Programma s voor de vrije studieruimte Cursusjaar 2006 2007
Overzicht keuzeprogramma s 2006-2007 Blok 2 Docent Lesdag Ronde Europa: cultuur en geschiedenis drs. J. Snel Dinsdag 2 Film kijken en beschouwen C. Pelgrim Dinsdag * Christelijk Kinderwerk Mevr. R. de Baat Dinsdag * Dhr. D. de Bree Christelijke filosofie dr. P. Blokhuis Donderdag 2 Creatief schilderen mevr. K. den Dikken Donderdag 1 en 2 Spaans I drs. M. van Gelder Dinsdag 1 Spaans II drs. M. van Gelder Dinsdag 2 De waarheid over Floris dr. R.P. de Graaf Donderdag 2 Voorkomen van burn-out drs. M.G. Bac-Fahner Dinsdag 2 Muziek als spiegel van de Dhr. A. Verhage Dinsdag 1 maatschappij Basic Life Support N. Oversluizen Donderdag 1 Persoonlijke effectiviteit** drs. Elly den Herder- Michielsen en drs. Leen Walraven ** ** Blok 3 Poppenspel als agogisch middel H.L. Nijhof Dinsdag 1 Beginnerscursus Frans drs. B. de Vries Dinsdag 1 Beginnerscursus Duits Mevr. H. van der Hoeven Donderdag 2 Verraden Vertrouwen dr. J.C. Borst Dinsdag 1 en 2 Kunstgeschiedenis drs. C. Dik-Faber Donderdag 1 De hbo-er als prof drs. G.H. Hunink Donderdag 1 Pastoraat in contextueel perspectief C. Verduijn Donderdag 1 Creatief schilderen Spaans I mevr. K. den Dikken drs. M. van Gelder Donderdag Dinsdag 1 1 Spaans II drs. M. van Gelder Dinsdag 2 Omgaan met verslaafden B. Sijtsma Donderdag 1 en 2 Liturgie in de geschiedenis van de kerk drs. H.J. de Bie Donderdag 1 Oplossingsgerichte communicatie Dhr. J. Hidding Dinsdag 2 Film, fantasy en meaning C. Pelgrim en B. Dinsdag * Cusveller Droom en Doe! H. Stapel en M. Visscher Donderdag 1 Basic Life Support N. Oversluizen Donderdag 1 Persoonlijke effectiviteit** drs. Elly den Herder- Michielsen en drs. Leen Walraven ** ** Blok 4 Debatteren drs. B.G. de Looij Dinsdag 1
Opfriscursus Frans drs. B. de Vries Dinsdag 1 Opfriscursus Duits Mevr. H. van der Hoeven Donderdag 2 Omgaan met Moslims en hun geloof in Dhr. Beukema Donderdag 1 Nederland Spiritualiteit en nieuwe organisaties drs. E.C. van den Dool Dinsdag 2 Occultisme en bevrijding Creatieve therapie: muzisch werken dr. M.J. Paul e.a. Dhr. B. Manusama Donderdag Donderdag 1 1 vanuit een christelijke context Mijn vriendje heet Achmed dr. J.C. Borst Dinsdag 1 Verliefdheid in je persoonlijk leven en Mevr. Drs. A. Hoek-van Donderdag 1 in je beroepssituatie Kooten Persoonlijke effectiviteit** drs. Elly den Herder- Michielsen en drs. Leen Walraven ** ** De lessen worden gegeven op dinsdag- of donderdagavond. Op een avond zijn er twee lesrondes. Deze zijn in principe van: 18.00 19.30 uur voor de eerste ronde, of van 19.45 21.15 uur voor de tweede ronde. * Voor deze cursus geldt een afwijkende lestijd. Zie hiervoor de beschrijving verderop in dit boekje **Let op: dit keuzevak kent een selectie! Zie voorwaarden. Dag en aanvangstijd worden tijdens het introductiegesprek medegedeeld. Aanmelden (na toestemming van je mentor) bij psmichielsen@che.nl
Inleiding Binnen de meeste opleidingen van de Christelijke Hogeschool Ede heb je als student een vrije studieruimte. Je mag zelf bepalen hoe je daaraan inhoud geeft. Soms geven opleidingen daarvoor grenzen aan, maar je mogelijkheden om zelf de inhoud te bepalen zijn groot. In beperkte mate kun je terecht bij andere opleidingen om daar een module die tot het reguliere aanbod behoort, te volgen. Je mag ook naar andere instellingen voor hoger onderwijs gaan om daar een module te volgen. Verder zijn er de mogelijkheden van literatuurstudie en extra praktijkervaring. Daarnaast bieden de opleidingen van de CHE in de blokken 2, 3 en 4 een aantal modules aan die uitsluitend bedoeld zijn voor de vrije studieruimte. Hierover in deze brochure meer informatie. Uiteraard mag je deze modules ook geheel vrijwillig volgen, dus zonder dat je er studiepunten voor krijgt. Opgave en voorwaarden In principe staan de programma s open voor alle studenten van de CHE. Wel moeten de deelnemers zich van tevoren opgeven. Inschrijven kan door in te loggen op Intranet\Studenten\ Faciliteiten en voorzieningen\ Digitale inschrijvingen\hogeschoolbrede keuzeprogramma s, bij week 46 (blok 2), 6 (blok 3) en 16 (blok 4) kun je je keuze vastleggen. Klik op het programma van je keuze, via het invoeren van je studentnummer word je keuze vastgelegd. Mocht je nog vragen hebben dan kun je mailen naar keuzeprogramma@che.nl Tot uiterlijk 4 weken voor het begin van het programma kun je je opgeven. Dat betekent voor blok 2 dat opgave mogelijk is tót de herfstvakantie (t/m week 42). En: wie het eerst komt, Opgave is bindend. Dat betekent ook dat het niet mogelijk is om na opgave je keuze nog te wijzigen. Dit cursusjaar bestaat weer de mogelijkheid voor mensen van buiten de hogeschool om