie wordt ingebracht. Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 3 van 16
1.2 Kwaliteit Deskundigheidsbevordering is een belangrijke kernactiviteit van Pleegoudersupport. Pleegouders profiteren van de kennis en ervaring van collega-pleegouders en van deskundigheid van professionals. De taak die pleegouders vrijwillig op zich nemen is een pittige taak. Bijscholing en praktische informatie over diverse onderwerpen komen daarbij altijd van pas. Trainers en sprekers worden gevraagd op basis van praktische bekwaamheid en theoretische deskundigheid. Bekendheid met pleegouderschap is een belangrijke meerwaarde. Pleegoudersupport Zeeland biedt deskundigheidsbevordering aan op het vlak van opvoeding en omgaan met gedrag. Onder deskundigheidsbevordering valt een brede waaier aan activiteiten. Vaste activiteiten zoals: workshops en een thema-avond maar ook de Pleegouderdag die om het jaar georganiseerd wordt. In 2016 hebben 75 mensen één of meerdere keren deelgenomen aan een thema avond of workshop. Daaronder waren 13 medewerkers van Intervence en het Leger des Heils, en 15 medewerkers van pleegzorgaanbieders. We hebben in 2016 de volgende themabijeenkomsten georganiseerd: Aantal deelnemers: 28 januari: Thema ochtend Seksuele ontwikkeling, door Welmoed Visser (14) 15 maart: Thema avond Pleegoudervoogdij, door Mariska Kramer (59) 15 juni: Thema avond Afscheid en Verlies door Luuc Smit (21) 6 oktober: Thema avond Juridische zaken, door Mariska Kramer (23) Symposia Op 21 april zijn drie pleegouders op kosten van Pleegoudersupport naar het Symposium Beroepenveld Jeugd geweest. Dit werd georganiseerd door de HZ in Vlissingen. De kennis die hier werd opgedaan is op de Activiteitengroep gedeeld. Op 23 september is een coördinator naar de studiemiddag Pleidooi voor sterke pleegzorg in Leiden geweest. Daar spraken Mariska Kramer en Femmie Juffer over de juridische en pedagogische aspecten van pleegzorg. Naar aanleiding van deze studiemiddag is Femmie Juffer uitgenodigd om in 2017 een lezing te houden over het belang van gehechtheidsrelaties in pleegzorg. Safer Caring Op de Pleegouderdag van 2015 hebben we Safer Caring geïntroduceerd bij pleegouders en organisaties in Zeeland. Safer Caring is een nieuwe kijk op veilige pleegzorg. Centrale vraag daarin is: Hoe hou je pleegzorg veilig voor iedereen? Niet door alle risico s uit te bannen! Wel door er voor te zorgen dat pleegouders competent genoeg zijn om met die risico s om te gaan. Dat vraagt bewustwording bij alle betrokkenen en een andere houding van professionele werkers in pleegzorg. Door pleegzorg vanuit Safer Caring te organiseren kunnen veel knelpunten en vragen die pleegouders in Zeeland de afgelopen jaren tegenkwamen, opgelost worden. Safer Caring is door Jeugdhulp Friesland met steun van Kinderpostzegels vanuit het Engels vertaald naar de Nederlandse situatie. In 2016 is de introductie van Safer Caring regelmatig besproken op het beleidsoverleg van de gemeenten, Juvent, Intervence, Timon, William Schrikkergroep en Pleegoudersupport. Alle partijen herkennen de uitgangspunten en onderschrijven het belang daarvan. Bovendien heeft Kinderpostzegels aangegeven de introductie van Safer Caring in Zeeland financieel te willen ondersteunen. Die toezegging is in een overleg tussen Kinderpostzegels, Juvent en Pleegoudersupport op 29 september 2016 nog eens herhaald. In 2016 is een subsidieaanvraag voor de invoering van Safer Caring in Zeeland ingediend bij Kinderpostzegels en de gemeenten in Zeeland. Jubileumactie Kies een boek! In het kader van ons 10-jarig bestaan hebben we de actie Kies een boek! georganiseerd. We hebben alle Zeeuwse pleeggezinnen en gezinshuizen in de week van de pleegzorg (29 oktober t/m 6 november) een boek aangeboden. We hebben hiervoor een boekenlijst samengesteld met 8 actuele en relevante boeken. Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 4 van 16
