Achtergrondnotitie De toon van communicatie aan doelgroepen in relatie tot verbetering van de chemische waterkwaliteit 5 juni 2015 Aanleiding De waterkwaliteit in Delfland voldoet niet aan de geldende normen. Delfland zet zich volledig in binnen de mogelijkheden die het als waterschap heeft om de waterkwaliteitsdoelen te halen en werkt samen met anderen toe naar een emissieloos beheergebied. Om dit te bereiken geeft het college in het coalitieakkoord Iedereen Bewust van Water aan dat er maximaal wordt ingezet op het terugdringen van verontreinigingen naar oppervlaktewater. Ze doet dit o.a door: - extra inzet op handhaving van bedrijven die (illegaal) lozen. Hierbij is een mentaliteitsverandering bij vervuilers nodig. - het versterken van de samenwerking met bedrijven die emissies willen beperken (gemeenten, glastuinbouw en melkveehouderij), onder andere door de opbouw van duurzame relaties. Om het bewustzijn bij ondernemers te vergroten wordt blijvend geïnvesteerd in voorlichting, regulering en handhaving van wet- en regelgeving, ook digitaal. - de bewustwording van burgers ter vergroten Voor deze sporen is communicatie een essentiële voorwaarde om de beoogde waterkwaliteitsverbetering te realiseren, met een op maat gesneden boodschap per doelgroep. In deze achtergrondnotitie wordt een voorzet gegeven voor de toon die Delfland hanteert bij de communicatie naar doelgroepen, waarbij de boodschap gedifferentieerd wordt. Het over een kam scheren van verschillende doelgroepen leidt er toe dat groepen die het goed doen opdraaien voor groepen die vervuilen. Hierdoor kan Delfland het doel voorbij schieten. Kern van de boodschap is: diegenen die de waterkwaliteit (willen) verbeteren, vinden Delfland aan hun zijde. Zij die vervuilen pakt Delfland hard aan. Deze achtergrondnotitie start met een korte analyse van de situatie t.a.v. de chemische waterkwaliteit bij Delfland. Doel De bedoeling is dat het college van D&H gezamenlijk vaststelt hoe de toon is van communicatie richting vervuilers van het oppervlaktewater, waarbij differentiatie naar doelgroep belangrijk is. Analyse Bronnen De waterkwaliteit wordt in het gebied van Delfland vooral beïnvloed door meststoffen (stikstof en fosfaat) en bestrijdingsmiddelen. De belangrijkste bron voor meststoffen is de glastuinbouw, gevolgd door de veehouderij. Voor bestrijdingsmiddelen is de glastuinbouw de belangrijkste bron. Deze bronnen kan Delfland niet anders aanpakken dan door handhaving, beleidsbeïnvloeding en het creëren van waterbewustzijn bij burgers en belangengroepen. Doelgroepen Gezien de bronnen van verontreinigingen, zijn de volgende doelgroepen cruciaal ten aanzien van communicatie: - glastuinbouw; waarbij onderscheid gemaakt kan worden in de volgende subgroepen: o Bedrijven die aan de wet (willen) voldoen. De insteek van Delfland is om deze groep te stimuleren en te helpen bij het verminderen van emissies. o Achterblijvers. Delfland is streng tegen deze illegale vervuilers. o het collectief: LTO glaskracht
- Veehouderij; hierbij kan ook onderscheid gemaakt kan worden in bedrijven die aan de wet (willen) voldoen en achterblijvers. T.a.v.de eerste groep is het van belang dat deze, ook al voldoen ze aan alle wettelijke vereisten, nog steeds ongewenste emissies kunnen veroorzaken. Reden: de huidige wetgeving is onvoldoende om een goede waterkwaliteit te bereiken. Daarmee zijn er drie subgroepen te onderscheiden: o Bedrijven die aan de wet (willen)voldoen. De insteek van Delfland is om deze groep te stimuleren en te helpen bij het verminderen van emissies. o Bedrijven die aan de wet doen en bovenwettelijke maatregelen (willen) nemen, om ongewenste emissies te voorkomen. o Achterblijvers. Delfland is streng tegen deze illegale vervuilers. - overige