deel te nemen aan de keuzeprogramma s, opgave is mogelijk via keuzeprogramma@che.nl. Het kan dus zijn dat er ook niet-studenten in de groep zitten. Data en tijden Een programma duurt meestal 7 weken (de Vrije Modules gaan in lesvrije (buffer-)weken door ). De lessen worden gegeven op dinsdag- of donderdagavond. Op een avond zijn er twee lesrondes. Deze zijn in principe van: 18.00 19.30 uur voor de eerste ronde, of van 19.45 21.15 uur voor de tweede ronde. Tijdens een avond en tijdens een ronde worden dus meerdere programma s aangeboden. Aan jou de keuze. Studiepunten Elk programma omvat 42 uur (1,5 studiepunt, ECTS). Om het studiepunt te krijgen, moet je de lessen volgen en de opdrachten maken. De opdrachten worden nagekeken door de docent. Bij voldoende resultaat krijg je het studiepunt. De docent geeft een bewijs dat je aan de eisen hebt voldaan aan het secretariaat van de keuzeprogramma's. Met vragen omtrent je cijfer kun 1
je contact opnemen met het secretariaat keuzeprogramma@che.nl (bij voorkeur niet met de betreffende docent. Vervolgens wordt dit doorgegeven aan het secretariaat van je opleiding waarna het cijfer in CATS wordt ingevoerd. Voor de Vrije Modules worden de volgende regels gehanteerd: a) Toetsing 1. Aan het eind van het blok waarin de module wordt aangeboden, wordt een toets afgenomen. De docent geeft in het programmaboek aan hoe er getoetst wordt. 2. Er is één herkansingsmogelijkheid: hetzij in het volgende blok, hetzij eind augustus. De docent geeft aan wanneer er een herkansingsmogelijkheid is. Als de toets het maken van een werkstuk is, kan herkansing betekenen dat een student tot eind augustus het werkstuk kan inleveren. Dat werkstuk hoeft pas na de herkansingsweken in augustus nagekeken te worden. 3. Als de module in het volgende jaar opnieuw wordt aangeboden, mag de student die nog geen voldoende heeft, opnieuw aan de toetsing deelnemen. 4. De student heeft na het jaar waarin de module is aangeboden, geen recht meer op herkansing. b) Presentie 1. Studenten die deelnemen aan een Vrije Module wonen de lessen bij. De docenten laten elke les een presentielijst rondgaan. 2. Wie bij een aanbod van 7 lesmomenten meer dan twee keer afwezig is geweest, kan geen voldoende halen tenzij de docent anders beslist. 3. Wie de eerste twee keer afwezig is geweest, krijgt een boete van 15 euro. Afwezigheid kan namelijk betekenen dat de module ten onrechte is doorgegaan- er blijken toch te weinig deelnemers te zijn-, of dat de afwezige student een plaats blokkeert van anderen die op de wachtlijst staan. 2
Programma s blok 2 Aanvang week 46 7 lesweken Europa: cultuur en geschiedenis Drs. J. (Johan) Snel Bestaat er zoiets als een `Europese cultuur'? Wat is de `ziel' van Europa? Wat heeft het christendom te maken met de Europese identiteit? Wat hebben Europeanen gemeenschappelijk en wat verdeelt hen? En waar liggen de grenzen van Europa? In dit blok gaan we aan de hand van grepen uit de Europese geschiedenis op zoek naar antwoorden. Daarbij duiken we in de recente geschiedenis, maar ook maken we uitstapjes tot in de middeleeuwen en oudheid toe. Héél Europa komt daarbij aan bod: van a tot z (Albanië tot Zwitserland), van noord tot zuid (Lapland tot Malta) en van oost tot west (Armenië tot IJsland). Naast de zeven hoorcolleges (met een overvloed aan kunst- en cultuurgeschiedenis, kaarten en illustraties) is er ook een persoonlijke opdracht: iedereen leest en bespreekt een zelfgekozen boek (bijv. van Geert Mak) over dit intrigerende onderwerp. Film kijken en beschouwen C. (Cees) Pelgrim Een programma waarin de deelnemer een aantal films bekijkt en greep krijgt op de filmtaal d.m.v. het werken met een filmanalysemodel. We kiezen voor een aantal films waarin de relatie tussen volwassenen en kinderen (ouders en kinderen) centraal staat. Om onze positie ten opzichte van het medium film te bepalen schrijft iedere deelnemer een korte media-biografie De deelnemers schrijven ten slotte een essay over de relatie tussen het toekomstig beroepsveld en het medium film. Let op: de deelnemers bekijken de films in hun geheel (het kan dus 120 min. uren) Begintijd: 18.15 u. in lokaal 1.009 Christelijk Kinderwerk Dhr. D. de Bree en mevr. R. de Baat Binnen de gemeente van Christus vormen kinderen een wezenlijk onderdeel. Bezig zijn en werken met kinderen is meer dan alleen de doelgroep leuk vinden. Visie opbouwen en wegen zoeken om in de leefwereld van het kind te komen behoren tot de basis van christelijk kinderwerk. De cursist leert het belang van onderbouwde programma s die bij deze doelgroep passen. Daarnaast is het activeren en stimuleren van vrijwilligers een vaardigheid die bij het leiding geven in het kinderwerk aandacht krijgt. 3