Deze actie ligt in lijn met waar we ons al 10 jaar voor inzetten: Goed geïnformeerde en toegeruste pleegouders. De actie was een succes! Pleegouders bestelden massaal boeken en wij kregen daar veel informatie voor terug. Die informatie hebben we in een verslag gebundeld. Dit verslag is als bijlage 1 aan dit jaarverslag toegevoegd. De boeken hebben we zoveel mogelijk zelf bij pleegouders gebracht. 1.3 Contact Koffiecontacten De koffiecontacten zijn een belangrijke activiteit. De praktijk van alledag is één van de pijlers van onze organisatie. Pleegouders komen bij elkaar en bespreken allerlei zaken die in de pleegouderpraktijk van belang zijn. Herkenning en onderlinge steun zijn daarin erg belangrijk. Door de koffiecontacten vinden pleegouders elkaar ook buitenom het koffiecontact gemakkelijker als dat nodig is. Ze kennen elkaar van het koffiecontact en dat schept een (collegiale) band. Pleegouders werken doorgaans op een eilandje met hun pleegzorgbegeleider en gezinsmanager. Het wordt als erg prettig ervaren dat pleegouders elkaar buiten de koffiecontacten ook kunnen ontmoeten. Sommige koffiecontacten worden druk bezocht terwijl de animo in andere regio's achterblijft. Het aantal bezoekers per keer is wisselend. De gesprekken tijdens de koffiecontacten leveren allerlei punten op. Vanuit alle koffiecontacten hebben we de punten ingebracht in gesprekken met organisaties en gemeenten. In 2016 werd 21 keer een koffiecontact georganiseerd in de volgende regio's: 1. Zeeuws Vlaanderen (7 x op verschillende locaties) 2. Walcheren (2x) 3. Middelburg (6 x pleeggrootouders) 4. Heinkenszand (4x) 5. Tholen (2x) Pleeggrootouders In 2016 zijn zes bijeenkomsten georganiseerd voor pleeggrootouders. Die werden bezocht door een wisselende groep mensen. Pleeggrootouders hebben zich op landelijk niveau verenigd in de Stichting Belangenbehartiging Pleeggrootouders Nederland (SBPN) Meer informatie op: www.pleeggrootouders.nl. Het Koffiecontact voor Pleeggrootouders is in overleg met deze landelijke belangenbehartiger tot stand gekomen. Een koffiecontact voor pleeggrootouders levert veel herkenning op. Hun positie is heel anders dan die van bestandspleegouders omdat er vaak sprake is van een ingewikkelde relatie met hun eigen kind naast de samenwerking met organisaties en soms kind eigen problematiek van hun kleinkind. Pleeggrootouders worden niet altijd begeleid vanuit een pleegzorgorganisatie. Ook is een gecertificeerde instelling (GI) niet altijd betrokken, bijvoorbeeld omdat pleeggrootouders het gezag via een curator zelf geregeld hebben. KIP (eigen Kind In Pleeggezin) Eigen kinderen van pleegouders krijgen soms onvoldoende aandacht. Pleegouders zijn geneigd meer aandacht te hebben voor het (moeilijke) gedrag van pleegkinderen. Daarnaast is het erg afhankelijk van de pleegzorgbegeleider of gezinsmanager of er ook aparte gesprekken gevoerd worden met eigen kinderen. Daardoor is er vaak onvoldoende zicht op wat er leeft bij deze kinderen. Vanuit Pleegoudersupport vinden we het van groot belang om uitwisseling van ervaringen voor de groep eigen kinderen te organiseren. In 2016 zijn er in totaal 7 KIP middagen geweest die steeds door gemiddeld 10 kinderen worden bezocht. In september zagen we even een daling die te maken had met het feit dat een aantal kinderen vanaf dat moment naar de middelbare school ging. We hebben daarop een aparte KIP groep voor middelbare scholieren georganiseerd op zaterdagmiddag met een eerste bijeenkomst in oktober. Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 5 van 16