bedrijven; zie glastuinbouw - gemeenten; in algemene zin zijn gemeentes partner om de waterkwaliteit te verbeteren. - Rijk; stelt de kaders (wetgeving) vast om vervuiling van het oppervlaktewater te voorkomen/verminderen. - burgers; die grofweg onderverdeeld kunnen worden in: o o vervuilers (bijvoorbeeld: illegale lozing via de riolering) betrokken burgers. Delfland wil dezen waterbewust maken, zodat zij ook druk gaan zetten op bedrijven om emissieloos te worden. Daarmee ondersteunen bewuste burgers de doelen van Delfland. Voorzet uitwerking differentiatie Delfland maakt grofweg onderscheid in de toon van communicatie tussen diegenen die de waterkwaliteit (willen) verbeteren en zij die vervuilen. De tweede groep wordt streng aangepakt. Dit kan bijvoorbeeld door het expliciet communiceren van bewuste overtredingen in de glastuinbouw(bijvoorbeeld op internet, Twitter, enz), zie bericht in bijlage 1 Een voorzet voor het uitwerken van de communicatieboodschap is weergegeven in bijlage 2. Vervolg De uitkomsten van de discussie over deze notitie geven richting aan de organisatie voor het uitwerken van de aanpak om tot een emissieloos Delfland te komen.
Bijlage 1: bericht Delfland betrapt tuinder uit Delfgauw
Bijlage 2: Voorzet uitwerking communicatieboodschap per doelgroep. De genoemde doelgroepen zijn zeer divers. Hierdoor is het niet goed mogelijk om met alleen één hoofdboodschap te werken. Om effectief te kunnen zijn is het nodig om, naast een hoofdboodschap, een deelboodschap per doelgroep te hebben. Doelgroep Subgroep Essentie van de communicatieboodschap Iedereen - Hoofdboodschap: Delfland gaat voor Schoon Water, wat bijdraagt aan een prettiger leefomgeving. Er moet nu iets gebeuren, partners moeten nu aan de slag. Glastuinbouw Voldoet aan wet (of wil aan de wet voldoen) Delfland kan en wil helpen bij het verminderen van de emissies. Met relatief eenvoudige middelen (en dus relatief lage kosten) kunnen grote stappen gezet worden op weg naar schoner water en dus naar maatschappelijk verantwoord ondernemen. Veehouderij Overige bedrijven Achterblijvers (vervuilers) Voldoet aan wet, inclusief bovenwettelijke maatregelen Voldoet aan de wet (of wil aan de wet voldoen) Achterblijvers (vervuilers) Zie glastuinbouw/veeteelt Delfland pakt vervuilers hard aan Delfland kan en wil helpen bij het verminderen van de emissies, en heeft eventueel financiën beschikbaar voor bovenwettelijke maatregelen, die nodig zijn voor een goede waterkwaliteit. Met relatief eenvoudige middelen (en dus relatief lage kosten) kunnen grote stappen gezet worden op weg naar schoner water en dus naar maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zie glastuinbouw Delfland pakt vervuilers hard aan Zie glastuinbouw/veeteelt Gemeenten divers Delfland ziet gemeenten als waardevolle partner om waterkwaliteit te verbeteren. Communicatieboodschap kan verfijnd worden aan de hand van regionale verschillen in waterkwaliteit en/of de verschillen in aanwezige vervuilers. Burgers Vervuilers Hun eigen belang duidelijk maken (overlast door veel kroos, stank, dode vissen, vieze sloten) om hen zodoende over te halen zelf zorgvuldiger met hun omgeving om te gaan. Activisten Delfland verwelkomt partners die mee willen werken om de waterkwaliteit te verbeteren. (Deze groep moet Delfland goed geïnformeerd en aangesloten
houden, zodat via hen andere doelgroepen bereikt kunnen worden). Milieugroeperingen - Delfland zou acties van deze groeperingen wat meer in het zonnetje kunnen zetten als dat we nu doen, hen een soort voorbeeldfunctie te geven. Rijk - Delfland wil dat het Rijk (door middel van adequate regelgeving) de waterschappen het juiste gereedschap biedt om, binnen hun mandaat, de doelen voor een goede waterkwaliteit te realiseren.