Boek: Christelijke geloofsopvoeding van Penny Frank Let op: afwijkende lestijd: deze cursus duurt van 19.45-21.45 Christelijke filosofie in de geschiedenis Dr. P. Peter Blokhuis In de loop van de westerse geschiedenis zijn regelmatig mensen opgestaan die vanuit hun christelijk geloof gefilosofeerd hebben. Zij zagen de filosofie niet als een neutrale manier van denken maar als een denken dat richting ontvangt vanuit het geloof. In deze cursus wordt aan de hand van teksten ingegaan op enkele denkers die nog steeds veel geciteerd worden: Augustinus, Pascal, Kierkegaard, Dooyeweerd e.a. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij thuis ter voorbereiding kennis nemen van de (vrij korte) teksten. Creatief schilderen Mevr. K. (Katie) den Dikken-Klopper Gevoelens uiten door middel van creatieve expressie is een middel dat in de hulpverlening wordt aangewend. Katie den Dikken heeft een programma ontwikkeld, waar een beginnend inzicht wordt gegeven en studenten zelf met schilderen aan de slag gaan. Spaans I Drs. M. (Margriet) van Gelder In deze korte, maar intensieve cursus zullen we samen de wereld van het Spaans ontdekken. We zullen een begin maken met het leren van het Spaans; een prachtige taal, die na het Engels en het Chinees het meest gesproken wordt op deze wereld. Zowel grammatica als conversatie zullen aan bod komen, maar ook Spaanse kranten, Spaanse liederen en bijbelgedeeltes in het Spaans. Verder wordt een grote interactie tussen cursisten en docente op prijs gesteld. Vraag dus alles wat je wilt weten! Eén van mijn belangrijkste doelstellingen is jullie enthousiast te maken voor de wereld van het Spaans. Spaans II Drs. M. (Margriet) van Gelder Deze cursus is een vervolg op en verdieping van de cursus Spaans I 4
De waarheid over Floris Dr. R.P. (Ronald) de Graaf In december 2004 schitterden Michiel Huisman en Birgit Schuurman in een speelfilm als Floris en Pi. Waar Rutger Hauer in 1969 grote successen beleefde als ridder Floris, die met Sindala in allerlei avonturen terecht kwam, verschijnt nu een speelfilm. Hoe getrouw is eigenlijk die film? Grote Pier, Maarten van Rossum, wie waren dat? In een aantal colleges gaat Ronald de Graaf aan de hand van zijn boek De waarheid over Floris in, op zaken als: oorlog en vrede in de laten Middeleeuwen, eten en drinken, geloof en bijgeloof. Hierbij worden filmfragmenten getoond, van de oude en de nieuwe Floris. Voorkomen van burnout Drs. M.G. (Margrete) Bac-Fahner Wat is stress, wat is burnout en wat zijn de kenmerken ervan? Hoe kun je burnout voorkomen en word je burnout van hard werken? Hoe ontwikkel je nu een ontspannen levenshouding, waarin je hard werkt maar niet te druk bent. Eventueel kan er ook aandacht besteed worden aan culturele stress. Propedeusestudenten kunnen zich niet voor deze module aanmelden. Muziek als spiegel van de maatschappij - De muziek van 1400 tot 2000 in de context van culturele, politieke en sociaal-economische geschiedenis Dhr. A. Verhage Dat de muziek in de loop van de geschiedenis een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt is duidelijk. Maar welke dingen waren van invloed op die ontwikkeling? Uiteraard is een deel van die ontwikkeling van binnen uit te verklaren. Door de experimenten met nieuwe expressiemiddelen was de muziek steeds aan verandering onderhevig. De fuga ontwikkelt zich vanuit de fantasie, de sonatevorm heeft een eeuw lang de compositietechniek van de symphonie bepaald etc. Maar er is een andere kant. De muziek heeft zich in de geschiedenis vooral ook ontwikkeld vanuit politiek, sociaal-economisch en cultureel perspectief. Bach en Händel zijn tijdgenoten, maar hun muziek is heel verschillend. De reden dat Bach een heel ander genre muziek componeerde dan Händel zit hem in de verschillende cultuur-historische context. In dit programma worden verbanden gelegd tussen (de ontwikkeling van) de muziek en die historische context, zowel op politiek als op sociaaleconomisch en cultureel gebied. Er wordt veel naar muziek geluisterd, belangrijke stijlen en stijlperioden geanalyseerd en naar de betekenis van de muziek voor de mens van vroeger gekeken. Aan het eind van de module heb je een breder zicht op de enorme 5