Tijdens de KIP middagen worden allerlei thema s besproken, zoals: veiligheid, grenzen en gevoelens. De kinderen ervaren de middagen als erg prettig want er is een duidelijke vraag naar meer. Ter illustratie is een in bijlage 2 een verslag van een bijeenkomst toegevoegd. Website De website en nieuwsbrief vervullen een belangrijke rol in het contact met pleegouders. Veel communicatie verloopt via de nieuwsbrief en website. Ook is er op de website veel achtergrondinformatie te vinden en allerlei verslagen van activiteiten. Via ons emailnieuwsbriefsysteem wordt de informatie gemakkelijk en direct met pleegouders gecommuniceerd. Omdat het besturingssysteem verouderd is hebben we in 2016 opdracht gegeven voor het realiseren van een nieuwe website. De website is in 2016 3.919 keer bezocht door 2.703 gebruikers. Het aantal bezoeken is lager dan vorig jaar waar we de volgende verklaring voor hebben: in 2015 werd een Pleegouderdag georganiseerd en in 2016 niet. 33,5% is een terugkerende gebruiker. Dit percentage is flink toegenomen t.o.v. voorgaande jaren. De meeste bezochte pagina blijft de pagina Actueel (). Daarna volgen de pagina s Agenda, de pagina s rondom de boekenactie en Activiteiten. We hebben ook onze eigen Facebookpagina. Op deze pagina hebben we 121 volgers. 3. Samenwerking Stichting Pleegoudersupport Zeeland werkt samen met de verschillende pleegzorgaanbieders die in Zeeland actief zijn maar ook met andere relevante organisaties. Met alle organisaties is een vorm van overleg. Daarbij hanteren we de volgende structuur: een vastgesteld aantal keer per jaar is er een structureel overleg. Voor praktische of dringende zaken is er informeel overleg Naast onze eigen contacten is er op Zeeuws niveau ook een beleidsoverleg waarin alle partijen aan tafel zitten. Dit overleg is in 2016 4 keer georganiseerd. Intervence In 2016 hebben we met Intervence op verschillende manieren contact gehad: 1x regulier overleg. Daarnaast is over verschillende onderwerpen per mail gecommuniceerd. Belangrijkste thema: de zorgverzekering van pleegkinderen met een OTS. Pleegzorgaanbieders De samenwerking met Juvent, Timon en de William Schrikker Pleegzorg werd verder voortgezet en geïntensiveerd. Ook met de Pleegouderraad van Juvent is er op verschillende momenten contact geweest. Belangenbehartigers: Pleegwijzer en Pleeggrootouders Op zaterdag 25 juni hebben we onze jaarlijkse bijeenkomst met stichting Pleegwijze(r) 1 uit Groningen- Drenthe georganiseerd in Bunnik Voor deze bijeenkomst waren ook de oprichters van de (pas opgerichte) Stichting Overijsselse Pleegouders (StOP) uitgenodigd om kennis te maken en ervaringen te delen. Op 17 september zijn we naar het jubileumcongres van Pleegwijzer in Assen geweest dat georganiseerd werd n.a.v. het 10 jarig bestaan. Met Pleeggrootouders is regelmatig (informeel) contact en overleg gevoerd. Waar mogelijk stemmen we met elkaar af. We informeren elkaar over allerlei ontwikkelingen. Gemeenten In 2016 is er regelmatig overleg geweest met Adrie de Klerk, onze contactpersoon namens de gemeenten in Zeeland. Sinds 2015 organiseerde Pleegoudersupport een breed overleg met organisaties en gemeenten. In 2016 hebben we het initiatief voor dit overleg overgedragen aan de gemeenten. In deze samenstelling zijn we in 2016 vier keer bij elkaar gekomen: 28 januari, 21 april, 5 juli en 11 oktober. 1 Zie voor meer informatie: www.pleegwijzer.nl Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 6 van 16
Hogeschool Zeeland De samenwerking met de Hogeschool Zeeland kreeg in 2016 een vervolg. Doel van de samenwerking is om voor de lange termijn op een positieve manier aandacht te genereren voor allerlei ontwikkelingen in pleegzorg. Samenwerking met de HZ leidt tot een betere bekendheid van studenten met de pleegouderpraktijk. Daarvan profiteren op langere termijn zowel de student (in de beroepsuitoefening) als de pleegouders. In de werkwijze van de Hogeschool én in de samenwerking tussen HZ en Pleegoudersupport staat ervaringsleren centraal. Aan de hand van informatie uit de evaluatiemomenten wordt de samenwerking verder ingevuld, verdiept, bijgestuurd of uitgebreid. Voortrekker en contactpersoon met de HZ namens Pleegoudersupport is: Harry Neger. In 2016 hebben we een tweetal onderzoeksopdrachten geformuleerd die door studenten zijn uitgevoerd: 1. Het pleegzorgproces (na de transitie) in kaart te brengen (project voor drie derdejaars studenten, start: september 2015 - einde: januari 2016) 2. De behoeften van pleegouders in beeld brengen (onderzoek door 1 vierdejaars student, start: september 2015 - einde: juni 2016). Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 7 van 16
Bijlage 1 Inventarisatieverslag actie Kies een Boek! 16 november 2016 Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 8 van 16
Inhoudsopgave Inleiding... 10 Statistieken... 11 Feedback... 11 Belangenbehartiging... 12 Deskundigheidsbevordering... 13 Contact... 13 Informatie... 14 Conclusie... 14 Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 9 van 16
Inleiding In het kader van ons 10-jarig bestaan hebben we de actie Kies een boek! georganiseerd. We hebben alle Zeeuwse pleeggezinnen en gezinshuizen in de week van de pleegzorg (29 oktober t/m 6 november) een boek aangeboden. We hebben hiervoor een boekenlijst samengesteld met 8 actuele en relevante boeken. Deze actie ligt in lijn met waar we ons al 10 jaar voor inzetten: Goed geïnformeerde en toegeruste pleegouders. Daarnaast hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om aan pleegouders de vraag te stellen die we 10 jaar geleden ook aan pleegouders gesteld hebben bij de start van Pleegoudersupport: Waar moet Pleegoudersupport de komende tijd mee aan de slag? Ook de animo voor de actie en de keuze van de bestelde boeken levert relevante informatie op. Deze actie heeft een impuls gegeven aan onze naamsbekendheid onder pleegouders, waardoor zij ons beter weten te vinden en vaker gebruik kunnen maken van ons aanbod. Het aanbod van Pleegoudersupport rust op 3 pijlers: 1. Informatie (vragen van pleegouders, (on)gevraagd advies) 2. Kwaliteit (deskundigheidsbevordering, Safer Caring, boekenactie) 3. Contact (koffiecontacten, onderzoek via HZ, KiP-groep, Facebook) Deze pijlers zijn gevormd door de input van pleegouders bij de start van Pleegoudersupport, en door de jaren heen steeds verder uitgebouwd. Bij het inventariseren van de feedback op deze actie bleek dat deze 3 pijlers nog steeds erg relevant zijn. Dit verslag is een inventarisatie van alle relevante informatie die de actie Kies een boek heeft opgeleverd. Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 10 van 16