ontwikkeling die aan onze westerse muziek ten grondslag ligt en die ook weer de basis vormt voor de ontwikkeling van de hedendaagse muziek. Naast het verkrijgen van een totaaloverzicht over de muziekgeschiedenis verdiep je je in één stijl, periode of componist. Basic Life Support N. Oversluizen Iedereen kan geconfronteerd worden met iemand die plotseling in een levensbedreigende situatie komt te verkeren. Te denken valt aan (bijna) verdrinking, hartstilstand, hartinfarct of een verkeersongeval. Deze cursus bied je de benodigde kennis om levensbedreigende situaties te herkennen en levensreddende hulpverlening zo effectief mogelijk uit te voeren. Wat vroeger eenvoudigweg reanimatie heette, heet nu Basic Life Support. Naast het reanimeren (beademen en hartmassage toepassen) leer je in deze cursus ook hoe je een AED (automatische externe defibrilator) moet hanteren. De AED is een apparaat waarmee eerste hulpverleners ter plekke zo nodig een schok kunnen toedienen om het hart in het juiste ritme terug te krijgen. Door snelle toepassing van AED kunnen veel meer mensen een hartstilstand overleven. Praktische info: - Voor deze cursus dient een boekje aangeschaft te worden. Nadere informatie hierover volgt. - Aan het einde van de cursus ontvangt u het reanimatie bewijs. Dit bewijs is een jaar geldig; - Iedereen, ongeacht vooropleiding, kan deze cursus volgen. - Deze cursus wordt door een geautoriseerde instructeur gegeven. - De cursus word gegeven in één van de praktijklokalen van de opleiding Verpleegkunde: na de hoofdingang rechts, rechts de trap af naar beneden (lok. 0021 of 0023) Persoonlijke effectiviteit drs. Elly den Herder-Michielsen en drs. Leen Walraven In deze training maak je kennis met de principes van de Rationeel EmotieveTraining (RET). Uitgangspunt is dat we onze problemen veroorzaken door onze manier van denken. Door je hiervan bewust te worden en je gedachten te veranderen wordt het mogelijk om op gezonde wijze met jezelf en met anderen om te gaan. Onderwerpen die aan de orde komen, zijn: angst en onzekerheid; frustratietolerantie; uitstelgedrag; zelfbeeld en zelfwaardering; assertiviteit en omgaan met kritiek. Coordinator: Elly den Herder-Michielsen, kamer 1001. Voorwaarden: De training Persoonlijke Effectiviteit is uitsluitend bestemd 6
voor gemotiveerde studenten die tegen (ernstige) belemmeringen in hun studie aanlopen. Aanmelding gaat na een introductie-gesprek. Alleen na een positief advies van je mentor kun je je hiervoor aanmelden bij Elly den Herder (psmichielsen@che.nl) 7
Programma s blok 3 Aanvang week 6-7 lesweken Poppenspel als agogisch middel H.L. (Harrie) Nijhof Spelen met poppen is een boeiende en plezierige bezigheid, zowel voor de kijkers als voor de speler zelf. Wie ooit voor het kinderpubliek de poppen tot leven heeft gebracht, weet uit ervaring hoe intens de kinderen en ook volwassenen het spel meebeleven. Het spelen met een pop heeft ongekende agogische mogelijkheden. Tijdens deze cursus gaan we deze mogelijkheden ontdekken en inzetten. Beginnerscursus Frans Drs. A.N. (Beppie) de Vries Ça va? De meeste studenten kunnen deze vraag nog wel correct beantwoorden: Ça va bien, merci! Maar op het moment dat het ontluikende babbeltje interessant wordt ontbreken de woorden. En die werkwoorden, hoe maak je daar eigenlijk een goede zin mee? De beginnerscursus Frans is zo praktisch mogelijk, dat is niet alleen handig tijdens een verblijf in Frankrijk, maar ook als je via internet Franstalige informatie wilt lezen. Het accent van de cursus ligt op spreekvaardigheid (aan de hand van gespreksopdrachten en taalspelletjes). Tevens worden lees- en luistervaardigheid getraind door middel van korte teksten en chansons. Voorop staat het plezier in het bezig zijn met taal. Boek: Pierre Sommet, Anne Delacroix e.a., Perspectives 1 (uitsluitend tekstboek), uitgeverij Intertaal, isbn 90 5451 5287 Dit boek is te bestellen via www.intertaal.nl Beginnerscursus Duits Mevr. H. van der Hoeven Doelgroep: Iedereen die ooit misschien een jaartje Duits heeft gehad maar er niet genoeg van weet om het te durven spreken. Startniveau: Een of twee jaar Duits ooit gehad. Doel: Basisvaardigheden in spreken, uitspraak, lezen en grammatica aanbrengen Methode: - via voorstelronde en het uitwerken van eenvoudige dagelijkse situaties een begin maken met de spreekvaardigheid. - elke les bespreken en oefenen we een grammatica-item. - praktische opdrachten, in groepjes of individueel uit te werken - we lezen korte actuele teksten uit de reader om begrip, uitspraak en idioomkennis te bevorderen 8