Statistieken De nieuwsbrief met daarin de oproep voor onze actie Kies een boek! is verstuurd aan 487 mailadressen. De nieuwsbrief van Pleegoudersupport wordt gemiddeld door ongeveer 50% van de geadresseerden geopend. Uit Landelijke statistiek weten we dat dergelijke nieuwsbrieven door gemiddeld 30% van de geadresseerden wordt geopend. De nieuwsbrief van oktober 2016 werd door 56,67% van de geadresseerden geopend. De herinneringsmail werd door 63,99% van de geadresseerden geopend. Er is door 190 Zeeuwse pleeggezinnen een bestelformulier ingevuld en een boek besteld. Van deze 190 gezinnen waren er 160 gezinnen die begeleid worden door Juvent, 16 gezinnen van Timon en 11 gezinnen die pleeggezin zijn via de William Schrikkergroep. Er waren 3 gezinnen die bij geen van deze pleegzorgaanbieders zijn aangesloten, maar die bijvoorbeeld informeel pleeggezin zijn. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de bestelde boeken in volgorde van meest naar minst bestelde boek. Titel Aantal Geweldloos verzet, door Haim Omer en Eliane Wiebenga 50 Spelenderwijs verbinden en hechten, door Micheline Mets 35 Slapende honden? Wakker maken!, door Arianne Struijk 34 Paraplu voor pleegouders, door Mariska Kramer 23* Stilzitten als een kikker (met cd), door Eline Snel 20 18 x 18, door Femmie Juffer, Lindy Popma en Monique Steenstra 16 Kracht en Kwetsbaarheid, door Elsa Gideonse van de Graaf 10 Teken je gesprek, door Adinda de Vreede 2 Totaal 190 *Dit boek is eerder ook uitgedeeld bij deelname aan de thema-avond met Mariska Kramer op 6 oktober. In totaal zijn van Paraplu voor Pleegouders 73 boeken uitgedeeld: 24 tijdens de boekenactie, 25 op de thema-avond van 6 oktober en 24 los door het jaar n.a.v. vragen van pleegouders. Feedback We hebben de feedback ingedeeld in de volgende categorieën/behoeften: Categorie/behoefte Aantal reacties Complimenten 25% Belangenbehartiging 24% Deskundigheidsbevordering 15% Contact 10% Informatie 6% Overig 20% Het totaal van het aantal opmerkingen is groter dan 190 omdat sommige pleegouders op meer dan één gebied feedback hebben gegeven. Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 11 van 16
De categorie Overig is vrij groot maar staat onderaan. Dit komt omdat deze categorie voornamelijk bestaat uit mensen die n.v.t. of weet ik niet hebben ingevuld. 2 mensen hebben aangegeven dat ze nog nooit van Pleegoudersupport hadden gehoord en gaven om die reden aan dat we ons meer bekend moeten maken. In de categorie Complimenten geven mensen aan dat ze ons activiteiten waarderen en dat we daarmee door moeten gaan zoals we al doen. Activiteiten die hierbij meerdere malen specifiek benoemt worden zijn het onderling contacten, de nieuwsbrief en de thema-avonden. Belangenbehartiging Deze categorie is erg divers. We hebben onder dit punt alle opmerkingen en behoeften neergezet die we namens pleegouders met de verschillende organisaties en gemeenten moeten bespreken. Het meest genoemd zijn verbeterpunten op het gebied van samenwerking en communicatie. 33% van de opmerkingen in deze categorie gaan over het verbeteren van de onderlinge communicatie tussen de verschillende partijen, in het bijzonder tussen de pleegzorgaanbieder en Intervence. Daarnaast willen pleegouders duidelijkheid over rollen en taken van alle betrokkenen, en de positie van pleegouders Quote: Wij zouden het fijn vinden als je weet waar je als pleegouders terecht kunt met actuele vragen. Wie helpt ons waarvoor/waarmee? Met betrekking tot aanmelden pleegzorg, (gemeente loketten sturen je soms van het kastje naar de muur) maar ook dat je als pleegouder duidelijk weet wie verantwoordelijk is voor welk vraagstuk. Je hebt te doen met ouders, pleegouders, school, hulpverlening, pleegzorgbegeleider etc. En daar tussen staat ergens het pleegkind zelf. Er is veel onduidelijk in communicatie tussen al deze partijen. Meer overleg tussen deze disciplines zou wenselijk zijn. Meerdere pleegouders geven aan dat ze niet gehoord worden. En één pleegouder noemt de Belgische situatie waar pleegouders meer zeggenschap hebben over alledaagse zaken, zoals een bezoek aan de kapper en schoolkeuze. Veel