- taalspelletjes - zelfstandige luistertraining mbv Duits nieuws (Tagesschau) en Duitse films (Tatort bijvoorbeeld) via de media wordt dringend aangeraden. - voertaal is uiteraard Duits. Verraden vertrouwen Dr. J.C. (Hans) Borst Aan de orde komen de volgende onderwerpen: wat is incest? Wie is de dader? Wie is het slachtoffer (meisjes en jongens)? Wat doet de politie? Wat doet de SPH-er, MWD-er of meester of juf op school? Wat doet de dominee of de pastoraal werker? Verder staan we stil bij wat de bijbel en de koran zeggen over incest. In overleg met de deelnemers wordt eventueel aandacht besteed aan incest in islamitische gezinnen. Naast incest worden ook enkele onderwerpen uit de beroepsethiek besproken waar het bijvoorbeeld pedofilie, ritueel seksueel misbruik, seksuele intimidatie op het werk of seksueel misbruik in een hulpverlenende of pastorale relatie betreft. We werken voor de basisbegrippen van spiritualiteit uit twee boeken. Spiritualiteit van A. van den Berg en R. Suss (Heerenveen 2006) en Temptatio et Gaudium (J.C. Borst, verschijnt in het najaar 2006). Inleiding Kunstgeschiedenis Drs. C. (Carla) Dik-Faber De beeldende kunst kent een lange en rijke geschiedenis. Hoewel de vorm en functie van beeldende kunst door de eeuwen heen veranderd zijn, geldt altijd dat kunst gemaakt is om gezien te worden. Kunst is echter méér dat een versiering. Door ons te verdiepen in de (geschiedenis van de) beeldende kunst, zullen we ontdekken dat kunst een spiegel van de samenleving is. Tijdens de colleges staan de kunstwerken zélf centraal (d.m.v. een diapresentatie). Voorkennis is niet nodig, een open oog wél! De hbo-er als prof Drs. G.H. (Gert) Hunink Deze module is voor HBO studenten die gaan voor hun vak. Met deze keuzemodule kun je werken aan je ontwikkeling als kritische en creatieve professional. Met een helikopterblik bekijken we daartoe het vak waarvoor je gekozen hebt. Op een aantal plaatsen zullen we landen en bespreken hoe je als hboer daadwerkelijk een prof kunt zijn. In deze keuzemodule gaat het onder andere over creatief en kritisch denken; 9
werken volgens de professionele standaard ; evidence-based practice; kwaliteit en beroepsontwikkeling. Allemaal ogenschijnlijk abstracte onderwerpen die relevant zijn voor het werken aan een kwalitatief goede beroepsuitoefening. We gaan dit concreet maken. Voor deze keuzemodule staat daadwerkelijk 42 SBU. Achterover leunen is er niet bij. Er wordt een actieve inbreng verwacht van de deelnemers. Deze keuzemodule vereist interesse in je vak en een gezonde dosis ambitie! Onderwerpen: De hbo opgeleide professional Kernkwalificaties van de hbo-bachelor Professionele standaard Creatief en kritisch denken Leiders gevraagd Beroepsontwikkeling Evidence-based practice Kwaliteitszorg Christen-professional?! Niet voor eerste-jaars studenten Pastoraat in contextueel perspectief C. (Kees) Verduijn Een mens staat met anderen aan zijn hand voor het aangezicht van God. Deze uitspraak is typerend voor pastoraat vanuit een contextueel perspectief. Als mensen zijn wij niet alleen, hoezeer we ook enkeling zijn. Wij leven met anderen samen en in dat samenleven staan wij voor Gods aangezicht. In het contextuele pastoraat oriënteren we ons op het contextuele gedachtegoed, zoals dat ontwikkeld is door de Amerikaanse psychiater/psychotherapeut dr. Ivan Boszormenyi-Nagy. In dit keuzeprogramma maak je kennis met het contextuele gedachtegoed. We oriënteren ons op de kernwoorden van het contextuele gedachtegoed als loyaliteit; relationele ethiek; de vier dimensies van de relationele werkelijkheid en hun samenhangende begrippen. We maken de stap naar het pastoraat, waarin het gaat om mensen te helpen om te leven te leiden en te verstaan in relatie met God. Welke implicaties heeft dit voor het handelen van de pastor. Hierin komt aan de orde: de meerzijdig gerichte partijdigheid, het geven van erkenning als daad van rechtvaardigheid en het thema vergeving/ontschuldiging, dat in de menselijke worsteling met schuld voortdurend aanwezig is binnen het pastoraat. Dit leren kan uiteraard alleen met inbegrip van de persoon van de pastor zelf. De pastor is immers met zijn relationele werkelijkheid aanwezig bij de ander. Het programma biedt handvatten om stil te staan bij de eigen context en deze te onderzoeken aan de hand van de woorden van het contextuele gedachtegoed. Kortom: Dit programma kun je in zekere zin beschouwen als een oefening in 10
taal : de taal van het vertrouwen. Voor het volgen van deze module is ervaring in pastoraat gewenst. Studenten MWD kunnen zich niet voor deze module aanmelden. Creatief schilderen Mevr. K. (Katie) den Dikken-Klopper Gevoelens uiten door middel van creatieve expressie is een middel dat in de hulpverlening wordt aangewend. Katie den Dikken heeft een programma ontwikkeld, waar een beginnend inzicht wordt gegeven en studenten zelf met schilderen aan de slag gaan. Spaans I Drs. M. (Margriet) van Gelder Zie omschrijving blok 2 Spaans II Drs. M. (Margriet) van Gelder Deze cursus is een vervolg op en verdieping van de cursus Spaans I Omgaan met verslaafden B. (Bauke) Sijtsma Bauke Sijtsma is als maatschappelijk werker verbonden geweest aan 'de Wending' een instelling voor verslavingszorg van het Leger des Heils. Hij heeft veel ervaring met het werken met verslaafden en heeft hiervoor een programma ontwikkeld. Op dit moment werkt hij als staflid op de afdeling Communicatie en Dienstverlening van Leger des Heils Gelderland. Liturgie in de geschiedenis van de kerk Drs. H.J. (Hendrik Jan) de Bie Elke zondag komt de gemeente van Christus samen. De manier waarop die samenkomsten zijn ingericht en vormgegeven is sterk afhankelijk van verworvenheden en beslissingen die in de loop van de geschiedenis van de kerk zijn genomen. Beslissingen die soms ook bepalend zijn geworden voor onze westerse cultuur. In het programma wordt aandacht gegeven aan katholieke en reformatorische tradities. Ook zal er speciaal aandacht worden geschonken aan kerkmuziek en kerklied. 11
Oplossingsgerichte communicatie Klaas Hidding Of je nu hulpverlener, pastoraal medewerker, leraar, verpleegkundige, communicatiedeskundige, journalist of organisatiedeskundige, iedereen heeft wel met hulpvragers, ouders of klanten te maken. In deze module staat niet het probleem centraal maar de oplossing. Oplossingsgerichte communicatie helpt mensen om hun sterke kanten naar voren te halen. Het is een manier van communiceren die de ander uitnodigt om zijn verhaal te vertellen en het helpt om gesprekken meer ontspannen te laten verlopen. We gaan in deze module veel met elkaar oefenen om een aantal oplossingsgerichte vaardigheden te leren. Film, fantasy and meaning C. (Cees) Pelgrim en B. (Bart) Cusveller Een programma waarin de deelnemer een aantal films bekijkt en greep krijgt op de filmtaal d.m.v. het werken met een filmanalysemodel. We kiezen voor een aantal films waarin FANTASY en betekenis een belangrijke rol spelen Om onze positie ten opzichte van het medium film te bepalen schrijft iedere deelnemer een korte media-biografie De deelnemers schrijven ten slotte een essay over de relatie betekenis en verbeelding. Let op: de deelnemers bekijken de films in hun geheel (het kan dus 120 min. uren) Begintijd: 18.15 u. in lokaal 1.009 Droom en Doe! Mevr. H. Stapel en mevr. M. Visscher Waar loop jij warm voor? Wat zijn jouw dromen? Weet jij wel welke talenten je in je hebt, wat God je allemaal heeft gegeven? Wat betekenen die voor je toekomstplannen? Durf jij stappen te nemen? Kom om vanuit verdieping te bouwen aan je toekomst. Basic Life Support N. Oversluizen Omschrijving zie blok 2 12
Persoonlijke effectiviteit Drs. Elly den Herder-Michielsen en drs. Leen Walraven Omschrijving zie blok 2 Voorwaarden: De training Persoonlijke Effectiviteit is uitsluitend bestemd voor gemotiveerde studenten die tegen (ernstige) belemmeringen in hun studie aanlopen. Aanmelding gaat na een introductie-gesprek. Alleen na een positief advies van je mentor kun je je hiervoor aanmelden bij Elly den Herder (psmichielsen@che.nl) 13
Programma s blok 4 Aanvang week 16-7 lesweken Debatteren Drs. B.G. (Bartho) de Looij In je toekomstige beroep zul je vaak bezig zijn om mensen voor jouw mening te winnen. Je kunt je daarin trainen door een aantal basisvaardigheden van het debatteren eigen te maken. Bij deze keuzemodule leer je hoe je het beste kunt reageren op standpunten van anderen. Debatteren is een kwestie van winnen of verliezen. Het wordt gespeeld in de vorm van het speldebat waarbij twee partijen lijnrecht tegenover elkaar staan. Zowel de inhoud als de presentatie van argumentatie speelt daarbij een prominente rol. Studenten J&C kunnen zich niet voor deze module aanmelden. Opfriscursus Frans Drs. A.N. (Beppie) de Vries Ça va? De meeste studenten kunnen deze vraag nog wel correct beantwoorden: Ça va bien, merci! Maar op het moment dat het ontluikende babbeltje interessant wordt ontbreken de woorden. En die werkwoorden, hoe zat dat ook al weer? Voor deze opfriscursus is enige voorkennis bijv. de beginnerscursus uit blok 3 of een paar jaar Frans op de Havo vereist. De cursus Frans is zo praktisch mogelijk, dat is niet alleen handig tijdens een verblijf in Frankrijk, maar ook als je via internet Franstalige informatie wilt lezen. Tijdens de lessen ligt het accent op spreekvaardigheid (aan de hand van gespreksopdrachten en taalspelletjes). Tevens worden lees- en luistervaardigheid getraind door middel van korte teksten en chansons. Voorop staat het plezier in het bezig zijn met taal. Boek: Pierre Sommet, Anne Delacroix e.a., Perspectives 1 (uitsluitend tekstboek), uitgeverij Intertaal, isbn 90 5451 5287 Dit boek is te bestellen via www.intertaal.nl Opfriscursus Duits Mevr. H. van der Hoeven Doelgroep: Iedereen die best wat Duits heeft gehad, die graag naar Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk op vakantie gaat, maar zich nooit echt safe voelt in het spreken. Of mensen die in een Duitstalig land een stage willeng aan doen. Startniveau: minimaal drie jaar Duits op de middelbare school, en/of de eerste twee blokken van dit jaar Doel: opfrissen van de grammatica, uitbreiden van de woordenschat en vooral het verbeteren van de luister- en spreekvaardigheid en van het tekstbegrip. 14