pleegouders merken de effecten van de bezuinigingen en vragen om toch vooral te zorgen dat er voldoende pleegzorgwerkers beschikbaar en bereikbaar blijven voor pleegouders. Zorg dat ze meer tijd hebben voor de pleeggezinnen die ze begeleiden zodat ze weten, en kunnen inspelen op wat er in het gezin speelt. Er wordt ervaren dat pleegzorgwerkers nu veel tijd kwijt zijn aan administratie en daardoor minder beschikbaar zijn voor de begeleiding van pleegouders. Quote: Dat maatschappelijke werkers van organisaties meer ruimte krijgen naar de pleegouders toe. door bezuinigingen hebben ze het veel te druk met papierenmassa en minder tijd voor bezoeken. Verder willen pleegouders dat we toch vooral ook bij de Zeeuwse gemeenten uitleg blijven geven over pleegzorg. Pleegouders ervaren dat medewerkers aan loketten niet weten wat pleegzorg inhoudt en hoe ingewikkeld het kan zijn om bijvoorbeeld alle gevraagde formulieren te leveren. Regelingen die voor ouders gelden zouden ook voor pleegouders Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 12 van 16
moeten gelden en er moet aandacht zijn voor onbedoelde nadelige effecten van bepaalde regelingen voor pleegouders. Ook meer kennis van trauma en hechtingproblematiek zou gemeenten kunnen helpen bij het vormen van beleid. Bijvoorbeeld rondom preventie, maar ook rondom 18+. Overige punten die een aantal keer genoemd worden zijn: De onkostenvergoeding voor pleegouders. Een aantal pleegouders vindt deze onvoldoende. 18+ beleid, laat deze kinderen niet zomaar los na hun 18 e. Maak verlengde pleegzorg mogelijk Ontzorgen van pleegouders. Haal randzaken als financiële rompslomp bij hen weg. Quote: iets wat naar mijn idee goed zou zijn is dat er na een pleegperiode meer omgekeken zou mogen worden naar de pleegouders hoe zij zich voelen zeker na een vervelend afscheid. Deskundigheidsbevordering In deze categorie vinden we pleegouders die aangeven dat we toch vooral workshops en thema-avonden moeten blijven organiseren. Daarnaast zijn er een aantal thema s waarover pleegouders graag een thema avond of workshop georganiseerd zouden willen zien. De thema s die door meerder pleegouders genoemd worden op volgorde van meest, naar minst genoemd zijn: Hechtingsproblematiek Traumaverwerking 18+ Agressie/geweld Omgaan met biologische ouders Omgaan met kinderen met een verstandelijke beperking Pubers Quote: De avond met Mariska Kramer was erg interessant! Dergelijke informatieve avonden zijn heel waardevol. Ga daar vooral mee door! Juist de 'zakelijke' kant van pleegzorg is vaak onderbelicht. Welke regelingen zijn er wanneer je werkt, hoe zit het met voogdij etc. Quote: ik vind het altijd nuttig dat er cursussen gegeven worden die betrekking hebben op de problematiek van de kinderen, zoals hechtingsstoornis, pubers en seksualiteit, 18+ en dan! Contact De meeste pleegouders in deze categorie geven aan dat ze behoefte hebben aan contact met andere pleegouders. Van alle opmerkingen over contact gaat 40% over de behoefte aan onderling contact tussen pleegouders. Ze willen van elkaars ervaringen leren en deze uitwisselen. Ze geven ook aan dat andere mensen het vaak niet begrijpen. Ze kennen geen andere pleegouders in hun omgeving en zouden daarom wel graag met andere pleegouders in contact komen. Een pleegouder schrijft: Hoe vinden pleegouders elkaar? Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 13 van 16
Er zijn ook pleegouders voor wie de huidige koffiecontacten qua planning niet uitkomen en die vragen of het een keer op een ander moment georganiseerd kan worden, of in een andere regio. Quote: Ik ben vaak van plan geweest om naar een koffieochtend te gaan maar het komt er steeds niet van door tijd gebrek. Ik zou toch graag eens gaan omdat ik soms met niemand echt kan praten omdat ze me niet begrijpen. 25% van de reacties over contact gaat over het onderling contact tussen eigen kinderen van pleegouders. De KIP groep wordt gewaardeerd, maar mag uitgebreid worden met groepen in andere regio s, en een pubergroep. Een aantal pleegouders vind dat er ook groepen voor pleegkinderen zouden moeten zijn. Ook intervisie en een buddy voor startende pleegouders worden genoemd. Informatie Pleegouders hebben behoefte aan onafhankelijke informatie over relevante juridische en financiële zaken. Ze geven aan dat het nu vaak een zoektocht is naar de juiste informatie. Pleegoudervoogdij is het onderwerp wat het meeste genoemd wordt als ingewikkeld en onbekend. Wat zijn de voor- en nadelen ervan? Waar moet je allemaal rekening mee houden? Wat doe je als je vervolgens ook aangesproken wordt voor financiële zaken waar je niet verantwoordelijk voor bent? Ondanks dat we hierover al verschillende malen informatie over hebben gegeven, blijft dit blijkbaar een thema waar veel onduidelijkheid over is. 18+ En dan? schrijft een pleegouder. Ook alle 18+ zaken worden genoemd als onduidelijk. Bij wie moet je zijn, welke mogelijkheden zijn er? Verder wordt in zijn algemeenheid genoemd dat onduidelijk is welke (financiële) regelingen er zijn, waar je informatie kunt krijgen hierover en hoe je ze vervolgens aanvraagt. Men weet ook bij de gemeente nog niet direct de weg. Pleegouders zouden hier informatie en hulp bij willen. Conclusie Een groot deel van de pleegouders is tevreden met wat we doen en zegt ons vooral zo door te gaan. Met de genoemde knelpunten gaan we namens pleegouders aan de slag richting organisaties en gemeenten. Verder concluderen we naar aanleiding van deze boekenactie dat pleegouders onverminderd behoefte hebben aan informatie, deskundigheidsbevordering en onderling contact. Als we alle reacties die we van de Zeeuwse pleeggezinnen ontvingen naast elkaar leggen dan kunnen we concluderen dat we als Pleegoudersupport zeker nog niet klaar zijn. De reacties leveren meer dan genoeg inspiratie op voor de komende periode Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 14 van 16
Bijlage 2 Verslag KIP-middag 12+ Het is niet altijd makkelijk, soms is er weinig of even geen aandacht voor mij. (uitspraak) KIP middag 12plus, Kennismaken, Ontdek je talenten en die van de andere KIP-ers, Pleegkind(eren) hoe is dat voor mij in het gezin? Wat kunnen we van elkaar leren? Werken met spelletjes in de wei. Ontdek je talenten m.b.v. onderzoekende vragen in tweetallen, schrijf je talenten en trotse eigenschappen op jou shirt. Zodat we allemaal zien over welke talenten je beschikt. Er word verschillend gereageerd: ik weet niets te bedenken, het klinkt zo arrogant, ik vind het moeilijk te bedenken, leuk. Na wat kletsen hoor ik de mooiste woorden voorbij komen. zorgzaam, ik hou van knuffelen, oplossingen bedenken, creatief, mooie ogen, lief, vrolijk, gezellig, ik heb veel fantasie. Knuffelen, warm worden, samen zijn, contact maken met elkaar en de paarden en hond. Leidspel, parcours bouwen, overgave, duidelijk zijn, veilig voelen, rekening houden met elkaar, durven te vertrouwen op de ander. Het was een fijne middag, koud, veel gelachen en lekker samen gewerkt. Tot de volgende keer! Ik pas wel eens op mijn pleegbroertje. En dat gaat steeds beter. (Uitspraak) Crisisopvang dat betekent dat we tijdelijk opvangen als het nodig is. (Uitspraak) Wij hebben meerdere pleegkinderen in ons gezin. (Uitspraak) Jaarverslag 2016 Pleegoudersupport Zeeland Pagina 15 van 16