Methode: - we lezen korte actuele teksten uit de reader om begrip, uitspraak en idioomkennis te bevorderen. - We gebruiken artikelen uit de reader of actuele onderwerpen als aanleiding tot het voeren van een discussie. - praktische opdrachten, in groepjes of individueel uit te werken - elke les bespreken en oefenen we een grammatica-item. - zelfstandige luistertraining mbv Duits nieuws (Tagesschau) en Duitse films (Tatort bijvoorbeeld) via de media wordt dringend aangeraden. voertaal is uiteraard Duits. Omgaan met Moslims en hun geloof in Nederland Drs. J. Beukema De aanwezigheid van ongeveer een miljoen Moslims in Nederland brengt met zich mee, dat omgang met hen in het dagelijks leven een realiteit is. In de ontmoeting ervaart men, dat de Islam in Nederland zich veelkleurig manifesteert. Tevens blijkt de Nederlandse samenleving ook heel verschillend te reageren op de Islam en haar aanhangers, van haat, wantrouwen tot het zelf kiezen voor de Islam. In het programma zal iets getoond worden van die diversiteit aan opvattingen, de verwarring rond religie en cultuur, de mogelijke ontwikkeling van een Nederlandse Islam en van bekeringsverhalen ( van Islam naar Christelijk geloof en omgekeerd). Spiritualiteit en nieuwe organisaties Drs. E.C. (Eelco) van den Dool Kan het christelijk geloof ook betekenis hebben voor hoe organisaties in elkaar zitten? Er zijn veel christelijke organisaties maar hun organisatieontwerp is vaak gebaseerd op de gangbare organisatiemodellen die niet-christelijke organisaties ook hanteren. Hun activiteiten hebben wel een christelijk karakter, bijv. christelijk onderwijs of christelijke waarden en normen in het bedrijfsbeleid, maar de manier waarop als organisatie functioneren, wijkt niet wezenlijk af van het normale. Is het mogelijk om met een organisatieontwerp te werken dat gebaseerd is op christelijke spiritualiteit? Daarvoor kijken we eerst naar wat we onder organisatieontwerp en spiritualiteit kunnen verstaan. Vervolgens houden we een antroposofische organisatietheorie van B. Lievegoed tegen het licht en proberen we het vaak impliciete referentiekader van onze westerse organisatietheorieën te benoemen. Het christelijk-sociaal denken, bij voorbeeld vanuit de R.K.-kerk, geeft duidelijke aanzetten voor hoe we vanuit het christelijke geloven naar 15
arbeid, samenwerken en organiseren kunnen kijken. Door te spiegelen met de antroposofie en eigentijds denken over organisaties, kunnen we het christelijk denken hierover scherp in beeld krijgen. Tot slot kijken we naar de vraag in hoeverre christenen in organisaties als wereldverbeteraars moeten optreden. Radicaliteit, conformisme of een middenweg? Kunnen de grote levensvragen in organisaties een concrete plek krijgen? Als toetsvorm voor dit programma probeer je op deze vraag een persoonlijk antwoord te geven. Occultisme en bevrijding Dr. M.J. (Mart-Jan) Paul en anderen Steeds meer mensen in onze maatschappij houden zich bezig met occultisme. Naast allen (ook christelijke jongeren) die experimenteren met het occulte, zijn er inmiddels een half miljoen Nederlanders die behoren tot het moderne heidendom. Hoe is deze opkomst te verklaren? Wat betekent dat voor de christenen? Hoe kunnen we onderkennen wat er aan geestelijke strijd gaande is, en hoe kunnen we ons het beste opstellen? In de kerken en in de hulpverlening wordt nogal verschillend gedacht over dit onderwerp. Tijdens de bijeenkomsten gaan we in op de geestelijke achtergrond, op moderne cultuuruitingen (boeken, films, muziek), op alternatieve geneeswijzen en op de hekserij (wicca). Hoe kunnen we verschijnselen van occulte belasting bij mensen herkennen en hoe is bevrijding ervan mogelijk? Hiertoe is de Zoon van God geopenbaard, opdat Hij de werken van de duivel verbreken zou, schrijft Johannes in zijn eerste brief. Als deze bijeenkomsten ertoe bijdragen om, in navolging van Christus en onder Zijn leiding en bescherming, beter toegerust te kunnen participeren in kerk en maatschappij, is ons doel behaald. Creatieve therapie: muzisch werken vanuit een christelijke context Dhr. B. Manusama Hoofddoel Je bent instaat om vanuit de literatuur en vanuit oefeningen, theorie en toepassing een relatie te leggen tussen een Bijbels mens- en maatschappij beeld op hulpverlenen en/of begeleiden van mensen. Je hebt zicht op enkele creatieve therapie werkvormen en methodiek onderbouwingen en kunt deze toepassen Je bent instaat om vanuit een Bijbelse visie op pastoraat, coaching en/ of hulpverlening een beginnende antwoord te geven op de bestaande visies binnen Creatieve Therapie en Speltherapie Subdoelen 16
Je kunt met de aangereikte theorie en oefeningen vanuit creatieve therapie, je beroepscompetentie verdieping geven. Vanuit de doelen en oefeningen kun je je rol als professional binnen je deskundigheid vergroten en binnen een team vorm geven. Door training kan je beeldelementen herkennen en benoemen aan de hand van beelden uit de media, de kunst, eigen werk, kindertekeningen en werk van cliënten, pastoranten. Je kunt op bescheiden niveau betekenis te geven aan het werk en de werkwijze van cliënt en pastorant Je kunt op bescheiden wijze aangeven wat de betekenis en werking is van enkele materialen. Je hebt op basaal niveau kennis van de betekenis van fenomenologie, dialectiek en gestalt binnen muzisch werken. Je kunt je eigen visie relateren aan Freud, Jung en Buber, Levinas, contextuele benadering en competentiebenadering Deze basiskennis gebruiken als hulpmiddel bij het werken binnen je beroepscompetenties met individuen en/of groepen. Mijn vriendje heet Achemed Dr. J.C. (Hans) Borst Veel mensen brengen spiritualiteit in verband met iets zweverigs. Dat is het niet. Mensen die we in ons werk tegenkomen als leraar, hulpverlener, verpleegkundige, pastor, hebben vaak ook een spirituele hulpvraag die raakt aan hun bestaansgrond. Dat zijn dan geen zwevende, maar existentiële vragen. Bij (christelijke) spiritualiteit gaat het om de beleving en het onderzoeken van: 1. de relatie tussen God en mij; 2. in welke gemeenschap / gemeente ik mijn spiritualiteit beleef; 3. uit welke bronnen ik put en 4. wat het betekent voor mijn leven en werk. Voor veel mensen heeft het denken over en het beleven van spiritualiteit te maken met hun geloof of levensbeschouwing, voor anderen is zij vooral datgene wat zin en richting aan het leven geeft zoals: liefde, verbondenheid, kracht, verzoening met de situatie waarin men verkeert. Een beschrijving van spiritualiteit die we ook vaak tegenkomen is die van 'open-worden voor de onuitsprekelijke grond van het bestaan.' Dit onuitsprekelijke toont zich aan de grenzen van het bestaan, in existentiële ervaringen van verwondering en verbijstering, zoals in de liefde tot God en de medemens. Ook in hulpverlening, pastoraat en psychotherapie wordt men zich steeds meer bewust welke rol spiritualiteit in het leven van een pastorant of cliënt speelt. In dit keuzevak komen christelijke (evangelische -, bevindelijk-gereformeerde spiritualiteit) en nietchristelijke spiritualiteiten aan de orde. De colleges hebben een hoog interactief karaker. De docent zorgt iedere keer voor teksten. We werken 17
voor de basisbegrippen van spiritualiteit uit het boek Temptatio et Gaudium (J.C. Borst, verschijnt in het najaar 2006). Verliefdheid in je persoonlijk leven en in je beroepssituatie Drs. A. Hoek-van Kooten In de Hogeschoolbrede Keuzemodule 'Verliefdheid' gaat het over verliefdheid en liefde. Deze beide begrippen worden vaak door elkaar gebruikt, maar het gaat toch echt om verschillende zaken. Verliefdheid wordt veelal als noodzaak gezien voor het aangaan van een relatie. Na een teleurstelling wat dat ook moge zijn, komt een verliefdheid meestal veel moeilijker op gang. Verder blijkt één op de drie mensen in de werksituatie ooit een keer verliefd te zijn (geweest). Wat te doen als je getrouwd bent en één van beiden wordt verliefd op iemand anders? Is dat dan een teken dat je eigen huwelijk niet goed is? Ook in de uitoefening van je beroep kun je mensen tegenkomen die met vragen zitten rond hun verliefdheid. Het kan zelfs gebeuren dat je als professionele hulpverlener verliefd wordt op een hulpvrager en wat veel vaker gebeurt dat een hulpvrager verliefd wordt op jou als hulpverlener. Daar waar mensen elkaar ontmoeten en/of samenwerken, is er de mogelijkheid dat ze elkaar sympathiek gaan vinden en zelfs verliefd worden op elkaar. Hoe ga je met al die situaties om? Deze keuzemodule kan zowel voor jezelf in je huidige leefsituatie van belang zijn, maar kan je ook later, in de uitoefening van je beroep van pas komen. Persoonlijke effectiviteit Drs. Elly den Herder-Michielsen en drs. Leen Walraven Omschrijving zie blok 2 Voorwaarden: De training Persoonlijke Effectiviteit is uitsluitend bestemd voor gemotiveerde studenten die tegen (ernstige) belemmeringen in hun studie aanlopen. Aanmelding gaat na een introductie-gesprek. Alleen na een positief advies van je mentor kun je je hiervoor aanmelden bij Elly den Herder (psmichielsen@che.nl) 18
19